Thông tư 46/2014/TT-NHNN hướng dẫn dịch vụ thanh toán không dùng tiền mặt

• Số hiệu: 46/2014/TT-NHNN
• Loại văn bản: Thông tư
• Nơi ban hành: Ngân hàng Nhà nước
• Người ký: Nguyễn Toàn Thắng
• Ngày ban hành: 31/12/2014

NGÂN HÀNG NHÀ NƯỚC VIỆT NAM -------	CỘNG HÒA XÃ HỘI CHỦ NGHĨA VIỆT NAM Độc lập - Tự do - Hạnh phúc ---------------
Số: 46/2014/TT-NHNN	Hà Nội, ngày 31 tháng 12 năm 2014

THÔNG TƯ

HƯỚNG DẪN VỀ DỊCH VỤ THANH TOÁN KHÔNG DÙNG TIỀN MẶT

Căn cứ Luật Ngân hàng Nhà nước Việt Nam số 46/2010/QH12 ngày 16 tháng 6 năm 2010;

Căn cứ Luật Các tổ chức tín dụng số 47/2010/QH12 ngày 16 tháng 6 năm 2010;

Căn cứ Luật Giao dịch điện tử số 51/2005/QH11 ngày 29 tháng 11 năm 2005;

Căn cứ Nghị định số 101/2012/NĐ-CP ngày 22 tháng 11 năm 2012 của Chính phủ về thanh toán không dùng tiền mặt;

Căn cứ Nghị định số 156/2013/NĐ-CP ngày 11 tháng 11 năm 2013 của Chính phủ quy định chức năng, nhiệm vụ, quyền hạn và cơ cấu tổ chức của Ngân hàng Nhà nước Việt Nam;

Theo đề nghị của Vụ trưởng Vụ Thanh toán;

Thống đốc Ngân hàng Nhà nước Việt Nam ban hành Thông tư hướng dẫn về dịch vụ thanh toán không dùng tiền mặt.

Chương I

QUY ĐỊNH CHUNG

Điều 1. Phạm vi điều chỉnh

1. Thông tư này hướng dẫn dịch vụ thanh toán không dùng tiền mặt (sau đây gọi là dịch vụ thanh toán) qua các tổ chức cung ứng dịch vụ thanh toán, bao gồm các dịch vụ: thanh toán từng lần qua tài khoản thanh toán mở tại Ngân hàng Nhà nước Việt Nam (sau đây gọi là Ngân hàng Nhà nước); thanh toán lệnh chi, ủy nhiệm chi; thanh toán nhờ thu, ủy nhiệm thu; chuyển tiền; thu hộ; chi hộ.

2. Việc cung ứng các dịch vụ thanh toán sau được thực hiện theo các quy định riêng của Ngân hàng Nhà nước:

a) Thanh toán liên ngân hàng qua các hệ thống thanh toán do Ngân hàng Nhà nước tổ chức, quản lý và vận hành;

b) Thanh toán séc, thanh toán thẻ ngân hàng qua các tổ chức cung ứng dịch vụ thanh toán.

3. Việc cung ứng dịch vụ thanh toán quốc tế của các tổ chức cung ứng dịch vụ thanh toán được thực hiện theo quy định của pháp luật về quản lý ngoại hối, theo điều ước quốc tế mà Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam là thành viên và theo tập quán thương mại quy định tại khoản 4, Điều 3 Luật Các tổ chức tín dụng được các bên thỏa thuận áp dụng.

Điều 2. Đối tượng áp dụng

1. Tổ chức cung ứng dịch vụ thanh toán bao gồm:

a) Ngân hàng Nhà nước;

b) Ngân hàng thương mại, ngân hàng chính sách, ngân hàng hợp tác xã, chi nhánh ngân hàng nước ngoài (sau đây gọi là ngân hàng);

c) Quỹ tín dụng nhân dân, tổ chức tài chính vi mô.

2. Tổ chức cung ứng dịch vụ trung gian thanh toán.

3. Tổ chức, cá nhân sử dụng dịch vụ thanh toán.

Điều 3. Giải thích từ ngữ

Trong Thông tư này, các từ ngữ dưới đây được hiểu như sau:

1. Chứng từ thanh toán là một loại chứng từ kế toán ngân hàng dùng làm căn cứ để thực hiện dịch vụ thanh toán.

2. Dịch vụ thanh toán giao dịch bằng phương tiện điện tử là việc lập, gửi, xử lý lệnh thanh toán thông qua phương tiện điện tử.

3. Dịch vụ thanh toán lệnh chi, ủy nhiệm chi (sau đây gọi chung là dịch vụ thanh toán ủy nhiệm chi) là việc ngân hàng thực hiện yêu cầu của bên trả tiền trích một số tiền nhất định trên tài khoản thanh toán của bên trả tiền để trả hoặc chuyển tiền cho bên thụ hưởng. Bên thụ hưởng có thể là bên trả tiền.

4. Dịch vụ thanh toán nhờ thu, ủy nhiệm thu (sau đây gọi chung là dịch vụ thanh toán ủy nhiệm thu) là việc ngân hàng thực hiện theo đề nghị của bên thụ hưởng thu hộ một số tiền nhất định trên tài khoản thanh toán của bên trả tiền để chuyển cho bên thụ hưởng trên cơ sở thỏa thuận bằng văn bản về việc ủy nhiệm thu giữa bên trả tiền và bên thụ hưởng.

5. Dịch vụ thu hộ là việc tổ chức cung ứng dịch vụ thanh toán thực hiện ủy nhiệm của bên thụ hưởng thu tiền của bên trả tiền trên cơ sở thỏa thuận bằng văn bản giữa tổ chức cung ứng dịch vụ thanh toán và bên thụ hưởng.

6. Dịch vụ chi hộ là việc tổ chức cung ứng dịch vụ thanh toán thực hiện ủy nhiệm của bên trả tiền thay mặt mình để chi trả cho bên thụ hưởng trên cơ sở thỏa thuận bằng văn bản giữa tổ chức cung ứng dịch vụ thanh toán và bên trả tiền.

7. Dịch vụ chuyển tiền là việc tổ chức cung ứng dịch vụ thanh toán thực hiện theo yêu cầu của bên trả tiền nhằm chuyển một số tiền nhất định cho bên thụ hưởng. Bên thụ hưởng có thể là bên trả tiền. Dịch vụ chuyển tiền bao gồm dịch vụ chuyển tiền qua tài khoản thanh toán và không qua tài khoản thanh toán của khách hàng.

Điều 4. Chứng từ thanh toán

1. Chứng từ sử dụng trong thanh toán phải được lập, ký, kiểm soát, luân chuyển, quản lý, sử dụng và bảo quản theo đúng quy định về chế độ chứng từ kế toán ngân hàng và phù hợp với quy định tại Thông tư này.

2. Chứng từ sử dụng trong thanh toán qua Ngân hàng Nhà nước thực hiện theo quy định của Ngân hàng Nhà nước về quy cách, mẫu biểu, in ấn, phát hành và sử dụng.

3. Chứng từ sử dụng trong thanh toán qua ngân hàng, quỹ tín dụng nhân dân, tổ chức tài chính vi mô do ngân hàng, quỹ tín dụng nhân dân, tổ chức tài chính vi mô quy định quy cách, mẫu biểu, in ấn, phát hành và hướng dẫn thực hiện đảm bảo phù hợp với quy trình thanh toán đối với từng loại hình dịch vụ theo quy định tại Thông tư này và các quy định của pháp luật liên quan.

4. Các thông tin, dữ liệu của chứng từ điện tử phải được kiểm soát đầy đủ đảm bảo tính hợp pháp, hợp lệ và tính toàn vẹn của thông tin. Đồng thời, chứng từ phải được kiểm soát, quản lý bảo mật để ngăn ngừa và tránh việc lợi dụng khai thác, xâm nhập, sao chép thông tin bất hợp pháp.

Điều 5. Dịch vụ thanh toán giao dịch bằng phương tiện điện tử

Tổ chức cung ứng dịch vụ thanh toán khi cung ứng các dịch vụ thanh toán giao dịch bằng phương tiện điện tử phải đáp ứng các yêu cầu sau:

1. Tuân thủ các quy định về việc lập, xử lý, sử dụng, bảo quản, lưu trữ chứng từ điện tử theo quy định của pháp luật về giao dịch điện tử trong hoạt động ngân hàng.

2. Xây dựng quy trình thanh toán trong đó đảm bảo có đủ thông tin cần thiết để kiểm tra, đối chiếu nhận biết khách hàng; đáp ứng cơ sở hạ tầng kỹ thuật; quản lý rủi ro, an toàn, bảo mật khi thực hiện dịch vụ thanh toán bằng phương thức điện tử theo quy định của Ngân hàng Nhà nước về hoạt động ngân hàng điện tử.

3. Có thỏa thuận bằng văn bản với khách hàng và các bên liên quan, trong đó quy định rõ quyền và nghĩa vụ của các bên và cơ chế giải quyết tranh chấp (nếu có) theo quy định của pháp luật.

4. Tuân thủ các quy định của pháp luật về phòng, chống rửa tiền.

Điều 6. Quy định về quản lý ngoại hối trong dịch vụ thanh toán

1. Việc cung ứng dịch vụ thanh toán liên quan đến ngoại hối phải phù hợp với các quy định của pháp luật về quản lý ngoại hối.

2. Việc sử dụng ngoại tệ trong dịch vụ thanh toán của người cư trú và người không cư trú; việc sử dụng đồng Việt Nam trong dịch vụ thanh toán của người không cư trú và người cư trú là cá nhân người nước ngoài phải tuân theo các quy định của pháp luật về quản lý ngoại hối.

Chương II

DỊCH VỤ THANH TOÁN QUA CÁC TỔ CHỨC CUNG ỨNG DỊCH VỤ THANH TOÁN

Điều 7. Dịch vụ thanh toán từng lần qua tài khoản thanh toán mở tại Ngân hàng Nhà nước

1. Các tổ chức mở tài khoản thanh toán tại Ngân hàng Nhà nước (là đơn vị trả tiền) gửi chứng từ thanh toán đến Ngân hàng Nhà nước yêu cầu Ngân hàng Nhà nước trích tài khoản thanh toán của mình để trả cho đơn vị thụ hưởng có tài khoản tại cùng một đơn vị Ngân hàng Nhà nước hoặc chuyển tiền đi cho đơn vị thụ hưởng theo các hệ thống thanh toán thích hợp.

2. Quy trình thanh toán:

a) Lập, giao nhận chứng từ

- Đối với các khoản thanh toán của bản thân đơn vị trả tiền: đơn vị trả tiền lập và nộp chứng từ thanh toán (ủy nhiệm chi, các chứng từ thanh toán thích hợp khác) vào Ngân hàng Nhà nước nơi mở tài khoản thanh toán yêu cầu trích một số tiền nhất định trên tài khoản của đơn vị mình để trả hoặc chuyển cho đơn vị thụ hưởng.

- Đối với các khoản thanh toán cho khách hàng của đơn vị trả tiền: đơn vị trả tiền căn cứ vào các chứng từ của khách hàng để lập Bảng kê các chứng từ thanh toán qua Ngân hàng Nhà nước (theo Phụ lục 01 đính kèm Thông tư này) và nộp vào Ngân hàng Nhà nước kèm các chứng từ thanh toán của khách hàng. Bảng kê các chứng từ được lập riêng cho từng đơn vị thụ hưởng; trong trường hợp đơn vị trả tiền và đơn vị thụ hưởng có tài khoản thanh toán khác địa bàn tỉnh, thành phố, Bảng kê các chứng từ phải ghi rõ số hiệu tài khoản bên thụ hưởng, đơn vị thụ hưởng.

b) Xử lý chứng từ và hạch toán

- Khi nhận được các chứng từ thanh toán do đơn vị trả tiền nộp, Ngân hàng Nhà nước kiểm soát tính hợp pháp, hợp lệ của chứng từ; đối chiếu sự khớp đúng giữa Bảng kê các chứng từ với các chứng từ kèm theo và kiểm tra khả năng thanh toán của đơn vị trả tiền.

- Sau khi kiểm soát, nếu chứng từ không hợp lệ thì Ngân hàng Nhà nước báo cho đơn vị trả tiền để chỉnh sửa hoặc trả lại cho đơn vị trả tiền. Nếu đơn vị trả tiền không đủ khả năng thanh toán, Ngân hàng Nhà nước thông báo để bổ sung khả năng thanh toán hoặc trả lại chứng từ cho đơn vị trả tiền.

Nếu chứng từ hợp lệ và đơn vị trả tiền đủ khả năng thanh toán, Ngân hàng Nhà nước tiến hành thanh toán ngay và xử lý:

+ Trường hợp đơn vị trả tiền và đơn vị thụ hưởng mở tài khoản tại cùng một đơn vị Ngân hàng Nhà nước, Ngân hàng Nhà nước hạch toán vào tài khoản thanh toán của đơn vị trả tiền, đơn vị thụ hưởng và báo Nợ cho đơn vị trả tiền, báo Có kèm các chứng từ thanh toán của khách hàng cho đơn vị thụ hưởng (nếu có).

+ Trường hợp đơn vị trả tiền và đơn vị thụ hưởng không mở tài khoản tại cùng một đơn vị Ngân hàng Nhà nước, Ngân hàng Nhà nước hạch toán vào tài khoản thanh toán của đơn vị trả tiền, báo Nợ cho đơn vị trả tiền và lập lệnh chuyển tiền đi qua hệ thống thanh toán thích hợp.

- Khi nhận được lệnh chuyển tiền đến, sau khi kiểm soát và xử lý chứng từ theo quy định của hệ thống thanh toán, Ngân hàng Nhà nước nhận lệnh hạch toán vào tài khoản thanh toán của đơn vị thụ hưởng (hoặc tài khoản thích hợp nếu đơn vị thụ hưởng không có tài khoản thanh toán tại Ngân hàng Nhà nước) và báo Có cho đơn vị thụ hưởng.

Điều 8. Dịch vụ thanh toán ủy nhiệm chi

1. Mẫu chứng từ ủy nhiệm chi bao gồm các yếu tố chính sau:

a) Chữ lệnh chi (hoặc ủy nhiệm chi), số chứng từ;

b) Ngày, tháng, năm lập ủy nhiệm chi;

c) Tên, địa chỉ, số hiệu tài khoản thanh toán của bên trả tiền;

d) Tên ngân hàng phục vụ bên trả tiền;

đ) Tên, địa chỉ, số hiệu tài khoản thanh toán của bên thụ hưởng;

e) Tên ngân hàng phục vụ bên thụ hưởng;

g) Nội dung thanh toán;

h) Số tiền thanh toán bằng chữ và bằng số;

i) Ngày, tháng, năm ủy nhiệm chi có giá trị thanh toán;

k) Chữ ký (chữ ký tay đối với chứng từ giấy và chữ ký điện tử đối với chứng từ điện tử) của chủ tài khoản hoặc người được chủ tài khoản ủy quyền và chữ ký những người có liên quan đến chứng từ theo quy định của pháp luật; dấu đơn vị (nếu có).

Ngân hàng được quy định thêm các yếu tố trên ủy nhiệm chi cho phù hợp với yêu cầu quản lý và đặc thù hoạt động của đơn vị mình nhưng phải đảm bảo phù hợp với quy định của pháp luật.

2. Quy trình thanh toán ủy nhiệm chi:

Ngân hàng xây dựng, ban hành quy trình nội bộ thực hiện thanh toán ủy nhiệm chi, đảm bảo xử lý nhanh chóng, chính xác, an toàn và đầy đủ các bước sau:

a) Lập, giao nhận ủy nhiệm chi

Bên trả tiền lập ủy nhiệm chi gửi đến ngân hàng phục vụ mình (nơi mở tài khoản thanh toán) để trích tài khoản trả cho bên thụ hưởng. Ngân hàng hướng dẫn khách hàng lập, phương thức giao nhận ủy nhiệm chi tại đơn vị mình, đảm bảo phù hợp với quy định tại Thông tư này và các quy định hiện hành của Ngân hàng Nhà nước.

b) Kiểm soát ủy nhiệm chi

Khi nhận được ủy nhiệm chi, ngân hàng phải kiểm soát chặt chẽ đảm bảo tính hợp pháp, hợp lệ của chứng từ, cụ thể:

- Đối với chứng từ giấy: Chứng từ phải được kiểm soát đầy đủ, chặt chẽ theo quy định của Ngân hàng Nhà nước về chế độ chứng từ kế toán ngân hàng, trong đó: Chứng từ phải lập đúng mẫu, đủ số liên để hạch toán và lưu trữ. Chứng từ phải ghi đầy đủ, rõ ràng, chính xác các yếu tố, khớp đúng nội dung giữa các liên, có đủ chữ ký và dấu (nếu có) của khách hàng và ngân hàng trên tất cả các liên. Chữ ký và dấu (nếu có) của khách hàng trên chứng từ phải khớp đúng với mẫu đã đăng ký tại ngân hàng nơi mở tài khoản.

- Đối với chứng từ điện tử: Ngân hàng phải kiểm soát nội dung chứng từ, thông tin kỹ thuật (chữ ký điện tử, tính hợp lệ của bên khởi tạo dữ liệu, loại, khuôn dạng dữ liệu, mã chứng từ,...) theo đúng quy định về chứng từ điện tử.

- Ngân hàng phải kiểm tra số dư trên tài khoản thanh toán và khả năng thanh toán của bên trả tiền.

Nếu ủy nhiệm chi không hợp pháp, hợp lệ hoặc không được đảm bảo khả năng thanh toán thì ngân hàng báo cho bên trả tiền để chỉnh sửa, bổ sung hoặc trả lại cho bên trả tiền.

c) Xử lý chứng từ và hạch toán

- Tại ngân hàng phục vụ bên trả tiền:

Sau khi kiểm soát, nếu ủy nhiệm chi hợp pháp, hợp lệ và được đảm bảo khả năng thanh toán thì xử lý:

+ Nếu bên thụ hưởng và bên trả tiền có tài khoản thanh toán cùng ngân hàng thì chậm nhất trong 01 ngày làm việc kể từ thời điểm nhận ủy nhiệm chi của khách hàng (trừ trường hợp có thỏa thuận khác), ngân hàng hạch toán vào tài khoản thanh toán của bên trả tiền, bên thụ hưởng và báo Nợ cho bên trả tiền, báo Có cho bên thụ hưởng.

+ Nếu bên thụ hưởng không có tài khoản thanh toán tại ngân hàng phục vụ bên trả tiền, chậm nhất trong 01 ngày làm việc kể từ thời điểm nhận ủy nhiệm chi của khách hàng (trừ trường hợp có thỏa thuận khác), ngân hàng hạch toán vào tài khoản thanh toán của bên trả tiền, báo Nợ cho bên trả tiền và lập lệnh chuyển tiền gửi cho ngân hàng phục vụ bên thụ hưởng theo hệ thống thanh toán thích hợp.

- Tại ngân hàng phục vụ bên thụ hưởng:

Sau khi nhận được lệnh chuyển tiền do ngân hàng phục vụ bên trả tiền chuyển đến, ngân hàng phục vụ bên thụ hưởng tiến hành kiểm soát chứng từ và xử lý:

+ Nếu lệnh chuyển tiền hợp pháp, hợp lệ, chậm nhất trong 01 ngày làm việc kể từ thời điểm nhận được lệnh chuyển tiền, ngân hàng phục vụ bên thụ hưởng phải hạch toán vào tài khoản thanh toán của bên thụ hưởng và báo Có cho bên thụ hưởng.

+ Nếu lệnh chuyển tiền có sai sót, chậm nhất trong 01 ngày làm việc kể từ thời điểm nhận được lệnh chuyển tiền, ngân hàng phục vụ bên thụ hưởng gửi yêu cầu tra soát hoặc hoàn trả lệnh chuyển tiền cho ngân hàng phục vụ bên trả tiền. Khi nhận được trả lời tra soát, trong thời gian tối đa 01 ngày làm việc, ngân hàng phục vụ bên thụ hưởng thực hiện lệnh chuyển tiền hoặc hoàn trả lệnh chuyển tiền cho ngân hàng phục vụ bên trả tiền.

+ Nếu tài khoản bên thụ hưởng đã đóng, chậm nhất trong 01 ngày làm việc kể từ thời điểm nhận được lệnh chuyển tiền, ngân hàng phục vụ bên thụ hưởng hoàn trả lệnh chuyển tiền cho ngân hàng phục vụ bên trả tiền.

- Trường hợp bên thụ hưởng không có tài khoản thanh toán tại ngân hàng:

Khi nhận được lệnh chuyển tiền, chậm nhất trong 01 ngày làm việc, ngân hàng kiểm soát chứng từ, hạch toán vào tài khoản thích hợp và thông báo cho bên thụ hưởng. Trường hợp bên thụ hưởng nhận tiền mặt xử lý như sau:

+ Nếu bên thụ hưởng là cá nhân, khi đến nhận tiền khách hàng phải xuất trình giấy chứng minh nhân dân hoặc hộ chiếu còn thời hạn sử dụng hoặc giấy tờ thay thế hợp pháp khác (sau đây gọi chung là giấy tờ tùy thân). Trong trường hợp người nhận là người được ủy quyền thì xuất trình thêm văn bản ủy quyền phù hợp với quy định của pháp luật. Nếu bên thụ hưởng là tổ chức thì người đại diện cho tổ chức đến nhận tiền ngoài việc xuất trình giấy tờ tùy thân, còn phải xuất trình giấy tờ chứng minh tư cách đại diện hợp pháp cho tổ chức đó.

+ Tối đa 15 ngày kể từ ngày nhận lệnh chuyển tiền đến nếu bên thụ hưởng đã được ngân hàng thông báo nhưng không đến nhận tiền hoặc ngân hàng không liên hệ được với bên thụ hưởng, ngân hàng phải lập lệnh chuyển trả lại tiền cho ngân hàng phục vụ bên trả tiền.

d) Ngân hàng thực hiện báo Nợ, báo Có đầy đủ, kịp thời cho khách hàng theo phương thức, thời điểm báo Nợ, báo Có đã được thỏa thuận giữa ngân hàng và khách hàng phù hợp với quy định của pháp luật.

Điều 9. Dịch vụ thanh toán ủy nhiệm thu

1. Mẫu chứng từ ủy nhiệm thu bao gồm các yếu tố chính sau:

a) Chữ nhờ thu (hoặc ủy nhiệm thu), số chứng từ;

b) Ngày, tháng, năm lập chứng từ ủy nhiệm thu;

c) Tên, địa chỉ, số hiệu tài khoản thanh toán của bên thụ hưởng;

d) Tên ngân hàng phục vụ bên thụ hưởng;

đ) Tên, địa chỉ, số hiệu tài khoản thanh toán của bên trả tiền;

e) Tên ngân hàng phục vụ bên trả tiền;

g) Số hợp đồng (hoặc đơn đặt hàng, thỏa thuận) làm căn cứ để nhờ thu, số lượng chứng từ kèm theo;

h) Nội dung thanh toán;

i) Số tiền nhờ thu bằng chữ và bằng số;

k) Ngày, tháng, năm ngân hàng phục vụ bên trả tiền thanh toán;

l) Ngày, tháng, năm ngân hàng phục vụ bên thụ hưởng nhận được khoản thanh toán;

m) Chữ ký (chữ ký tay đối với chứng từ giấy và chữ ký điện tử đối với chứng từ điện tử) của chủ tài khoản hoặc người được chủ tài khoản ủy quyền và chữ ký những người có liên quan đến chứng từ theo quy định của pháp luật; dấu đơn vị (nếu có).

Ngân hàng được quy định thêm các yếu tố trên ủy nhiệm thu cho phù hợp với yêu cầu quản lý và đặc thù hoạt động của đơn vị mình nhưng phải đảm bảo phù hợp với quy định của pháp luật.

2. Quy trình thanh toán ủy nhiệm thu:

Ngân hàng xây dựng, ban hành quy trình nội bộ thực hiện thanh toán ủy nhiệm thu, đảm bảo xử lý nhanh chóng, chính xác, an toàn và đầy đủ các bước sau:

a) Lập, giao nhận ủy nhiệm thu

Bên thụ hưởng lập ủy nhiệm thu kèm theo văn bản thỏa thuận giữa bên trả tiền và bên thụ hưởng về việc ủy nhiệm thu và các chứng từ khác (nếu có) gửi ngân hàng phục vụ mình hoặc ngân hàng phục vụ bên trả tiền. Ngân hàng hướng dẫn khách hàng lập, phương thức giao nhận chứng từ đảm bảo phù hợp với quy định tại Thông tư này và các quy định hiện hành của Ngân hàng Nhà nước.

b) Kiểm soát ủy nhiệm thu

- Tại ngân hàng phục vụ bên thụ hưởng: Khi nhận được ủy nhiệm thu và các chứng từ kèm theo của khách hàng, ngân hàng phải kiểm soát chặt chẽ đảm bảo tính hợp pháp, hợp lệ của ủy nhiệm thu theo đúng quy định về chế độ chứng từ kế toán ngân hàng. Nếu ủy nhiệm thu không hợp pháp, hợp lệ thì ngân hàng báo cho khách hàng để chỉnh sửa, bổ sung hoặc trả lại cho khách hàng.

- Tại ngân hàng phục vụ bên trả tiền: Khi nhận được hồ sơ thanh toán ủy nhiệm thu, ngân hàng tiến hành kiểm soát ủy nhiệm thu hợp pháp, hợp lệ và kiểm tra số dư trên tài khoản thanh toán và khả năng thanh toán của bên trả tiền.

Nếu ủy nhiệm thu có sai sót, chậm nhất trong 01 ngày làm việc kể từ thời điểm nhận ủy nhiệm thu, ngân hàng phục vụ bên trả tiền gửi yêu cầu tra soát hoặc trả lại ủy nhiệm thu cho ngân hàng phục vụ bên thụ hưởng hoặc bên thụ hưởng. Nếu tài khoản bên trả tiền đã đóng, chậm nhất trong 01 ngày làm việc kể từ thời điểm nhận ủy nhiệm thu, ngân hàng phục vụ bên trả tiền trả lại ủy nhiệm thu cho ngân hàng phục vụ bên thụ hưởng hoặc bên thụ hưởng.

c) Xử lý chứng từ và hạch toán

- Đối với trường hợp bên trả tiền có tài khoản thanh toán tại ngân hàng phục vụ bên thụ hưởng:

Sau khi kiểm soát ủy nhiệm thu, ngân hàng kiểm tra thỏa thuận thanh toán bằng ủy nhiệm thu giữa bên trả tiền và bên thụ hưởng và xử lý:

+ Trường hợp bên trả tiền đã ủy quyền cho ngân hàng được quyền tự động trích nợ tài khoản thanh toán của bên trả tiền để thanh toán ủy nhiệm thu:

Nếu bên trả tiền đảm bảo khả năng thanh toán, chậm nhất trong 01 ngày làm việc kể từ thời điểm nhận được ủy nhiệm thu, ngân hàng phải hạch toán vào tài khoản thanh toán của bên trả tiền, bên thụ hưởng và báo Nợ cho bên trả tiền, báo Có cho bên thụ hưởng.

Nếu bên trả tiền không đảm bảo khả năng thanh toán, chậm nhất trong 01 ngày làm việc kể từ thời điểm nhận được ủy nhiệm thu, ngân hàng phải báo cho bên trả tiền, bên thụ hưởng biết và trả lại ủy nhiệm thu cho bên thụ hưởng (nếu bên thụ hưởng yêu cầu) hoặc tiếp tục lưu giữ ủy nhiệm thu đến khi bên trả tiền đảm bảo khả năng thanh toán và tiến hành xử lý như trên.

+ Trường hợp bên trả tiền chưa ủy quyền cho ngân hàng được quyền tự động trích nợ tài khoản thanh toán của bên trả tiền để thanh toán ủy nhiệm thu, ngân hàng phải thông báo ủy nhiệm thu cho bên trả tiền.

Nếu bên trả tiền chấp thuận ủy quyền trích nợ tài khoản thanh toán, chậm nhất trong 01 ngày làm việc kể từ thời điểm nhận ủy quyền trích nợ của bên trả tiền, ngân hàng tiến hành xử lý hạch toán vào tài khoản thanh toán của bên trả tiền, bên thụ hưởng và báo Nợ cho bên trả tiền, báo Có cho bên thụ hưởng.

Nếu bên trả tiền không chấp thuận ủy quyền trích nợ, ngân hàng thông báo ngay và gửi trả ủy nhiệm thu cho bên thụ hưởng.

+ Hình thức ủy quyền trích nợ tài khoản thanh toán do ngân hàng quy định phù hợp với quy định của pháp luật về ủy quyền.

- Đối với trường hợp bên trả tiền không có tài khoản thanh toán tại ngân hàng phục vụ bên thụ hưởng:

+ Sau khi kiểm soát ủy nhiệm thu hợp pháp, hợp lệ, ngân hàng phục vụ bên thụ hưởng có hình thức theo dõi phù hợp chứng từ đã được xử lý và chậm nhất trong 01 ngày làm việc kể từ thời điểm nhận được ủy nhiệm thu, ngân hàng gửi đi cho ngân hàng phục vụ bên trả tiền.

+ Khi nhận được ủy nhiệm thu và các chứng từ kèm theo (nếu có) do ngân hàng phục vụ bên thụ hưởng hoặc bên thụ hưởng gửi đến, sau khi kiểm soát ủy nhiệm thu hợp pháp, hợp lệ, ngân hàng phục vụ bên trả tiền kiểm tra thỏa thuận ủy quyền trích nợ tài khoản thanh toán và tiến hành xử lý, hạch toán vào tài khoản thanh toán bên trả tiền như trường hợp bên trả tiền có tài khoản thanh toán tại ngân hàng phục vụ bên thụ hưởng; đồng thời lập lệnh chuyển tiền gửi ngân hàng phục vụ bên thụ hưởng theo hệ thống thanh toán thích hợp.

+ Khi nhận được lệnh chuyển tiền do ngân hàng phục vụ bên trả tiền chuyển đến, chậm nhất trong 01 ngày làm việc, ngân hàng phục vụ bên thụ hưởng căn cứ lệnh chuyển tiền để hạch toán vào tài khoản thích hợp và báo Có cho bên thụ hưởng.

d) Ngân hàng thực hiện báo Nợ, báo Có đầy đủ, kịp thời cho khách hàng theo phương thức, thời điểm báo Nợ, báo Có đã được thỏa thuận giữa ngân hàng và khách hàng phù hợp với quy định của pháp luật.

Điều 10. Dịch vụ thu hộ và dịch vụ chi hộ

1. Để thực hiện dịch vụ thu hộ, bên thụ hưởng phải cung cấp cho tổ chức cung ứng dịch vụ thanh toán các văn bản, tài liệu cần thiết liên quan làm điều kiện để tổ chức cung ứng dịch vụ thanh toán thực hiện việc thu hộ tiền theo đúng nội dung văn bản thỏa thuận giữa tổ chức cung ứng dịch vụ thanh toán với bên thụ hưởng và phù hợp quy định pháp luật có liên quan.

2. Đối với dịch vụ chi hộ, tổ chức cung ứng dịch vụ thanh toán thực hiện theo đúng yêu cầu của bên trả tiền trong văn bản thỏa thuận giữa tổ chức cung ứng dịch vụ thanh toán với bên trả tiền và phù hợp quy định pháp luật có liên quan.

3. Tổ chức cung ứng dịch vụ thanh toán xây dựng, ban hành quy trình nội bộ để thực hiện dịch vụ thu hộ và dịch vụ chi hộ cho khách hàng phù hợp với quy định của pháp luật có liên quan.

Điều 11. Dịch vụ chuyển tiền

1. Quy trình dịch vụ chuyển tiền qua tài khoản thanh toán của khách hàng được thực hiện như quy trình dịch vụ thanh toán ủy nhiệm chi.

2. Quy trình dịch vụ chuyển tiền không qua tài khoản thanh toán của khách hàng:

Ngân hàng xây dựng, ban hành quy trình nội bộ về dịch vụ chuyển tiền không qua tài khoản thanh toán của khách hàng, đảm bảo xử lý nhanh chóng, chính xác, an toàn và đầy đủ các bước sau:

a) Lập, kiểm soát chứng từ:

Khi khách hàng có nhu cầu nộp tiền mặt để yêu cầu ngân hàng chuyển tiền cho bên thụ hưởng, ngân hàng hướng dẫn khách hàng lập giấy nộp tiền theo mẫu quy định của ngân hàng, đảm bảo đầy đủ thông tin cần thiết của người chuyển tiền và người thụ hưởng, bao gồm: họ và tên, số chứng minh nhân dân/hộ chiếu hoặc thông tin xác nhận giấy tờ tùy thân hợp pháp khác, số điện thoại, địa chỉ liên hệ, chữ ký (của người chuyển tiền) và các thông tin khác.

- Nếu người chuyển tiền là cá nhân, khi chuyển tiền khách hàng phải xuất trình giấy tờ tùy thân. Trong trường hợp người chuyển tiền là người được ủy quyền thì khách hàng phải xuất trình thêm văn bản ủy quyền theo quy định của pháp luật. Nếu người chuyển tiền đại diện cho tổ chức thì khi chuyển tiền ngoài việc xuất trình giấy tờ tùy thân, còn phải có giấy tờ chứng minh tư cách đại diện hợp pháp cho tổ chức đó.

- Khi nhận được giấy nộp tiền của khách hàng, ngân hàng kiểm tra, kiểm soát chứng từ và tiến hành kiểm đếm số tiền mặt khách hàng nộp để thực hiện chuyển tiền theo đúng quy định.

b) Xử lý chứng từ và hạch toán

- Tại ngân hàng phục vụ bên chuyển tiền: Sau khi kiểm soát chứng từ hợp pháp, hợp lệ:

+ Trường hợp bên thụ hưởng mở tài khoản thanh toán tại ngân hàng phục vụ bên chuyển tiền: chậm nhất trong 01 ngày làm việc kể từ thời điểm khách hàng hoàn tất thủ tục nộp tiền, ngân hàng hạch toán vào tài khoản thích hợp cho bên chuyển tiền, báo Có cho bên thụ hưởng.

+ Trường hợp bên thụ hưởng mở tài khoản thanh toán tại ngân hàng khác: chậm nhất trong 01 ngày làm việc kể từ thời điểm khách hàng hoàn tất thủ tục nộp tiền, ngân hàng hạch toán vào tài khoản thích hợp và lập lệnh chuyển tiền gửi ngân hàng phục vụ bên thụ hưởng theo hệ thống thanh toán thích hợp.

- Tại ngân hàng phục vụ bên thụ hưởng:

Sau khi nhận được lệnh chuyển tiền, ngân hàng phục vụ bên thụ hưởng tiến hành kiểm soát chứng từ và xử lý:

+ Nếu lệnh chuyển tiền hợp pháp, hợp lệ, chậm nhất trong 01 ngày làm việc kể từ thời điểm nhận được lệnh chuyển tiền, ngân hàng phục vụ bên thụ hưởng phải hạch toán vào tài khoản thanh toán của bên thụ hưởng, sau đó báo Có cho bên thụ hưởng.

+ Nếu lệnh chuyển tiền có sai sót, chậm nhất trong 01 ngày làm việc kể từ thời điểm nhận được lệnh chuyển tiền, ngân hàng phục vụ bên thụ hưởng phối hợp ngân hàng phục vụ bên chuyển tiền thực hiện tra soát theo quy định. Khi nhận được trả lời tra soát, trong thời gian tối đa 01 ngày làm việc, ngân hàng phục vụ bên thụ hưởng thực hiện lệnh chuyển tiền hoặc hoàn trả lệnh chuyển tiền cho ngân hàng phục vụ bên trả tiền.

+ Nếu tài khoản bên thụ hưởng đã đóng, chậm nhất trong 01 ngày làm việc kể từ thời điểm nhận được lệnh chuyển tiền, ngân hàng phục vụ bên thụ hưởng hoàn trả lệnh chuyển tiền cho ngân hàng phục vụ bên chuyển tiền.

+ Trường hợp bên thụ hưởng không có tài khoản thanh toán tại ngân hàng: khi nhận được lệnh chuyển tiền, chậm nhất trong 01 ngày làm việc kể từ thời điểm nhận được lệnh chuyển tiền, ngân hàng kiểm soát chứng từ, hạch toán vào tài khoản thích hợp và phải thông báo cho bên thụ hưởng. Trường hợp bên thụ hưởng nhận tiền mặt xử lý như sau:

Nếu bên thụ hưởng là cá nhân, khi đến nhận tiền khách hàng phải xuất trình giấy tờ tùy thân. Trong trường hợp người nhận là người được ủy quyền thì xuất trình thêm văn bản ủy quyền phù hợp với quy định của pháp luật. Nếu bên thụ hưởng là tổ chức thì người đại diện cho tổ chức đến nhận tiền ngoài việc xuất trình giấy tờ tùy thân, còn phải xuất trình giấy tờ chứng minh tư cách đại diện hợp pháp cho tổ chức đó.

Tối đa 30 ngày kể từ ngày nhận lệnh chuyển tiền đến và đã thông báo cho bên thụ hưởng, nếu bên thụ hưởng không đến nhận tiền hoặc không liên hệ được với bên thụ hưởng để thông báo nhận tiền, ngân hàng phục vụ bên thụ hưởng phải lập lệnh chuyển trả lại tiền cho ngân hàng phục vụ bên chuyển tiền.

- Ngân hàng thực hiện báo Có kịp thời cho khách hàng mở tài khoản thanh toán tại đơn vị mình theo phương thức, thời điểm báo Có đã được thỏa thuận giữa ngân hàng và khách hàng phù hợp với quy định của pháp luật.

Điều 12. Dịch vụ thanh toán qua quỹ tín dụng nhân dân, tổ chức tài chính vi mô

1. Quỹ tín dụng nhân dân cung ứng dịch vụ thanh toán không qua tài khoản thanh toán cho các thành viên của mình. Tổ chức tài chính vi mô cung ứng dịch vụ thanh toán không qua tài khoản thanh toán cho khách hàng tài chính vi mô.

2. Quỹ tín dụng nhân dân, tổ chức tài chính vi mô xây dựng, ban hành quy trình thanh toán nội bộ nghiệp vụ chuyển tiền, thu hộ, chi hộ không qua tài khoản thanh toán phù hợp với quy định tại Điều 10 và Khoản 2, Điều 11 Thông tư này.

Chương III

QUYỀN VÀ NGHĨA VỤ CỦA CÁC BÊN THAM GIA DỊCH VỤ THANH TOÁN

Điều 13. Quyền của tổ chức, cá nhân sử dụng dịch vụ thanh toán

1. Được lựa chọn sử dụng dịch vụ thanh toán của tổ chức cung ứng dịch vụ thanh toán.

2. Được thỏa thuận với tổ chức cung ứng dịch vụ thanh toán về quyền và nghĩa vụ khi sử dụng dịch vụ thanh toán phù hợp với các quy định của pháp luật.

3. Được yêu cầu tổ chức cung ứng dịch vụ thanh toán cung cấp thông tin về việc thực hiện các dịch vụ thanh toán theo thỏa thuận với tổ chức cung ứng dịch vụ thanh toán.

4. Được khiếu nại và yêu cầu tổ chức cung ứng dịch vụ thanh toán bồi thường thiệt hại khi: tổ chức cung ứng dịch vụ thanh toán thực hiện giao dịch thanh toán chậm so với thỏa thuận, không thực hiện giao dịch thanh toán hoặc thực hiện giao dịch thanh toán không khớp đúng với lệnh thanh toán, thu phí dịch vụ thanh toán không đúng loại phí hoặc mức phí mà tổ chức cung ứng dịch vụ thanh toán đã công bố và các vi phạm khác trong thỏa thuận.

5. Các quyền khác theo quy định của pháp luật.

Điều 14. Nghĩa vụ của tổ chức, cá nhân sử dụng dịch vụ thanh toán

1. Thực hiện đúng, đầy đủ các điều kiện, quy trình đối với các dịch vụ thanh toán theo quy định tại Thông tư này và theo thỏa thuận giữa tổ chức, cá nhân sử dụng dịch vụ thanh toán và tổ chức cung ứng dịch vụ thanh toán phù hợp với quy định của pháp luật.

2. Hoàn trả hoặc phối hợp với tổ chức cung ứng dịch vụ thanh toán hoàn trả đầy đủ số tiền thụ hưởng do tổ chức cung ứng dịch vụ thanh toán chuyển thừa, chuyển nhầm (bao gồm cả lỗi tác nghiệp, sự cố hệ thống của tổ chức cung ứng dịch vụ thanh toán).

3. Chịu trách nhiệm trước pháp luật về tính chính xác, trung thực của các thông tin và chứng từ thanh toán mà mình cung cấp.

4. Tự bảo vệ các bí mật thông tin tài khoản, giao dịch của cá nhân do mình quản lý để đảm bảo an toàn, bảo mật trong giao dịch thanh toán; thông báo kịp thời cho tổ chức cung ứng dịch vụ thanh toán khi phát hiện thấy có sai sót, nhầm lẫn trong giao dịch thanh toán hoặc nghi ngờ thông tin giao dịch bị lợi dụng.

5. Không được sử dụng các dịch vụ thanh toán cho các mục đích rửa tiền, tài trợ khủng bố, lừa đảo, gian lận hoặc các hành vi vi phạm pháp luật khác.

6. Các nghĩa vụ khác theo quy định của pháp luật.

Điều 15. Quyền của tổ chức cung ứng dịch vụ thanh toán

1. Yêu cầu tổ chức, cá nhân sử dụng dịch vụ thanh toán cung cấp đầy đủ thông tin có liên quan và thực hiện các nghĩa vụ theo thỏa thuận phù hợp với quy định pháp luật trong quá trình sử dụng dịch vụ thanh toán.

2. Từ chối cung cấp dịch vụ thanh toán cho tổ chức, cá nhân sử dụng dịch vụ thanh toán trong các trường hợp sau:

a) Tổ chức, cá nhân sử dụng dịch vụ thanh toán không đáp ứng đầy đủ các yêu cầu khi thực hiện dịch vụ thanh toán theo quy định tại Thông tư này hoặc vi phạm các thỏa thuận giữa tổ chức cung ứng dịch vụ thanh toán với tổ chức, cá nhân sử dụng dịch vụ thanh toán;

b) Khi có yêu cầu bằng văn bản của cơ quan nhà nước có thẩm quyền hoặc có bằng chứng về việc giao dịch thanh toán nhằm rửa tiền, tài trợ khủng bố theo quy định của pháp luật về phòng chống rửa tiền.

3. Yêu cầu tổ chức, cá nhân sử dụng dịch vụ thanh toán hoàn trả đầy đủ số tiền thụ hưởng do tổ chức cung ứng dịch vụ thanh toán chuyển thừa, chuyển nhầm (bao gồm cả lỗi tác nghiệp, sự cố hệ thống của tổ chức cung ứng dịch vụ thanh toán).

4. Được quyền thu phí khi cung ứng các dịch vụ thanh toán theo quy định của pháp luật.

5. Các quyền khác theo quy định của pháp luật.

Điều 16. Nghĩa vụ của tổ chức cung ứng dịch vụ thanh toán

1. Thông báo và hướng dẫn khách hàng sử dụng dịch vụ thanh toán mà mình cung cấp; trả lời hoặc xử lý kịp thời các thắc mắc, khiếu nại của tổ chức, cá nhân sử dụng dịch vụ thanh toán trong phạm vi nghĩa vụ và quyền hạn của mình.

2. Thực hiện giao dịch thanh toán kịp thời, an toàn, chính xác theo thỏa thuận với tổ chức, cá nhân sử dụng dịch vụ thanh toán; niêm yết công khai phí dịch vụ thanh toán.

3. Tổ chức cung ứng dịch vụ thanh toán có trách nhiệm điều chỉnh kịp thời nhầm lẫn, sai sót của giao dịch thanh toán trong trường hợp thực hiện không đúng yêu cầu theo lệnh thanh toán của tổ chức, cá nhân sử dụng dịch vụ thanh toán; có trách nhiệm phối hợp với tổ chức cung ứng dịch vụ thanh toán có liên quan để thu hồi số tiền chuyển nhầm, chuyển thừa khi thực hiện các giao dịch thanh toán theo quy định của pháp luật.

4. Tổ chức cung ứng dịch vụ thanh toán phải tuân thủ đúng quy định của pháp luật về giao dịch điện tử và về đảm bảo an toàn, bảo mật, quản lý rủi ro trong hoạt động ngân hàng.

5. Tổ chức cung ứng dịch vụ thanh toán có nghĩa vụ thông báo, cảnh báo để khách hàng nhận biết và phòng tránh những rủi ro khi sử dụng dịch vụ thanh toán và tuân thủ đúng nội dung tại văn bản thỏa thuận đã ký kết với tổ chức cung ứng dịch vụ thanh toán; hướng dẫn tổ chức, cá nhân sử dụng dịch vụ thanh toán về nghĩa vụ tự bảo mật thông tin tài khoản, các yếu tố định danh khác và các phương tiện điện tử dùng trong thanh toán, tránh bị lợi dụng, lừa đảo, gian lận.

6. Tổ chức cung ứng dịch vụ thanh toán phải thực hiện những biện pháp nhận biết khách hàng; kiểm soát, phát hiện, báo cáo giao dịch có giá trị lớn, giao dịch chuyển tiền điện tử, giao dịch đáng ngờ cho cơ quan nhà nước có thẩm quyền theo quy định của pháp luật phòng chống, rửa tiền và các quy định pháp luật khác có liên quan.

7. Tổ chức cung ứng dịch vụ thanh toán phải chịu trách nhiệm bồi thường thiệt hại do lỗi của mình theo quy định của pháp luật.

8. Trách nhiệm phối hợp tra soát giữa các tổ chức cung ứng dịch vụ thanh toán:

Các tổ chức cung ứng dịch vụ thanh toán có trách nhiệm phối hợp để xử lý kịp thời các yêu cầu tra soát trong thanh toán ủy nhiệm chi, ủy nhiệm thu: trong vòng 01 ngày làm việc bên nhận yêu cầu tra soát phải trả lời kết quả tra soát cho bên yêu cầu tra soát.

9. Các nghĩa vụ khác theo quy định của pháp luật.

Điều 17. Nghĩa vụ của tổ chức cung ứng dịch vụ thanh toán khi hợp tác với các tổ chức cung ứng dịch vụ trung gian thanh toán

1. Khi cung ứng dịch vụ thanh toán có sự hợp tác với các tổ chức cung ứng dịch vụ trung gian thanh toán, tổ chức cung ứng dịch vụ thanh toán phải có thỏa thuận bằng văn bản hoặc hợp đồng hợp tác với các bên tham gia, trong đó quy định rõ nghĩa vụ cam kết của các bên về việc bảo mật thông tin khách hàng, giao dịch thanh toán và chịu trách nhiệm đối với những tổn thất do làm lộ thông tin khách hàng, giao dịch.

2. Ngân hàng chỉ được ký kết hợp đồng hợp tác với tổ chức cung ứng dịch vụ trung gian thanh toán đã được Ngân hàng Nhà nước cấp phép hoạt động dịch vụ trung gian thanh toán để thực hiện dịch vụ thanh toán, đồng thời phải phối hợp với tổ chức trung gian thanh toán trong việc kiểm tra, đối soát dữ liệu, xác thực giao dịch, thông tin khách hàng, thực hiện các biện pháp bảo mật trong thanh toán và các nghĩa vụ khác theo quy định của Ngân hàng Nhà nước về dịch vụ trung gian thanh toán.

Chương IV

ĐIỀU KHOẢN THI HÀNH

Điều 18. Hiệu lực thi hành

1. Thông tư này có hiệu lực thi hành kể từ ngày 01 tháng 03 năm 2015.

2. Thông tư này thay thế cho Quyết định số 226/2002/QĐ-NHNN ngày 26/03/2002 của Thống đốc Ngân hàng Nhà nước về việc ban hành Quy chế hoạt động thanh toán qua các tổ chức cung ứng dịch vụ thanh toán và Quyết định số 1092/2002/QĐ-NHNN ngày 08/10/2002 của Thống đốc Ngân hàng Nhà nước ban hành Quy định thủ tục thanh toán qua các tổ chức cung ứng dịch vụ thanh toán.

Điều 19. Tổ chức thực hiện

1. Vụ Thanh toán có trách nhiệm theo dõi, kiểm tra, giám sát và phối hợp với các đơn vị liên quan để xử lý những vướng mắc phát sinh trong quá trình thực hiện Thông tư này.

2. Cơ quan Thanh tra, giám sát ngân hàng, Ngân hàng Nhà nước chi nhánh tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương có trách nhiệm thanh tra, giám sát việc tuân thủ các quy định tại Thông tư này và xử lý các trường hợp vi phạm theo thẩm quyền.

3. Các tổ chức cung ứng dịch vụ thanh toán căn cứ quy định tại Thông tư này để xây dựng quy trình nội bộ về dịch vụ thanh toán không dùng tiền mặt tại đơn vị mình và gửi quy trình nội bộ về Ngân hàng Nhà nước (Vụ Thanh toán) ngay sau khi ban hành.

4. Chánh Văn phòng, Vụ Trưởng Vụ Thanh toán, Chánh Thanh tra, giám sát ngân hàng và Thủ trưởng các đơn vị thuộc Ngân hàng Nhà nước, Ngân hàng Nhà nước chi nhánh tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương, Chủ tịch Hội đồng quản trị (Hội đồng thành viên), Tổng Giám đốc (Giám đốc) các tổ chức cung ứng dịch vụ thanh toán chịu trách nhiệm thi hành Thông tư này.

Nơi nhận: - Như khoản 4 Điều 19; - Ban lãnh đạo NHNN; - Văn phòng Chính phủ; - Bộ Tư pháp (để kiểm tra) - Công báo; - Lưu: VP, Vụ PC, Vụ TT (5b).

KT. THỐNG ĐỐC PHÓ THỐNG ĐỐC Nguyễn Toàn Thắng

PHỤ LỤC 01

Đơn vị....

Số:....

Bảng kê các chứng từ thanh toán
qua tài khoản thanh toán tại NHNN

Ngày….. tháng….. năm…….

Tổ chức cung ứng DVTT bên trả tiền..........................................................................

Số hiệu TK...................................................................................................................

Tại Ngân hàng Nhà nước............................................................................................

Tổ chức cung ứng DVTT bên thụ hưởng....................................................................

Số hiệu TK...................................................................................................................

Tại Ngân hàng Nhà nước............................................................................................

Số TT	Số chứng từ	Bên trả tiền		Bên thụ hưởng			Số tiền
		Tên	Số hiệu tài khoản	Tên	Số hiệu tài khoản	Tên tổ chức cung ứng DVTT mở tài khoản
1	2	3	4	5	6	7	8
Tổng cộng:

Tổng số tiền bằng chữ:……………………………………………………………………

Tổ chức cung ứng DVTT bên trả tiền			Ngân hàng Nhà nước Ngày... tháng... năm...		Tổ chức cung ứng DVTT bên thụ hưởng Ngày....tháng... năm
Kế toán	Kiểm soát	Chủ tài khoản (Ký, đóng dấu)	Kế toán	Tp. Kế toán	Kế toán	Kiểm soát	Chủ tài khoản (Ký, đóng dấu)

Tiếng Anh (English)

STATE BANK OF VIETNAM -------	THE SOCIALIST REPUBLIC OF VIETNAM Independence - Freedom - Happiness ---------------
No. 46/2014/TT-NHNN	Hanoi, December 31, 2014

CIRCULAR

ON GUIDELINES FOR NON-CASH PAYMENT SERVICES

Pursuant to the Law on the State bank of Vietnam No. 46/2010/QH12 dated June 16, 2010;

Pursuant to the Law on the Credit Institutions No. 47/2010/QH12 dated June 16, 2010;

Pursuant to the Law on E-transactions No. 51/2005/QH11 dated November 29, 2005;

Pursuant to the Government’s Decree No.101/2012/ND-CP dated November 22, 2012 on non-cash payments;

Pursuant to the Government’s Decree No. 156/2013/ND-CP dated November 11, 2013 defining functions, tasks, entitlements and organizational structure of the State Bank of Vietnam;

At the request of the Director General of Payment Department;

...

...

...

Chapter I

GENERAL PROVISIONS

Article 1. Scope

1. This Circular provides for non-cash payment services (hereinafter referred to as “payment services”) provided by non-cash payment service providers, including: one-shot payment through a checking account opened at the State Bank of Vietnam (hereinafter referred to as “State Bank”); payment order execution; collection order execution; money transfer; cash collection and payment services

2. Payment services shall be provided in accordance with regulations of the State Bank:

a) Interbank payment through payment systems organized, managed and operated by the State Bank.

b) Cheque payment and bank card payment through payment service providers.

3. International payment services by payment service providers shall be provided in accordance with regulations of the law on foreign exchange management, international agreements to which the Socialist Republic of Vietnam is a signatory and commercial practices specified in Clause 4, Article 3 of the Law on Credit Institutions, which agreed upon by the parties for application.

Article 2. Regulated entities

...

...

...

a) State Bank;

b) Commercial banks, policy banks, cooperative banks, branches of foreign banks (hereinafter referred to as “banks”);

c) People’s credit funds, microfinance institutions.

2. Payment intermediary service providers.

3. Payment service users.

Article 3. Definitions

For the purposes of this Circular, the terms below shall be construed as follows:

1. “payment document” means a bank accounting document that serves as a basis for provision of payment services.

2. “electronic payment service” means making, sending and processing of payment orders by electronic means.

...

...

...

4. “collection order execution” means a bank transferring a certain sum of money from the paying party’s checking account to the beneficiary at the request of the beneficiary under an agreement between the sender and the beneficiary.

5. “cash collection service” means a payment service provider collecting cash of the sender with authorization given by the beneficiary under an agreement between the payment service provider and the beneficiary.

6. “cash payment service” means a payment service provider paying money to the beneficiary with authorization given by the sender under an agreement between the payment service provider and the sender.

7. “money transfer service” means a payment service provider transferring a certain sum of money to the beneficiary at the request of the sender. The beneficiary and the sender may be the same person. Money transfer services may be provided with or without the client’s checking account.

Article 4. Payment documents

1. The documents used for payment shall be prepared, signed, verified, circulated, managed, used and preserved in accordance with regulations on bank accounting documents and regulations of this Circular.

2. Documents used for payment through the State Bank shall comply with the State Bank's regulations on form, printing, promulgation and use.

3. Documents used for bank payment, people’s credit funds and microfinance institutions shall have their own forms, ensuring conformity with payment procedures applied to each type of service according to this Circular and relevant regulations of law.

4. Information and data included in electronic documents shall be verified in terms of legitimacy and integrity. Documents shall be verified and secured to prevent and avoid unauthorized access and copying.

...

...

...

Upon provision of electronic payment services, an electronic payment service provider must:

1. comply with regulations on preparation, processing, use, preservation and storage of electronic documents specified in the law on electronic banking transactions.

2. establish payment procedures, including information necessary for inspection, comparison and client identification; satisfy requirements for technical infrastructure; manage risks and ensure safety and confidentiality during provision of electronic payment services in accordance with the State Bank’s regulations on electronic banking.

3. reach an agreement with clients and relevant parties, which shall specify rights and obligations of parties and regulations on settlement of disputes (if any) in accordance with regulations of law.

4. comply with regulations of the Law on Money Laundering Prevention and Control.

Article 6. Foreign exchange management in respect of payment services

1. Payment services related to foreign exchange shall be provided in accordance with regulations of the law on foreign exchange management.

2. The use of foreign currency for payment services by residents and non-residents and use of Vietnamese dong for payment services by residents and non-residents as foreign individuals shall comply with regulations of the law on foreign exchange management.

Chapter II

...

...

...

Article 7. One-shot payment through the account opened at the State Bank

1. The organization opening a checking account at the State Bank (the paying party) shall send payment documents to the State Bank to request it to transfer a sum of money from its checking account to the receiving party that opens an account at the state bank unit or transfer money to the receiving party using an appropriate payment system.

2. Payment procedures:

a) Document preparation and delivery

- Regarding the amounts payable to clients of the paying party, the paying party shall prepare and send payment documents (payment order and other payment documents) to the State Bank where the checking account is opened to request it to transfer a certain sum of money from the paying party’s account to pay or transfer it to the receiving party.

- Regarding the amounts payable to clients of the paying party, the paying party shall, according to the client’s documents, compile a list of payment documents concerning payment made via checking account at the State Bank (provided in the Appendix 01 enclosed herewith) and send it, enclosed with the client’s payment documents to the State Bank. Each beneficiary shall have its own list of payment documents. In case the paying party and the receiving party open their checking account in different provinces or cities, the list of payment documents shall specify beneficiary and receiving party’s account number.

b) Document processing and accounting

- Upon receipt of payment documents sent by the paying party, the State Bank shall verify their legitimacy, compare the list of payment documents and enclosed documents in terms of consistency and analyze the paying party’s solvency.

- After the verification, if the documents are invalid, the State Bank shall inform the paying party to adjust them or return them to the paying party. If the paying party is insolvent, the State Bank shall request the paying party to make additional cash deposit into its checking account or return documents to the paying party.

...

...

...

+ In case the paying party and the receiving party open an account at the state bank unit, the State Bank shall debit the paying party’s checking account and credit the receiving party’s checking account, and then send a Debit Note to the paying party, and a Credit Note enclosed with relevant documents to the receiving party (if any).

+ In case the paying party and the receiving party do not open an account at the state bank unit, the State Bank shall debit the paying party’s checking account and credit the receiving party’s checking account, and then send a Debit Note to the paying party and prepare a payment order through an appropriate payment system  (if any).

- After receipt of the payment order, and document verification and processing according to the payment system, the State Bank shall credit the receiving party’s checking account (or an appropriate account in case the receiving party does not have a checking account at the State Bank) and send a Credit Note to the receiving party.

Article 8. Payment order execution

1. A payment order contains at least:

a) The text “lệnh chi” (“payment order” (or payment order) and order number;

b) Date of payment order;

c) Name, address and checking account number of the sender;

d) Name of the sender’s bank;

...

...

...

e) Name of the beneficiary’s bank;

g) Details of payment;

h) Amount in words and figures;

i) Date of the valid payment order;

k) Signature (handwritten signature in case of physical document and electronic signature in case of electronic document of the account holder or the person authorized by the account holder and signatures of the persons related to the document; seal of the unit (if any).

The bank may specify other contents in the payment order in accordance with its management requirements and operations, and regulations of law.

2. Procedures for executing payment orders:

The bank shall establish and issue internal procedures for executing payment orders in a quick, accurate and safe manner and all of the following steps shall be taken:

a) Payment order preparation and delivery

...

...

...

b) Payment order verification

Upon receipt of the payment order, the bank shall verify its legitimacy. To be specific:

- Regarding the physical order, it shall be strictly verified in accordance with the State Bank's regulations on bank accounting documents, shall be prepared using the right form and have a sufficient number of copies for accounting and retention. The contents of the order shall be specified in an adequate, clear and accurate manner. The contents of its copies must be matched with other and such copies must bear all signatures and seals (if any) of the client and the bank. The client’s signature and seal (if any) specified in the order must match with the form registered at the bank where the account is opened.

- Regarding the electronic order, the bank must verify contents and technical information of the order (electronic signature and validity of the data originator, data format, order code, etc.) in accordance with regulations on electronic documents.

- The bank must check checking account balance and solvency of the sender.

If the payment order is invalid or solvency is not assured, the bank shall request the sender to adjust it or return it to the sender.

c) Payment order processing and accounting

- At the sender’s bank:

After verification, if the payment order is valid and solvency is assured, the sender’s bank shall proceed as follows:

...

...

...

+ If the beneficiary does not have a checking account at the sender’s bank, within 01 working day from the date on which the client’s payment order is received (unless otherwise agreed), the bank shall debit the sender's checking account, and then send a Debit Note to the sender, and prepare and send a payment order to the beneficiary’s bank by using an appropriate payment system.

- At the beneficiary’s bank:

After receiving the payment order sent by the sender’s bank, the beneficiary’s bank shall verify it and proceed as follows:

+ If the payment order is valid, within 01 working day from the date on which the payment order is received, the beneficiary’s bank shall credit the beneficiary’s checking account, and then send a Credit Note to the beneficiary.

+ If the payment order contains error, within 01 working day from the date on which the payment order is received, the beneficiary’s bank shall request the sender’s bank to trace it or return it to the sender’s bank.  + Upon receipt of the written response to tracing request, within 01 working day, the beneficiary’s bank shall execute or return the payment order to the sender’s bank.

+ If the beneficiary’s account is closed, within 01 working day from the date on which the payment order is received, the beneficiary’s bank shall return the payment order to the sender’s bank.

- In case the beneficiary does not have a checking account at the bank:

After receipt of the payment order, within 01 working day, the bank shall verify it, credit the beneficiary’s appropriate account and inform the beneficiary. In the case where the beneficiary receives cash:

+ If the beneficiary that is an individual shall, upon receipt of cash, present his/her valid ID or passport or other lawful documents (below collectively referred to as “identity documents”). In case the recipient that is an authorized person shall, in addition to the aforementioned documents, present a power of attorney in accordance with regulations of law. If the beneficiary is an organization, the representative of such organization shall, upon receipt of cash, present proof of his/her representative capacity besides identity documents.

...

...

...

d) The bank shall sufficiently and promptly send the Debit Note or Credit Note to the client in accordance with the agreement between the bank and the client and regulations of law.

Article 9. Collection order execution

1. A collection order consists of:

a) The text “nhờ thu” (“collection order”) and order number;

b) Date of collection order;

c) Name, address and checking account number of the beneficiary;

d) Name of the beneficiary’s bank;

dd) Name, address and checking account number of the sender;

e) Name of the sender’s bank;

...

...

...

h) Details of payment;

i) Amount in words and figures;

k) Date on which the sender’s bank makes the payment;

l) Date on which the beneficiary’s bank receives the payment;

m) Signature (handwritten signature in case of physical document and electronic signature in case of electronic document of the account owner or the person authorized by the account owner and signatures of the persons related to the document; seal of the unit (if any).

The bank may specify other contents in the collection order in accordance with its management requirements and operations, and regulations of law.

2. Procedures for executing collection orders:

The bank shall establish and issue internal procedures for executing collection orders in a quick, accurate and safe manner and all of the following steps shall be taken:

a) Collection order preparation and delivery

...

...

...

b) Verify the collection order

- At the beneficiary’s bank, upon receipt of the collection order and enclosed documents of the client, the bank shall strictly verify its legitimacy in accordance with regulations on bank accounting documents. If the collection order is invalid, the bank shall request the client to adjust it or return it to the client.

- At the sender’s bank, upon receipt of the documents concerning collection order execution, the bank shall verify legitimacy of the collection order, and check the checking account balance and solvency of the sender.

If the collection order contains error, within 01 working day from the date on which the collection order is received, the sender’s bank shall request the sender’s bank to trace it or return it to the beneficiary’s bank or the beneficiary.

If the sender’s account is closed, within 01 working day from the date on which the collection order is received, the sender’s bank shall return it to the beneficiary’s bank or the beneficiary.

c) Collection order processing and accounting

- In case the sender has a checking account at the beneficiary’s bank:

After verification of the collection order, the bank shall inspect the collection order execution agreement between the sender and the beneficiary and proceed as follows:

+ In case the sender has authorized the bank to automatically debit the paying party’s checking account to execute the collection order:

...

...

...

+ In case the sender has not yet authorized the bank to automatically debit the sender’s checking account to execute the collection order, the bank shall inform the sender of the collection order.

+ If the sender approves the authorization for a debit to the checking account, within 01 working day from the date on which the sender’s authorization for a debit is obtained, the bank shall debit the sender’s checking account and credit the beneficiary’s checking account, and then send a Debit Note to the sender, and a Credit Note to the beneficiary.

If the sender does not approve the authorization for a debit, the bank shall immediately inform and return the collection order to the beneficiary.

+ The methods of giving the authorization for a debit shall be decided by the bank in accordance with regulations of the law on authorization.

- In case the sender does not have a checking account at the beneficiary’s bank:

+ After verification of the legitimacy of the collection order, the beneficiary’s bank shall adopt an appropriate method for supervising the processed order and within 01 working day from the date on which the collection order is received, send it to the sender’s bank.

+ After receipt of the collection order and enclosed documents (if any) sent by the beneficiary’s bank or the beneficiary and after verification of the legitimacy of the collection order, the sender’s bank shall inspect the agreement on authorization for a debit to the checking account and then debit the sender’s checking account as if the sender has a checking account at the beneficiary’s bank, and prepare and send a payment order to the beneficiary’s bank by using an appropriate payment system.

+ Upon receipt of the payment order sent by the sender’s bank, within 01 working day, the beneficiary’s bank shall, according to the payment order, credit the beneficiary’s appropriate account and send a Credit Note to the beneficiary.

d) The bank shall sufficiently and promptly send the Debit Note or Credit Note to the client in accordance with the agreement between the bank and the client and regulations of law.

...

...

...

1. In order to provide cash collection services, the beneficiary must provide the payment service provider with relevant necessary documents so that it can provide cash collection services under an agreement between the payment service provider and the beneficiary and in accordance with relevant regulations of law.

2. Regarding payment services, the payment service provider shall comply with the sender’s request specified in the agreement between the payment service provider and the sender and in accordance with relevant regulations of law.

3. The payment service provider shall establish and issue internal procedures for provision of cash collection and payment services for clients in accordance with relevant regulations of law.

Article 11. Money transfer services

1. Procedures for providing money transfer services through the client’s checking account are the same as those for providing payment services.

2. Procedures for providing money transfer services without the client’s checking account:

The bank shall establish and issue internal procedures for providing money transfer services without the client’s checking account in a quick, accurate and safe manner and all of the following steps shall be taken:

a) Cash deposit slip preparation and verification:

When a client wishes to transfer cash, the bank shall instruct the client to prepare a cash deposit slip, specifying necessary information of the sender and the beneficiary: full names, ID card/passport number or information necessary for verification of other legal identity documents, phone number, contact address, signature (of the sender) and other information.

...

...

...

- After receipt of the client’s cash deposit slip, the bank shall verify the slip, count the cash and transfer it in accordance with regulations.

b) Cash deposit slip processing and accounting

- At the sender’s bank, after verification of legitimacy of the cash deposit slip:

+ In case the beneficiary opens a checking account at the sender’s bank, within 01 working day from the date on which the client completes deposit procedures, the bank shall debit the sender's appropriate checking account and send a Credit Note to the beneficiary.

+ In case the beneficiary opens a checking account at another bank, within 01 working day from the date on which the client completes deposit procedures, the bank shall debit the sender's appropriate checking account, prepare and send a payment order to the beneficiary’s bank by using an appropriate payment system.

- At the beneficiary’s bank:

After receiving the payment order, the beneficiary’s bank shall verify it and proceed as follows:

+ If the payment order is valid, within 01 working day from the date on which the payment order is received, the beneficiary’s bank shall credit the beneficiary’s checking account, and then send a Credit Note to the beneficiary.

+ If the payment order contains error, within 01 working day from the date on which the payment order is received, the beneficiary’s bank shall cooperate with the sender’s bank in tracing the form in accordance with regulations of law.  Upon receipt of the written response to tracing request, within 01 working day, the beneficiary’s bank shall execute or return the payment order to the sender’s bank.

...

...

...

+ In case the beneficiary does not have a checking account at the bank, after receipt of the payment order, within 01 working day, the bank shall verify it, credit the beneficiary’s appropriate account and inform the beneficiary. In the case where the beneficiary receives cash:

If the beneficiary that is an individual must present his/her identity documents upon receipt of cash. The recipient that is an authorized person must, in addition to the identity documents, present a power of attorney in accordance with regulations of law. If the beneficiary is an organization, the representative of such organization shall, upon receipt of cash, present proof of his/her representative capacity besides identity documents.

Within 30 days since receipt of the payment order, when informed by the beneficiary’s bank, if the beneficiary does not show up to receive cash or the beneficiary’s bank fails to contact the beneficiary, the beneficiary’s bank must prepare and send a refund order to the sender’s bank.

- The bank shall promptly send the Credit Note to the client opening an account at the bank in accordance with the agreement between the bank and the client and in accordance with regulations of law.

Article 12. Payment services provided through people’s credit funds or microfinance institutions.

1. The people’s credit funds shall provide payment services without the checking account for its members. The microfinance institution shall provide payment services without the checking account for microfinance clients.

2. The people’s credit funds and microfinance institutions shall establish and issue internal procedures for providing money transfer, cash collection and payment services without the checking account as prescribed in Article 10 and Clause 2 Article 11 of this Circular.

Chapter III

RIGHTS AND OBLIGATIONS OF PARTIES INVOLVED IN PAYMENT SERVICES

...

...

...

A payment service user is entitled to:

1. choose to use payment services provided by a payment service provider.

2. reach an agreement with the payment services provider about rights and obligations upon use of payment services in accordance with regulations of law.

3. request the payment service provider to provide information about provision of payment services under the agreement with such payment service provider.

4. file complaints and request the payment service provider to grant compensation if the payment service provider fails to execute the payment orders on schedule, fails to execute or correctly execute the payment order, or charges fees against the agreement.

5. Other rights prescribed by law.

Article 14. Obligations of payment service users

1. Comply with requirements and procedures for payment services specified in this Circular and agreement between payment service user and payment service provider in accordance with regulations of law.

2. Refund or cooperate with the payment service provider in refunding mistaken or excess sum of money transferred by the payment service provider (including human errors or technical errors in the system of the payment service provider).

...

...

...

4. Secure account information and transactions under their management to ensure security of payment transactions, promptly inform payment service providers if errors in payment transactions are found or it is suspected that payment information is illegally used.

5. Not use payment services for the purposes of money laundering, terrorism financing, fraud or other violations.

6. Other obligations prescribed by law.

Article 15. Rights of payment service providers

1. request payment service users to sufficiently provide relevant and fulfill obligations specified in the agreement in accordance with regulations of law during their use of payment services.

2. refuse to provide payment services for the payment service user in the following cases:

a) The payment service user fails to comply with all requirements for payment services specified in this Circular or violate the agreements between the payment service provider and payment service user;

b) The refusal is requested in writing by a competent authority’s written request or there is proof of payment transactions carried out for the purposes of money laundering or terrorism financing.

3. request the payment service user to refund mistaken or excess sum of money transferred by the payment service provider (including human errors or technical errors in the system of the payment service provider).

...

...

...

5. Other rights prescribed by law.

Article 16. Obligations of payment service providers

1. Inform and instruct clients to use payment services; promptly respond to queries or settle complaints of users within their competence.

2. Carry out payment transactions in a prompt, safe and accurate under the agreement with users and make fees for payment services publicly available.

3. Take responsibility for promptly rectifying mistakes and errors in execution of the payment order of the payment service user, cooperating with relevant payment service providers in recovering mistaken or excess sum of transferred money in accordance with regulations of law.

4. Comply with regulations of the law on electronic transactions and assurance of security and risk management in banking.

5. Inform and warn clients of risks in use of payment services and adhere to the agreement with the payment service provider; instruct payment service users to secure account information, other identification factors and electronic means used for payment to prevent exploitation and fraud.

6. Take measures for client identification; verify, detect and report high value transactions, electronic funds transfer and suspicious transactions to the competent authority in accordance with regulations of the Law on Money Laundering Prevention and Control and relevant regulations of law.

7. Compensate for damage caused themselves in accordance with regulations of law.

...

...

...

9. Other obligations prescribed by law.

Article 17. Obligations of payment service providers when cooperating with payment intermediary service providers

1. When cooperating with a payment intermediary service provider in providing payment services, the payment service provider shall make an agreement or contract with parties, specifying parties’ obligations to secure customer and payment transaction information and compensate for disclosure of such information.

2. A bank shall only sign a cooperation contract with a payment intermediary service provider licensed to provide payment intermediary services by the State Bank in providing payment services, and in verifying and comparing data, authenticating transactions and customer information, and taking security measures during payment and fulfilling other obligations in accordance with the State Bank's regulations on payment intermediary services.

Chapter IV

IMPLEMENTATION CLAUSE

Article 18. Effect

1. This Circular comes into force from March 01, 2015.

2. This Circular replaces the Decision No. 226/2002/QĐ-NHNN dated March 26, 2002 of the Governor of the State Bank promulgating regulations on payment made by intermediary service providers and Decision No. 1092/2002/QĐ-NHNN dated October 08, 2002 of the Governor of the State Bank promulgating regulations on procedures for payment made by payment service providers.

...

...

...

1. The Payment Department shall supervise, inspect and cooperate with relevant units in resolving difficulties that arise during implementation of this Circular.

2. The Central Banking Inspection and Supervision Authority and the State Bank of provinces shall inspect and supervise the compliance with regulations of this Circular and take actions against violations within their power.

3. Payment service providers shall, according to regulations of this Circular, establish internal procedures for providing non-cash payment services and send them to the State Bank (Payment Department) after issuance.

4. Chief of Office, General Director of Payment Department, Chief Inspector and heads of affiliates of the State Bank, State Bank of provinces, President of Board of Directors (Board of Members), and General Directors (Directors) of payment service providers are responsible for implementation of this Circular.

PP. THE GOVERNOR
THE DEPUTY GOVERNOR




Nguyen Toan Thang

...

...

...

Provider…

No. ….

List of documents concerning payment made via checking account at the State Bank

…date…

Sender’s payment service provider..........................................................................

Account number...................................................................................................................

At the State Bank of............................................................................................

Beneficiary’s payment service provider....................................................................

Account number...................................................................................................................

...

...

...

No.

Document number

Sender

Beneficiary

Amount

Name

Account number

Name

Account number

...

...

...

1

2

3

4

5

6

7

8

...

...

...

...

...

...

Total:

Amount in words:……………………………………………………………………

Sender’s payment service provider

State Bank

…date…

...

...

...

…date…

Accountant

Verifier

Account holder
(Signature, seal)

Accountant

Chief Account

Accountant

Verifier

Account holder
(Signature, seal)

...

...

...