SỞ HỮU TRÍ TUỆ

Giới hạn quyền liên quan đến quyền tác giả

Thúy Vy

16:52 28/08/21

Quyền liên quan đến tác giả (gọi là quyền liên quan) được pháp luật Sở hữu trí tuệ ghi nhận và bảo hộ. Giống như bảo hộ quyền tác giả, quyền liên quan cũng có giới hạn nhất định trong quá trình bảo hộ với mục đích giới hạn sự độc quyền của chủ sở hữu và mang lại lợi ích chung cho những chủ thể khác có khả năng đón nhận cuộc biểu diễn, bản ghi âm, ghi hình…

>> Biện pháp xử lý hành vi vi phạm quyền sở hữu trí tuệ

>> Nội dung và Giới hạn quyền tác giả

Nguồn: Internet

1. Nội dung bảo hộ quyền liên quan

Luật Sở hữu trí tuệ sửa đổi 2009 quy định “Quyền liên quan đến quyền tác giả (quyền liên quan) là quyền của tổ chức, cá nhân đối với cuộc biểu diễn, bản ghi âm, ghi hình, chương trình phát sóng, tín hiệu vệ tinh mang chương trình được mã hóa".

Quyền liên quan phát sinh kể từ khi cuộc biểu diễn, bản ghi âm, ghi hình, chương trình phát sóng, tín hiệu vệ tinh mang chương trình được mã hoá được định hình hoặc thực hiện mà không gây phương hại đến quyền tác giả.

Nội dung bảo hộ quyền liên quan được quy định tại Luật SHTT bao gồm:

- Quyền của người biểu diễn (Điều 29 Luật SHTT 2005):

Người biểu diễn đồng thời là chủ đầu tư thì có các quyền nhân thân và các quyền tài sản đối với cuộc biểu diễn; trong trường hợp người biểu diễn không đồng thời là chủ đầu tư thì người biểu diễn có các quyền nhân thân và chủ đầu tư có các quyền tài sản đối với cuộc biểu diễn.

Quyền nhân thân bao gồm các quyền sau đây:

Được giới thiệu tên khi biểu diễn, khi phát hành bản ghi âm, ghi hình, phát sóng cuộc biểu diễn;
Bảo vệ sự toàn vẹn hình tượng biểu diễn, không cho người khác sửa chữa, cắt xén hoặc xuyên tạc dưới bất kỳ hình thức nào gây phương hại đến danh dự và uy tín của người biểu diễn.

Quyền tài sản bao gồm độc quyền thực hiện hoặc cho phép người khác thực hiện các quyền sau đây:

Định hình cuộc biểu diễn trực tiếp của mình trên bản ghi âm, ghi hình;
Sao chép trực tiếp hoặc gián tiếp cuộc biểu diễn của mình đã được định hình trên bản ghi âm, ghi hình;
Phát sóng hoặc truyền theo cách khác đến công chúng cuộc biểu diễn của mình chưa được định hình mà công chúng có thể tiếp cận được, trừ trường hợp cuộc biểu diễn đó nhằm mục đích phát sóng;
Phân phối đến công chúng bản gốc và bản sao cuộc biểu diễn của mình thông qua hình thức bán, cho thuê hoặc phân phối bằng bất kỳ phương tiện kỹ thuật nào mà công chúng có thể tiếp cận được.

Tổ chức, cá nhân khai thác, sử dụng các quyền tài sản phải trả tiền thù lao cho người biểu diễn theo quy định pháp luật hoặc thỏa thuận khi pháp luật không quy định.

- Quyền của nhà sản xuất bản ghi âm, ghi hình (khoản 9 Điều 1 Luật SHTT sửa đổi 2009):

Nhà sản xuất bản ghi âm, ghi hình có độc quyền thực hiện hoặc cho phép người khác thực hiện các quyền sau đây:

Sao chép trực tiếp hoặc gián tiếp bản ghi âm, ghi hình của mình;
Nhập khẩu, phân phối đến công chúng bản gốc và bản sao bản ghi âm, ghi hình của mình thông qua hình thức bán, cho thuê hoặc phân phối bằng bất kỳ phương tiện kỹ thuật nào mà công chúng có thể tiếp cận được.

Nhà sản xuất bản ghi âm, ghi hình được hưởng quyền lợi vật chất khi bản ghi âm, ghi hình của mình được phân phối đến công chúng.

- Quyền của tổ chức phát sóng (Điều 31 Luật SHTT 2005):

Tổ chức phát sóng có độc quyền thực hiện hoặc cho phép người khác thực hiện các quyền sau đây:

Phát sóng, tái phát sóng chương trình phát sóng của mình;
Phân phối đến công chúng chương trình phát sóng của mình;
Định hình chương trình phát sóng của mình;
Sao chép bản định hình chương trình phát sóng của mình.

Tổ chức phát sóng được hưởng quyền lợi vật chất khi chương trình phát sóng của mình được ghi âm, ghi hình, phân phối đến công chúng.

2. Giới hạn quyền liên quan

Giới hạn quyền liên quan là để hạn chế quyền của chủ sở hữu trong một số trường hợp nhất định. Được quy định chi tiết tại Điều 32 và 33 Luật SHTT 2005 (sửa đổi 2009), cụ thể:

- Các trường hợp sử dụng quyền liên quan không phải xin phép, không trả tiền nhuận bút, thù lao:

Tự sao chép một bản nhằm mục đích nghiên cứu khoa học của cá nhân;
Tự sao chép một bản nhằm mục đích giảng dạy, trừ trường hợp cuộc biểu diễn, bản ghi âm, ghi hình, chương trình phát sóng đã được công bố để giảng dạy;
Trích dẫn hợp lý nhằm mục đích cung cấp thông tin;
Tổ chức phát sóng tự làm bản sao tạm thời để phát sóng khi được hưởng quyền phát sóng.

- Các trường hợp sử dụng quyền liên quan không phải xin phép nhưng phải trả tiền nhuận bút, thù lao:

Tổ chức, cá nhân sử dụng trực tiếp hoặc gián tiếp bản ghi âm, ghi hình đã công bố nhằm mục đích thương mại để phát sóng có tài trợ, quảng cáo hoặc thu tiền dưới bất kỳ hình thức nào không phải xin phép, nhưng phải trả tiền nhuận bút, thù lao theo thoả thuận cho tác giả, chủ sở hữu quyền tác giả, người biểu diễn, nhà sản xuất bản ghi âm, ghi hình, tổ chức phát sóng kể từ khi sử dụng; trường hợp không thỏa thuận được thì thực hiện theo quy định của Chính phủ hoặc khởi kiện tại Toà án theo quy định của pháp luật.
Tổ chức, cá nhân sử dụng trực tiếp hoặc gián tiếp bản ghi âm, ghi hình đã công bố nhằm mục đích thương mại để phát sóng không có tài trợ, quảng cáo hoặc không thu tiền dưới bất kỳ hình thức nào không phải xin phép, nhưng phải trả tiền nhuận bút, thù lao cho tác giả, chủ sở hữu quyền tác giả, người biểu diễn, nhà sản xuất bản ghi âm, ghi hình, tổ chức phát sóng kể từ khi sử dụng theo quy định của Chính phủ.
Tổ chức, cá nhân sử dụng bản ghi âm, ghi hình đã công bố trong hoạt động kinh doanh, thương mại không phải xin phép, nhưng phải trả tiền nhuận bút, thù lao theo thoả thuận cho tác giả, chủ sở hữu quyền tác giả, người biểu diễn, nhà sản xuất bản ghi âm, ghi hình, tổ chức phát sóng kể từ khi sử dụng; trường hợp không thoả thuận được thì thực hiện theo quy định của Chính phủ hoặc khởi kiện tại Toà án theo quy định của pháp luật.

Lưu ý: Tổ chức, cá nhân sử dụng các quyền đối với những trường hợp được quy định như trên không được làm ảnh hưởng đến việc khai thác bình thường cuộc biểu diễn, bản ghi âm, ghi hình, chương trình phát sóng và không gây phương hại đến quyền của người biểu diễn, nhà sản xuất bản ghi âm, ghi hình, tổ chức phát sóng.

Căn cứ pháp lý:

Luật Sở hữu trí tuệ 2005

Luật Sở hữu trí tuệ sửa đổi 2009

- Nội dung nêu trên là phần giải đáp, tư vấn của chúng tôi dành cho khách hàng của Pháp luật doanh nghiệp. Nếu quý khách còn vướng mắc, vui lòng gửi về Email [email protected].

- Nội dung bài viết mang tính chất tham khảo;

- Điều khoản được áp dụng có thể đã hết hiệu lực tại thời điểm bạn đang đọc.

2,277