THUẾ - KẾ TOÁN

Nguyên tắc lập báo cáo tài chính khi thay đổi đơn vị tiền tệ trong doanh nghiệp nhỏ và vừa 2023

Tham vấn bởi luật sư Nguyễn Thụy Hân

Chuyên viên pháp lý Ánh Hồng

16:14 27/03/23

Khi chuyển đơn vị tiền tệ sử dụng trong kế toán từ đồng Việt Nam sang ngoại tệ thì doanh nghiệp nhỏ và vừa phải lập báo cáo tài chính ra sao? – Trường Quân (Khánh Hòa).

>> Đồng tiền sử dụng để lập báo cáo tài chính trong doanh nghiệp nhỏ và vừa 2023

>> Nguyên tắc lập, trình bày báo cáo tài chính khi chuyển đổi loại hình, chia, tách, hợp nhất, sáp nhập doanh nghiệp nhỏ và vừa 2023

1. Đơn vị tiền tệ sử dụng trong kế toán đối với doanh nghiệp nhỏ và vừa

1.1. Đơn vị tiền tệ trong kế toán là Đồng Việt Nam

Theo quy định tại Điều 5 Thông tư 133/2016/TT-BTC, đơn vị tiền tệ trong kế toán được hiểu như sau:

Đơn vị tiền tệ trong kế toán là Đồng Việt Nam (ký hiệu quốc gia là “đ”; ký hiệu quốc tế là “VND”) được dùng để ghi sổ kế toán, lập và trình bày Báo cáo tài chính của doanh nghiệp. Trường hợp doanh nghiệp nhỏ và vừa chủ yếu thu, chi bằng ngoại tệ, đáp ứng được các tiêu chuẩn quy định tại Mục 1.2 thì được chọn một loại ngoại tệ làm đơn vị tiền tệ để ghi sổ kế toán.

1.2. Lựa chọn đơn vị tiền tệ trong kế toán

Theo quy định tại Điều 6 Thông tư 133/2016/TT-BTC, doanh nghiệp nhỏ và vừa có nghiệp vụ thu, chi chủ yếu bằng ngoại tệ căn cứ vào quy định của Luật Kế toán 2015, để xem xét, quyết định lựa chọn đơn vị tiền tệ trong kế toán và chịu trách nhiệm về quyết định đó trước pháp luật.

Lưu ý: Khi lựa chọn đơn vị tiền tệ trong kế toán, doanh nghiệp phải thông báo cho cơ quan thuế quản lý trực tiếp.

Bên cạnh đó, đơn vị tiền tệ trong kế toán mà doanh nghiệp lựa chọn phải đáp ứng các tiêu chuẩn sau:

(i) Đơn vị tiền tệ trong kế toán là đơn vị tiền tệ:

- Được sử dụng chủ yếu trong các giao dịch bán hàng, cung cấp dịch vụ của doanh nghiệp, có ảnh hưởng lớn đến giá bán hàng hóa và cung cấp dịch vụ, thông thường chính là đơn vị tiền tệ dùng để niêm yết giá bán và được thanh toán; và

- Được sử dụng chủ yếu trong việc mua hàng hóa, dịch vụ, có ảnh hưởng lớn đến chi phí nhân công, nguyên vật liệu và các chi phí sản xuất, kinh doanh khác, thông thường chính là đơn vị tiền tệ dùng để thanh toán cho các chi phí đó.

(ii) Các yếu tố sau đây cũng được xem xét và cung cấp bằng chứng về đơn vị tiền tệ trong kế toán của đơn vị:

- Ngoại tệ là đơn vị tiền tệ sử dụng để huy động các nguồn lực tài chính (như phát hành cổ phiếu, trái phiếu).

- Ngoại tệ là đơn vị tiền tệ thường xuyên thu được từ các hoạt động kinh doanh và được tích trữ lại.

(iii) Đơn vị tiền tệ trong kế toán phản ánh các giao dịch, sự kiện, điều kiện liên quan đến hoạt động của đơn vị.

Sau khi xác định được đơn vị tiền tệ trong kế toán thì đơn vị không được thay đổi trừ khi có sự thay đổi trọng yếu trong các giao dịch, sự kiện và điều kiện đó (xem chi tiết tại Mục 1.3).

Toàn văn File Word Thông tư hướng dẫn chế độ kế toán năm 2023

Nguyên tắc lập báo cáo tài chính khi thay đổi đơn vị tiền tệ trong doanh nghiệp nhỏ và vừa 2023

Nguyên tắc lập báo cáo tài chính khi thay đổi đơn vị tiền tệ trong doanh nghiệp nhỏ và vừa 2023

(Ảnh minh họa - Nguồn từ Internet)

1.3. Thay đổi đơn vị tiền tệ trong kế toán

Khi có sự thay đổi lớn về hoạt động quản lý và kinh doanh dẫn đến đơn vị tiền tệ kế toán được sử dụng trong các giao dịch kinh tế không còn thỏa mãn các tiêu chuẩn (i) và (ii) nêu tại Mục 1.2 bên trên thì doanh nghiệp được thay đổi đơn vị tiền tệ trong kế toán.

Lưu ý:

- Việc thay đổi từ một đơn vị tiền tệ ghi sổ kế toán này sang một đơn vị tiền tệ ghi sổ kế toán khác chỉ được thực hiện tại thời điểm bắt đầu niên độ kế toán mới.

- Doanh nghiệp phải thông báo cho cơ quan thuế quản lý trực tiếp về việc thay đổi đơn vị tiền tệ trong kế toán chậm nhất là sau 10 ngày làm việc kể từ ngày thay đổi đơn vị tiền tệ.

2. Nguyên tắc lập Báo cáo tài chính khi thay đổi đơn vị tiền tệ trong kế toán

Theo quy định tại Điều 79 Thông tư 133/2016/TT-BTC, doanh nghiệp nhỏ và vừa lập Báo cáo tài chính khi thay đổi đơn vị tiền tệ trong kế toán phải đảm bảo nguyên tắc sau:

- Khi thay đổi đơn vị tiền tệ kế toán, tại kỳ đầu tiên kể từ khi thay đổi, kế toán thực hiện chuyển đổi số dư sổ kế toán sang đơn vị tiền tệ kế toán mới theo tỷ giá chuyển khoản trung bình của ngân hàng thương mại nơi doanh nghiệp thường xuyên có giao dịch tại thời điểm thay đổi đơn vị tiền tệ kế toán.

- Khi trình bày thông tin so sánh (cột kỳ trước) trên báo cáo kết quả hoạt động kinh doanh và báo cáo lưu chuyển tiền tệ của kỳ có sự thay đổi đơn vị tiền tệ trong kế toán, đơn vị áp dụng tỷ giá chuyển khoản trung bình kỳ trước liền kề với kỳ thay đổi.

- Khi thay đổi đơn vị tiền tệ kế toán, doanh nghiệp phải trình bày rõ trên Bản thuyết minh báo cáo tài chính lý do thay đổi đơn vị tiền tệ kế toán và những ảnh hưởng (nếu có) đối với báo cáo tài chính do việc thay đổi đơn vị tiền tệ kế toán.

- Nội dung nêu trên là phần giải đáp, tư vấn của chúng tôi dành cho khách hàng của Pháp luật doanh nghiệp. Nếu quý khách còn vướng mắc, vui lòng gửi về Email khoinghiep@thuvienphapluat.vn.

- Nội dung bài viết mang tính chất tham khảo;

- Điều khoản được áp dụng có thể đã hết hiệu lực tại thời điểm bạn đang đọc.