Trong phòng khách nhỏ, ấm cúng trong con ngõ yên tĩnh thuộc quận Đống Đa, Hà Nội đại tá Lã Ngọc Tỉnh, người từng có nhiều năm kinh nghiệm trong ngành điều tra ngồi tư lự. Việc TAND Tối cao vừa bác đơn kháng nghị của VKS Tối cao về việc 3 thanh niên mang án hiếp dâm khiến cựu phó thủ trưởng Cơ quan Cảnh sát điều tra, Công an Hà Nội này trăn trở mấy ngày nay.

Từng 40 năm trong công tác điều tra, nhưng chưa vụ nào ám ảnh ông như vụ này. Những chồng tài liệu về vụ án được ông nghiên cứu, lưu giữ rất kỹ càng, cẩn thận.

Đại tá Tỉnh nhớ lại khi nhận nhiệm vụ điều tra lại vụ án, ông đã chỉ đạo các điều tra viên không quản vất vả trong nhiều tháng trời đi xác minh, thu thập chứng cứ. Bản thân ông cũng không dưới 5 lần đi xuống hiện trường, cả đêm lẫn ban ngày để nghiên cứu. Quá trình điều tra vụ án trước đây, và quá trình xác minh theo đơn khiếu nại, tố cáo sau này, đã xuất hiện hoặc củng cố rõ hơn nhiều tình tiết, chứng cứ gỡ tội cho các bị cáo.

Ba thanh niên trong "kỳ án hiếp dâm" bên cạnh nữ lương y đã giúp họ kêu oan nhiều năm qua.Ảnh: Nam Anh

Theo ông, 3 bị án Lợi, Kiên, Tình đều có chứng cớ ngoại phạm. Họ đi dự sinh nhật từ 22h đến 22h30 ngày 24/10/2000 (thời gian xảy ra vụ án) được xác thực qua lời khai của nhiều nhân chứng. Tuy nhiên, những chứng cứ quan trọng này không được đưa vào hồ sơ và làm rõ tại hai phiên tòa.

"Trong các lời khai của bị cáo, có người khai lội qua mương, nước đến mắt cá chân, người khai đến đùi. Bản thân bị hại là anh Hải thì khai nước đến vùng bụng. Chúng tôi đến Trạm thủy nông xem xét lại mức nước ở con mương trong ngày xảy ra vụ án trong cuốn lịch được ghi chép cẩn thận của họ. Bản thân những người làm trong ngành này khẳng định, mực nước quanh năm đều đầy và không bao giờ đến mắt cá chân", ông Tỉnh phân tích.

"Chúng tôi đã xác định được 3 nghi phạm của vụ án, hiện một người thụ án trong trại giam vì phạm tội trong vụ án khác. Tất cả những tài liệu liên quan đến 3 nghi phạm này, tôi vẫn cất giữ cẩn thận, tiếc rằng tôi đã nghỉ hưu rồi... ", đại tá Tỉnh nói.

Ông tâm sự, đầu năm 2010 khi VKSND Tối cao ra kháng nghị theo hướng tuyên 3 thanh niên vô tội, ông cũng thấp thỏm về số phận pháp lý của những người này. Từng lặn lội hàng nghìn cây số để tìm ra những điểm được cho là thiếu sót trong quá trình điều tra, ông hy vọng với những gì cả ngành điều tra và VKSND Tối cao đã làm, vụ án sẽ được TAND Tối cao xử công bằng, minh bạch.

Ông bảo trong một cuộc họp mới đây, phía TAND Tối cao và các cán bộ của ba ngành tư pháp tỉnh Hà Tây (cũ) đều khẳng định Tòa sơ thẩm, Phúc thẩm xét xử tuyên phạt tù 3 thanh niên là đúng, không oan sai. Trong phiên họp này, những người có thẩm quyền cho rằng, Cơ quan Cảnh sát điều tra, Công an Hà Nội điều tra lại vụ án này là không đúng, vì vụ án đã có hiệu lực pháp luật, không thuộc thẩm quyền của Cơ quan Cảnh sát điều tra.

Theo ông Tỉnh, thành phần cuộc họp này "chủ yếu là những người đã tham gia điều tra, truy tố, xét xử vụ án, thuộc Cơ quan CSĐT, Viện KSND, TAND tỉnh Hà Tây (cũ)". Còn đại diện các cơ quan khác lần đầu tiên nghe vụ án hoặc chỉ mới xem lướt qua hồ sơ nên nội dung là "không khách quan, vô tư".

Trong báo cáo gửi lãnh đạo ngành công an ngày 20/9, ông chứng minh hiện trường vụ án đã được xác định sai, thu giữ sai vật chứng, nhận dạng sai quy định; bỏ qua, không điều tra nhiều nhân chứng, nhiều tình tiết quan trọng của vụ án... Theo ông, những chi tiết quan trọng này không được xem xét thấu đáo trong phiên xét xử.

Khi được hỏi quan điểm sau khi Hội đồng thẩm phán TAND Tối cao vẫn giữ nguyên quan điểm xét xử của 2 cấp tòa án trước đó, ông Tỉnh trầm ngâm một lát rồi nói: "Người xưa có câu án tại hồ sơ, nhưng rất tiếc trong vụ án này, án lại không nằm trong hồ sơ".

Anh Thư