Luật Đất đai 2024 quy định chỉ được thu hồi đất khi đã bàn giao nhà ở tái định cư?

Nội dung chính

• Luật Đất đai 2024 quy định chỉ được thu hồi đất khi đã bàn giao nhà ở tái định cư?
• Nhà ở để phục vụ tái định cư được bố trí theo các hình thức nào?
• Tiêu chuẩn nhà ở để phục vụ tái định cư khu vực đô thị như thế nào?

Luật Đất đai 2024 quy định chỉ được thu hồi đất khi đã bàn giao nhà ở tái định cư?

Ngày 18/01/2024, tại Kỳ họp bất thường lần thứ 5, Quốc hội đã thông qua Luật Đất đai 2024 với số phiếu tán thành là 432/477 đại biểu có mặt (chiếm 87,63% tổng số đại biểu Quốc hội)

Luật Đất đai 2024 có hiệu lực từ ngày 01/01/2025. Điều 190 và Điều 248 Luật Đất đai 2024 có hiệu lực từ ngày từ ngày 01/4/2024.

Căn cứ khoản 6 Điều 91 Luật Đất đai 2024 quy định nguyên tắc bồi thường, hỗ trợ, tái định cư khi Nhà nước thu hồi đất:

Nguyên tắc bồi thường, hỗ trợ, tái định cư khi Nhà nước thu hồi đất

...

6. Ủy ban nhân dân cấp tỉnh, Ủy ban nhân dân cấp huyện có trách nhiệm tổ chức lập và thực hiện dự án tái định cư để bảo đảm chủ động trong việc bố trí tái định cư cho người có đất thu hồi. Việc phê duyệt phương án bồi thường, hỗ trợ, tái định cư và việc bố trí tái định cư phải được hoàn thành trước khi có quyết định thu hồi đất.

...

Theo quy định trên, từ ngày 01/01/2025 Ủy ban nhân dân cấp tỉnh, Ủy ban nhân dân cấp huyện phải hoàn thành việc phê duyệt phương án bồi thường, hỗ trợ, tái định cư và việc bố trí tái định cư phải được hoàn thành trước khi có quyết định thu hồi đất.

Ngoài ra, khu tái định cư phải hoàn thiện các điều kiện về hạ tầng kỹ thuật, hạ tầng xã hội đồng bộ theo quy hoạch chi tiết được cơ quan có thẩm quyền phê duyệt; đồng thời phải phù hợp với truyền thống văn hóa, phong tục, tập quán của cộng đồng dân cư nơi có đất thu hồi.

Luật Đất đai 2024 quy định chỉ được thu hồi đất khi đã bàn giao nhà ở tái định cư? (Hình từ Internet)

Nhà ở để phục vụ tái định cư được bố trí theo các hình thức nào?

Căn cứ Điều 36 Luật Nhà ở 2014 được sửa đổi bởi điểm a khoản 6 Điều 99 Luật Đầu tư theo phương thức đối tác công tư 2020 quy định các hình thức bố trí nhà ở để phục vụ tái định cư:

Các hình thức bố trí nhà ở để phục vụ tái định cư

1. Mua nhà ở thương mại được xây dựng theo dự án để cho thuê, cho thuê mua, bán cho người được tái định cư.

2. Sử dụng nhà ở xã hội được xây dựng theo dự án để cho thuê, cho thuê mua, bán cho người được tái định cư.

3. Nhà nước trực tiếp đầu tư xây dựng nhà ở bằng vốn ngân sách nhà nước, công trái quốc gia, trái phiếu, vốn hỗ trợ phát triển chính thức, vốn vay ưu đãi của các nhà tài trợ, vốn tín dụng đầu tư phát triển của Nhà nước trên diện tích đất được xác định để xây dựng nhà ở phục vụ tái định cư theo quy hoạch được phê duyệt để cho thuê, cho thuê mua, bán cho người được tái định cư.

4. Hộ gia đình, cá nhân được thanh toán tiền để tự lựa chọn việc mua, thuê, thuê mua nhà ở thương mại trên địa bàn làm nhà ở tái định cư hoặc được Nhà nước giao đất ở để tự xây dựng nhà ở theo quy hoạch được phê duyệt.

Như vậy, nhà ở để phục vụ tái định cư được bố trí theo các hình thức sau:

- Mua nhà ở thương mại được xây dựng theo dự án;

- Sử dụng nhà ở xã hội được xây dựng theo dự án;

- Nhà nước trực tiếp đầu tư xây dựng nhà ở;

- Hộ gia đình, cá nhân được thanh toán tiền để tự lựa chọn việc mua, thuê, thuê mua nhà ở thương mại trên địa bàn làm nhà ở tái định cư;

- Hộ gia đình, cá nhân được Nhà nước giao đất ở để tự xây dựng nhà ở theo quy hoạch được phê duyệt.

Tiêu chuẩn nhà ở để phục vụ tái định cư khu vực đô thị như thế nào?

Căn cứ khoản 1 Điều 39 Luật Nhà ở 2014 quy định loại nhà và tiêu chuẩn diện tích nhà ở để phục vụ tái định cư:

Loại nhà và tiêu chuẩn diện tích nhà ở để phục vụ tái định cư

1. Đối với khu vực đô thị thì nhà ở để phục vụ tái định cư phải đáp ứng các tiêu chuẩn sau đây:

a) Là căn hộ chung cư hoặc nhà ở riêng lẻ được xây dựng phù hợp với quy hoạch chi tiết xây dựng và chương trình, kế hoạch phát triển nhà ở của địa phương đã được phê duyệt;

b) Trường hợp là căn hộ chung cư thì phải thiết kế, xây dựng theo kiểu khép kín, bảo đảm tiêu chuẩn, quy chuẩn xây dựng. Khi thiết kế nhà ở để phục vụ tái định cư, chủ đầu tư có thể bố trí một phần diện tích để tổ chức kinh doanh phù hợp với điều kiện thực tế của từng dự án;

c) Trường hợp là nhà ở riêng lẻ thì phải được xây dựng theo quy hoạch chi tiết xây dựng, thiết kế được phê duyệt; tuân thủ nguyên tắc kiến trúc nhà ở quy định tại Điều 20 của Luật này và bảo đảm hạn mức diện tích đất ở tối thiểu theo quy định của pháp luật về đất đai.

...

Như vậy, tiêu chuẩn nhà ở để phục vụ tái định cư khu vực đô thị như sau:

- Là căn hộ chung cư hoặc nhà ở riêng lẻ được xây dựng phù hợp với quy hoạch chi tiết xây dựng và chương trình, kế hoạch phát triển nhà ở của địa phương đã được phê duyệt;

- Trường hợp là căn hộ chung cư:

+ Phải thiết kế, xây dựng theo kiểu khép kín, bảo đảm tiêu chuẩn, quy chuẩn xây dựng.

+ Khi thiết kế nhà ở để phục vụ tái định cư, chủ đầu tư có thể bố trí một phần diện tích để tổ chức kinh doanh phù hợp với điều kiện thực tế của từng dự án;

- Trường hợp là nhà ở riêng lẻ:

+ Phải được xây dựng theo quy hoạch chi tiết xây dựng, thiết kế được phê duyệt;

+ Tuân thủ nguyên tắc kiến trúc nhà ở và bảo đảm hạn mức diện tích đất ở tối thiểu theo quy định của pháp luật về đất đai.

Trân trọng!