Tiêu chuẩn quốc gia TCVN 11738-9:2016 về Điện thanh - Máy trợ thính - Phần 9

• Số hiệu: TCVN11738-9:2016
• Loại văn bản: Tiêu chuẩn Việt Nam
• Nơi ban hành: ***
• Người ký: ***
• Ngày ban hành: Năm 2016

Nhiệt độ:	23 °C ± 1 °C (cơ bản) 23 °C ± 5 °C (chỉ cho phép khi 23 °C ± 1 °C không thể đạt được và khi có sẵn các số liệu hiệu chính độ nhạy đối với bộ ghép cơ học)
Độ ẩm tương đối: Áp suất khí quyển:	40% đến 80%  kPa

CHÚ THÍCH: Tham khảo IEC 68.

6.2.2  Bộ kích rung xương và bộ ghép cơ học

Cả hai thiết bị bộ kích rung xương và bộ ghép cơ học phải được mang đến nơi có nhiệt độ vận hành yêu cầu là 23 °C ± 1 °C. Cho phép độ lệch đến ± 5 °C, nếu không đạt được nhiệt độ vận hành đúng yêu cầu, với điều kiện là các dữ liệu của nhà sản xuất về độ biến thiên của độ nhạy của bộ ghép cơ học về nhiệt độ phải được sử dụng để hiệu chính bất kỳ các kết quả nào. Các biến thiên về trở kháng không cần hiệu chính.

Phải báo cáo nhiệt độ tại thời điểm thử của bộ ghép cơ học.

CHÚ THÍCH: Cần phải quy định các yêu cầu nghiêm ngặt đối với nhiệt độ của bộ ghép cơ học vì có các biến đổi đáng kể về cả độ nhạy và trở kháng của bộ ghép theo nhiệt độ. Do khối lượng của bộ ghép cơ học là lớn, nên cần thời gian dài, ví dụ 24 h sau nhiệt độ mới có thể ổn định.

6.3  Định vị máy trợ thính trong trường âm

6.3.1  Các phép đo tại trường âm tự do

Phương pháp này chỉ áp dụng cho các máy trợ thính có bộ kích rung xương tách riêng. Phần kia của bộ kích rung xương gồm micro đặt trong trường âm theo Điều 6 của TCVN 11738-0 (IEC 60118-0).

Bộ ghép cơ học để đo đầu ra từ bộ kích rung xương được đặt tại vị trí sao cho không gây ảnh hưởng đáng kể đến trường âm tại điểm thử.

...

...

...

Phương pháp này có thể áp dụng cho bất kỳ các loại máy trợ thính truyền qua không khí.

Trường âm tại điểm quy chiếu của máy trợ thính được điều khiển theo 7.2 của TCVN 11738-7 (IEC 60118-7).

Đối với các máy trợ thính có các bộ kích rung xương tách riêng, phần kia của của máy trợ thính gồm micro, khi có thể, phải tránh xa vùng lân cận của bộ ghép cơ học.

Hình A.1 của Phụ lục A, nêu ví dụ về cách bố trí để điều khiển trường âm trong trường hợp máy trợ thính có một bộ kích rung xương tích hợp.

CHÚ THÍCH: Khi sử dụng micro điều khiển thì phải chú ý cẩn thận để tránh bức xạ tiếng ồn trong không khí từ bộ kích rung xương ảnh hưởng đến micro này.

6.4  Đặt bộ kích rung xương vào bộ ghép cơ học

6.4.1  Định vị bộ kích rung xương trong bộ ghép cơ học

Tâm điểm bề mặt rung của bộ kích rung xương phải trùng với tâm của đế bộ ghép cơ học. Tại tâm này bề mặt rung phải vuông góc với trục của bộ ghép cơ học.

Hình A.1 và Hình A.3 của Phụ lục A, thể hiện các ví dụ về cách lắp máy trợ thính dùng cho các mục đích của phép thử.

...

...

...

Hình A.4 của Phụ lục A thể hiện ví dụ cách lắp máy trợ thính truyền qua xương loại có dây vòng đầu dùng cho mục đích của phép thử.

6.4.2  Tĩnh lực

Bộ kích rung xương sử dụng cho bộ ghép cơ học với tĩnh lực bằng 2,3 N ± 0,3 N. Việc áp dụng bộ kích rung xương vào bộ ghép cơ học không làm tăng khối lượng của bộ kích rung xương. Tham khảo các điều khoản chi tiết liên quan của IEC 373, xuất bản lần thứ hai. Có thể đo tĩnh lực bằng cân lò so, chú ý cẩn thận đo lực này dọc theo đường thẳng trùng với trục của bộ ghép cơ học.

7  Các phép đo

Trích dẫn các dữ liệu cho phần có dải tần số giữa 200 Hz và 5000 Hz, mà đầu ra của máy trợ thính giảm xuống ít nhất là 10 dB khi tắt nguồn tín hiệu.

7.1  Đường cong đáp ứng tần số mức lực ra với SPL vào bằng 90 dB (đường cong OFL₉₀)

Mục đích của phép thử này là để xác định đáp ứng tần số của OFL thu được trên bộ ghép cơ học khi sử dụng SPL vào bằng 90 dB và với kiểm soát khuếch đại ở vị trí lớn nhất.

Quy trình thử như sau:

7.1.1  Xoay điều khiển khuếch đại lớn nhất và cài đặt các điều khiển khác về vị trí theo yêu cầu.

...

...

...

7.1.3  Thay đổi tần số của nguồn âm trên vùng tần số khuyến nghị từ 200 Hz đến 5000 Hz trong khi vẫn giữ SPL vào không đổi và ghi lại OFL thu được trên bộ ghép cơ học.

CHÚ THÍCH: Tại đầu ra tín hiệu tại trạng thái bão hòa sẽ bao gồm các méo sóng hài có mức cao, phương pháp đo có thể ảnh hưởng đến mức đo. Nếu tín hiệu đầu ra được đo qua bộ lọc có tần số trung tâm tại các tần số thấp hơn tín hiệu thử thu được so với khi đo sử dụng thiết bị dải rộng. Vì vậy, khuyến nghị là chỉ tiến hành các phép đo dải rộng cho mục đích này. (Xem thêm chú thích tại 5.1.3).

7.2  Đáp ứng tần số mức lực lớn nhất

Mục đích của phép thử này là nhằm xác định mức của độ nhạy âm cơ học lớn nhất có thể nhận được từ máy trợ thính theo hàm của tần số. OFL trên bộ tổ hợp cơ học được đo tại mức cài đặt điều khiển khuếch đại lớn nhất với SPL vào đủ thấp để đảm bảo các điều kiện vào-ra chủ yếu là tuyến tính.

Quy trình thử như sau:

7.2.1  Mở điều khiển khuếch đại lớn nhất và cài đặt các điều khiển khác về vị trí yêu cầu, tốt nhất là để có được dải tần số rộng nhất.

7.2.2  Tại tần số thích hợp điều chỉnh SPL vào đến 60 dB, nếu không đạt được các điều kiện vào-ra tuyến tính cơ bản thì điều chỉnh đến 50 dB. Báo cáo SPL vào. Các điều kiện vào-ra tuyến tính cơ bản được cho là tồn tại nếu, tại tất cả các tần số từ 200 Hz đến 5000 Hz, sự thay đổi của SPL vào bằng 10 dB sẽ làm cho sự thay đổi của OFL ghi được bằng 10 dB ± 1 dB.

CHÚ THÍCH: Đối với các máy trợ thính có các bố trí mạch nhất định, ví dụ các máy trợ thính có mạch đối xứng, các đặc tính vào-ra không tuyến tính có thể quan sát được trên dải tần số rộng của phạm vi hoạt động.

7.2.3  Đo đáp ứng tần số mức lực ra với khuếch đại lớn nhất bằng cách thay đổi tần số nguồn âm trên vùng tần số khuyến nghị từ 200 Hz đến 5000 Hz, trong khi vẫn giữ SPL vào không đổi.

...

...

...

7.3  Đáp ứng tần số mức lực cơ bản

Quy trình thử như sau:

7.3.1  Điều chỉnh điều khiển khuếch đại đến vị trí khuếch đại thử chuẩn (xem 4.10) và cài đặt các điều khiển khác về vị trí yêu cầu, tốt nhất là để đạt được dải tần số rộng nhất.

7.3.2  Thay đổi tần số của nguồn âm trên vùng tần số khuyến nghị từ 200 Hz đến 5000 Hz trong khi vẫn giữ SPL vào không đổi tại 60 dB. Vẽ OFL trên bộ ghép cơ học là hàm của tần số.

7.4  Ảnh hưởng của vị trí điều khiển âm đối với đường cong đáp ứng tần số mức lực cơ bản

Mục đích của phép thử là để thể hiện ảnh hưởng của vị trí điều khiển âm đối với đáp ứng tần số mức lực cơ bản của máy trợ thính.

Quy trình thử như sau:

7.4.1  Điều chỉnh máy trợ thính theo 7.3.1.

7.4.2  Thay đổi tần số của nguồn âm trên vùng tần số khuyến nghị từ 200 Hz đến 5000 Hz trong khi vẫn giữ SPL vào không đổi tại 60 dB.

...

...

...

7.4.4  Đáp ứng tần số tại các mức cài đặt điều khiển âm khác nhau phải được vẽ cùng với đáp ứng tần số cơ bản theo OFL trên bộ ghép cơ học là hàm của tần số.

7.5  Dòng điện pin

Mục đích của phép thử này là để xác định dòng điện của pin.

Với điều khiển khuếch đại tại vị trí khuếch đại thử chuẩn đo dòng điện pin tại tần số thử quy chiếu và với SPL đầu vào bằng 60 dB.

Hệ thống đo dòng điện một chiều (dc) phải có các đặc điểm sau:

1) Độ chính xác bằng ± 5% tại giá trị cường độ dòng điện đo được.

2) Điện trở dòng điện một chiều không vượt quá 50 Ω/I, trong đó I là cường độ dòng điện đo được, tính bằng miliampe.

3) Trở kháng dòng điện xoay chiều (ac) không vượt quá 1 Ω trên dải tần số từ 20 Hz đến 5000 Hz.

CHÚ THÍCH: Có phương pháp thực hiện điểm 3) nêu trên là đấu đồng hồ đo với tụ điện ít nhất là 8000 μF. Tụ điện này không được mắc song song với pin hoặc điện áp nguồn.

...

...

...

Tham khảo TCVN 11738-0 (IEC 60118-0).

7.7  Tiếng ồn bên trong từ máy trợ thính

Tham khảo TCVN 11738-0 (IEC 60118-0).

7.8  Các đặc điểm của máy trợ thính với đầu vào cuộn dò cảm ứng

Tham khảo TCVN 11738-0 (IEC 60118-0).

8  Biểu đồ ghi đáp ứng tần số

Tất cả các đáp tuyến thể hiện sự biến thiên của một thông số theo tần số phải được vẽ trên hệ tọa độ có thang đo tuyến tính trên trục tung theo đêxiben và thang đo logarit tần số trên trục hoành với chiều dài 1 deca trên trục hoành bằng độ dài của 50 dB trên trục tung, phù hợp IEC 263.

Phụ lục A

...

...

...

Ví dụ các cách bố trí phép thử

Hình A.1 - Ví dụ về máy trợ thính với bộ kích rung xương tích hợp trong phép thử

Hình A.2 - Ví dụ về bộ kích rung xương có dây vòng đầu trên bộ ghép cơ học

CHÚ THÍCH: Các Hình A.1 và A.2 chỉ mục đích minh họa thể hiện theo sơ đồ nguyên lý của phép đo.

Hình A.3 - Ví dụ về máy trợ thính có bộ kích rung xương tích hợp trong phép thử và cánh tay đòn gắn với bản lề

...

...

...

CHÚ THÍCH: Các Hình A.3 và A.4 chỉ mục đích thể hiện theo sơ đồ, minh họa nguyên lý của phép đo.