Có bao nhiêu chiến lược xét nghiệm HIV theo phương pháp huyết thanh học?

Nội dung chính

• Có bao nhiêu chiến lược xét nghiệm HIV theo phương pháp huyết thanh học?
• Việc lựa chọn một phương pháp xét nghiệm HIV theo huyết thanh học phụ thuộc vào những yếu tố nào?
• Nội dung tư vấn trước xét nghiệm HIV tại công đồng bao gồm những nội dung nào?

Có bao nhiêu chiến lược xét nghiệm HIV theo phương pháp huyết thanh học?

Căn cứ theo Tiểu mục 1 Mục 1 Chương 1 Phần 2 Hướng dẫn quốc gia xét nghiệm HIV ban hành kèm theo Quyết định 2674/QĐ-BYT năm 2018 quy định thì có 03 chiến lược xét nghiệm HIV theo phương pháp huyết thanh học như sau:

Xét nghiệm huyết thanh học HIV được tiến hành theo những chiến lược khác nhau tùy thuộc vào mục đích xét nghiệm, tỷ lệ hiện nhiễm HIV của quần thể xét nghiệm.

- Chiến lược 1:

- Áp dụng cho sàng lọc nhiễm HIV trong an toàn truyền máu, người cho mô và bộ phận cơ thể, tinh trùng, noãn và phôi. Đối với an toàn truyền máu tuân thủ theo các quy định hiện hành về hoạt động truyền máu và sàng lọc đơn vị máu an toàn.

- Mẫu được coi là phản ứng với chiến lược 1 khi mẫu đó có phản ứng với một xét nghiệm bằng sinh phẩm có độ nhạy cao. Sinh phẩm dùng cho xét nghiệm sàng lọc máu.

- Chiến lược 2:

- Áp dụng cho giám sát dịch tễ học HIV.

- Mẫu được coi là dương tính với chiến lược 2 khi mẫu đó có phản ứng với cả hai loại sinh phẩm có nguyên lý hoặc chuẩn bị kháng nguyên khác nhau. Sinh phẩm dùng cho xét nghiệm giám sát dịch tễ học HIV.

- Kết quả xét nghiệm này chỉ dùng cho mục đích giám sát dịch tễ không thông báo cho người được làm xét nghiệm.

- Chỉ được thông báo kết quả cho người được làm xét nghiệm khi tiếp tục thực hiện xét nghiệm bằng sinh phẩm thứ ba theo quy định của chiến lược 3.

- Chiến lược 3:

- Áp dụng cho chẩn đoán nhiễm HIV.

- Mẫu được coi là dương tính với chiến lược III khi mẫu đó có phản ứng với cả ba loại sinh phẩm có nguyên lý hoặc chuẩn bị kháng nguyên khác nhau. Sinh phẩm dùng cho xét nghiệm chẩn đoán nhiễm HIV.

Lưu ý: Các sinh phẩm xét nghiệm đáp ứng các tiêu chuẩn theo Tiểu mục 3 Mục 1 Chương 1 phần 2 Hướng dẫn quốc gia xét nghiệm HIV ban hành kèm theo Quyết định 2674/QĐ-BYT năm 2018 như sau:

- Các sinh phẩm sử dụng cho an toàn truyền máu phải tuân thủ theo các quy định về an toàn truyền máu.

- Các sinh phẩm dùng trong xét nghiệm HIV cho chiến lược 2, 3 phải có đặc điểm sau:

- Độ nhạy, độ đặc hiệu của sinh phẩm xét nghiệm được lựa chọn dựa trên kết quả đánh giá chất lượng sinh phẩm của Quốc gia hoặc các tổ chức quốc tế như Tổ chức Y tế Thế giới, Trung tâm kiểm soát và phòng ngừa dịch bệnh Hoa Kỳ, Phòng Thí nghiệm quốc gia Úc (NRL) - là phòng thí nghiệm tham chiếu khu vực của WHO hoặc các tổ chức khác có uy tín.

- Các sinh phẩm xét nghiệm phải phát hiện được kháng thể kháng HIV týp 1 và 2 và/hoặc kháng nguyên HIV.

- Bảo quản, sử dụng sinh phẩm xét nghiệm thực hiện theo đúng hướng dẫn của nhà sản xuất.

Có bao nhiêu chiến lược xét nghiệm HIV theo phương pháp huyết thanh học? (Hình từ Internet)

Việc lựa chọn một phương pháp xét nghiệm HIV theo huyết thanh học phụ thuộc vào những yếu tố nào?

Theo Tiểu mục 2 Mục 1 Chương 1 Phần 2 Hướng dẫn quốc gia xét nghiệm HIV ban hành kèm theo Quyết định 2674/QĐ-BYT năm 2018 quy định về phương cách xét nghiệm HIV như sau:

Chiến lược, phương cách, sinh phẩm xét nghiệm

...

Phương cách xét nghiệm HIV

- Phương cách xét nghiệm là tổ hợp và thứ tự thực hiện xét nghiệm bằng các sinh phẩm cụ thể đã được lựa chọn theo từng chiến lược xét nghiệm.

- Thứ tự thực hiện xét nghiệm bằng các sinh phẩm được lựa chọn trong một phương cách xét nghiệm cần bảo đảm nguyên tắc: (i) sinh phẩm sàng lọc đầu tiên phải có độ nhạy cao nhất; (ii) các sinh phẩm bổ sung phải có độ đặc hiệu cao nhất; (iii) tránh lựa chọn các sinh phẩm có cùng nhược điểm như âm tính giả hoặc dương tính giả trong cùng một phương cách.

- Lựa chọn một phương cách xét nghiệm tùy thuộc vào: (i) mục đích xét nghiệm; (ii) số lượng mẫu; (iii) yêu cầu thời gian trả lời kết quả; (iv) điều kiện cụ thể và năng lực thực tế của cơ sở xét nghiệm.

- Lựa chọn sinh phẩm xét nghiệm nên theo khuyến cáo phương cách xét nghiệm HIV quốc gia và số lượng mẫu thực hiện xét nghiệm tại cơ sở xét nghiệm. Trong trường hợp số lượng mẫu ≥ 40 mẫu/ngày nên sử dụng phương cách xét nghiệm sàng lọc bằng sinh phẩm miễn dịch đánh dấu, nếu số lượng mẫu < 40 mẫu/ngày nên xem xét sử dụng phương cách xét nghiệm sàng lọc bằng sinh phẩm nhanh.

...

Theo đó, việc lựa chọn một phương pháp xét nghiệm HIV theo huyết thanh học phụ thuộc vào những yếu tố sau đây:

- Mục đích xét nghiệm.

- Số lượng mẫu.

- Yêu cầu thời gian trả lời kết quả.

- Điều kiện cụ thể và năng lực thực tế của cơ sở xét nghiệm.

Nội dung tư vấn trước xét nghiệm HIV tại công đồng bao gồm những nội dung nào?

Căn cứ tại Điều 5 Hướng dẫn tư vấn xét nghiệm HIV tại cộng đồng ban hành kèm theo Quyết định 2673/QĐ-BYT năm 2018 quy định về nội dung tư vấn trước xét nghiệm HIV tại công đồng bao gồm những nội dung như sau:

- Người tư vấn tự giới thiệu bản thân và làm quen với khách hàng.

- Đánh giá kiến thức về HIV/AIDS của khách hàng.

- Đánh giá các nguy cơ lây nhiễm HIV của khách hàng.

- Thảo luận lợi ích xét nghiệm để biết tình trạng HIV.

- Giới thiệu sinh phẩm xét nghiệm HIV, quy định kỹ thuật làm xét nghiệm HIV, hướng dẫn đọc kết quả xét nghiệm, giải thích một số nguyên nhân có thể làm sai lệch kết quả xét nghiệm HIV và ý nghĩa của kết quả xét nghiệm không có phản ứng hoặc có phản ứng.

- Thỏa thuận với khách hàng về quyết định làm xét nghiệm HIV. Trường hợp khách hàng đồng ý làm xét nghiệm HIV, đề nghị khách hàng cung cấp thông tin cá nhân, đọc hiểu các nội dung trên Phiếu đồng ý xét nghiệm HIV và khuyến khích ký Phiếu đồng ý làm xét nghiệm HIV.

- Giới thiệu các hình thức xét nghiệm để khách hàng lựa chọn tự làm xét nghiệm hoặc cùng làm xét nghiệm với nhân viên tư vấn.

Trân trọng!