Những trường hợp làm thêm giờ đặc biệt được pháp luật 2023 quy định như thế nào? – Lan Ngọc (Nghệ An).
>> Ngày phép năm 2023 của người lao động được quy định như thế nào?
>> Năm 2023, quy định về khấu trừ tiền lương của người lao động như thế nào?
Có một số trường hợp doanh nghiệp muốn người lao động làm thêm giờ thì cần sự đồng ý của người lao động, vậy trường hợp nào người lao động không được từ chối khi doanh nghiệp yêu cầu người lao động làm thêm giờ?
Theo khoản 1 Điều 107 Bộ luật Lao động 2019 quy định:
1. Thời gian làm thêm giờ là khoảng thời gian làm việc ngoài thời giờ làm việc bình thường theo quy định của pháp luật, thỏa ước lao động tập thể hoặc nội quy lao động.
Như vậy, làm thêm giờ là khoảng thời gian làm việc bình thường được pháp luật quy định, quy định tại thỏa ước lao động tập thể hoặc nội quy lao động. Khi bố trí người lao động làm thêm cần phải đảm bảo những điều kiện của pháp luật quy định như: phải được sự đồng ý của người lao động, giờ làm thêm tối đa,... (Xem chi tiết các điều kiện doanh nghiệp cần đáp ứng khi tổ chức làm thêm giờ tại đây).
Năm 2023, quy định làm thêm giờ trong trường hợp đặc biệt như thế nào? (Ảnh minh họa)
Hiện nay, theo quy định tại Điều 108 Bộ luật Lao động 2019 làm thêm giờ trong trường hợp đặc biệt được pháp luật quy định cụ thể như sau:
Điều 108. Làm thêm giờ trong trường hợp đặc biệt
Người sử dụng lao động có quyền yêu cầu người lao động làm thêm giờ vào bất kỳ ngày nào mà không bị giới hạn về số giờ làm thêm theo quy định tại Điều 107 của Bộ luật này và người lao động không được từ chối trong trường hợp sau đây:
1. Thực hiện lệnh động viên, huy động bảo đảm nhiệm vụ quốc phòng, an ninh theo quy định của pháp luật;
2. Thực hiện các công việc nhằm bảo vệ tính mạng con người, tài sản của cơ quan, tổ chức, cá nhân trong phòng ngừa, khắc phục hậu quả thiên tai, hỏa hoạn, dịch bệnh nguy hiểm và thảm họa, trừ trường hợp có nguy cơ ảnh hưởng đến tính mạng, sức khỏe của người lao động theo quy định của pháp luật về an toàn, vệ sinh lao động.
Như vậy, doanh nghiệp có quyền yêu cầu người lao động làm thêm giờ mà người lao động không được từ chối trong những trường hợp:
- Trường hợp 1: Thực hiện lệnh động viên, huy động bảo đảm nhiệm vụ quốc phòng, an ninh theo quy định của pháp luật
Thực hiện lệnh động viên, huy động bảo đảm nhiệm vụ quốc phòng, an ninh là nghĩa vụ, là trách nhiệm của toàn bộ công dân Việt Nam. Người lao động dù được yêu cầu phải làm thêm giờ không giới hạn thời gian cũng không được phép từ chối làm thêm.
- Trường hợp 2: Thực hiện các công việc nhằm bảo vệ tính mạng con người, tài sản của cơ quan, tổ chức, cá nhân trong phòng ngừa, khắc phục hậu quả thiên tai, hỏa hoạn, dịch bệnh nguy hiểm và thảm họa, trừ trường hợp có nguy cơ ảnh hưởng đến tính mạng, sức khỏe của người lao động theo quy định của pháp luật về an toàn, vệ sinh lao động.
Đây là những trường hợp cần thực hiện ngay, nếu không có biện pháp khắc phục nhanh chóng sẽ gây ảnh hưởng xấu người sử dụng lao động, người lao động và toàn xã hội.
Căn cứ theo quy định tại điểm b khoản 3, khoản 4 Điều 18 và khoản 1 Điều 6 Nghị định 12/2022/NĐ-CP thì khi có một trong những hành vi sau doanh nghiệp sẽ bị xử lý vi phạm hành chính như sau:
- Đối với doanh nghiệp có hành vi huy động người lao động làm thêm giờ mà không được sự đồng ý của người lao động, trừ trường hợp được nêu tại mục 2, có thể bị phạt tiền từ 40.000.000 đồng đến 50.000.000 đồng.
- Đối với doanh nghiệp huy động người lao động làm thêm giờ vượt quá số giờ theo quy định của pháp luật trừ trường hợp được nêu tại mục 2 thì sẽ bị phạt tiền theo một trong các mức sau đây:
+ Từ 10.000.000 đồng đến 20.000.000 đồng đối với vi phạm từ 01 người đến 10 người lao động;
+ Từ 20.000.000 đồng đến 40.000.000 đồng đối với vi phạm từ 11 người đến 50 người lao động;
+ Từ 40.000.000 đồng đến 80.000.000 đồng đối với vi phạm từ 51 người đến 100 người lao động;
+ Từ 80.000.000 đồng đến 120.000.000 đồng đối với vi phạm từ 101 người đến 300 người lao động;
+ Từ 120.000.000 đồng đến 150.000.000 đồng đối với vi phạm từ 301 người lao động trở lên.
>> Xem thêm các bài viết và công việc pháp lý liên quan tại:
>> Thời giờ làm việc bình thường, làm việc ban đêm năm 2023 của người lao động?
>> Năm 2023, lịch nghỉ hằng tuần của người lao động được quy định thế nào?
>> Xây dựng và đăng ký Nội quy lao động trong quá trình hoạt động trong doanh nghiệp
>> Xây dựng và thông báo Thỏa ước lao động của doanh nghiệp