Điều 1.
Đối tượng và mục đích xếp loại.
Nhằm đánh giá được thực trạng về
tổ chức và hoạt động các Ngân hàng thương mại cổ phần, Công ty tài chính cổ phần
của Việt Nam (dưới đây gọi tắt là Tổ chức tín dụng cổ phần) để có biện pháp quản
lý và xử lý phù hợp, Ngân hàng Nhà nước Việt Nam (dưới đây gọi tắt là Ngân hàng
Nhà nước) hàng năm sẽ tổ chức đánh giá xếp loại các Tổ chức tín dụng cổ phần.
Điều 2.
Các chỉ tiêu đánh giá xếp loại.
1. Vốn tự có;
2. Chất lượng hoạt động;
3. Công tác quản trị, kiểm soát,
điều hành;
4. Kết quả kinh doanh;
5. Khả năng thanh khoản.
Điều 3.
Phương pháp đánh giá xếp loại.
1. Phương pháp đánh giá, xếp loại
được căn cứ vào số điểm của từng chỉ tiêu quy định tại Điều 2 Quy chế này.
2. Nguyên tắc tính điểm là lấy
điểm tối đa trừ đi số điểm bị trừ ở từng chỉ tiêu. Những Tổ chức tín dụng cổ phần
không có hoạt động nghiệp vụ theo các quy định tại Quy chế này thì mặc nhiên được
điểm tối đa của chỉ tiêu cho điểm quy định về nghiệp vụ đó.
3. Số liệu để xem xét cho điểm
được căn cứ:
a. Số liệu trên bảng cân đối tài
khoản (cấp III, cấp IV, cấp V) của Tổ chức tín dụng cổ phần;
b. Số liệu qua công tác thanh
tra, giám sát của Ngân hàng Nhà nước;
c. Các tài liệu khác có liên
quan như kết quả kiểm toán, báo cáo tài chính... của Tổ chức tín dụng.
Điều 4.
Một số thuật ngữ tại Quy chế này được hiểu như sau:
1. Tổng dư nợ: bao gồm dư nợ cho
vay thông thường, dư nợ cho thuê tài chính và dư nợ thanh toán thay.
2. Tổng nợ quá hạn: bao gồm nợ
quá hạn hạch toán ở tài khoản nợ quá hạn, nợ quá hạn cho thuê tài chính và nợ
thanh toán thay trên 30 ngày kể từ ngày thanh toán thay.
3. Nợ khó đòi:
a. Nợ nhóm 4 quy định tại Quyết
định số 299/QĐ-NH5 ngày 13/11/1996 của Thống đốc Ngân hàng Nhà nước;
b. Các khoản nợ thanh toán thay
có đủ cơ sở để xác định không có khả năng thu hồi hoặc trên 30 ngày kể từ ngày
thanh toán thay;
c. Nợ quá hạn cho thuê tài chính
trên 365 ngày;
d. Các khoản nợ cho thuê tài
chính còn trong hạn, các khoản nợ cho thuê tài chính quá hạn dưới 365 ngày, các
khoản nợ nhóm 2, 3 quy định tại Quyết định số 299/QĐ-NH5 ngày 13/11/1996 của Thống
đốc Ngân hàng Nhà nước nhưng có đủ cơ sở để xác định không có khả năng thu hồi.
4. Nợ khó đòi ròng: là khoản nợ khó đòi quy định tại khoản 3 điều này trừ đi dự
phòng rủi ro chưa sử dụng.
5. Vốn điều lệ thực có là vốn điều
lệ được hạch toán trên cân đối tài khoản trừ đi số lỗ hạch toán trên cân đối
tài khoản.
6. Tài sản có động là tài sản có
có khả năng sử dụng ngay tại thời điểm đánh giá; Bao gồm:
a. 100% tiền mặt, ngoại tệ tồn
quỹ, ngân phiếu thanh toán, vàng, kim loại quý, đá quý (dư nợ các tài khoản
101; 111; 121; 131);
b. 80% số dư tiền gửi tại Ngân
hàng Nhà nước (dư nợ các tài khoản 201; 202); Số dư tiền gửi không kỳ hạn tại
các Tổ chức tín dụng khác (dư nợ các tài khoản 2211; 2221; 2411; 2421); Giá trị
tín phiếu, trái phiếu Kho bạc Nhà nước (dư nợ tài khoản 211);
c. 50% số dư tiền gửi có kỳ hạn
tại Tổ chức tín dụng khác (dư nợ các tài khoản 2212; 2222; 2412; 2422; 2423);
d. 30% giá trị cổ phiếu của các
Tổ chức khác; Các hợp đồng cam kết được vay vốn trong thời hạn 1 tháng tới (chỉ
tiêu D0701).
7. Tài sản nợ động là tài sản nợ
dễ biến động dưới 1 tháng tính tại thời điểm đánh giá; Bao gồm:
a. 80% số dư tiền gửi không kỳ hạn
(dư có các tài khoản 3611; 3613; 3614; 3621; 3621; 3623; 3624; 3711; 3721; 38;
207; 212; 2231; 2241; 2431; 2441; 2443; 3719);
b. 50% số dư tiền gửi có kỳ hạn
(dư có các tài khoản 3612; 3622; 3712; 3722; 2232; 2242; 2432; 2442); Các khoản
chờ thanh toán (chênh lệch dư có tài khoản 26, 27);
c. 20% tiền vay ngắn hạn các Tổ
chức tín dụng khác (dư có các tài khoản 235; 237; 255; 257);
d. 100% giá trị các khoản cam kết
tài chính sau khi trừ các khoản bảo đảm của khách hàng bằng tiền tại Tổ chức
tín dụng (chỉ tiêu D0601).
8. Nguồn vốn cho vay trung, dài
hạn gồm:
a. 100% vốn điều lệ thực có trừ
đi các khoản đầu tư tài sản cố định, hùn vốn liên doanh mua cổ phần tại các Tổ
chức khác và vốn kinh doanh khác;
b. 80% số dư nguồn vốn huy động
trên 12 tháng trở lên;
c. 20% số dư tiền gửi ngắn hạn
dưới 12 tháng.
9. Nợ bảo lãnh quá hạn: là các
cam kết bảo lãnh của Tổ chức tín dụng đối với khách hàng không được thanh toán
khi đến hạn.
Điều 5.
Vốn tự có: điểm tối đa 20 điểm, tối thiểu 0 điểm.
1. Các Tổ chức tín dụng cổ phần
đạt điểm tối đa về vốn tự có (20 điểm) phải có đủ các điều kiện sau:
a. Duy trì vốn điều lệ thực có
không thấp hơn số vốn điều lệ đã được Thống đốc Ngân hàng Nhà nước chuẩn y;
b. Vốn điều lệ đạt mức vốn điều
lệ tối thiểu theo quy định của Thống đốc Ngân hàng Nhà nước;
c. Tỷ lệ an toàn vốn (chỉ tiêu
so sánh giữa vốn tự có và tổng tài sản có nội, ngoại bảng) đạt từ 5% trở lên;
d. Sử dụng vốn điều lệ theo đúng
quy định của Ngân hàng Nhà nước; e. Đảm bảo các quy định của Ngân hàng Nhà nước
về cổ đông, cổ phần, cổ phiếu.
2. Trường hợp Tổ chức tín dụng
không đảm bảo một trong các điều kiện nêu tại khoản 1 Điều này sẽ bị trừ điểm
như sau:
a. Vốn điều lệ thực có nhỏ hơn mức
vốn điều lệ đã được chuẩn y, trừ 3 điểm;
b. Vốn điều lệ không đạt mức vốn
điều lệ tối thiểu, trừ 6 điểm;
- Đạt từ 90% đến dưới 100% mức vốn
điều lệ tối thiểu, trừ 3 điểm;
- Dưới 90% mức vốn điều lệ tối
thiểu, trừ 6 điểm.
c. Tỷ lệ an toàn vốn nhỏ hơn 5%,
trừ 2 điểm;
d. Sử dụng vốn điều lệ không
theo đúng quy định của Ngân hàng Nhà nước, trừ 6 điểm:
- Sử dụng vốn điều lệ để mua cổ
phiếu, hùn vốn với các cổ đông, trừ 1 điểm;
- Hoạt động kinh doanh lỗ và không
có quỹ nhưng vẫn chia lợi tức cổ phần cho các cổ đông (sử dụng vào vốn điều lệ),
trừ 3 điểm;
- Mua sắm tài sản cố định quá
50% vốn điều lệ và quỹ dự trữ bổ sung vốn điều lệ, trừ 1 điểm;
- Tổng số các khoản hùn vốn,
liên doanh, mua cổ phiếu quá 20% vốn điều lệ và quỹ dự trữ bổ sung vốn điều lệ,
trừ 1 điểm;
e. Vi phạm các quy định về cổ
đông, cổ phần, cổ phiếu, trừ 3 điểm:
- Không đủ số lượng cổ đông theo
quy định tại Điều 3, Quy chế ban hành theo Quyết định 275/QĐ-NH5 ngày 7/11/1994
của Thống đốc Ngân hàng Nhà nước, trừ 1 điểm;
- Vi phạm một trong các nội dung
dưới đây: Hồ sơ cổ đông theo dõi không đầy đủ, người đại diện không đảm bảo tư
cách, vi phạm quy định về nguồn vốn góp và giới hạn sở hữu cổ phần được quy định
tại các Điều 4, 5, 6, 7, 8, 9, 10, 11, 12 Quy chế ban hành theo Quyết định
275/QĐ-NH5 ngày 7/11/1994 của Thống đốc Ngân hàng Nhà nước, trừ 1 điểm;
- Vi phạm một trong các nội dung
dưới đây: Việc phát hành cổ phiếu, quản lý theo dõi cổ đông không thực hiện
đúng quy định tại các Điều 22, 23, 24, 25, 26, 27, 28, 29, 30 Quy chế ban hành
theo Quyết định 275/QĐ-NH5 ngày 7/11/1994 của Thống đốc Ngân hàng Nhà nước, trừ
1 điểm.
Điều 6.
Chất lượng hoạt động: điểm tối đa 50 điểm.
1. Chất lượng tín dụng: tối đa
40 điểm, tối thiểu 0 điểm.
a. Tổ chức tín dụng cổ phần đạt
điểm tối đa (40 điểm) về chỉ tiêu chất lượng tín dụng phải đảm bảo:
- Tỷ lệ giữa tổng nợ quá hạn so
với tổng dư nợ nhỏ hơn hoặc bằng 5%;
- Không có nợ khó đòi hoặc nợ
khó đòi ròng nhỏ hơn hoặc bằng 0.
b. Trường hợp Tổ chức tín dụng
không đảm bảo một trong các điều kiện nêu tại mục a khoản 1 điều này sẽ bị trừ
điểm như sau:
- Tổng nợ quá hạn nhỏ hơn hoặc bằng
5% so với tổng dư nợ và có nợ khó đòi, mức trừ tối đa 10 điểm:
+ Nợ khó đòi ròng dưới 20% tổng
nợ quá hạn, trừ 02 điểm;
+ Nợ khó đòi ròng từ 20% đến dưới
40% tổng nợ quá hạn, trừ 04 điểm;
+ Nợ khó đòi ròng từ 40% đến dưới
60% tổng nợ quá hạn, trừ 06 điểm;
+ Nợ khó đòi ròng từ 60% đến 80%
tổng nợ quá hạn, trừ 08 điểm;
+ Nợ khó đòi ròng trên 80% tổng
nợ quá hạn, trừ 10 điểm.
- Tổng nợ quá hạn trên 5% đến
10% so với tổng dư nợ, không có nợ khó đòi, mức trừ tối đa 15 điểm:
+ Tổng nợ quá hạn trên 5% đến 6%
so với tổng dư nợ trừ 03 điểm;
+ Tổng nợ quá hạn trên 6% đến 7%
so với tổng dư nợ trừ 06 điểm;
+ Tổng nợ quá hạn trên 7% đến 8%
so với tổng dư nợ trừ 09 điểm;
+ Tổng nợ quá hạn trên 8% đến 9%
so với tổng dư nợ trừ 12 điểm;
+ Tổng nợ quá hạn trên 9% so với
tổng dư nợ trừ 15 điểm.
- Tổng nợ quá hạn trên 5% đến
10% so với tổng dư nợ, có nợ khó đòi, mức trừ tối đa 25 điểm:
+ Nợ khó đòi ròng dưới 20% tổng
nợ quá hạn, trừ 15 điểm;
+ Nợ khó đòi ròng từ 20% đến dưới
40% tổng nợ quá hạn, trừ 18 điểm;
+ Nợ khó đòi ròng từ 40% đến dưới
60% tổng nợ quá hạn, trừ 20 điểm;
+ Nợ khó đòi ròng từ 60% đến 80%
tổng nợ quá hạn, trừ 22 điểm;
+ Nợ khó đòi ròng trên 80% tổng
nợ quá hạn, trừ 25 điểm.
- Tổng nợ quá hạn trên 10% đến
15% so với tổng dư nợ, mức trừ tối đa 30 điểm:
+ Không có nợ khó đòi, trừ 25 điểm;
+ Nợ khó đòi ròng dưới 20% tổng
nợ quá hạn, trừ 26 điểm;
+ Nợ khó đòi ròng từ 20% đến dưới
40% tổng nợ quá hạn, trừ 27 điểm;
+ Nợ khó đòi ròng từ 40% đến dưới
60% tổng nợ quá hạn, trừ 28 điểm;
+ Nợ khó đòi ròng từ 60% đến 80%
tổng nợ quá hạn, trừ 29 điểm;
+ Nợ khó đòi ròng trên 80% tổng
nợ quá hạn, trừ 30 điểm.
- Tổng nợ quá hạn trên 15% đến
20% so với tổng dư nợ, mức trừ tối đa 35 điểm:
+ Không có nợ khó đòi, trừ 30 điểm;
+ Nợ khó đòi ròng dưới 20% tổng
nợ quá hạn, trừ 31 điểm;
+ Nợ khó đòi ròng từ 20% đến dưới
40% tổng nợ quá hạn, trừ 32 điểm;
+ Nợ khó đòi ròng từ 40% đến dưới
60% tổng nợ quá hạn, trừ 33 điểm;
+ Nợ khó đòi ròng từ 60% đến 80%
tổng nợ quá hạn, trừ 34 điểm;
+ Nợ khó đòi ròng trên 80% tổng
nợ quá hạn, trừ 35 điểm.
- Tổng nợ quá hạn trên 20% so với
tổng dư nợ, trừ 40 điểm (cho điểm 0 về chất lượng tín dụng).
2. Chất lượng bảo lãnh: tối đa
05 điểm, tối thiểu 0 điểm.
a. Không có nợ bảo lãnh quá hạn,
đạt điểm tối đa 05 điểm;
b. Có nợ bảo lãnh quá hạn, mức
trừ tối đa 05 điểm:
- Nợ bảo lãnh quá hạn dưới 10% tổng
số dư bảo lãnh, trừ 01 điểm;
- Nợ bảo lãnh quá hạn từ 10% đến
dưới 15% tổng số dư bảo lãnh, trừ 02 điểm;
- Nợ bảo lãnh quá hạn từ 15% đến
dưới 20% tổng số dư bảo lãnh, trừ 03 diểm;
- Nợ bảo lãnh quá hạn từ 20% đến
25% tổng số dư bảo lãnh, trừ 04 điểm.
- Nợ bảo lãnh quá hạn trên 25% tổng
số dư bảo lãnh, trừ 05 điểm.
3. Cơ cấu tài sản có nội bảng:
điểm tối đa 05 điểm, điểm tối thiểu 02 điểm.
a. Tài sản có sinh lời từ 75% trở
lên so với tổng tài sản có nội bảng: 05 điểm;
b. Tài sản có sinh lời dưới 75%
so với tổng tài sản có nội bảng, trừ tối đa 3 điểm:
- Từ 70% đến dưới 75%, trừ 01 điểm;
- Từ 65% đến dưới 70%, trừ 02 điểm;
- Dưới 65% trừ 03 điểm.
Điều 7.
Quản trị, kiểm soát, điều hành: tối đa 10 điểm, tối thiểu
0 điểm.
1. Tổ chức tín dụng cổ phần đạt
điểm tối đa (10 điểm) phải đảm bảo các điều kiện sau:
a. Thành viên Hội đồng quản trị,
kiểm soát viên đủ số lượng theo quy định;
b. Ban hành và thực hiện tốt các
quy chế nội bộ;
c. Các thành viên Hội đồng quản
trị, Ban kiểm soát, Ban điều hành có năng lực, có ý thức chấp hành luật pháp,
có trách nhiệm, thực hiện đúng nhiệm vụ, quyền hạn trong việc quản trị, kiểm
soát, điều hành Tổ chức tín dụng cổ phần.
2. Trường hợp Tổ chức tín dụng
không đảm bảo một trong các điều kiện nêu tại khoản 1 điều này sẽ bị trừ điểm
như sau:
a. Không có đủ số lượng thành
viên Hội đồng quản trị, kiểm soát viên theo quy định của Ngân hàng Nhà nước và
điều lệ của Tổ chức tín dụng cổ phần, trừ 1 điểm;
b. Không ban hành các quy chế nội
bộ về hoạt động của Hội đồng quản trị, Ban kiểm soát và Ban điều hành, kiểm
soát nội bộ và các quy chế cần thiết khác cho hoạt động của Tổ chức tín dụng cổ
phần (tín dụng, bảo lãnh, hạch toán kế toán...), trừ 2 điểm;
c. Không đảm bảo điều kiện tại
điểm c khoản 1 điều này, trừ tối đa 7 điểm:
- Không xử lý các thành viên của
Hội đồng quản trị, Ban kiểm soát và Ban điều hành vi phạm các quy định của luật
pháp và của Ngân hàng Nhà nước, trừ 1 điểm;
- Không thực hiện đúng trách nhiệm,
nhiệm vụ, quyền hạn của Hội đồng quản trị quy định tại Điều 8, 9, 18, 19, 20
Quy chế ban hành theo Quyết định 166/QĐ-NH5 ngày 10/8/1994 của Thống đốc Ngân
hàng Nhà nước, trừ 1 điểm;
- Không thực hiện đúng nhiệm vụ,
quyền hạn của kiểm soát viên quy định tại Điều 24, 25, 26, 27 Quy chế ban hành
theo Quyết định 166/QĐ-NH5 ngày 10/8/1994 của Thống đốc Ngân hàng Nhà nước, trừ
1 điểm;
- Không thực hiện đúng nhiệm vụ,
quyền hạn của Tổng giám đốc quy định tại Điều 30, 33 Quy chế ban hành theo Quyết
định 166/QĐ-NH5 ngày 10/8/1994 của Thống đốc Ngân hàng Nhà nước, trừ 1 diểm;
- 30% số thành viên trở lên thiếu
ý thức chấp hành pháp luật, thiếu tinh thần trách nhiệm hoặc không thực hiện
các quy định đối với chức danh và sự phân công nội bộ, trừ 1 điểm;
- Không có kế hoạch, biện pháp
hoặc không khắc phục các sai phạm theo yêu cầu của Ngân hàng Nhà nước và các
Đoàn thanh tra, kiểm tra, trừ 1 điểm;
- Tổ chức tín dụng bị lỗ, nợ quá
hạn trên 5% so với tổng dư nợ, trừ 1 điểm.
3. Trường hợp Tổ chức tín dụng
đang bị đặt trong tình trạng kiểm soát đặc biệt: cho điểm 0 về chỉ tiêu quản trị,
kiểm soát, điều hành.
Điều 8.
Kết quả kinh doanh: tối đa 10 điểm, tối thiểu: -10 điểm.
1. Kết quả kinh doanh lãi, điểm
tối đa 10 điểm:
a. Lãi trước thuế so với vốn điều
lệ đạt từ 20% trở lên: 10 điểm;
b. Lãi trước thuế so với vốn điều
lệ đạt từ 15% đến dưới 20%: 09 điểm;
c. Lãi trước thuế so với vốn điều
lệ đạt từ 10% đến dưới 15%: 08 điểm;
d. Lãi trước thuế so với vốn điều
lệ đạt từ 05% đến dưới 10%: 07 điểm;
e. Lãi trước thuế so với vốn điều
lệ đạt dưới 05%: 06 điểm.
2. Thăng bằng thu chi: đạt 05 điểm.
3. Kết quả kinh doanh trong kỳ lỗ:
bị điểm 0 hoặc điểm âm.
a. Lỗ so với vốn điều lệ dưới
5%, 0 điểm;
b. Lỗ từ 5% đến dưới 10% vốn điều
lệ: - 02 điểm;
c. Lỗ từ 10% đến dưới 15% vốn điều
lệ: - 04 điểm;
d. Lỗ từ 15% đến dưới 20% vốn điều
lệ: - 06 điểm;
e. Lỗ từ 20% đến dưới 25% vốn điều
lệ: - 08 điểm;
f. Lỗ từ 25% vốn điều lệ trở
lên: - 10 điểm.
Điều 9.
Khả năng thanh khoản: tối đa 10 điểm, tối thiểu -5 điểm.
1. Khả năng thanh toán ngay =
Tài sản có động/tài sản nợ động:
- Nếu đạt từ 100% trở lên: 6 điểm;
- Trường hợp không đạt 100% bị
trừ điểm, mức trừ như sau:
+ Từ 80% đến dưới 100%, trừ 1 điểm;
+ Từ 60% đến dưới 80%, trừ 2 điểm;
+ Từ 40% đến dưới 60%, trừ 3 điểm;
+ Từ 20% đến dưới 40%, trừ 5 điểm;
+ Dưới 20%, trừ 6 điểm.
2. Khả năng thanh toán chung = Tổng
dư nợ cho vay trung, dài hạn/nguồn vốn dùng để cho vay trung, dài hạn:
- Nếu đạt 10% hoặc nhỏ hơn: 4 điểm;
- Nếu lớn hơn 100%: 0 điểm.
3. Việc đánh giá, xếp loại chỉ
tiêu này được lấy số liệu tại thời điểm 31/12 hàng năm, tuy nhiên Tổ chức tín dụng
phải duy trì khả năng thanh toán ngay và khả năng thanh toán chung liên tục
trong năm tài chính. Trường hợp trong năm có vi phạm, sẽ trừ 5 điểm khi đánh
giá xếp loại.