Yêu cầu phân hạng gỗ xẻ phi kết cấu theo TCVN 10573:2014

Chào anh, Ban biên tập xin giải đáp như sau:

1. Cách phân loại gỗ xẻ phi kết cấu thế nào?

Tại TCVN 10573:2014 quy định gỗ xẻ phi kết cấu sản xuất từ loài cây lá rộng và loài cây lá kim. Gỗ xẻ phi kết cấu được phân loại thành hai hệ thống cơ bản dùng để đánh giá gỗ bằng mắt thường bao gồm:

- Hệ thống phân hạng bằng mắt thường thứ nhất sử dụng sơ đồ phân loại dựa vào lượng sử dụng có ích của mẫu gỗ xẻ phi kết cấu so với phần được coi là không có ích khi sử dụng.

+ Hệ thống phân hạng kiểu này xác định lượng có ích của mẫu thử bằng cách sử dụng “các mặt cắt” hoặc bằng cách khác tương tự để loại bỏ các khuyết tật không mong muốn, từ đó xác định lượng sử dụng có ích của mẫu thử.

+ Sản phẩm gỗ xẻ phi kết cấu sản xuất theo hệ thống phân hạng kiểu này thường cần gia công thêm để thu được sản phẩm có thể sử dụng được trong nhà hoặc ngoài trời, thường là trên các bề mặt sáng, bóng lộ ra ngoài.

- Hệ thống phân hạng bằng mắt thường thứ hai sử dụng sơ đồ phân loại dựa trên khả năng sử dụng chiều dài toàn bộ của mẫu thử. Sản phẩm gỗ xẻ phi kết cấu sản xuất theo hệ thống phân hạng kiểu này được dùng nhiều trong ứng dụng xây dựng và thường không được dùng để gia công tiếp.

Cụ thể cách phân loại gỗ phi kết cấu như sau:

- Về quy định chung: Gỗ xẻ phi kết cấu phải được phân loại căn cứ vào sử dụng, mức độ gia công và kích thước chuẩn tối thiểu.

- Cách sử dụng:

+ Gỗ ở kho: Gỗ xẻ phi kết cấu là gỗ có các hạng, kích cỡ và kiểu mẫu dự định sử dụng cho công trình phi kết cấu.

+ Gỗ ở nhà máy và gỗ trong cửa hàng: Gỗ xẻ phi kết cấu là gỗ được sản xuất hoặc chọn lựa để gia công lại và dự định sử dụng cho các công trình phi kết cấu.

- Mức độ gia công: Gỗ xẻ phi kết cấu phân loại căn cứ vào việc gia công bề mặt gỗ, ví dụ như gỗ xẻ chuẩn, gỗ đã được gia công bề mặt, gỗ đã gia công để có kích thước chuẩn và gỗ định hình.

- Kích cỡ của gỗ phi kết cấu chuẩn: Kích cỡ chuẩn tối thiểu của gỗ xẻ chuẩn và gỗ đã được gia công bề mặt phải được đưa ra trong quy tắc phân hạng.

2. Quy tắc phân hạng gỗ xẻ phi kết cấu thế nào?

Tại TCVN 10573:2014 quy định quy tắc phân hạng gỗ xẻ phi kết cấu như sau:

- Về quy định chung

+ Quá trình phân hạng bao gồm phân loại gỗ xẻ phi kết cấu theo mức độ khuyết tật được quy định trong quy tắc phân hạng. Về mặt lý thuyết có thể sử dụng các quy trình phân loại khác nhau. Bất kỳ quy trình nào cũng có thể được sử dụng miễn là xác định chính xác.

Chú thích 1: Quy tắc phân loại hạng thường bao gồm các quy tắc nhằm đảm bảo đầy đủ các đặc tính tiện ích.

Chú thích 2: Tiêu chuẩn hoặc quy tắc phân hạng quốc gia bao gồm các quá trình phân loại hạng nói chung phù hợp với mục tiêu của tiêu chuẩn này.

- Về thông số phân hạng

+ Các quy định cơ bản phục vụ việc phân hạng gỗ phi kết cấu phải nhất quán và được sự thừa nhận thông qua đặc tính khác nhau của loài, chất lượng khúc gỗ, điều kiện sản xuất và sử dụng tiềm năng của sản phẩm.

+ Quy tắc phân hạng phải xác định một tỷ lệ phần trăm tối đa dưới hạng như là sai lệch cho phép giữa các phân hạng viên khi phân hạng. Việc phân hạng gỗ xẻ phi kết cấu không được coi là một khoa học chính xác bởi vì nó dựa trên kiểm tra bằng mắt từng mẫu hoặc dựa vào sự đánh giá của phân hạng viên.

Chú thích: Tỷ lệ phần trăm tối đa quy định dưới hạng do tiêu chuẩn hoặc quy tắc phân hạng quốc gia quy định; thông thường sự sai lệch cho phép từ 5 % đến 10 %.

- Về yêu cầu hạng tối thiểu

+ Phương pháp xác định phạm vi và giới hạn các đặc tính ở các mẫu xấu nhất có thể chấp nhận được trong mỗi một hạng gỗ đã được quy định trong quy tắc phân hạng, ngoại trừ ở hạng thấp nhất của mỗi loại. Vì các hạng gỗ xẻ phi kết cấu được sản xuất rất đa dạng, cho nên sự gối lên nhau của các hạng và mẫu được lựa chọn từ một hạng đến một hạng khác bên ngoài của hạng đó.

+ Lô hàng cụ thể sẽ được hình thành không chỉ từ các sản phẩm có cùng đặc tính hoặc kích thước cho phép trong hạng.

- Các đặc tính hạng

+ Các đặc tính được chấp nhận và giới hạn đối với gỗ xẻ chuẩn phi kết cấu phải tương tự như mô tả trong quy tắc phân hạng đối với gỗ đã được gia công bề mặt ở hạng tương tự, ngoài ra, cho phép bỏ bớt một số đặc tính khi tiến hành gia công chuẩn.

+ Nếu có các đặc tính khác so với mô tả trong quy tắc phân hạng đã công bố thì chúng phải được đánh giá trong mối quan hệ với các đặc tính đã được cho phép hoặc giới hạn được mô tả đối với hạng thì nên xem xét và sẽ được chấp nhận nếu coi là tương đương hoặc ít ảnh hưởng đến ngoại quan hoặc giá trị tiện ích khác của mẫu.

+ Trong tất cả các hạng, quy mô của các đặc tính cho phép không được vượt quá quy định trong quy tắc phân hạng tương ứng.

Chú thích: Đối với nhiều hạng, quy mô của các đặc tính chấp nhận có thay đổi theo tỷ lệ tương xứng với kích thước bề mặt hoặc diện tích mặt cắt ngang của mẫu. Trong phân hạng gỗ theo “hệ thống mặt cắt”, các hạng tương ứng thường đưa ra kích thước tối đa chấp nhận đối với các trường hợp tách, mắt, rỗng ruột, vỏ… khi cần thiết.

- Các quy định đặc biệt

Sự phân loại gỗ lõi, gỗ dác, chiều thớ gỗ khi có quy định thêm và gỗ xẻ phi kết cấu phải phù hợp với các yêu cầu của quy định đặc biệt cũng như với hạng thông thường đã quy định, gỗ xẻ đó được xem là có chất lượng chuẩn.

- Các hạng phi tiêu chuẩn

Các hạng phi tiêu chuẩn được đưa ra đối với các hạng, kích thước hoặc kiểu phi tiêu chuẩn theo quy định, hoặc khi có quy định riêng của hạng chuẩn được bỏ qua hoặc thay đổi, việc phân hạng sẽ được thực hiện một cách phù hợp, nhưng tất cả các quy định khác của quy tắc phân hạng phải được áp dụng.

Xem nội dung chi tiết tại TCVN 10573:2014.