Quy trình tự xét nghiệm HIV sàng lọc tại công đồng theo phương pháp huyết thanh học được thực hiện như thế nào?

Nội dung chính

• Quy trình tự xét nghiệm HIV sàng lọc tại công đồng theo phương pháp huyết thanh học được thực hiện như thế nào?
• Việc tư vấn trước xét nghiệm HIV tại cộng đồng gồm những nội dung gì?
• Có cần bảo mật thông tin về người được xét nghiệm HIV tại cộng đồng không?

Quy trình tự xét nghiệm HIV sàng lọc tại công đồng theo phương pháp huyết thanh học được thực hiện như thế nào?

Đầu tiên, có thể hiểu tự xét nghiệm HIV là quá trình người được xét nghiệm tự thực hiện tất cả các bước của việc xét nghiệm HIV bao gồm:

- Tự lấy mẫu.

- Tự làm xét nghiệm.

- Tự đọc kết quả.

Căn cứ theo Tiểu mục 1 Mục 2 Chương 1 Hướng dẫn quốc gia xét nghiệm HIV ban hành kèm theo Quyết định 2674/QĐ-BYT năm 2018 ban hành về quy trình tự xét nghiệm HIV sàng lọc tại công đồng theo phương pháp huyết thanh học được thực hiện như sau:

Bước 1: Thu thập mẫu bệnh phẩm

- Lấy dịch miệng

+ Không ăn hoặc uống trước 15 phút, không sử dụng sản phẩm chăm sóc răng miệng trước 30 phút.

+ Kiểm tra ngày hết hạn, tính nguyên vẹn của thanh xét nghiệm và các dung dịch đi kèm.

+ Lấy thanh xét nghiệm ra khỏi túi bảo vệ. Khi lấy thanh ra khỏi túi tránh chạm tay vào phần bông thu thập mẫu.

+ Kiểm tra túi giữ ẩm đi kèm trong túi đựng thanh xét nghiệm, nếu túi đựng thanh xét nghiệm không có túi giữ ẩm, loại bỏ thanh xét nghiệm và sử dụng thanh mới.

+ Đặt phần bông vào vùng thấp của má và phần nướu răng (lợi) quét nhẹ nhàng 1 vòng quanh nướu răng cả hàm trên và hàm dưới.

Tránh quét xuống phía dưới vòm họng, bên trong má hoặc lưỡi.

Cả hai mặt của phần bông thu thập mẫu đều có thể sử dụng để lấy mẫu.

Bước 2: Lấy máu đầu ngón tay

+ Chuẩn bị dụng cụ: Kim/lưỡi chích dùng một lần có lẫy (lancet) chuyên dụng, ống mao quản có thể tích phù hợp, găng tay, bông thấm nước vô trùng, cồn 70 độ hoặc cồn I ốt, băng cá nhân, thùng đựng chất thải theo quy định.

+ Chuẩn bị lấy máu

++ Điền đầy đủ các thông tin về người được làm xét nghiệm (họ tên hoặc mã số và năm sinh/tuổi) và ngày lấy mẫu trên phiếu xét nghiệm và trên thanh xét nghiệm (trong trường hợp cần thiết).

++ Rửa tay và đeo găng tay.

+ Tiến hành lấy máu

++ Người được làm xét nghiệm làm ấm bàn tay bằng cách xoa hai tay với nhau hoặc rửa tay bằng nước ấm;

++ Xác định vị trí chích máu: Vị trí chích máu tốt nhất là mặt bên (trái hoặc phải của ngón tay thứ 3 (ngón giữa) hoặc thứ 4 (ngón áp út);

++ Người được làm xét nghiệm duỗi bàn tay xuống phía dưới;

++ Sát khuẩn vị trí lấy máu bằng cồn 70 độ và để khô trong vòng 30 giây;

++ Để kim/lưỡi chích một cách vuông góc với mặt da đầu ngón tay ấn lẫy nhanh, mạnh dứt khoát. Đảm bảo giữ kim chích đúng góc và không làm nghiêng;

++ Lau bỏ giọt máu đầu tiên (vì giọt máu đầu tiên thường chứa dịch tổ chức có thể ảnh hưởng đến kết quả xét nghiệm, tế bào kẽ không đủ lượng máu cho xét nghiệm);

++ Đợi cho đến khi máu chảy thành giọt lớn, dùng ống mao quản hút đủ thể tích yêu cầu (không bóp nặn vùng chích máu để tiết ra dịch tổ chức mô xung quanh sẽ ảnh hưởng đến chất lượng mẫu);

++ Bỏ kim/lưỡi chích vào hộp đựng các vật sắc nhọn và ống mao quản dùng đã hút mẫu máu vào hộp đựng rác thải y tế;

++ Sát trùng lại vị trí đã lấy máu bằng cồn 70 độ và băng lại;

++ Mẫu sau khi lấy cần tiến hành xét nghiệm theo hướng dẫn của nhà sản xuất.

Bước 3: Thực hiện xét nghiệm theo đúng hướng dẫn của nhà sản xuất.

Bước 4: Biện luận kết quả

Kết quả xét nghiệm chỉ nhằm mục đích sàng lọc ban đầu, không được sử dụng để chẩn đoán nhiễm HIV, các trường hợp xét nghiệm có kết quả phản ứng cần được xét nghiệm khẳng định HIV theo quy định tại cơ sở y tế.

Quy trình tự xét nghiệm HIV sàng lọc tại công đồng theo phương pháp huyết thanh học được thực hiện như thế nào? (Hình từ Internet)

Việc tư vấn trước xét nghiệm HIV tại cộng đồng gồm những nội dung gì?

Căn cứ theo Điều 5 Hướng dẫn tư vấn xét nghiệm HIV tại cộng đồng ban hành kèm theo Quyết định 2673/QĐ-BYT năm 2018 quy định về việc tư vấn trước xét nghiệm HIV tại cộng đồng gồm những nội dung cụ thể như sau:

- Người tư vấn tự giới thiệu bản thân và làm quen với khách hàng.

- Đánh giá kiến thức về HIV/AIDS của khách hàng.

- Đánh giá các nguy cơ lây nhiễm HIV của khách hàng.

- Thảo luận lợi ích xét nghiệm để biết tình trạng HIV.

- Giới thiệu sinh phẩm xét nghiệm HIV, quy định kỹ thuật làm xét nghiệm HIV, hướng dẫn đọc kết quả xét nghiệm, giải thích một số nguyên nhân có thể làm sai lệch kết quả xét nghiệm HIV và ý nghĩa của kết quả xét nghiệm không có phản ứng hoặc có phản ứng.

- Thỏa thuận với khách hàng về quyết định làm xét nghiệm HIV.

Trường hợp khách hàng đồng ý làm xét nghiệm HIV, đề nghị khách hàng cung cấp thông tin cá nhân, đọc hiểu các nội dung trên Phiếu đồng ý xét nghiệm HIV và khuyến khích ký Phiếu đồng ý làm xét nghiệm HIV để bảo đảm xác định khách hàng tự nguyện làm xét nghiệm HIV và hiểu đúng nguy cơ làm sai lệch kết quả xét nghiệm HIV.

- Giới thiệu các hình thức xét nghiệm để khách hàng lựa chọn tự làm xét nghiệm hoặc cùng làm xét nghiệm với nhân viên tư vấn.

Có cần bảo mật thông tin về người được xét nghiệm HIV tại cộng đồng không?

Căn cứ theo Điều 3 Hướng dẫn tư vấn xét nghiệm HIV tại cộng đồng ban hành kèm theo Quyết định 2673/QĐ-BYT năm 2018 quy định về nguyên tắc chung như sau:

Nguyên tắc chung

1. Bảo đảm tính bí mật về thông tin của người được xét nghiệm HIV.

2. Tất cả người được xét nghiệm HIV tại cộng đồng phải được cung cấp thông tin trước xét nghiệm HIV, các bước thực hiện và kỹ thuật thực hiện xét nghiệm, ý nghĩa kết quả xét nghiệm, các tình huống có thể gây sai lệch kết quả xét nghiệm trước khi sử dụng sinh phẩm xét nghiệm.

3. Việc xét nghiệm HIV tại cộng đồng được thực hiện trên cơ sở tự nguyện của người được xét nghiệm HIV.

4. Không trả kết quả xét nghiệm HIV tại cộng đồng bằng giấy cho người được xét nghiệm, trừ trường hợp xét nghiệm HIV do nhân viên xét nghiệm HIV thực hiện.

...

Như vậy, theo quy định trên thì người thực hiện việc xét nghiệm HIV tại cộng đồng sẽ được bảo đảm tính bí mật về thông tin cá nhân của bản thân mình.

Trân trọng!