Tiêu chuẩn quốc gia TCVN 8583:2010 Tiệt khuẩn sản phẩm chăm sóc sức khỏe - Chất chỉ thị sinh học

• Số hiệu: TCVN8583:2010
• Loại văn bản: Tiêu chuẩn Việt Nam
• Nơi ban hành: ***
• Người ký: ***
• Ngày ban hành: Năm 2010

Phương pháp thử theo ISO 11138-1	Số mẫu thử tối thiểu	Số khoảng thời gian tiếp xúc tối thiểu	Tổng số mẫu thử tối thiểu
Số đếm ban đầu của sinh vật thử sống ^a	4	-	4
Phương pháp đường cong sống (xem Phụ lục F)	4	5	20
Phương pháp tỷ lệ âm tính (xem Phụ lục C)	20	5^b	100^b
Cửa sổ sống-chết (ISO 11138-1:2006, Phụ lục E)	50	2	100
Tổng số tối thiểu phụ thuộc vào việc lựa chọn kết hợp các phương pháp			124 hoặc 204
^a Đếm số sống của vật liệu mang chủng hoặc chất chỉ thị sinh học chưa được xử lý. ^b Tập hợp điều kiện thử thêm ở lần tiếp xúc sau t6 (xem Bảng C.1) không được dùng để tính toán nhưng là một điều kiện để chấp nhận kết quả thử là hợp lệ.

Tổng số cần ít nhất là 20 chất chỉ thị sinh học cho phương pháp đường cong sống (xem Phụ lục F), với ít nhất năm giai đoạn tiếp xúc và bốn lần lặp cho mỗi giai đoạn. Phụ lục C đề cập đến yêu cầu tối thiểu đối với LHSKP, với tổng số ít nhất là 100 chất chỉ thị sinh học. Tối thiểu là năm giai đoạn tiếp xúc phân cấp được dùng với 20 lần lặp cho mỗi giai đoạn. Một giai đoạn tiếp xúc cần dẫn đến tất cả các chất chỉ thị sinh học dương. Cần có ít nhất hai giai đoạn tiếp xúc liên tiếp dẫn đến không có chất chỉ thị sinh học nào dương tính. Cần có ít nhất hai giai đoạn tiếp xúc trung gian dẫn đến đáp ứng tỷ lệ. Mô tả cửa sổ sống-chết đòi hỏi tổng số 100 chất chỉ thị sinh học với 50 lần lặp ở hai điều kiện (ISO 11138-1:2006, Phụ lục E). Đặc trưng kháng được xác định theo ISO 11138-1 đòi hỏi áp dụng ít nhất hai phương pháp trong số ba phương pháp nêu trên. Điều này có nghĩa là sử dụng ít nhất 124 hoặc 204 chất chỉ thị sinh học tương ứng, tùy thuộc vào các phương pháp được chọn.

Cần ít nhất ba lần xác định giá trị D tại ba nhiệt độ khác nhau để ước lượng giá trị z cho quá trình tiệt khuẩn nóng ẩm theo ISO 11138-3 và quá trình tiệt khuẩn nóng khô theo ISO 11138-4. (Xem tài liệu [32].

ISO 11138-1:2006, Phụ lục A yêu cầu bốn lần lặp để xác định số đếm sống.

13.3  Thiết bị thử

Phòng thử nghiệm thực hiện các phép thử theo bộ tiêu chuẩn ISO 11138 cần áp dụng thiết bị thử yêu cầu, bao gồm cả thiết bị đo các tổ hợp đối chứng liên quan (xem ISO 18472).

Thông tin thêm xem 11.8.

14  Đào tạo nhân sự

Những người chịu trách nhiệm bố trí, khôi phục, thử nghiệm và tất cả các việc xử lý chất chỉ thị sinh học khác cần được đào tạo thích hợp. Việc đào tạo này cần được lập thành văn bản và cần định kỳ đánh giá tính thích hợp của việc đào tạo. Cần có các quy trình bằng văn bản đối với việc thử và xử lý chất chỉ thị sinh học cũng như đối với các hoạt động hỗ trợ như chuẩn bị và tiệt khuẩn môi trường cấy.

Khi sử dụng kỹ thuật vô khuẩn, cần chú ý đặc biệt đến nhân sự được đào tạo trong kỹ thuật này.

...

...

...

15.1  Người bán hoặc người cung cấp chịu trách nhiệm vận chuyển tới người sử dụng và cần đảm bảo rằng biến thiên nhiệt độ xảy ra trong quá trình vận chuyển không gây ảnh hưởng bất lợi đến các đặc tính kháng ghi trên nhãn. Người bán hoặc cung cấp cần thỏa thuận với người sử dụng về phương tiện vận chuyển, nhằm đảm bảo rằng các điều kiện là thích đáng để duy trì đặc trưng tính năng của chất chỉ thị sinh học trong quá trình vận chuyển.

15.2  Cần phải luôn tuân thủ các khuyến cáo của nhà sản xuất về việc bảo quản và xử lý chất chỉ thị sinh học. Việc không tuân thủ các khuyến cáo này có thể gây ảnh hưởng bất lợi tới tính toàn vẹn và tính năng của chất chỉ thị sinh học và dẫn đến việc giả định sai về hiệu lực của quá trình tiệt khuẩn. Nói chung, chất chỉ thị sinh học cần luôn được duy trì trong bao gói bảo vệ cho đến khi sử dụng. Chất chỉ thị sinh học là loại dùng ngay và trong hệ thống bao gói bảo vệ nó khỏi các ảnh hưởng vi sinh vật học bên ngoài. Việc bảo quản chất chỉ thị sinh học cần tính đến nhiệt độ, độ ẩm tương đối, các ảnh hưởng hóa học và ánh sáng.

15.3  Chất chỉ thị sinh học gồm các vi sinh vật không nguy hại có thể được sử dụng không giới hạn, việc chuyên chở và vận chuyển cần tuân theo quy tắc quốc tế về vận chuyển vi sinh vật không nguy hại.

16  Thải bỏ chất chỉ thị sinh học

Theo ISO 11138-1, nhà sản xuất chất chỉ thị sinh học cần cung cấp hướng dẫn thải bỏ. Chất chỉ thị sinh học đã khử hoạt tính có thể được loại bỏ như rác thải gia đình. Chất chỉ thị quá hạn hoặc chưa sử dụng cũng có thể được hủy như rác thải gia đình nếu vi sinh vật là loại không nguy hại. Tuy nhiên, cần tuân thủ hướng dẫn thải bỏ của nhà sản xuất thường đòi hỏi tiệt khuẩn trước khi thải bỏ.

CHÚ THÍCH  Quy định quốc gia có thể xác định các chất chỉ thị sinh học là rác thải bệnh viện và việc thải bỏ các chất chỉ thị sinh học này cần được đề cập trong quy định khu vực hoặc quốc gia.

Phụ lục A

(tham khảo)

...

...

...

CHÚ DẪN

X  thời gian hoặc liều

Y1  số vi sinh vật sống sót (vẽ đồ thị theo thang logarit)

Y2  xác suất vi sinh vật sống sót (vẽ đồ thị theo thang logarit)

1  chất chỉ thị sinh học

2   vi sinh vật tạp nhiễm

3  giá trị D

4  cửa sổ nửa chu kỳ

...

...

...

6  giảm loga sáu (63 % dương tính)

7  giảm loga bảy (10 % dương tính)

8  giảm loga tám (1 % dương tính)

9  giảm loga mười hai theo lý thuyết (0,000 1 % dương tính)

CHÚ THÍCH 1  Giảm loga đối với sản phẩm đạt trước thời gian tối thiểu của quá trình tiệt khuẩn (xem 3.10).

CHÚ THÍCH 2  Với mục đích của minh họa này, thời gian và liều được thể hiện là điều kiện trạng thái ổn định được kiểm soát chặt và có thể không áp dụng cho các điều kiện thông số quá trình.

Hình A.1 - Ví dụ về quan hệ giữa chất chỉ thị sinh học và vi sinh vật tạp nhiễm trên sản phẩm theo phương pháp vi sinh vật chuẩn

CHÚ DẪN

...

...

...

Y1  số vi sinh vật sống (vẽ đồ thị theo thang logarit)

Y2  xác suất vi sinh vật sống (vẽ đồ thị theo thang logarit)

1  đường cong biểu diễn giảm loga sáu của BI với sức kháng tối thiểu quy định

2  đường cong biểu diễn giảm loga bốn của BI với 1,5 x sức kháng tối thiểu quy định

3  cửa sổ nửa chu kỳ tối thiểu

4  thời gian tối thiểu của quá trình tiệt khuẩn

5  giảm loga tám lý thuyết (D_BI = 1,5 x D_min)

6  giảm loga mười hai lý thuyết (D_BI = D_min)

7  các kiểm chứng tương đương

...

...

...

CHÚ DẪN

X  nhiệt độ (°C)

Y  giá trị D, tối thiểu (vẽ đồ thị theo thang logarit)

1  giá trị z (°C)

Hình A.3 - Ví dụ về xác định giá trị z (xem 11.4)

CHÚ DẪN

X  thời gian tiếp xúc hoặc liều

...

...

...

Y2  xác suất vi sinh vật sống sót (vẽ đồ thị theo thang logarit)

1  phương pháp đếm trực tiếp: số vi sinh vật xác định bằng cách đếm các cụm hình thành bởi các vi sinh vật

2  phương pháp tỷ lệ âm tính: số vi sinh vật ước lượng từ phương pháp tỷ lệ âm tính

3  phương pháp tổng số khử hoạt tính (hoặc "chết”): phương pháp tỷ lệ âm tính để thể hiện không có sự tăng trưởng của chất chỉ thị

Hình A.4 - Các khu vực dùng cho phương pháp xác định giá trị D trong các điều kiện đồng nhất

Phụ lục B

(tham khảo)

Thiết bị kiểm chứng quá trình

...

...

...

Thiết bị kiểm chứng quá trình có thể có nhiều cấu hình và ứng dụng. Đó là một hạng mục thiết kế để tạo nên một sức kháng xác định với quá trình tiệt khuẩn và dùng để đánh giá tính năng của quá trình đó. Thiết bị kiểm chứng quá trình bán sẵn cần cung cấp kiểm chứng cho quá trình tiệt khuẩn của người sử dụng tương đương hoặc lớn hơn so với đại diện bởi tải.

Thiết bị được kết cấu sao cho chất chỉ thị sinh học có thể được bố trí ở vị trí mà tác nhân tiệt khuẩn khó tiếp cận nhất. Thiết kế của thiết bị kiểm chứng quá trình tùy thuộc vào loại hàng hóa cần tiệt khuẩn và quy trình tiệt khuẩn. Chất chỉ thị sinh học không được can thiệp vào hoạt động của thiết bị kiểm chứng quá trình.

Trong một số thiết bị kiểm chứng quá trình, chất mang chủng có thể được sử dụng thay cho chất chỉ thị sinh học.

B.2  Helix

Helix gồm một ống uốn khúc với đầu kín khí cho vật liệu mang chủng ở một đầu, dự kiến để kiểm chứng sự xâm nhập của tác nhân tiệt khuẩn vào trong thiết bị.

CHÚ THÍCH  Tiêu chuẩn quốc gia đối với thiết bị tiệt khuẩn cụ thể cần đề cập các yêu cầu về helix.

B.3  Gói thử chuẩn

Gói thử chuẩn được sử dụng trong thiết bị tiệt khuẩn hơi cỡ lớn dùng cho tải xốp để kiểm tra sự xâm nhập nhanh và đồng đều của hơi vào trong gói được duy trì ở mức đạt được của các biến quá trình.

Gói thử chuẩn bao gồm các tấm xốp quấn theo một cấu hình cụ thể có các chất chỉ thị sinh học bên trong. Chúng được thiết kế để thử hiệu lực của quá trình tiệt khuẩn bằng hơi cho tải xốp.

...

...

...

B.4  Thiết bị kiểm chứng quá trình của người sử dụng

Loại thiết bị kiểm chứng quá trình này được thiết kế đặc biệt nhằm đáp ứng các tiêu chí đối với (các) vị trí kiểm chứng quá trình trong tải. Bao gói và thiết kế cần phản ánh tải tiêu chuẩn cần kiểm tra và thay đổi theo tải. Thiết bị kiểm chứng quá trình của người sử dụng dùng như “tải giả” để thay cho hàng hóa thực đối với vị trí này và cho phép tháo dỡ chất chỉ thị sinh học mà không phá hỏng hàng hóa cần tiệt khuẩn. Người sử dụng có thể cần một hoặc nhiều thiết bị để cho (các) vị trí kiểm chứng quá trình.

B.5  Gói thử sinh học

Đây là mô tả chung của thiết bị kiểm chứng quá trình bán sẵn có mức kháng công bố. Gói thử sinh học có thể là loại dùng nhiều lần hoặc dùng một lần, tùy thuộc vào vật liệu sử dụng và các thông số quá trình.

Phụ lục C

(tham khảo)

Công thức dùng cho phương pháp tỷ lệ âm tính để tính giá trị D

(lấy từ ISO 11138-1:2006, Phụ lục D)

...

...

...

C.1.1  Phương pháp này thiết lập số lượng sinh vật thử sống sót bằng cách tính gián tiếp dựa trên số lượng vi sinh vật có khả năng phục hồi như xác định bởi quan sát bằng mắt sự tăng trưởng trong môi trường tăng trưởng dạng lỏng. Phương pháp đề cập là “phân tích tỷ lệ âm tính” là phương pháp trong đó tỷ lệ mẫu thử cho thấy không tăng trưởng (dải tỷ lệ âm tính) và tính toán dựa trên kết quả thu được với các dữ liệu này. “Phân tích tổng số chết” cũng là một phương pháp tỷ lệ âm tính trong đó tất cả các mẫu thử chứng tỏ không có tăng trưởng và tính toán được dựa trên các kết quả thu được với yêu cầu này. Phương pháp tỷ lệ âm tính được dùng khi số lượng sinh vật thử có khả năng phục hồi nhỏ hơn 5x10° CFUs/đơn vị đo.

C.1.2  Quy trình Holcomb-Spearman-Karber (xem C.3.1) và quy trình Holcomb-Spearman-Karber giới hạn (xem C.3.2) đòi hỏi tiếp xúc liên tục kéo dài trong dải tỷ lệ âm tính.

CHÚ THÍCH  Có thể áp dụng các phương pháp khác, đặc biệt khi đã biết dải tỷ lệ âm tính. Một phương pháp khác như vậy là Quy trình Stumbo-Murphy-Cochran (xem C.3.3).

C.1.3  Mẫu thử cần trải qua các khoảng thời gian tiếp xúc xác định với tất cả các biến quá trình, ngoại trừ thời gian, duy trì trong cửa sổ xác định (trạng thái ổn định). Khi các biến quá trình được coi là hẹp ở mức chấp nhận được, thời gian được biểu thị bằng “t”. Khi việc kiểm soát các biến quá trình là quá rộng để coi là hằng số thì có thể sử dụng các phương pháp tích hợp để tính thời gian tương đương “U”. Cả hai thuật ngữ đều được nêu trong tài liệu tham khảo.

C.1.4  Số lượng mẫu tiếp xúc, n, trong mỗi lần tiếp xúc và các khoảng giữa các lần tiếp xúc liên tiếp, đều ảnh hưởng đến độ tin cậy của thử nghiệm.

C.2  Vật liệu

C.2.1  Mẫu thử cần đại diện cho các hỗn dịch bào tử, vật liệu mang chủng hoặc chất chỉ thị sinh học bao gói.

C.2.2  Nên sử dụng thiết bị đo các tổ hợp đối chứng liên quan.

CHÚ THÍCH  Phương pháp thử được nêu trong các phần sau của bộ ISO 11138. Các quy định kỹ thuật đối với thiết bị đo các tổ hợp đối chứng được cho trong ISO 18472.

...

...

...

C.2.4  Môi trường tăng trưởng cần phù hợp trong điều kiện cấy.

C.3  Phương pháp

C.3.1  Quy trình Holcomb-Spearman-Karber (HSKP)

C.3.1.1  Giới thiệu

C.3.1.1.1  Mẫu thử cần trải qua các lần tiếp xúc phân cấp tới khoảng thời gian tiếp xúc xác định với tất cả các biến quá trình, trừ thời gian, duy trì ổn định. Tổng số mẫu thử không được nhỏ hơn 100. Số lần lặp tối thiểu là 20 cần sử dụng cho mỗi lần tiếp xúc.

C.3.1.1.2  Khi tác nhân tiệt khuẩn để lại một dư lượng trong hoặc trên mẫu thử, lượng này cần được trung hòa càng nhanh càng tốt sao cho không ảnh hưởng đến kết quả thử. Nếu cần quy trình trung hòa thì quy trình đó cần được đánh giá xác nhận.

C.3.1.1.3  Để thu được mức tin cậy cao hơn khi sử dụng HSKP, các mẫu cần được cấy sau khi tiếp xúc phù hợp với phương pháp quy định của nhà sản xuất.

C.3.1.1.4  Mỗi vật liệu mang chủng được cấy truyền vô khuẩn vào ống thử chứa một lượng môi trường tăng trưởng thích hợp quy định. Lượng môi trường này cần giống nhau trong mỗi lần lặp. Nếu môi trường tăng trưởng được cung cấp bởi nhà sản xuất như một phần tích hợp của chất chỉ thị sinh học thì cần tuân thủ hướng dẫn cấy truyền của nhà sản xuất. Nhà sản xuất chất chỉ thị sinh học cần nhận biết hoặc cung cấp sẵn môi trường phục hồi thích hợp và/hoặc dữ liệu hoàn chỉnh để chuẩn bị môi trường phục hồi (xem thêm 12.1 và 12.4).

C.3.1.1.5  Mẫu thử cần được ủ theo phương pháp quy định của nhà sản xuất. Vi khuẩn cấy cần được kiểm tra sau khoảng thời gian ủ khuyến cáo của nhà sản xuất hoặc thời gian ủ được đánh giá xác nhận (xem thêm 12.2 và 12.3). Sự tăng trưởng của sinh vật thử có thể được chỉ ra thông qua độ đục của môi trường lỏng, tăng trưởng trên bề mặt của môi trường lỏng hoặc cặn ủ đáy ống, tùy thuộc vào các đặc trưng của sinh vật thử. Nếu môi trường tăng trưởng là một phần tích hợp của chất chỉ thị sinh học (ví dụ chất chỉ thị sinh học độc lập) thì sự tăng trưởng hoặc không tăng trưởng của sinh vật thử cần được biểu thị theo hướng dẫn của nhà sản xuất.

...

...

...

C.3.1.1.6  Kết quả được ghi lại là tỷ lệ vật liệu mang với sinh vật thử không có khả năng phục hồi và tổng số vật liệu mang thử ở từng lần tiếp xúc thay thế.

C.3.2  Tính toán sử dụng HSKP

C.3.2.1  Tính toán được dựa trên ít nhất năm giai đoạn tiếp xúc và phải bao gồm ít nhất:

- một bộ mẫu trong đó tất cả các mẫu thử đều thể hiện sự tăng trưởng;

- hai bộ mẫu trong đó một phần mẫu thể hiện sự tăng trưởng;

- hai bộ mẫu, từ các lần tiếp xúc liên tiếp, trong đó không quan sát thấy sự tăng trưởng (xem Bảng C.1).

CHÚ THÍCH  HSKP tương tự với LHSKP (xem C.3.2), ngoại trừ việc nó sử dụng công thức chung không giới hạn ở cùng số lượng lặp ở mỗi giai đoạn tiếp xúc hay các khoảng thời gian không đổi giữa các tiếp xúc.

C.3.2.1.1  Giá trị trung bình của D, , được tính bằng cách sử dụng công thức (1) và (4). Xem 11.3.3.

                                        (1)

...

...

...

                                                   (4)

N₀ là số sống sót trung bình đếm được trên một chất chỉ thị xác định bằng phương pháp tổng số sống sót đếm được (xem ISO 11138-1:2006, Phụ lục A).

Dữ liệu cần thiết để tính toán được cho trong Bảng C.1.

Bảng C.1 - Ví dụ về dữ liệu thu thập dùng cho HSKP

Khoảng thời gian tiếp xúc với tác nhân tiệt khuẩn

(min)

t

Số lượng mẫu thử tiếp xúc

n

...

...

...

r_i

t₁(U₁)

n₁

r₁(r=0)^a

t₂

n₂

r₂

t₃

n₃

...

...

...

t₄

n₄

r₄

t₅(U_k-1)

n₅

r₅

t₆(U_k)

n₆

r₆(r=n₆)

...

...

...

n₇

r₇(r=n₇)^a

^a  Phép thử là hợp lệ nếu không có đơn vị âm, nghĩa là không có mẫu thử âm tính (r = 0), với tất cả các đơn vị thể hiện sự tăng trưởng ở lần tiếp xúc trước t₁, và tất cả các mẫu thử âm tính (r=n₇), nghĩa là không thấy sự tăng trưởng ở lần tiếp xúc sau t₆.

CHÚ THÍCH  t₁ được xác định là thời gian tiếp xúc với tác nhân tiệt khuẩn dài nhất trong tập hợp tiếp xúc trong đó tất cả các mẫu thử thể hiện sự tăng trưởng. Thời gian tiếp xúc t₂ đến t₅ là thời gian tiếp xúc tăng lên trong khu vực tỷ lệ âm tính. Khoảng thời gian tiếp xúc t₆, đến t₇ là hai khoảng thời gian tiếp xúc liên tiếp tại đó tất cả các mẫu chứng tỏ không có sự tăng trưởng.

C.3.1.2.3  Đối với các lần tiếp xúc với tác nhân tiệt khuẩn, t₁ đến t₆, các hệ số c và g được tính bằng cách sử dụng công thức (C.1) và (C.2).

                                                     (C.1)

                                                   (C.2)

trong đó

r_i là số mẫu thử thể hiện không có tăng trưởng trong khoảng thời gian tiếp xúc t_i;

...

...

...

Tại t₁, tất cả các mẫu thử thể hiện sự tăng trưởng và do đó g_i là số mẫu thử

Từ các giá trị c_i và g_i tính được ở trên, có thể tính giá trị U_i cho mỗi giai đoạn tiếp xúc, t_i, sử dụng công thức (C.3).

U_i = c_ig_i                                                                         (C.3)

C.3.1.2.4  Thời gian tiệt khuẩn trung bình, U_HSK, từ bất kỳ trong số các mẫu thử khi đó có thể được tính bằng tổng của U_i cho từng giai đoạn tiếp xúc t₁ đến t₆:

                                                    (C.4)

C.3.1.2.5  Khi khoảng thời gian giữa giai đoạn tiếp xúc, d, là hằng số và cùng số lượng mẫu thử, n, được sử dụng tại mỗi giai đoạn tiếp xúc thì thời gian tiệt khuẩn trung bình, U_HSK, có thể được tính bằng cách sử dụng công thức (C.5).

                                      (C.5)

C.3.1.2.6  Giá trị trung bình D, , có thể được tính bằng cách sử dụng công thức (1). Xem 11.3.3.

                                        (1)

...

...

...

CHÚ THÍCH 2  0,577 2/ln 10 = 0,250 7.

trong đó N₀ là số sinh vật thử sống sót ban đầu đếm được trên một mẫu thử (xem ISO 11136-1:2006, Phụ lục A).

C.3.1.2.7  Với độ tin cậy 95 % (p = 0,05), D_calc, được tính bằng công thức (C.6).

                                                 (C.6)

C.3.1.2.8  Phương sai, V, được tính bằng công thức (C.7).

                                       (C.7)

C.3.1.2.9  “a” dùng cho phương sai được tính bằng công thức (C.8).

                    (C.8)

C.3.1.3  Ví dụ tính toán quy trình Holcomb-Spearman-Karber (HSKP)

...

...

...

Khoảng thời gian tiếp xúc với tác nhân tiệt khuẩn

(min)

t

Số lượng mẫu thử tiếp xúc

t

Số lượng mẫu thử cho thấy không có sự tăng trưởng

r_i

t₁ = 10

n₁ = 20

...

...

...

t₂ = 18

n₂ = 19

r₂ = 4

t₃ = 28

n₃ = 21

r₃ = 8

t₄ = 40

n₄ = 20

r₄ = 12

...

...

...

n₅ = 20

r₅ = 16

t₆ = 60

n₆ = 20

r₆ = 20

t₇ = 70

n₇ = 20

r₇ = 20

C.3.1.3.1  Tính c_i và g_i cho mỗi giai đoạn tiếp xúc, t_i:

...

...

...

...

...

...

CHÚ THÍCH  Đối với phép tính g₄ và g₅, cả hai đều = 0,2. Điều này xảy ra do số mẫu thử thể hiện sự tăng trưởng tăng theo tỷ lệ không đổi trong mẫu này.

C.3.1.3.2  Tính U_i cho mỗi giai đoạn tiếp xúc, t_i:

U_i = c_i x g_i                                                          (C.10)

U₁ = c₁ x g_i = 14 x 0,21 = 2,94

U₂ = 23 x 0,17 = 3,91

...

...

...

U₄ = 45 x 0,2 = 9,0

U₅ = 55 x 0,2 = 10,0

U₆ = 65 x 0 = 0

C.3.1.3.3  Thời gian tiệt khuẩn trung bình, U_HSK, được tính bằng công thức (C.11):

                                                   (C.11)

U_HSK = U₁ + U₂ + U₃ + U₄ + U₅ + U₆

U_HSK = 2,94 + 3,91 + 7,48 + 9,0 + 11,0 + 0 = 34,33

C.3.1.3.4  Giá trị trung bình của D, , được tính bằng cách sử dụng công thức (1). Xem 11.3.3.

                                       (1)

...

...

...

N₀ là quần thể ban đầu của 1 x 10^5;

C.3.1.3.5  Khoảng 95 % độ tin cậy đối với (p = 0,05), D_calc, được tính bằng công thức (C.6). Xem C.3.1.2.7.

                                                (C.6)

C.3.1.3.6  Phương sai, V, được tính bằng công thức (C.7). Xem C.3.1.2.8.

                                      (C.7)

C.3.1.3.7  “a” trong công thức tính phương sai dùng cho mỗi t_i và tổng tất cả các kết quả được tính bằng công thức (C.8). Xem C.3.1.2.9.

                   (C.8)

...

...

...

a = 0,25 (2,991 7 + 5,707 0 + 6,113 7 + 3,368 4 + 0,000 0) = 0,25 x 18,180 8

a = 0,25 x 18,180 8 = 4,545 2

C.3.1.3.8  Phương sai, V, được tính bằng công thức (C.7) với a đã được tính. Xem C.3.1.2.8.

                                       (C.7)

trong đó

N₀ = 1 x 10^5;

C.3.1.3.9  Khoảng 95 % độ tin cậy đối với (p = 0,05), D_calc, được tính bằng công thức (C.6). Xem C.3.1.2.7.

                                                                         (C.6)

...

...

...

                                                                                     (C.12)

C.3.1.3.11  Giới hạn độ tin cậy trên được tính bằng công thức (C.13):

                                                                        (C.13)

C.3.2  Quy trình Holcomb-Spearman-Karber đã giới hạn (LHSKP)

C.3.2.1  Tính toán sử dụng LHSKP

C.3.2.1.1  Tính toán đối với LHSKP được dựa trên ít nhất năm giai đoạn tiếp xúc và cần gồm ít nhất:

- một bộ mẫu trong đó tất cả các mẫu thử đều thể hiện sự tăng trưởng;

...

...

...

- hai bộ mẫu trong đó không quan sát thấy sự tăng trưởng (xem Bảng C.1).

C.3.2.1.2  Quy trình LHSKP tương tự như HSKP (xem C.3.1) ngoại trừ việc sử dụng công thức đòi hỏi cùng số lần lặp tại mỗi giai đoạn tiếp xúc và các khoảng thời gian không đổi giữa các lần tiếp xúc.

Bảng C.3 - Ví dụ dữ liệu thu thập đối với LHSKP với các khoảng thời gian không đổi và số mẫu không đổi

Khoảng thời gian tiếp xúc với tác nhân tiệt khuẩn

(min)

t

Số lượng mẫu thử tiếp xúc

n

Số lượng mẫu thử cho thấy không có sự tăng trưởng

...

...

...

t₁(U₁)

n₁

r₁ (r= 0)^a

t₂

n₂

r₂

t₃

n₃

r₃

...

...

...

n₄

r₄

t₅(U_k-1)

n₅

r₅

t₆(U_k)

n₆

r₆(r=n)

t₇

...

...

...

r₇(r=n)^a

^a Phép thử là hợp lệ nếu không có đơn vị âm, nghĩa là không có mẫu thử âm tính (r = 0), với tất cả các đơn vị thể hiện sự tăng trưởng ở lần tiếp xúc trước U₁, và tất cả các bản sao âm tính (r = n), nghĩa là không thấy sự tăng trưởng ở lần tiếp xúc sau U_k.

C.3.2.1.3  Thời gian tiệt khuẩn trung bình, U_HSK, được tính bằng cách sử dụng công thức (C.14).

                                                              (C.14)

trong đó

U_HSK là thời gian tiệt khuẩn trung bình;

U_k là lần tiếp xúc đầu tiên chứng tỏ không có tăng trưởng của các bản sao;

d là khoảng thời gian hoặc liều giữa các lần tiếp xúc (giống nhau);

n là số bản sao tại mỗi lần tiếp xúc (số lượng như nhau tại mỗi lần tiếp xúc, ví dụ 20);

...

...

...

C.3.2.1.4  Giá trị trung bình của D, , có thể được tính bằng cách sử dụng công thức (1). Xem 11.3.3.

                                                                (1)

CHÚ THÍCH  Khi thực hiện theo phương pháp trên, quy trình LHSK tính phương sai, V, độ lệch chuẩn (SD) và khoảng tin cậy 95 % (giới hạn tin cậy trên và dưới).

C.3.2.1.5  Phương sai, V, được tính bằng cách sử dụng công thức (C.15).

                                                        (C.15)

C.3.2.1.6  Độ lệch chuẩn (SD) được tính bằng cách sử dụng công thức (C.16).

                                                                                  (C.16)

C.3.2.1.7  Giới hạn tin cậy 95 % đối với  (p = 0,05), D_calc, được tính bằng cách sử dụng công thức (C.17), (C.18) và (C.19).

                                                                                     (C.17)

...

...

...

                                                           (C.18)

C.3.2.1.9  Giới hạn tin cậy trên

                                                           (C.19)

C.3.2.2  Ví dụ tính toán theo Quy trình Holcomb-Spearman-Karber giới hạn (LHSKP)

Bảng C.4 - Ví dụ dữ liệu với các khoảng thời gian không đổi và số mẫu không đổi

Khoảng thời gian tiếp xúc với tác nhân tiệt khuẩn

(min)

t

Số lượng mẫu thử tiếp xúc

...

...

...

Số lượng mẫu thử cho thấy không có sự tăng trưởng

r_i

t₁ = 20 (U₁)

n₁ = 20

r₁ = 0 (r = 0)^a

t₂ = 22

n₂ = 20

r₂ = 1

t₃ = 24

...

...

...

r₃ = 7

t₄ = 26

n₄ = 20

r₄ = 15

t₅ = 28 (U_k-1^)

n₅ = 20

r₅ = 19

t₆ = 30 (U_k)

n₆ = 20

...

...

...

t₇ = 32

n₇ = 20

r₇ = 20 (r = n)

^a Phép thử là hợp lệ nếu không có đơn vị âm, nghĩa là không có lặp lại âm tính (r = 0), ở lần tiếp xúc trước U₁, và tất cả các mẫu thử âm tính, nghĩa là tất cả lặp lại thể hiện sự tăng trưởng, (r = n) ở lần tiếp xúc sau U_k.

C.3.2.2.1  Giá trị trung bình của D, , được tính bằng cách sử dụng công thức (1). Xem 11.3.3.

                                                                (1)

trong đó

N₀ = 1 x 10^6.

C.3.2.2.2  Khoảng thời gian tiếp xúc (thời gian tiệt khuẩn) trung bình, U_HSK, cần thiết để không có sự tăng trưởng (vô khuẩn) được tính bằng cách sử dụng công thức (C.14). Xem C.3.2.1.3.

...

...

...

trong đó

U_k = 30;

d = 2;

n = 20;

(làm tròn đến một chữ số thập phân D = 4,0 min)

C.3.2.2.3  Phương sai, V, được tính bằng cách sử dụng công thức (C.15). Xem C.3.2.1.5.

                                                          (C.15)

...

...

...

                                                                                  (C.16)

C.3.2.2.5  Giới hạn tin cậy 95 % đối với (p = 0,05), D_calc, được tính bằng cách sử dụng công thức (C.17), (C.18) và (C.19). Xem C.3.2.1.7, C.3.2.1.8 và C.3.2.1.9.

D_calc = ± 2SD                                                                                     (C.17)

C.3.2.2.6  Giới hạn tin cậy dưới

                                                                        (C.18)

trong đó N₀ = 1 x 10^6.

C.3.2.2.7  Giới hạn tin cậy trên

...

...

...

C.3.3  Quy trình Stumbo-Murphy-Cochran (SMCP)

C.3.3.1  Giới thiệu

C.3.3.1.1  Các phương pháp phân tích dữ liệu tỷ lệ âm khác có thể được sử dụng nếu chứng tỏ sự tương đương với các phương pháp C.3.1 và C.3.2.

C.3.3.1.2  Công thức dùng cho SMCP đòi hỏi phải đưa ra dãy tỷ lệ âm gồm thời gian, t, số đơn vị tăng trưởng âm, r, số lần lặp, n, tại một giai đoạn tiếp xúc trong phạm vi dãy tỷ lệ âm và số vi sinh vật ban đầu trên một lần lặp, N₀.

C.3.3.1.3  Để có được mức độ tin cậy cao hơn khi sử dụng SMCP, cần tính giá trị D là trung bình của ít nhất ba lần trong dãy tỷ lệ âm để xác nhận độ tái lập.

C.3.3.1.4  Sử dụng các nguyên vật liệu tương tự như nêu trong C.2.

C.3.3.1.5  Đối với khoảng tin cậy 95 %, cần sử dụng ít nhất là 50 lần lặp tại mỗi giai đoạn tiếp xúc và cần đáp ứng điều kiện rln < 0,9 để thiết lập tiêu chí thử tương ứng với C.3.1 và C.3.2. (Xem tài liệu [35].) Mẫu thử cần trải qua một giai đoạn tiếp xúc xác định trong phạm vi dãy tỉ lệ âm của lô/đợt đó.

C.3.3.2  Tính toán sử dụng SMCP

...

...

...

                                                                 (C.20)

trong đó

t là khoảng thời gian tiếp xúc;

log₁₀A là log₁₀ của quần thể ban đầu, N₀, trên lần lặp;

log₁₀B là log₁₀ của quần thể sau khoảng thời gian tiếp xúc, t.

C.3.3.2.2  Có thể phát biểu lại công thức này đối với tập hợp dữ liệu tỷ lệ âm. Xem 11.3.3.

                                                           (5)

hoặc

                                                                         (C.21)

...

...

...

N_mi là logarit tự nhiên của tỷ số giữa số lần lặp trên phép thử chia cho số mẫu âm;

n là số lần lặp trên khoảng thời gian tiếp xúc;

r là số đơn vị vô khuẩn hoặc không có sự tăng trưởng.

C.3.3.2.3  Khoảng tin cậy 95 % đối với (p - 0,05), D_calc, được tính bằng cách sử dụng công thức (C.22).

                                                    (C.22)

trong đó

C.3.3.2.4  Công thức trên chỉ có thể sử dụng nếu

C.3.3.3  Ví dụ tính toán của Quy trình Stumbo-Murphy-Cochran (SMCP)

Bảng C.5 - Tính giá trị D chỉ sử dụng một tập dữ liệu trong vùng tỷ lệ âm tính

...

...

...

(min)

t

Số lượng mẫu thử tiếp xúc

n

Số lượng mẫu thử cho thấy không có sự tăng trưởng

r_i

24

100

37

...

...

...

                                              (5)

trong đó

t là khoảng thời gian tiếp xúc;

N₀ là số sống sót ban đầu trên sinh vật thử trên mẫu = 1 x 10^6;

n là số lần lặp trên khoảng thời gian tiếp xúc;

r là số đơn vị vô khuẩn hoặc không có sự tăng trưởng.

...

...

...

C.3.3.3.2  Khoảng tin cậy 95 % đối với (p - 0,05), D_calc, được tính như dưới đây.

Nếu  thì khi đó khoảng tin cậy 95 % có thể được tính bằng cách sử dụng công thức (C.22). Xem C.3.3.2.3.

Giới hạn tin cậy dưới:

                                                    (C.22)

trong đó

trong đó

...

...

...

                                                    (C.22)

trong đó

trong đó

Phụ lục D

(tham khảo)

...

...

...

D.1  Quy định chung

D.1.1  Nguồn vi sinh vật

Có các nguồn vi sinh vật khác nhau dùng cho chất chỉ thị sinh học. Chất chỉ thị sinh học cần được giao từ nhà sản xuất như một hệ thống sẵn sàng để sử dụng với các đặc tính kháng tuân thủ theo bộ tiêu chuẩn ISO 11138. Tham khảo tài liệu chính đối với chất chỉ thị sinh học bán sẵn. Hỗn dịch vi sinh vật bán sẵn do nhà sản xuất chất chỉ thị sinh học giao đến có thể dùng để cấy sản phẩm, do đó sử dụng sản phẩm như vật liệu mang. Cách khác, hỗn dịch có thể được sản xuất nội bộ từ một dòng bán sẵn. Trong trường hợp đặc biệt, vi sinh vật tách biệt khỏi nhà máy sản xuất (cách ly nội bộ) có thể có các vi sinh vật kháng cao nhất có khả năng tìm thấy trong hoặc trên sản phẩm cần tiệt khuẩn. Trong trường hợp như vậy, chất chỉ thị sinh học có thể được sản xuất bằng cách sử dụng vi sinh vật liên quan (xem 7.3 và 7.4).

Chất chỉ thị sinh học có thể được chuẩn bị từ vi sinh vật bắt nguồn từ một trong ba nguồn:

Hình D.1 - Nguồn vi sinh vật

D.1.2  Tài liệu

Danh mục các tài liệu liên quan có thể bao gồm:

a) hướng dẫn công việc sản xuất và xử lý dòng vi sinh vật học, chuẩn bị hỗn dịch sản xuất nội bộ cấy chủng vật liệu mang và xử lý vật liệu mang chung và chất chỉ thị sinh học sản xuất nội bộ;

...

...

...

c) phương thức đánh giá xác nhận các nghiên cứu và các kết quả.

Người sử dụng cần xác định các yếu tố cơ bản như:

d) phương pháp tiệt khuẩn được sử dụng trong sản xuất thường xuyên sản phẩm, ví dụ phương pháp nóng ẩm, nóng khô, khí hoặc phương pháp tiệt khuẩn khác;

e) tham số nào trong số các thông số tiệt khuẩn quan trọng được đo trực tiếp trong quá trình sản xuất thường xuyên sản phẩm, ví dụ thời gian, nhiệt độ, áp suất, v.v...

CHÚ THÍCH  Danh mục các thành phần tài liệu này là chưa đầy đủ.

D.2  Hỗn dịch bán sẵn

Khi sử dụng hỗn dịch bán sẵn, các yếu tố sau đây cần được lập thành văn bản:

a) tên nhà sản xuất hỗn dịch;

b) tên và dấu hiệu nhận biết của vi sinh vật;

...

...

...

d) số vi sinh vật cần được phát hiện trên một lượng hỗn dịch xác định;

e) dung môi tạo hỗn dịch;

f) số lô hoặc phương tiện nhận biết khác;

g) đặc tính kháng do nhà sản xuất hỗn dịch đưa ra (xem 5.2 và 5.3);

h) điều kiện nuôi cấy khuyến cáo đối với sự phục hồi của vi sinh vật sống từ hỗn dịch, ví dụ thời gian, nhiệt độ và môi trường tăng trưởng;

i) điều kiện bảo quản;

j) thông tin về độ ổn định (thời gian sử dụng hoặc tương đương).

CHÚ THÍCH  Danh mục các thành phần tài liệu này là chưa đầy đủ.

D.3  Hỗn dịch từ dòng bán sẵn

...

...

...

a) tên nhà sản xuất hoặc cung cấp dòng đó;

b) tên vi sinh vật;

c) viện dẫn số tập hợp cấy được thừa nhận;

d) hướng dẫn xử lý dòng của nhà sản xuất;

e) thông tin liên quan đến các thành phần xử lý để chuẩn bị hỗn dịch từ dòng đó;

f) điều kiện bảo quản;

g) phương tiện nhận biết số lô/dòng được bảo quản và xử lý;

h) thông tin về độ ổn định.

CHÚ THÍCH  Danh mục các thành phần tài liệu này là chưa đầy đủ.

...

...

...

Khi sử dụng hỗn dịch tự phân lập, nghĩa là dòng vi sinh vật cách ly khỏi khu vực sản xuất chính, các yếu tố sau đây cần được lập thành văn bản:

a) vị trí cách ly;

b) thời gian phục hồi;

c) phương pháp cách ly/phương pháp phục hồi;

d) dấu hiệu nhận biết vi sinh vật;

e) điều kiện nuôi cấy, ví dụ môi trường cấy, nhiệt độ và thời gian ủ;

f) phương pháp xử lý hỗn dịch;

g) lưu chất hỗn dịch;

h) phương tiện nhận biết số lô/hỗn dịch;

...

...

...

j) điều kiện bảo quản;

k) thông tin về độ ổn định.

CHÚ THÍCH  Danh mục các thành phần tài liệu này là chưa đầy đủ.

D.5  Vật liệu mang chủng

D.5.1  Quy định chung

Vật liệu mang cần đại diện vật liệu mang dự định tiệt khuẩn trong sản xuất chính. Vật liệu mang có thể là chất lỏng hoặc bề mặt rắn đại diện cho sản phẩm cần đánh giá xác nhận quá trình tiệt khuẩn. Vật liệu mang được chọn như một vật liệu mang kiểm chứng chặt chẽ dựa trên đánh giá xác nhận.

D.5.2  Tài liệu của vật liệu mang chủng dạng lỏng

Một số thành phần liên quan đối với tài liệu về sử dụng chất lỏng làm vật liệu mang được liệt kê dưới đây:

a) phương pháp sử dụng để đảm bảo sự phân tán đều vi sinh vật trong hỗn dịch trước khi sử dụng;

...

...

...

c) mô tả về thùng chứa chất lỏng;

d) phương pháp sử dụng để cấy hỗn dịch vào chất lỏng;

e) phương pháp sử dụng để đảm bảo phân tán đều vi sinh vật trong các lọ thử trước khi tiến hành thử nghiệm đặc tính kháng;

f) số vi sinh vật trong chất lỏng cấy;

g) bảo quản các lọ thử trước khi thử;

h) phương pháp khôi phục vi sinh vật sau khi thử;

i) điều kiện cấy đối với vi sinh vật sau khi thử.

CHÚ THÍCH  Danh mục các thành phần tài liệu này là chưa đầy đủ.

D.5.3  Tài liệu của vật liệu mang chủng dạng rắn

...

...

...

a) phương pháp sử dụng để đảm bảo sự phân tán đều vi sinh vật trong hỗn dịch trước khi sử dụng;

b) mô tả về vật liệu mang, ví dụ giá trị pH của vật liệu mang;

c) phương pháp sử dụng để cấy hỗn dịch vào vật liệu mang;

d) quy trình kiểm tra sự phân tán đều của vi sinh vật trên vật liệu mang chủng;

e) số vi sinh vật trong vật liệu mang chủng;

f) điều kiện bảo quản vật liệu mang chủng trước khi thử;

g) (các) phương pháp khôi phục vi sinh vật;

h) điều kiện cấy đối với vi sinh vật phục hồi.

CHÚ THÍCH  Danh mục các thành phần tài liệu này là chưa đầy đủ.

...

...

...

Vật liệu mang chủng, dù được sử dụng như được cung cấp hay với hệ thống bao gói, ví dụ như chất lỏng trong lọ, được sử dụng để xác định giá trị D hoặc các nghiên cứu đặc tính kháng khác, đều có các đặc trưng được mô tả bởi dữ liệu thu được. Các phương pháp lựa chọn có tác động đến các dữ liệu này.

Để người sử dụng so sánh các xác định giá trị D của vật liệu mang chủng sản xuất nội bộ, với chất chỉ thị sinh học bán sẵn tuân thủ bộ tiêu chuẩn ISO 11138, các xác định giá trị D cần tuân thủ yêu cầu liên quan của bộ tiêu chuẩn ISO 11138 (xem 11.3).

Một số thành phần cơ bản cần được lập thành văn bản:

a) mô tả thiết bị đo các tổ hợp đối chứng, thiết bị tiệt khuẩn thí điểm hoặc thiết bị tiệt khuẩn sản xuất;

b) mô tả phương pháp đo vật lý trực tiếp, như số lượng và vị trí của đầu đo nhiệt độ;

c) xác định quần thể ban đầu;

b) phương pháp sử dụng để xác định các đặc tính kháng như cửa sổ tồn tại - tiêu diệt, phương pháp tỷ lệ âm hoặc phương pháp đường cong sống;

e) số lượng đồng thời và số vòng xác định sức kháng;

f) phương pháp khôi phục vi sinh vật;

...

...

...

CHÚ THÍCH  Danh mục các thành phần tài liệu này là chưa đầy đủ.

Phụ lục E

(tham khảo)

Tính giá trị z

(lấy từ ISO 11138-3:2006, Phụ lục B)

E.1  Sử dụng tất cả các dữ liệu thu được từ Phụ lục C hoặc Phụ lục F, vẽ đồ thị log₁₀ của giá trị D (min) = y theo nhiệt độ tiếp xúc tính bằng độ C. Giá trị z bằng nghịch đảo âm của độ dốc đường cong phù hợp nhất như xác định bởi phân tích hồi quy.

CHÚ THÍCH  Xem 11.4 về yêu cầu liên quan đến tính toán giá trị z.

E.2  Độ dốc đường cong phù hợp nhất được tính bằng công thức (E.1):

...

...

...

trong đó

m là độ dốc;

n là số cặp giá trị D/nhiệt độ (điểm dữ liệu);

G = å[t(log₁₀y)];

A = å(t);

B = å(log₁₀y);

C = å(t)^2.

Dữ liệu cần thiết để tính toán được cho trong Bảng E.1.

Bảng E.1 - Ví dụ về dữ liệu thu thập cho phân tích hồi quy

...

...

...

y =

min

Nhiệt độ tiếp xúc

t =

°C

log₁₀y

t^2

t(log₁₀y)

(log₁₀y)^2

...

...

...

t₁

Iog₁₀y₁

(t₁)^222222

t₁(log₁₀y₁)

(log₁₀y₁)^2

y₂

t₂

Iog₁₀y₂

(t₂)^222222

...

...

...

(log₁₀y₂)^2

y₃

t₃

Iog₁₀y₃

(t₃)^222222

t₃(log₁₀y₃)

(log₁₀y₃)^2

y_n

t_n

...

...

...

(t_n)^222222

t_n(log₁₀y_n)

(log₁₀y_n)^2

...

...

...

A

B

C

G

E

E.3  Bảng E.2 liệt kê các tính toán ví dụ đối với độ dốc của đường cong phù hợp nhất.

Bảng E.2 - Ví dụ về tính toán độ dốc

Giá trị D

y =

...

...

...

Nhiệt độ tiếp xúc

t =

^0C

log₁₀y

t^2

t(log₁₀y)

(log₁₀y)^2

y₁ = 2,0

t₁ = 121

...

...

...

(t₁)^2 = 146 41

t₁(log₁₀y₁) = 36,421 0

(Iog₁₀y₁)^2= 0,090 6

y₂ = 1,1

t₂ = 124

log₁₀y₂ = 0,041 4

(t₂)^2 = 153 76

t₂(log₁₀y₂) = 5,133 6

(Iog₁₀y₂)^2= 0,001 7

...

...

...

t₃ = 129

log₁₀y₃ = -0,397 9

(t₃)^2 = 166 41

t₃(log₁₀y₃) =-51,329 1

(Iog₁₀y₃)^2= 0,158 3

...

...

...

Biến ấn định

A = 374

B = -0,055 5

C = 466 58

G = -9,774 5

E = 0,250 6

                                                                                 (E.1)

                                          (E.2)

...

...

...

                                                                            (E.4)

m = - 0,087 4                                                                             (E.5)

E.4  Giá trị z bằng nghịch đảo âm của độ dốc thu được và được tính bằng công thức (E.7).

                                                                         (E.6)

Sử dụng độ dốc tính được ở trên, giá trị z bằng:

 = 11,4416°C làm tròn đến một chữ số thập phân          (E.7)

z = 11,4 °C

E.5  Hệ số xác định, r^2, được dùng để đánh giá tính tuyến tính của dữ liệu giá trị z và được tính bằng công thức (E.9).

                                                              (E.8)

...

...

...

E = å(log₁₀y)^2                                                                                        (E.9)

E.6  Ví dụ tính hệ số xác định đối với độ tuyến tính của dữ liệu giá trị z được cho dưới đây sử dụng các giá trị từ Bảng E.2.

                         (E.8)

CHÚ THÍCH  ISO 11138-1 nhận biết sai thuật ngữ "hệ số tương quan" là r^2. Hệ số tương quan được biểu thị đúng là r. Bình phương hệ số tương quan gọi là hệ số xác định, r^2. ISO 11138-1 áp dụng đúng công thức toán học đối với r^2 nhưng ghi sai là hệ số tương quan.

...

...

...

(tham khảo)

Xác định giá trị D bằng phương pháp đường cong sống

(lấy từ ISO 11138-1:2006, Phụ lục C)

F.1  Quy định chung

Phương pháp này thiết lập số lượng sinh vật thử sống sót bằng cách đếm trực tiếp các đơn vị hình thành cụm (CFU). Phương pháp này còn gọi là “phương pháp đếm trực tiếp". Xem thêm ISO 11136-1:2006, Phụ lục A. Phương pháp này có giới hạn dưới thực tế xấp xỉ 5 x 10^1 CFU.

F.2  Vật liệu

F.2.1  Mẫu thử cần đại diện cho các hỗn dịch bào tử, vật liệu mang chủng hoặc chất chỉ thị sinh học bao gói.

CHÚ THÍCH  Phương pháp thử được nêu trong 11.3. Quy định kỹ thuật đối với thiết bị đo các tổ hợp đối chứng nêu trong ISO 18472.

F.2.2  Tủ nuôi cấy cần được đặt để cung cấp, và theo dõi để xác nhận, nhiệt độ quy định trong điều kiện cấy.

...

...

...

F.3  Quy trình

F.3.1  Mẫu thử cần trải qua các giai đoạn tiếp xúc xác định. Dải tiếp xúc cần được quy định. Xem Bảng F.1.

F.3.2  Cần sử dụng ít nhất năm lần tiếp xúc và cần bao gồm:

a) một tiếp xúc trong đó các mẫu không chịu tác nhân tiệt khuẩn (ví dụ, thời gian tiếp xúc 0);

CHÚ THÍCH  Có thể không có mặt tác nhân tiệt khuẩn hoặc được thay bằng khí trơ hoặc môi chất.

b) ít nhất một lần tiếp xúc trong đó tổng thể sống sót giảm còn 0,01 % chủng ban đầu (giảm 4 log₁₀);

c) ít nhất ba tiếp xúc trong khoảng giữa tiếp xúc a) và b).

F.3.3  Cần sử dụng ít nhất là bốn mẫu thử cho mỗi lần tiếp xúc trong mỗi lần xác định, số lần lặp cần sử dụng cho mỗi lần tiếp xúc cũng là bốn.

F.3.4  Nếu tác nhân tiệt khuẩn để lại dư lượng trong hoặc trên mẫu thử thì dư lượng này cần được trung hòa càng nhanh càng tốt sao cho không ảnh hưởng đến kết quả thử. Nếu cần quy trình trung hòa thì quy trình này cần được đánh giá xác nhận.

...

...

...

F.3.6  Hỗn dịch cần được điều chỉnh trong chất lỏng hòa tan vô khuẩn thích hợp. Đối với các vi khuẩn cấy rót vào aga mẫu chảy hoặc trải trên aga đặc trong đĩa cấy có kích thước thông thường [ví dụ (100x15) mm], số đơn vị hình thành cụm từ 30 đến 300 được coi là thích hợp cho thống kê.

F.3.7  Sử dụng tất cả các dữ liệu thu lược, vẽ đồ thị log₁₀ của tổng thể sống theo khoảng thời gian tiếp xúc tính bằng phút hoặc liều là xác định đường cong phù hợp nhất bằng phân tích hồi quy sử dụng phương pháp bình phương nhỏ nhất. Các điểm dữ liệu sự sống trong khoảng 0,5 loga của quần thể ban đầu không cần tính đến trong phân tích hồi quy. Tính tỷ lệ nghịch âm của độ dốc đường thu được bằng giá trị D tính bằng phút ở giai đoạn tiếp xúc quy định.

F.3.8  Độ dốc của đường phù hợp nhất được tính bằng công thức (E.1). Xem E.2.

                                                                                    (E.1)

trong đó

m là độ dốc;

n là số điểm dữ liệu;

G = å[t(log₁₀y)];

A = å (t);

...

...

...

C = å (t)^2.

Dữ liệu cần thiết để tính toán được cho trong Bảng F.1.

Bảng F.1 - Ví dụ về dữ liệu thu thập cho phân tích hồi quy

Tổng thể phục hồi ^a

y

Khoảng thời gian tiếp xúc (min)

t

log₁₀y

t^2

...

...

...

(log₁₀y)^2

y₁

t₁ = 0,0

log₁₀y₁

(t₁)^2 = 0

t₁(log₁₀y₁) = 0

(Iog₁₀y₁)^2

y₂

t₂

...

...

...

(t₂)^2

t₂(log₁₀y₂)

(Iog₁₀y₂)^2

y₃

t₃

log₁₀y₃

(t₃)^2

t₃(log₁₀y₃)

(Iog₁₀y₃)^2

...

...

...

t₄

log₁₀y₄

(t₄)^2

t_n(log₁₀y₄)

(Iog₁₀y₄)^2

y₅

t₅

log₁₀y₅

(t₅)^2

...

...

...

(Iog₁₀y₅)^2

Biến ấn định

A

...

...

...

C

G

E

^a  Theo F.3.7, điểm dữ liệu trong khoảng 0,5 loga của y₁ không cần tính trong phân tích hồi quy.

F.3.9  Bảng F.2 liệt kê các tính toán ví dụ đối với độ dốc của đường cong phù hợp nhất.

Bảng F.2 - Ví dụ về tính toán độ dốc

Tổng thể phục hồi ^a

y

Khoảng thời gian tiếp xúc (min)

...

...

...

log₁₀y

t^2

t(log₁₀y)

(log₁₀y)^2

y₁ = 2,5x10^6

t₁ = 0,0

log₁₀y₁ = 6,397 9

(t₁)^2= 0

t₁(log₁₀y₁) = 0

...

...

...

y₂= 3,4x10^5

t₂ = 2,0

log₁₀y₂ = 5,531 5

(t₂)^2= 4

t₂(log₁₀y₂) = 11,063 0

(Iog₁₀y₂)^2 = 30,597 5

y₃= 3,1x10^4

t₃ = 4,0

log₁₀y₃=4,491 4

...

...

...

t₃(log₁₀y₃) = 17,965 6

(Iog₁₀y₃)^2 = 20,172 7

y₄= 1,7x10^3

t₄ = 6,0

Iog₁₀y₄=3,2304

(t₄)^2 = 36

t_n(log₁₀y₄) = 19,382 4

(Iog₁₀y₄)^2 = 10,435 5

y₅= 1,9x10^2

...

...

...

log₁₀y₅= 2,278 8

(t₅)^2= 64

t_n(log₁₀y₅) = 18,230 4

(Iog₁₀y₅)^2 = 5,192 9

...

...

...

Biến ấn định

A = 10

B = 21,930 0

C = 120

G = 66,641 4

E = 107,331 7

^a Theo F.3.7, điểm dữ liệu trong khoảng 0,5 loga của y₁ không cần tính trong phân tích hồi qui.

                                                                                    (E.1)

                                      (F.1)

...

...

...

                                                                      (F.3)

m = - 0,5270                                                                              (F.4)

F.3.10  Giá trị D bằng nghịch đảo âm của độ dốc thu được và được tính bằng công thức (F.5).

                                                                               (F.5)

Sử dụng độ dốc tính được ở trên, giá trị D bằng:

 = 1,897 5 min (làm tròn đến một chữ số thập phân, D = 1,9 min)          (F.6)

F.3.11  Giá trị thu được cho hệ số xác định được dùng để đánh giá độ tuyến tính của đường cong sống sót không được nhỏ hơn 0,8.

F.3.12  Hệ số xác định đối với độ tuyến tính của đường cong sống sót được tính bằng công thức (F.7).

                                                 (F.7)

...

...

...

E = å(log₁₀y)^2                                                                            (F.8)

F.3.13  Ví dụ tính hệ số xác định đối với độ tuyến tính của đường cong sống sót được cho dưới đây sử dụng các giá trị từ Bảng F.2.

                        (F.9)

                             (F.10)

                                                                    (F.11)

                                                                          (F.12)

r^2 = 0,996 5

CHÚ THÍCH  ISO 11138-1 nhận biết sai thuật ngữ “hệ số tương quan” là r^2. Hệ số tương quan được biểu thị đúng là r. Bình phương hệ số tương quan gọi là hệ số xác định, r^2. ISO 11138-1 áp dụng đúng công thức toán học đối với r^2 nhưng ghi sai là hệ số tương quan.

...

...

...

(tham khảo)

Đặc tuyến đáp ứng tồn tại-tiêu diệt

(lấy từ ISO 11138-1:2006, Phụ lục E)

G.1  Quy định chung

Theo dõi đặc tuyến đáp ứng tồn tại-tiêu diệt của lô/mẻ chất chỉ thị sinh học cung cấp thêm một phương tiện để đảm bảo tính năng nhất quán của các đơn vị trong lô/mẻ đó.

G.2  Vật liệu

G.2.1  Mẫu thử cần đại diện cho các hỗn dịch bào tử, vật liệu mang chủng hoặc chất chỉ thị sinh học bao gói.

G.2.2  Phải sử dụng thiết bị đo các tổ hợp đối chứng liên quan.

CHÚ THÍCH  Phương pháp thử được nêu trong các phần tiếp theo của bộ tiêu chuẩn ISO 11138. Các quy định kỹ thuật đối với thiết bị đo các tổ hợp đối chứng nêu trong ISO 18472.

...

...

...

G.2.4  Môi trường tăng trưởng cần theo quy định trong điều kiện cấy.

G.3  Phương pháp

G.3.1  Thực hiện ít nhất 50 lần xác định lặp lại để khẳng định thời gian tồn tại và thời gian tiêu diệt (xem 13.2 và Bảng 1). Giá trị D tính theo phương pháp đường cong sống sót (xem Phụ lục F) hoặc phương pháp tỷ lệ âm (xem Phụ lục C) phải sử dụng để mô phỏng đặc tuyến đáp ứng tồn tại-tiêu diệt.

G.3.2  Các mẫu phải được cấy sau khi tiếp xúc theo phương pháp quy định của nhà sản xuất.

G.3.3  Tính năng tồn tại được đánh dấu bằng thời gian tiếp xúc mà sinh vật thử tồn tại đối với mỗi chất chỉ thị sinh học. Tính năng tiêu diệt được đánh dấu bằng thời gian tiếp xúc mà sinh vật thử tiêu diệt đối với mỗi chất chỉ thị sinh học.

G.3.4  Đặc trưng tính năng tồn tại-tiêu diệt phải được xác định bằng thiết bị đo các tổ hợp đối chứng sử dụng các thông số quá trình liên quan.

G.3.5  Các giá trị liên quan đối với thời gian tồn tại và thời gian tiêu diệt có thể thu được bằng cách sử dụng công thức (G.1) và(G.2).

thời gian tồn tại ≥ (log₁₀ quần thể danh nghĩa - 2) x giá trị D                                             (G.1)

thời gian tiêu diệt ≤ (Iog₁₀ quần thể danh nghĩa + 4) x giá trị D                                          (G.2)

...

...

...

THƯ MỤC TÀI LIỆU THAM KHẢO

[1] TCVN 6450 (ISO/IEC Guide 2), Tiêu chuẩn hóa và các hoạt động liên quan - Từ vựng

[2] TCVN ISO/IEC 17025, Yêu cầu chung về năng lực của phòng thử nghiệm và hiệu chuẩn

[3] TCVN ISO/IEC 17011, Đánh giá sự phù hợp - Yêu cầu chung đối với tổ chức công nhận thực hiện việc công nhận tổ chức đánh giá sự phù hợp

[4] TCVN ISO 9000 (ISO 9000), Hệ thống quản lý chất lượng - Cơ sở và từ vựng

[5] TCVN (ISO 19011), Hướng dẫn đánh giá hệ thống quản lý chất lượng và/hoặc môi trường

[6] ISO/TS 11139:2006, Sterilization of health care products - Vocabulary (Tiệt khuẩn sản phẩm chăm sóc sức khỏe - Từ vựng)

[7] TCVN ISO 13485 (ISO 13485), Thiết bị y tế - Hệ thống quản lý chất lượng - Yêu cầu dùng cho mục đích chế định

...

...

...

[9] BLOCK, S.S., Khử khuẩn, tiệt khuẩn và bảo tồn, xuất bản lần thứ tư, Lea & Febiger, Philadelphia, PA, 1991

[10] QUESNEL, L.B., Chất chỉ thị sinh học và quá trình tiệt khuẩn. Trong: The revival of injured microbes, ANDREW and RUSSEL, A.D. (eds), Academic Press, London, pp. 257-284, 1984

[11] ROBERTS, TA, Phục hồi bào tử hư hại do nhiệt, bức xạ ion hóa hoặc etylen oxit, J.Appl. Bact., 33, pp 74-94, 1970

[12] DAVIS, S.B., CARLS, R.A. và GILLIS, J.R., Recovery of sublethal sterilization damaged Bicilus spores in various recovery media, Dev. Ind. Micro., 18, pp.427-438, 1976

[13] BUSTA, F.F., FOEGEDING, P.M. và ADAMS, D.M. Injury and Resuscitation of Germination and outgrowth of bacterial Spores. Trong: Sporulation and germination, LEVINSON, H.S., SONENSHEIN, A.L. và TIPPER, D.J., Proc. eighth Int. Spore Conf. Washington, DC, ASM, pp 261-265, 1981

[14] CAPUTO, R.A., ROHN, K.J. và MASCOLI, C.C., Đánh giá xác nhận sinh học của quá trình tiệt khuẩn EO, Dev. Ind. Micro., 22, pp. 357-362, 1981

[15] Eucomed, Đánh giá xác nhận tiệt khuẩn thiết bị y tế và sản phẩm phẫu thuật, Biên bản hội nghị, Eucomed, London, 1984

[16] Eucomed, Theo dõi sinh học tiệt khuẩn, Biên bản hội nghị, Eucomed, London, 1986

[17] MALLIDIS, C.G., và SCHOLEFIELD, J., Đánh giá môi chất phục hồi dùng cho bào tử được gia nhiệt của Bacillus stearothermophilus, J.App. Bact., 61, pp. 517-523, 1986

...

...

...

[19] SPICHER, PETERS và BORCHERS, Siêu gia nhiệt của chất mang làm sai lệch sức kháng của chất chỉ thị sinh học với hơi nước, Zbl. Hyg., 194, pp. 369-379, 1993

[20] SPICHER, PETERS và BORCHERS, Thực nghiệm thêm về sự sai lệch sức kháng của chất chỉ thị sinh học với hơi nước do siêu gia nhiệt, Zbl. Hyg., 196, pp. 181-196, 1994

[21] BORIS, C. và GRAHAM, G.S., Ảnh hưởng của môi chất phục hồi và phương pháp luận thử nghiệm trên chất chỉ thị sinh học, Thiết bị y tế và Công nghiệp chẩn đoán, 7, pp. 43-48, 1995

[22] TCVN ISO 9001 (ISO 9001), Hệ thống quản lý chất lượng - Các yêu cầu

[23] AAMI TIR 31, Thiết bị/gói thử kiểm chứng quá trình dùng cho các cơ sở chăm sóc sức khỏe

[24] EN 285, Tiệt khuẩn - Thiết bị tiệt khuẩn hơi - Thiết bị tiệt khuẩn cỡ lớn

[25] MOSLEY, G.A., và GILLIS, J.R., Yếu tố ảnh hưởng vật thải trong tiệt khuẩn bằng etylen oxit, Phần 1: Khi vật thải là thiếu hụt nhân tạo và khoa học trong ISO 11135 và EN 550, PDA Báo khoa học và công nghệ dược, 58, (2), pp. 81-95, 2004

[26] HOLCOMB, R.G. và PFLUG, I.J., Phương pháp Spearman-Karber phân tích dữ liệu phá hủy sinh học thử quantal. Trong: Các bài viết chọn lọc về vi sinh vật học và kỹ thuật của quá trình tiệt khuẩn, xuất bản lần thứ 5. I.J. PFLUG, (ed.) phòng thí nghiệm tiệt khuẩn môi trường, Minneapolis, pp. 83-100, 1988

[27] STUMBO, C.R., MURPHY, J.B. và COCHRAN, J., Tính chất của đường thời gian chết do nhiệt đối với P.A. 3679 và Clostridium Botulinum, Công nghệ thực phẩm, 4, pp. 321-326, 1950

...

...

...

[29] MOSLEY, G.A., GILLIS, J.R., và KRUSHEFSKI, G., Đánh giá công thức đối với khả năng tiêu diệt tích hợp trong tiệt khuẩn bằng etylen oxit sử dụng sáu dòng vi khuẩn hình thành nội bào tử khác nhau, và so sánh khả năng tiêu diệt tích hợp đối với etylen oxit và hệ thống hơi, PDA Báo khoa học và công nghệ dược, 59, (1), pp. 64-86, 2005

[30] OXBORROW, G.S., TWOHY, C.W. và DEMITRIUS, C.A., Xác định tính biến động của bình BIER dùng cho EO và hơi, MDDI, 12 (5), pp. 78-83, 1990

[31] MOSLEY, G.A., Ước lượng ảnh hưởng của bình EtO BIER vận hành chính xác theo tính toán giá trị D, MDDI, 24, (4), pp 46-52, 2002

[32] MOSLEY, G.A. và GILLIS, J.R., Hoạt động chính xác của bình BIER hơi nước và ảnh hưởng tương tác của các van Z khác nhau lên độ tái lập của các giá trị D liệt kê, PDA báo khoa học và công nghệ dược, 56 (6), pp. 318-331, 2002

[33] PFLUG, I.J., Vi sinh vật học và kỹ thuật của quá trình tiệt khuẩn, xuất bản lần thứ 11, 2003

[34] Dược điển Mỹ. USP 2007, tập 1, mục 55

[35] ISO 20857, Sterilization of health care products - Dry heat - Requirements for the development, validation and routine control of a sterilization process for medical devices (Tiệt khuẩn sản phẩm chăm sóc sức khỏe - Nóng khô - Yêu cầu đối với việc triển khai, đánh giá xác nhận và kiểm soát thường quy quá trình tiệt khuẩn thiết bị y tế)

[36] ISO 11737-2, Sterilization of medical devices - Microbiological methods - Part 2: Test of sterility performed in the definition, validation and maintenance of a sterilization process (Tiệt khuẩn thiết bị y tế - Phương pháp vi sinh vật học - Phần 2: Phép thử tiệt khuẩn thực hiện trong xác định, đánh giá xác nhận và duy trì quá trình tiệt khuẩn).

...

...

...

Lời nói đầu

Lời giới thiệu

1  Phạm vi áp dụng

2  Tài liệu viện dẫn

3  Thuật ngữ và định nghĩa

4  Quy định chung

5  Đặc tính của chất chỉ thị sinh học

6  Lựa chọn nhà cung cấp

7  Chất chỉ thị sinh học trong triển khai quá trình

...

...

...

9  Chất chỉ thị sinh học dùng trong theo dõi thường quy

10  Kết quả

11  Áp dụng các tiêu chuẩn về chất chỉ thị sinh học

12  Điều kiện nuôi cấy

13  Yêu cầu đối với bên thứ ba

14  Đào tạo nhân sự

15  Bảo quản và xử lý

16  Thải chất chỉ thị sinh học

Phụ lục A (tham khảo) - Tính động học của sự khử hoạt tính vi sinh vật và kỹ thuật đếm

...

...

...

Phụ lục C (tham khảo) - Công thức dùng cho phương pháp tỷ lệ âm tính để tính giá trị D

Phụ lục D (tham khảo) - Ví dụ tài liệu về chất chỉ thị sinh học do người sử dụng chuẩn bị

Phụ lục E (tham khảo) - Tính giá trị z

Phụ lục F (tham khảo) - Xác định giá trị D bằng phương pháp đường cong sống

Phụ lục G (tham khảo) - Đặc tuyến đáp ứng tồn tại-tiêu diệt

Thư mục tài liệu tham khảo