Điều kiện sa thải chủ tịch công đoàn cơ sở được quy định như thế nào?

Nội dung chính

• Chủ tịch công đoàn cơ sở là chức danh gì?
• Điều kiện sa thải chủ tịch công đoàn cơ sở được quy định như thế nào?
• Có được hưởng trợ cấp thôi việc với trường hợp bị sa thải không?

Chủ tịch công đoàn cơ sở là chức danh gì?

Căn cứ vào khoản 2 Điều 4 Luật Công đoàn 2012 thì:

Giải thích từ ngữ

Trong Luật này, các từ ngữ dưới đây được hiểu như sau:

...

2. Công đoàn cơ sở là tổ chức cơ sở của Công đoàn, tập hợp đoàn viên công đoàn trong một hoặc một số cơ quan, tổ chức, doanh nghiệp, được công đoàn cấp trên trực tiếp cơ sở công nhận theo quy định của pháp luật và Điều lệ Công đoàn Việt Nam.

...

Theo đó, Công đoàn cơ sở là tổ chức cơ sở của Công đoàn, tập hợp đoàn viên công đoàn trong một hoặc một số cơ quan, tổ chức, doanh nghiệp, được công đoàn cấp trên trực tiếp cơ sở công nhận theo quy định như trên.

Tuy pháp luật không có Điều khoản trực tiếp quy định, tuy nhiên có thể hiểu: chủ tịch công đoàn cơ sở là người đứng đầu công đoàn cơ sở, được thành viên công đoàn bầu ra và thực hiện các nhiệm vụ, quyền hạn được giao, thực hiện việc quản lý, điều hành các công việc của công đoàn cơ sở.

Trong quá trình đảm nhiệm chức vụ, chủ tịch công đoàn cơ sở sẽ phải tuân thủ đúng quy định pháp luật cũng như các quy định của công đoàn, trường hợp thực hiện các hành vi vi phạm pháp luật sẽ phải chịu các hình phạt theo quy định pháp luật cũng như quy định của nội quy công đoàn.

Sa thải chủ tịch công đoàn cơ sở (Hình từ Internet)

Điều kiện sa thải chủ tịch công đoàn cơ sở được quy định như thế nào?

Đối với chủ tịch công đoàn cơ sở tại doanh nghiệp thì cơ bản vẫn được xem là người lao động của doanh nghiệp. Do đó điều kiện sa thải chủ tịch công đoàn vẫn sẽ áp dụng theo quy định tại Bộ luật Lao động 2019 như thông thường.

Căn cứ theo Điều 122 Bộ luật Lao động 2019 thì nguyên tắc xử lý kỷ luật lao động thì điều kiện sa thải người lao động được quy định như sau:

- Người sử dụng lao động phải chứng minh được lỗi của người lao động, cụ thể là lỗi của chủ tịch công đoàn cơ sở;

- Khi thực hiện xử lý kỷ luật chủ tịch công đoàn cơ sở phải có sự tham gia của tổ chức đại diện người lao động tại cơ sở mà người lao động đang bị xử lý kỷ luật là thành viên;

- Chủ tịch công đoàn cơ sở phải có mặt và có quyền tự bào chữa, nhờ luật sư hoặc tổ chức đại diện người lao động bào chữa;

- Việc xử lý kỷ luật lao động chủ tịch công đoàn cơ sở phải được ghi thành biên bản.

Không được áp dụng nhiều hình thức xử lý kỷ luật lao động đối với một hành vi vi phạm kỷ luật lao động.

Khi một người lao động đồng thời có nhiều hành vi vi phạm kỷ luật lao động thì chỉ áp dụng hình thức kỷ luật cao nhất tương ứng với hành vi vi phạm nặng nhất.

Việc xử lý kỷ luật lao không được thực hiện khi người lao động đang trong thời gian nghỉ ốm đau, điều dưỡng; nghỉ việc được sự đồng ý của người sử dụng lao động; đang bị tạm giữ, tạm giam; đang chờ kết quả của cơ quan có thẩm quyền điều tra xác minh và kết luận đối với hành vi vi phạm hoặc người lao động nữ mang thai; người lao động nghỉ thai sản, nuôi con dưới 12 tháng tuổi.

Không xử lý kỷ luật lao động đối với người lao động vi phạm kỷ luật lao động trong khi mắc bệnh tâm thần hoặc một bệnh khác làm mất khả năng nhận thức hoặc khả năng điều khiển hành vi của mình.

Tuy nhiên tại khoản 3 Điều 177 Bộ luật Lao động 2019 có quy định về nghĩa vụ của người sử dụng lao động đối với tổ chức đại diện người lao động tại cơ sở như sau:

Nghĩa vụ của người sử dụng lao động đối với tổ chức đại diện người lao động tại cơ sở

...

3. Phải thỏa thuận bằng văn bản với ban lãnh đạo của tổ chức đại diện người lao động tại cơ sở khi đơn phương chấm dứt hợp đồng lao động, chuyển làm công việc khác, kỷ luật sa thải đối với người lao động là thành viên ban lãnh đạo của tổ chức đại diện người lao động tại cơ sở. Trường hợp không thỏa thuận được, hai bên phải báo cáo với cơ quan chuyên môn về lao động thuộc Ủy ban nhân dân cấp tỉnh. Sau 30 ngày kể từ ngày báo cho cơ quan chuyên môn về lao động thuộc Ủy ban nhân dân cấp tỉnh biết, người sử dụng lao động mới có quyền quyết định. Trường hợp không nhất trí với quyết định của người sử dụng lao động thì người lao động, ban lãnh đạo của tổ chức đại diện người lao động tại cơ sở có quyền yêu cầu giải quyết tranh chấp lao động theo trình tự, thủ tục do pháp luật quy định.

...

Theo đó thì trường hợp doanh nghiệp muốn xử lý kỷ luật sa thải đối với chủ tịch công đoàn thì phải thỏa thuận bằng văn bản với ban lãnh đạo công đoàn cơ sở.

Trường hợp không thỏa thuận được, hai bên phải báo cáo với cơ quan chuyên môn về lao động thuộc Ủy ban nhân dân cấp tỉnh. Sau 30 ngày kể từ ngày báo cho cơ quan chuyên môn về lao động thuộc Ủy ban nhân dân cấp tỉnh biết, người sử dụng lao động mới có quyền quyết định.

Trường hợp không nhất trí với quyết định của người sử dụng lao động thì người lao động, ban lãnh đạo của tổ chức đại diện người lao động tại cơ sở có quyền yêu cầu giải quyết tranh chấp lao động theo trình tự, thủ tục do pháp luật quy định.

Có được hưởng trợ cấp thôi việc với trường hợp bị sa thải không?

Căn cứ Điều 46 Bộ luật Lao động 2019 quy định những trường hợp được hưởng trợ cấp thôi việc bao gồm:

- Người lao động làm việc thường xuyên từ đủ 12 tháng trở lên cho người sử dụng lao động;

- Chấm dứt hợp đồng lao động trong các trường hợp theo quy định tại các khoản 1, 2, 3, 4, 6, 7, 9 và khoản 10 Điều 34 Bộ luật Lao động 2019, cụ thể như sau:

+ Hết hạn hợp đồng lao động

+ Đã hoàn thành công việc theo hợp đồng lao động.

+ Hai bên thỏa thuận chấm dứt hợp đồng lao động.

+ Người lao động bị kết án phạt tù nhưng không được hưởng án treo hoặc không thuộc trường hợp được trả tự do theo quy định tại khoản 5 Điều 328 Bộ luật Tố tụng hình sự 2015, tử hình hoặc bị cấm làm công việc ghi trong hợp đồng lao động theo bản án, quyết định của Tòa án đã có hiệu lực pháp luật.

+ Người lao động chết; bị Tòa án tuyên bố mất năng lực hành vi dân sự, mất tích hoặc đã chết.

+ Người sử dụng lao động là cá nhân chết; bị Tòa án tuyên bố mất năng lực hành vi dân sự, mất tích hoặc đã chết. Người sử dụng lao động không phải là cá nhân chấm dứt hoạt động hoặc bị cơ quan chuyên môn về đăng ký kinh doanh thuộc Ủy ban nhân dân cấp tỉnh ra thông báo không có người đại diện theo pháp luật, người được ủy quyền thực hiện quyền và nghĩa vụ của người đại diện theo pháp luật.

+ Người lao động đơn phương chấm dứt hợp đồng lao động theo quy định tại Điều 35 Bộ luật Lao động 2019.

+ Người sử dụng lao động đơn phương chấm dứt hợp đồng lao động theo quy định tại Điều 36 Bộ luật Lao động 2019.

Như vậy, có thể thấy với người lao động bị sa thải sẽ không thuộc đối tượng được hưởng trợ cấp thôi việc.