|
BỘ NÔNG NGHIỆP VÀ
MÔI TRƯỜNG
-------
|
CỘNG HÒA XÃ HỘI CHỦ
NGHĨA VIỆT NAM
Độc lập - Tự do - Hạnh phúc
---------------
|
|
Số: 40/2025/TT-BNNMT
|
Hà Nội, ngày 02 tháng
7 năm 2025
|
THÔNG
TƯ
QUY ĐỊNH VỀ PHÂN CẤP TRỮ LƯỢNG VÀ TÀI NGUYÊN
KHOÁNG SẢN; PHƯƠNG PHÁP, KHỐI LƯỢNG CÔNG TÁC THĂM DÒ KHOÁNG SẢN ĐỐI VỚI TỪNG
LOẠI KHOÁNG SẢN; MẪU, NỘI DUNG ĐỀ ÁN VÀ BÁO CÁO KẾT QUẢ THĂM DÒ KHOÁNG SẢN
Căn cứ Luật Địa chất và
khoáng sản số 54/2024/QH15 ngày 29 tháng 11 năm 2024;
Căn cứ Nghị định số
193/2025/NĐ-CP ngày 02 tháng 7 năm 2025 của Chính phủ quy định chi tiết một số điều
và biện pháp thi hành Luật Địa chất và khoáng sản;
Căn cứ Nghị định số
35/2025/NĐ-CP ngày 25 tháng 02 năm 2025 của Chính phủ quy định chức năng, nhiệm
vụ, quyền hạn và cơ cấu tổ chức của Bộ Nông nghiệp và Môi trường;
Theo đề nghị của Cục
trưởng Cục Địa chất và Khoáng sản Việt Nam;
Bộ trưởng Bộ Nông
nghiệp và Môi trường ban hành Thông tư quy định về phân cấp trữ lượng và tài
nguyên khoáng sản; phương pháp, khối lượng công tác thăm dò khoáng sản đối với
từng loại khoáng sản; mẫu, nội dung đề án và báo cáo kết quả thăm dò khoáng
sản.
Chương
I
NHỮNG
QUY ĐỊNH CHUNG
Điều 1. Phạm vi điều
chỉnh
Thông tư này quy định
về phân cấp trữ lượng và tài nguyên khoáng sản; phương pháp, khối lượng công
tác thăm dò khoáng sản đối với từng loại khoáng sản (trừ khoáng sản trầm tích
đáy biển, cát biển); mẫu, nội dung đề án và báo cáo kết quả thăm dò khoáng sản.
Điều 2. Đối tượng áp
dụng
Thông tư này áp dụng
đối với cơ quan quản lý nhà nước về địa chất, khoáng sản; tổ chức, cá nhân được
cấp giấy phép thăm dò khoáng sản; tổ chức, cá nhân thực hiện đề án thăm dò
khoáng sản; tổ chức, cá nhân khác có liên quan đến hoạt động thăm dò khoáng
sản.
Điều 3. Giải thích từ
ngữ
Trong Thông tư này, các
từ ngữ dưới đây được hiểu như sau:
1. Tài nguyên khoáng
sản rắn là lượng khoáng sản rắn đã được điều tra địa chất về khoáng sản,
thăm dò khoáng sản, đáp ứng yêu cầu tối thiểu để có thể khai thác, sử dụng toàn
bộ hoặc một phần tại thời điểm hiện tại hoặc tương lai.
2. Tài nguyên khoáng
sản rắn xác định là tài nguyên khoáng sản rắn đã được điều tra địa chất về
khoáng sản, thăm dò xác định được vị trí, diện phân bố, hình thái, số lượng,
chất lượng, các dấu hiệu địa chất đặc trưng với mức độ tin cậy về địa chất từ
mức dự tính đến chắc chắn.
3. Tài nguyên khoáng
sản rắn dự báo là tài nguyên khoáng sản rắn được dự báo trong điều tra địa
chất về khoáng sản trên cơ sở các tiền đề và dấu hiệu địa chất thuận lợi cho
thành tạo khoáng sản, hoặc từ các điểm công trình đơn lẻ phát hiện khoáng sản
với mức độ tin cậy địa chất từ mức phỏng đoán đến suy đoán.
4. Trữ lượng khoáng
sản rắn là phần tài nguyên khoáng sản đã được thăm dò, dự kiến có thể khai
thác trong điều kiện kinh tế, kỹ thuật nhất định, mang lại hiệu quả kinh tế tại
thời điểm đánh giá.
5. Chỉ tiêu tạm thời
tính trữ lượng khoáng sản rắn là tập hợp các yêu cầu về chất lượng khoáng
sản và điều kiện kinh tế - kỹ thuật khai thác khoáng sản. Các thông số của chỉ
tiêu tạm thời tính trữ lượng là các giá trị giới hạn dùng để khoanh nối thân
quặng công nghiệp và tính trữ lượng, tài nguyên.
6. Nguồn nước khoáng
thiên nhiên là nước thiên nhiên dưới đất được thành tạo và chứa trong một
cấu trúc địa chất nhất định có đặc điểm địa chất, địa chất thủy văn thuận lợi
cho việc hình thành, tích tụ, vận động của nước; có thành phần khoáng chất và
các tính chất hóa học, vật lý, vi sinh, độ tinh khiết nguyên thủy ổn định theo
thời gian, đáp ứng tiêu chuẩn, quy chuẩn kỹ thuật Việt Nam hoặc tiêu chuẩn nước
ngoài được phép áp dụng tại Việt Nam.
7. Nguồn nước nóng
thiên nhiên là nước thiên nhiên dưới đất được thành tạo và chứa trong một
cấu trúc địa chất nhất định, có đặc điểm địa chất, địa chất thủy văn thuận lợi
cho việc hình thành, tích tụ, vận động của nước; có nhiệt độ lớn hơn hoặc bằng
30°C, đáp ứng tiêu chuẩn, quy chuẩn kỹ thuật Việt Nam hoặc tiêu chuẩn nước
ngoài được phép áp dụng tại Việt Nam.
8. Độ tổng khoáng
hóa là tổng hàm lượng các chất khoáng hòa tan trong nước (các ion, các phân
tử, các hợp chất) không kể chất khí.
9. Trữ lượng nước
khoáng, nước nóng thiên nhiên là phần nước khoáng, nước nóng thiên nhiên đã
được thăm dò đảm bảo xác định chắc chắn điều kiện tồn tại, sự ổn định về lưu
lượng, chất lượng theo thời gian và mối quan hệ giữa nước khoáng, nước nóng với
nước dưới đất và nước mặt.
10. Tài nguyên dự
tính nước khoáng, nước nóng thiên nhiên là phần nước khoáng, nước nóng
thiên nhiên đã được thăm dò, điều tra sơ bộ điều kiện khai thác, sử dụng phục
vụ cuộc sống con người.
11. Mỏ khoáng sản
rắn là tích tụ tự nhiên khoáng sản có ích ở thể rắn với số lượng và chất
lượng đáp ứng yêu cầu khai thác trong điều kiện công nghệ và kinh tế hiện tại.
12. Mỏ nước khoáng,
nước nóng thiên nhiên là những phần (đới, khoảnh, diện tích hay tầng chứa
nước) chứa nước khoáng, nước nóng thiên nhiên được phân bố dưới mặt đất với
khối lượng và chất lượng đảm bảo sử dụng hợp lý trong nền kinh tế quốc dân.
13. Trữ lượng có
hiệu quả kinh tế là phần trữ lượng khoáng sản rắn đã được xác định chắc
chắn hoặc tin cậy về khối lượng (thể tích) và chất lượng đảm bảo việc khai
thác, chế biến có lợi nhuận với một số vốn đầu tư nhất định, trong một thời
gian xác định.
14. Tài nguyên có
tiềm năng hiệu quả kinh tế là phần tài nguyên khoáng sản rắn đã được xác
định chắc chắn hoặc tin cậy về khối lượng (thể tích) và chất lượng. Nghiên cứu
khả thi hoặc nghiên cứu tiền khả thi (Dự án đầu tư hoặc Báo cáo đầu tư khai
thác khoáng sản) chứng minh việc đầu tư khai thác và chế biến phần tài nguyên
khoáng sản rắn này chưa có lợi về kinh tế hoặc chưa thể khai thác do các điều
kiện kỹ thuật, công nghệ, môi trường và pháp luật hiện hành; song có thể có
hiệu quả kinh tế trong tương lai.
15. Tài nguyên chưa
rõ hiệu quả kinh tế là phần tài nguyên khoáng sản rắn được xác định hoặc dự
báo trên cơ sở kết quả điều tra cơ bản địa chất về tài nguyên khoáng sản, khảo
sát và thăm dò khoáng sản. Việc đánh giá tài nguyên chủ yếu dựa trên cơ sở các
thông số địa chất, chưa tiến hành nghiên cứu khả thi hoặc tiền khả thi. Do chỉ
luận giải kinh tế trên cơ sở các thông số kinh tế - kỹ thuật cho trước hoặc đối
sánh với các chỉ tiêu kinh tế - kỹ thuật của các xí nghiệp khai thác khoáng sản
tương tự nên chưa rõ hiệu quả kinh tế.
16. Nghiên cứu khả
thi về kỹ thuật công nghệ là sự đánh giá chi tiết tính hợp lý về công nghệ
và khả năng phát triển của dự án khai thác khoáng sản làm cơ sở để quyết định
đầu tư. Cơ sở để lập báo cáo nghiên cứu khả thi là kết quả công tác thăm dò.
17. Nghiên cứu tiền
khả thi về kỹ thuật công nghệ là những đánh giá sơ bộ về khả năng phát
triển của dự án khai thác khoáng sản làm cơ sở để tiếp tục xem xét dự án đầu tư
trong tương lai. Cơ sở để lập báo cáo nghiên cứu tiền khả thi là kết quả thăm
dò với những thông tin về địa chất, kỹ thuật, môi trường, pháp lý và kinh tế
thu thập được tính đến thời điểm lập báo cáo.
18. Nghiên cứu khái
quát về kỹ thuật công nghệ là sự đánh giá ban đầu về khả năng phát triển dự
án khai thác khoáng sản dựa theo kết quả khảo sát, điều tra, đánh giá khoáng
sản trên cơ sở so sánh các chỉ tiêu kinh tế - kỹ thuật với các mỏ có đặc điểm
cấu tạo địa chất và điều kiện kỹ thuật khai thác tương tự. Mục tiêu của nghiên
cứu khái quát là xác định cơ hội đầu tư.
19. Hệ số chứa quặng
là tỷ lệ (tính theo chiều dày, diện tích, thể tích) giữa quặng và đất đá
không quặng tại các công trình cắt qua thân quặng hoặc trong toàn thân quặng.
Hệ số chứa quặng công nghiệp là tỷ lệ (tính theo chiều dày, diện tích, thể
tích) giữa quặng đạt giá trị công nghiệp và đất đá không quặng (kể cả quặng
không đạt giá trị công nghiệp) tại công trình cắt qua thân quặng hoặc trong
toàn thân quặng.
20. Khoáng sản chính
là khoáng sản có số lượng, chất lượng khi khai thác, chế biến mang lại giá
trị kinh tế cao nhất trong tổ hợp các khoáng sản/nguyên tố trong quặng thuộc
khu vực thăm dò (mỏ) tại thời điểm đánh giá (tính trữ lượng) và được xác định
trong đề án thăm dò, báo cáo kết quả thăm dò khoáng sản.
21. Khoáng sản đi
kèm là khoáng sản có thể khai thác cùng với khoáng sản chính và có hiệu quả
kinh tế.
22. Mẫu công nghệ
nghiên cứu ở quy mô phòng thí nghiệm là mẫu được lấy với khối lượng nhất
định để nghiên cứu trong phòng thí nghiệm nhằm đánh giá thành phần vật chất
quặng, xác định các thông số kinh tế - kỹ thuật và đề xuất được sơ đồ công nghệ
nghiền, tuyển hoặc công nghệ sản xuất hợp lý để thu hồi đối với thành phần
chính, thành phần có ích đi kèm (nếu có), hoặc các sản phẩm theo lĩnh vực sử
dụng được đề ra trong đề án thăm dò.
23. Mẫu công nghệ
nghiên cứu ở quy mô phòng thí nghiệm mở rộng (bán công nghiệp) là mẫu được
lấy với khối lượng đủ lớn để nghiên cứu trong phòng thí nghiệm, có thể thí
nghiệm sản xuất thực tế với quy mô nhỏ nhằm đánh giá tương đối chi tiết các
thông số thành phần vật chất quặng, các thông số kinh tế - kỹ thuật chủ yếu của
các công đoạn tuyển, đề xuất được sơ đồ công nghệ nghiền, tuyển hoặc công nghệ
sản xuất hợp lý để thu hồi đối với thành phần chính, thành phần có ích đi kèm
và lĩnh vực sử dụng theo mục tiêu thăm dò.
24. Mẫu công nghệ
nghiên cứu ở quy mô công nghiệp (pilot) là mẫu được lấy với khối lượng lớn
đủ để nghiên cứu sản xuất thực tế nhằm đánh giá đầy đủ và chi tiết về thành phần
vật chất quặng, xác định đầy đủ các thông số kinh tế - kỹ thuật và xác định
được sơ đồ công nghệ nghiền, tuyển hoặc công nghệ sản xuất hợp lý để thu hồi
đối với thành phần chính, thành phần có ích đi kèm (nếu có), các sản phẩm theo
lĩnh vực sử dụng được đề ra trong đề án thăm dò.
25. Đá khối là
đá tự nhiên bao gồm đá magma, đá trầm tích, đá biến chất ở dạng khối liền,
không bị nứt nẻ. Đá khối sử dụng làm ốp lát (gọi chung là đá ốp lát) là
khối đá sử dụng dạng nguyên khối hoặc gia công thành dạng tấm dùng làm trang
trí, ốp, lát theo kích cỡ đạt tiêu chuẩn, quy chuẩn đang có hiệu lực tại thời điểm
áp dụng. Đá khối sử dụng làm mỹ nghệ (gọi chung là đá mỹ nghệ) là khối đá
sử dụng dạng nguyên khối hoặc gia công, chế tác tạo ra các sản phẩm mỹ nghệ.
26. Thân quặng, thân
khoáng sản (sau đây gọi chung là thân quặng) là tích tụ khoáng sản phân bố
trong một yếu tố cấu trúc hoặc tập hợp các yếu tố cấu trúc địa chất nhất định,
có kích thước, chất lượng khoáng sản đáp ứng yêu cầu khai thác và chế biến ở
thời điểm hiện tại hoặc trong tương lai gần.
Chương
II
PHÂN
CẤP TRỮ LƯỢNG VÀ TÀI NGUYÊN KHOÁNG SẢN RẮN
Điều 4. Yêu cầu về tính
trữ lượng và tài nguyên khoáng sản rắn
1. Trữ lượng và tài
nguyên khoáng sản rắn được tính riêng cho từng loại khoáng sản, theo sự có mặt
của khoáng sản trong lòng đất, không kể đến tổn thất do khai thác, chế biến.
Đối với mỏ khoáng sản tổng hợp, trữ lượng và tài nguyên khoáng sản được tính
bao gồm khoáng sản chính và khoáng sản đi kèm.
2. Trữ lượng và tài
nguyên khoáng sản rắn tính theo đơn vị khối lượng hoặc thể tích tuỳ theo mục
đích sử dụng.
3. Chất lượng khoáng
sản rắn xác định ở trạng thái tự nhiên trong lòng đất, không tính đến nghèo hóa
do quá trình khai thác; theo mục đích sử dụng và công nghệ chế biến có tính đến
khả năng thu hồi và sử dụng tối đa các thành phần có ích đi kèm.
Điều 5. Tiêu chí phân
cấp trữ lượng và tài nguyên khoáng sản rắn
1. Việc phân cấp trữ
lượng và tài nguyên khoáng sản rắn được thực hiện trên cơ sở kết hợp 3 tiêu
chí: mức độ hiệu quả kinh tế, mức độ đánh giá khả thi về kỹ thuật công nghệ,
mức độ tin cậy địa chất, cụ thể:
a) Mức độ hiệu quả kinh
tế được phân làm 3 mức: có hiệu quả kinh tế (ký hiệu là chữ số 1), có tiềm năng
hiệu quả kinh tế (ký hiệu là chữ số 2) và chưa rõ hiệu quả kinh tế (ký hiệu là
chữ số 3);
b) Mức độ đánh giá khả
thi về kỹ thuật công nghệ được phân làm 3 mức: đánh giá khả thi (ký hiệu là chữ
số 1), đánh giá tiền khả thi (ký hiệu là chữ số 2) và đánh giá khái quát (ký
hiệu là chữ số 3);
c) Mức độ tin cậy địa
chất được phân làm 4 mức: chắc chắn (ký hiệu là chữ số 1), tin cậy (ký hiệu là
chữ số 2), dự tính (ký hiệu là chữ số 3) và dự báo (ký hiệu là chữ số 4). Đối
với mức dự báo (ký hiệu là chữ số 4) được phân thành 2 phụ mức: suy đoán (ký
hiệu là chữ số 4a) và phỏng đoán (ký hiệu là chữ số 4b).
2. Tên cấp trữ lượng và
cấp tài nguyên khoáng sản rắn được xác định theo các ký hiệu chữ số tuần tự
theo từng mức độ (mức độ hiệu quả kinh tế, mức độ đánh giá khả thi về kỹ thuật
công nghệ, mức độ tin cậy địa chất) quy định tại khoản 1 Điều này.
Điều 6. Cấp trữ lượng
và cấp tài nguyên khoáng sản rắn
1. Trữ lượng khoáng sản
rắn được chia thành 3 cấp 111, 121 và 122.
2. Tài nguyên khoáng
sản rắn gồm tài nguyên khoáng sản rắn xác định và tài nguyên khoáng sản rắn dự
báo.
a) Tài nguyên khoáng
sản rắn xác định được chia thành 6 cấp, bao gồm tài nguyên có tiềm năng hiệu
quả kinh tế, gồm 3 cấp 211, 221, 222 và tài nguyên chưa rõ hiệu quả kinh tế,
gồm 3 cấp 331, 332, 333;
b) Tài nguyên khoáng
sản rắn dự báo được chia thành 2 cấp 334a và 334b.
BẢNG
PHÂN CẤP TRỮ LƯỢNG VÀ TÀI NGUYÊN KHOÁNG SẢN RẮN
|
Mức
độ nghiên cứu địa chất
|
Chắc
chắn
|
Tin
cậy
|
Dự
tính
|
Dự
báo
|
|
|
Suy
đoán
|
Phỏng
đoán
|
|
|
Mức
độ hiệu quả kinh tế
|
|
|
Có hiệu quả
kinh tế
|
Trữ
lượng 111
|
|
|
|
Trữ
lượng 121
|
Trữ
lượng 122
|
|
|
|
Có tiềm năng hiệu quả
kinh tế
|
Tài
nguyên 211
|
|
|
|
Tài
nguyên 221
|
Tài
nguyên 222
|
|
|
|
Chưa rõ hiệu quả
kinh tế
|
Tài
nguyên 331
|
Tài
nguyên 332
|
Tài
nguyên 333
|
Tài
nguyên
334a
|
Tài
nguyên
334b
|
|
- Đánh giá khả thi về kỹ thuật công nghệ.
- Đánh giá tiền khả thi về kỹ thuật công nghệ.
- Đánh giá khái quát về kỹ thuật công nghệ.
Điều 7. Yêu cầu về mức
độ đánh giá của các cấp trữ lượng và cấp tài nguyên khoáng sản rắn
1. Cấp trữ lượng 111
Trữ lượng cấp 111 được
khoanh định trong phạm vi khống chế bởi các công trình thăm dò và các công
trình khai thác. Trữ lượng cấp 111 bảo đảm các yêu cầu sau:
a) Mức độ đánh giá địa
chất: khối trữ lượng được thăm dò bảo đảm chi tiết về hình dạng, kích thước,
thế nằm và cấu trúc địa chất thân khoáng; phân chia và khoanh định được các phần
khoáng sản có giá trị kinh tế, các lớp, thấu kính đá kẹp và phần không đạt chỉ
tiêu tính trữ lượng bên trong thân khoáng; xác định rõ chất lượng và tính chất
công nghệ của khoáng sản; các điều kiện địa chất thuỷ văn, địa chất công trình
và các điều kiện khai thác mỏ đã được nghiên cứu chi tiết, bảo đảm đủ cơ sở để
thiết kế khai thác mỏ. Độ tin cậy địa chất của trữ lượng bảo đảm tối thiểu 80%;
b) Mức độ đánh giá khả
thi về kỹ thuật công nghệ: dự án đầu tư khai thác khoáng sản chứng minh việc
khai thác, tuyển khoáng, chế biến khoáng sản theo giải pháp kỹ thuật - công
nghệ lựa chọn là hợp lý, bảo đảm sử dụng tổng hợp, triệt để, tiết kiệm tài
nguyên khoáng sản, bảo vệ môi trường và hợp pháp;
c) Hiệu quả kinh tế:
báo cáo kết quả khai thác khoáng sản hoặc dự án đầu tư khai thác khoáng sản
khẳng định việc đầu tư khai thác và chế biến khoáng sản của mỏ sẽ mang lại hiệu
quả kinh tế tại thời điểm đánh giá.
2. Cấp trữ lượng 121
Trữ lượng cấp 121 được
khoanh định trong phạm vi khống chế bởi các công trình thăm dò. Trữ lượng cấp
121 bảo đảm các yêu cầu sau:
a) Mức độ đánh giá địa
chất: trữ lượng cấp 121 có mức độ đánh giá địa chất như trữ lượng cấp 111. Độ
tin cậy địa chất của trữ lượng bảo đảm tối thiểu 80%;
b) Mức độ đánh giá khả
thi về kỹ thuật công nghệ: báo cáo nghiên cứu tiền khả thi của dự án đầu tư
khai thác khoáng sản hoặc báo cáo kết quả nghiên cứu mẫu công nghệ xác định
việc khai thác, chế biến khoáng sản theo giải pháp kỹ thuật công nghệ lựa chọn
hợp lý, bảo đảm sử dụng tổng hợp, triệt để, tiết kiệm tài nguyên khoáng sản,
bảo vệ môi trường, cần tiếp tục đầu tư khả thi dự án khai thác khoáng sản;
c) Hiệu quả kinh tế:
báo cáo nghiên cứu tiền khả thi của dự án đầu tư khai thác khoáng sản hoặc so
sánh tương tự với các mỏ khoáng sản đã và đang khai thác có điều kiện tương tự
chứng minh việc tiếp tục đầu tư nghiên cứu khả thi dự án khai thác khoáng sản
đảm bảo mang lại hiệu quả kinh tế tại thời điểm đánh giá.
3. Cấp trữ lượng 122
Trữ lượng cấp 122 được
khoanh định trong phạm vi khống chế bởi các công trình thăm dò và ngoại suy
không quá 1/2 mạng lưới công trình thăm dò cơ bản theo hình thức hoặc hình thái
thân quặng trên cơ sở phân tích các tài liệu địa chất, địa vật lý, địa hoá hoặc
ngoại suy không quá 1/2 mạng lưới công trình thăm dò từ khối trữ lượng cấp cao
hơn. Trữ lượng cấp 122 bảo đảm các yêu cầu sau:
a) Mức độ đánh giá địa
chất: kết quả thăm dò địa chất bảo đảm làm sáng tỏ những đặc điểm cơ bản về cấu
trúc địa chất mỏ, biết được số lượng, điều kiện thế nằm và hình dạng các thân
quặng, khoanh định, xác định sơ bộ các thông số cơ bản của các thân khoáng như:
kích thước, hình dạng, thế nằm, chiều dày trung bình và sự biến đổi chiều dày
các thân khoáng, số lượng và kích thước trung bình các lớp, thấu kính, đá kẹp
và phần không đạt chỉ tiêu tính trữ lượng bên trong các thân khoáng; đã làm
sáng tỏ các đặc điểm cơ bản về chất lượng khoáng sản và các đặc tính tuyển
khoáng, chế biến, thu hồi sản phẩm hàng hoá nguyên liệu khoáng; đã đánh giá các
đặc điểm cơ bản về điều kiện địa chất thuỷ văn - địa chất công trình và các điều
kiện kỹ thuật khai thác mỏ khác; để chứng minh hoặc khẳng định triển vọng giá
trị công nghiệp của mỏ khoáng có thể viện dẫn dữ liệu của các mỏ tương tự đã và
đang khai thác; độ tin cậy địa chất của trữ lượng bảo đảm tối thiểu 50%;
b) Mức độ đánh giá khả
thi về kỹ thuật công nghệ: yêu cầu mức độ đánh giá khả thi về kỹ thuật công
nghệ của cấp trữ lượng 122 tương tự như cấp trữ lượng 121;
c) Hiệu quả kinh tế:
yêu cầu mức độ đánh giá hiệu quả kinh tế của cấp trữ lượng 122 tương tự như cấp
trữ lượng 121. Mức độ tin cậy về địa chất của cấp trữ lượng 122 thấp hơn cấp
trữ lượng 121 có thể ảnh hưởng đến độ rủi ro của dự án đầu tư khai thác khoáng
sản.
4. Cấp tài nguyên 211,
221 và 331
Tài nguyên cấp 211,
221, 331 được khoanh định trong phạm vi khống chế bởi các công trình thăm dò.
a) Mức độ đánh giá địa
chất: tài nguyên cấp 211, 221 và 331 có mức độ đánh giá địa chất tương tự cấp
trữ lượng 111. Độ tin cậy địa chất của tài nguyên bảo đảm tối thiểu 80%;
b) Mức độ đánh giá khả
thi và hiệu quả kinh tế: cấp tài nguyên 211 là phần tài nguyên đã được nghiên
cứu khả thi của dự án đầu tư khai thác khoáng sản chứng minh trong các điều
kiện công nghệ, kinh tế, môi trường và các điều kiện khác tại thời điểm đánh
giá, việc khai thác và chế biến khoáng sản từ nguồn tài nguyên này là có tiềm
năng hiệu quả kinh tế; cấp tài nguyên 221 là phần tài nguyên đã được nghiên cứu
tiền khả thi của dự án đầu tư khai thác khoáng sản chứng minh việc khai thác và
chế biến khoáng sản từ nguồn tài nguyên này là có tiềm năng hiệu quả kinh tế;
cấp tài nguyên 331 là phần tài nguyên được nghiên cứu khái quát về khai thác
khoáng sản, nên tại thời điểm đánh giá chưa rõ việc khai thác, chế biến khoáng
sản từ nguồn tài nguyên này là có hiệu quả kinh tế hay có tiềm năng hiệu quả
kinh tế.
5. Cấp tài nguyên 222
và 332
Tài nguyên cấp 222, 332
được khoanh định trong phạm vi khống chế bởi các công trình thăm dò và ngoại
suy có giới hạn theo tài liệu địa chất, địa vật lý, địa hoá.
a) Mức độ đánh giá địa
chất: là phần tài nguyên đã thăm dò và có mức độ đánh giá địa chất tương tự cấp
trữ lượng 122. Độ tin cậy địa chất của tài nguyên bảo đảm tối thiểu 50%;
b) Mức độ đánh giá khả
thi về kỹ thuật công nghệ và hiệu quả kinh tế: cấp tài nguyên 222 là phần tài
nguyên đã được nghiên cứu tiền khả thi dự án đầu tư khai thác khoáng sản chứng
minh việc khai thác, chế biến khoáng sản từ nguồn tài nguyên này tại thời điểm
đánh giá chưa có hiệu quả kinh tế, song trong tương lai có thể có hiệu quả kinh
tế; cấp tài nguyên 332 là phần tài nguyên được đánh giá khái quát về khai thác
nên tại thời điểm đánh giá chưa rõ việc khai thác, chế biến khoáng sản từ nguồn
tài nguyên này là có hiệu quả kinh tế hay có tiềm năng hiệu quả kinh tế.
6. Cấp tài nguyên 333
Tài nguyên cấp 333 là phần
tài nguyên được đánh giá, xác định sơ bộ về hình dạng, thế nằm, sự phân bố các
thân khoáng được khoanh định trong phạm vi cấu tạo địa chất thuận lợi cho thành
tạo khoáng sản trên cơ sở xử lý, tổng hợp kết quả nghiên cứu địa vật lý, địa
hoá - khoáng vật kết hợp với một số các công trình khoan, khai đào đơn lẻ hoặc phần
ngoại suy theo tài liệu của phần kề cận các khối tính trữ lượng có mức độ
nghiên cứu địa chất chi tiết hơn.
a) Mức độ đánh giá địa
chất: cấp tài nguyên 333 là phần tài nguyên được đánh giá, xác định sơ bộ về
hình dạng, thế nằm, sự phân bố các thân khoáng. Chất lượng khoáng sản xác định
theo kết quả lấy các mẫu ở các vết lộ tự nhiên, công trình địa chất hoặc ngoại
suy theo tài liệu của phần kề cận có mức độ nghiên cứu địa chất chi tiết hơn.
Độ tin cậy địa chất của cấp tài nguyên tối thiểu đạt 20%;
b) Mức độ đánh giá khả
thi về kỹ thuật công nghệ và hiệu quả kinh tế: cấp tài nguyên 333 là phần tài
nguyên được đánh giá ở mức khái quát về khai thác nên chưa rõ việc khai thác,
chế biến khoáng sản từ nguồn tài nguyên này có hiệu quả kinh tế hay có tiềm
năng hiệu quả kinh tế.
7. Tài nguyên khoáng
sản rắn dự báo
Tài nguyên khoáng sản
rắn dự báo được suy đoán hoặc phỏng đoán từ những tiền đề và dấu hiệu địa chất
thuận lợi cho tạo khoáng trên cơ sở tài liệu điều tra cơ bản địa chất khu vực
về tài nguyên khoáng sản. Tài nguyên dự báo được khoanh định bên trong diện
tích các bể quặng, vùng quặng, nút quặng và trường quặng, đới khoáng hóa từ các
kết quả nghiên cứu địa vật lý, địa hoá - khoáng vật, vết lộ tự nhiên và công
trình khai đào. Số lượng tài nguyên dự báo được tính toán theo các phương pháp
dự báo sinh khoáng định lượng có sử dụng các dữ liệu của các mỏ khoáng có giá
trị công nghiệp tương tự, phân bố trong vùng quặng, nút quặng,.... Tuỳ theo mức
độ điều tra cơ bản địa chất về tài nguyên khoáng sản, tài nguyên dự báo chia
ra:
a) Tài nguyên cấp 334a:
là phần tài nguyên khoáng sản rắn được suy đoán chủ yếu trên cơ sở tài liệu điều
tra cơ bản địa chất về tài nguyên khoáng sản tỷ lệ 1:50.000 - 1:25.000 (hoặc tỷ
lệ lớn hơn) có tiền đề và dấu hiệu địa chất thuận lợi cho tạo quặng. Ngoài ra,
tài nguyên cấp 334a cũng có thể được suy đoán từ kết quả so sánh với các mỏ đã
và đang điều tra, đánh giá, thăm dò có bối cảnh địa chất tương tự hoặc ngoại
suy theo tài liệu của diện tích kề cận có mức độ đánh giá địa chất chi tiết
hơn;
b) Tài nguyên cấp 334b:
là phần tài nguyên khoáng sản rắn được phỏng đoán chủ yếu trong quá trình điều
tra địa chất khu vực tỷ lệ 1:200.000 - 1:50.000, hoặc phỏng đoán từ so sánh
tương tự về bối cảnh địa chất với những nơi có khoáng sản đã được phát hiện.
8. Trường hợp không có
báo cáo nghiên cứu khả thi, tiền khả thi của dự án đầu tư khai thác khoáng sản,
trữ lượng cấp 121 và 122 được xác định trên cơ sở Phụ lục báo cáo luận giải chỉ
tiêu tạm thời tính trữ lượng được Chủ đầu tư lập theo mẫu số 03 của Phụ lục VI ban hành kèm theo Thông
tư này và nộp kèm theo báo cáo kết quả thăm dò khoáng sản.
Điều 8. Phân cấp trữ
lượng và tài nguyên khoáng sản rắn tại các mỏ tổng hợp
Đối với các mỏ khoáng
sản tổng hợp, các khoáng sản và thành phần có ích chính được tính cùng cấp trữ
lượng hoặc cùng cấp tài nguyên, còn các khoáng sản/nguyên tố hoặc thành phần có
ích đi kèm tuỳ theo mức độ nghiên cứu, đặc điểm phân bố và khả năng thu hồi mà
xếp vào cùng cấp hoặc ở các cấp thấp hơn khoáng sản chính.
Điều 9. Mối quan hệ
giữa trữ lượng và tài nguyên khoáng sản rắn
Giữa các cấp trữ lượng
111, 121, 122 và các cấp tài nguyên 211, 221, 222, 331 và 332 có thể chuyển đổi
qua lại khi có sự thay đổi về các yếu tố kinh tế, thị trường, kỹ thuật, công
nghệ khai thác, tuyển khoáng, chế biến khoáng sản, môi trường và pháp luật liên
quan (theo Phụ lục I ban hành kèm theo Thông tư này).
Chương
III
PHƯƠNG
PHÁP, KHỐI LƯỢNG CÔNG TÁC THĂM DÒ KHOÁNG SẢN ĐỐI VỚI TỪNG LOẠI KHOÁNG SẢN RẮN
Điều
10. Phân chia nhóm mỏ trong thăm dò khoáng sản
1. Khi phân chia nhóm
mỏ trong thăm dò khoáng sản yêu cầu dựa trên các căn cứ sau đây:
a) Hình dạng, kích
thước, thế nằm các thân quặng, mức độ ổn định về chiều dày, biến đổi hàm lượng
các thành phần chính và mức độ phức tạp về cấu trúc địa chất mỏ;
b) Chỉ số định lượng
đánh giá mức độ biến đổi chiều dày theo công trình, hàm lượng các thân quặng
theo mẫu đơn (trong ranh giới thân quặng) và điều kiện địa chất khai thác mỏ;
c) Lập luận, đánh giá
cụ thể đối với các thân quặng chính, chiếm không dưới 70% trữ lượng của mỏ.
Phân chia nhóm mỏ trong thăm dò khoáng sản được dự kiến trong Đề án thăm dò
khoáng sản và được xác định trong quá trình thăm dò, trường hợp có sự thay đổi
thì thực hiện điều chỉnh nhóm mỏ, phương pháp và khối lượng thăm dò phù hợp
theo diễn biến thực tế ở mỏ.
2. Nhóm mỏ trong thăm
dò khoáng sản được phân thành các nhóm sau:
a) Nhóm mỏ đơn giản
(I);
b) Nhóm mỏ tương đối
phức tạp (II);
c) Nhóm mỏ phức tạp
(III);
d) Nhóm mỏ rất phức tạp
(IV).
3. Điều kiện để phân
chia, xác định nhóm mỏ trong thăm dò khoáng sản:
a) Nhóm mỏ đơn giản
(I): gồm những mỏ hoặc một phần mỏ lớn, có cấu trúc địa chất đơn giản với các
thân quặng dạng giả tầng, dạng vỉa nằm ngang hoặc dốc thoải; các thân quặng có
hình dạng đơn giản, hệ số chứa quặng từ 0,8 đến 1,0; chiều dày ổn định, hệ số
biến đổi chiều dày theo công trình không lớn hơn 40%; hàm lượng các thành phần
có ích chính phân bố đồng đều, hệ số biến đổi hàm lượng theo mẫu đơn không lớn
hơn 40%;
b) Nhóm mỏ tương đối
phức tạp (II): gồm những mỏ hoặc một phần mỏ từ lớn đến trung bình, có cấu trúc
địa chất tương đối phức tạp, với các thân quặng có hình dạng tương đối đơn giản
đến phức tạp; thân quặng dạng vỉa, thấu kính,…; chiều dày thân quặng tương đối
ổn định đến không ổn định, hệ số biến đổi chiều dày theo công trình từ trên 40%
đến 80%; hàm lượng các thành phần có ích chính phân bố từ tương đối đồng đều
đến không đồng đều, hệ số biến đổi hàm lượng theo mẫu đơn từ trên 40% đến 100%
và hệ số chứa quặng từ 0,6 đến 0,8;
c) Nhóm mỏ phức tạp
(III): gồm những mỏ hoặc một phần mỏ từ nhỏ đến trung bình, có cấu trúc địa
chất phức tạp với các thân quặng dạng vỉa, thấu kính, chuỗi thấu kính, dạng ổ, dạng
cột, dạng ống,…; hình dạng các thân quặng rất phức tạp, chiều dày không ổn
định, hệ số biến đổi chiều dày theo công trình từ trên 80% đến 100%; hàm lượng
các thành phần có ích chính phân bố không đồng đều, hệ số biến đổi hàm lượng
theo mẫu đơn từ trên 100% đến 150%; hệ số chứa quặng từ 0,4 đến 0,6;
d) Nhóm mỏ rất phức tạp
(IV): gồm những mỏ hoặc một phần mỏ nhỏ, có cấu trúc địa chất rất phức tạp với
các thân quặng kích thước nhỏ đến rất nhỏ, dạng mạch, mạng mạch, thấu kính,
chuỗi thấu kính, dạng cột, dạng ổ…; hình dạng thân quặng rất phức tạp, chiều
dày rất không ổn định, hệ số biến đổi chiều dày theo công trình trên 100%; hàm
lượng các thành phần có ích chính biến đổi rất không đồng đều, hệ số biến đổi
hàm lượng theo mẫu đơn trên 150%; hệ số chứa quặng dưới 0,4.
Điều
11. Phương pháp, khối lượng công tác thăm dò khoáng sản đối với từng loại
khoáng sản rắn
Phương pháp, khối lượng
công tác thăm dò khoáng sản đối với từng loại khoáng sản được xác định trên cơ
sở:
1. Phân chia nhóm mỏ
trong thăm dò khoáng sản theo quy định tại Điều 10 Thông tư này.
2. Đáp ứng các yêu cầu
kỹ thuật trong thăm dò khoáng sản quy định tại các điều từ Điều
12 đến Điều 25 Thông tư này.
3. Mạng lưới các công
trình thăm dò khoáng sản theo định hướng tại Phụ lục II
ban hành kèm theo Thông tư này.
Điều
12. Nguyên tắc thực hiện công tác thăm dò khoáng sản
1. Thăm dò khoáng sản
được thực hiện từ khái quát đến chi tiết; từ trên mặt xuống dưới sâu, mạng lưới
công trình thăm dò khoáng sản từ thưa đến dày, đo vẽ bản đồ địa chất từ 1:1.000
đến 1:5.000 tùy theo loại khoáng sản và tỷ lệ phân bố thân khoáng trong diện
tích và được quy định trong đề án thăm dò khoáng sản.
2. Thu thập đầy đủ các
thông tin, số liệu, tài liệu địa chất, địa chất thủy văn, địa chất công trình,
địa chất môi trường; điều kiện khai thác mỏ phục vụ cho việc đánh giá, lập dự
án đầu tư khai thác khoáng sản và thiết kế mỏ.
3. Trình tự thăm dò
khoáng sản được xây dựng trên cơ sở phù hợp với mức độ phức tạp về cấu trúc địa
chất, quy mô trữ lượng và giá trị kinh tế mỏ.
Điều
13. Yêu cầu về công tác trắc địa
1. Tọa độ các điểm lưới
khống chế, điểm đo công trình, điểm đo chi tiết trong đo đạc trực tiếp địa hình
được đo, tính toán từ các điểm gốc tọa độ quốc gia Cấp “0”, hạng I, II, III
trong hệ tọa độ VN2000, múi chiếu và kinh tuyến trục được quy định cụ thể trong
thiết kế kỹ thuật. Độ cao các điểm lưới khống chế, điểm đo công trình, điểm đo
chi tiết trong đo đạc trực tiếp địa hình được đo, tính toán từ các điểm gốc độ
cao quốc gia hạng I, II, III và IV.
2. Khu vực thăm dò
khoáng sản cần xây dựng tối thiểu 2 cấp lưới, lưới khống chế cơ sở và lưới
khống chế đo vẽ. Lưới khống chế cơ sở được nối với ít nhất 02 điểm gốc là điểm
tọa độ, độ cao quốc gia. Đo đạc lưới khống chế có thể sử dụng công nghệ GNSS tĩnh
hoặc máy toàn đạc điện tử hoặc phương pháp hiện đại khác. Mật độ điểm, phương
pháp đo, độ chính xác theo quy chuẩn, tiêu chuẩn, quy định kỹ thuật về đo đạc
trực tiếp địa hình phục vụ thành lập bản đồ địa hình và cơ sở dữ liệu nền địa
lý đang có hiệu lực tại thời điểm áp dụng.
3. Thực hiện công tác
đo vẽ bản đồ địa hình tỷ lệ tương ứng theo yêu cầu của công tác thăm dò. Tỷ lệ
bản đồ địa hình từ 1:1.000 đến 1:5.000, tùy thuộc vào cấu trúc địa chất, quy mô
thân quặng và mức độ phức tạp của địa hình. Bản đồ được thành lập theo Quy
chuẩn kỹ thuật quốc gia về bản đồ địa hình. Biên tập bản đồ địa hình theo quy
chuẩn, tiêu chuẩn, quy định kỹ thuật về nội dung và ký hiệu bản đồ địa hình
đang có hiệu lực tại thời điểm áp dụng.
4. Xác định tọa độ, độ
cao của các điểm công trình thăm dò, điểm khép góc khu vực thăm dò. Cơ sở để
xác định là các điểm lưới khống chế và có thể sử dụng máy toàn đạc điện tử, máy
kinh vĩ quang học để đo đạc. Độ chính xác điểm đo công trình có sai số không
quá 1/3 khoảng cao đều cơ bản.
5. Các file số liệu đo
và sổ đo đạc theo mẫu theo quy chuẩn, tiêu chuẩn, quy định kỹ thuật về đo đạc
trực tiếp địa hình phục vụ thành lập bản đồ địa hình và cơ sở dữ liệu nền địa
lý đang có hiệu lực tại thời điểm áp dụng.
Điều
14. Yêu cầu về đo vẽ địa chất
1. Công tác đo vẽ địa
chất trong thăm dò khoáng sản rắn thực hiện ở tỷ lệ 1:5.000 đến 1:1.000, tuỳ
thuộc vào kích thước thân quặng và mức độ phức tạp về cấu trúc địa chất mỏ.
2. Bản đồ địa chất thể
hiện cụ thể các đặc điểm về cấu tạo địa chất mỏ, đặc điểm phân bố của các thành
tạo đá magma, trầm tích, các nếp uốn, các đứt gãy phá hủy kiến tạo, các đới đá
biến đổi, đới khoáng hóa và các thân quặng trong phạm vi diện tích thăm dò; có
cơ sở đánh giá về đặc điểm phân bố, điều kiện thành tạo thân quặng, mối quan hệ
của thân quặng, đới khoáng hóa với đá vây quanh và các cấu trúc địa chất vây
quanh.
Điều
15. Yêu cầu về lựa chọn và bố trí công trình thăm dò
1. Lựa chọn công trình
thăm dò
a) Trong thăm dò khoáng
sản rắn sử dụng các loại công trình khai đào (dọn vết lộ, hào, giếng, lò) và
công trình khoan. Các công trình thăm dò được lựa chọn, xác định trong đề án
thăm dò khoáng sản phù hợp với điều kiện thế nằm, chiều sâu phân bố, cấu tạo
địa chất, hình thái, chiều dày của từng thân quặng và đặc tính của lớp phủ, đặc
điểm ĐCTV - ĐCCT;
b) Tại các công trình
tiến hành lấy mẫu chi tiết để xác định chất lượng, đặc điểm phân bố các loại
khoáng sản theo mục tiêu của đề án và khoáng sản đi kèm (nếu có), chiều sâu
phong hoá, đặc điểm cấu tạo đá vách, đá trụ của thân quặng;
c) Đối với các mỏ có
cấu tạo địa chất rất phức tạp, để làm rõ điều kiện thế nằm, hình dạng, cấu tạo
bên trong thân quặng dạng mạch, vỉa, thấu kính, chuỗi thấu kính, dạng ổ, dạng
cột,…. cần sử dụng các công trình thăm dò như lò dọc vỉa hoặc xuyên vỉa, hạn
chế sử dụng công trình khoan;
d) Công trình khoan đảm
bảo yêu cầu theo quy định kỹ thuật công tác thi công công trình khoan trong điều
tra cơ bản địa chất, điều tra địa chất về khoáng sản và thăm dò khoáng sản đang
có hiệu lực tại thời điểm áp dụng;
đ) Các thân quặng có
góc cắm lớn (≥ 550), cần áp dụng phương
pháp khoan xiên hoặc khoan ngang tùy thuộc vào địa hình khu mỏ.
2. Bố trí công trình và
lựa chọn mật độ mạng lưới thăm dò
a) Bố trí các công
trình thăm dò bảo đảm đánh giá toàn diện các đặc điểm về cấu tạo địa chất, hình
thái, kích thước, điều kiện thế nằm, mức độ ổn định về chiều dày và chất lượng
của thân quặng;
b) Mạng lưới các công
trình thăm dò khoáng sản rắn được định hướng theo quy định tại Phụ lục II ban hành kèm theo Thông tư này;
c) Công trình thăm dò,
công trình khai thác, vết lộ tự nhiên và nhân tạo có ở trong khu vực thăm dò
được tiến hành mô tả, đo vẽ địa chất và thành lập tài liệu nguyên thuỷ kịp
thời, đầy đủ và chính xác theo quy định hiện hành về thu thập tài liệu nguyên
thuỷ trong thăm dò khoáng sản rắn và được đưa lên bản đồ tài liệu thực tế địa
chất.
Điều
16. Yêu cầu về công tác mẫu
1. Công trình thăm dò
gặp quặng, đới khoáng hóa chứa quặng được lấy mẫu chi tiết và có hệ thống để
khoanh nối thân quặng và đánh giá chất lượng quặng đối với thành phần có ích
chính, thành phần đi kèm. Vị trí lấy mẫu được thể hiện chi tiết trên tài liệu
nguyên thủy.
2. Kích thước các loại mẫu
dựa trên cơ sở đặc điểm phân bố thành phần vật chất bên trong thân quặng, đảm
bảo độ tin cậy, đánh giá đầy đủ về thành phần chính, thành phần đi kèm (nếu
có), thành phần có hại.
3. Nguyên tắc lấy mẫu
a) Đối với công trình
gặp thân quặng, đới khoáng hóa chứa quặng mẫu được lấy liên tục đảm bảo đủ cơ
sở để khoanh nối ranh giới thân quặng và lớp kẹp. Chiều dài mẫu rãnh được xác
định bởi cấu tạo bên trong thân quặng; sự biến đổi thành phần vật chất; đặc điểm
cấu tạo, kiến trúc, tính chất cơ lý của quặng;
b) Kết quả lấy mẫu của
từng loại được thể hiện bằng hình ảnh;
c) Mẫu thử nghiệm công
nghệ đảm bảo mang tính đại diện về thành phần hoá học, thành phần khoáng vật,
tính chất cơ lý, độ hạt và những tính chất khác phù hợp với thành phần trung
bình của từng loại quặng, thân quặng chính trong mỏ;
d) Mẫu thể trọng khối
được lấy tối thiểu 03 mẫu cho từng loại quặng tự nhiên. Kèm theo mỗi mẫu thể
trọng khối tiến hành lấy tối thiểu 03 mẫu thể trọng nhỏ và độ ẩm để phân tích
kiểm tra, đối sánh. Thể tích của mẫu thể trọng khối dao động từ 0,5 đến 1m3. Đối với thân quặng
cứng chắc hoặc có chiều dày mỏng, thân quặng dạng ẩn sâu không thể lấy được mẫu
thể trọng khối thì thể trọng quặng được xác định bằng giá trị trung bình các mẫu
thể trọng nhỏ và độ ẩm. Trong trường hợp này, mỗi thân quặng, loại quặng lấy
tối thiểu 05 mẫu thể trọng nhỏ và độ ẩm.
Điều
17. Yêu cầu về công tác gia công mẫu
1. Toàn bộ mẫu cần gia
công trước khi tiến hành rút gọn gửi phân tích được đập, nghiền đến cỡ hạt có
kích thước nhỏ hơn 01mm. Việc gia công và rút gọn tiếp theo được thực hiện theo
sơ đồ gia công phù hợp với từng mỏ quặng.
2. Chất lượng gia công mẫu
được kiểm tra một cách có hệ thống ở tất cả các công đoạn và được kiểm tra sự
tuân thủ sơ đồ gia công mẫu. Tất cả mẫu hoá cơ bản trước khi phân tích yêu cầu
gia công đến cỡ hạt 0,074mm.
Điều
18. Yêu cầu về công tác phân tích mẫu
1. Kết quả phân tích mẫu
đảm bảo xác định hàm lượng, dạng tồn tại của thành phần có ích chính và thành phần
có ích đi kèm (nếu có), thành phần có hại.
a) Hàm lượng các thành phần
chính và thành phần có ích đi kèm, thành phần có hại (nếu có) được xác định
bằng phân tích hóa hoặc các phương pháp khác theo quy định đang có hiệu lực tại
thời điểm áp dụng;
b) Mẫu phân tích hóa cơ
bản phân tích các thành phần theo từng loại khoáng sản và được xác định trong
nội dung đề án thăm dò. Phân tích hoá cơ bản thực hiện 100% số mẫu đã lấy tại
công trình thăm dò. Các thành phần có hại và các thành phần khác xác định theo mẫu
hóa nhóm, ít nhất bằng 10%, nhưng không nhỏ hơn 25 mẫu;
c) Mẫu hoá nhóm được
lựa chọn từ mẫu lưu phân tích của các mẫu hóa cơ bản, đảm bảo đại diện cho các
kiểu quặng tự nhiên hoặc các hạng quặng công nghiệp. Với mẫu nhóm, ngoài thành phần
chính theo điểm b khoản 1 Điều này, phân tích bổ sung các thành phần đi kèm
(nếu có) và thành phần có hại khác và được xác định trong nội dung đề án thăm
dò;
d) Thành phần khoáng
vật, các đặc điểm về cấu tạo, kiến trúc và các tính chất vật lý khác của quặng
được đánh giá bằng các phương pháp thạch học, khoáng vật, vật lý, hóa học và
các dạng phân tích khác;
đ) Công tác nghiên cứu mẫu
công nghệ: mẫu công nghệ được nghiên cứu ở quy mô phòng thí nghiệm hoặc phòng
thí nghiệm mở rộng (bán công nghiệp). Đối với loại quặng mới, quặng khó tuyển
hoặc chưa có kinh nghiệm sản xuất công nghiệp, yêu cầu có chương trình đánh giá
riêng ở quy mô phòng thí nghiệm mở rộng đến quy mô công nghiệp. Khối lượng và
số lượng mẫu công nghệ được xác định trong đề án thăm dò. Kết quả nghiên cứu mẫu
công nghệ đảm bảo đánh giá được thành phần vật chất quặng, chất lượng quặng,
xác định các thông số kinh tế - kỹ thuật chủ yếu của các công đoạn nghiền,
tuyển, đề xuất được sơ đồ công nghệ nghiền, tuyển hợp lý để thu hồi đối với
thành phần chính, thành phần có ích đi kèm (nếu có). Thành phần có hại và lĩnh
vực sử dụng theo mục tiêu thăm dò khoáng sản; Đề án thăm dò bổ sung để nâng cấp
trữ lượng và thăm dò xuống sâu, thăm dò mở rộng trong khu vực khoáng sản đã có
nghiên cứu mẫu công nghệ hoặc trong các mỏ khoáng sản đã và đang khai thác có
cùng đặc điểm về chất lượng và tính chất công nghệ thì tiến hành công tác thu
thập, tổng hợp kết quả nghiên cứu mẫu công nghệ, tuyển tại mỏ và không yêu cầu
lấy, thí nghiệm mẫu công nghệ.
Điều
19. Yêu cầu về công tác kiểm tra phân tích mẫu
1. Công tác kiểm tra
phân tích mẫu được thực hiện thường xuyên và có hệ thống.
2. Kiểm soát chất lượng
kết quả phân tích mẫu thực hiện theo quy chuẩn, tiêu chuẩn, quy định kỹ thuật
về kiểm soát chất lượng các kết quả phân tích mẫu địa chất khoáng sản đang có
hiệu lực tại thời điểm áp dụng.
Điều
20. Yêu cầu về đánh giá địa chất thuỷ văn và địa chất công trình
1. Yêu cầu đánh giá địa
chất thuỷ văn:
a) Thu thập tài liệu
khí tượng thủy văn khu vực thăm dò tối thiểu trong 05 năm gần nhất;
b) Đánh giá, xác định
được các tầng chứa nước chính, dòng và khối nước mặt có thể làm ngập lụt mỏ,
đặc biệt ở phần mỏ có nhiều khả năng ngập lụt nhất để giải quyết vấn đề thoát
nước, tháo khô mỏ;
c) Đối với các tầng
chứa nước, xác định được chiều dày, thành phần thạch học, điều kiện cấp và
thoát nước, xác định được quan hệ giữa các tầng chứa nước với nhau, quan hệ
giữa nước mặt, nước dưới đất và các thông số địa chất thủy văn liên quan khác;
d) Nghiên cứu thành phần
hóa học và vi sinh của nước, đánh giá khả năng ăn mòn bê tông, kim loại, hàm
lượng các thành phần có ích, có hại trong nước; đánh giá ảnh hưởng của việc bơm
thoát nước mỏ đến các công trình sử dụng nước dưới đất trong vùng, cũng như khả
năng sử dụng nước sinh hoạt. Kiến nghị các giải pháp liên quan đến việc cấp,
thoát nước và mức độ ảnh hưởng của việc tháo khô mỏ đến môi trường xung quanh.
2. Yêu cầu đánh giá địa
chất công trình:
a) Xác định được các
tính chất cơ lý của quặng, đá vây quanh và đất phủ trong điều kiện tự nhiên và
trong điều kiện bão hoà nước; đặc điểm địa chất công trình của các tầng đất đá
và tính dị hướng của chúng, thành phần đất đá, độ nứt nẻ, phá huỷ kiến tạo,
karst, hiện tượng phá hủy trong đới phong hóa, các hiện tượng địa chất động lực
công trình;
b) Đánh giá độ bền vững
của các công trình mỏ và tính toán các thông số cơ bản, độ ổn định của công
trình mỏ;
c) Toàn bộ các điều
kiện địa chất thủy văn, địa chất công trình và các yếu tố tự nhiên khác cần
được đánh giá đáp ứng yêu cầu cơ bản cho lập dự án đầu tư khai thác và thiết kế
mỏ. Trường hợp điều kiện địa chất thủy văn, địa chất công trình cực kỳ phức
tạp, yêu cầu có đề án điều tra, đánh giá chuyên ngành. Công tác đánh giá địa
chất thủy văn, địa chất công trình thực hiện theo theo các quy định đang có tại
thời điểm áp dụng.
Điều
21. Yêu cầu về công tác địa vật lý
1. Tùy theo từng loại
hình khoáng sản, công tác địa vật lý được lựa chọn để hỗ trợ xác định sự có mặt
của thân quặng, đới khoáng hóa chứa quặng trong mỏ và công trình thăm dò. Đối
với diện tích thăm dò có mức độ nghiên cứu địa chất còn hạn chế, chưa xác định
được đối tượng thăm dò, hoặc các thân quặng bị phủ cần lựa chọn các phương pháp
đo địa vật lý mặt đất phù hợp với từng loại khoáng sản. Đối với khoáng sản
than, mỏ kim loại cần lựa chọn các phương pháp thăm dò địa vật lý và địa vật lý
lỗ khoan.
2. Phương pháp và khối
lượng công tác thăm dò địa vật lý được thiết kế chi tiết trong đề án thăm dò
phù hợp với đặc điểm từng đối tượng thăm dò.
Điều
22. Yêu cầu về đánh giá độ chứa khí mỏ
Đối với các mỏ khoáng
sản than, thăm dò phóng xạ, thủy ngân, arsen và nhóm khoáng sản khác có mức độ
phức tạp liên quan đến khí mỏ, yêu cầu tiến hành công tác đánh giá khí mỏ.
1. Yêu cầu về đánh giá
độ chứa khí mỏ trong thăm dò khoáng sản:
a) Tùy theo từng loại
hình khoáng sản, yêu cầu đánh giá độ chứa khí mỏ cả trong thân quặng và đá vây
quanh; thu thập đầy đủ các số liệu về khí mỏ tại các công trình khai thác đang
hoạt động kề cận;
b) Xác định thành phần
và nguồn gốc khí mỏ;
c) Xác định quy luật
phân bố các chất khí theo diện tích, chiều sâu địa tầng và hướng cắm của thân
quặng; các yếu tố địa chất ảnh hưởng đến quy luật phân bố khí mỏ;
d) Xác định mức độ ảnh
hưởng của các chất khí đến quá trình khai thác khoáng sản sau này;
đ) Đối với khoáng sản
than yêu cầu đánh giá mức độ giàu khí làm cơ sở cho dự báo cấp khí mỏ. Khi có
đủ các dữ liệu, cần tính trữ lượng khí trong vỉa than như là một loại khoáng
sản có ích đi kèm.
2. Nhiệm vụ đánh giá độ
chứa khí mỏ
a) Thu thập đầy đủ,
chính xác các thông số về độ chứa khí tự nhiên của mỏ làm cơ sở cho nghiên cứu
đầu tư xây dựng công trình mỏ và thiết kế khai thác mỏ;
b) Xác định đặc điểm về
thành phần định tính khí thiên nhiên và phân đới khí;
c) Xác định chiều sâu
bề mặt đới khí và độ chứa khí tự nhiên của các thân quặng chính trong mỏ;
d) Xác định ảnh hưởng
của các yếu tố địa chất chủ yếu đối với sự phân bố các chất khí trong thân
quặng và đá vây quanh, đặc biệt chú ý các tầng đá vây quanh có độ chứa khí lớn;
đ) Xác lập các quy luật
cơ bản về sự thay đổi chiều sâu đới khí phong hoá, sự thay đổi hàm lượng các
chất khí theo chiều sâu và sự phụ thuộc của các quy luật đó với các yếu tố địa
chất. Nội dung, phương pháp nghiên cứu khí mỏ được xác định trong đề án.
Điều
23. Yêu cầu về đánh giá mức độ ô nhiễm và tác động môi trường trong hoạt động
thăm dò khoáng sản
Trong quá trình thi
công Đề án thăm dò khoáng sản, tổ chức, cá nhân thăm dò khoáng sản có trách
nhiệm thực hiện các công việc sau:
1. Thu thập các dữ liệu
về địa chất môi trường để dự báo và đánh giá các yếu tố chính tác động đến môi
trường khi triển khai các hoạt động thăm dò khoáng sản.
2. Đánh giá các tai
biến địa chất, các tác động tiêu cực đến môi trường do hoạt động thăm dò có thể
gây ra và đề ra các giải pháp ngăn ngừa, giảm thiểu. Nội dung và mức độ đánh
giá tác động môi trường trong thăm dò khoáng sản đã được đề cập trong Đề án
thăm dò khoáng sản.
Điều
24. Yêu cầu về công tác đánh giá điều kiện kỹ thuật khai thác mỏ
1. Đánh giá sơ bộ ranh
giới khai trường, góc dốc sườn tầng, góc dốc bờ moong, hệ số và khối lượng bóc
đất, đá thải đối với phương pháp khai thác lộ thiên; đánh giá sơ bộ áp lực đất
đá ở vách, trụ và thân khoáng sản đối với phương pháp khai thác hầm lò.
2. Tính toán, dự báo
lượng nước mưa, nước mặt và nước dưới đất chảy vào mỏ phục vụ khai thác lộ
thiên; tổng lượng nước có thể chảy vào lò phục vụ khai thác hầm lò. Tính toán,
dự báo góc dốc ổn định bờ moong khai thác phục vụ khai thác lộ thiên; áp lực
của đất đá lên nóc lò, hông lò, đáy lò, thành giếng,… phục vụ khai thác hầm lò.
Điều
25. Yêu cầu về công tác xây dựng dữ liệu thăm dò dạng số và xử lý dữ liệu địa
chất
Tài liệu nguyên thủy
của công tác thăm dò khoáng sản được thành lập dưới dạng số, thể hiện đầy đủ
thông tin theo quy định đang có hiệu lực tại thời điểm áp dụng.
Điều
26. Công tác tính trữ lượng và tài nguyên khoáng sản rắn
1. Việc tính trữ lượng,
tài nguyên khoáng sản rắn căn cứ vào chỉ tiêu tính trữ lượng được luận giải chi
tiết trong báo cáo thăm dò khoáng sản cho từng mỏ. Việc luận giải chỉ tiêu tạm
thới tính trữ lượng khoáng sản thực hiện theo mẫu báo cáo kèm theo Thông tư này.
2. Phương pháp tính trữ
lượng và tài nguyên khoáng sản rắn được lựa chọn đảm bảo phù hợp đặc điểm cấu
trúc thân quặng cho từng mỏ. Áp dụng các phần mềm chuyên dụng để tính trữ lượng
hoặc tính kiểm tra.
3. Trữ lượng và tài
nguyên khoáng sản rắn được thể hiện trên nền bình đồ tính trữ lượng; mặt cắt
dọc thân quặng tính trữ lượng hoặc mô hình khối ở tỷ lệ 1:2.000 đến 1:1.000,
tuỳ theo quy mô, đặc điểm thân quặng và 1:5.000 đối với mỏ có diện tích thăm dò
lớn. Kết quả tính trữ lượng được thể hiện theo từng thân quặng, cấp trữ lượng,
cấp tài nguyên.
Điều
27. Yêu cầu về cấp trữ lượng cao nhất và tỷ lệ các cấp trữ lượng
1. Cấp trữ lượng cao
nhất đối với mỏ nhóm I và II là cấp 121, đối với mỏ nhóm III và IV là cấp 122;
trường hợp mỏ đã và đang khai thác, khi thăm dò bổ sung để nâng cấp tài nguyên,
trữ lượng khoáng sản hoặc thăm dò để đánh giá khoáng sản đi kèm, thăm dò xuống
sâu và mở rộng, yêu cầu cấp trữ lượng thăm dò tối thiểu đạt cấp 122.
2. Tỷ lệ các cấp trữ lượng
121 và 122 do chủ đầu tư xác định trên cơ sở đặc điểm địa chất mỏ, khả năng tài
chính, điều kiện kỹ thuật khai thác, công suất dự kiến khai thác và đảm bảo tỷ
lệ trữ lượng cấp cao nhất trên tổng trữ lượng của mỏ tối thiểu 15% hoặc đủ
thiết kế khai thác trong 3 đến 5 năm đầu và được thể hiện trong đề án thăm dò,
báo cáo kết quả thăm dò khoán sản.
Điều
28. Yêu cầu bổ sung kỹ thuật thăm dò cho một số khoáng sản
Đối với khoáng sản gồm:
đất hiếm; vàng gốc; bauxit; đồng; thiếc sa khoáng, vàng sa khoáng và titan sa
khoáng; than; apatit; đá cacbonat; đá sét; cát, sỏi lòng sông; đá ốp lát, đá mỹ
nghệ áp dụng các yêu cầu quy định từ Điều 10 đến Điều 27 và
áp dụng bổ sung các quy định theo Phụ lục III kèm
theo Thông tư này.
Chương
IV
PHÂN
CẤP TRỮ LƯỢNG, TÀI NGUYÊN VÀ PHƯƠNG PHÁP, KHỐI LƯỢNG THĂM DÒ NƯỚC KHOÁNG THIÊN
NHIÊN, NƯỚC NÓNG THIÊN NHIÊN
Điều
29. Tên gọi nguồn nước khoáng thiên nhiên, nước nóng thiên nhiên
1. Nguồn nước khoáng
thiên nhiên, nước nóng thiên nhiên được gọi tên theo thành phần hóa học (độ
tổng khoáng hóa, hàm lượng nguyên tố hóa học, nhiệt độ, hợp chất hóa học) và có
thể gọi tên theo địa danh hành chính nơi có nguồn nước khoáng thiên nhiên, nước
nóng thiên nhiên.
2. Trường hợp nguồn
nước khoáng thiên nhiên, nước nóng thiên nhiên có từ hai (02) chỉ số hàm lượng
thành phần hóa học trở lên, được gọi tên theo thứ tự quy định tại Phụ lục IV kèm theo Thông tư này. Ví dụ: nguồn nước
khoáng thiên nhiên có độ tổng khoáng hóa ≥ 1500 mg/l và hàm lượng brom ≥ 5 mg/l
được gọi là nước khoáng thiên nhiên khoáng hóa cao, brôm.
Điều
30. Phân loại nhóm mỏ nước khoáng thiên nhiên, nước nóng thiên nhiên theo kết
quả thăm dò
1. Căn cứ phân loại
nhóm mỏ nước khoáng thiên nhiên, nước nóng thiên nhiên theo kết quả thăm dò bao
gồm:
a) Độ phức tạp về cấu
trúc địa chất, điều kiện địa chất thủy văn;
b) Mức độ đồng nhất về
tính thấm của đất, đá chứa nước và mức độ thay đổi các đặc tính thủy hóa hoặc
thủy địa nhiệt của các tầng chứa nước;
c) Đặc điểm hệ thống
dẫn nước, nguồn hình thành trữ lượng nước khoáng, nước nóng.
2. Mỏ nước khoáng thiên
nhiên, nước nóng thiên nhiên được chia làm ba (03) nhóm, bao gồm:
a) Nhóm mỏ đơn giản
(gọi tắt là nhóm mỏ I);
b) Nhóm mỏ phức tạp
(gọi tắt là nhóm mỏ II);
c) Nhóm mỏ rất phức tạp
(gọi tắt là nhóm mỏ III).
3. Tiêu chí xác định
nhóm mỏ I:
a) Các mỏ dạng vỉa
trong các bồn nước ngầm có áp;
b) Điều kiện địa chất
thủy văn đơn giản;
c) Tầng chứa nước có
thế nằm ổn định, chiều dày được duy trì, tính thấm đồng nhất;
d) Không có sự pha trộn
nước khoáng thiên nhiên, nước nóng thiên nhiên với nguồn nước không phải là
nước khoáng, nước nóng;
đ) Các yếu tố về độ
tổng khoáng hóa, hàm lượng nguyên tố hóa học (nguyên tố vi lượng), nhiệt độ
hoặc hợp chất hóa học được tích tụ và hình thành nguồn nước, với trữ lượng khai
thác chủ yếu là trữ lượng tĩnh đàn hồi hoặc trữ lượng động tự nhiên.
4. Tiêu chí xác định
nhóm mỏ II:
a) Một phần các mỏ dạng
vỉa trong các bồn nước ngầm có áp, các mỏ thủy xâm nhập, các mỏ dạng khe nứt -
mạch trong các cấu tạo địa chất có liên quan với các hệ thống phá hủy kiến tạo
sâu, cũng như các mỏ trong vỏ phong hóa của đá kết tinh, đá biến chất và các
trầm tích có tính thấm tương đối đồng nhất;
b) Điều kiện địa chất
thủy văn phức tạp;
c) Tầng chứa nước bị
phân cắt bởi các hệ thống đứt gãy;
d) Ranh giới giữa nguồn
nước khoáng thiên nhiên, nước nóng thiên nhiên và nguồn nước không phải là nước
khoáng, nước nóng có hình dạng phức tạp trên bình đồ và trên mặt cắt của bản
vẽ, bản đồ khu vực thăm dò. Quá trình khai thác có thể xảy ra sự xâm nhập của
nguồn nước không phải là nước khoáng, nước nóng đến công trình thu nước khoáng
thiên nhiên, nước nóng thiên nhiên;
đ) Các yếu tố về độ
tổng khoáng hóa, hàm lượng nguyên tố hóa học (nguyên tố vi lượng), nhiệt độ
hoặc hợp chất hóa học được tích tụ và hình thành nguồn nước, với trữ lượng khai
thác có thể là trữ lượng động tự nhiên và trữ lượng tĩnh đàn hồi.
5. Tiêu chí xác định
nhóm mỏ III:
a) Các mỏ khe nứt -
dạng mạch trong các cấu tạo địa chất và trong các khối đá kết tinh và đá biến
chất liên quan với sự phân bố các hệ thống đứt gãy nông, các mỏ thủy xâm nhập
trong các tầng nước ngầm gần mặt đất, cũng như các mỏ trong vỏ phong hóa đá
biến chất và kết tinh có tính thấm dị hướng mạnh;
b) Điều kiện địa chất
thủy văn rất phức tạp;
c) Nước khoáng thiên
nhiên, nước nóng thiên nhiên phân bố cục bộ trong phạm vi các đới khe nứt kiến
tạo, thường rất không đồng nhất trong không gian, hoặc trong đá có tính thấm
không đồng nhất và được đặc trưng bởi sự phân bố rất hạn chế;
d) Ranh giới thủy hóa
hoặc thủy địa nhiệt có thể bị thay đổi trong quá trình khai thác; đối với các
mỏ nhỏ hiện tượng này có thể xảy ra cả trong quá trình thí nghiệm. Trong quá
trình khai thác có thể xảy ra sự xâm nhập của nguồn nước không phải là nước
khoáng, nước nóng đến công trình thu nước khoáng thiên nhiên, nước nóng thiên
nhiên;
đ) Các yếu tố về độ
tổng khoáng hóa, hàm lượng nguyên tố hóa học (nguyên tố vi lượng), nhiệt độ
hoặc hợp chất hóa học được tích tụ và hình thành nguồn nước, với trữ lượng khai
thác chủ yếu là trữ lượng động tự nhiên.
Điều
31. Bảo vệ nguồn nước khoáng thiên nhiên, nước nóng thiên nhiên trong hoạt động
thăm dò
1. Tổ chức, cá nhân
thăm dò nước khoáng thiên nhiên, nước nóng thiên nhiên có trách nhiệm thiết lập
vành đai bảo vệ nguồn nước trong quá trình tổ chức thi công đề án thăm dò.
2. Vành đai bảo vệ
nguồn nước khoáng thiên nhiên, nước nóng thiên nhiên được chia làm hai khu bảo
hộ vệ sinh (khu vực bảo vệ nghiêm ngặt và khu vực bảo vệ sinh thái):
a) Khu vực bảo vệ
nghiêm ngặt được xác lập ngay tại nơi lộ nước, cụ thể là phạm vi khu vực bố trí
các lỗ khoan hoặc giếng thăm dò nước. Phạm vi khu vực bảo vệ nghiêm ngặt không
nhỏ hơn năm mét (05m), tính từ miệng lỗ khoan, giếng thăm dò nước;
b) Khu vực bảo vệ sinh
thái được xác định liền kề với khu vực bảo vệ nghiêm ngặt. Phạm vi khu vực bảo
vệ sinh thái không nhỏ hơn mười mét (10m), tính từ mép ngoài của khu vực bảo vệ
nghiêm ngặt.
3. Tổ chức, cá nhân
thăm dò nước khoáng thiên nhiên, nước nóng thiên nhiên lập phương án hoặc giải
pháp bảo vệ nguồn nước trong phạm vi vành đai bảo vệ nguồn nước; xây dựng công
trình kiên cố hoặc bán kiên cố, bảo vệ nguồn nước trong khu vực bảo vệ nghiêm
ngặt.
Điều
32. Phân cấp trữ lượng và cấp tài nguyên dự tính
1. Cơ sở phân cấp trữ
lượng và cấp tài nguyên dự tính:
a) Cấu tạo địa chất, điều
kiện địa chất thủy văn và thủy địa nhiệt của mỏ;
b) Chất lượng nước;
c) Điều kiện khai thác
bao gồm: hệ thống khai thác, mức độ ổn định của lưu lượng và mực nước trong các
lỗ khoan, sự ăn mòn, mức độ lắng muối và tính liên tục trong khai thác nước.
2. Trữ lượng và tài
nguyên dự tính nước khoáng thiên nhiên, nước nóng thiên nhiên được chia thành
các cấp như sau:
a) Cấp trữ lượng gồm:
trữ lượng khai thác cấp A, trữ lượng thăm dò cấp B;
b) Cấp tài nguyên dự
tính gồm: tài nguyên dự tính cấp C1, tài nguyên dự tính cấp C2.
3. Cơ sở đánh giá trữ
lượng khai thác cấp A là kết quả khai thác nước khoáng thiên nhiên, nước nóng
thiên nhiên đã xác định chắc chắn điều kiện thế nằm, cấu tạo và thành phần
thạch học của đất, đá chứa nước, sự thay đổi của chúng theo diện tích và mặt
cắt, tính thấm của đá chứa nước.
4. Cơ sở đánh giá trữ lượng
thăm dò cấp B là kết quả thăm dò nước khoáng thiên nhiên, nước nóng thiên nhiên
đã xác định chắc chắn điều kiện thế nằm, cấu tạo và thành phần thạch học của
đất, đá chứa nước, tính thấm của đá chứa nước và điều kiện cung cấp của tầng
chứa nước.
5. Cơ sở đánh giá tài
nguyên dự tính cấp C1
là kết quả
thăm dò nước khoáng thiên nhiên, nước nóng thiên nhiên hoặc kết quả điều tra cơ
bản địa chất về khoáng sản đã xác định tương đối chắc chắn điều kiện thế nằm,
cấu tạo và thành phần thạch học của đất, đá chứa nước, tính thấm của đá chứa
nước và điều kiện cung cấp của tầng chứa nước hoặc kề cận với khu vực có trữ
lượng cấp B.
6. Cơ sở đánh giá tài
nguyên dự tính cấp C2
là kết quả
điều tra cơ bản địa chất về khoáng sản đã xác định bằng thí nghiệm trong tầng
chứa nước tại các điểm đơn lẻ, hoặc lấy tương tự theo các khu vực đã thăm dò.
Điều
33. Phương pháp, khối lượng thăm dò đánh giá trữ lượng khai thác cấp A
1. Yêu cầu về đánh giá
địa chất, địa chất thủy văn:
a) Xác định rõ cấu tạo
địa chất tầng chứa nước khoáng, sự phân bố và chiều dày các lớp cách nước, vai
trò địa chất thủy văn của các đới phá hủy đứt gãy;
b) Xác định được giá
trị áp lực của các tầng chứa nước; điều kiện cung cấp của tầng chứa nước và khả
năng phục hồi trữ lượng khai thác;
c) Xác định được ranh
giới các tầng chứa nước, vị trí các hồ chứa nước và các dòng chảy trên mặt, mức
độ quan hệ thủy lực giữa chúng với nước khoáng, nước nóng; sự phân bố của miền
thoát nước khoáng, nước nóng trên bản đồ và mặt cắt, trong trường hợp mỏ đơn
giản, gồm cả vị trí miền cung cấp;
d) Xác định quan hệ
giữa tầng chứa nước với các tầng bên trên và bên dưới; quan hệ thủy lực giữa
nước khoáng, nước nóng với nước của các tầng chứa nước khác và nước mặt;
đ) Quan trắc động thái
nước tối thiểu năm (05) năm thủy văn;
e) Xác định được các
nguồn hình thành trữ lượng khai thác và đánh giá định lượng các nguồn đó.
2. Yêu cầu về đánh giá
chất lượng nước.
Chất lượng nước được
xác định thông qua việc lấy mẫu, phân tích chính xác và toàn diện đối với tất
cả các chỉ tiêu về thành phần hóa, lý, sinh học và phóng xạ; kết quả phân tích,
đánh giá đảm bảo xác định chất lượng nước ổn định theo thời gian trong giới hạn
cho phép; sai lệch về các chỉ số của các thành phần lý, hóa, sinh học và phóng
xạ tối đa là mười phần trăm (10%) so với giá trị trung bình của ba mẫu kết quả
phân tích ban đầu ở giai đoạn thăm dò.
3. Yêu cầu về đánh giá
trữ lượng nước:
a) Trữ lượng khai thác
cấp A được tính toán, xác định trong phạm vi các công trình khai thác và bằng
tổng lưu lượng thực tế của các lỗ khoan khai thác;
b) Trữ lượng khai thác
cấp A được xác định bằng lưu lượng nhỏ nhất trong ngày của các điểm lộ nước
theo tài liệu quan trắc trong chu kỳ nhiều năm (tối thiểu năm (05) năm), nếu
khai thác bằng công trình tự chảy hoặc theo lưu lượng trung bình của chính các
mạch đó.
Điều
34. Phương pháp, khối lượng thăm dò đánh giá trữ lượng thăm dò cấp B
1. Yêu cầu về đánh giá
địa chất, địa chất thủy văn
a) Xác định được cấu
tạo địa chất tầng chứa nước khoáng;
b) Xác định được quan
hệ thủy lực giữa nước khoáng thiên nhiên, nước nóng thiên nhiên với nước trong
các tầng khác và nước mặt;
c) Xác định gần đúng
nguồn hình thành trữ lượng khai thác nước khoáng thiên nhiên, nước nóng thiên
nhiên;
d) Quan trắc động thái
nước tối thiểu một (01) năm thủy văn.
2. Yêu cầu đánh giá chất
lượng nước
a) Chất lượng nước được
xác định thông qua việc lấy mẫu, phân tích chính xác và toàn diện đối với tất
cả các chỉ tiêu về thành phần hóa, lý, sinh học và phóng xạ; kết quả phân tích,
đánh giá đảm bảo xác định rõ chất lượng nước ổn định theo thời gian trong giới
hạn cho phép; sai lệch về chỉ số của các thành phần lý, hóa, sinh học và phóng
xạ tối đa là hai mươi phần trăm (20%) so với giá trị trung bình của ba mẫu kết
quả phân tích ban đầu ở giai đoạn thăm dò;
b) Trước, trong và sau
mỗi lần hút nước thí nghiệm; hút nước khai thác - thí nghiệm yêu cầu tiến hành
lấy và phân tích mẫu toàn diện, bao gồm: mẫu nước nguồn, mẫu vi lượng, mẫu hóa,
mẫu vi sinh, mẫu vật lý, mẫu phóng xạ.
3. Yêu cầu về đánh giá
trữ lượng nước
a) Trữ lượng khai thác
nước khoáng thiên nhiên, nước nóng thiên nhiên thông thường được đánh giá bằng
phương pháp thủy lực. Đối với các mỏ thuộc nhóm I thì được đánh giá kết hợp
bằng phương pháp thủy lực và thủy động lực;
b) Trữ lượng thăm dò
cấp B được tính toán, xác định bằng lưu lượng thực tế của các lỗ khoan đơn (đối
với công trình thu nước đơn) hoặc tổng lưu lượng của nhóm các lỗ khoan (đối với
công trình thu nước nhóm). Trường hợp thí nghiệm đồng thời bằng cách hút nước
thí nghiệm hoặc hút nước khai thác - thí nghiệm đạt động thái ổn định về thủy
động lực, thủy hóa, khí và nhiệt độ. Đối với nhóm mỏ I thời gian hút nước khai
thác - thí nghiệm liên tục tối thiểu ba (03) tháng; đối với nhóm mỏ II tối
thiểu sáu (06) tháng, đối với nhóm mỏ III tối thiểu mười hai (12) tháng;
c) Đối với nước khoáng
thiên nhiên, nước nóng thiên nhiên xuất lộ tự chảy trên mặt đất, trữ lượng thăm
dò cấp B được tính toán, xác định bằng lưu lượng tối thiểu hàng ngày của các điểm
lộ nước trong chu kỳ quan trắc một (01) năm. Trường hợp khai thác bằng công
trình dạng tự chảy thì tính toán, xác định theo lưu lượng trung bình của chính
các điểm lộ đó.
Điều
35. Phương pháp, khối lượng thăm dò đánh giá tài nguyên dự tính cấp C1
1. Yêu cầu về đánh giá
địa chất, địa chất thủy văn
a) Xác định sơ bộ cấu
tạo địa chất tầng chứa nước khoáng, quan hệ thủy lực giữa nước khoáng thiên
nhiên, nước nóng thiên nhiên với nước trong các tầng khác và nước mặt;
b) Các nguồn hình thành
nước được xác định sơ bộ theo tài liệu địa chất, địa chất thủy văn tổng hợp,
hoặc theo tương tự với các mỏ đang khai thác hoặc đã thăm dò.
2. Yêu cầu về đánh giá
chất lượng nước
a) Chất lượng nước được
xác định thông qua việc lấy mẫu, phân tích tương đối chính xác và toàn diện đối
với tất cả các chỉ tiêu về thành phần hóa, lý, sinh học và phóng xạ để xác định
về nguyên tắc khả năng sử dụng nước khoáng thiên nhiên, nước nóng thiên nhiên
theo yêu cầu và mục tiêu;
b) Khả năng thay đổi
chất lượng nước khi khai thác được đánh giá sơ bộ trên cơ sở phân tích điều
kiện địa chất, địa chất thủy văn tổng hợp;
c) Sau mỗi lần hút nước
thí nghiệm yêu cầu lấy và phân tích mẫu toàn diện, bao gồm: mẫu nước nguồn, mẫu
vi lượng, mẫu hóa, mẫu sinh hóa, mẫu vật lý, mẫu phóng xạ để xác định chất
lượng nước.
3. Yêu cầu về đánh giá
tài nguyên dự tính
a) Ngoại suy hai (02)
lần giá trị lưu lượng thực tế của các lỗ khoan thí nghiệm đối với nhóm mỏ I, có
tính đến trị số hạ thấp mực nước cho phép. Giới hạn ngoại suy được luận chứng
trên cơ sở chất lượng nước ổn định trong suốt thời gian tính toán khai thác;
b) Lưu lượng thực tế
của các lỗ khoan đơn hoặc tổng lưu lượng của nhóm các lỗ khoan can nhiễu được
xác định qua hút nước thí nghiệm trong điều kiện động thái thủy động lực, thủy
hóa, khí và nhiệt độ ổn định trong thời gian tối thiểu một (01) tháng đối với
nhóm mỏ II, tối thiểu ba (03) tháng đối với nhóm mỏ III;
c) Lưu lượng thực tế
các lỗ khoan thăm dò không đạt điều kiện để xếp trữ lượng cấp B;
d) Lưu lượng tối thiểu
các điểm lộ nước xác định theo tài liệu đo định kỳ vào mùa khô với điều kiện
chất lượng nước đảm bảo đạt yêu cầu trong cả mùa mưa.
Điều
36. Phương pháp, khối lượng thăm dò đánh giá tài nguyên dự tính cấp C2
1. Yêu cầu về đánh giá
địa chất, địa chất thủy văn
a) Dự tính sơ bộ quan
hệ thủy lực giữa nước khoáng thiên nhiên, nước nóng thiên nhiên với nước trong
các tầng khác và nước mặt;
b) Các nguồn hình thành
nước được đánh giá sơ bộ theo tài liệu điều tra địa chất, địa chất thủy văn,
hoặc theo tương tự với các mỏ đã thăm dò.
2. Yêu cầu về đánh giá
chất lượng nước
Chất lượng nước được
xác định thông qua việc lấy mẫu, phân tích một cách sơ bộ đối với tất cả các
chỉ tiêu về thành phần hóa, lý, sinh học và phóng xạ và được xác định bằng các mẫu
lấy tại các điểm đơn lẻ của tầng chứa nước, hoặc tương tự với các khu đã được
thăm dò, đánh giá của chính tầng chứa nước đó.
3. Yêu cầu về đánh giá
tài nguyên dự tính
a) Tài nguyên dự tính
được tính toán, xác định trong phạm vi các cấu tạo và phức hệ đá chứa nước
thuận lợi đã được điều tra;
b) Tài nguyên dự tính
cấp C2 được xác định bằng lưu
lượng thực tế của lỗ khoan đơn hoặc tổng lưu lượng của nhóm các lỗ khoan bơm
nước ngắn ngày trong điều kiện động thái ổn định, ứng với tất cả các nhóm mỏ
theo mức độ phức tạp như sau: ngoại suy trong phạm vi hai (02) hoặc ba (03) lần
lưu lượng thực tế ứng với nhóm mỏ I và nhóm mỏ II tại các lỗ khoan thí nghiệm;
lưu lượng tính toán của các lỗ khoan dự kiến trên diện tích tiếp giáp với khu
có các công trình khai thác nước đang hoạt động hoặc được thăm dò đối với nhóm
mỏ I;
c) Tài nguyên dự tính
cấp C2 bằng lưu lượng thực tế
của các lỗ khoan thăm dò không đạt điều kiện cấp C1;
d) Tài nguyên dự tính
cấp C2 bằng lưu lượng tự chảy
tối thiểu của điểm lộ nước xác định bằng cách đo không theo định kỳ.
Điều
37. Trữ lượng nguồn nước khoáng thiên nhiên, nước nóng thiên nhiên được cấp
phép khai thác
Trữ lượng nguồn nước
khoáng thiên nhiên, nước nóng được cấp Giấy phép khai thác là trữ lượng khai
thác cấp A hoặc trữ lượng thăm dò cấp B.
Chương
V
ĐỀ
ÁN THĂM DÒ KHOÁNG SẢN; BÁO CÁO KẾT QUẢ THĂM DÒ KHOÁNG SẢN, THĂM DÒ BỔ SUNG
Điều
38. Nội dung đề án thăm dò khoáng sản
1. Việc lập đề án thăm
dò khoáng sản căn cứ vào kết quả điều tra địa chất về khoáng sản bao gồm: Tài
liệu khảo sát, tài liệu địa chất của các giai đoạn trước làm cơ sở cho việc lựa
chọn diện tích và đối tượng khoáng sản cần thăm dò hoặc kết quả khảo sát, lấy mẫu
để khoanh định diện tích lập đề án thăm dò khoáng sản do tổ chức, cá nhân thực
hiện.
2. Đề án thăm dò khoáng
sản bao gồm: Phần thuyết minh, các phụ lục và bản vẽ kỹ thuật kèm theo.
3. Phần thuyết minh của
đề án thăm dò khoáng sản có các nội dung chính theo quy định tại khoản
1 Điều 42 Luật Địa chất và khoáng sản.
Điều
39. Nội dung đề án thăm dò bổ sung
1. Thăm dò bổ sung được
thực hiện để nâng cấp tài nguyên, trữ lượng khoáng sản chính hoặc xác định trữ
lượng khoáng sản đi kèm (nếu có) trong diện tích khu vực khai thác khoáng sản
theo giấy phép khai thác khoáng sản.
2. Việc lập đề án thăm
dò bổ sung để nâng cấp tài nguyên, trữ lượng khoáng sản căn cứ vào kết quả điều
tra cơ bản địa chất về khoáng sản, kết quả thăm dò khoáng sản bao gồm: Tài liệu
khảo sát, tài liệu địa chất, tài liệu thăm dò của các giai đoạn trước; kết quả
hoạt động khai thác khoáng sản do tổ chức, cá nhân khai thác khoáng sản thực
hiện làm cơ sở cho lựa chọn diện tích và đối tượng thăm dò bổ sung để nâng cấp
trữ lượng khoáng sản chính hoặc xác định trữ lượng khoáng sản đi kèm (nếu có).
3. Đề án thăm dò bổ
sung để nâng cấp tài nguyên, trữ lượng khoáng sản bao gồm: Phần thuyết minh,
các phụ lục và bản vẽ kỹ thuật kèm theo.
4. Phần thuyết minh của
đề án thăm dò bổ sung để nâng cấp tài nguyên, trữ lượng khoáng sản bao gồm các
nội dung chính sau đây:
a) Đánh giá hiện trạng,
kết quả khai thác khoáng sản tại khu vực thăm dò bổ sung;
b) Đánh giá khối lượng
đã thi công thăm dò ở mỏ;
c) Phương pháp, khối
lượng công tác thăm dò phù hợp để xác định được trữ lượng, chất lượng khoáng
sản, điều kiện khai thác, khả năng chế biến và sử dụng đối tượng khoáng sản cần
thăm dò bổ sung;
d) Giải pháp bảo vệ môi
trường trong quá trình thăm dò bổ sung;
đ) Phương pháp tính trữ
lượng khoáng sản;
e) Giải pháp tổ chức
thi công, tiến độ thực hiện đề án thăm dò bổ sung;
g) Dự toán chi phí thăm
dò bổ sung để nâng cấp tài nguyên, trữ lượng khoáng sản được lập theo bộ đơn
giá các công trình địa chất và các bộ đơn giá khác có liên quan do cơ quan quản
lý nhà nước có thẩm quyền quy định;
f) Thời gian thực hiện
đề án thăm dò bổ sung để nâng cấp tài nguyên, trữ lượng khoáng sản.
Điều
40. Nội dung báo cáo kết quả thăm dò khoáng sản, thăm dò bổ sung
1. Việc lập báo cáo kết
quả thăm dò khoáng sản căn cứ vào kết quả thực hiện đề án thăm dò khoáng sản
kèm theo Giấy phép thăm dò khoáng sản do cơ quan quản lý nhà nước có thẩm quyền
cấp.
2. Việc lập báo cáo kết
quả thăm dò bổ sung căn cứ vào kết quả thi công đề án thăm dò bổ sung để nâng
cấp tài nguyên, trữ lượng khoáng sản theo văn bản chấp thuận của cơ quan có
thẩm quyền cấp loại giấy phép khai thác khoáng sản đó.
3. Báo cáo kết quả thăm
dò khoáng sản, thăm dò bổ sung bao gồm: Bản thuyết minh, các phụ lục và bản vẽ
kỹ thuật kèm theo.
4. Phần thuyết minh của
báo cáo kết quả thăm dò khoáng sản, thăm dò bổ sung đối với khoáng sản rắn bao
gồm các nội dung chính sau đây:
a) Đặc điểm cấu tạo địa
chất của khu vực thăm dò khoáng sản, thăm dò bổ sung khoáng sản;
b) Kết quả thực hiện
công tác thăm dò khoáng sản, thăm dò bổ sung: khối lượng thực hiện, các sản
phẩm của từng phương pháp;
c) Đặc điểm chất lượng
và tính chất công nghệ của khoáng sản;
d) Đặc điểm địa chất
thủy văn, địa chất công trình khu vực thăm dò khoáng sản, thăm dò bổ sung;
đ) Đánh giá điều kiện
khai thác mỏ;
e) Chỉ tiêu dùng để
tính trữ lượng khoáng sản, phương pháp tính trữ lượng khoáng sản và kết quả
tính trữ lượng khoáng sản.
5. Phần thuyết minh của
báo cáo kết quả thăm dò nước nóng thiên nhiên, nước khoáng thiên nhiên bao gồm
các nội dung chính sau đây:
a) Đặc điểm cấu tạo địa
chất của khu vực thăm dò nước nóng thiên nhiên, nước khoáng thiên nhiên;
b) Kết quả thực hiện
công tác thăm dò nước nóng thiên nhiên, nước khoáng thiên nhiên;
c) Đặc điểm địa chất
thủy văn khu vực thăm dò nước nóng thiên nhiên, nước khoáng thiên nhiên;
d) Đánh giá chất lượng
nước nóng thiên nhiên, nước khoáng thiên nhiên tại lỗ khoan thăm dò;
đ) Kết quả tính toán
trữ lượng khai thác nước nóng thiên nhiên, nước khoáng thiên nhiên tại lỗ khoan
thăm dò;
e) Kiến nghị về khai
thác, chế biến, sử dụng và bảo vệ chất lượng nguồn nước nóng thiên nhiên, nước
khoáng thiên nhiên tại khu vực thăm dò.
Điều
41. Mẫu đề án thăm dò khoáng sản, báo cáo kết quả thăm dò khoáng sản, thăm dò
bổ sung
1. Đề án thăm dò khoáng
sản được lập theo mẫu số 01 của Phụ lục VI ban hành
kèm theo Thông tư này.
2. Đề án thăm dò bổ
sung để nâng cấp tài nguyên, trữ lượng khoáng sản được lập theo mẫu số 02 của Phụ lục VI ban hành kèm theo Thông
tư này.
3. Báo cáo kết quả thăm
dò khoáng sản, thăm dò bổ sung để nâng cấp tài nguyên, trữ lượng khoáng sản đối
với các loại khoáng sản rắn trong hồ sơ đề nghị công nhận báo cáo kết quả thăm
dò khoáng sản, thăm dò bổ sung được lập theo mẫu
số 03 của Phụ lục VI ban hành kèm theo Thông tư này.
4. Báo cáo kết quả thăm
dò, thăm dò bổ sung đối với nước nóng thiên nhiên, nước khoáng thiên nhiên
trong hồ sơ đề nghị công nhận báo cáo kết quả thăm dò, thăm dò bổ sung được lập
theo mẫu số 04 của Phụ lục VI ban hành kèm theo
Thông tư này.
Chương
VI
ĐIỀU
KHOẢN THI HÀNH
Điều
42. Hiệu lực thi hành
1. Thông tư này có hiệu
lực thi hành từ ngày ký ban hành.
2. Kể từ ngày Thông tư
này có hiệu lực thi hành, chấm dứt hiệu lực thi hành các quyết định và thông tư
sau đây:
a) Quyết định số
25/2007/QĐ-BTNMT ngày 31 tháng 12 năm 2007 của Bộ trưởng Bộ Tài nguyên và Môi
trường quy định về thăm dò, phân cấp trữ lượng và tài nguyên than;
b) Quyết định số
26/2007/QĐ-BTNMT ngày 31 tháng 12 năm 2007 của Bộ trưởng Bộ Tài nguyên và Môi
trường quy định về thăm dò, phân cấp trữ lượng và tài nguyên đá carbonat;
c) Quyết định số
27/2007/QĐ-BTNMT ngày 31 tháng 12 năm 2007 của Bộ trưởng Bộ Tài nguyên và Môi
trường quy định về thăm dò, phân cấp trữ lượng và tài nguyên các mỏ bauxit;
d) Quyết định số
14/2008/QĐ-BTNMT ngày 30 tháng 12 năm 2008 của Bộ trưởng Bộ Tài nguyên và Môi
trường quy định về thăm dò, phân cấp trữ lượng và tài nguyên các mỏ sa khoáng
thiếc, vàng và titan;
đ) Thông tư số
22/2009/TT-BTNMT ngày 11 tháng 11 năm 2009 của Bộ trưởng Bộ Tài nguyên và Môi
trường quy định về thăm dò, phân cấp trữ lượng và tài nguyên các mỏ đá sét;
e) Thông tư số
33/2010/TT-BTNMT ngày 19 tháng 12 năm 2010 của Bộ trưởng Bộ Tài nguyên và Môi
trường quy định về thăm dò, phân cấp trữ lượng và tài nguyên các mỏ quặng sắt;
g) Thông tư số
52/2014/TT-BTNMT ngày 09 tháng 9 năm 2014 của Bộ trưởng Bộ Tài nguyên và Môi
trường quy định về phân cấp trữ lượng và cấp tài nguyên nước khoáng, nước nóng
thiên nhiên;
h) Thông tư số
03/2015/TT-BTNMT ngày 13 tháng 02 năm 2015 của Bộ trưởng Bộ Tài nguyên và Môi
trường quy định về thăm dò và phân cấp trữ lượng, cấp tài nguyên khoáng sản
vàng gốc;
i) Thông tư số
04/2015/TT-BTNMT ngày 13 tháng 02 năm 2015 của Bộ trưởng Bộ Tài nguyên và Môi
trường quy định về thăm dò và phân cấp trữ lượng, cấp tài nguyên khoáng sản
chì, kẽm;
k) Thông tư số
73/2015/TT-BTNMT ngày 28 tháng 12 năm 2015 của Bộ trưởng Bộ Tài nguyên và Môi
trường quy định về thăm dò, phân cấp trữ lượng và tài nguyên khoáng sản đồng;
l) Thông tư số
74/2015/TT-BTNMT ngày 28 tháng 12 năm 2015 của Bộ trưởng Bộ Tài nguyên và Môi
trường quy định về thăm dò, phân cấp trữ lượng và tài nguyên khoáng sản apatit;
m) Thông tư số
01/2016/TT-BTNMT ngày 13 tháng 11 năm 2016 của Bộ trưởng Bộ Tài nguyên và Môi
trường quy định kỹ thuật về công tác thăm dò cát, sỏi lòng sông và đất, đá làm
vật liệu san lấp;
n) Thông tư số
45/2016/TT-BTNMT ngày 26 tháng 12 năm 2016 của Bộ trưởng Bộ Tài nguyên và Môi
trường quy định về đề án thăm dò khoáng sản, đóng cửa mỏ khoáng sản và mẫu báo
cáo kết quả hoạt động khoáng sản; mẫu văn bản trong hồ sơ cấp phép hoạt động
khoáng sản, hồ sơ phê duyệt trữ lượng khoáng sản; trình tự, thủ tục đóng cửa mỏ
khoáng sản;
o) Thông tư số
60/2017/TT-BTNMT ngày 08 tháng 12 năm 2017 của Bộ trưởng Bộ Tài nguyên và Môi
trường quy định về phân cấp trữ lượng và tài nguyên khoáng sản rắn;
p) Thông tư số
05/2020/TT-BTNMT ngày 31 tháng 8 năm 2020 của Bộ trưởng Bộ Tài nguyên và Môi
trường quy định kỹ thuật về thăm dò, đánh giá trữ lượng đá khối sử dụng làm ốp
lát và mỹ nghệ;
q) Thông tư số
02/2024/TT-BTNMT ngày 22 tháng 4 năm 2024 của Bộ trưởng Bộ Tài nguyên và Môi
trường sửa đổi, bổ sung một số điều của Thông tư số 01/2016/TT- BTNMT ngày 13
tháng 01 năm 2016 của Bộ trưởng Bộ Tài nguyên và Môi trường ban hành quy định
kỹ thuật về công tác thăm dò cát, sỏi lòng sông và đất, đá làm vật liệu san
lấp;
r) Điều 7
nội dung thăm dò khoáng sản đất hiếm và Chương III thăm dò khoáng sản
đất hiếm tại các Điều 29, Điều 30, Điều 31, Điều 32, Điều 33, Điều 34, Điều 35, Điều 36, Điều
37, Điều 38, Điều 39, Điều 40, Điều 41, Điều
42, Điều 43, Điều 44, Điều 45, Điều 46, Điều
47, Điều 48, Điều 49 và Phụ lục
III, Phụ lục IV, Thông tư số 21/2024/TT-BTNMT ngày 21 tháng 11 năm 2024 của Bộ trưởng
Bộ Tài nguyên và Môi trường quy định nội dung kỹ thuật của công tác điều tra,
đánh giá tài nguyên và thăm dò khoáng sản đất hiếm phần đất liền.
Điều
43. Điều khoản chuyển tiếp
1. Đề án thăm dò khoáng
sản kèm theo giấy phép thăm dò khoáng sản đã được cơ quan có thẩm quyền cấp
phép; đề án thăm dò bổ sung để nâng cấp tài nguyên, trữ lượng khoáng sản chính
hoặc xác định trữ lượng khoáng sản đi kèm (nếu có) cấp trước ngày Thông tư này
có hiệu lực và còn thời hạn giấy phép thì tiếp tục thực hiện theo các quy định
tại thời điểm cấp phép thăm dò, thăm dò bổ sung khoáng sản.
2. Đề án thăm dò khoáng
sản đã được tiếp nhận hồ sơ cấp phép thăm dò khoáng sản, đang thực hiện thủ tục
thẩm định đề án thăm dò khoáng sản nhưng chưa được thẩm định để cấp giấy phép
thăm dò khoáng sản; đề án thăm dò bổ sung để nâng cấp tài nguyên, trữ lượng
khoáng sản chính hoặc xác định trữ lượng khoáng sản đi kèm (nếu có) trong khu
vực được phép khai thác khoáng sản đã được cơ quan có thẩm quyền cấp giấy phép
khai thác khoáng sản tiếp nhận trước ngày Thông tư này có hiệu lực thì tổ chức,
cá nhân được quyền lựa chọn tiếp tục thực hiện theo các quy định tại thời điểm
nộp hồ sơ; nội dung thẩm định đề án thăm dò khoáng sản, đề án thăm dò bổ sung
để nâng cấp tài nguyên, trữ lượng khoáng sản chính hoặc xác định trữ lượng
khoáng sản đi kèm (nếu có) và hoàn thiện đề án thăm dò sau khi thẩm định thực
hiện theo quy định của Thông tư này mà không phải lập lại đề án thăm dò.
3. Báo cáo kết quả thăm
dò khoáng sản, báo cáo kết quả thăm dò nâng cấp trữ lượng khoáng sản đã được
tiếp nhận hồ sơ phê duyệt trữ lượng khoáng sản mà đang trong quá trình kiểm
tra, thẩm định và trình Hội đồng đánh giá trữ lượng khoáng sản quốc gia phê
duyệt thì được tiếp tục thực hiện mà không phải lập lại báo cáo kết quả thăm dò
khoáng sản, báo cáo kết quả thăm dò nâng cấp trữ lượng khoáng sản. Nội dung
hoàn thiện báo cáo kết quả thăm dò khoáng sản, báo cáo kết quả thăm dò nâng cấp
trữ lượng khoáng sản được thực hiện theo các quy định có liên quan của Thông tư
này.
Điều
44. Tổ chức thực hiện
1. Các bộ, cơ quan
ngang bộ, cơ quan thuộc Chính phủ, Chủ tịch Ủy ban nhân dân các tỉnh, thành phố
trực thuộc Trung ương có trách nhiệm chỉ đạo triển khai thực hiện Thông tư này.
2. Sở Nông nghiệp và
Môi trường các tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương có trách nhiệm giúp Chủ
tịch Ủy ban nhân dân tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương triển khai thực hiện
Thông tư này tại địa phương.
3. Các tổ chức, cá nhân
có liên quan chịu trách nhiệm thi hành Thông tư này. Trong quá trình thực hiện Thông
tư này, nếu có những vấn đề khó khăn, bất cập, tổ chức, cá nhân khác có liên
quan đến hoạt động thăm dò khoáng sản có trách nhiệm phản ánh đến Bộ Nông
nghiệp và Môi trường qua Cục Địa chất và Khoáng sản Việt Nam để kịp thời giải
quyết, xử lý theo quy định./.
|
Nơi nhận:
-
Thủ tướng và các Phó Thủ tướng Chính phủ;
- Văn phòng Quốc hội;
- Hội đồng Dân tộc và các Ủy ban của Quốc hội;
- Văn phòng Chính phủ;
- Tòa án nhân dân tối cao;
- Viện Kiểm sát nhân dân tối cao;
- Các Bộ, cơ quan ngang Bộ, cơ quan thuộc Chính phủ;
- UBND các tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương;
- Bộ trưởng và các Thứ trưởng Bộ NN&MT;
- Cục Kiểm tra văn bản QPPL - Bộ Tư pháp;
- Sở Nông nghiệp và Môi trường các tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương;
- Công báo; Cổng Thông tin điện tử Chính phủ;
- Website Bộ Nông nghiệp và Môi trường;
- Lưu: VT, PC, KHCN, ĐCKS.
|
KT. BỘ TRƯỞNG
THỨ TRƯỞNG
Trần Quý Kiên
|
PHỤ
LỤC I
MỐI QUAN HỆ GIỮA TRỮ LƯỢNG VÀ TÀI NGUYÊN KHOÁNG
SẢN RẮN
(Ban
hành kèm theo Thông tư số …/2025/TT-BTNMT ngày ... tháng … năm 2025 của Bộ
trưởng Bộ Nông nghiệp và Môi trường)
|
Cấp
trữ lượng và tài nguyên
|
Các
yếu tố chuyển đổi
|
Cấp
trữ lượng và tài nguyên
|
|
Trữ lượng cấp 111,
121
|
Đã được cấp thẩm
quyền phê duyệt, công nhận; dự án đầu tư khai thác mỏ đánh giá chưa có hiệu
quả kinh tế hoặc đánh giá có hiệu quả kinh tế nhưng chưa được phép khai thác
do các lý do an ninh quốc phòng, môi trường và pháp luật khác
|
Tài nguyên cấp 211,
221
|
|
Trữ lượng cấp 122
|
Đã được cấp thẩm
quyền phê duyệt, công nhận; dự án đầu tư khai thác mỏ đánh giá chưa có hiệu
quả kinh tế hoặc có hiệu quả kinh tế nhưng chưa được phép khai thác do các lý
do an ninh quốc phòng, môi trường và pháp luật khác
|
Tài nguyên cấp 222
|
|
Tài nguyên cấp 211
|
Đã được cấp thẩm
quyền phê duyệt, công nhận; dự án đầu tư khai thác mỏ đánh giá có hiệu quả
kinh tế, được phép khai thác
|
Trữ lượng cấp 111
|
|
Tài nguyên cấp 221,
331
|
Đã được cấp thẩm
quyền công nhận; dự án đầu tư khai thác mỏ đánh giá có hiệu quả kinh tế, huy
động vào thiết kế khai thác
|
Trữ lượng cấp 121
|
|
Tài nguyên cấp 222,
332
|
Trữ lượng cấp 122
|
PHỤ
LỤC II
MẠNG LƯỚI ĐỊNH HƯỚNG CÔNG TRÌNH THĂM DÒ MỘT SỐ
LOẠI KHOÁNG SẢN RẮN
(Ban
hành kèm theo Thông tư số ……/2025/TT-BNNMT ngày ... tháng … năm 2025 của Bộ
trưởng Bộ Nông nghiệp và Môi trường)
|
Số TT
|
Loại
khoáng sản
|
Cấp
trữ lượng
|
Loại
công trình thăm dò
|
Khoảng
cách giữa các công trình thăm dò (m)*
|
|
|
Nhóm
mỏ
|
|
|
I
|
II
|
III
|
IV
|
|
|
Theo
đường phương
|
Theo
hướng cắm
|
Theo
đường phương
|
Theo
hướng cắm
|
Theo
đường phương
|
Theo
hướng cắm
|
Theo
đường phương
|
Theo
hướng cắm
|
|
|
1
|
Vàng
gốc
|
121
|
Hào,
giếng
|
|
|
20÷30
|
|
|
|
|
|
|
|
Khoan,
lò
|
|
|
40÷60
|
20÷40
|
|
|
|
|
|
|
122
|
Hào,
giếng
|
|
|
40÷60
|
|
20÷30
|
|
20÷30
|
|
|
|
Khoan,
lò
|
|
|
80÷120
|
40÷60
|
40÷60
|
20÷40
|
20
|
20
|
|
|
2
|
Bauxit
|
Gốc
|
|
Hào,
giếng
|
100÷200
|
|
75÷100
|
|
50÷75
|
|
50
|
|
|
|
121
|
khoan,
lò
|
100÷200
|
100÷200
|
75÷100
|
40÷70
|
|
|
|
|
|
|
122
|
200÷400
|
200÷400
|
150÷200
|
70÷100
|
75÷100
|
35÷50
|
40÷50
|
20÷30
|
|
|
Eluvi,
deluvi
|
121
|
Hào,
giếng,
|
100÷200
|
100÷200
|
40÷70
|
40÷70
|
|
|
|
|
|
|
200÷400
|
200÷400
|
80÷140
|
80÷140
|
40÷70
|
40÷70
|
20÷30
|
20÷30
|
|
|
122
|
|
|
Phong
hóa laterit
|
121
|
Hào,
giếng, khoan
|
100÷200
|
100÷200
|
75÷150
|
75÷150
|
|
|
|
|
|
|
122
|
200÷400
|
200÷400
|
150÷300
|
150÷300
|
100÷150
|
80÷100
|
|
|
|
|
3
|
Urani
|
|
Hào,
giếng
|
|
|
20÷40
|
|
10÷20
|
|
|
|
|
|
121
|
Khoan
|
|
|
20÷40
|
20÷40
|
|
|
|
|
|
|
122
|
|
|
|
40÷60
|
40÷60
|
40÷60
|
20÷40
|
|
|
|
|
4
|
Mangan
|
|
Hào,
giếng
|
80÷100
|
|
40÷60
|
|
20÷30
|
|
|
|
|
|
121
|
Khoan,
lò
|
80÷100
|
40÷50
|
40÷60
|
30÷40
|
|
|
|
|
|
|
122
|
|
160÷200
|
40÷60
|
80÷100
|
40÷60
|
40÷60
|
30÷50
|
|
|
|
|
5
|
Antimon,
Molybden
|
|
Hào,
giếng
|
|
|
40÷60
|
|
30÷10
|
|
20÷10
|
|
|
|
121
|
Khoan,
lò
|
|
|
40÷60
|
20÷40
|
|
|
|
|
|
|
122
|
|
|
|
80÷100
|
40÷60
|
40÷60
|
20÷40
|
20÷40
|
20÷40
|
|
|
6
|
Nicken
|
|
Hào,
giếng
|
|
|
40÷60
|
|
20÷40
|
|
20÷40
|
|
|
|
121
|
Khoan
|
|
|
40÷60
|
20÷40
|
|
|
|
|
|
|
122
|
|
|
|
80÷100
|
40÷60
|
40÷60
|
20÷40
|
20÷30
|
20÷30
|
|
|
7
|
Thiếc,
titan gốc
|
|
Hào,
giếng
|
|
|
40÷60
|
|
20
÷ 40
|
|
20
÷ 30
|
|
|
|
121
|
Khoan,
lò
|
|
|
40÷60
|
20
÷ 40
|
|
|
|
|
|
|
122
|
|
|
|
80÷120
|
40÷60
|
40÷60
|
20
÷ 40
|
20
÷ 30
|
20
÷ 30
|
|
|
8
|
Titan
sa khoáng
|
121
|
Hào,
giếng, khoan
|
200
÷ 300
|
20
÷ 40
|
150
÷ 200
|
20
÷ 40
|
|
|
|
|
|
|
122
|
|
400
÷ 600
|
40
÷ 80
|
200
÷ 300
|
40
÷ 80
|
100
÷ 150
|
20
÷ 40
|
|
|
|
|
9
|
Vàng,
thiếc
|
121
|
|
|
|
100
÷ 150
|
10
÷ 20
|
|
|
|
|
|
|
122
|
|
|
|
100
÷ 150
|
20
÷ 40
|
75
÷ 100
|
20
÷ 40
|
50
÷ 75
|
10
÷ 20
|
|
|
10
|
Đồng
|
121
|
Hào,
giếng
|
50
÷75
|
|
30
÷ 40
|
|
|
|
|
|
|
|
Khoan,
lò
|
125
÷ 150
|
50
÷ 80
|
50
÷ 80
|
30
÷ 40
|
|
|
|
|
|
|
122
|
Hào,
giếng
|
125
÷ 150
|
|
70
÷ 80
|
|
40
÷ 50
|
|
20
÷ 30
|
|
|
|
Khoan,
lò
|
250
÷ 300
|
150
÷ 160
|
140
÷ 150
|
70
÷ 80
|
70
÷ 80
|
30
÷ 40
|
40
÷ 50
|
15
÷ 20
|
|
|
11
|
Chì
- kẽm
|
121
|
Hào,
giếng
|
50
÷ 60
|
|
40÷
50
|
|
|
|
|
|
|
|
Khoan,
lò
|
100
÷ 120
|
50
÷ 60
|
80
÷ 100
|
40÷
50
|
|
|
|
|
|
|
122
|
Hào,
giếng
|
75÷100
|
|
50÷
60
|
|
40÷
60
|
|
20÷30
|
|
|
|
Khoan,
lò
|
150÷200
|
75÷
100
|
100
÷ 120
|
50÷
60
|
80
÷ 100
|
40÷50
|
20÷30
|
20÷30
|
|
|
12
|
Sắt
|
121
|
Khoan,
khai đào
|
200÷250
|
200
÷ 250
|
75
÷ 150
|
50
÷ 80
|
|
|
|
|
|
|
122
|
|
400÷500
|
400
÷ 500
|
150
÷ 300
|
80
÷ 150
|
75
÷ 150
|
50
÷ 80
|
|
|
|
|
13
|
Than
|
121
|
Khoan,
khai đào
|
250÷500
|
125
÷ 250
|
125
÷ 250
|
75
÷ 150
|
100
÷ 125
|
50
÷ 75
|
|
|
|
|
122
|
|
500÷1000
|
250
÷ 500
|
250
÷ 500
|
125
÷ 250
|
125
÷ 250
|
75
÷ 150
|
50
÷ 75
|
40
÷ 50
|
|
|
14
|
Apatit
|
121
|
Khoan,
khai đào
|
75÷150
|
75
÷ 100
|
50
÷ 100
|
50
÷ 75
|
|
|
|
|
|
|
122
|
|
150÷300
|
150
÷ 200
|
100
÷ 150
|
75
÷ 100
|
50
÷ 100
|
40
÷ 60
|
30
÷ 50
|
30
|
|
|
|
Đá
cacbonat
|
Mỏ
lộ thiên
|
121
|
Tuyến
mẫu mặt, khoan
|
100÷200
|
100÷200
|
50÷100
|
50÷100
|
|
|
|
|
|
|
122
|
200÷400
|
200÷400
|
100÷200
|
100÷200
|
40
÷ 60
|
40
÷ 60
|
20
÷ 30
|
20
÷ 30
|
|
|
Mỏ
bị phủ dày
|
121
|
Khoan
|
100
|
50
÷ 100
|
50÷100
|
40
÷ 60
|
|
|
|
|
|
|
122
|
200
|
100
÷ 200
|
100
÷ 200
|
50
÷ 100
|
40
÷ 60
|
30
÷ 50
|
40
÷ 60
|
20
÷ 30
|
|
|
16
|
Đá
sét
|
121
|
Hào
tuyến
|
100
|
|
80
÷ 100
|
|
|
|
|
|
|
|
Khoan
|
75÷150
|
75÷150
|
50
÷ 100
|
40
÷ 60
|
|
|
|
|
|
|
122
|
Hào
tuyến
|
200
|
|
80
÷ 100
|
|
80
÷ 100
|
|
20
÷ 30
|
|
|
|
Khoan
|
150÷300
|
150÷300
|
100
÷ 200
|
80
÷ 100
|
20
÷ 50
|
20
÷ 25
|
20
÷ 30
|
20
÷ 30
|
|
|
17
|
Silic
|
|
Hào,
giếng
|
80
÷ 100
|
|
80
÷ 100
|
|
|
|
|
|
|
|
121
|
Khoan
|
80
÷ 100
|
60
÷ 80
|
60
÷ 80
|
40
÷ 60
|
|
|
|
|
|
|
122
|
|
160
÷ 200
|
80
÷ 100
|
80
÷ 100
|
60
÷ 80
|
60
÷ 80
|
40
÷ 60
|
|
|
|
|
18
|
Magnesit
nguồn gốc trầm tích biến chất
|
|
Hào,
giếng
|
80
÷ 100
|
|
40
÷ 60
|
|
|
|
|
|
|
|
121
|
Khoan
|
80
÷ 100
|
40
÷ 60
|
40
÷ 60
|
40
÷ 60
|
|
|
|
|
|
|
122
|
|
160
÷ 200
|
80
÷ 100
|
80
÷ 100
|
40
÷ 60
|
40
÷ 60
|
40
÷ 60
|
|
|
|
|
19
|
Đá
xây dựng
|
121
|
Khoan,
khai đào, vết lộ
|
80
÷ 100
|
80
÷ 100
|
40
÷ 60
|
40
÷ 60
|
|
|
|
|
|
|
122
|
|
160
÷ 200
|
160
÷ 200
|
80
÷ 100
|
80
÷ 100
|
40
÷ 60
|
40
÷ 60
|
|
|
|
|
20
|
Pyrofilit
|
121
|
Khoan
|
80
÷ 100
|
40
÷ 60
|
40
÷ 60
|
40
÷ 60
|
|
|
|
|
|
|
122
|
|
160
÷ 200
|
80
÷ 100
|
80
÷ 100
|
40
÷ 60
|
40
÷ 60
|
40
÷ 60
|
|
|
|
|
21
|
Đá
quý
|
122
|
Khoan
|
|
|
|
|
20
÷ 40
|
10
÷ 20
|
10
÷ 20
|
10
|
|
|
22
|
Bán
quí và đá cảnh
|
|
Vết
lộ, hào
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
121
|
Khoan
|
|
|
20
÷ 40
|
20
÷ 40
|
|
|
|
|
|
|
122
|
|
|
|
40
÷ 60
|
20
÷ 40
|
20
÷ 40
|
20
÷ 40
|
20
÷ 30
|
20
÷ 30
|
|
|
23
|
Kaolin
|
|
Hào,
giếng
|
100
|
|
40
÷ 60
|
|
|
40
÷ 60
|
|
|
|
|
121
|
Khoan
|
80
÷ 100
|
40
÷ 60
|
40
÷ 60
|
40
÷ 60
|
|
|
|
|
|
|
122
|
|
160
÷ 200
|
80
÷ 100
|
80
÷ 100
|
40
÷ 60
|
40
÷ 60
|
40
÷ 60
|
|
|
|
|
24
|
Puzolan
|
121
|
Khoan,
khai đào
|
80
÷ 100
|
40
÷ 60
|
40
÷ 60
|
40
÷ 60
|
|
|
|
|
|
|
122
|
|
160
÷ 200
|
40
÷ 60
|
80
÷ 100
|
40
÷ 60
|
40
÷ 60
|
40
÷ 60
|
|
|
|
|
25
|
Khoáng
sản kim loại khác
|
|
Hào,
giếng
|
40
÷ 60
|
|
40
÷ 60
|
|
40
÷ 60
|
|
|
|
|
|
121
|
Khoan,
lò
|
80
÷ 100
|
40
÷ 60
|
40
÷ 60
|
40
÷ 60
|
|
|
|
|
|
|
122
|
|
160
÷ 200
|
40
÷ 60
|
80
÷ 100
|
40
÷ 60
|
40
÷ 60
|
20
÷ 40
|
20
÷ 30
|
20
÷ 30
|
|
|
26
|
Khoáng
sản phi kim loại khác
|
121
|
Khoan,
khai đào
|
80
÷ 100
|
40
÷ 60
|
40
÷ 60
|
40
÷ 60
|
|
|
|
|
|
|
122
|
|
160
÷ 200
|
40
÷ 60
|
80
÷ 100
|
40
÷ 60
|
40
÷ 60
|
40
÷ 60
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
* Ghi chú: Mạng lưới
định hướng các công trình thăm dò không phải là bắt buộc cho mọi trường hợp.
Trên cơ sở phân tích chi tiết đặc điểm cấu tạo địa chất mỏ; hình thái, kích
thước, thế nằm của thân quặng; đặc điểm địa hình, quy luật và mức độ biến đổi
về chiều dày và chất lượng khoáng sản để lựa chọn mạng lưới bố trí các công
trình thăm dò hợp lý nhất cho đối tượng thăm dò.
PHỤ
LỤC III
YÊU CẦU BỔ SUNG VỀ KỸ THUẬT THĂM DÒ CHO MỘT SỐ
KHOÁNG SẢN
(Ban
hành kèm theo Thông tư số …../2025/TT-BNNMT ngày .. tháng .. năm 2025 của Bộ
trưởng Bộ Nông nghiệp và Môi trường)
1. Khoáng sản vàng gốc
1.1. Nguyên tắc lấy mẫu:
Đối với công trình gặp quặng ngoài việc lấy mẫu liên tục trên toàn bộ đới
khoáng hóa có chứa quặng, để đảm bảo đủ cơ sở khoanh nối ranh giới thân quặng,
lớp kẹp và mối quan hệ giữa quặng và đá vây quanh phải triển khai lấy mẫu toàn
bộ từ 02-03 lỗ khoan. Chiều dài mẫu rãnh được xác định bởi cấu tạo bên trong
thân quặng; sự biến đổi thành phần vật chất; đặc điểm cấu tạo, kiến trúc, tính
chất cơ lý của quặng;
1.2. Kết quả phân tích mẫu
phải xác định hàm lượng, dạng tồn tại của thành phần có ích chính và thành phần
có ích đi kèm (nếu có). Hàm lượng Au, Ag trong quặng vàng gốc được xác định
bằng phân tích nung luyện hoặc hấp thụ nguyên tử, quy trình phân tích thực hiện
theo quy định hiện hành; Mẫu phân tích cơ bản phải phân tích 2 thành phần Au,
Ag. Phân tích cơ bản thực hiện 100% số mẫu đã lấy tại công trình thăm dò. Các
thành phần có hại và các thành phần khác xác định theo mẫu nhóm ít nhất bằng
20% số mẫu cơ bản nhưng không nhỏ hơn 30 mẫu và phân tích các thành phần Cu,
As, Pb, Zn, Sb, WO3, S, Hg, Bi, Te, B, Li,
F, U, Th, Mo, Sn, Ni, Co, Fe,…
2. Khoáng sản bauxit
2.1. Loại công trình
thăm dò: Đối với các mỏ bauxit nguồn gốc trầm tích, các công trình thăm dò được
sử dụng là hào, giếng và khoan. Trong những trường hợp mỏ hoặc thân quặng có
cấu tạo địa chất rất phức tạp, sự phân bố thành phần có ích rất không đồng đều,
cho phép sử dụng các công trình lò. Đối với những mỏ bauxit nằm ẩn, sâu yêu cầu
sử dụng phương pháp thăm dò địa vật lý trước khi bố trí mạng lưới lỗ khoan.
Trong quá trình thăm dò phải có các công trình khai đào hoặc lỗ khoan chuẩn để
so sánh với các tài liệu đo địa vật lý; Đối với các mỏ bauxit nguồn gốc phong
hoá laterit, chủ yếu được sử dụng công trình giếng và hào để thăm dò. Trường
hợp cần thiết cho phép sử dụng công trình khoan để thay thế giếng;
2.2. Yêu cầu về công
tác lấy, gia công mẫu nguyên khai: trong giai đoạn thăm dò chủ yếu lấy mẫu cỡ
hạt để xác định chất lượng và hệ số thu hồi tinh quặng, mẫu nguyên khai chỉ lấy
với số lượng đủ để khái quát những đặc điểm cơ bản của quặng. Tuỳ theo đặc điểm
cấu tạo thân quặng, chất lượng và quy mô của từng mỏ, số lượng mẫu nguyên khai
chiếm khoảng từ 5% đến 10% tổng số mẫu cỡ hạt;
2.3. Yêu cầu về phân
tích mẫu cơ bản: Mẫu hoá cơ bản phân tích tối đa 06 thành phần, bao gồm: Al2O3, SiO2, Fe2O3, FeO, TiO2 và mất khi nung (MKN).
Phân tích hoá toàn diện phân tích bổ sung 13 thành phần, bao gồm: CaO, MnO, CO2, Na2O, K2O, Chữu cơ, MgO, P2O5, Ga, V2O5, Sc, S, và Cr, ngoài
sáu thành phần đã phân tích mẫu hoá cơ bản;
2.4. Tuỳ theo mức độ
yêu cầu, mẫu công nghệ tuyển khoáng phải được nghiên cứu theo quy mô phòng thí
nghiệm, phòng thí nghiệm mở rộng hoặc bán công nghiệp. Tính chất hoà tách quặng
bauxit phải được nghiên cứu trong điều kiện phòng thí nghiệm. Đối với loại
quặng mới hoặc khó hoà tách hoặc chưa có kinh nghiệm sản xuất công nghiệp phải
tiến hành nghiên cứu theo chương trình đặc biệt phù hợp với mục đích sử dụng
theo yêu cầu của chủ đầu tư. Việc phân loại quặng công nghiệp phải được xác
định trên cơ sở phương pháp chế biến tối ưu (Bayer, thiêu kết hoặc kết hợp
Bayer và thiêu kết), khả năng xử lý bùn đỏ, sự cần thiết và biện pháp làm sạch
nước thải công nghiệp. Chất lượng các sản phẩm chế biến phải phù hợp với các
tiêu chuẩn kỹ thuật hiện hành.
3. Khoáng sản apatit
3.1. Mẫu hóa nhóm,
ngoài các thành phần đã phân tích ở mẫu cơ bản, lựa chọn bổ sung các thành phần:
SiO2, Al2O3, FeO, Fe2O3, CaO, MgO, MnO, K2O, Na2O, CKT, S, MKN, Cl, F,
S, Tr2O3, Y2O3, U3O8, ThO2,... phù hợp với từng
loại quặng.
3.2. Trữ lượng, tài
nguyên quặng apatit là trữ lượng hiện có trong lòng đất, không tính đến sự tổn
thất khi khai thác, chế biến và tính theo đơn vị nghìn tấn cho quặng và P2O5.
4. Khoáng sản vàng,
thiếc và titan sa khoáng
4.1. Các công trình
thăm dò mỏ sa khoáng thiếc, vàng và titan tùy thuộc vào đặc điểm địa chất mỏ,
có thể là hào, hào lớn, giếng và khoan. Khi sử dụng khoan cần kiểm tra bằng
giếng hoặc lỗ khoan đường kính lớn hơn; trường hợp không sử dụng được các dạng
công trình kiểm tra nêu trên cho phép sử dụng khoan chùm. Số lượng công trình
kiểm tra tối thiểu từ 5 đến 10% số lượng công trình khoan.
4.2. Mẫu trọng sa cơ
bản phải lấy cho tất cả công trình gặp tầng chứa quặng. Khi thăm dò bằng giếng,
tùy thuộc vào đặc điểm phân bố các khoáng vật có ích, phải lấy mẫu toàn khối,
một phần khối hoặc mẫu rãnh. Chiều dài mẫu lấy trong tầng sản phẩm phụ thuộc
vào từng loại khoáng sản; thông thường đối với vàng, chiều dài mẫu không vượt
quá 0,2m, đối với thiếc 0,5m và với titan 2,0m. Khoảng cách lấy mẫu ở tầng phủ
hoặc tầng sản phẩm có chiều dày rất lớn có thể lớn hơn;
4.3. Đối với mỏ sa
khoáng vàng hàm lượng thấp, phân bố rất không đồng đều, khối lượng mẫu lấy phải
bằng 100% mẫu lấy lên từ công trình thăm dò. Đối với mỏ sa khoáng thiếc, lượng mẫu
có thể rút gọn đến 20 - 40dm3, đối với mỏ sa khoáng titan lượng mẫu có thể
rút gọn đến 0,5 - 1,0 kg;
4.4. Mẫu trọng sa trong
thăm dò các mỏ sa khoáng thiếc, vàng được rửa đãi đến màu xám. Đối với mẫu sa
khoáng titan chỉ được rửa sạch sét gửi phân loại, phân tích. Công tác rửa, đãi mẫu
trọng sa thiếc, vàng cần phải được kiểm tra một cách có hệ thống và định kỳ
(theo lô mẫu, tháng hoặc quý); số lượng mẫu kiểm tra phải đạt từ 5 đến 10% tổng
khối lượng mẫu; Mẫu trọng sa nhóm cần được lấy một cách hệ thống cho các thân
quặng theo công trình, mặt cắt và khối trữ lượng. Mỗi khối, hoặc thân quặng tối
thiểu có từ 10 đến 20 mẫu nhóm.
4.5. Mẫu trọng sa nhóm:
yêu cầu phân tích thành phần các khoáng vật có ích chính và khoáng vật đi kèm.
Đối với mỏ sa khoáng vàng phải xác định hàm lượng vàng (g/m3) và các khoáng vật
caxiterit, vonframit, ilmenit, rutil, zircon, monazit. Đối với mỏ sa khoáng
thiếc phải xác định hàm lượng caxiterit, vàng (g/m3) và các khoáng vật
sheelit, vonframit, ilmenit, rutil, zircon, monazit. Đối với mỏ sa khoáng titan
phải xác định các khoáng vật nhóm titan, zircon, monazit và các khoáng vật
turmalin, amphibol, stavolit, granat.
4.6. Mẫu phân tích hóa:
Trong trường hợp sử dụng mẫu phân tích hóa để xác định hàm lượng quặng sa
khoáng, yêu cầu phân tích hóa cơ bản thành phần nguyên tố chính, như sau: đối
với sa khoáng vàng chỉ tiêu phân tích là Au, với sa khoáng thiếc là Sn và WO3, với sa khoáng titan
là TiO2 và Zr2O3. Ngoài ra, cần phân
tích hóa xác định hàm lượng các thành phần chính trong quặng nguyên khai, thành
phần có ích, có hại trong quặng tinh: đối với quặng tinh thiếc, phải xác định
hàm lượng Sn, Ta, Nb, In, tổng TR2O3; ngoài ra phân tích hàm lượng Sn trong đơn
khoáng caxiterit. Đối với quặng tinh vàng phải xác định hàm lượng Au và Ag. Đối
với quặng sa khoáng titan, quặng nguyên khai cần xác định hàm lượng các thành phần
(SiO2, TiO2, Al2O3, ZrO2, FeO, Fe2O3, Cr2O3, MnO, P2O5, V2O5, WO3, SO3). Quặng tinh ilmenit,
rutil và zircon cần xác định hàm lượng các thành phần (SiO2, TiO2, Al2O3, Fe2O3, FeO, Cr2O3, ZrO2, MnO, P2O5, V2O5, S). Ngoài ra, đối với
quặng tinh ilmenit, rutil phân tích bổ sung (Hf, Se, Nb, Ta, V), quặng tinh
zircon phân tích (Hf, Sc, nhóm đất hiếm), quặng tinh monazit xác định thori.
5. Khoáng sản đồng
5.1. Mẫu hóa cơ bản
phải được lấy ở công trình gặp quặng. Tùy thuộc vào sự biến đổi thân quặng, mẫu
được lấy liên tục trên toàn bộ chiều dày thân quặng và phải lấy một số mẫu ở
lớp đá trụ và đá vách, với khoảng cách bằng chiều dày lớp đá kẹp có trong thân
quặng, lấy mẫu toàn bộ từ 02-03 lỗ khoan. Tại các công trình khai đào và vết lộ
gặp quặng, mẫu được lấy bằng phương pháp mẫu rãnh, tùy thuộc vào mức độ đồng
đều của quặng, tiết diện rãnh mẫu thay đổi trong phạm vi hình chữ nhật có chiều
rộng từ 5cm đến 10cm và chiều sâu 3cm đến 5cm. Chiều dài mẫu cơ bản được xác
định bởi cấu tạo, bề dày, chất lượng và tính đồng nhất của thân quặng; đối với
các thân quặng mỏng, cấu tạo và thành phần không đồng nhất, chiều dài của một mẫu
đơn từ 0,4m đến 1,0m, tối đa đến 2,0m; đối với các thân quặng dày, cấu tạo và
thành phần tương đối đồng nhất, chiều dài một mẫu đơn từ 1m đến 2m, tối đa 3m;
tại các công trình khoan, mẫu được lấy bằng phương pháp chẻ đôi theo đường trục
lõi khoan, lấy một phần hai và lưu một phần hai mẫu trong khay mẫu. Mẫu hóa
toàn diện phải được lấy cho từng thân quặng và loại quặng tự nhiên bằng cách
nhóm các mẫu hóa cơ bản lấy ở các công trình thăm dò theo mạng lưới thăm dò
phân bố đều trên toàn mỏ.
5.2. Các thành phần có
ích đi kèm, thành phần có hại và các thành phần khác xác định theo mẫu hóa
nhóm. Mẫu hóa nhóm, ngoài các thành phần đã phân tích ở mẫu cơ bản, cần lựa
chọn phân tích bổ sung các thành phần: S, As, Sb, Fe, Au, Ag, Te, TR2O3, Mo, W, Pt, Co, Se,
In, Ge, U3O8, SiO2, Al2O3, MnO, CaO... phù hợp
cho từng loại quặng; trường hợp khoáng sản đi kèm phân bố đồng đều và có tương
quan với khoáng sản chính thì yêu cầu phân tích cùng mẫu hóa cơ bản.
5.3. Mẫu công nghệ phải
được nghiên cứu ở quy mô phòng thí nghiệm hoặc phòng thí nghiệm mở rộng. Đối
với loại quặng mới, quặng khó tuyển hoặc chưa có kinh nghiệm sản xuất công
nghiệp cần phải có chương trình nghiên cứu, đánh giá riêng; Kết quả nghiên cứu mẫu
công nghệ phải đánh giá được thành phần vật chất quặng, xác định các thông số
kinh tế - kỹ thuật chủ yếu của các công đoạn tuyển, đề xuất được sơ đồ công
nghệ nghiền, tuyển hợp lý để thu hồi với thành phần có ích chính là tinh quặng
đồng và khả năng thu hồi thành phần có ích đi kèm là Au, Ag, Fe, S, TR2O3,... (nếu có).
6. Khoáng sản than
6.1. Yêu cầu về lấy mẫu
lõi khoan: Việc khoan phá không lấy mẫu chỉ được áp dụng trong thăm dò các đoạn
địa tầng đã biết chắc chắn qua tài liệu thực tế của các lỗ khoan kề cận và phải
được thể hiện trong đề án thăm dò; Tại các đoạn đã khoan nhưng không lấy được mẫu
lõi khoan thì phải lấy mẫu mùn khoan để tham khảo khi lập tài liệu nguyên thuỷ
lỗ khoan. Số lượng mẫu tối thiểu và các chỉ tiêu chủ yếu phân tích, thí nghiệm
trong thăm dò các mỏ than tại bảng 1.
6.2. Yêu cầu về bảo
quản và huỷ bỏ các mẫu lõi khoan: Việc bảo quản và huỷ bỏ mẫu lõi khoan phải
thực hiện theo quy định hiện hành về bảo quản và huỷ bỏ các mẫu lõi khoan. Đối
với các mẫu lõi khoan không phải lưu giữ, sau khi đã mô tả, thu thập đầy đủ các
tài liệu, số liệu, chụp ảnh mẫu và lấy các loại mẫu lõi khoan theo yêu cầu của
đề án thăm dò thì có thể huỷ bỏ bằng phương pháp chôn lấp và ghi chép vào tài
liệu nguyên thuỷ lỗ khoan.
6.3. Yêu cầu đánh giá
các công trình khai thác hầm lò cũ: Trường hợp trong khu vực thăm dò có các
công trình khai thác hầm lò cũ, phải xác định phạm vi đã khai thác hết than,
phạm vi còn than và đánh giá khả năng tàng trữ nước, khí mỏ và mức độ ảnh hưởng
đến các công trình khai thác than sau này. Việc khảo sát, nghiên cứu, dọn, vét,
lấy mẫu trong các công trình khai thác hầm lò cũ chỉ được tiến hành khi có đủ
các điều kiện bảo đảm an toàn lao động theo quy định.
6.4. Yêu cầu về công
tác địa vật lý: Tổ hợp phương pháp địa vật lý phải được lựa chọn phù hợp với
đặc điểm địa vật lý - địa chất của mỏ than và yêu cầu của công tác thăm dò. Các
tài liệu địa vật lý phải bảo đảm đủ độ tin cậy để xác định đặc điểm cấu trúc -
kiến tạo mỏ, chất lượng than và các điều kiện địa chất khai thác mỏ; Các lỗ
khoan máy đã thi công đều phải tiến hành đo carota bằng các phương pháp khác
nhau theo Quy phạm kỹ thuật phương pháp carota hiện hành; Đối với các điểm
khoan qua vỉa than bị mất mẫu hoặc tỷ lệ mẫu than thấp hơn theo quy định tại điểm d khoản 1 Điều 15 Thông tư này, khi đo carota lỗ khoan
phải áp dụng đầy đủ các phương pháp cần thiết để tài liệu đo carota có thể đảm
bảo độ tin cậy theo yêu cầu tính trữ lượng than.
6.5. Yêu cầu về đánh
giá độ chứa khí mỏ: Phải đánh giá độ chứa khí mỏ cả trong than và đá vây quanh;
thu thập đầy đủ các số liệu về khí mỏ tại các công trình khai thác đang hoạt
động kề cận; phải xác định thành phần và nguồn gốc khí trong mỏ than, quy luật
phân bố các chất khí theo diện tích, chiều sâu địa tầng và hướng cắm của các
vỉa than; các yếu tố địa chất ảnh hưởng đến quy luật phân bố khí mỏ, mức độ ảnh
hưởng của các chất khí đến quá trình khai thác than sau này; phải đánh giá mức
độ giầu khí làm cơ sở cho dự báo cấp khí mỏ. Khi có đủ các dữ liệu, phải tính
trữ lượng khí trong than như là một loại khoáng sản có ích đi kèm.
6.6. Nhiệm vụ đánh giá
độ chứa khí mỏ: Thu thập đầy đủ, chính xác các thông số về độ chứa khí tự nhiên
của mỏ làm cơ sở cho nghiên cứu đầu tư xây dựng công trình mỏ và thiết kế khai
thác mỏ; xác định đặc điểm về thành phần định tính khí thiên nhiên và phân đới
khí, chiều sâu bề mặt đới khí metan và độ chứa khí tự nhiên của các vỉa than
chính trong mỏ, ảnh hưởng của các yếu tố địa chất chủ yếu đối với sự phân bố
các chất khí trong than và đá vây quanh, đặc biệt chú ý các tầng đá vây quanh
có sức chứa khí lớn, các quy luật cơ bản về sự thay đổi chiều sâu đới khí phong
hoá, sự thay đổi hàm lượng các chất khí theo chiều sâu và sự phụ thuộc của các
quy luật đó với các yếu tố địa chất.
6.7. Yêu cầu về đánh
giá các khoáng sản và các thành phần có ích đi kèm: Các khoáng sản có ích thành
tạo trong đá vây quanh, đất phủ và các thành phần có ích đi kèm trong than,
phải được thăm dò, tính trữ lượng, tài nguyên và đánh giá khả năng khai thác,
chế biến, thu hồi trong quá trình khai thác than. Các khoáng sản có ích thành
tạo trong đá vây quanh và đất phủ được xem như các thân khoáng độc lập để thăm
dò, tính trữ lượng, tài nguyên; trường hợp cần thiết phải lập đề án thăm dò
riêng. Đối với các vỉa than có chứa germani, chứa nhiều lưu huỳnh ở dạng pyrit
hoặc có chứa các chất phóng xạ phải tiến hành xác định hàm lượng germani, lưu
huỳnh, urani trong các mẫu than và đá vây quanh với số lượng từ 10% đến 15%
tổng số mẫu hoá - kỹ thuật đã lấy trong diện tích thăm dò một mỏ than. Trong
quá trình thăm dò phải xác định các chất có nhiều độc tính như thuỷ ngân, asen,
fluor và các kim loại kiềm có mặt trong than và đá vây quanh.
6.8. Yêu cầu về đánh
giá chất lượng than: Việc chọn mẫu và gia công mẫu phải được tiến hành riêng
cho từng lớp than và đá kẹp, không gộp chung vào lớp than. Trong diện tích thăm
dò nếu có các công trình khai thác than đang hoạt động thì các công trình này
có giá trị như các công trình thăm dò và phải lấy mẫu để đánh giá chất lượng
than. Trường hợp cần đánh giá chất lượng của lớp than hoặc vỉa than thì phải
lấy mẫu tổng hợp hoặc mẫu nhóm của cả lớp than hoặc vỉa than. Trường hợp đã có
số liệu chứng minh vỉa than, phân vỉa than có chất lượng ổn định, thì chiều dài
của một mẫu đơn đối với các vỉa mỏng và dày trung bình phải được lấy bằng chiều
dày của cả lớp than, phân vỉa than hoặc toàn bộ vỉa than; đối với các vỉa dày
và rất dày có chất lượng ổn định thì chiều dài của mẫu đơn phải lấy bằng chiều
cao dự kiến của phân tầng thiết kế khai thác; đối với các vỉa than rất mỏng thì
chiều dài của mẫu đơn được lấy bằng chiều dày toàn vỉa.
6.9. Yêu cầu về lấy,
thí nghiệm các mẫu kỹ thuật, công nghệ than: Vị trí lấy các mẫu công nghệ phải
được thiết kế trên sơ đồ lấy mẫu của đề án thăm dò, đảm bảo tính đại diện cho
vỉa than hoặc nhóm vỉa than thăm dò; các loại mẫu kỹ thuật, công nghệ: thể
trọng lớn, sàng, tuyển, làm giàu, đóng bánh, luyện cok phải được lấy tại các
công trình khai đào. Trường hợp lớp phủ dày, không có khả năng thi công các
công trình khai đào để lấy mẫu thì phải thi công các lỗ khoan có đường kính lớn
hoặc chùm các lỗ khoan để lấy đủ khối lượng tối thiểu dự kiến của mẫu công
nghệ; Các tính chất hoá - kỹ thuật và các đặc tính công nghệ của than phải được
phân tích, thí nghiệm theo các chỉ tiêu cơ bản của “Hệ thống chỉ tiêu chất lượng”
theo quy định, quy chuẩn, tiêu chuẩn đang có hiệu lực tại thời điểm áp dụng và
các chỉ tiêu khác nếu xét thấy cần thiết. Số lượng mẫu và các chỉ tiêu phân
tích, thí nghiệm trong thăm dò các mỏ than xác định trong đề án thăm dò được
thẩm định, phê duyệt theo quy định.
6.10. Việc nghiên cứu
các đặc tính công nghệ than phải được tiến hành chủ yếu bằng mẫu thử nghiệm
công nghệ trong phòng; các đặc tính công nghệ than phải được xác định ở mức đủ
cơ sở thiết kế sơ đồ công nghệ chế biến than, thu hồi các thành phần có ích đi
kèm và khả năng sử dụng tro than, chất thải trong khai thác, chế biến than. Đối
với các mỏ than nằm trong vùng than, bể than đã xác định rõ sơ đồ công nghệ chế
biến than chung thì khi thăm dò không phải lấy các mẫu thử nghiệm công nghệ,
trừ trường hợp có yêu cầu riêng cho hướng sử dụng mới được đề cập trong đề án
thăm dò.
6.11. Yêu cầu về số lượng,
chủng loại các chỉ tiêu phân tích thí nghiệm, đánh giá chất lượng than: Số
lượng mẫu và các chỉ tiêu phân tích, thí nghiệm đánh giá chất lượng than tuỳ
thuộc từng loại than và yêu cầu thăm dò. Số lượng mẫu tối thiểu và các chỉ tiêu
phân tích, thí nghiệm đánh giá chất lượng than tuỳ thuộc từng loại than và yêu
cầu thăm dò được quy định tại Phụ lục 1 ban hành
kèm theo Quy định này.
7. Khoáng sản đá
carbonat
7.1. Cơ sở phân chia
nhóm mỏ thăm dò: Bổ sung các căn cứ về hệ số chứa đá sản phẩm, hệ số karst và
hệ số biến đổi chu vi đường viền để luận giải, phân chia nhóm mỏ thăm dò.
7.2. Mức độ nghiên cứu
địa chất mỏ phải đảm bảo xác định được đặc điểm cấu trúc địa chất, điều kiện
thành tạo mỏ, mức độ biến đổi thạch học, mức độ phát triển karst, độ nứt nẻ và
mức độ phá huỷ kiến tạo của đá. Tuỳ theo kích thước và mức độ phức tạp của mỏ,
phải lập bản đồ địa chất thạch học mỏ tỷ lệ 1:5.000 đến tỷ lệ 1:1.000 kèm theo
các mặt cắt địa chất và cột địa tầng thích hợp. Để nghiên cứu địa chất vùng
phải lập bản đồ địa chất tỷ lệ 1:10.000 đến tỷ lệ 1:25.000.
7.3. Yêu cầu về phân
tích mẫu: Mẫu hoá cơ bản chỉ phân tích những thành phần có ích, có hại chính,
bao gồm: CaO, MgO, MKN, CKT; đối với đá carbonat làm bột carbonat canxi phải
phân tích thêm thành phần SiO2, Al2O3, T.Fe, độ trắng. Phân tích hoá toàn diện gồm
các thành phần của đá, bao gồm: CaO, MgO, Cr2O3, FeO, SiO2, Al2O3, Fe2O3, Mn3O4, P2O5, SO3, Na2O, K2O, Cl-, TiO2, CKT, MKN và các thành phần khác.
8. Khoáng sản đá sét
Yêu cầu về công tác
phân tích và kiểm tra mẫu:
8.1. Đối với đá sét
dùng để sản xuất xi măng phải phân tích các thành phần SiO2, Al2O3, Fe2O3, MKN ở mẫu cơ bản và
các thành phần SiO2, Al2O3, Fe2O3, FeO, CaO, MgO, MKN,
SO3, P2O5, K2O, Na2O, TiO2, Cl- ở mẫu nhóm;
8.2. Đối với đá sét
dùng để sản xuất vật liệu chịu lửa, đồ sứ, gốm, giấy, cao su, hương liệu phải
phân tích các thành phần SiO2, Al2O3, Fe2O3, TiO2, MKN ở mẫu cơ bản và các thành phần SiO2, Al2O3, Fe2O3, FeO, CaO, MgO, MKN,
SO3, K2O, Na2O, TiO2 ở mẫu nhóm. Khi đá sét
có chứa thạch cao thì phải phân tích thành phần SO3 ở toàn bộ mẫu cơ bản;
8.3. Đối với sét
bentonit phân tích các thành phần SiO2, Al2O3, Fe2O3, CaO, MgO, K2O, Na2O, hệ số keo, tổng trao
đổi cation ở mẫu cơ bản và SiO2, Al2O3, Fe2O3, FeO, CaO, MgO, MKN, SO3, K2O, Na2O, TiO2 ở mẫu nhóm;
8.4. Phải nghiên cứu
thành phần hạt đối với đá sét dùng cho sản xuất xi măng, vật liệu chịu lửa, vật
liệu gốm xây dựng, đồ sứ, keramzit. Phải xác định hàm lượng vật liệu mảnh vụn,
kích thước và thành phần các thể bao lớn, các bè cỡ hạt và độ dẻo của đá sét;
8.5. Phải nghiên cứu
đặc điểm kỹ thuật gốm đối với đá sét dùng cho sản xuất vật liệu chịu lửa, vật
liệu gốm xây dựng, đồ sứ, keramzit. Phải xác định độ nhạy khi sấy khô, nhiệt độ
nung thích hợp, giới hạn bền khi kéo ở trạng thái khô, cường độ kháng nén và
kháng uốn tạm thời sau khi nung ở nhiệt độ thích hợp, độ co không khí, độ co
nung, độ hút nước sau khi nung ở nhiệt độ thích hợp, độ xuyên nước, độ ẩm tạo
hình.
9. Khoáng sản đất hiếm
9.1. Đối với các mỏ
quặng đất hiếm nguyên sinh, cần nghiên cứu chi tiết mức độ phát triển, phạm vi,
độ sâu, sự phân đới, tổ hợp khoáng vật và quy luật biến đổi của đới (vỏ) phong
hóa, cũng như các quá trình làm giàu và làm nghèo các nguyên tố đất hiếm tại bề
mặt.
9.2. Đối với các mỏ
quặng đất hiếm dạng hấp phụ ion, cần nghiên cứu chi tiết loại hình địa mạo, đặc
điểm địa chất Đệ Tứ trong phạm vi phân bố của vỏ phong hóa; tập trung nghiên
cứu mức độ phát triển và bảo tồn của vỏ phong hóa ở chân núi, sườn núi, đỉnh
núi và sườn đồi, cũng như mối quan hệ giữa sự thay đổi độ dày của lớp phủ, tầng
phong hóa hoàn toàn, tầng phong hóa mạnh, tầng bán phong hóa với quá trình tạo
khoáng.
9.3. Sử dụng tổ hợp
phương pháp địa vật lý bao gồm: đo gamma mặt đất theo tuyến, đo gamma mặt đất
chi tiết, đo gamma công trình, đo gamma mẫu lõi khoan, đo phổ gamma mặt đất và
đo địa vật lý lỗ khoan nhằm khoanh định quy mô, kích thước các thân quặng đất
hiếm trong các công trình khai đào, vị trí thân quặng trong lỗ khoan, xác định
các vị trí lấy mẫu phân tích; đo sâu điện để dự báo quy mô, chiều dày vỏ phong
hóa (đặc biệt áp dụng tại các khu vực có lớp phủ dày) phục vụ công tác dự báo
tài nguyên đất hiếm và khoanh định khu vực triển vọng đánh giá quặng đất hiếm.
Thi công các phương pháp địa vật lý theo mạng lưới tuyến vuông góc với phương
cấu trúc của thân quặng và tuần tự từ phương pháp nghiên cứu nông đến phương
pháp nghiên cứu sâu. Thành lập các sơ đồ, thiết đồ, kết hợp giữa tài liệu địa
chất và địa vật lý để xác định vị trí, quy mô phân bố, mức độ dị thường đã phát
hiện.
9.4. Mẫu phân tích hóa
cơ bản phân tích 17 thành phần đất hiếm. Phân tích hóa cơ bản thực hiện 100% số
mẫu đã lấy tại công trình thăm dò. Các thành phần có hại và các thành phần khác
xác định theo mẫu hóa nhóm, ít nhất bằng 10% mẫu cơ bản; Mẫu hóa nhóm phải lấy
đại diện cho các kiểu quặng tự nhiên hoặc các hạng quặng công nghiệp. Với mẫu
nhóm, ngoài thành phần đất hiếm, cần phân tích bổ sung các thành phần U, Th và
các nguyên tố đi kèm khác;
9.5. Công tác đánh giá
tác động môi trường trong quá trình thăm dò mỏ được thực hiện qua 3 giai đoạn
gồm đánh giá hiện trạng môi trường nguyên sinh trước khi diễn ra các hoạt động
thăm dò, giám sát môi trường trong thời gian thăm dò và đánh giá các tác động
môi trường sau khi kết thúc quá trình thăm dò để xác định hàm lượng, phân bố và
quy luật biến đổi của các chất phóng xạ, các nguyên tố độc hại, cũng như các
khí độc hại trong các thành phần môi trường đất, nước, không khí; chỉ ra những
yếu tố có thể gây ô nhiễm môi trường và đề xuất phòng ngừa, giảm thiểu các tác
động đến môi trường.
10. Khoáng sản cát, sỏi
lòng sông
10.1. Yêu cầu về cấp
trữ lượng và mạng lưới thăm dò
Mỏ cát, sỏi lòng sông,
lòng hồ thăm dò đến trữ lượng cấp 122. Mạng lưới công trình thăm dò theo tuyến
tối đa là 400m, công trình trên tuyến tối đa là 200m; Đối với mỏ có diện tích
nhỏ hơn 1ha và chiều dài phân bố không quá 500m phải có 01 công trình khống chế
bề dày thân khoáng hoặc khống chế đến cốt cao dự kiến thăm dò ở trung tâm khu
vực thăm dò.
10.2. Yêu cầu kỹ thuật
công tác thăm dò
Công tác đo vẽ địa chất
thủy văn đối với mỏ không ngập nước phải xác định lượng sơ bộ lượng nước chảy
vào mỏ, khả năng tháo khô khu mỏ. Đối với mỏ ngập nước phải dự kiến ảnh hưởng
của hoạt động khai thác đến dòng chảy của sông; căn cứ vào kết quả mẫu cơ lý,
các khu vực có điều kiện địa chất công trình tương tự, xác định góc dốc bờ
moong định hướng cho khai thác.
10.3. Yêu cầu về công
tác nghiên cứu chất lượng
Mỏ cát, sỏi lòng sông,
lòng hồ phải lấy, gia công, phân tích các loại mẫu sau: Mẫu phân tích độ hạt:
lấy, phân tích theo tầng sản phẩm và tuân thủ quy định về chiều dài đối với mẫu
rãnh; Mẫu hóa toàn diện và hoạt độ phóng xạ, mẫu cơ lý, mẫu trọng sa và mẫu thể
trọng, mẫu xác định hệ số nở rời: phải lấy đại diện cho các tầng sản phẩm có
mặt trong mỏ, tối thiểu 01 mẫu/01 tầng sản phẩm. Ngoài ra tùy mục đích sử dụng
có thể lấy, phân tích các loại mẫu khác phù hợp với chỉ tiêu tính trữ lượng.
10.4. Yêu cầu về nghiên
cứu, dự báo các tác động tới lòng, bờ, bãi sông
Các nội dung công việc
để đánh giá, dự báo tác động tới lòng, bờ, bãi sông theo quy định về quản lý
cát, sỏi lòng sông và bảo vệ lòng, bờ, bãi sông, gồm: lập trạm quan trắc hoặc
thu thập số liệu về thủy - thạch động lực chế độ thủy văn đặc trưng theo mùa,
dữ liệu hiện trạng tốc độ lắng đọng trầm tích đáy; khảo sát hiện trạng hoặc thu
thập số liệu về tai biến địa chất, trong đó có các hiện tượng xói lở, sụt lún,
xói mòn, sạt lở bờ sông, lòng sông; thiết lập mô hình tính toán để mô phỏng các
quá trình thủy động lực (mực nước, dòng chảy), vận chuyển bùn cát và biến động
hình thái sông (xói lở, bồi tụ) và lan truyền vật chất lơ lửng do hoạt động
khai thác gây ra để xác định khối lượng cát, sỏi bồi lắng dự kiến và khoảng
cách, độ sâu, công suất khai thác hợp lý”.
10.5. Yêu cầu về khoanh
nối khối tính trữ lượng
Khối tính trữ lượng
được khoanh định dựa vào công trình thăm dò, các điểm lộ được đo vẽ, mô tả địa
chất. Ranh giới khối tính trữ lượng cấp 122 có thể ngoại suy, nhưng phần ngoại
suy không quá 200m theo đường phương hoặc chiều dài phân bố thân khoáng và
không quá 100m theo hướng cắm hoặc bề rộng thân khoáng. Đồng thời phần ngoại
suy phải có kết quả đo vẽ địa chất đã khẳng định được đặc điểm địa chất khoáng
sản tương tự với vị trí có công trình khống chế.
11. Đá ốp lát, mỹ nghệ
11.1. Yêu cầu về công
tác thăm dò
a) Yêu cầu về moong
khai thác thử: thiết kế moong khai thác thử để thu thập các thông tin về chiều
dày đới phong hoá, yếu tố thế nằm của các hệ thống khe nứt, độ nguyên khối, độ
thu hồi đá khối thuộc các cấp khối khác nhau, lấy mẫu công nghệ nghiên cứu tính
chất trang trí, công nghệ gia công đá ốp lát và tỷ lệ thu hồi sản phẩm cuối
cùng; moong khai thác thử được thiết kế bảo đảm đại diện cho khu vực thăm dò.
Thể tích moong khai thác thử tối đa 100m3/01 moong (đối với đá ốp lát) và 50 m3/01 moong (đối với đá
mỹ nghệ), trong đó thể tích moong khai thác thử không bao gồm lớp đất phủ, đá
phong hoá; số lượng moong khai thác thử của một (01) đề án thăm dò được thiết
kế tối đa 03 moong khai thác thử và được thể hiện trong đề án thăm dò.
b). Công trình thăm dò
bảo đảm thực hiện các nội dung chính sau: sử dụng các công trình khoan, khai
đào, dọn sạch vỉa lộ, đo khe nứt, trạm đo đếm tảng lăn và moong khai thác thử
để đánh giá khả năng thu hồi, chất lượng đá và khoanh nối thân khoáng. Lựa chọn
công trình thăm dò phù hợp với điều kiện thế nằm, cấu tạo của thân khoáng,
chiều dày, đặc tính lớp phủ và bề mặt địa hình; bố trí phù hợp mạng lưới các
trạm đo khe nứt để bảo đảm thu thập đầy đủ các số liệu nhằm xác định độ nguyên
khối của đá. Thực hiện đo khe nứt trên nền khoan hoặc gần kề vị trí lỗ khoan để
kết hợp xử lý khe nứt trên mặt và dưới sâu. Không đo khe nứt tại các công trình
có nổ mìn;
c) Việc xác định nhóm
mỏ và mạng lưới định hướng công trình thăm dò thực hiện theo Phụ lục V ban hành kèm theo Thông tư này.
11.2 Yêu cầu về công
tác nghiên cứu chất lượng
a) Yêu cầu về công tác
lấy mẫu: tất cả các công trình thăm dò đều phải lấy mẫu. Các mẫu cơ bản gồm: mẫu
thạch học, mẫu phân tích hóa, mẫu cơ lý, mẫu mài láng, mẫu công nghệ. Chủng
loại và số lượng mẫu tùy thuộc vào mục đích nghiên cứu và thiết kế cụ thể trong
đề án thăm dò.
b) Yêu cầu về phân tích
mẫu: xác định các thông số để đánh giá chất lượng đá khối sử dụng làm ốp lát,
mỹ nghệ để định hướng sử dụng hợp lý. Các thông số cơ bản gồm: màu sắc, thành phần
thạch học, thành phần hóa học, thành phần có ích, có hại, tính cơ lý và các yếu
tố khác tùy thuộc loại khoáng sản, mục đích và giá trị sử dụng (độ trắng, độ
bóng, độ trong, sức tô điểm...); số lượng và chủng loại mẫu được xác định trong
từng đề án thăm dò cụ thể.
c) Yêu cầu về nghiên
cứu mẫu công nghệ: đánh giá khả năng sử dụng của đá khối làm ốp lát, mỹ nghệ và
lựa chọn quy trình công nghệ gia công, chế tác trên cơ sở tiến hành thử nghiệm
cho từng loại mẫu công nghệ theo lĩnh vực sử dụng; Mẫu thử nghiệm công nghệ
phải mang tính đại diện, có thành phần thạch học, khoáng vật, tính chất cơ lý
đặc trưng cho toàn diện tích thăm dò; đá khối làm ốp lát phải xác định tỷ lệ
thu hồi, chất lượng, khả năng sử dụng các sản phẩm có kích cỡ từ ≥ 0,1m3 trở lên. Đối với đá
không đạt chỉ tiêu tính trữ lượng, kể cả đá trong lớp phủ thì phải đánh giá khả
năng tận thu sử dụng cho mục đích khác.
PHỤ
LỤC IV
CÁC CHỈ TIÊU, CHỈ SỐ HÀM LƯỢNG XÁC ĐỊNH TÊN GỌI
NGUỒN NƯỚC KHOÁNG THIÊN NHIÊN, NƯỚC NÓNG THIÊN NHIÊN
(Ban
hành kèm theo Thông tư số …../2025/TT-BNNMT ngày. .. tháng ... năm 2025 của Bộ
trưởng Bộ Nông nghiệp và Môi trường)
|
TT
|
Chỉ
tiêu
|
Hàm
lượng
|
Tên
gọi
|
|
1
|
Tổng chất rắn hòa tan
TDS
|
< 50 mg/l
≥ 50 - 500 mg/l
> 500 - 15000 mg/l
> 1500 mg/l
|
Nước khoáng hóa rất
thấp
Nước khoáng hóa thấp
Nước khoáng hóa vừa
Nước khoáng hóa cao
|
|
2
|
Khí CO2 tự do (hòa tan)
|
≥ 500 mg/l
|
Nước khoáng carbonic
|
|
3
|
Tổng hàm lượng (H2S + HS-)
|
≥ 1 mg/l
|
Nước khoáng sunphua
|
|
4
|
Hàm lượng (H2SiO3+)
|
≥ 50 mg/l
|
Nước khoáng silic
|
|
5
|
Hàm lượng (Fe2+ + Fe3+)
|
≥ 10 mg/l
|
Nước khoáng sắt
|
|
6
|
Hàm lượng (F-)
|
≥ 1,5 mg/l
|
Nước khoáng flo
|
|
7
|
Hàm lượng Asen (As-)
|
≥ 0,7 mg/l
|
Nước khoáng asen
|
|
8
|
Hàm lượng Brom (Br-)
|
≥ 5 mg/l
|
Nước khoáng brôm
|
|
9
|
Hàm lượng Iod (I-)
|
≥ 1 mg/l
|
Nước khoáng iốt
|
|
10
|
Hàm lượng Radon (Rn)
|
> 1 nCi/l
|
Nước khoáng rađông
|
|
11
|
Hàm lượng Radi (Ra)
|
> 10-11 g/l
|
Nước khoáng rađi
|
|
12
|
Nhiệt độ
|
≥ 30oC
|
Nước nóng
|
PHỤ
LỤC V
PHÂN CHIA NHÓM MỎ VÀ MẠNG LƯỚI ĐỊNH HƯỚNG CÔNG
TRÌNH THĂM DÒ ĐÁ ỐP LÁT, MỸ NGHỆ
(Ban
hành kèm theo Thông tư số …../2025/TT-BNNMT ngày … tháng … năm 2025 của Bộ
trưởng Bộ Nông nghiệp và Môi trường)
I. Phân chia nhóm mỏ thăm
dò
1. Nhóm mỏ đơn giản (Ký
hiệu I)
a) Mức độ nứt nẻ: có 2
hoặc 3 hệ thống khe nứt chính, trong đó khoảng cách giữa các khe nứt song song
có trên 30% đáp ứng l ≤ 5m. Có trên 50% mẫu lõi khoan qua tầng sản phẩm,
chiều dài mẫu lớn hơn 1m;
b) Mỏ quy mô lớn, trung
bình có cấu trúc địa chất đơn giản; hệ số chứa đá khối lớn hơn 0,3; hệ số chứa
hang, hốc (đối với đá carbonat, bazan) ≤ 10%; hệ số biến đổi bề dày (Vm đối với
đá biến chất) nhỏ hơn 40%.
2. Nhóm mỏ tương đối
phức tạp (Ký hiệu II)
a) Mức độ nứt nẻ: có 3
hệ thống khe nứt chính và các khe nứt cát tuyến, trong đó khoảng cách giữa các
khe nứt song song có trên 30% đáp ứng l ≤ 2,5m. Có trên 30% mẫu khoan
qua tầng sản phẩm, chiều dài mẫu lớn hơn 1m;
b) Mỏ quy mô lớn, trung
bình có cấu trúc địa chất phức tạp; hệ số chứa đá khối lớn hơn 0,2 đối với đá
ốp lát, lớn hơn 0,1 đối với đá mỹ nghệ; hoặc hệ số chứa hang, hốc (đối với đá
carbonat, bazan) lớn hơn 10%; hệ số biến đổi bề dày (Vm đối với đá biến chất)
nhỏ hơn 60%.
3. Nhóm mỏ phức tạp (Ký
hiệu III)
a) Mức độ nứt nẻ: có 3
hệ thống khe nứt chính và các hệ thống khe nứt cát tuyến, trong đó khoảng cách
giữa các khe nứt song song có trên 30% đáp ứng l ≤1,25 m. Có trên 10% mẫu
khoan qua tầng sản phẩm, chiều dài mẫu lớn hơn 1m;
b) Mỏ quy mô trung
bình, nhỏ có cấu trúc địa chất phức tạp đến rất phức tạp; hệ số chứa đá sản
phẩm lớn hơn 0,1 đối với đá ốp lát, lớn hơn 0,05 đối với đá mỹ nghệ; hoặc hệ số
chứa hang, hốc (đối với đá carbonat, bazan) lớn hơn 15%; hệ số biến đổi bề dày
(Vm đối với đá biến chất)
nhỏ hơn 80%.
4. Nhóm mỏ rất phức tạp
(Ký hiệu IV)
a) Mức độ nứt nẻ: có 3
hệ thống khe nứt chính và các hệ thống khe nứt cát tuyến, trong đó khoảng cách
giữa các khe nứt song song trên 30% đáp ứng l ≤ 0,7 m. Không có mẫu lõi
khoan với chiều dài mẫu lớn hơn 1m qua tầng sản phẩm;
b) Mỏ có cấu trúc địa
chất rất phức tạp; hệ số chứa đá sản phẩm lớn hơn 0,02; hoặc hệ số chứa hang,
hốc (đối với đá carbonat, bazan) lớn hơn 15%; hệ số biến đổi bề dày (Vm,
đối với đá biến chất) lớn hơn 80%.
Mạng
lưới định hướng công trình thăm dò
|
Số TT
|
Loại
khoáng sản
|
Cấp
trữ lượng
|
Loại
công trình
|
Kiểu
thân quặng
|
Khoảng
cách giữa các công trình thăm dò (mét)
|
|
Nhóm
mỏ
|
|
I
|
II
|
III
|
IV
|
|
Theo
đường phương
|
Theo
hướng cắm
|
Theo
đường phương
|
Theo
hướng cắm
|
Theo
đường phương
|
Theo
hướng cắm
|
Theo
đường phương
|
Theo
hướng cắm
|
|
1
|
Đá
khối làm mỹ nghệ
|
122
|
Công
trình trên mặt, trạm đo khe nứt
|
Dạng
mạch
|
|
|
100+10
|
50+10
|
25+5
|
|
Dạng
diện, khối
|
|
|
100+10x100+10
|
50+10x50+10
|
25+5x25+5
|
|
Khoan
|
|
|
|
200+10
|
50+10
|
100+10
|
25+10
|
50+
5
|
25+
5
|
|
2
|
Đá
khối làm ốp lát
|
121
|
Công
trình trên mặt, trạm đo khe nứt
|
Dạng
lớp
|
100
+10
|
100+10
|
|
|
|
|
|
Dạng
diện, khối
|
100
+10 x 100 +10
|
100
+10 x 50 +10
|
|
|
|
|
|
Khoan
|
|
100+10
|
100+10
|
100+10
|
50+10
|
|
|
|
|
|
122
|
Công
trình trên mặt, trạm đo khe nứt
|
Dạng
lớp
|
200
+10
|
100+10
|
50+10
|
|
|
|
Dạng
diện, khối
|
200
+10 x 200 +10
|
100
+10 x 100 +10
|
50+10x50+10
|
|
|
|
Khoan
|
|
200
+10
|
200
+10
|
100+10
|
100+10
|
100+10
|
50+10
|
|
|
|
Tảng
lăn (dạng eluvi- deluvi)
|
122
|
Trạm
đo đếm tảng lăn
|
|
Tùy
theo kích thước, đối tượng tảng lăn: đo đếm từng tảng hoặc xây dựng các trạm đo
hàm suất với mật độ 50x50m.
|
PHỤ
LỤC VI
MẪU ĐỀ ÁN THĂM DÒ KHOÁNG SẢN, BÁO CÁO KẾT QUẢ
THĂM DÒ KHOÁNG SẢN, THĂM DÒ BỔ SUNG
(Ban
hành kèm theo Thông tư số …../2025/TT-BNNMT ngày .. tháng .. năm 2025 của Bộ
trưởng Bộ Nông nghiệp và Môi trường)
Mẫu số 01: Đề án thăm dò khoáng sản
|
(TÊN
TỔ CHỨC, CÁ NHÂN ĐỀ NGHỊ THĂM DÒ KHOÁNG SẢN)
ĐỀ
ÁN THĂM DÒ KHOÁNG SẢN
……(tên
loại khoáng sản…, thuộc ……(tên cấp xã)…….., ……(tên cấp tỉnh)….
Địa
danh, năm 20...
|
|
(TÊN
TỔ CHỨC, CÁ NHÂN ĐỀ NGHỊ THĂM DÒ KHOÁNG SẢN)
|
|
|
Danh sách tác giả lập
Đề án:
- KSĐC... (Chủ biên)
- KS Trắc địa…
- KS ĐCTV-ĐCCT
- KS Khoan….
……
|
|
ĐỀ
ÁN THĂM DÒ KHOÁNG SẢN
……(tên
loại khoáng sản)……, thuộc ……(tên cấp xã)…….., ……(tên cấp tỉnh)……
|
|
TỔ
CHỨC, CÁ NHÂN
(Chức
danh)
|
ĐƠN
VỊ LẬP ĐỀ ÁN
(Chức
danh)
|
|
|
|
|
Chữ
ký, đóng dấu
(Họ và tên)
|
Chữ
ký, đóng dấu
(Họ và tên)
|
|
|
|
|
Địa
danh, năm 20….
|
MỤC
LỤC MỞ ĐẦU
1. Căn cứ pháp lý, kỹ
thuật và cơ sở tài liệu để lập Đề án thăm dò khoáng sản (trong mẫu này viết tắt
là Đề án) và đối tượng khoáng sản.
1.1. Liệt kê các văn
bản pháp lý, quy chuẩn, tiêu chuẩn và hướng dẫn kỹ thuật có liên quan làm căn
cứ cho việc lập Đề án.
1.2. Liệt kê các tài
liệu đã có trước đây và tài liệu, kết quả khảo sát sử dụng lập Đề án.
2. Mục tiêu, nhiệm vụ
của Đề án.
3. Thông tin về tổ
chức, cá nhân đề nghị cấp giấy phép thăm dò khoáng sản (Tên tổ chức, cá
nhân, người đại diện pháp luật, địa chỉ, điện thoại, mail, website, fax).
4. Thông tin về đơn vị
lập Đề án, nếu có (Tên đơn vị, người đại diện pháp luật, địa chỉ, điện
thoại, mail, website, fax, chứng chỉ năng lực).
5. Danh sách những
người trực tiếp tham gia lập Đề án.
CHƯƠNG
1
KHÁI
QUÁT VỀ KHU VỰC THĂM DÒ KHOÁNG SẢN
1. Đặc điểm địa lý tự
nhiên - kinh tế nhân văn
- Vị trí địa lý hành
chính, tọa độ, diện tích của khu vực thăm dò khoáng sản.
- Các thông tin về đặc điểm
địa lý tự nhiên - kinh tế, nhân văn.
2. Lịch sử nghiên cứu
- Lịch sử nghiên cứu
địa chất và khoáng sản khu vực thăm dò khoáng sản. Thông tin về các cơ sở khai
thác, chế biến khoáng sản khoáng sản trong khu vực.
- Các kết quả nghiên
cứu, điều tra, thăm dò, khai thác khoáng sản liên quan đến diện tích lựa chọn
thăm dò khoáng sản.
3. Đánh giá hiện trạng,
kết quả nghiên cứu địa chất khu vực thăm dò khoáng sản
- Hiện trạng mức độ đầu
tư, khai thác trong khu vực thăm dò khoáng sản.
- Đánh giá hiệu quả các
phương pháp, chất lượng tài liệu và khả năng sử dụng tài liệu địa chất đã có
cho công tác thăm dò khoáng sản.
CHƯƠNG
2
ĐẶC
ĐIỂM ĐỊA CHẤT, KHOÁNG SẢN
1. Đặc điểm địa chất
vùng:
Trình bày những nét
chính về đặc điểm địa tầng, kiến tạo, magma, khoáng sản có trong vùng xung
quanh khu vực thăm dò khoáng sản.
2. Đặc điểm địa chất
khoáng sản khu vực thăm dò khoáng sản
- Các tiền đề, dấu hiệu
có liên quan đến đối tượng khoáng sản cần thăm dò.
- Đặc điểm địa chất,
chất lượng, quy mô, nguồn gốc khoáng sản trong khu vực thăm dò khoáng sản.
- Mức độ nghiên cứu
từng thân quặng, đới khoáng hóa chứa quặng.
CHƯƠNG
3
PHƯƠNG
PHÁP, KHỐI LƯỢNG THĂM DÒ KHOÁNG SẢN
1. Cơ sở lựa chọn
phương pháp
- Nội dung quy chuẩn,
quy phạm, quy định kỹ thuật áp dụng với đối tượng khoáng sản cần thăm dò.
- Tài liệu, số liệu ban
đầu về loại hình nguồn gốc và điều kiện thành tạo quặng; tính chất vật lý của
đối tượng khoáng sản cần thăm dò; thành phần vật chất, mức độ phân bố quặng, điều
kiện thi công;
- Dự kiến phân nhóm mỏ
theo mức độ phức tạp và lựa chọn mạng lưới công trình thăm dò với đối tượng
khoáng sản; đề xuất lựa chọn mạng lưới, tổ hợp phương pháp thăm dò khoáng sản.
2. Các phương pháp và
khối lượng các dạng công trình chủ yếu
Tất cả các phương pháp,
hạng mục công việc thiết kế phải làm rõ mục đích yêu cầu, số lượng, khối lượng;
cách thức thực hiện chi tiết theo từng giai đoạn, từng năm thực hiện và lập bảng
tổng hợp chung. Các công trình thiết kế phải thể hiện trên các bản vẽ kỹ thuật,
sơ đồ bố trí công trình.
Các phương pháp thăm dò
khoáng sản chủ yếu là:
- Công tác trắc địa:
nêu mục đích, nhiệm vụ, thiết bị đo vẽ, khối lượng dự kiến. Công tác kỹ thuật
bao gồm các dạng công tác: xác định mốc gốc và mua số liệu mốc (trường hợp mốc
gốc có sẵn trong khu mỏ, phải có tài liệu chứng minh); thành lập lưới khống chế
mặt phẳng và độ cao, nêu yêu cầu độ chính xác của các lưới; thành lập bản đồ
địa hình nêu phương pháp đo, thiết bị đo, tỷ lệ bản đồ, khoảng cao đều, hệ tọa
độ, diện tích thăm dò và mật độ trung bình điểm chi tiết trên dm2 bản đồ; công tác trắc
địa công trình nêu phương pháp xác định vị trí công trình từ thiết kế đưa ra
thực địa và đo thu vào bản đồ, khối lượng công trình chủ yếu và thứ yếu; phương
pháp định tuyến, đo vẽ mặt cắt tuyến thăm dò; bổ sung công tác xác định các
công trình cũ (nếu có);
- Phương pháp lập bản
đồ địa chất khoáng sản (tỷ lệ phụ thuộc vào đặc điểm đối tượng khoáng sản cần
thăm dò).
- Phương pháp địa hóa
(tùy thuộc loại khoáng sản cần thăm dò).
- Phương pháp địa vật
lý (tùy thuộc vào đặc tính vật lý, loại khoáng sản cần thăm dò). Riêng Đề án
thăm dò khoáng sản than, công tác địa vật lý lỗ khoan cần nêu một số nội dung
sau:
+ Mục tiêu, nhiệm vụ,
khả năng giải quyết các vấn đề địa chất của từng phương pháp địa vật lý lỗ
khoan trong thăm dò than.
+ Cơ sở địa chất, địa
vật lý của từng phương pháp lựa chọn trong tổ hợp.
+ Khái quát đặc điểm
địa chất của vùng đo địa vật lý.
+ Đặc điểm các trường
địa vật lý trên mặt, trong lỗ khoan.
+ Các tham số địa vật
lý của các tầng đất đá, quặng (than).
+ Máy móc, thiết bị và
kỹ thuật thi công các phương pháp địa vật lý đã lựa chọn.
+ Điều kiện thi công tổ
hợp các phương pháp địa vật lý.
+ Yêu cầu về kiểm soát
chất lượng trong thi công các phương pháp địa vật lý
+ Cơ sở và nội dung
phân tích tài liệu địa vật lý lỗ khoan.
+ Thành lập thiết đồ
địa vật lý lỗ khoan.
+ Công tác tổ chức thi
công.
+ Sản phẩm của công tác
địa vật lý lỗ khoan.
- Thi công công trình
khai đào (dọn vết lộ, hào, hố, giếng, lò), khoan.
- Công tác mẫu: lấy,
gia công, phân tích, kiểm soát chất lượng mẫu.
- Công tác nghiên cứu
khí mỏ: Đối với các đề án thăm dò than, khoáng sản phóng xạ, Hg, As, khoáng sản
kim loại, đa kim dự kiến khai thác bằng phương pháp hầm lò: Dự kiến phương pháp
lấy mẫu khí sử dụng và phòng thí nghiệm phân tích mẫu khí; Dự kiến số lượng mẫu
khí các loại (định tính và định lượng) cần lấy theo các tuyến thăm dò và theo
các mức cao (đến độ sâu được phép thăm dò).
- Công tác địa chất
thủy văn - địa chất công trình.
- Công tác nghiên cứu điều
kiện kỹ thuật khai thác mỏ (sự biến đổi góc dốc, chiều dày của vỉa khoáng sản;
mức độ biến động kiến tạo của khoáng sản,…).
- Công tác nghiên cứu
đặc tính công nghệ khoáng sản: mục đích, cách thức lấy mẫu nghiên cứu, yêu cầu
nghiên cứu và dự kiến nơi nghiên cứu.
- Công tác văn phòng,
lập báo cáo kết quả thăm dò.
CHƯƠNG
4
BẢO
VỆ MÔI TRƯỜNG VÀ TÀI NGUYÊN KHOÁNG SẢN
- Dự báo các tác động
đến môi trường và dự kiến biện pháp cảnh báo, giảm thiểu tác động đến môi
trường khi thực hiện Đề án.
- Đối với các mỏ phóng
xạ và và các mỏ có chứa nguyên tố phóng xạ (Urani, thori,...) và khoáng sản độc
hại nhóm II: Thực hiện các biện pháp bảo vệ môi trường phóng xạ, môi trường
khoáng sản độc hại theo pháp luật về năng lượng nguyên tử hiện hành.
- Những biện pháp bảo
vệ tài nguyên khoáng sản trong quá trình thi công Đề án.
CHƯƠNG
5
DỰ
TÍNH TRỮ LƯỢNG KHOÁNG SẢN
Trình bày dự kiến chỉ
tiêu tính trữ lượng, phương pháp khoanh nối thân quặng địa chất, thân quặng
công nghiệp, phân khối, xếp cấp và phương pháp dự tính trữ lượng khoáng sản
theo cấp trữ lượng trong diện tích thăm dò khoáng sản.
CHƯƠNG
6
TỔ
CHỨC THI CÔNG
Dựa vào các căn cứ địa
chất, kinh tế - kỹ thuật và phương pháp kỹ thuật, khối lượng đề ra trong Đề án,
lập kế hoạch, tiến độ thực hiện các dạng công tác phù hợp theo từng giai đoạn
và tuân thủ theo đúng các quy chuẩn, tiêu chuẩn và các quy định về chỉ tiêu
kinh tế kỹ thuật hiện hành; thời gian lập báo cáo kết quả thăm dò khoáng sản,
dự kiến thời gian trình cơ quan có thẩm quyền công nhận trữ lượng khoáng sản.
Thời gian thi công để
hoàn thành các hạng mục và khối lượng thăm dò khoáng sản kể từ ngày được cấp
Giấy phép thăm dò khoáng sản.
CHƯƠNG
7
DỰ
TOÁN KINH PHÍ
Ngoài các căn cứ và
danh mục dự toán, khi lập dự toán cần nêu rõ nguồn vốn đầu tư, đơn giá sử dụng
và khả năng đáp ứng để thực hiện đầy đủ các phương pháp kỹ thuật, khối lượng
các dạng công tác. Dự toán kinh phí thăm dò phải được lập trên cơ sở các quy
định hiện hành của cơ quan quản lý nhà nước có thẩm quyền.
KẾT
LUẬN
- Đánh giá đặc điểm địa
chất, khoáng sản (hình thái, chất lượng quặng).
- Dự kiến kết quả và
hiệu quả kinh tế sẽ đạt được.
- Tính khả thi mục tiêu
trữ lượng, thi công Đề án.
- Các yêu cầu, kiến
nghị.
PHẦN
PHỤ LỤC
DANH
MỤC BẢN VẼ KÈM THEO
- Bản đồ (sơ đồ) vị trí
giao thông.
- Bản đồ địa chất vùng.
- Bản đồ địa chất
khoáng sản khu vực thăm dò khoáng sản.
- Sơ đồ bố trí công
trình và lấy mẫu dự kiến.
- Sơ đồ lưới khống chế
mặt phẳng và độ cao.
- Mặt cắt địa chất,
khoáng sản thiết kế công trình thăm dò khoáng sản.
- Các bản vẽ bình đồ,
mặt cắt dự kiến tính trữ lượng khoáng sản.
- Các biểu, bảng khác
liên quan.
CÁC
TÀI LIỆU KÈM THEO
- Tài liệu khảo sát
trong quá trình lập đề án.
- Tài liệu thu thập,
tổng hợp phục vụ cho lập Đề án.
Mẫu số 02: Đề án thăm dò bổ sung
|
(TÊN
TỔ CHỨC, CÁ NHÂN ĐỀ NGHỊ THĂM DÒ BỔ SUNG)
ĐỀ
ÁN THĂM DÒ BỔ SUNG
……(tên
loại khoáng sản)……, (trong phạm vi Giấy phép khai thác khoáng sản số ……….
Của Bộ ………., ngày ……. Mỏ……. ) thuộc ……(tên cấp xã)…….., ……(tên cấp
tỉnh)……
Địa
danh, năm 20...
|
|
(TÊN
TỔ CHỨC, CÁ NHÂN ĐỀ NGHỊ THĂM DÒ KHOÁNG SẢN)
|
|
|
Danh sách tác giả lập
Đề án:
- KSĐC... (Chủ biên)
- KS Trắc địa…
- KS ĐCTV-ĐCCT
- KS Khoan….
……
|
|
ĐỀ
ÁN THĂM DÒ BỔ SUNG
……(tên
loại khoáng sản)……, (trong phạm vi Giấy phép khai thác khoáng sản số ……….
Của Bộ ………., ngày ……. Mỏ……. ) thuộc ……(tên cấp xã)…….., ……(tên cấp
tỉnh)……
|
|
TỔ
CHỨC, CÁ NHÂN
(Chức
danh)
|
ĐƠN
VỊ LẬP ĐỀ ÁN
(Chức
danh)
|
|
|
|
|
Chữ
ký, đóng dấu
(Họ và tên)
|
Chữ
ký, đóng dấu
(Họ và tên)
|
|
|
|
|
Địa
danh, năm 20….
|
MỤC
LỤC MỞ ĐẦU
1. Căn cứ pháp lý, kỹ
thuật và cơ sở tài liệu để lập Đề án thăm dò bổ sung khoáng sản (trong mẫu này
viết tắt là Đề án) và đối tượng khoáng sản.
1.1. Liệt kê các văn
bản pháp lý, quy chuẩn, tiêu chuẩn và hướng dẫn kỹ thuật có liên quan làm căn
cứ cho việc lập Đề án.
1.2. Liệt kê các tài
liệu đã có trước đây và tài liệu, kết quả thăm dò, khai thác ở mỏ để sử dụng
lập Đề án.
2. Mục tiêu, nhiệm vụ
của Đề án.
3. Thông tin về tổ
chức, cá nhân đề nghị thăm dò bổ sung (Tên tổ chức, cá nhân, người đại diện
pháp luật, địa chỉ, điện thoại, mail, website, fax).
4. Thông tin về đơn vị
lập Đề án, nếu có (Tên đơn vị, người đại diện pháp luật, địa chỉ, điện
thoại, mail, website, fax, chứng chỉ năng lực).
5. Danh sách những
người trực tiếp tham gia lập Đề án.
CHƯƠNG
1
KHÁI
QUÁT VỀ KHU VỰC THĂM DÒ BỔ SUNG
1. Đặc điểm địa lý tự
nhiên-kinh tế nhân văn
- Vị trí địa lý hành
chính, tọa độ, diện tích của khu vực thăm dò bổ sung.
- Các thông tin về đặc điểm
địa lý tự nhiên - kinh tế, nhân văn.
2. Lịch sử nghiên cứu
địa chất, khoáng sản
- Lịch sử nghiên cứu
địa chất và khoáng sản khu vực thăm dò bổ sung.
- Các kết quả điều tra,
thăm dò khoáng sản.
- Các phương pháp, khối
lượng thăm dò đã thực hiện và đánh giá hiệu quả các phương pháp, chất lượng tài
liệu và khả năng sử dụng tài liệu địa chất đã có cho công tác thăm dò bổ sung.
3. Đánh giá hiện trạng,
kết quả khai thác khoáng sản tại khu vực thăm dò bổ sung
Hiện trạng mức độ đầu
tư, thông tin về các cơ sở khai thác, chế biến khoáng sản; đánh giá hiện trạng,
sản lượng của hoạt động khai thác mỏ trong khu vực thăm dò bổ sung so với trữ
lượng cấp phép khai thác, nguyên nhân tăng giảm.
4. Đặc điểm địa chất,
khoáng sản khu vực thăm dò bổ sung
- Đặc điểm địa chất khu
vực thăm dò bổ sung.
- Mô tả chi tiết mức độ
nghiên cứu, nguồn gốc, quy mô, chất lượng từng thân quặng có trong trong khu
vực thăm dò bổ sung.
CHƯƠNG
2
PHƯƠNG
PHÁP, KHỐI LƯỢNG THĂM DÒ BỔ SUNG
1. Cơ sở lựa chọn
phương pháp
- Nội dung quy chuẩn,
quy phạm kỹ thuật áp dụng để lựa chọn phương pháp với đối tượng khoáng sản thăm
dò bổ sung.
- Đánh giá về đặc điểm,
cấu trúc địa chất, loại hình nguồn gốc, điều kiện thành tạo, mức độ phân bố,
thành phần vật chất, tính chất vật lý và điều kiện thi công của đối tượng
khoáng sản thăm dò bổ sung.
- Dự kiến phân nhóm mỏ
theo mức độ phức tạp và lựa chọn mạng lưới công trình thăm dò bổ sung với đối
tượng khoáng sản; đề xuất tổ hợp phương pháp thăm dò bổ sung.
2. Các phương pháp và
khối lượng các dạng công trình chủ yếu
Tất cả các phương pháp,
hạng mục công việc thiết kế phải làm rõ mục đích, cách thức thực hiện, dự kiến
khối lượng thực hiện. Tùy theo mức độ các phương pháp, khối lượng đã thực hiện
trong các nghiên cứu địa chất, điều tra, đánh giá, thăm dò khoáng sản ở giai
đoạn trước, công trình thăm dò phục vụ khai thác và mức độ yêu cầu của đối
tượng khoáng sản cần thăm dò bổ sung để dự kiến các phương pháp, khối lượng
trong Đề án.
Các phương pháp thăm dò
khoáng sản chủ yếu là:
- Công tác trắc địa:
nêu mục đích, nhiệm vụ, thiết bị đo vẽ, khối lượng dự kiến. Công tác kỹ thuật
thực hiện các dạng công tác: xác định mốc gốc và mua số liệu mốc (trường hợp
mốc gốc có sẵn trong khu mỏ, phải có tài liệu chứng minh); thành lập lưới khống
chế mặt phẳng và độ cao, nêu yêu cầu độ chính xác của các lưới; thành lập bản
đồ hiện trạng nêu phương pháp đo, thiết bị đo, tỷ lệ bản đồ, khoảng cao đều, hệ
tọa độ, diện tích thăm dò và mật độ trung bình điểm chi tiết trên dm2 bản đồ. Trường hợp sử
dụng bản đồ hiện trạng khai thác mỏ hàng năm thì phải bổ sung vào đề án kèm
theo tài liệu chứng minh; công tác trắc địa công trình nêu phương pháp xác định
vị trí công trình từ thiết kế đưa ra thực địa và đo thu vào bản đồ, khối lượng
công trình chủ yếu và thứ yếu; phương pháp định tuyến, đo vẽ mặt cắt tuyến thăm
dò; Bổ sung công tác xác định các công trình cũ (nếu có);
- Phương pháp lập bản
đồ địa chất khoáng sản (tỷ lệ phụ thuộc vào đặc điểm đối tượng thăm dò bổ
sung);
- Phương pháp địa hóa
(tùy thuộc loại khoáng sản thăm dò bổ sung);
- Phương pháp địa vật
lý (tùy thuộc vào đặc tính vật lý, loại khoáng sản thăm dò bổ sung). Riêng Đề
án thăm dò bổ sung khoáng sản than, công tác địa vật lý lỗ khoan cần nêu một số
nội dung sau:
Mục tiêu, nhiệm vụ, khả
năng giải quyết các vấn đề địa chất của từng phương pháp địa vật lý lỗ khoan
trong thăm dò than.
Cơ sở địa chất, địa vật
lý của từng phương pháp lựa chọn trong tổ hợp.
Khái quát đặc điểm địa
chất của vùng đo địa vật lý.
Đặc điểm các trường địa
vật lý trên mặt, trong lỗ khoan.
Các tham số địa vật lý
của các tầng đất đá, quặng (than).
Máy móc, thiết bị và kỹ
thuật thi công các phương pháp địa vật lý đã lựa chọn.
Điều kiện thi công tổ
hợp các phương pháp địa vật lý.
Yêu cầu về kiểm soát
chất lượng trong thi công các phương pháp địa vật lý
Cơ sở và nội dung phân
tích tài liệu địa vật lý lỗ khoan.
Thành lập thiết đồ địa
vật lý lỗ khoan.
Công tác tổ chức thi
công.
Sản phẩm của công tác
địa vật lý lỗ khoan.
- Thi công công trình
khai đào (dọn vết lộ, hào, hố, giếng, lò), khoan.
- Công tác mẫu: lấy,
gia công, phân tích, kiểm soát chất lượng mẫu.
- Công tác nghiên cứu
khí mỏ: Đối với các đề án thăm dò than, khoáng sản phóng xạ, Hg, As, khoáng sản
kim loại, đa kim dự kiến khai thác bằng phương pháp hầm lò: Dự kiến phương pháp
lấy mẫu khí sử dụng và phòng thí nghiệm phân tích mẫu khí; Dự kiến số lượng mẫu
khí các loại (định tính và định lượng) cần lấy theo các tuyến thăm dò và theo
các mức cao (đến độ sâu nhất được phép thăm dò).
- Công tác địa chất
thủy văn - địa chất công trình.
- Công tác nghiên cứu điều
kiện kỹ thuật khai thác mỏ (sự biến đổi góc dốc, chiều dày của vỉa khoáng sản;
mức độ biến động kiến tạo của khoáng sản,…).
- Công tác nghiên cứu
đặc tính công nghệ khoáng sản: mục đích, cách thức lấy mẫu nghiên cứu, yêu cầu
nghiên cứu và dự kiến nơi nghiên cứu.
- Công tác văn phòng,
lập báo cáo kết quả thăm dò.
- Các công trình thiết
kế phải thể hiện trên các bản vẽ kỹ thuật, sơ đồ bố trí công trình.
CHƯƠNG
3
BẢO
VỆ MÔI TRƯỜNG VÀ TÀI NGUYÊN KHOÁNG SẢN
- Dự báo các tác động
đến môi trường và dự kiến biện pháp cảnh báo, giảm thiểu khi thực hiện Đề án.
- Đối với các mỏ phóng
xạ và các mỏ có chứa nguyên tố phóng xạ (Urani, thori...): Thực hiện các biện
pháp bảo vệ môi trường phóng xạ theo pháp luật về năng lượng nguyên tử hiện
hành.
- Những biện pháp bảo
vệ tài nguyên khoáng sản trong quá trình thi công Đề án.
CHƯƠNG
4
DỰ
TÍNH TRỮ LƯỢNG KHOÁNG SẢN
Trình bày dự kiến chỉ
tiêu tính trữ lượng, phương pháp khoanh nối thân quặng, dự tính trữ lượng
khoáng sản theo cấp trữ lượng dự kiến đạt được trong diện tích thăm dò bổ sung.
CHƯƠNG
5
TỔ
CHỨC THI CÔNG
Lập kế hoạch, tiến độ,
thời gian thực hiện các dạng công tác phù hợp theo từng giai đoạn và tuân thủ
theo đúng các quy chuẩn, tiêu chuẩn và các quy định về chỉ tiêu kinh tế kỹ
thuật hiện hành; thời gian lập báo cáo kết quả thăm dò bổ sung, dự kiến thời
gian trình cơ quan có thẩm quyền công nhận trữ lượng khoáng sản.
Thời gian thi công để
hoàn thành các hạng mục và khối lượng thăm dò bổ sung tính từ ngày được cơ quan
nhà nước có thẩm quyền chấp thuận bằng văn bản.
CHƯƠNG
6
DỰ
TOÁN KINH PHÍ
Ngoài các căn cứ và
danh mục dự toán, khi lập dự toán cần nêu rõ nguồn vốn đầu tư, đơn giá sử dụng
và khả năng đáp ứng để thực hiện đầy đủ các phương pháp kỹ thuật, khối lượng
các dạng công tác. Dự toán kinh phí thăm dò phải được lập trên cơ sở các quy
định hiện hành của cơ quan quản lý nhà nước có thẩm quyền.
KẾT
LUẬN
- Đánh giá đặc điểm địa
chất, khoáng sản (hình thái, chất lượng quặng).
- Dự kiến kết quả và
hiệu quả kinh tế sẽ đạt được.
- Tính khả thi mục tiêu
trữ lượng, thi công Đề án.
- Các yêu cầu, kiến
nghị.
PHẦN
PHỤ LỤC
1. Phụ lục các bản đồ,
bản vẽ kèm theo
- Sơ đồ lưới khống chế
mặt phẳng và độ cao (nếu có)
- Bản đồ địa chất
khoáng sản khu vực thăm dò bổ sung
- Sơ đồ bố trí công
trình và lấy mẫu dự kiến.
- Mặt cắt địa chất,
khoáng sản thiết kế công trình thăm dò.
- Các bản vẽ bình đồ,
mặt cắt dự kiến tính trữ lượng khoáng sản.
- Các biểu, bảng khác
liên quan.
2. Phụ lục các tài liệu
kèm theo
- Tài liệu khảo sát
trong quá trình lập Đề án (nếu có).
- Tài liệu thu thập,
tổng hợp phục vụ cho lập Đề án.
Mẫu số 03: Báo cáo kết quả thăm dò khoáng sản,
thăm dò bổ sung đối với các loại khoáng sản rắn
|
TÊN
TỔ CHỨC, CÁ NHÂN ĐƯỢC CẤP
GIẤY PHÉP THĂM DÒ KHOÁNG SẢN
BÁO
CÁO KẾT QUẢ THĂM DÒ KHOÁNG SẢN
(THĂM DÒ BỔ SUNG)
……(tên
khoáng sản)......., tại khu vực……, ……(tên cấp xã)…….., ……(tên cấp
tỉnh)……
Địa
danh, tháng... năm...
|
|
TÊN
TỔ CHỨC, CÁ NHÂN ĐƯỢC CẤP GIẤY PHÉP
THĂM DÒ KHOÁNG SẢN
|
|
|
Tác giả:………………..
Chủ biên: ……………..
|
|
BÁO
CÁO KẾT QUẢ THĂM DÒ KHOÁNG SẢN
(THĂM DÒ BỔ SUNG)
……(tên khoáng sản).......,
tại khu vực ……, ……(tên cấp xã)…….., ……(tên cấp tỉnh)……
|
|
|
|
|
|
|
|
TỔ
CHỨC, CÁ NHÂN ĐƯỢC CẤP
GIẤY PHÉP THĂM DÒ KHOÁNG SẢN
(Chức danh)
|
ĐƠN
VỊ THI CÔNG ĐỀ ÁN
THĂM DÒ KHOÁNG SẢN
(nếu có)
(Chức danh)
|
|
|
|
|
Ký,
đóng dấu
(Họ và tên)
|
Ký,
đóng dấu
(Họ và tên)
|
|
|
|
|
|
|
|
Địa
danh, tháng……….. năm………..
|
MỤC
LỤC MỞ ĐẦU
- Cơ sở pháp lý thành
lập báo cáo kết quả thăm dò khoáng sản (thăm dò bổ sung).
- Chủ đầu tư, đơn vị
thi công đề án thăm dò khoáng sản (thăm dò bổ sung), cơ quan giám sát thi công
đề án thăm dò khoáng sản (thăm dò bổ sung).
- Mục tiêu và nhiệm vụ
của công tác thăm dò khoáng sản (thăm dò bổ sung), thời gian thực hiện.
- Phương pháp, khối
lượng công trình thăm dò khoáng sản (thăm dò bổ sung), chủ yếu đã hoàn thành,
trữ lượng đạt được.
CHƯƠNG
1
KHÁI
QUÁT VỀ KHU VỰC THĂM DÒ KHOÁNG SẢN
(THĂM DÒ BỔ SUNG)
- Vị trí hành chính và
địa lý của khu vực thăm dò khoáng sản (thăm dò bổ sung), ranh giới và diện tích
thăm dò khoáng sản (thăm dò bổ sung).
- Khái quát về địa
hình, khí hậu, mạng lưới sông suối, tình hình dân cư, kinh tế, văn hóa. Điều
kiện giao thông vận tải, cơ sở công nghiệp, nông nghiệp.
- Khái quát công tác
nghiên cứu địa chất khu vực, lịch sử phát hiện, công tác điều tra, tìm kiếm và
thăm dò khoáng sản đã tiến hành trước đây và hoạt động khai thác, chế biến
khoáng sản (nếu có).
CHƯƠNG
2
ĐẶC
ĐIỂM CẤU TẠO ĐỊA CHẤT MỎ
- Khái quát về vị trí
khu vực thăm dò khoáng sản trong cấu trúc địa chất chung của vùng (khái quát về
địa tầng, magma, kiến tạo…);
- Đặc điểm địa chất mỏ:
nêu chi tiết về đặc điểm địa tầng, magma, kiến tạo và các yếu tố khống chế các
thân quặng (thân nguyên liệu).
- Đặc điểm các thân
quặng: Số lượng, vị trí phân bố (từ dưới lên trên), mối liên kết của các thân
quặng theo đường phương và hướng cắm.
- Khái quát đặc điểm
cấu tạo từng thân quặng: Vị trí, diện phân bố, hình dáng, chiều dày, kích thước
theo đường phương (từ tuyến…đến tuyến), hướng dốc, thế nằm, đặc điểm vót nhọn,
công trình khống chế (trên mặt và dưới sâu). Trình bày đặc điểm biến đổi các
thông số chiều dày theo công trình (min, max, TB, hệ số biến thiên Vm) của thân
quặng trong không gian, sự phân bố các thành phần có ích chính, đi kèm, các tạp
chất có hại (min, max, TB, hệ số biến thiên hàm lượng Vc), đặc điểm phân bố các
khoảnh quặng giàu, quặng nghèo, mối quan hệ giữa thân quặng và đá vây quanh.
Thành phần và đặc điểm phân bố các lớp kẹp không chứa quặng hoặc quặng không
đạt chỉ tiêu tính trữ lượng, tỷ lệ của chúng trong thân quặng. Đặc điểm phong
hóa, sự biến đổi nguyên sinh và thứ sinh của khoáng sản và đá vây quanh, cuối phần
này phải lập bảng thể hiện các thông số cơ bản của thân quặng đã mô tả.
Nhận định về nguồn gốc
thành tạo quặng qua các tài liệu nghiên cứu, tài liệu thăm dò, khai thác ở mỏ
và các khu vực lân cận, các khu vực có điều kiện địa chất tương tự.
Đối với mỏ có biểu hiện
karst ngầm hoặc lộ trên mặt phải lý giải các phương pháp xác định mức độ karst.
Đối với mỏ sa khoáng,
phải mô tả đặc điểm địa mạo (cổ địa lý) tích tụ sa khoáng; điều kiện thế nằm
của sa khoáng; đặc điểm hình dáng, kích thước, cấu tạo và thành phần của thân
sa khoáng; thành phần và chiều dày lớp phủ; cấu tạo địa chất đáy thân sa
khoáng; hàm lượng các thành phần có ích chính trong cát quặng, trong lớp phủ và
trong tầng đá lót đáy; hình dáng, kích thước, mức độ mài tròn các khoáng vật có
ích; hàm lượng các thành phần chứa trong khoáng vật (tuổi vàng đối với vàng sa
khoáng); thành phần cấp hạt, độ chứa sét, chứa đá tảng, mức độ chứa nước...
Đối với mỏ than phải
thống kê số lượng vỉa đã phát hiện có thể khai thác, không khai thác. Đối với
các vỉa có thể khai thác cần mô tả chi tiết vị trí, chiều sâu, đặc tính đất đá
vách, trụ vỉa than, các dấu hiệu để nối vỉa, công trình khống chế. Đối với các
vỉa đang khai thác cần chỉ dẫn diện tích và độ sâu khai thác; chiều dày, cấu
tạo vỉa; so sánh kết quả khai thác với kết quả thăm dò khoáng sản.
CHƯƠNG
3
CÔNG
TÁC THĂM DÒ ĐỊA CHẤT VÀ CÁC VẤN ĐỀ BẢO VỆ MÔI TRƯỜNG
1. Công tác thăm dò địa
chất
- Cơ sở phân chia nhóm
mỏ thăm dò cần căn cứ trên cơ sở đặc điểm cấu tạo địa chất mỏ, kết quả thống kê
và địa thống kê một số thông số đặc trưng thân quặng như chiều dầy, hàm lượng,
tính đẳng hướng, dị hướng, bán kính đới ảnh hưởng....;
- Mạng lưới công trình
thăm dò đã được áp dụng cho từng cấp trữ lượng, cách thức bố trí công trình thăm
dò, dạng công trình thăm dò,…;
- Đánh giá sự phù hợp
của nhóm mỏ thăm dò, mạng lưới bố trí công trình thăm dò so với quy định và kết
quả đạt được so với Đề án.
- Báo cáo chi tiết hệ
phương pháp, khối lượng đã thực hiện và kết quả đạt được theo các yêu cầu như
sau:
1.1. Công tác trắc địa
a) Mục tiêu, nhiệm vụ,
khối lượng
Nêu rõ mục tiêu, nhiệm
vụ, khối lượng các hạng mục công việc đã thực hiện;
b) Nội dung công tác kỹ
thuật
- Thành lập lưới khống
chế mặt phẳng và độ cao: Nêu điểm gốc nhà nước, từng loại lưới khống chế mặt
phẳng, độ cao đã thành lập; thiết bị sử dụng đo, phương pháp đo, phương pháp
tính toán, bình sai; so sánh kết quả độ chính xác lưới sau bình sai với chỉ
tiêu kỹ thuật cho phép theo quy định hiện hành.
- Thành lập bản đồ địa
hình: Nêu phương pháp đo, thiết bị thành lập bản đồ địa hình; tỷ lệ bản đồ, khoảng
cao đều, múi chiếu và kinh tuyến trục, diện tích thăm dò; mật độ trung bình điểm
chi tiết trên dm2 bản đồ,... Nêu một số
đặc điểm chính về địa hình, địa vật và hiện trạng nổi bật trong khu thăm dò.
- Công tác trắc địa
công trình: Phương pháp xác định vị trí công trình từ thiết kế ra thực địa và
đo thu về bản đồ, khối lượng công trình chủ yếu và thứ yếu; phương pháp định
tuyến, đo vẽ mặt cắt tuyến thăm dò; bổ sung công tác xác định các công trình cũ
(nếu có), …
- Đánh giá chung về
khối lượng, chất lượng công tác trắc địa và kết quả đạt được; So sánh với đề án
thăm dò.
c) Các sản phẩm:
- Tài liệu nguyên thủy:
Các file gốc đo lưới khống chế mặt phẳng và độ cao bằng công nghệ GPS, cùng sổ
đo trạm máy; Sổ đo lưới khống chế mặt phẳng và độ cao (nếu đo bằng phương pháp
truyền thống); Các file điểm đo chi tiết địa hình, đo mặt cắt được trút ra từ
máy toàn đạc điện tử và in nôp sổ đo; Sổ đo điểm công trình địa chất; Sổ đo
thủy chuẩn (nếu dẫn độ cao bằng phương pháp đo cao hình học); Phiếu cấp tọa độ,
độ cao các điểm gốc và bản đồ địa hình (nếu có); Phiếu kiểm định máy đo đạc.
- Tài liệu tổng hợp: Bảng
tính toán bình sai lưới khống chế mặt phẳng, độ cao ; Bảng tính bình sai lưới
thủy chuẩn (nếu có); Bảng tính tọa độ và độ cao công trình; Bảng thống kê tọa
độ, độ cao các điểm lưới khống chế mặt phẳng, độ cao đã thành lập; Bảng thống
kê tọa độ, độ cao công trình địa chất và bảng thống kê tọa độ, độ cao các điểm
đo chi tiết địa hình, điểm đo mặt cắt (nếu có); Sơ đồ lưới khống chế mặt phẳng
và độ cao; Bản đồ địa hình; Mặt cắt địa hình (nếu có); Lập phụ lục riêng cho
công tác trắc địa.
1.2. Công tác địa chất
Gồm các dạng công việc:
Đo vẽ lập bản đồ địa chất khoáng sản và các dạng công việc khác như địa hóa, trọng
sa, nghiên cứu chuyên đề ... (nếu có).
a) Mục tiêu, nhiệm vụ,
khối lượng
Nêu rõ mục tiêu, nhiệm
vụ, khối lượng cụ thể của các dạng công việc đã thực hiện.
b) Nội dung công tác kỹ
thuật
Mô tả cụ thể, đầy đủ
cách thức tiến hành thực tế các công việc đã thực hiện, đánh giá các chỉ tiêu
so với quy định và kết quả đạt được phục vụ công tác thăm dò.
c) Các sản phẩm:
- Tài liệu nguyên thủy:
Nhật ký địa chất và bản đồ hành trình kèm theo; Bản đồ hoặc sơ đồ bố trí công
trình thực tế; Các sổ thống kê mẫu, thống kê công trình thăm dò; Ảnh chụp vết
lộ quan trọng.
- Tài liệu tổng hợp:
quy định tại phần Phụ lục kèm theo báo cáo.
1.3. Công tác địa vật
lý
a) Công tác địa vật lý
chung:
Nêu rõ mục tiêu, nhiệm
vụ, khối lượng, phương pháp tiến hành; máy móc, thiết bị sử dụng; chất lượng
tài liệu, đánh giá kết quả đạt được và hiệu quả từng phương pháp.
b) Công tác địa vật lý
lỗ khoan:
Nêu rõ mục tiêu, nhiệm
vụ của công tác địa vật lý lỗ khoan đã được phê duyệt trong Đề án; Khối lượng
đã thực hiện; Tổ hợp phương pháp thi công; Máy móc, thiết bị đã huy động thực
hiện trong Đề án; Kỹ thuật thi công của từng phương pháp; Kết quả kiểm soát
chất lượng của từng phương pháp; Phương pháp phân tích tài liệu, xây dựng thiết
đồ địa vật lý lỗ khoan; Kết quả địa chất đạt được của công tác địa vật lý; Đánh
giá hiệu quả của tổ hợp phương pháp; xác lập cột địa tầng địa vật lý lỗ khoan
và so sánh với cột địa tầng thực tế khoan; mức độ sử dụng kết quả địa vật lý lỗ
khoan trong việc xác định chiều dày và tính trữ lượng...
c) Các sản phẩm:
- Tài liệu nguyên thủy:
Sổ đo các phương pháp địa vật lý thực hiện trong đề án thăm dò khoáng sản
(điện, từ, xạ, trọng lực...); Các tài liệu hiệu chuẩn, kiểm chuẩn thiết bị địa
vật lý theo quy định; Các sổ đo kiểm tra, sổ đánh giá chất lượng tài liệu thực
địa; Nhật ký đo carota lỗ khoan; Các file kết quả đo địa vật lý lưu trên thiết
bị đo hoặc máy tính; Các tài liệu thực tế hàng ngày, từng hành trình biểu diễn
dưới dạng đường cong, sơ đồ, đồ thị, mặt cắt tương ứng với từng phương pháp thi
công thực tế; Bảng tính sai số đo kiểm tra của toàn bộ lỗ khoan đo địa vật lý;
Tập thiết đồ nguyên thủy của từng lỗ khoan.
- Tài liệu tổng hợp:
Báo cáo thuyết minh và các bản vẽ phân tích, xử lý tương ứng với từng phương
pháp đã thi công theo quy định địa vật lý hiện hành; Lập phụ lục riêng về công
tác địa vật lý.
- Báo cáo nội dung và
kết quả thi công công tác địa vật lý đã thi công
1.4. Thi công công
trình thăm dò
a) Công trình khai đào:
Nêu rõ mục đích, nhiệm
vụ và cơ sở bố trí công trình; khối lượng đã thực hiện; quy cách kỹ thuật áp
dụng và đánh giá hiệu quả, kết quả từng loại hình công trình.
b) Công trình khoan:
Nêu rõ mục đích, nhiệm
vụ và bố trí mạng lưới công trình khoan; thiết bị và công nghệ khoan, kết cấu
và độ sâu các lỗ khoan; số lượng và khối lượng khoan, trạng thái lỗ khoan; tỷ
lệ thu hồi mẫu lõi khoan qua đá, lõi khoan qua quặng (có thể tính theo trọng
lượng hoặc thể tích đối với khoan lấy mẫu sa khoáng). Đánh giá hiệu quả công
trình khoan lấy mẫu phục vụ công tác nghiên cứu địa chất và tính trữ lượng.
c) Các sản phẩm:
- Tài liệu nguyên thủy:
Sổ đăng ký công trình; Thiết đồ công trình khai đào (vết lộ, hố, hào, giếng,
lò); Sổ theo dõi địa chất lỗ khoan; Nhật ký khoan (sổ khoan); Thiết đồ lỗ khoan
tổng hợp; Ảnh chụp mẫu công trình khai đào, mẫu lõi khoan.
- Tài liệu tổng hợp:
quy định tại phần Phụ lục kèm theo báo cáo
1.5. Công tác lấy, gia
công và phân tích mẫu
a) Mục tiêu, nhiệm vụ,
khối lượng
Nêu rõ mục đích, nhiệm
vụ, khối lượng cụ thể của từng loại mẫu về các phương pháp lấy, gia công, phân
tích mẫu đã áp dụng: chủng loại, số lượng, kích thước, khoảng cách giữa các mẫu,
sơ đồ gia công mẫu phân tích định lượng, phương pháp phân tích, số lượng mẫu
kiểm tra; kết quả kiểm tra, đánh giá sai số và khả năng sử dụng số liệu phân
tích trong việc luận giải và tính trữ lượng khoáng sản.
b) Nội dung kỹ thuật
- Lấy mẫu: Mô tả chính
xác quá trình lấy mẫu đã thực hiện. Đối với mỗi loại mẫu cần nêu được mục đích,
vị trí, cách thức, khối lượng mẫu (kích thước), số lượng (tất cả quá trình này
đều phải phù hợp với hồ sơ ghi chép thực tế).
- Gia công mẫu: nêu rõ
quy trình gia công, sơ đồ rút gọn mẫu thực tế.
- Phân tích mẫu: nêu
đầy đủ chỉ tiêu phân tích, phương pháp phân tích, số lượng mẫu, tên phòng thí
nghiệm thực hiện đối với mỗi loại mẫu.
- Đánh giá chất lượng
kết quả phân tích mẫu: tuân thủ theo các quy định hiện hành về loại mẫu kiểm
soát, số lượng, bảng tính toán sai số.
c) Các sản phẩm
- Tài liệu nguyên thủy:
Sổ lấy mẫu; Sổ đăng ký mẫu gia công, phân tích; Phiếu gửi mẫu; Phiếu chứng nhận
kết quả thử nghiệm.
- Tài liệu tổng hợp: Sổ
tổng hợp các loại mẫu; Phụ lục thống kê, đánh giá sai số theo biểu mẫu quy
định.
2. Các vấn đề về bảo vệ
tài nguyên, môi trường
Các loại mẫu đã lấy để
thí nghiệm, xác định sự có mặt của các khoáng sản khác, khoáng sản quý hiếm,
phóng xạ… để đề xuất phương án thu hồi, bảo vệ khi khai thác khoáng sản chính.
Ảnh hưởng của công tác
thăm dò khoáng sản đến môi trường xung quanh được phản ánh thông qua mức độ
biến đổi cảnh quan thiên nhiên trong vùng, sự thay đổi chế độ nước mặt, nước
ngầm, sự nhiễm bẩn bầu khí quyển, thủy quyển và giảm độ phì nhiêu của đất trồng
và các ảnh hưởng tiêu cực khác.
Các giải pháp làm giảm
thiểu tác động môi trường đã được thực hiện.
3. Những thay đổi về
diện tích thăm dò khoáng sản; phương pháp, khối lượng công tác thăm dò khoáng
sản
Nêu rõ những thay đổi
về diện tích thăm dò khoáng sản; phương pháp, khối lượng công tác thăm dò
khoáng sản so với đề án thăm dò khoáng sản được phê duyệt (nếu có); nguyên nhân
và đánh giá tác động của sự thay đổi đó.
CHƯƠNG
4
ĐẶC
ĐIỂM CHẤT LƯỢNG VÀ TÍNH CHẤT CÔNG NGHỆ CỦA KHOÁNG SẢN
1. Đặc điểm chất lượng
khoáng sản
- Phân chia các loại,
kiểu quặng tự nhiên và công nghiệp;
- Thành phần khoáng vật
quặng chính, đi kèm và phi quặng của các loại quặng, thân quặng và toàn mỏ.
- Các tính chất về cơ
lý, cấu tạo, kiến trúc và các đặc điểm khác. Quy luật phân bố các loại, kiểu
quặng tự nhiên, hạng quặng công nghiệp và tỷ lệ của chúng trong phạm vi mỏ (khoảnh
mỏ, khu mỏ, phân khu mỏ) và trong từng thân khoáng. Sự biến đổi thành phần và
tính chất cơ lý của quặng trong đới phong hóa (oxy hóa), độ sâu phát triển của
đới này. Các tiêu chuẩn phân chia theo mức độ phong hóa.
- Thành phần hóa: Sự
biến đổi thành phần chính theo mẫu đơn, theo công trình (trên mặt và dưới sâu),
theo khối tính trữ lượng của các loại quặng, thân quặng và toàn mỏ; hàm lượng
các nguyên tố, thành phần có ích chính và tạp chất có hại (theo mẫu nhóm, theo
khối trữ lượng). Xác định mối tương quan giữa các thành phần có ích chính và đi
kèm. Đánh giá khả năng khai thác lựa chọn và chế biến các loại, kiểu quặng công
nghiệp, các thành phần chính và đi kèm.
- Đối với than, cần
thống kê và đánh giá số lượng, chất lượng công tác lấy, phân tích mẫu; đánh giá
trạng thái tự nhiên và tính chất vật lý, thành phần thạch học của than theo
từng vỉa than; phương pháp tính và xác định độ tro trung bình, độ tro hàng hóa;
thành phần tro, độ nóng chảy của tro than; thành phần lưu huỳnh, photpho đối
với than giàu lưu huỳnh, photpho...; tính chất cơ lý của than như tỷ trọng, độ
kiên cố, độ bền cơ học (riêng cho từng loại ôxy hóa và chưa ôxy hóa).
Đối với vỉa phức tạp
cần mô tả chi tiết thành phần, cấu tạo địa chất, đặc tính cơ lý các lớp đá kẹp;
mức độ thay đổi thành phần và tính chất của than khi để ngoài trời; đánh giá sự
có mặt của các khoáng sản có ích trong than, lớp phủ, đá vây quanh (nếu có).
Kiến nghị về phương
pháp sử dụng hợp lý nguồn tài nguyên than đã thăm dò; sản phẩm đi kèm (nếu có).
2. Tính chất công nghệ
của quặng
- Phương pháp lấy mẫu
và nghiên cứu thí nghiệm tính chất công nghệ của quặng. Tính đại diện của mẫu về
khối lượng, vị trí không gian, thành phần vật chất, hàm lượng các thành phần có
ích chính, đi kèm và các chỉ tiêu khác đối với thân quặng, toàn mỏ.
- Kết quả nghiên cứu
tính chất công nghệ của khoáng sản ở quy mô phòng thí nghiệm, phòng thí nghiệm
mở rộng (bán công nghiệp). công nghiệp vv.
- Các tổ chức thực hiện
chương trình nghiên cứu và kết quả đạt được.
- Kết luận về tính chất
công nghệ, khả năng làm giàu, chế biến và sử dụng trong công nghiệp.
- Đánh giá mức độ sử
dụng kết quả nghiên cứu mẫu công nghệ để thiết kế sơ đồ công nghệ chế biến thu
hồi tổng hợp các thành phần có ích. So sánh các thông số kinh tế - kỹ thuật thu
được với các chỉ tiêu của nhà máy chế biến nguyên liệu khoáng có thành phần
tương tự ở trong nước và ở nước ngoài.
CHƯƠNG
5
ĐẶC
ĐIỂM ĐỊA CHẤT THỦY VĂN, ĐỊA CHẤT CÔNG TRÌNH VÀ ĐIỀU KIỆN KỸ THUẬT KHAI THÁC MỎ
1. Công tác đo vẽ địa
chất thủy văn, địa chất công trình
a) Mục tiêu, nhiệm vụ,
khối lượng
Nêu rõ mục tiêu, nhiệm
vụ, khối lượng cụ thể của các công tác nghiên cứu địa chất thủy văn (trong mẫu này
gọi tắt là ĐCTV) và địa chất công trình (trong mẫu này gọi tắt là ĐCCT) đã tiến
hành.
b) Nội dung công tác kỹ
thuật
Mô tả cụ thể, đầy đủ
cách thức tiến hành thực tế các công việc đã thực hiện (Đo vẽ lập sơ đồ, bản đồ
ĐCTV - ĐCCT; khoan ĐCTV - ĐCCT chuyên môn; quan trắc đơn giản ĐCTV - ĐCCT; quan
trắc động thái nước mặt, nước ngầm tại các trạm; bơm nước thí nghiệm; múc nước
thí nghiệm; công tác lấy, gia công, phân tích mẫu cơ lý đất đá, nước, vi
sinh...); đánh giá các chỉ tiêu so với quy định và kết quả đạt được phục vụ
công tác thăm dò khoáng sản.
c) Các sản phẩm
- Tài liệu nguyên thủy:
Nhật ký ĐCTV - ĐCCT và bản đồ tài liệu thực tế kèm theo; Các mặt cắt ĐCTV -
ĐCCT tỷ lệ tương ứng với bản đồ ĐCTV - ĐCCT; Các loại sổ liên quan đến các công
tác ĐCTV - ĐCCT đã thực hiện (Sổ quan trắc ĐCTV - ĐCCT công trình khoan, khai
đào; Sổ bơm nước thí nghiệm lỗ khoan; Sổ đổ nước thí nghiệm; Sổ quan trắc động
thái nước mặt, nước ngầm; Sổ tổng hợp Tài liệu khí tượng thủy văn; Sổ lấy mẫu
cơ lý đất, Sổ lấy mẫu cơ lý đá, Sổ lấy mẫu nước, Sổ lấy mẫu vi sinh...).
- Tài liệu tổng hợp:
Lập Phụ lục công tác ĐCTV - ĐCCT kèm theo.
2. Đặc điểm địa chất
thủy văn
a. Đặc điểm nước mặt
- Mạng lưới sông, suối;
chiều dài, rộng và sâu của sông, suối; độ dốc lòng sông mức độ uốn khúc đặc điểm
phù sa của sông, suối...
- Độ cao mực nước sông,
suối; lưu lượng nước vào mùa khô, mùa mưa, sự biến đổi hàng tháng của sông,
suối.
- Chế độ lũ lụt và diện
tích bị ngập nước. Đặc điểm các dòng chảy tạm thời như ao, hồ, đầm lầy v.v...
và sự ảnh hưởng của chúng đối với khai thác mỏ.
b. Đặc điểm nước ngầm
- Phân chia phức hệ
ĐCTV, mô tả các đơn vị chứa nước theo thứ tự tuổi địa tầng từ trẻ đến già. Diện
tích phân bố, thành phần thạch học, khoáng vật của đá, thành phần hạt, tính
phân lớp, độ nứt nẻ, mức độ karst hóa, vật chất đầm lầy, hang hốc karst và khe
nứt, sản trạng và chiều dày của lớp.
- Tính chất vật lý và
tính thấm nước của đá chứa nước, độ phong phú của nước. Tính chất thủy lực
(không áp, có áp). Chiều sâu mực nước ngầm (hay mực áp lực) và động thái của
chúng. Mức độ chênh lệch của mực nước (mực áp lực) so với gốc xâm thực địa
phương và so với mức sâu nhất dự kiến khai thác. Sự liên hệ thủy lực giữa các
tầng chứa nước và giữa nước mặt và nước ngầm.
- Đặc tính ĐCTV của đới
phong hóa, của đới phá hủy kiến tạo và các đứt gãy lớn cắt qua các thân khoáng.
- Đặc điểm các tầng
(lớp) cách nước.
- Đánh giá các nguồn
nước và dự tính lượng nước có thể chảy vào mỏ. Khi tính toán phải căn cứ vào
đặc điểm nguồn nước và dựa vào các mặt cắt ĐCTV để chọn sơ đồ, phương pháp và
công thức tính phù hợp. Khi trong vùng nghiên cứu có mỏ đã hoặc đang khai thác
có điều kiện ĐCTV tương tự với mỏ thăm dò thì nhất thiết phải sử dụng các số
liệu thực tế về lượng nước chảy vào mỏ để đánh giá điều kiện ĐCTV của mỏ thăm
dò. So sánh kết quả tính toán với số liệu thực tế để tìm hiểu nguyên nhân khắc
phục. Đánh giá mức độ tin cậy của các số liệu tính toán.
- Dự đoán khả năng nước
chảy vào mỏ khi hoạt động khai thác tiến đến gần sông, hồ, các công trình chứa
nước hoặc các giếng khai thác cũ chứa nước. Khả năng bục nước chảy vào mỏ khi
khai thác, biện pháp xử lý.
- Đánh giá các nguồn
cung cấp nước sinh hoạt và nước kỹ thuật.
- Xác định số lượng và
chất lượng của nguồn nước mặt và nước ngầm. Tính chất vật lý và thành phần hóa
học của nước. Hàm lượng chất độc hại và lượng vi trùng trong nước. Đánh giá
tính chất ăn mòn của nước đối với bê tông và kim loại. Khả năng sử dụng nước
tháo khô mỏ vào mục đích cấp nước sinh hoạt. Điều kiện bảo vệ vệ sinh các nguồn
nước cấp cho ăn uống.
3. Đặc điểm địa chất
công trình
- Khái quát về sự phân
bố các loại đất đá theo diện và theo chiều sâu trong phạm vi thăm dò. Mô tả các
loại đất đá theo thứ tự từ trên xuống dưới. Trạng thái đất đá khi còn tươi và
khi đã bị phong hóa. Tính chất cơ lý của đất, đá nửa cứng, đá cứng, đặc biệt ở
trụ và vách, quặng. Tính chất cơ lý của đất đá trong đới phá hủy, đới phong
hóa. Phương pháp nghiên cứu thí nghiệm xác định các chỉ tiêu cơ lý, đánh giá
mức độ tin cậy của các kết quả thu được. So sánh các kết quả thí nghiệm trong
phòng và ngoài trời (nếu có). Đối chiếu các số liệu thí nghiệm với số liệu của
mỏ đã hoặc đang khai thác có điều kiện ĐCCT tương tự.
- Các hiện tượng địa
chất tự nhiên và ĐCCT.
- Diện phân bố, quy mô
và giai đoạn phát triển, điều kiện và nguyên nhân phát sinh (trượt lở, mương
xói, karst, xói ngầm, bùng nền...). Các yếu tố ảnh hưởng đến sự phát triển các
hiện tượng. Mức độ nguy hại của chúng đối với xây dựng và khai thác mỏ. Biện
pháp ngăn ngừa và xử lý.
4. Điều kiện kỹ thuật
khai thác mỏ
- Khái quát cơ sở hạ
tầng khu mỏ, mô tả các điều kiện địa chất - khai thác của mỏ ảnh hưởng tới
phương pháp, công nghệ khai thác mỏ (địa hình, chiều dày và đặc điểm thạch học
của trầm tích phủ, mức độ phức tạp về cấu tạo thân khoáng, chiều dày và sự biến
đổi của chúng).
- Đối với mỏ dự kiến
khai thác lộ thiên cần có các số liệu về tính chất, thành phần và chiều dày của
đất đá phủ. Đặc điểm phong hóa, thành phần thạch học, đặc điểm phân lớp, hướng
cắm và góc dốc của vỉa... làm căn cứ để tính toán xác định hệ số bóc trung bình,
tối đa, góc dốc bờ tầng, bờ moong khai trường.
- Đối với mỏ dự kiến
khai thác hầm lò, mô tả các tính chất cơ lý của đá vách, đá trụ và thân khoáng
cũng như đất đá trong đới mềm yếu (đới phong hóa, karst, đới dập vỡ kiến
tạo...) cho phép tính toán, xác định áp lực đá lên nóc, đáy và hông lò và lên
thành giếng mỏ. Các yếu tố khác làm phức tạp hóa trong quá trình khai thác như:
mức độ karst, cát chảy, bục nước, khí độc hại, mức độ chứa phóng xạ của quặng
và đất đá vây quanh, sự có mặt của các hợp chất độc hại, mức độ độc hại của bụi
khi tiến hành công tác khai thác và các yếu tố khác ảnh hưởng tới sức khỏe con
người.
- Phạm vi diện tích
không chứa khoáng sản cho phép bố trí các hạng mục công trình sản xuất và sinh
hoạt cũng như sử dụng làm bãi thải.
CHƯƠNG
6
CÔNG
TÁC NGHIÊN CỨU KHÍ MỎ
(đối với các báo cáo kết quả thăm dò có công tác nghiên cứu khí mỏ theo đề án
thăm dò, thăm dò bổ sung)
1. Phương pháp, kỹ
thuật nghiên cứu
- Nêu rõ phương pháp,
kỹ thuật nghiên cứu, thiết bị nghiên cứu.
- Phòng thí nghiệm phân
tích mẫu khí qua các giai đoạn.
2. Khối lượng, chất
lượng công tác nghiên cứu khí
- Khối lượng các mẫu
khí (định tính, định lượng) qua các giai đoạn thăm dò khoáng sản.
- Chất lượng các mẫu
khí.
3. Đặc điểm phân bố khí
và xếp hạng cấp khí mỏ
a) Kết quả nghiên cứu
khí và xếp hạng cấp khí mỏ.
- Hàm lượng các chất
khí (CO2, H2, CH4, CH4 + H2).
- Độ chứa khí tự nhiên
(CO2, H2, CH4, CH4 + H2).
b) Kết quả nghiên cứu
khí theo các công trình khác.
c) Kết quả nghiên cứu
khí theo mức cao của báo cáo thăm dò.
d) Đặc điểm phân bố
khí.
e) Phân loại mỏ theo
cấp khí:
- Cơ sở pháp lý về phân
cấp khí mỏ.
- Phân cấp khí mỏ theo
kết quả thăm dò.
- Phân cấp khí mỏ theo
Bộ Công Thương qua các năm.
- Kết quả phân cấp khí
mỏ theo kết quả tổng hợp.
g) Những vấn đề cần
quan tâm trong quá trình khai thác mỏ.
- Về trang thiết bị
điện trong mỏ.
- Về đo khí trong mỏ
(thiết bị cầm tay, hệ thống cảnh báo khí).
- Về công tác thông gió
mỏ.
CHƯƠNG
7
CÔNG
TÁC TÍNH TRỮ LƯỢNG KHOÁNG SẢN
- Chỉ tiêu dùng để tính
trữ lượng khoáng sản theo báo cáo luận giải chỉ tiêu tạm thời tính trữ lượng
khoáng sản;
- Luận giải về tính hợp
lý của phương pháp tính trữ lượng khoáng sản được áp dụng;
- Nguyên tắc, cách thức
khoanh nối thân khoáng tính trữ lượng;
- Phân khối và xếp cấp
trữ lượng khoáng sản.
- Xác định các thông số
tính trữ lượng khoáng sản.
- Kết quả tính trữ
lượng khoáng sản chính, khoáng sản và thành phần có ích đi kèm (nếu có); khối
lượng đất bốc, đá kẹp đối với khu vực dự kiến khai thác bằng phương pháp lộ
thiên.
Trong trường hợp sử
dụng phần mềm chuyên dùng để tính trữ lượng khoáng sản, cần phải mô tả phương
pháp, quy trình tính toán đảm bảo khả năng xem xét, kiểm tra và hiệu chỉnh các
cơ sở dữ liệu (database) như: tọa độ công trình thăm dò khoáng sản, dữ liệu lỗ
khoan, các trường địa chất, vị trí và kết quả lấy mẫu; nguyên tắc nội ngoại
suy, kết quả xác lập mô hình hóa thân khoáng, mô tả các đặc trưng về tính đẳng
hướng, dị hướng, biểu đồ variogram, xác định kích thước các vi khối tính trữ
lượng khoáng sản và các thông số liên quan (chiều dày, hàm lượng, diện tích,…).
CHƯƠNG
8
HIỆU
QUẢ CÔNG TÁC THĂM DÒ KHOÁNG SẢN
- Chi phí chung cho
công tác thăm dò khoáng sản, trong đó những hạng mục công việc chính được trình
bày chi tiết;
- Giá thành thăm dò
khoáng sản cho một tấn (một đơn vị tính) trữ lượng khoáng sản.
- Phân tích tính đúng
đắn của các hệ phương pháp, khối lượng thăm dò đã được áp dụng và những đề nghị
để nâng cao hiệu quả thăm dò.
KẾT
LUẬN
- Trình bày tóm tắt
những nội dung công việc chính đã hoàn thành;
- Kết quả chính báo cáo
thăm dò khoáng sản đạt được;
- Công tác nghiên cứu
chất lượng và tính chất công nghệ của quặng;
- Kết quả tính trữ
lượng;
- Điều kiện ĐCTV -
ĐCCT;
- Đánh giá triển vọng
chung của mỏ và kiến nghị công tác nghiên cứu tiếp theo.
TÀI
LIỆU THAM KHẢO
Liệt kê các tài liệu đã
xuất bản, các nguồn lưu trữ và các nguồn khác đã được sử dụng khi thành lập báo
cáo kết quả thăm dò khoáng sản trình cơ quan có thẩm quyền công nhận trữ lượng
khoáng sản. Nêu tên tài liệu, tác giả, năm và nơi xuất bản (thành lập).
PHẦN
PHỤ LỤC
1. Phụ lục các kết quả
tính toán, phân tích
- Phụ lục 1: Báo cáo
luận giải chỉ tiêu tạm thời tính trữ lượng khoáng sản.
- Phụ lục 2: Công tác
trắc địa (toàn bộ nội dung công tác trắc địa).
- Phụ lục 3: Kết quả
phân tích các loại mẫu.
- Phụ lục 4: Kết quả
tính toán (gồm sai số phân tích mẫu, thống kê hàm lượng, chiều dày theo mẫu
đơn, công trình, thân quặng...).
- Phụ lục 5: Kết quả
tính trữ lượng khoáng sản (gồm kết quả tính hàm lượng trung bình công trình,
khối trữ lượng, thể trọng, trữ lượng, tài nguyên....).
- Phụ lục 6: Công tác
ĐCTV-ĐCCT (bao gồm toàn bộ các hạng mục của thủy văn và công trình).
- Phụ lục 7: Công tác
Địa vật lý (nếu có).
- Phụ lục 8: Công tác
nghiên cứu khí mỏ (nếu có).
- Phụ lục 9: Kết quả
thí nghiệm mẫu công nghệ hoặc báo cáo tổng hợp kết quả nghiên cứu công nghệ.
- Phụ lục 10: Tập thiết
đồ công trình (khoan, hào, giếng, lò, vết lộ).
2. Phụ lục các bản đồ,
bản vẽ
Các bản đồ, bản vẽ được
lập với số lượng ít nhất nhưng đảm bảo đưa vào đầy đủ các tài liệu, thông tin,
số liệu thăm dò khoáng sản và thể hiện được cấu trúc, hình dáng, kích thước và
thế nằm của thân khoáng, đặc điểm địa chất, ĐCTV và ĐCCT của mỏ.
Bản vẽ phải thành lập
rõ ràng, chính xác, chỉ dẫn đầy đủ, đảm bảo tính thống nhất. Các bản vẽ chủ yếu
trong một báo cáo có thể bao gồm:
- Bản đồ vị trí giao
thông khu mỏ tỷ lệ 1:100.000 - 1.200.000 (đóng cùng thuyết minh).
- Sơ đồ lưới khống chế
mặt phẳng và độ cao khu vực thăm dò tỷ lệ 1:1000 - 1:10.000.
- Bản đồ địa hình khu
vực thăm dò tỷ lệ 1:1000 - 1:5.000.
- Bản đồ địa chất khu
vực tỷ lệ 1:10.000 - 1:50.000 và mặt cắt qua mỏ (có thể đóng cùng thuyết minh).
- Bản đồ tài liệu thực
tế địa chất (hoặc địa chất - địa vật lý) khu mỏ tỷ lệ 1:1000 - 1:10.000 (đối
với các mỏ sa khoáng là bản đồ trầm tích đệ tứ, bản đồ địa mạo tỷ lệ 1:1000 -
1:10.000).
- Bản đồ địa chất (hoặc
địa chất - địa vật lý) khu mỏ tỷ lệ 1:1000 - 1:10.000 (đối với các mỏ sa khoáng
là bản đồ trầm tích đệ tứ, bản đồ địa mạo tỷ lệ 1:1000 - 1:10.000), kèm theo
mặt cắt địa chất.
- Mặt cắt địa chất theo
các tuyến thăm dò khoáng sản có tỷ lệ tương ứng với tỷ lệ bản đồ địa chất.
- Bình đồ địa chất,
bình đồ lấy mẫu theo tầng (trong trường hợp các công trình thăm dò khoáng sản
bố trí theo tầng).
- Các bình đồ đồng đẳng
trụ vỉa (thân khoáng), đồng đẳng vách (đối với mỏ khai thác lộ thiên); bình đồ
đồng đẳng hàm lượng thành phần có ích chính, đi kèm, tạp chất có hại; bình đồ
đồng đẳng chiều dày vỉa (thân khoáng), chiều dày đất phủ. Các bình đồ này có tỷ
lệ tương ứng với bản đồ địa chất mỏ.
- Biểu đồ nghiên cứu
địa vật lý mỏ; bình đồ đo vẽ địa vật lý chi tiết kèm theo vị trí các tuyến; các
kết quả xử lý các dị thường đã phát hiện; bình đồ tổng hợp các dị thường địa
vật lý, tỷ lệ 1:2.000 - 1:10.000 dựa theo số liệu nghiên cứu, địa vật lý tổng
hợp và ranh giới thân khoáng; các mặt cắt địa vật lý - địa chất; các giản đồ
karota lỗ khoan.
- Các bình đồ phân khối
tính trữ lượng khoáng sản, hình chiếu dọc và mặt cắt tính trữ lượng khoáng sản,
bình đồ phân bố thân quặng. Trên các bản vẽ tính trữ lượng khoáng sản phải thể
hiện ranh giới các khối tính trữ lượng khoáng sản. Đối với từng khối phải ghi
số hiệu và cấp trữ lượng khoáng sản. Con số trữ lượng khoáng sản, hàm lượng
trung bình và trữ lượng khoáng sản có ích chính và khoáng sản đi kèm hoặc các
chỉ tiêu về chất lượng trung bình khác được quy định trong chỉ tiêu. Tại các mỏ
đang khai thác, trên các bản vẽ này phải đưa ranh giới trữ lượng khoáng sản
tính theo số liệu trắc địa mỏ.
- Bản đồ tài liệu thực
tế ĐCTV - ĐCCT khu vực thăm dò khoáng sản tỷ lệ 1:1000 - 1:5000.
- Bản đồ ĐCTV khu vực
thăm dò khoáng sản tỷ lệ 1:1000 - 1:5.000.
- Bản đồ ĐCCT khu vực
thăm dò tỷ lệ 1:1000 - 1:5.000.
- Các mặt cắt ĐCTV -
ĐCCT tỷ lệ tương ứng với bản đồ ĐCTV - ĐCCT.
- Các đồ thị khí tượng
thủy văn; đồ thị quan trắc động thái nước mặt, nước ngầm; đồ thị tổng hợp bơm
nước thí nghiệm; các đồ thị quan trắc ĐCCT (quan trắc trượt lở, bùng nền lò,
sụt lún mặt đất...).
3. Phụ lục luận giải
chỉ tiêu tạm thời tính trữ lượng khoáng sản
3.1. Khái quát chung về
khu vực thăm dò khoáng sản
- Khái quát về mỏ và
khu vực thăm dò khoáng sản;
- Đặc điểm cấu tạo địa
chất mỏ;
- Công tác thăm dò
khoáng sản đã tiến hành;
3.2. Đặc điểm chất
lượng khoáng sản, tính khả thi về kỹ thuật công nghệ và cơ sở lựa chọn các các
giá trị giới hạn thông số chỉ tiêu tạm thời tính trữ lượng khoáng sản
Cơ sở lựa chọn các
thông số chỉ tiêu tạm thời tính trữ lượng khoáng sản xác định trên cơ sở các số
liệu về địa chất mỏ, đặc điểm địa chất các thân quặng, thành phần vật chất và
tính chất công nghệ của quặng, điều kiện kỹ thuật khai thác mỏ thu thập được
trong quá trình thăm dò khoáng sản; các tiêu chuẩn nhà nước, tiêu chuẩn ngành,
các yêu cầu công nghiệp và các chỉ tiêu tạm thời tính trữ lượng khoáng sản áp
dụng cho các mỏ có cấu tạo địa chất, thành phần vật chất và điều kiện khai thác
tương tự đang khai thác hoặc đã thăm dò trong vùng. Kết quả dự tính trữ lượng
theo chỉ tiêu dự kiến.
3.3. Luận giải các
thông số chỉ tiêu tạm thời tính trữ lượng khoáng sản
a) Chỉ tiêu về chất
lượng khoáng sản
- Hàm lượng biên của
các thành phần có ích (hoặc quy đổi về hàm lượng của một thành phần có ích
chính quy ước đối với mỏ tổng hợp). Hàm lượng biên của các thành phần có ích
quy định cho mẫu đơn khi ranh giới thân quặng không rõ ràng;
- Hàm lượng công nghiệp
tối thiểu của thành phần có ích (hoặc quy đổi về hàm lượng của một thành phần có
ích chính đối với mỏ tổng hợp). Hàm lượng công nghiệp tối thiểu quy định cho
các khối tính trữ lượng khoáng sản. Trường hợp đặc biệt có thể quy định cho
nhóm khối trữ lượng khoáng sản hoặc toàn mỏ; (xem lại khái niệm hàm lượng CN
(trung bình khối để trình bày lại nội dung này
- Hàm lượng tối đa đối
với thành phần có hại. Chỉ tiêu này quy định cho mẫu đơn và khối tính trữ lượng
khoáng sản hoặc toàn mỏ;
- Hệ số chứa quặng tối
thiểu trong khối tính trữ lượng khoáng sản. Chỉ tiêu này áp dụng cho các mỏ có
sự phân bố khoáng sản có ích không liên tục hoặc dạng ổ, mạng mạch stocvet, khi
trữ lượng khoáng sản đạt chỉ tiêu không thể khoanh nối riêng trên cơ sở chỉ
tiêu công nghiệp và điều kiện kinh tế kỹ thuật khai thác mỏ và việc tính trữ
lượng khoáng sản phải thực hiện bằng phương pháp xác suất.
b) Chỉ tiêu về chiều
dày tính trữ lượng khoáng sản
- Chiều dày tối thiểu
thân quặng (vỉa, thân, mạch quặng, hoặc tích mét phần trăm tối thiểu hoặc
gam.met tối thiểu);
- Chiều dày tối đa cho
phép của lớp đá hoặc quặng không đạt chỉ tiêu nằm bên trong thân quặng được
khoanh vào ranh giới tính trữ lượng khoáng sản;
- Chiều sâu tối đa tính
trữ lượng khoáng sản, chiều dày giới hạn của đá phủ hoặc hệ số bóc đất tối đa.
Ngoài các nội dung nêu
trên, tùy thuộc vào đặc điểm cấu tạo địa chất, điều kiện kỹ thuật khai thác mỏ,
loại khoáng sản, thành phần vật chất khoáng sản, lĩnh vực sử dụng và yêu cầu
công nghiệp cần bổ sung thêm các quy định vào chỉ tiêu cho phù hợp với từng đối
tượng cụ thể.
Kết quả tính trữ lượng
khoáng sản theo các phương án hàm lượng đã lựa chọn; so sánh và đề xuất chỉ
tiêu tạm thời tính trữ lượng khoáng sản tối ưu cho mỏ.
Mẫu số 04: Báo cáo kết quả thăm dò, thăm dò bổ
sung nước nóng thiên nhiên, nước khoáng thiên nhiên
|
TÊN
TỔ CHỨC, CÁ NHÂN
ĐƯỢC CẤP GIẤY PHÉP THĂM DÒ KHOÁNG SẢN
|
|
|
Tác giả:………………..
Chủ biên: ……………..
|
|
BÁO
CÁO KẾT QUẢ THĂM DÒ (THĂM DÒ BỔ SUNG)
NƯỚC NÓNG THIÊN NHIÊN (NƯỚC KHOÁNG THIÊN NHIÊN)
tại
khu vực……, ……(tên cấp xã)…….., ……(tên cấp tỉnh)……
|
|
|
|
|
|
|
|
TỔ
CHỨC, CÁ NHÂN
ĐƯỢC CẤP GIẤY PHÉP THĂM DÒ
(Chức danh)
|
ĐƠN
VỊ THI CÔNG ĐỀ ÁN
THĂM DÒ KHOÁNG SẢN
(nếu có)
(Chức danh)
|
|
|
|
|
Ký,
đóng dấu
(Họ và tên)
|
Ký,
đóng dấu
(Họ và tên)
|
|
|
|
|
|
|
|
Địa
danh, tháng……….. năm………..
|
MỤC
LỤC
MỞ
ĐẦU
- Mục đích, nhiệm vụ
công tác thăm dò nước nóng thiên nhiên (nước khoáng thiên nhiên) (trong mẫu này
gọi tắt là nước khoáng); yêu cầu về trữ lượng, chất lượng, chế độ và thời hạn
tính toán khai thác...
- Những thông tin về
trữ lượng khai thác nước khoáng đã được phê duyệt trong khu vực thăm dò nước
khoáng cũng như trữ lượng đã được thăm dò nhưng không được phê duyệt.
- Trong trường hợp mỏ
đang khai thác cần thống kê hiện trạng khai thác, so sánh trữ lượng khai thác
đã được phê chuẩn với lưu lượng khai thác thực tế, đánh giá sự thiếu hụt và đề
xuất những nguồn có khả năng đáp ứng yêu cầu.
- Tổ chức, cá nhân thực
hiện, thời gian tiến hành thăm dò nước khoáng và kết quả.
CHƯƠNG
1
KHÁI
QUÁT VỀ KHU VỰC THĂM DÒ
NƯỚC NÓNG THIÊN NHIÊN (NƯỚC KHOÁNG THIÊN NHIÊN)
1. Vị trí địa lý, hành
chính, tọa độ các điểm giới hạn diện tích khu vực thăm dò nước khoáng (theo hệ
UTM và VN 2000).
2. Địa hình, bề mặt địa
hình, diện tích phân bổ, mức độ phân cắt địa hình.
3. Dòng chảy và khối
chứa nước trên mặt:
- Nhận định chung về
mức độ phát triển sông, suối, hồ trong khu vực thăm dò nước khoáng;
- Phân chia các hệ
thống sông, suối và hồ chính trong khu vực thăm dò nước khoáng.
- Đặc điểm thủy văn của
từng sông, suối, hồ trong các hệ thống (nơi bắt nguồn và kết thúc, chiều dòng
chảy, chiều dài dòng chảy, hình thái dòng chảy, cốt cao mực nước, lưu lượng
dòng chảy).
- Đặc điểm chất lượng
nước sông, suối, hồ (các tính chất vật lý của nước, thành phần hóa học, thành phần
vi sinh, các nguồn có khả năng gây ô nhiễm nước sông, suối, hồ).
- Mối quan hệ thủy lực
giữa sông, suối, hồ và nước dưới đất (đánh giá định tính hoặc định lượng).
4. Nhận xét chung về
đặc điểm khí hậu khu vực thăm dò nước khoáng, sự biến đổi của các yếu tố khí
tượng theo thời gian. Các yếu tố khí tượng bao gồm: nhiệt độ, độ ẩm không khí
(độ ẩm tuyệt đối và tương đối), loại gió thịnh hành (hướng gió, tốc độ gió,
thời gian phát triển), lượng mưa, bốc hơi (trung bình tháng, năm, theo mùa), số
ngày mưa trong năm, lượng mưa thấm cung cấp cho nước dưới đất (nếu đã xác định
được).
5. Giao thông dân cư,
kinh tế văn hóa...
6. Lịch sử nghiên cứu
địa chất và địa chất thủy văn (trong mẫu này gọi tắt là ĐCTV): Nêu sơ lược công
tác đo vẽ địa chất, địa vật lý, ĐCTV, công tác thăm dò khoáng sản và các công
tác khác đã tiến hành trước đây, những kết quả chính của công tác này. Trong
trường hợp đánh giá lại trữ lượng nước khoáng cần nêu số trữ lượng đã được
duyệt, năm đưa vào khai thác, sơ đồ, năng suất và chế độ khai thác của công
trình (thường xuyên, định kỳ, theo mùa), động thái các lỗ khoan (lưu lượng, mực
nước và chất lượng nước theo thời gian), so sánh các kết quả khai thác với số
liệu thu được khi thăm dò mỏ trước lúc khai thác.
CHƯƠNG
2
CẤU
TRÚC ĐỊA CHẤT KHU VỰC THĂM DÒ
NƯỚC NÓNG THIÊN NHIÊN (NƯỚC KHOÁNG THIÊN NHIÊN)
Tổng hợp các tài liệu
đã thu thập, kết hợp với tài liệu thăm dò địa chất làm rõ các vấn đề có liên
quan đến cấu trúc địa chất của khu vực thăm dò: địa tầng, magma, cấu tạo, kiến
tạo và lịch sử phát triển địa chất. Đối với nước khoáng có liên quan đến trầm
tích Đệ Tứ cần bổ sung tài liệu về địa mạo, trầm tích Đệ Tứ.
1. Địa tầng
Trình bày sự tồn tại
của các địa tầng trong khu vực thăm dò nước khoáng theo thứ tự từ già đến trẻ.
Mỗi phân vị địa tầng phải làm rõ các đặc điểm sau: vị trí, diện tích phân bố và
xuất lộ trong khu vực thăm dò nước khoáng, thành phần thạch học, tướng đá,
thành phần khoáng vật, mức độ nứt nẻ, karst hóa, các hóa đá định tuổi địa tầng,
quan hệ với các địa tầng nằm trên và nằm dưới, điều kiện thế nằm (đường phương,
góc dốc), chiều dày địa tầng.
2. Magma
Trình bày diện tích, vị
trí phân bố và xuất lộ của khối đá magma; thể của khối magma (xâm nhập hay phun
trào), thành phần khoáng vật và tỷ lệ (phần trăm) của chúng trong đá. Đánh giá
mức độ phong hóa và nứt nẻ của đá magma.
3. Cấu tạo
Nêu những nhận định
chung về cấu tạo địa chất của khu vực thăm dò nước khoáng; mô tả chi tiết về vị
trí và diện phân bố, hướng phát triển của trục các nếp lồi, nếp lõm có trong
khu vực thăm dò nước khoáng.
Trong trường hợp sự
hình thành của nước khoáng có liên quan đến các cấu tạo trên, khu vực thăm dò
nước khoáng chỉ là một phần của nếp lồi hoặc nếp lõm thì có thể trình bày chi
tiết cả phần ngoài khu vực thăm dò nước khoáng để có thể hình dung được toàn bộ
cấu tạo.
4. Kiến tạo
Nêu những nhận định
chung về kiến tạo địa chất của khu vực thăm dò nước khoáng, phân loại các hệ
thống đứt gãy, mô tả chi tiết các đứt gãy đặc biệt là các đứt gãy có liên quan
đến sự thành tạo nước khoáng (vị trí, phương phát triển, loại đứt gãy), đặc điểm
đới phá hủy kiến tạo (dài, rộng, sâu), mức độ vụn nát và chứa nước của đất đá
trong đới phá hủy kiến tạo. Khi mô tả các đứt gãy có thể sử dụng tất cả những
kết quả đã nhận được từ các công tác khảo sát ngoài trời, đo địa vật lý, khoan
thăm dò).
5. Lịch sử phát triển
địa chất
Tóm tắt lịch sử phát
triển địa chất của khu vực thăm dò nước khoáng, đặc biệt là thời kỳ có liên
quan đến thành tạo nước khoáng (nếu có đủ cơ sở).
CHƯƠNG
3
PHƯƠNG
PHÁP VÀ KHỐI LƯỢNG CÔNG TÁC THĂM DÒ, THÍ NGHIỆM ĐỊA CHẤT THỦY VĂN
1. Phương pháp thăm dò
nước khoáng
- Mục đích và nhiệm vụ
cơ bản của các công tác đã được tiến hành.
- Các dạng công tác đã
tiến hành thăm dò, thí nghiệm ĐCTV, giai đoạn, thành phần và khối lượng của
chúng.
- Những kết luận về
việc thi công các công trình thăm dò so với quy định trong giấy phép thăm dò
khoáng sản.
- Những kết luận về khả
năng sử dụng những kết quả nhận được của các công tác đã tiến hành để tính trữ
lượng khai thác nước khoáng và thiết kế các công trình khai thác công nghiệp
hay khai thác thí nghiệm - công nghiệp.
2. Công tác thăm dò
nước khoáng và thí nghiệm ĐCTV
a) Đặc trưng của phương
pháp luận và kết quả từng dạng công tác thăm dò nước khoáng và thí nghiệm ĐCTV
chỉ được nghiên cứu khi kết quả của chúng được sử dụng trực tiếp để luận chứng
tài liệu ban đầu tính trữ lượng nước khoáng, kể cả xây dựng bản đồ và mặt cắt.
Nội dung được trình bày theo trình tự sau:
- Những nhiệm vụ được
giải quyết bởi những dạng và phương pháp công tác thăm dò nước khoáng đã định
(tổ hợp các phương pháp).
- Luận chứng dạng, khối
lượng, phương pháp công tác thăm dò nước khoáng, cách sắp xếp chúng theo diện
tích, chiều sâu nghiên cứu, công nghệ và phương tiện kỹ thuật sử dụng.
- Đặc trưng kết quả
nghiên cứu.
- Giải đoán, chỉnh lý
kết quả nghiên cứu.
- Những kết luận và đề
nghị khả năng sử dụng kết quả nghiên cứu, lĩnh vực sử dụng, các kết quả nhận
được (kể cả kết hợp các dạng phương pháp công tác thăm dò nước khoáng khác
nhau). Khi áp dụng các phương pháp nghiên cứu đặc biệt cần phải luận chứng tính
hợp lý của việc sử dụng.
b) Công tác thu thập
tài liệu
- Trình bày mục đích, ý
nghĩa của công tác thu thập tài liệu có liên quan đến đối tượng và nhiệm vụ thăm
dò nước khoáng.
- Trình bày khối lượng
tài liệu đã thu thập có liên quan đến các lĩnh vực: khí tượng, thủy văn, địa
chất, ĐCTV…
- Nêu những phương pháp
đã được sử dụng khi thu thập tài liệu (có thể bằng những công nghệ hiện đại),
phương pháp xử lý hệ thống hóa tài liệu đã thu thập theo các mục đích chuyên
môn.
- Đánh giá chất lượng
tài liệu đã thu thập được phục vụ cho tính trữ lượng khai thác nước khoáng.
c) Công tác lộ trình
khảo sát ĐCTV hoặc địa chất - ĐCTV tổng hợp
- Trình bày mục đích
của công tác khảo sát (làm rõ những vấn đề về thạch học, cấu trúc, ranh giới và
mức độ chứa nước của các tầng chứa nước, đặc biệt là đối tượng chứa nước
khoáng, xác định vị trí đặt các công trình thăm dò nước khoáng).
- Phương pháp và khối
lượng công tác lộ trình khảo sát.
- Đánh giá chất lượng
công tác khảo sát, đưa ra những kết luận và kiến nghị sử dụng tài liệu lộ trình
khảo sát để lập bản đồ ĐCTV hoặc các bản đồ chuyên môn (tỷ lệ bản đồ và mặt cắt
ĐCTV được xác định bởi kích thước khu mỏ, mức độ phức tạp về địa chất, ĐCTV,
trong thực tế, bản đồ thường được xây dựng ở tỷ lệ 1:5.000 ÷ 1:25.000); đánh
giá những đặc điểm địa chất, ĐCTV cũng như đánh giá trữ lượng khai thác nước
khoáng.
d) Công tác địa vật lý
- Các công tác địa vật
lý trên mặt:
Luận chứng dạng và khối
lượng, giải đoán kết quả áp dụng cho các nhiệm vụ thăm dò nước khoáng đã giải
quyết; so sánh các kết quả công tác địa vật lý với kết quả của các dạng công
tác khác; đưa ra những kết luận về chất lượng nghiên cứu địa vật lý đã tiến
hành, về tính đầy đủ, các kết quả nhận được, hiệu quả và khả năng sử dụng khi
giải quyết nhiệm vụ đặt ra.
- Nghiên cứu địa vật lý
lỗ khoan:
Phương pháp nghiên cứu
địa vật lý lỗ khoan để thăm dò và đánh giá trữ lượng nước khoáng; các kết quả
nghiên cứu đo địa vật lý lỗ khoan; phân tích những thông tin địa vật lý đã nhận
được; phân chia những dấu hiệu giải đoán cơ bản; so sánh tài liệu nghiên cứu
địa vật lý với tài liệu khoan và thí nghiệm.
Kết quả xác định chiều
sâu, thế nằm của mái tầng (hoặc đới) chứa nước khoáng; bề dày hữu hiệu của nó;
sự thay đổi tướng; thành phần đất đá chứa nước; trầm tích phủ và nằm lót bên
dưới tầng (đới) chứa nước khoáng; sự thay đổi theo diện tích và mặt cắt các
nhân tố quyết định tính chất thấm của đất đá (mức độ sét hóa đối với đá bở rời,
nứt nẻ đối với đá rắn chắc); phân chia mặt cắt theo mức độ chứa nước và cách
nước hay thấm nước kém, đới phá hủy kiến tạo, ranh giới giữa nước khoáng và
nước khác.
Biểu đồ carota lỗ khoan
được xây dựng ở tỷ lệ 1:500, riêng trong các đoạn của tầng chứa nước khoáng ở
tỷ lệ 1:200.
Những kết luận về chất
lượng nghiên cứu địa vật lý đã tiến hành, mức độ đầy đủ và tin cậy của các kết
quả đã nhận được.
đ) Công tác khoan thăm
dò
Luận chứng loại lỗ
khoan thăm dò nước khoáng (thí nghiệm, quan sát, quan trắc động thái), số lượng
và hệ thống sắp xếp các lỗ khoan, trình tự, phương pháp và công nghệ khoan; cấu
trúc lỗ khoan (đường kính khoan và ống chống, chiều sâu, phương pháp cách ly
các tầng chứa nước, khoảng đặt ống lọc), kiểu ống lọc. Phương pháp cách ly các
tầng chứa nước và kiểm tra mức độ cách ly. Phương pháp quan trắc ĐCTV trong quá
trình khoan. Kết quả phân chia mặt cắt, xác định thành phần thạch học và địa
tầng lỗ khoan.
Những kết luận về chất
lượng các lỗ khoan, liệt kê các lỗ khoan có khuyết tật, những lỗ khoan không
được sử dụng để lập báo cáo tính trữ lượng khai thác nước khoáng và nguyên
nhân.
Công tác lấp và loại bỏ
các lỗ khoan có khuyết tật, các lỗ khoan đã đạt mục tiêu, không sử dụng tiếp
làm lỗ khoan khai thác hay quan trắc trong hệ thống monitoring.
e) Công tác quan trắc
động thái nước dưới đất
Luận chứng hệ thống sắp
xếp các điểm quan trắc và phương pháp quan trắc (chu kỳ, tần suất quan trắc và
phương pháp xác định từng yếu tố động thái - mực nước, lưu lượng, nhiệt độ và
chất lượng nước khoáng...). Thiết bị và dụng cụ đã sử dụng. Kết quả quan trắc
theo mùa trong năm và nhiều năm trong điều kiện tự nhiên và bị phá hủy, phải
được phân tích, đánh giá để giải quyết các nhiệm vụ ĐCTV, kể cả kết quả quan
trắc các mạch nước khoáng và nước khác. Đánh giá chất lượng tài liệu quan trắc
động thái nước dưới đất và khả năng sử dụng để tính trữ lượng khai thác nước
khoáng.
g) Công tác đo thủy văn
Luận chứng sự cần thiết
tiến hành nghiên cứu thủy văn và phương pháp tiến hành. Lựa chọn tuyến đo, tần
suất đo lưu lượng, mực nước, lấy mẫu nước phân tích thành phần hóa học và vi
sinh. Kết quả nghiên cứu thủy văn và khả năng sử dụng tài liệu đo thủy văn để
xác định giá trị cung cấp của dòng mặt cho nước dưới đất và ngược lại. Những
kết luận về chất lượng đo thủy văn và khả năng sử dụng tài liệu để luận chứng
mối quan hệ thủy lực giữa nước mặt và nước dưới đất cũng như điều kiện hình
thành nước khoáng.
h) Công tác thí nghiệm
- khai thác tại các công trình khai thác nước khoáng đang hoạt động
- Công trình khai thác
nước khoáng có trữ lượng đã được phê chuẩn để đánh giá lại trữ lượng khai thác
hay công trình khai thác nước khoáng có trữ lượng chưa được phê chuẩn để đánh
giá trữ lượng khai thác.
- Các công trình khai
thác nước khoáng trong phạm vi nghiên cứu (trong đới tương tác của các công
trình khai thác nước khoáng đang hoạt động với công trình thăm dò nước khoáng)
nếu điều kiện hình thành trữ lượng khai thác của các công trình khai thác nước
khoáng này tương tự với công trình thăm dò nước khoáng.
- Các công trình khai
thác nước khoáng phân bố ngoài diện tích nghiên cứu, nhưng có thể được xem như
công trình khai thác nước tương tự.
Đối với mỗi công trình
trên cần nêu được: Vị trí phân bố của các công trình; trữ lượng nước khoáng đã
được công nhận, phê duyệt, phê chuẩn, những mô hình ĐCTV nhận được khi công
nhận, phê duyệt, phê chuẩn (sơ đồ tính toán); sơ đồ các công trình thiết kế và
sự phù hợp với sơ đồ hình thành thực tế; cấu trúc, trạng thái kỹ thuật của các
lỗ khoan, phương pháp khai thác (tự phun, khai thác cưỡng bức); tài liệu thực
tế (trong cả thời kỳ khai thác) về giá trị lưu lượng của công trình khai thác
nước khoáng, khi cần thiết sẽ nêu cả những nguyên nhân thay đổi lưu lượng, trị
số hạ thấp mực nước và chất lượng của nước trong năm, trong cả thời kỳ khai
thác, đặc trưng động thái khai thác, đặc trưng xử lý nước đã được áp dụng.
Những thông tin về mạng lưới quan trắc, chế độ khai thác nước khoáng (nếu có)
và phương pháp tiến hành quan trắc.
Phân tích kết quả quan
trắc và giải đoán. Đánh giá định tính và định lượng các nguồn cơ bản hình thành
trữ lượng khai thác nước khoáng. Xác định các thông số ĐCTV theo tài liệu khai
thác và chính xác hóa mô hình ĐCTV tự nhiên của mỏ. Làm sáng tỏ nguyên nhân
thay đổi chất lượng nước khoáng (khi cần thiết cả nhiệt độ). So sánh kết quả dự
báo trong phê chuẩn trữ lượng khai thác nước dưới đất với công suất của các lỗ
khoan, mực nước động, chất lượng, nhiệt độ nước khoáng và các thông số tính
toán với các kết quả nhận được theo tài liệu khai thác. Phân tích nguyên nhân
tồn tại sai lệch (nếu có). Những đề nghị về khả năng tăng hay giảm bớt lưu
lượng của công trình khai thác đang hoạt động, về phương pháp và chế độ khai
thác hợp lý, tính hợp lý trước khi thăm dò mỏ (phần mỏ) hay tính lại trữ lượng
khai thác đã được phê chuẩn.
Đánh giá ảnh hưởng của
khai thác nước khoáng đến môi trường tự nhiên, đánh giá hiệu quả của các biện
pháp bảo vệ thiên nhiên (nếu có) và đề nghị các biện pháp giảm thiểu tác động
tiêu cực do khai thác nước khoáng đến điều kiện sinh thái.
i) Công tác nghiên cứu
tổng hợp ĐCTV sinh thái khu vực thăm dò nước khoáng
Luận chứng sự cần thiết
tiến hành nghiên cứu tổng hợp ĐCTV sinh thái. Luận chứng các nhân tố có thể ảnh
hưởng tiêu cực đến nước khoáng trong quá trình khai thác, các hợp phần của môi
trường thiên nhiên xung quanh dễ bị tác động tiêu cực do khai thác nước khoáng.
Phương pháp nghiên cứu ĐCTV sinh thái. Các kết quả của công tác nghiên cứu.
k) Công tác nghiên cứu
chuyên môn liên quan đến tính ăn mòn của nước dưới đất và lắng đọng muối từ
chúng (nếu tiến hành).
Khối lượng, phương pháp
nghiên cứu; các kết quả nghiên cứu tính ăn mòn của nước và các quá trình lắng
đọng muối. Đánh giá dự báo quy mô và điều kiện xuất hiện các quá trình nêu trên
khi khai thác nước khoáng, các kiến nghị phòng ngừa, khắc phục hiện tượng trên.
l) Công tác nghiên cứu
chuyên môn để đánh giá trữ lượng nước khoáng chữa bệnh (nếu tiến hành) để xây
dựng hệ thống tuần hoàn khai thác nước khoáng đưa chúng quay trở lại lòng đất
sau khi sử dụng.
Sự cần thiết và tính
hợp lý xây dựng các hệ thống tuần hoàn, số lượng và cách bố trí các lỗ khoan ép
nước, quan trắc và phương pháp tiến hành công tác thí nghiệm, kết quả nghiên
cứu. Đánh giá mức độ hấp thu nước của lỗ khoan, xác định các thông số cần thiết
để tính hệ thống tuần hoàn.
m) Công tác lấy mẫu và
phân tích mẫu
Phương pháp nghiên cứu
và kết quả xác định trong phòng thí nghiệm về tính chất vật lý - cơ học, hấp
phụ (kể cả độ lỗ hổng hữu hiệu hay hoạt động) và các tính chất khác của đất đá
(quyết định các thông số dịch chuyển của đất đá), thành phần khoáng vật, hóa
học của đất đá... các chỉ tiêu được sử dụng để luận chứng các thông số tính trữ
lượng nước khoáng.
Nội dung liên quan đến
các phương pháp và kết quả thí nghiệm trong phòng về chất lượng nước dưới đất,
nước trên mặt nói chung và nước khoáng nói riêng được trình bày chi tiết trong Chương
5 (Đánh giá chất lượng nước khoáng và tình trạng vệ sinh).
n) Công tác trắc địa
Mục đích, nhiệm vụ và
khối lượng của công tác trắc địa, phương pháp công tác và kết quả đã thực hiện.
Những nhận xét về chất lượng công tác trắc địa đối với yêu cầu thăm dò, đánh
giá trữ lượng khai thác nước khoáng.
o) Bảng thống kê tổng
hợp các khối lượng công tác thăm dò đã tiến hành, trong đó nêu rõ khối lượng dự
kiến trong đề án thăm dò khoáng sản và khối lượng đã thi công thực tế; nêu tóm
tắt những kết luận đánh giá tổng quát chất lượng các công tác thăm dò nước
khoáng đã tiến hành.
CHƯƠNG
4
ĐIỀU
KIỆN ĐỊA CHẤT THỦY VĂN KHU VỰC THĂM DÒ
NƯỚC NÓNG THIÊN NHIÊN (NƯỚC KHOÁNG THIÊN NHIÊN)
Trong chương này sẽ
trình bày điều kiện thế nằm và sự phân bố của tất cả các tầng chứa nước trong
đó có tầng hoặc đới chứa nước khoáng.
Đối với mỗi đơn vị chứa
nước phải xác định được chi tiết vị trí tầng chứa nước về mặt địa tầng và cấu
tạo, sự phân bố tầng chứa nước, chiều sâu thế nằm, bề dày, thành phần thạch học
và sự thay đổi tướng đá chứa nước trên diện tích và trên mặt cắt, đặc tính đất
đá nằm dưới và nằm trên; đối với đất đá nứt nẻ và karst phải đánh giá mức độ,
sự thay đổi cường độ nứt nẻ và karst hóa trên mặt bằng, chiều sâu; lớp cách
nước; vị trí bề mặt tự do hoặc áp lực nước dưới đất; mối liên hệ thủy lực giữa
các tầng chứa nước với nhau và với nước mặt, đặc biệt là tầng (hoặc đới) chứa
nước khoáng; nguồn cung cấp và đường thoát của nước dưới đất nói chung và nước
khoáng nói riêng trong điều kiện tự nhiên.
Các kết quả của công
tác thí nghiệm thấm - trị số lưu lượng, hạ thấp mực nước, tỷ lưu lượng; đặc
tính mối quan hệ giữa lưu lượng và trị số hạ thấp mực nước; thời gian hút nước
đạt trạng thái gần ổn định, ổn định; thời gian hồi phục mực nước; tốc độ hạ
thấp và hồi phục mực nước; bán kính ảnh hưởng hút nước; sự tương tác giữa các
lỗ khoan hút nước; trị số hao hụt mực nước; hệ số thấm (hệ số dẫn nước); hệ số
nhả nước (hệ số truyền mực nước hay truyền áp).
Các kết quả của công
tác thí nghiệm - dịch chuyển trong phòng và ngoài trời - hệ số phân tán thấm;
hệ số hấp phụ; tốc độ thấm; tốc độ thực dịch chuyển của chất chỉ thị; độ lỗ
hổng hoạt động (hay độ lỗ hổng hữu hiệu).
Động thái nước dưới đất
theo mùa trong năm và nhiều năm, biên độ dao động mực nước, các giá trị cực trị
của mực nước (lưu lượng các mạch nước hoặc lỗ khoan tự chảy); thời điểm đạt cực
trị; tốc độ dâng cao và hạ thấp mực nước; mối quan hệ giữa lượng mưa, động thái
nước trên mặt với nước dưới đất.
Đối với các mỏ đang
khai thác cần trình bày các tài liệu thực tế về kết quả khai thác của công
trình khai thác, tất cả các lỗ khoan và mạch nước nằm trên diện tích thăm dò
(lưu lượng thực tế, chiều sâu mực nước động, sự dao động của chúng theo mùa, sự
thay đổi chất lượng nước…).
Các kết quả phân tích
thành phần hóa học và vi sinh của nước (hàm lượng các nguyên tố đa lượng, vi
lượng, các nguyên tố độc hại, các nguyên tố đặc trưng cho nước khoáng nghiên
cứu, thành phần vi sinh).
CHƯƠNG
5
ĐÁNH
GIÁ CHẤT LƯỢNG NƯỚC NÓNG THIÊN NHIÊN
(NƯỚC KHOÁNG THIÊN NHIÊN) VÀ TÌNH TRẠNG VỆ SINH
Trình bày thời gian và
khối lượng công tác nghiên cứu chất lượng nước dưới đất và nước mặt có liên
quan đến mục đích, ý nghĩa nghiên cứu và sự tồn tại những nguồn có khả năng
nhiễm bẩn; những kiểu phân tích; phương pháp lấy mẫu nước, mẫu khí cho những
loại phân tích khác nhau. Lập luận chu kỳ lấy mẫu nước, liệt kê những hợp phần
xác định và mật độ mạng lưới lấy mẫu theo diện tích và theo chiều sâu, số lượng
mẫu phân tích kiểm tra nội và ngoại, thời gian và vị trí tiến hành, phương pháp
bảo quản mẫu, vận chuyển mẫu, các phương pháp tiến hành phân tích theo quy định
của nhà nước.
Đặc trưng chung điều
kiện thủy địa hóa của khu vực thăm dò nước khoáng và sự thay đổi của chúng theo
mặt cắt và diện tích. Đặc trưng chi tiết chất lượng nước của tầng chứa nước
được đánh giá, liên hệ thủy lực của các tầng chứa nước với nhau cũng như của
nước mặt trong trường hợp chúng ảnh hưởng đến sự hình thành trữ lượng khai thác
nước khoáng; kiểu nước, giới hạn dao động và giá trị đặc trưng của độ khoáng
hóa, độ cứng, hàm lượng các hợp phần hóa học cơ bản, nồng độ các hợp phần có
ích và khí hòa tan tự nhiên, các chỉ tiêu xác định bằng giác quan, vi sinh,
phóng xạ và sự thay đổi của chúng theo diện tích, mặt cắt và mùa trong năm. Hàm
lượng các hợp phần và giá trị các chỉ tiêu đã được chuẩn hóa phù hợp với mục
đích sử dụng nước khoáng, đối chiếu chúng với giới hạn cho phép. Đánh giá sự
phù hợp của chất lượng nước khoáng với tiêu chuẩn nước khoáng. Trường hợp có
chỉ tiêu không phù hợp với tiêu chuẩn nước khoáng phải có kiến nghị xử lý chất
lượng nước (nếu được phép). Những thông tin về hàm lượng các vật chất có nguồn
gốc công nghệ trong nước dưới đất do sự tồn tại trong khu vực thăm dò các xí
nghiệp công nghiệp và nông nghiệp đã ảnh hưởng đến môi trường thiên nhiên xung
quanh. So sánh các chỉ tiêu trên với các chỉ tiêu vệ sinh và quy định hiện
hành.
Đánh giá độ tin cậy của
các phân tích bằng cách so sánh với kết quả phân tích kiểm tra nội và ngoại.
Điều kiện hình thành
thành phần hóa học của nước dưới đất nói chung và nước khoáng nói riêng, đối
với nước khoáng là những nguồn làm giàu các hợp phần có ích. Đặc trưng chi tiết
các nguồn có khả năng làm thay đổi chất lượng của nước dưới đất, đặc biệt là
nước khoáng; dự báo sự ổn định chất lượng nước và nồng độ của nó trong thời hạn
khai thác.
Đặc trưng vệ sinh của
khu vực thăm dò nước khoáng: Những nguồn bẩn đang tồn tại và có khả năng ảnh
hưởng đến nước khoáng, nước trên mặt; điều kiện bảo vệ nước khoáng khỏi nhiễm
bẩn bởi nước mặt; khả năng tổ chức dải phòng hộ vệ sinh và sự phối hợp với các
tổ chức vệ sinh; thống kê những biện pháp cần thiết về trang bị, tiện nghi vệ
sinh khu vực trong ranh giới đới (dải) phòng hộ vệ sinh.
Những kết luận về vệ
sinh: Chất lượng nước phù hợp hay không phù hợp với tiêu chuẩn nước khoáng, khả
năng tổ chức đới (dải) phòng hộ vệ sinh cũng như những nhân tố có thể dẫn tới
sự thay đổi chất lượng nước khoáng khi tính trữ lượng khai thác.
CHƯƠNG
6
ĐÁNH
GIÁ TRỮ LƯỢNG KHAI THÁC
NƯỚC NÓNG THIÊN NHIÊN (NƯỚC KHOÁNG THIÊN NHIÊN)
Những quy định và
nguyên tắc chung tính trữ lượng khai thác nước khoáng; yêu cầu về chế độ và điều
kiện khai thác nước khoáng; thời hạn tính toán yêu cầu nước; đồ thị khai thác
nước khoáng trong ngày (đối với nước khoáng chữa bệnh), trong năm (đối với nước
khoáng thiên nhiên đóng chai); chiều sâu giới hạn của mực nước động (trị số hạ
thấp mực nước cho phép); lưu lượng cực tiểu của các lỗ khoan khai thác; luận
chứng phương pháp tính trữ lượng: phương pháp thủy động lực (giải tích hay mô
hình toán học), thủy lực, kết hợp, cân bằng và tương tự.
Xác định các thông số
tính toán ĐCTV. Các thông số tính toán ĐCTV và những tài liệu khác cần thiết để
tính trữ lượng. Phương pháp giải đoán các kết quả nghiên cứu đã thực hiện. Công
thức tính toán và luận chứng việc sử dụng. Kết quả tính toán các thông số tính
toán ĐCTV: bề dày hữu hiệu, hệ số thấm, dẫn nước, truyền áp, truyền mực nước,
nhà nước, hệ số thấm của các lớp ngăn cách, hệ số thấm xuyên, sức cản của trầm
tích lòng sông, hệ số thấm của đất đá trong đới thông khí và thông số thấm, bề
dày của lớp bùn và những tài liệu khác được sử dụng khi tính trữ lượng nước
khoáng. Trường hợp giá trị các thông số thay đổi mạnh phải luận chứng làm sáng
tỏ quy luật thay đổi của các thông số theo diện tích và mặt cắt, phân khoảnh
theo giá trị tính toán các thông số. Luận chứng sự ổn định theo thời gian của
lưu lượng, mực nước và những chỉ tiêu chất lượng nước trong các lỗ khoan (mạch
nước) nhận được khi tính trữ lượng. Trong mục này chỉ luận chứng các thông số
được sử dụng để tính trữ lượng khai thác nước khoáng.
Sơ đồ hóa điều kiện
ĐCTV, luận chứng sơ đồ tính toán, mô hình địa thấm, địa dịch chuyển để tính trữ
lượng khai thác nước khoáng.
Biến đổi mô hình ĐCTV
tự nhiên về mô hình địa thấm và địa dịch chuyển. Trình bày trường của các thông
số thấm và chứa của đất đá chứa nước và thấm nước kém (hoặc xác định giá trị
tính toán trung bình của chúng); hình dáng về hình học của miền thấm; trường áp
lực; các nguồn cung cấp và thoát của nước khoáng (điều kiện ranh giới bên ngoài
và bên trong); cấu trúc của dòng thấm; trường các thông số dịch chuyển (hay xác
định các giá trị tính toán trung bình của chúng) và hoàn cảnh thủy địa hóa.
Luận chứng sơ đồ công
trình khai thác nước khoáng: số lượng; các sơ đồ sắp xếp; khoảng cách giữa các
lỗ khoan và lưu lượng của các lỗ khoan; đặc trưng mặt cắt thủy động lực theo
đường phân bố các công trình khai thác nước khoáng hoặc trên diện tích tập
trung từng công trình khai thác (chiều sâu mái, đáy của tầng chứa nước khoáng,
vị trí mực nước tĩnh, khoảng đặt ống lọc,...). Nội dung này được trình bày chủ
yếu dưới dạng bảng biểu, đồ thị và lời giải thích tóm tắt.
Luận chứng các công
thức để tính trữ lượng khai thác nước khoáng bằng phương pháp thủy động lực
(tính toán giải tích), thủy lực hay kết hợp, hoặc mô hình toán (số) khi tính
trữ lượng khai thác bằng phương pháp mô hình. Khi sử dụng phương pháp mô hình
số cần giới thiệu chương trình sử dụng và phương tiện kỹ thuật để giải, tài
liệu phân chia trường thấm, trường dịch chuyển thành các khoảnh, phương pháp
đặt điều kiện ban đầu, điều kiện ranh giới.
Tính toán dự báo khi
tính trữ lượng khai thác nước khoáng:
- Dự báo công suất của
công trình khai thác nước, trị số hạ thấp, tương tác của công trình đánh giá
với các công trình khai thác nước khác; so sánh giá trị tính toán trị số hạ
thấp mực nước với giá trị cho phép.
- Dự báo sự thay đổi
của điều kiện thủy địa hóa và chất lượng nước dưới đất; luận chứng ranh giới,
đới (dải) phòng hộ vệ sinh (khu vực phòng hộ vệ sinh mỏ).
- Đánh giá mức độ đảm
bảo công suất của công trình khai thác trên cơ sở tính toán cân bằng nước chung
của mỏ và đánh giá định lượng những nguồn khác nhau hình thành trữ lượng khai
thác (trữ lượng động và tĩnh tự nhiên, trữ lượng cuốn theo và nhân tạo).
- Đánh giá ảnh hưởng do
khai thác nước khoáng đến môi trường xung quanh (tổn thất lưu lượng trung bình
tháng cực tiểu của sông, tổn thất về kinh tế thủy sản trên sông, hồ nếu có giá
trị thủy sản công nghiệp); dự báo sự tháo khô hồ, đầm lầy, hạ thấp mực nước
ngầm, ảnh hưởng đến thổ nhưỡng, thực vật, khả năng tác động đến đới bảo vệ
nước, bảo vệ thiên nhiên (khu bảo tồn thiên nhiên, rừng quốc gia...); mức độ
nguy hiểm phát sinh các quá trình địa chất tiêu cực (tăng cường các quá trình
karst, trượt, lở, hạ thấp mặt đất...).
Tính trữ lượng khai
thác nước khoáng có thể tiến hành theo một trong hai chế độ: khai thác liên tục
và định kỳ theo yêu cầu sử dụng nước (theo giờ trong ngày). Trữ lượng sẽ được
công nhận ứng với chế độ khai thác liên tục.
Khi tính trữ lượng khai
thác các mạch nước khoáng sẽ tiến hành tính trữ lượng nước trung bình ngày với
xác suất vượt quá 95%. Khi đồ thị dự kiến lưu lượng khai thác phù hợp với sự
thay đổi lưu lượng mạch nước thì tính theo sự phân bố trong năm lưu lượng nước
với xác suất vượt quá 95%.
Khi tính trữ lượng khai
thác nước khoáng trong trường hợp phải xả nước khoáng sau khi sử dụng có thể
ảnh hưởng tiêu cực đến môi trường thiên nhiên xung quanh phải luận chứng điều
kiện xả (chủ yếu đối với nước khoáng chữa bệnh). Trường hợp ép nước đã sử dụng
vào lòng đất phải chú ý đến tương tác của các lỗ khoan ép và lỗ khoan khai thác
nước; luận chứng bổ sung sơ đồ sắp xếp, số lượng và mức độ hấp thu của lỗ khoan
ép nước. Dự báo sự thay đổi mực nước theo thời gian (áp lực) và sự thay đổi
chất lượng nước khoáng (làm bẩn, làm lạnh). Mô tả tóm tắt và tính toán khẳng
định tính hữu hiệu của phương pháp, công nghệ, xả nước đã qua sử dụng.
Kết quả tính trữ lượng
khai thác nước khoáng và các cấp trữ lượng.
Nguyên tắc phân cấp trữ
lượng và xác định thuộc tính cân bằng của chúng. Số lượng của trữ lượng nước
khoáng đã được tính theo các cấp (trình bày theo biểu bảng toàn bộ mỏ và chi
tiết theo các vùng, các tầng chứa nước, các chỉ tiêu chất lượng và mục đích sử
dụng nước). Đơn vị tính trữ lượng khai thác nước khoáng là m3/ng.
Đối với mỏ có trữ lượng
khai thác đã được công nhận, phê duyệt, phê chuẩn cần so sánh chúng với trữ
lượng đã được tính toán lại, phân tích nguyên nhân thay đổi.
Đánh giá mức độ chuẩn
bị mỏ để khai thác công nghiệp, kiến nghị mở mỏ và khai thác: Mức độ thực hiện
yêu cầu thăm dò phù hợp với phân cấp trữ lượng khai thác nước khoáng; luận
chứng khả năng khai thác công nghiệp mỏ (phần mỏ) có chú ý đến bảo vệ thiên
nhiên và những giới hạn khác; luận chứng khả năng khai thác thí nghiệm - công
nghiệp nước khoáng cấp C1 trong
thời hạn 3 - 5 năm.
Kết quả tính trữ lượng
khai thác nước khoáng được thể hiện trên các bình đồ và mặt cắt tính toán, bao
gồm các yếu tố sau: các mỏ (hoặc khu) đã được đánh giá cũng như các mỏ trước
kia đã được thăm dò hoặc được khai thác; chu vi, diện tích được đánh giá trữ
lượng khai thác (đối với các mỏ nhỏ ranh giới này sẽ trùng với ranh giới mỏ);
ranh giới nước khoáng đạt tiêu chuẩn, các lỗ khoan và các dạng công trình thu
nước khác dựa vào chúng để tính trữ lượng, các đường đẳng hạ thấp mực nước hoặc
đẳng áp (trên bình đồ) và các đường cong hạ thấp mực nước (trên mặt cắt ĐCTV),
các con số trữ lượng ứng với các cấp, tên nước, các tầng chứa nước, tỷ lệ bình
đồ tính toán được xác định bởi diện tích mỏ (khu), còn đối với mỏ lớn bởi bán
kính phễu hạ thấp. Nếu tỷ lệ bình đồ tính toán không cho phép thể hiện các tài
liệu nêu trên thì trích và phóng mỏ đó lên tỷ lệ lớn, thể hiện các lỗ khoan
khai thác nước đã có và thiết kế cấp trữ lượng được luận chứng theo tài liệu
của các lỗ khoan.
CHƯƠNG
7
NHỮNG
KIẾN NGHỊ VỀ KHAI THÁC MỎ VÀ BẢO VỆ MÔI TRƯỜNG
Trình bày dưới dạng tóm
tắt theo các nội dung sau đây:
- Kiến nghị sơ đồ bố
trí công trình khai thác nước khoáng, cấu trúc của chúng và chế độ khai thác.
- Kiến nghị tổ chức đới
phòng hộ vệ sinh (khu phòng hộ vệ sinh mỏ) của công trình khai thác. Khu phòng
hộ vệ sinh gồm 3 đới: đới phòng hộ nghiêm ngặt, đới phòng hộ vi sinh và đới
phòng hộ hóa học.
- Kiến nghị xây dựng
mạng lưới các lỗ khoan quan trắc, tổ chức và tiến hành monitoring nước dưới đất
nói chung và nước khoáng.
- Kiến nghị sử dụng hợp
lý nước khoáng và bảo vệ nước khoáng đảm bảo không bị cạn kiệt và nhiễm bẩn.
- Kiến nghị bảo vệ môi
trường thiên nhiên xung quanh liên quan tới việc khai thác nước khoáng.
CHƯƠNG
8
HIỆU
QUẢ CÔNG TÁC THĂM DÒ
NƯỚC NÓNG THIÊN NHIÊN (NƯỚC KHOÁNG THIÊN NHIÊN)
Các khoản kinh phí chi
cho việc thăm dò nước khoáng và thí nghiệm ĐCTV, chi phí chung cho tất cả các
công tác và cho từng loại công tác chính, so sánh với chi phí theo kế hoạch (dự
toán).
Giá thành thăm dò 01 m3 nước khoáng (trong
ngày) của trữ lượng trong cân đối (có xét tới thời gian dự kiến khai thác sử
dụng nước khoáng) để làm cơ sở cho việc thiết kế và đầu tư vốn xây dựng.
Phân tích mức độ hợp lý
của đề án thăm dò khoáng sản và thí nghiệm ĐCTV đã được tiến hành; những đề
nghị về biện pháp nâng cao hiệu quả công tác trong tương lai.
KẾT
LUẬN
Những kết luận chủ yếu
về mức độ nghiên cứu cấu tạo địa chất và điều kiện ĐCTV mỏ (phần mỏ), chất
lượng nước khoáng và điều kiện khai thác, chuẩn bị mỏ (phần mỏ) để mở mỏ khai
thác công nghiệp hay khai thác thí nghiệm - công nghiệp. Mức độ thực hiện nhiệm
vụ làm sáng tỏ trữ lượng nước khoáng và ý kiến về những nguồn có khả năng thỏa
mãn nhu cầu của đối tượng sử dụng nước khoáng theo mục tiêu trong thời hạn khai
thác đã định khi tính trữ lượng nước khoáng; triển vọng tăng trữ lượng nước
khoáng của mỏ (phần mỏ), triển vọng chung của vùng.
Ảnh hưởng của khai thác
nước khoáng đến cân bằng nước chung của vùng và môi trường thiên nhiên xung
quanh, những biện pháp cần thiết để bảo vệ mỏ.
DANH
MỤC CÁC TÀI LIỆU THAM KHẢO
Liệt kê những tài liệu
được sử dụng khi lập báo cáo. Đối với mỗi tài liệu cần nêu họ tên tác giả, tên
tài liệu, số trang tài liệu tham khảo, nơi và năm xuất bản (thành lập).
PHẦN
PHỤ LỤC
1. Phụ lục các bảng
tính trữ lượng khai thác nước khoáng
- Xác định các thông số
tính toán ĐCTV và những giá trị tính toán trung bình của chúng được sử dụng khi
tính trữ lượng khai thác nước khoáng và độ đảm bảo của chúng;
- Dự báo sự thay đổi
chất lượng nước khoáng khi khai thác (khi tính toán bằng giải tích và thủy
lực);
- Những tài liệu ban
đầu để xây dựng các bản đồ thủy đẳng cao (thủy đẳng áp), hạ thấp mực nước và
các đồ thị chuyên môn khác;
- Tính trữ lượng tĩnh
và động tự nhiên của nước khoáng (những tài liệu này được sử dụng để luận chứng
độ đảm bảo) và cân bằng chúng;
- Tính trữ lượng khai
thác nước khoáng;
- Tính lưu lượng các
mạch nước khi luận chứng độ đảm bảo trữ lượng khai thác nước khoáng.
2. Phụ lục các bảng bổ
sung khi tính trữ lượng khai thác bằng phương pháp mô hình
- Kết quả giải bài toán
ngược ổn định và không ổn định so với tài liệu thực tế;
- Kết quả giải bài toán
dự báo trữ lượng khai thác nước khoáng;
- Kết quả tính cân bằng
nước khoáng theo kết quả giải các bài toán ngược và dự báo.
3. Phụ lục các bảng tài
liệu thực tế
- Kết quả phân tích
chất lượng nước dưới đất, nước mặt, nước khoáng với chỉ dẫn của phòng thí
nghiệm tiến hành phân tích và phương pháp sử dụng chúng;
- Giá trị lưu lượng
khai thác nước khoáng của các công trình khai thác đang hoạt động đã được tổ
chức khai thác xác nhận với chỉ dẫn phương pháp đo lưu lượng và mực nước;
- Những tài liệu nguyên
thủy về điều kiện khí hậu: Trung bình tháng, trung bình năm và các cực trị của
tổng lượng mưa trong năm trong toàn bộ thời kỳ quan trắc, cũng như lượng bốc
hơi, độ ẩm không khí, nhiệt độ không khí, tốc độ gió;
- Những tài liệu nguyên
thủy về thủy văn: Các giá trị lưu lượng mực nước dòng chảy theo các tháng trong
năm với xác suất vượt quá 50% và 95%;
- Kết quả đánh giá trữ
lượng khai thác bằng phương pháp mô hình;
- Bảng liệt kê tọa độ
cốt cao miệng lỗ khoan (các công trình khai thác);
- Tài liệu đo địa vật
lý;
- Tài liệu thi công các
lỗ khoan trong quá trình thăm dò ĐCTV, các lỗ khoan của các tổ chức khác. Tài
liệu của chúng đã được sử dụng khi thành lập báo cáo;
- Bảng thống kê các
mạch nước và giếng.
4. Phụ lục các bản đồ,
sơ đồ, bản vẽ
- Bản đồ khái quát kèm
chỉ dẫn địa điểm dân cư, mạng sông, suối, đường giao thông, vị trí khu vực thăm
dò nước khoáng và đối tượng yêu cầu nước, các phần trữ lượng đã được phê chuẩn
trước đây, các công trình khai thác nước đang hoạt động;
- Bản đồ tài liệu thực
tế tỷ lệ 1:5.000 đến 1:25.000;
- Bản đồ địa chất kèm
các cột địa tầng và mặt cắt qua khu vực thăm dò nước khoáng theo những phương
đặc trưng, tỷ lệ 1:5.000 ÷ 1:25.000;
- Bản đồ ĐCTV kèm các
mặt cắt qua khu vực thăm dò nước khoáng theo những phương đặc trưng, tỷ lệ
1:5.000 ÷ 1:25.000;
- Bản đồ địa mạo và
trầm tích Đệ Tứ khi thăm dò nước khoáng trong các tầng chứa nước trầm tích Đệ
Tứ, tỷ lệ 1:5.000 ÷ 1:25.000;
- Các bản đồ chuyên môn
khác được sử dụng để luận chứng tính trữ lượng khai thác nước khoáng (phân vùng
thủy địa hóa, ĐCTV chuyên môn), tỷ lệ 1:5.000 ÷ 1:25.000;
- Bản đồ thủy đẳng cao
(đẳng áp) của tầng chứa nước khoáng trong điều kiện tự nhiên và bị phá hủy do
khai thác nước (có thể thành lập chung với bản đồ ĐCTV), tỷ lệ 1:5.000 ÷
1:25.000;
- Bản đồ hệ số dẫn
nước, đẳng bề dày, đẳng cao mái, đáy tầng chứa nước khoáng, tỷ lệ 1:5.000 ÷
1:25.000;
- Bình đồ tính trữ
lượng khai thác nước khoáng, tỷ lệ 1:5.000 ÷ 1:25.000;
- Bản đồ (sơ đồ) luận
chứng vệ sinh - sinh thái mỏ, tỷ lệ 1:5.000 ÷ 1:25.000.
Trường hợp tính trữ
lượng khai thác nước khoáng bằng phương pháp mô hình cần bổ sung các bản đồ (sơ
đồ) có cùng tỷ lệ với bản đồ ĐCTV, gồm:
- Bản đồ (sơ đồ) phân
chia mô hình và đặt điều kiện ranh giới;
- Bản đồ (sơ đồ) hệ số
dẫn nước của các tầng chứa nước và hệ số nhà nước của đất đá;
- Bản đồ (sơ đồ) và mặt
cắt biểu diễn mực nước trong thực tế và trên mô hình (khi giải bài toán ngược
ổn định, không ổn định) và dự báo mực nước dưới đất. Trên bản đồ (sơ đồ) cần
đưa lên những điểm phân bố các lỗ khoan quan trắc và khai thác, mạng thủy văn
và các điểm kiểm tra chính;
- Bản đồ (sơ đồ) và mặt
cắt biểu diễn nồng độ thực tế và trên mô hình (khi giải bài toán ngược) và dự
báo các hợp phần thành phần hóa học của nước khoáng.
Tài liệu bản đồ đã nêu
trên có thể được biên tập-dưới dạng hình vẽ để thể hiện trong thuyết minh báo
cáo (sơ đồ, mặt cắt, đồ thị, v.v...).
Ngoài ra, cần có các
tài liệu sau:
- Thiết đồ các lỗ khoan
thăm dò;
- Các bảng hút nước
(thử, thí nghiệm, chùm, nhóm, thí nghiệm - khai thác, thí nghiệm khai thác -
công nghiệp);
- Hồ sơ các công trình
khai thác nước;
- Các đồ thị biểu diễn
động thái nước dưới đất, nước khoáng theo các điểm của mạng lưới quan trắc động
thái;
- Các đồ thị hoặc bảng
chế độ khai thác của những công trình khai thác nước khoáng đang hoạt động;
- Các bản đồ, bình đồ,
mặt cắt và đồ thị phản ánh kết quả đo địa vật lý;
- Sơ đồ mạng quan trắc
thủy văn; tài liệu đo mực nước, lưu lượng dòng chảy trên mặt.