Người lao động tự ý nghỉ việc 1 tuần để chăm sóc mẹ bị ốm, công ty sa thải có đúng luật không?

Nội dung chính

• Người lao động tự ý nghỉ việc 1 tuần để chăm sóc mẹ bị ốm, công ty sa thải có đúng luật không?
• Trường hợp công ty vẫn sa thải người lao động tự ý nghỉ việc có lý do chính đáng xử lý thế nào?
• Có bao nhiêu hình thức xử lý kỷ luật người lao động?

Người lao động tự ý nghỉ việc 1 tuần để chăm sóc mẹ bị ốm, công ty sa thải có đúng luật không?

Vì lí do cấp bách là sức khỏe của cha mẹ, nhiều người đã chọn phương án tự ý nghỉ việc, tuy nhiên, theo quy định tại điểm e khoản 1 Điều 36 Bộ luật Lao động 2019 quy định:

Quyền đơn phương chấm dứt hợp đồng lao động của người sử dụng lao động

1. Người sử dụng lao động có quyền đơn phương chấm dứt hợp đồng lao động trong trường hợp sau đây:

...

d) Người lao động không có mặt tại nơi làm việc sau thời hạn quy định tại Điều 31 của Bộ luật này;

đ) Người lao động đủ tuổi nghỉ hưu theo quy định tại Điều 169 của Bộ luật này, trừ trường hợp có thỏa thuận khác;

e) Người lao động tự ý bỏ việc mà không có lý do chính đáng từ 05 ngày làm việc liên tục trở lên;

...

Bên cạnh đó, khoản 4 Điều 125 Bộ luật Lao động 2019 cũng quy định:

Áp dụng hình thức xử lý kỷ luật sa thải

....

4. Người lao động tự ý bỏ việc 05 ngày cộng dồn trong thời hạn 30 ngày hoặc 20 ngày cộng dồn trong thời hạn 365 ngày tính từ ngày đầu tiên tự ý bỏ việc mà không có lý do chính đáng.

….

Như vậy, trường hợp người lao động tự ý nghỉ việc quá 05 ngày thì công ty có quyền áp dụng hình thức kỷ luật sa thải hoặc đơn phương chấm dứt hợp đồng với người lao động.

Tuy nhiên, pháp luật quy định công ty chỉ có quyền khi người lao động tự ý nghỉ việc mà không có lý do chính đáng.

Theo khoản 4 Điều 125 Bộ luật Lao động 2019 quy định:

Áp dụng hình thức xử lý kỷ luật sa thải

4. ...

Trường hợp được coi là có lý do chính đáng bao gồm thiên tai, hỏa hoạn, bản thân, thân nhân bị ốm có xác nhận của cơ sở khám bệnh, chữa bệnh có thẩm quyền và trường hợp khác được quy định trong nội quy lao động.

Như vậy, trường hợp người lao động tự ý nghỉ việc được coi là có lý do chính đáng bao gồm:

- Thiên tai

- Hỏa hoạn

- Bản thân, thân nhân bị ốm có xác nhận của cơ sở khám bệnh, chữa bệnh có thẩm quyền

- Các trường hợp khác được quy định trong nội quy lao động.

Như vậy, trường hợp tự ý nghỉ việc để chăm sóc thân nhân bị ốm có xác nhận của cơ sở khám bệnh, chữa bệnh có thẩm quyền được xem là có lý do chính đáng.

Do đó, việc người lao động tự ý nghỉ việc để chăm sóc mẹ ốm (có xác nhận của cơ sở khám chữa bệnh) thuộc trường hợp tự ý nghỉ việc có lý do chính đáng thì công ty không được áp dụng hình thức kỷ luật sa thải hoặc đơn phương chấm dứt hợp đồng lao động.

Nếu công ty vẫn sa thải người lao động thì công ty chưa áp dụng đúng quy định của pháp luật.

Người lao động tự ý nghỉ việc 1 tuần để chăm sóc mẹ bị ốm, công ty sa thải có đúng luật không?

Trường hợp công ty vẫn sa thải người lao động tự ý nghỉ việc có lý do chính đáng xử lý thế nào?

Trường hợp công ty vẫn sa thải người lao động tự ý nghỉ việc nhưng có lý do chính đáng thì việc sa thải của công ty sẽ là hình thức đơn phương chấm dứt hợp đồng lao động trái pháp luật.

Do đó, công ty phải có nghĩa vụ thực hiện theo quy định tại Điều 41 Bộ luật Lao động 2019 khi chấm dứt hợp đồng lao động trái pháp luật như sau:

- Phải nhận người lao động trở lại làm việc theo hợp đồng lao động đã giao kết

- Phải trả tiền lương, đóng bảo hiểm xã hội, bảo hiểm y tế, bảo hiểm thất nghiệp trong những ngày người lao động không được làm việc

- Phải trả thêm cho người lao động một khoản tiền ít nhất bằng 02 tháng tiền lương theo hợp đồng lao động.

- Trường hợp người lao động không muốn tiếp tục làm việc người sử dụng lao động phải trả trợ cấp thôi việc theo quy định tại Điều 46 Bộ luật Lao động 2019 để chấm dứt hợp đồng lao động.

- Trường hợp người sử dụng lao động không muốn nhận lại người lao động và người lao động đồng ý, thì ngoài khoản tiền người sử dụng lao động phải trả ở trên và trợ cấp thôi việc, hai bên thỏa thuận khoản tiền bồi thường thêm cho người lao động nhưng ít nhất bằng 02 tháng tiền lương theo hợp đồng lao động để chấm dứt hợp đồng lao động.

- Trường hợp vi phạm quy định về thời hạn báo trước tại khoản 2 Điều 36 Bộ luật Lao động 2019 thì phải trả cho người lao động một khoản tiền tương ứng với tiền lương theo hợp đồng lao động trong những ngày không báo trước.

- Trường hợp người lao động chấp nhận đi làm lại thì phải hoàn trả cho công ty các khoản tiền trợ cấp thôi việc, trợ cấp mất việc làm nếu đã nhận của công ty.

- Trường hợp không còn vị trí, công việc đã giao kết trong hợp đồng lao động mà người lao động vẫn muốn làm việc thì hai bên thỏa thuận để sửa đổi, bổ sung hợp đồng lao động.

Như vậy, nếu người lao động bị công ty sa thải do tự ý nghỉ việc nhưng có lý do chính đáng thì sẽ được nhận lại vào làm việc và được nhận các khoản tiền như đã nêu trên.

Có bao nhiêu hình thức xử lý kỷ luật người lao động?

Căn cứ Điều 124 Bộ luật Lao động 2019 quy định:

Hình thức xử lý kỷ luật lao động

1. Khiển trách.

2. Kéo dài thời hạn nâng lương không quá 06 tháng.

3. Cách chức.

4. Sa thải.

Như vậy, có 04 hình thức xử lý kỷ luật người lao động bao gồm: khiển trách, kéo dài thời hạn nâng lương không quá 06 tháng, cách chức và sa thải.