Cơ quan hành chính Nhà nước là gì? Một số đơn vị cơ sở chịu sự giám sát của cơ quan hành chính Nhà nước?

Nội dung chính

• Cơ quan hành chính Nhà nước là gì?
• Một số đơn vị cơ sở chịu sự giám sát của cơ quan hành chính Nhà nước?
• Tòa án nhân dân có phải là cơ quan hành chính Nhà nước không?

Cơ quan hành chính Nhà nước là gì?

Cơ quan hành chính Nhà nước là cơ quan quản lý chung hay từng lĩnh vực công tác, có nhiệm vụ thực thi pháp luật và chỉ đạo việc thực hiện các chính sách, kế hoạch của nhà nước. Cơ quan hành chính Nhà nước ở Việt Nam được tổ chức thành hệ thống theo nguyên tắc thứ bậc, từ trung ương đến địa phương.

Chính phủ là cơ quan hành chính Nhà nước cao nhất của nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam, thực hiện quyền hành pháp, là cơ quan chấp hành của Quốc hội. Chính phủ do Quốc hội thành lập, gồm Thủ tướng Chính phủ, các Phó Thủ tướng Chính phủ và các Bộ trưởng. (Theo Điều 93 Hiến Pháp 2013).

Ủy ban nhân dân là cơ quan hành chính Nhà nước ở địa phương, thực hiện quyền hành pháp ở địa phương, là cơ quan chấp hành của Hội đồng nhân dân. Ủy ban nhân dân do Hội đồng nhân dân cùng cấp bầu ra, gồm Chủ tịch Ủy ban nhân dân, các Phó Chủ tịch Ủy ban nhân dân và các Ủy viên Ủy ban nhân dân. (Theo Điều 114 Hiến pháp 2013).

Ngoài ra, còn có các cơ quan hành chính Nhà nước chuyên ngành, được thành lập để thực hiện nhiệm vụ quản lý nhà nước trong một lĩnh vực cụ thể, như Bộ Công an, Bộ Quốc phòng, Bộ Tài chính, Bộ Kế hoạch và Đầu tư, Bộ Giáo dục và Đào tạo, Bộ Y tế,...

Hệ thống cơ quan hành chính Nhà nước ở Việt Nam có vai trò quan trọng trong việc thực hiện các chức năng, nhiệm vụ của nhà nước, góp phần thúc đẩy sự phát triển kinh tế - xã hội của đất nước.

Cơ quan hành chính Nhà nước là gì? Một số đơn vị cơ sở chịu sự giám sát của cơ quan hành chính Nhà nước? (Hình từ Internet)

Một số đơn vị cơ sở chịu sự giám sát của cơ quan hành chính Nhà nước?

Các đơn vị cơ sở thuộc bộ máy hành chính nhà nước là các đơn vị được tổ chức và hoạt động dưới sự giám sát của cơ quan hành chính Nhà nước, tuy không phải là cơ quan hành chính Nhà nước nhưng lại thuộc hệ thống bộ máy hành chính nhà nước.

Các đơn vị cơ sở thuộc bộ máy hành chính nhà nước hợp thành có 02 loại:

Đơn vị cơ sở hành chính sự nghiệp là những đơn vị có tài sản riêng, đội ngũ cán bộ công nhân riêng. Các đơn vị này hoạt động trong các lĩnh vực chuyên môn riêng và hoạt động bằng nguồn ngân sách của Nhà nước.

Ví dụ: bệnh viện, trường học, học viện, viện nghiên cứu,...

Đơn vị cơ sở kinh doanh là những đơn vị hoạt động trong lĩnh vực kinh tế, sản xuất. Các đơn vị này có tư cách pháp nhân, có tài sản và nguồn vốn riêng, tự chủ trong hoạt động kinh doanh.

Ví dụ: tổng công ty, công ty, liên hiệp xí nghiệp, xí nghiệp, lâm trường,...

Các đơn vị cơ sở thuộc bộ máy hành chính nhà nước có vai trò quan trọng trong việc thực hiện các chức năng, nhiệm vụ của nhà nước.

Các đơn vị cơ sở hành chính sự nghiệp có nhiệm vụ cung cấp các dịch vụ công, phục vụ nhu cầu của người dân và xã hội. Các đơn vị cơ sở kinh doanh có nhiệm vụ sản xuất, kinh doanh, góp phần phát triển kinh tế - xã hội của đất nước.

Cả hai loại đơn vị cơ sở thuộc bộ máy hành chính nhà nước đều có mối quan hệ mật thiết với cơ quan hành chính Nhà nước.

Cơ quan hành chính Nhà nước có nhiệm vụ lãnh đạo, chỉ đạo, hướng dẫn, kiểm tra, giám sát hoạt động của các đơn vị cơ sở thuộc bộ máy hành chính nhà nước. Các đơn vị cơ sở thuộc bộ máy hành chính nhà nước có trách nhiệm thực hiện các nhiệm vụ theo sự chỉ đạo của cơ quan hành chính nhà nước.

Tòa án nhân dân có phải là cơ quan hành chính Nhà nước không?

Căn cứ theo Điều 102 Hiến pháp 2013 quy định về Tòa án nhân dân cụ thể như sau:

Điều 102.

1. Tòa án nhân dân là cơ quan xét xử của nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam, thực hiện quyền tư pháp.

2. Tòa án nhân dân gồm Tòa án nhân dân tối cao và các Tòa án khác do luật định.

3. Tòa án nhân dân có nhiệm vụ bảo vệ công lý, bảo vệ quyền con người, quyền công dân, bảo vệ chế độ xã hội chủ nghĩa, bảo vệ lợi ích của Nhà nước, quyền và lợi ích hợp pháp của tổ chức, cá nhân.

Như vậy, theo quy định trên thì Tòa án nhân dân là không phải là cơ quan hành chính Nhà nước mà là cơ quan xét xử của nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam, thực hiện quyền tư pháp.

- Tòa án nhân dân gồm Tòa án nhân dân tối cao và các Tòa án khác do luật định.

- Tòa án nhân dân có nhiệm vụ bảo vệ công lý, bảo vệ quyền con người, quyền công dân, bảo vệ chế độ xã hội chủ nghĩa, bảo vệ lợi ích của Nhà nước, quyền và lợi ích hợp pháp của tổ chức, cá nhân.

Trân trọng!