Lao động tự do có nên tham gia bảo hiểm xã hội hay không? Những chế độ người lao động tự do được hưởng khi tham gia bảo hiểm?

Lao động tự do có nên tham gia bảo hiểm xã hội hay không? Những chế độ người lao động tự do được hưởng khi tham gia bảo hiểm? Tôi hiện đang làm lao động tự do, tôi có nghe đến về bảo hiểm xã hội, vậy cho hỏi tôi có nên tham gia hay không, và các lợi ích của nó đem lại như thế nào? - Câu hỏi của anh Dũng (TPHCM)

Nội dung chính

Lao động tự do có nên tham gia bảo hiểm xã hội hay không?
Các chế độ người lao động tự do được hưởng khi tham gia bảo hiểm xã hội là gì?
Người lao động tự do tham gia bảo hiểm xã hội tự nguyện sẽ đóng với mức là bao nhiêu?

Lao động tự do có nên tham gia bảo hiểm xã hội hay không?

Lao động tự do có thể hiểu là những người lao động làm việc không theo hợp đồng lao động, đối tượng này có phạm vi rất rộng trên nhiều lĩnh vực khác nhau. Có thể kể đến một số nghề lao động tự do phổ biến ở Việt Nam như sau:

+ Bán hàng rong, buôn bán nhỏ lẻ trên đường phố;

+ Thu gom rác, phế liệu;

+ Bốc vác, vận chuyển hàng hóa;

+ Bán vé số lưu động;

+ Tự làm hoặc làm việc tại các hộ kinh doanh trong lĩnh vực ăn uống, lưu trú, du lịch, chăm sóc sức khỏe (bao gồm cả bảo vệ);

+ Lái xe mô tô 02 bánh chở khách (xe ôm), lái xe công nghệ 02 bánh;

+ Lao động giúp việc gia đình, lao động trong các cơ sở giáo dục mầm non;

+ Người làm các công việc nghệ thuật: vẽ tranh, người mẫu, thiết kế,...

+ Và một số nghề khác.

Theo khoản 1 Điều 2 Luật Bảo hiểm xã hội 2014 có quy định như sau:

Đối tượng áp dụng

1. Người lao động là công dân Việt Nam thuộc đối tượng tham gia bảo hiểm xã hội bắt buộc, bao gồm:

a) Người làm việc theo hợp đồng lao động không xác định thời hạn, hợp đồng lao động xác định thời hạn, hợp đồng lao động theo mùa vụ hoặc theo một công việc nhất định có thời hạn từ đủ 03 tháng đến dưới 12 tháng, kể cả hợp đồng lao động được ký kết giữa người sử dụng lao động với người đại diện theo pháp luật của người dưới 15 tuổi theo quy định của pháp luật về lao động;

b) Người làm việc theo hợp đồng lao động có thời hạn từ đủ 01 tháng đến dưới 03 tháng;

c) Cán bộ, công chức, viên chức;

d) Công nhân quốc phòng, công nhân công an, người làm công tác khác trong tổ chức cơ yếu;

đ) Sĩ quan, quân nhân chuyên nghiệp quân đội nhân dân; sĩ quan, hạ sĩ quan nghiệp vụ, sĩ quan, hạ sĩ quan chuyên môn kỹ thuật công an nhân dân; người làm công tác cơ yếu hưởng lương như đối với quân nhân;

e) Hạ sĩ quan, chiến sĩ quân đội nhân dân; hạ sĩ quan, chiến sĩ công an nhân dân phục vụ có thời hạn; học viên quân đội, công an, cơ yếu đang theo học được hưởng sinh hoạt phí;

g) Người đi làm việc ở nước ngoài theo hợp đồng quy định tại Luật người lao động Việt Nam đi làm việc ở nước ngoài theo hợp đồng;

h) Người quản lý doanh nghiệp, người quản lý điều hành hợp tác xã có hưởng tiền lương;

i) Người hoạt động không chuyên trách ở xã, phường, thị trấn.

...

4. Người tham gia bảo hiểm xã hội tự nguyện là công dân Việt Nam từ đủ 15 tuổi trở lên và không thuộc đối tượng quy định tại khoản 1 Điều này.

Như vậy, các đối tượng làm lao động tự do sẽ không giao kết hợp đồng lao động nên không thuộc đối tượng tham gia bảo hiểm xã hội bắt buộc.

Tuy nhiên, những người lao động tự do có thể tham gia bảo hiểm xã hội tự nguyện khi có nhu cầu và để được hưởng các chế độ của bảo hiểm xã hội tự nguyện.

Đây sẽ là một chế độ cũng rất có ích cho người dân lao động tự do khi nó bù đắp được một phần thu nhập của người lao động khi họ bị giảm hoặc mất thu nhập do già, yếu khi hết tuổi lao động hoặc chết.