Công đoàn chỉ được khởi kiện tranh chấp lao động tại Tòa án khi được người lao động ủy quyền đúng không?

Nội dung chính

• Công đoàn chỉ được khởi kiện tranh chấp lao động tại Tòa án khi được người lao động ủy quyền đúng không?
• Công đoàn có thể tham gia giải quyết những tranh chấp lao động nào?
• Công đoàn cơ sở có được ủy quyền cho Công đoàn cấp trên trực tiếp cơ sở khởi kiện tranh chấp lao động cá nhân không?

Công đoàn chỉ được khởi kiện tranh chấp lao động tại Tòa án khi được người lao động ủy quyền đúng không?

Căn cứ Điều 10 Luật Công đoàn 2012 quy định như sau:

Đại diện, bảo vệ quyền, lợi ích hợp pháp, chính đáng của người lao động

1. Hướng dẫn, tư vấn cho người lao động về quyền, nghĩa vụ của người lao động khi giao kết, thực hiện hợp đồng lao động, hợp đồng làm việc với đơn vị sử dụng lao động.

2. Đại diện cho tập thể người lao động thương lượng, ký kết và giám sát việc thực hiện thoả ước lao động tập thể.

3. Tham gia với đơn vị sử dụng lao động xây dựng và giám sát việc thực hiện thang, bảng lương, định mức lao động, quy chế trả lương, quy chế thưởng, nội quy lao động.

4. Đối thoại với đơn vị sử dụng lao động để giải quyết các vấn đề liên quan đến quyền lợi và nghĩa vụ của người lao động.

5. Tổ chức hoạt động tư vấn pháp luật cho người lao động.

6. Tham gia với cơ quan, tổ chức, cá nhân có thẩm quyền giải quyết tranh chấp lao động.

7. Kiến nghị với tổ chức, cơ quan nhà nước có thẩm quyền xem xét, giải quyết khi quyền, lợi ích hợp pháp, chính đáng của tập thể người lao động hoặc của người lao động bị xâm phạm.

8. Đại diện cho tập thể người lao động khởi kiện tại Toà án khi quyền, lợi ích hợp pháp, chính đáng của tập thể người lao động bị xâm phạm; đại diện cho người lao động khởi kiện tại Toà án khi quyền, lợi ích hợp pháp, chính đáng của người lao động bị xâm phạm và được người lao động uỷ quyền.

9. Đại diện cho tập thể người lao động tham gia tố tụng trong vụ án lao động, hành chính, phá sản doanh nghiệp để bảo vệ quyền, lợi ích hợp pháp, chính đáng của tập thể người lao động và người lao động.

10. Tổ chức và lãnh đạo đình công theo quy định của pháp luật.

Chính phủ quy định chi tiết Điều này sau khi thống nhất với Tổng Liên đoàn Lao động Việt Nam.

Như vậy, Công đoàn chỉ được khởi kiện tại Tòa án đối với tranh chấp lao động cá nhân khi quyền, lợi ích hợp pháp, chính đáng của người lao động bị xâm phạm và được người lao động ủy quyền.

Tuy nhiên, Công đoàn có thể khởi kiện các tranh chấp lao động tập thể tại Tòa án mà không cần người lao động ủy quyền.

Công đoàn chỉ được khởi kiện tranh chấp lao động tại Tòa án khi được người lao động ủy quyền đúng không? (Hình từ Internet)

Công đoàn có thể tham gia giải quyết những tranh chấp lao động nào?

Căn cứ theo khoản 1 Mục I Hướng dẫn 92/HD-TLĐ năm 2023 quy định như sau:

TRANH CHẤP VỀ LAO ĐỘNG, TRANH CHẤP LIÊN QUAN ĐẾN LAO ĐỘNG, YÊU CẦU VỀ LAO ĐỘNG MÀ CÔNG ĐOÀN THAM GIA GIẢI QUYẾT

...

1. Tranh chấp về lao động và tranh chấp liên quan đến lao động

- TCLĐ cá nhân giữa người lao động (NLĐ) với người sử dụng lao động (NSDLĐ);

- TCLĐ tập thể về quyền theo quy định của pháp luật lao động;

- Tranh chấp về kinh phí công đoàn;

- Tranh chấp về bồi thường thiệt hại do đình công bất hợp pháp[1];

- Các tranh chấp khác về lao động, trừ trường hợp thuộc thẩm quyền giải quyết của cơ quan, tổ chức khác theo quy định của pháp luật.

...

Như vậy, những tranh chấp lao động mà Công đoàn có thể tham gia là tranh chấp lao động cá nhân, tranh chấp lao động tập thể và các tranh chấp lao động khác thuộc thẩm quyền giải quyết của Tòa án.

Công đoàn cơ sở có được ủy quyền cho Công đoàn cấp trên trực tiếp cơ sở khởi kiện tranh chấp lao động cá nhân không?

Căn cứ tiết 2.2 Mục III Hướng dẫn 92/HD-TLĐ năm 2023 quy định như sau:

TƯ CÁCH CỦA CÔNG ĐOÀN KHI THAM GIA TỐ TỤNG DÂN SỰ GIẢI QUYẾT VỤ ÁN LAO ĐỘNG, VIỆC LAO ĐỘNG TẠI TÒA ÁN

...

2.2. Người đại diện theo ủy quyền

- Đại diện Công đoàn tham gia tố tụng dân sự giải quyết các vụ án lao động, việc lao động tại Tòa án với tư cách đại diện theo ủy quyền của đương sự khi được NLĐ, công đoàn cấp dưới là đương sự trong vụ án lao động, việc lao động ủy quyền.

- Khi tham gia tố tụng với tư cách là người đại diện theo ủy quyền của đương sự, tùy tư cách của NLĐ, Công đoàn trong các vụ án lao động, việc lao động mà cán bộ công đoàn (CBCĐ) có các quyền và nghĩa vụ tương ứng của đương sự (nguyên đơn hoặc bị đơn hoặc người có quyền lợi và nghĩa vụ liên quan).

Lưu ý:

- Thủ tục ủy quyền:

+ Đối với NLĐ: NLĐ làm giấy ủy quyền cho Công đoàn thực hiện việc khởi kiện vụ án lao động (trực tiếp ký đơn khởi kiện) theo quy định tại khoản 2 Điều 187 BLTTDS và/hoặc tham gia tố tụng giải quyết TCLĐ cá nhân tại Tòa án các cấp (tham khảo Mẫu số 01 Phụ lục kèm theo Hướng dẫn này); Công đoàn được ủy quyền cử cán bộ thực hiện nội dung được ủy quyền.

+ Trong trường hợp có nhiều NLĐ có cùng yêu cầu đối với NSDLĐ, trong cùng một doanh nghiệp, đơn vị thì họ được ủy quyền cho một đại diện của Công đoàn thay mặt họ khởi kiện vụ án lao động, tham gia tố tụng tại Tòa án theo quy định tại khoản 3 Điều 85 BLTTDS.

- Việc ủy quyền của NLĐ cho Công đoàn cần được thực hiện tại tổ chức hành nghề công chứng (phòng công chứng và văn phòng công chứng). Giấy ủy quyền phải quy định rõ các nội dung ủy quyền, kể cả việc ủy quyền ký đơn khởi kiện, đơn khởi kiện bổ sung, ủy quyền tham gia quá trình giải quyết vụ án lao động, việc lao động tại Tòa án các cấp, bao gồm cả kháng cáo bản án, quyết định sơ thẩm.

Trường hợp NLĐ làm giấy ủy quyền cho CĐCS và CĐCS muốn ủy quyền lại cho công đoàn cấp trên tham gia tố tụng (nếu CĐCS không tham gia được) thì nội dung giấy ủy quyền cần ghi rõ người nhận ủy quyền được phép ủy quyền cho người thứ ba thực hiện các hoạt động đại diện cho NLĐ tham gia tố tụng.

...

Như vậy, Công đoàn cơ sở có thể ủy quyền cho Công đoàn cấp trên trực tiếp cơ sở khởi kiện tranh chấp lao động cá nhân nếu CĐCS không tham gia được.

Tuy nhiên, Công đoàn cơ sở chỉ được ủy quyền cho Công đoàn cấp trên trực tiếp cơ sở khi văn bản ủy quyền của người lao động ủy quyền cho Công đoàn cơ sở phải có nội dung là "người nhận ủy quyền được phép ủy quyền cho người thứ ba thực hiện các hoạt động đại diện cho NLĐ tham gia tố tụng". Sau đó, Công đoàn cơ sở làm giấy ủy quyền cho Công đoàn cấp trên trực tiếp cơ sở khởi kiện tranh chấp lao động cá nhân thay mặt cho người lao động.