Nghị định 12/2022/NĐ-CP vừa ban hành 17/01/2022 đã quy định xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực lao động, bảo hiểm xã hội (BHXH), trong đó có hành vi vi phạm về việc NSDLĐ khong trả sổ BHXH cho NLĐ. Cụ thể:
>> Mức đóng BHXH năm 2022 như thế nào?
>> Xử lý doanh nghiệp chậm báo tăng lao động
Sổ BHXH được cấp cho người lao động để theo dõi việc đóng, hưởng các chế độ BHXH. Pháp luật quy định, khi chấm dứt hợp đồng lao động, doanh nghiệp phải chốt sổ BHXH cho người lao động.
Theo quy định tại khoản 3 Điều 48 Bộ Luật lao động 2019 quy định trách nhiệm của NSDLĐ khi chấm dứt HĐLĐ, bao gồm:
Điều 48. Trách nhiệm khi chấm dứt hợp đồng lao động
3. Người sử dụng lao động có trách nhiệm sau đây:
a) Hoàn thành thủ tục xác nhận thời gian đóng bảo hiểm xã hội, bảo hiểm thất nghiệp và trả lại cùng với bản chính giấy tờ khác nếu người sử dụng lao động đã giữ của người lao động;
b) Cung cấp bản sao các tài liệu liên quan đến quá trình làm việc của người lao động nếu người lao động có yêu cầu. Chi phí sao, gửi tài liệu do người sử dụng lao động trả.
Ngoài ra, theo khoản 5 Điều 21 Luật Bảo hiểm xã hội 2014 nêu rõ trách nhiệm của NSDLĐ khi chấm dứt HĐLĐ phải phối hợp với cơ quan bảo hiểm xã hội trả sổ bảo hiểm xã hội cho người lao động, xác nhận thời gian đóng bảo hiểm xã hội khi người lao động chấm dứt hợp đồng lao động, hợp đồng làm việc hoặc thôi việc theo quy định của pháp luật.
Trong đó, khoản 4, Điều 1 Quyết định 505/QĐ-BHXH giải thích, xác nhận sổ BHXH là việc xác nhận thời gian đóng BHXH, bảo hiểm thất nghiệp, bảo hiểm tai nạn lao động, bệnh nghề nghiệp đã được hạch toán, phân bổ tiền nộp của người tham gia.
Với những quy định này, có thể khẳng định, người sử dụng lao động phải có trách nhiệm chốt sổ BHXH cho người lao động khi chấm dứt hợp đồng lao động.
Trường hợp quá thời hạn quy định mà người sử dụng lao động vẫn không thực hiện trách nhiệm trả sổ BHXH thì người lao động có thể liên hệ với Phòng Lao động Thương binh và Xã hội quận/huyện nơi doanh nghiệp đặt trụ sở hoặc Sở Lao động - Thương binh và Xã hội để được can thiệp giúp đỡ.
Đồng thời, theo khoản 2 Điều 12 Nghị định 12/2022/NĐ-CP quy định mức phạt tiền đối với doanh nghiệp về hành vi không hoàn thành thủ tục xác nhận thời gian đóng bảo hiểm xã hội, bảo hiểm thất nghiệp và trả lại cùng với bản chính giấy tờ khác đã giữ của người lao động sau khi chấm dứt hợp đồng lao động theo quy định của pháp luật như sau:
Bên cạnh đó, tại điểm d khoản 4 Điều 41 Nghị định này cũng quy định phạt tiền từ 2.000.000 đồng đến 4.000.000 đồng khi vi phạm với mỗi người lao động nhưng tối đa không quá 75.000.000 đồng đối với người sử dụng lao động có hành vi không trả sổ bảo hiểm xã hội cho người lao động theo quy định Luật Bảo hiểm xã hội.
Mức phạt tiền quy định đối với hành vi trên là mức phạt đối với cá nhân. Mức phạt tiền đối với tổ chức bằng 02 lần mức phạt tiền đối với cá nhân.