Tiêu chuẩn Việt Nam TCVN 7033:2002 Cà phê hòa tan - Xác định hàm lượng cacbonhydrat tự do và tổng số

• Số hiệu: TCVN7033:2002
• Loại văn bản: Tiêu chuẩn Việt Nam
• Nơi ban hành: Bộ Khoa học và Công nghệ
• Người ký: ***
• Ngày ban hành: 07/11/2002

Chất rửa giải	Thời gian phút	Chất rửa giải S1 ml	Chất rửa giải S2 ml	Cách tiến hành
Isocratic	0	100	0	Bắt đầu thu nhận dữ liệu
	50,0	100	0	Ngừng thu nhận dữ liệu
	50,1	0	100	Bắt đầu làm sạch
	65,0	0	100	Ngừng làm sạch
	65,1	100	0	Bắt đầu cân bằng lại
	80,0	100	0	Ngừng cân bằng lại
Chú thích 1) Thời gian lưu có xu hướng biến đổi từ dạng cột này sang cột khác. Chỉ khi monosaccarit (riboza) cuối cùng được rửa giải, thì mới làm sạch. 2) Nếu cần thiết, tiến hành bơm hai hoặc ba lần dung dịch tiêu chuẩn hoặc tăng thời gian cân bằng để thực hiện tốt sự phân tách của sucroza và xyloza.

Bảng 2 - Các điều kiện để phân tích

Bơm

20 mm

Tốc độ dòng

1,0 ml/phút

Bổ sung vào cột sau

Chất rửa giải S2 (5.4) ở tốc độ dòng 0,6 ml/phút

Nhiệt độ

Môi trường xung quanh

...

...

...

Cột chuẩn chứa đầy chất rửa giải S2 (5.4)

Sử dụng các điều kiện tối ưu theo chỉ dẫn của nhà sản xuất 

9. Tính toán

Hàm lượng cacbonhydrat, w, biểu thị bằng phần trăm khối lượng, tính theo công thức:

Trong đó:

A là diện tích pic của cacbonhydrat riêng lẻ trong dung dịch thử (8.4).

A₀ là diện tích pic của cacbonhydrat riêng lẻ trong dung dịch tiêu chuẩn (8.4);

m là khối lượng của phần mẫu thử trong dung dịch thử (8.2 hoặc 8.3), tính bằng gam khối lượng chất khô;  

...

...

...

V là thể tích của dung dịch thử (8.2 hoặc 8.3), tính bằng mililit;

V₀ là thể tích của dung dịch tiêu chuẩn (5.5), tính bằng mililit.

Lấy kết quả trung bình cộng của hai phép xác định. Biểu thị kết quả theo hàm lượng cacbonhydrat tự do (phương pháp A) hoặc tổng số (phương pháp B), chính xác đến 0,01 % (m/m) đối với mỗi cacbonhydrat có liên quan, hoặc tổng của tất cả cacbonhydrat được tìm thấy.

10. Độ chụm

Mọi chi tiết của thử liên phòng thí nghiệm đối với độ chụm của phương pháp được tổng hợp trong phụ lục A. Giá trị nhận được từ thử liên phòng thí nghiệm không thể áp dụng cho dải nồng độ và matric khác với matric đã cho.

Các giá trị của độ tái lập và độ lặp lại đối với từng cacbonhydrat chỉ ra mối quan hệ được thiết lập với dải nồng độ phần trăm rộng của mỗi cacbonhydrat mà trong nhiều trường hợp trong các mẫu được kiểm tra là rất thấp. Đặc biệt điều này được phản ánh trong một vài độ tái lập không như mong muốn. Tuy nhiên, với các hàm lượng ở nồng độ cao thì cả hai giá trị của độ chụm đều được chấp nhận, điều này nêu trong phụ lục A.

10.1. Độ lặp lại

Độ lặp lại được định nghĩa là chênh lệch tuyệt đối giữa hai kết quả thử đơn độc lập thu được khi tiến hành trên vật liệu thử giống hệt nhau trong một phòng thí nghiệm, do một người thực hiện sử dụng cùng thiết bị, trong một khoảng thời gian ngắn.

Vì thế, khó có thể đưa ra một giá trị lặp lại chính xác cho mỗi một và tất cả cacbonhydrat kể cả cacbonhydrat tự do và tổng số cho toàn dải hàm lượng.

...

...

...

10.2. Độ tái lập

Độ tái lập được định nghĩa là chênh lệch tuyệt đối giữa hai kết quả thử đơn thu được khi sử dụng cùng phương pháp, tiến hành thử trên vật liệu giống nhau trong các phòng thí nghiệm khác nhau, do các nhà phân tích khác nhau sử dụng các thiết bị khác nhau.

Vì thế, khó có thể đưa ra một giá trị tái lập chính xác cho mỗi một và tất cả cacbonhydrat kể cả cacbonhydrat tự do và tổng số cho toàn dải hàm lượng.

Tuy nhiên, thực tế cho thấy đối với hàm lượng của cacbonhydrat đã cho là lớn hơn 0,3% (m/m), dữ liệu chỉ ra rằng độ lệch chuẩn trung bình tương đối là 14,3% (trừ dữ liệu về fructoza). Khi hàm lượng nhỏ hơn 0,3% (m/m), thì hệ số biến động tăng lên rõ rệt.

Đối với từng cacbonhydrat, dải giá trị về độ tái lập và độ lặp lại được tìm thấy khi thử liên phòng thí nghiệm và dải hàm lượng trung bình được áp dụng đã cho trong bảng 3.

11. Báo cáo thử nhiệm

Báo cáo thử nghiệm phải chỉ ra được:

- phương pháp lấy mẫu đã dùng, nếu biết,

- phương pháp đã sử dụng.

...

...

...

- nếu kiểm tra độ lặp lại, thì nêu kết quả cuối cùng thu được.

Báo cáo thử nghiệm cũng phải đề cập đến tất cả các chi tiết thao tác không quy định trong tiêu chuẩn này, hoặc tùy ý lựa chọn cùng với các chi tiết bất thường nào khác có thể ảnh hưởng tới kết quả.

Báo cáo thử nghiệm cũng phải bao gồm mọi thông tin cần thiết để nhận biết đầy đủ về mẫu thử.

Bảng 3 - Hệ số biến động tái lập và lặp lại

Cacbonhydrat

Dải hàm lượng trung bình trong thử nghiệm % (m/m) d.b

Dải hệ số của độ biến động tái lập, %

Dải hệ số của độ biến động lặp lại, %

Manitol tự do

...

...

...

59,5 đến 9,9

0,9 đến 8,2

Arabinoza tự do

0,46 đến 1,3

13,8 đến 5,1

1,6 đến 7,3

Arabinoza tổng số

3,5 đến 4,8

21,1 đến 4,9

...

...

...

Galactoza tự do

0,19 đến 0,56

13,0 đến 4,1

9,8 đến 3,0

Galactoza tổng số

8,1 đến 18,5

7,5 đến 12,9

8,1 đến 1,7

Glucoza tự do

...

...

...

23,8 đến 6,1

10,2 đến 2,5

Glucoza tổng số

0,68 đến 16,6

12,5 đến 24,3

8,7 đến 3,8

Mannoza tự do

0,16 đến 1,0

40,0 đến 16,9

...

...

...

Mannoza tổng số

2,6 đến 19,1

10,6 đến 21,7

2,0 đến 5,8

Xyloza tổng số

0,1 đến 1,9

37,7 đến 20,2

22,9 đến 3,7

Fructoza tự do

...

...

...

45,2 đến 15,5

21,0 đến 0,2

Sucroza

0,15 đến 1,3

41,6 đến 10,0

15,1 đến 1,8

PHỤ LỤC A

(tham khảo)

...

...

...

Một thử liên phòng thí nghiệm tiến hành ở mức quốc tế năm 1991 dưới sự bảo trợ của ISO/TC 34, sản phẩm thực phẩm nông nghiệp, SC 15, Cà phê, và được thực hiện bởi ban kỹ thuật của AFCASOLE, trong đó 11 phòng thí nghiệm đã tham gia, mỗi phòng tiến hành hai phép xác định trên cùng một mẫu của 6 mẫu cà phê sẵn có khác nhau, kết quả thống kê (được đánh giá theo ISO 5725[8]^)) cho trong bảng từ A.1 đến A.8.

Bảng A.1 - Xác định hàm lượng manitol trong cà phê hòa tan

Mẫu

1

2

3

4

5

6

...

...

...

7

11

10

11

10

10

11

11

9

...

...

...

8

10

Hàm lượng manitol

Tự do

Tổng số

Tự do

Tổng số

Tự do

Tổng số

...

...

...

Tổng số

Tự do

Tổng số

Tự do

Tổng số

Hàm lượng trung bình, % (m/m)

0,024

0,179

0,060

...

...

...

1,582

1,854

0,619

0,782

0,192

0,300

0,059

0,179

Độ lệch chuẩn lặp lại, s_r

...

...

...

0,013

0,001

0,011

0,044

0,041

0,022

0,036

0,016

0,032

...

...

...

0,018

Độ lặp lại, 2,83 s_r

0,001

0,035

0,002

0,032

0,124

0,115

0,063

...

...

...

0,045

0,091

0,012

0,050

Hệ số biến động lặp lại, %

1,547

6,986

0,914

7,609

...

...

...

2,198

3,594

4,594

8,245

10,776

7,071

9,801

Độ lệch chuẩn tái lập, S_R

0,015

...

...

...

0,034

0,069

0,157

0,331

0,150

0,161

0,065

0,112

0,029

...

...

...

Độ tái lập, 2,83 S_R

0,041

0,213

0,098

0,196

0,444

0,938

0,424

0,454

...

...

...

0,316

0,083

0,254

Hệ số biến động tái lập, %

59,454

41,996

57,581

45,961

9,925

...

...

...

24,162

20,535

33,789

37,260

49,132

50,084

Bảng A.2 - Xác định hàm lượng arabinoza trong cà phê hòa tan

Mẫu

...

...

...

2

3

4

5

6

Số phòng thí nghiệm được giữ lại sau khi đã loại trừ

11

11

9

...

...

...

11

11

11

11

10

9

11

11

Hàm lượng arabinoza

...

...

...

Tổng số

Tự do

Tổng số

Tự do

Tổng số

Tự do

Tổng số

Tự do

Tổng số

...

...

...

Tổng số

Hàm lượng trung bình, % (m/m)

0,891

3,544

1,325

4,833

0,464

4,759

0,747

...

...

...

0,505

4,081

0,629

3,786

Độ lệch chuẩn lặp lại, s_r

0,033

0,234

0,021

0,160

...

...

...

0,147

0,054

0,209

0,022

0,122

0,026

0,216

Độ lặp lại, 2,83 s_r

0,092

...

...

...

0,060

0,453

0,049

0,417

0,154

0,590

0,063

0,344

0,073

...

...

...

Hệ số biến động lặp lại, %

3,664

6,597

1,603

3,311

3,755

3,098

7,297

4,594

...

...

...

2,979

4,092

5,709

Độ lệch chuẩn tái lập, S_R

0,123

0,749

0,068

0,836

0,049

...

...

...

0,087

0,831

0,039

0,199

0,056

0,771

Độ tái lập, 2,83 S_R

0,349

2,120

...

...

...

2,365

0,139

1,691

0,247

2,353

0,110

0,562

0,158

2,182

...

...

...

13,832

21,141

5,105

17,289

10,556

12,559

11,707

18,319

7,729

...

...

...

8,895

20,366

Bảng A.3 - Xác định hàm lượng galactoza trong cà phê hòa tan

Mẫu

1

2

3

4

...

...

...

6

Số phòng thí nghiệm được giữ lại sau khi đã loại trừ

11

10

11

10

11

11

11

...

...

...

9

9

11

10

Hàm lượng galactoza

Tự do

Tổng số

Tự do

Tổng số

...

...

...

Tổng số

Tự do

Tổng số

Tự do

Tổng số

Tự do

Tổng số

Hàm lượng trung bình, % (m/m)

0,562

...

...

...

0,339

18,481

0,191

8,085

0,438

16,269

0,475

18,444

0,362

...

...

...

Độ lệch chuẩn lặp lại, s_r

0,017

1,441

0,014

0,430

0,019

0,219

0,026

0,632

...

...

...

0,306

0,018

0,760

Độ lặp lại, 2,83 s_r

0,047

4,078

0,039

1,216

0,053

...

...

...

0,074

1,789

0,041

0,867

0,051

2,152

Hệ số biến động lặp lại, %

2,964

8,105

...

...

...

2,325

9,810

2,704

5,948

3,886

3,085

1,661

5,006

4,300

...

...

...

0,030

1,582

0,027

2,181

0,025

0,647

0,036

2,097

0,019

...

...

...

0,045

1,503

Độ tái lập, 2,83 S_R

0,084

4,478

0,077

6,171

0,070

1,831

...

...

...

5,935

0,055

3,898

0,127

4,255

Hệ số biến động tái lập, %

5,261

8,900

8,045

...

...

...

13,032

8,003

8,317

12,891

4,075

7,468

12,417

8,500

...

...

...

Mẫu

1

2

3

4

5

6

Số phòng thí nghiệm được giữ lại sau khi đã loại trừ

11

...

...

...

9

10

10

11

10

11

10

11

11

...

...

...

Hàm lượng glucoza

Tự do

Tổng số

Tự do

Tổng số

Tự do

Tổng số

Tự do

Tổng số

...

...

...

Tổng số

Tự do

Tổng số

Hàm lượng trung bình, % (m/m)

0,105

0,684

0,042

0,826

2,041

...

...

...

1,657

4,385

0,186

1,951

0,186

1,025

Độ lệch chuẩn lặp lại, s_r

0,010

0,059

...

...

...

0,062

0,050

0,990

0,068

0,166

0,019

0,111

0,018

0,081

...

...

...

0,029

0,168

0,012

0,174

0,143

2,803

0,192

0,469

0,053

...

...

...

0,052

0,230

Hệ số biến động lặp lại, %

9,911

8,661

10,151

7,449

2,470

5,949

...

...

...

3,780

10,006

5,674

9,853

7,937

Độ lệch chuẩn tái lập, S_R

0,022

0,114

0,009

...

...

...

0,128

4,053

0,101

1,038

0,040

0,245

0,044

0,140

Độ tái lập, 2,83 S_R

...

...

...

0,323

0,024

0,504

0,361

11,471

0,286

2,938

0,113

0,693

...

...

...

0,397

Hệ số biến động tái lập, %

21,057

16,667

20,419

21,551

6,294

24,345

6,091

...

...

...

21,370

12,541

23,808

13,702

Bảng A.5 - Xác định hàm lượng mannoza trong cà phê hòa tan

Mẫu

1

2

...

...

...

4

5

6

Số phòng thí nghiệm được giữ lại sau khi đã loại trừ

11

10

10

11

11

...

...

...

11

11

10

11

11

10

Hàm lượng mannoza

Tự do

Tổng số

...

...

...

Tổng số

Tự do

Tổng số

Tự do

Tổng số

Tự do

Tổng số

Tự do

Tổng số

...

...

...

0,583

17,913

0,155

14,365

0,470

2,601

0,329

5,598

0,277

...

...

...

0,991

19,067

Độ lệch chuẩn lặp lại, s_r

0,028

1,038

0,013

0,380

0,020

0,052

...

...

...

0,171

0,012

0,212

0,038

0,426

Độ lặp lại, 2,83 s_r

0,080

2,938

0,036

...

...

...

0,056

0,147

0,065

0,483

0,033

0,600

0,107

1,206

Hệ số biến động lặp lại, %

...

...

...

5,796

8,155

2,645

4,176

2,003

6,960

3,047

4,166

2,772

...

...

...

2,234

Độ lệch chuẩn tái lập, S_R

0,142

2,029

0,056

2,180

0,082

0,352

0,061

...

...

...

0,111

0,808

0,168

4,137

Độ tái lập, 2,83 S_R

0,402

5,741

0,158

6,168

...

...

...

0,997

0,174

2,431

0,313

2,288

0,474

11,708

Hệ số biến động tái lập, %

24,373

...

...

...

36,065

15,173

17,514

13,546

18,647

15,346

39,969

10,563

16,918

...

...

...

Bảng A.6 - Xác định hàm lượng fructoza trong cà phê hòa tan

Mẫu

1

2

3

4

5

6

...

...

...

9

6

8

-

9

9

10

7

10

...

...

...

8

6

Hàm lượng fructoza 

Tự do

Tổng số

Tự do

Tổng số

Tự do

Tổng số

...

...

...

Tổng số

Tự do

Tổng số

Tự do

Tổng số

Hàm lượng trung bình, % (m/m)

0,171

0,189

0,054

...

...

...

3,622

2,010

3,124

1,368

0,282

0,244

0,460

0,363

Độ lệch chuẩn lặp lại, s_r

...

...

...

0,046

0,011

-

0,105

0,114

0,091

0,076

0,026

0,049

...

...

...

0,027

Độ lặp lại, 2,83 s_r

0,082

0,130

0,032

-

0,297

0,323

0,258

...

...

...

0,072

0,140

0,067

0,075

Hệ số biến động lặp lại, %

16,882

24,416

21,035

-

...

...

...

5,683

0,219

5,527

9,045

20,261

5,167

7,310

Độ lệch chuẩn tái lập, S_R

0,054

...

...

...

0,018

-

0,667

1,440

0,569

0,958

0,128

0,144

0,072

...

...

...

Độ tái lập, 2,83 S_R

0,152

0,366

0,052

-

1,886

4,076

1,611

2,713

...

...

...

0,406

0,203

0,700

Hệ số biến động tái lập, %

31,370

68,482

33,846

-

18,403

...

...

...

18,217

70,068

45,292

58,874

15,549

68,236

Bảng A.7 - Xác định hàm lượng xyloza trong cà phê hòa tan

Mẫu

...

...

...

2

3

4

5

6

Số phòng thí nghiệm được giữ lại sau khi đã loại trừ

-

8

-

...

...

...

-

11

-

11

7

11

-

9

Hàm lượng xyloza

...

...

...

Tổng số

Tự do

Tổng số

Tự do

Tổng số

Tự do

Tổng số

Tự do

Tổng số

...

...

...

Tổng số

Hàm lượng trung bình, % (m/m)

-

0,097

-

0,146

-

1,856

-

...

...

...

0,029

1,826

-

0,133

Độ lệch chuẩn lặp lại, s_r

-

0,022

-

0,014

...

...

...

0,085

-

0,027

0,007

0,134

-

0,019

Độ lặp lại, 2,83 s_r

-

...

...

...

-

0,040

-

0,239

-

0,077

0,020

0,380

-

...

...

...

Hệ số biến động lặp lại, %

-

22,929

-

9,750

-

4,555

-

3,717

...

...

...

7,356

-

14,175

Độ lệch chuẩn tái lập, S_R

-

0,037

-

0,030

-

...

...

...

-

0,204

0,008

0,410

-

0,032

Độ tái lập, 2,83 S_R

-

0,103

...

...

...

0,084

-

1,200

-

0,578

0,023

1,161

-

0,090

...

...

...

-

37,730

-

20,226

-

22,844

-

27,759

28,215

...

...

...

-

24,006

Bảng A.8 - Xác định hàm lượng sucroza trong cà phê hòa tan

Mẫu

1

2

3

4

...

...

...

6

Số phòng thí nghiệm được giữ lại sau khi đã loại trừ

10

10

10

11

9

Hàm lượng sucroza trung bình, % (m/m)

...

...

...

0,149

1,319

0,746

0,181

0,158

Độ lệch chuẩn lặp lại, s_r

-

0,007

0,023

...

...

...

0,027

0,005

Độ lặp lại, 2,83 s_r

-

0,020

0,066

0,144

0,077

0,015

...

...

...

-

4,813

1,773

6,807

15,081

3,369

Độ lệch chuẩn tái lập, S_R

-

0,057

...

...

...

0,087

0,075

0,052

Độ tái lập, 2,83 S_R

-

0,162

0,372

0,246

0,213

...

...

...

Hệ số biến động tái lập, %

-

38,395

9,972

11,632

41,584

33,074

Chú thích - Một số thông tin về hàm lượng fructoza và riboza là sẵn có, nhưng không đề cập ở đây

...

...

...

(tham khảo)

TÀI LIỆU THAM KHẢO

[1] AFCALOSE Statement, july 1995; available from AFCALOSE, 18 rue de la Pépinière, 75008 Paris.

Chú thích 1 - Tài liệu này giải thích mang tính thống kê của dữ liệu sẵn có, nó thiết lập các giới hạn cho những cacbonhydrat có liên quan trong các mức tin cậy chấp nhận được. TCVN (ISO 11292) cung cấp công cụ phân tích để thiết lập các mức cacbonhydrat trong cà phê hòa tan để nhận biết chất độn.

[2] UK Code of practice for the Soluble coffee industry in the UK, June 1995; available either from the British Soluble Coffee Packers and importers Association, Ltd., Suite 13, Castle House, Castlereagh Street, London W18 5YR, or the British Soluble Coffee manufacture’s Association, 8 Catherine Street, London WC2 B5JJ.

Chú thích 2 - Đây là tài liệu AFCASOLE diễn giải công việc, nó phản ánh các giới hạn đối với những cacbonhydrat có mức tin cậy, điều này cung cấp cơ sở cho sự bắt buộc mang tính pháp luật của những cơ quan có thẩm quyền.

[1]^) Sep-Pack C18 (waters) và Supelclean LC-18 (supelcol) là những ví dụ về các sản phẩm phù hợp sẵn có. Thông tin đưa ra thuận lợi cho người sử dụng tiêu chuẩn này và tổ chức ISO không ấn định phải sử dụng những sản phẩm này.  

[2]^) Hệ thống BioLC (Dionex) gồm model GMPII gradien nhóm 4 bơm (Dionex) có bộ bơm mẫu tự động model SP8875 (Spectra-Phyics) có trang bị vòng bơm 20 mm, bộ khử khí model EDM-II (Dionex) và bình chứa thuốc thử NaOH để bổ sung cột hậu (Dionex) là những ví dụ về sản phẩm phù hợp sẵn có.     

[3]^) CarboPac PA1 (10 mm, 50 mm x 4 mm) (Dionex) là một ví dụ về cột phân tích phù hợp sẵn có. 

...

...

...

[5]^) Model PAD-II (Dionex) là một ví dụ về thiết bị cột tiền phù hợp sẵn có. 

[6]^) Model Autolon Al-450 là một ví dụ về thiết bị phù hợp sẵn có. 

[7]^)Guard-AG là một ví dụ về ống phù hợp sẵn có.

Thông tin đưa ra thuận lợi cho người sử dụng tiêu chuẩn này và tổ chức ISO không ấn định phải sử dụng những sản phẩm này.

[8]^) ISO 5725:1986 Precision of test methods - Determination of repeatability and reproducibility for a standard test method by interlaboratory (Độ chụm của phương pháp thử - Xác định độ tái lập và độ lặp lại đối với phương pháp thử tiêu chuẩn bằng thử liên phòng thí nghiệm (Precision of test methods - Determination of repeatability and reproducibility for a standard test method by interlaboratory test).