Tiêu chuẩn ngành 28TCN 151:2000 về cá nước ngọt - cá bố mẹ các loài

• Số hiệu: 28TCN151:2000
• Loại văn bản: Tiêu chuẩn ngành
• Nơi ban hành: Bộ Thuỷ sản
• Người ký: ***
• Ngày ban hành: 10/05/2000

Chỉ tiêu	Mè vinh	He vàng	Bống tượng	Trê vàng cái	Trê phi đực
1. Tuổi cá (năm)
- Cá cái	1 - 5	1^+ - 5	2 - 4	1 - 2
- Cá đực	1 - 5	1 - 5	2 - 4		1 - 2
2. Khối lượng (kg)
- Cá cái	0,3 - 0,8	0,2 - 0,5	0,5 - 1,0	0,2 - 0,5
- Cá đực	0,2 - 0,7	0,2 - 0,4	0,5 - 1,0		1,0

Bảng 1 (kết thúc)

Chỉ tiêu

Mè vinh

He vàng

Bống tượng

Trê vàng cái

Trê phi đực

3. Ngoại hình

Cân đối, không dị hình, vây và vẩy hoàn chỉnh, không mất nhớt

...

...

...

-Thân màu sáng bạc

- Vây đuôi, vây hậu môn, vây bụng hơi vàng cam

- Thân màu sáng bạc, lườn bụng vàng cam

- Các vây (trừ vây lưng) có màu vàng cam đậm

- Thân màu nâu xám

- Có đốm sọc lớn trên thân

- Lưng màu xám

- Lườn bụng hơi vàng

- Thân màu xám

...

...

...

5. Trạng thái hoạt động

Bơi nhanh nhẹn

6. Tình trạng sức khoẻ

Tốt, không có bệnh

2.2 Cá bố mẹ tuyển chọn để cho đẻ

2.2.1 Cá bố mẹ tuyển chọn để cho đẻ phải đạt yêu cầu về chất lượng theo qui định trong Bảng 1.

2.2.2 Ðộ thành thục của cá bố mẹ tuyển chọn cho đẻ phải theo đúng yêu cầu qui định trong Bảng 2.

Bảng 2 - Ðộ thành thục sinh dục cá bố mẹ tuyển cho đẻ

...

...

...

Loài cá

Cá cái

Cá đực

1

2

3

- Cá mè vinh

- Cá he vàng

- Bụng to, mềm, da bụng mỏng, lỗ sinh dục hồng.

...

...

...

- Ðường kính trứng của mè vinh từ 0,6 đến 0,7 mm, của he vàng từ 0,5 đến 0,6 mm.

- Hậu môn có màu hơi hồng.

- Vuốt nhẹ hai bên lườn bụng đến hậu môn thấy có tinh dịch trắng, đặc chảy ra rất dễ dàng.

Cá bống tượng

- Da bụng hơi mỏng, lỗ sinh dục lồi và dẹt.

- Kiểm tra thấy hạt trứng đều, rời, màu trắng nhạt, nhân lệch

Gai sinh dục nhọn và dài

Bảng 2 (kết thúc)

1

...

...

...

3

Cá trê vàng

- Bụng căng to, mềm, da bụng mỏng, lỗ sinh dục hơi lồi và hồng.

- Vuốt hai bên lườn bụng tới lỗ sinh dục thấy có vài hạt trứng màu hơi nâu vàng chảy ra.

- Kiểm tra thấy hạt trứng căng tròn, đều; hạt trứng dính khi gặp nước; 80% số trứng trở lên nhân lệch cực.

- Ðường kính trứng từ 1,5 đến 1,6 mm

Cá trê phi

...

...

...

- Giải phẫu thấy buồng tinh căng mọng, chứa tinh dịch màu trắng hơi đặc.

3 Phương pháp kiểm tra

3.1 Dụng cụ kiểm tra chất lượng cá bố mẹ được qui định trong Bảng 3

Bảng 3 - Dụng cụ kiểm tra chất lượng cá bố mẹ

TT

Tên dụng cụ

Quy cách, đặc điểm

Số lượng

1

...

...

...

Cân được tối đa 5 kg, độ chính xác 10 gam

1

2

Que thăm trứng

Dài 0,25 - 0,30 m, f 2 - 3 mm (que nhựa) hoặc f 1 - 2 mm (que kim loại)

1

3

Lam kính

Kích thước 30 x 60 x 1 mm

...

...

...

4

Ðĩa petri

f 50 - 60 mm

6

5

Kính hiển vi hoặc kính giải phẫu

Ðộ phóng đại : 10- 100 lần

1

6

...

...

...

Bằng vải mềm, kích thước 400 x 600 mm

4

7

Lưới cá bố mẹ

Bằng sợi PE, mắt lưới 2a = 20 - 24 mm, dài 50 - 70 m, cao 3 - 4 m,

2

8

Giai chứa cá bố mẹ

Bằng sợi cước, mắt lưới 2a = 2 - 3 mm, kích thước 5,0 x 3,0 x 1,5 m.

...

...

...

9

Thước dây

Bằng chất liệu mềm, dài 1 - 2 m

1

10

Giấy kẻ ô li

Có vạch chia đến mm

1

3.2 Dung dịch để kiểm tra độ lệch cực của nhân trứng gồm 3/4 axít acetic đậm đặc và 1/4 cồn 90^o

...

...

...

Lấy ngẫu nhiên 3 - 5 cá thể cái và 3 - 5 cá thể đực trong số cá bố mẹ nuôi vỗ hoặc tuyển chọn để cho đẻ.

3.4 Kiểm tra các chỉ tiêu

3.4.1 Tuổi cá

Xác định tuổi cá trên vẩy (đối với cá có vẩy) hoặc trên gai vây ngực (đối với cá không có vẩy). Kết hợp với việc theo dõi lý lịch trong quá trình nuôi dưỡng để xác định tuổi cá.

3.4.2 Khối lượng cá

Bắt từng cá thể cho vào băng ca để cân xác định khối lượng cá.

3.4.3 Ngoại hình, màu sắc và trạng thái hoạt động

Quan sát cá đang bơi trong giai chứa, kết hợp quan sát trực tiếp số mẫu đã lấy. Ðánh giá các chỉ tiêu về ngoại hình, màu sắc, trạng thái hoạt động của cá bố mẹ theo qui định trong Bảng 1.

3.4.4 Ðộ thành thục tuyến sinh dục

...

...

...

- Quan sát bụng và lỗ sinh dục cá với điều kiện đủ ánh sáng để phân biệt được màu sắc, hình dạng ngoài của bụng và lỗ sinh dục. Dùng tay để cảm nhận độ mềm của bụng nhằm đánh giá mức độ thành thục của buồng trứng.

- Dùng que thăm trứng lấy trứng đưa vào đĩa có nước trong, sạch để quan sát hạt trứng với điều kiện đủ ánh sáng để phân biệt được màu sắc, hình thái hạt trứng.

- Sau đó, kiểm tra trứng trên kính hiển vi hoặc kính giải phẫu để quan sát độ lệch cực, sự phân bố mạch máu của trứng.

- Ðo đường kính trứng hạt trứng trên giấy kẻ ô li hoặc trên kính giải phẫu có trắc vi thị kính.

3.4.4.2 Cá đực

- Quan sát bụng, hậu môn, gai sinh dục cá với điều kiện đủ ánh sáng để đánh giá được các chỉ tiêu qui định trong Bảng 2.

- Kiểm tra tinh dịch bằng cách vuốt nhẹ 2 bên lườn bụng cá cho tinh dịch chảy ra rồi quan sát, đánh giá chất lượng tinh dịch.

3.4.5 Tình trạng sức khoẻ

- Kiểm tra các chỉ tiêu cảm nhiễm bệnh theo 28TCN101:1997 do các cơ quan chức năng được Bộ Thuỷ sản chỉ định.

...

...

...