Tiêu chuẩn quốc gia TCVN 5364:1991 về Vật liệu dệt - Phương pháp xác định độ không đều trên máy USTER được chuyển đổi năm 2008

• Số hiệu: TCVN5364:1991
• Loại văn bản: Tiêu chuẩn Việt Nam
• Nơi ban hành: Ủy ban Khoa học và Kỹ thuật Nhà nước
• Người ký: ***
• Ngày ban hành: Năm 1991

Khe đo số	Độ nhỏ
	Nm	tex
1	0,025 tới  0,10	40000 ÷ 10000
2	0,08   tới  0,33	12500 ÷ 3000
3	0,3    tới  1,1	3300 ÷ 900
4	0,9    tới  6,3	1100 ÷ 160
5	6,3    tới  15	160 ÷ 66
6	15      tới  47	66 ÷ 21
7	47     tới  125	21 ÷ 8
8	125     tới  250	8 ÷ 4

5.4.2. Chọn khe đo khi thử tơ các loại trên máy Uster Model C tuân thủ theo Bảng 2

Bảng 2

Khe đo số

Độ nhỏ

tex

den

1

370  tới  1110

3300  tới 10000

...

...

...

133  tới  500

1200    tới 4500

3

39   tới  145

350    tới 1300

4

12   tới   42

110    tới  380

5

...

...

...

35   tới 130

6

1,1  tới  4

10   tới 36

5.4.3. Đối với các máy đo không đều có cùng nguyên lý thiết kế với các máy Uster trên, cho phép chọn khe đo theo hướng dẫn sử dụng máy (HDSDM).

5.5. Chọn vận tốc kéo mẫu.

Vận tốc kéo mẫu (m/min) đối với từng dạng mẫu được quy định như sau:

Cúi : 8 hoặc 25;

Sợi thô : 25;

...

...

...

Tơ : 100

Yêu cầu mẫu chạy liên tục không trượt trên con dẫn, không bị kéo căng hoặc trùng qua khe đo.

5.6. Chọn vận tốc giấy vẽ biểu đồ

Khi cần vẽ biểu đồ độ không đều khối lượng theo chiều dài mẫu thử, sử dụng bộ ghi biểu đồ độ không đều

Ở chế độ làm việc thường (Normal) vận tốc giấy vẽ quy định là 10 cm/min. Trường hợp mẫu có độ không đều sóng ngắn cho phép chọn vận tốc 25 cm/min.

5.7. Thời gian chạy mẫu

Thời gian chạy 1 mẫu thử quy định là 5 phút.

5.8. Đối với máy đo có cùng nguyên lý thiết kế với máy đo này và các máy Uster thế hệ mới nhất, cho phép chọn vận tốc và thời gian thử theo HDSDM.

6. Tiến hành thử

...

...

...

6.2. Chỉnh máy theo các điều kiện thí nghiệm đã thiết lập.

6.3. Mắc mẫu vào đầu máy chính. Cho động cơ chạy để kéo mẫu qua khe đo đều đặn và liên tục

6.4. Chỉnh kim đo dao động đều về hai phía của vị trí 0 trên đồng hồ đầu máy chính.

6.5. Bật công tắc cho bộ ghi biểu đồ và bật công tắc bộ tạo săn nếu sử dụng chúng.

6.6. Tiến hành đo trên bộ tích phân

6.6.1. Ở bộ tích phân bán tự động: theo HDSDM để biết thời điểm ghi cặp giá trị đầu tiên và các cặp giá trị tiếp theo trên thang "tích phân" và thang "trị số trung bình" trong thời gian chạy 1 mẫu thử.

6.6.2. Ở bộ tích phân tự động: ghi giá trị  U %(ở bộ ITG - L) hoặc CV% (ở bộ ITG - Q) sau thời gian đo của mẫu thử.

6.7. Tắt công tắc bộ phận vẽ biểu đồ và tắt công tắc bộ tạo săn nếu đã sử dụng chúng. Dừng động cơ kéo mẫu.

6.8. Kiểm tra kim đồng hồ trở về vị trí đầu sau khi bỏ mẫu khỏi khe đo. Nếu kim lệch lớn hơn 5% khỏi vị trí - 100% thì bỏ kết quả của mẫu thử đó.

...

...

...

7. Tính toán kết quả.

7.1. Khi số mẫu thử không nhỏ hơn 5 thì tính toán như sau

7.1.1. Hệ số không đều của mẫu thử % hoặc hệ số biến sai của mẫu % từ kết quả đo của các mẫu thử thuộc mẫu đó.

7.1.2. Khoảng tin cậy của hệ số không đều < - α₁; + α₁ > hoặc của hệ số biến sai < - α₂; + α₂ > với độ tin cậy S = 95 %.

7.1.3. Khi giới hạn sai số tương đối của kết quả tính toán vượt quá 5 % với độ tin cậy S = 95 % thì cần tăng thêm số mẫu thử, rồi tính toán lại kết quả.

7.2. Khi số mẫu thử nhỏ hơn 5, ghi giá trị thấp nhất và cao nhất của tập hợp giá trị đo U % hoặc CV % của các mẫu thử.

8. Biên bản thử

Biên bản thử gồm các nội dung sau:

- Số hiệu tiêu chuẩn này;

...

...

...

- Số mẫu thử;

- Ký hiệu máy đo;

- Các điều kiện thí nghiệm: khí hậu, chế độ làm việc, thang đo, khe đo, vận tốc kéo mẫu, vận tốc biểu đồ (nếu có) thời gian chạy mẫu thử, độ dài đo L_b, độ dài mẫu thử L_w

- Kết quả tính toán

% hoặc %

< - α₁; + α₁ > hoặc

< - α₂; + α₂ > (nếu cần);

- Đồ thị (nếu có);

- Tên cơ quan và người thực hiện thí nghiệm;

...

...

...

Phụ lục

1. Công thức U % và CV % của mẫu thử

U =  (%)

CV =

Trong đó : x_{i ­}- giá trị khối lượng tức thời gian của độ dài đo (L_b)

               - giá trị trung bình các khối lượng x₁ trên độ dài mẫu thử (L_w);

               d1 - đoạn thẳng vi phân.

2. Tính toán kết quả

...

...

...

CV % = 1,25 CD %

Trong đó hệ số sai lệch CD % tính theo trung bình số học các giá trị đọc ở thang "tích phân" và trung bình đại số các giá trị đọc ở thang "trị số trung bình" trong thời gian chạy mẫu thử đó.

2.2. Công thức xác định các đặc trưng thống kê ở phần tính toán kết quả:

=    ;  =

α₁ =       ;  α₂ =

Trong đó:

S - độ lệch chuẩn của mẫu;

m - số mẫu thử;

t - thừa số, phụ thuộc m và S. Lấy S= 95%

...

...

...

 (%) hoặc  (%)

2.3. Các giá trị ghi lấy chính xác đến 0,1%. Các giá trị tính toán lấy chính xác đến 0,01% và quy tròn đến 0,1%.