Tết Thanh Minh nên cúng chay hay cúng mặn? Tết Thanh minh 2025 có phải ngày nghỉ lễ tết của người lao động không?
Ý nghĩa ngày Tết Thanh Minh, cụ thể thế nào?
Tết Thanh Minh có nguồn gốc từ Trung Quốc và được du nhập vào Việt Nam từ rất lâu đời. Trong văn hóa phương Đông, Tết Thanh Minh gắn liền với tiết khí trong lịch âm dương – một trong 24 tiết khí của chu kỳ thời tiết trong năm.
Tên gọi "Thanh Minh" có nghĩa là trời trong sáng, không khí trong lành.
Tết Thanh Minh không có ngày cố định mà thường rơi vào ngày 4 hoặc 5 tháng 4 dương lịch hằng năm (khoảng đầu tháng 3 âm lịch). Đây là thời điểm tiết trời trong lành, mát mẻ, thích hợp cho việc đi tảo mộ, dọn dẹp phần mộ tổ tiên và thực hiện nghi lễ cúng bái.
Theo phong tục truyền thống, trong ngày này, con cháu sẽ mang lễ vật đến phần mộ tổ tiên, vừa để dâng cúng vừa thể hiện lòng thành kính, biết ơn với thế hệ đi trước. Đồng thời, gia đình cũng cầu mong tổ tiên phù hộ độ trì cho con cháu sức khỏe, bình an và làm ăn thuận lợi.
Tết Thanh Minh nên cúng chay hay cúng mặn? Tết Thanh minh 2025 có phải ngày nghỉ lễ tết của người lao động không? (Hình từ Internet)
Tết Thanh Minh nên cúng chay hay cúng mặn?
Việc chọn lễ cúng chay hay mặn trong ngày Tết Thanh Minh phụ thuộc vào phong tục tập quán, truyền thống gia đình và điều kiện của mỗi nhà. Cụ thể:
(1) Mâm cúng chay ngày Tết Thanh Minh 2025
Mâm cỗ chay là lựa chọn phù hợp với những gia đình theo đạo Phật hoặc muốn thực hiện nghi lễ thanh tịnh, nhẹ nhàng. Cúng chay mang ý nghĩa thể hiện lòng thành kính với tổ tiên bằng những món ăn thuần khiết, không sát sinh.
Các món chay phổ biến trong mâm cỗ Tết Thanh Minh:
Xôi chè: Xôi có thể là xôi gấc, xôi đậu xanh hoặc xôi trắng, tượng trưng cho sự tinh khiết và lòng thành của gia đình.
Chè: Thường là chè đậu xanh, chè trôi nước mang ý nghĩa thanh tịnh và cầu mong phước lành.
Hoa quả tươi: Nên chọn các loại quả có màu sắc tươi sáng như cam, quýt, nho, dưa hấu...
Bánh kẹo, oản chuối: Đây là những món ngọt tượng trưng cho sự hòa thuận, vui vẻ trong gia đình.
Bỏng ngô, gạo muối: Biểu tượng cho sự sung túc, đầy đủ.
Nước sạch, trà hoặc rượu nhạt: Dâng lên tổ tiên để bày tỏ lòng kính trọng.
* Ý nghĩa của cúng chay: Việc cúng chay thể hiện tâm ý hướng thiện, tịnh tâm và cầu mong sự an lành, thanh thản cho tổ tiên cũng như gia đình.
(2) Mâm cúng mặn ngày Tết Thanh Minh 2025
Trong nhiều gia đình, đặc biệt là các vùng nông thôn, việc chuẩn bị mâm cỗ mặn vào ngày Tết Thanh Minh là phong tục phổ biến. Mâm cỗ mặn thường được chuẩn bị kỹ lưỡng với nhiều món ăn truyền thống nhằm thể hiện sự thành kính, chu đáo.
Các món mặn phổ biến trong mâm cỗ Tết Thanh Minh:
Gà luộc: Gà luộc nguyên con hoặc chặt thành miếng, tượng trưng cho sự đủ đầy và trọn vẹn.
Xôi gấc hoặc xôi đỗ xanh: Món ăn này mang ý nghĩa may mắn, bình an.
Thịt heo luộc, khoanh giò hoặc nem rán: Đây là các món không thể thiếu trong mâm cúng mặn, tượng trưng cho tài lộc và phú quý.
Trứng luộc: Món ăn tượng trưng cho sự sinh sôi, nảy nở, đủ đầy trong gia đình.
Rượu trắng: Thường được rót ra 3 chén nhỏ, mang ý nghĩa kính dâng lên tổ tiên.
* Ý nghĩa của cúng mặn: Mâm cỗ mặn thể hiện sự trang trọng, đầy đủ trong ngày Tết Thanh Minh. Đặc biệt, cúng mặn thường phù hợp với gia đình có truyền thống làm ăn, buôn bán mong muốn sự hanh thông, phát đạt.
Việc chọn lễ cúng chay hay mặn tùy thuộc vào phong tục gia đình, quan niệm vùng miền và điều kiện kinh tế của mỗi nhà. Cả hai hình thức cúng này đều thể hiện lòng thành kính với tổ tiên, quan trọng nhất là cách dâng lễ trang nghiêm và tâm ý chân thành của con cháu.
Cúng chay: Thích hợp với gia đình muốn thực hiện nghi lễ thanh tịnh, giản dị, đặc biệt là gia đình theo đạo Phật.
Cúng mặn: Phù hợp với gia đình có truyền thống tổ chức nghi lễ đầy đủ, trang trọng với nhiều món ăn truyền thống.
Dù chọn hình thức nào, điều quan trọng nhất vẫn là lòng thành kính và sự biết ơn của con cháu đối với tổ tiên.
Thông tin trên mang tính chất tham khảo.
Tết Thanh minh 2025 có phải ngày nghỉ lễ tết của người lao động không?
Căn cứ tại Điều 112 Bộ luật Lao động 2019 quy định:
Nghỉ lễ, tết
1. Người lao động được nghỉ làm việc, hưởng nguyên lương trong những ngày lễ, tết sau đây:
a) Tết Dương lịch: 01 ngày (ngày 01 tháng 01 dương lịch);
b) Tết Âm lịch: 05 ngày;
c) Ngày Chiến thắng: 01 ngày (ngày 30 tháng 4 dương lịch);
d) Ngày Quốc tế lao động: 01 ngày (ngày 01 tháng 5 dương lịch);
đ) Quốc khánh: 02 ngày (ngày 02 tháng 9 dương lịch và 01 ngày liền kề trước hoặc sau);
e) Ngày Giỗ Tổ Hùng Vương: 01 ngày (ngày 10 tháng 3 âm lịch).
2. Lao động là người nước ngoài làm việc tại Việt Nam ngoài các ngày nghỉ theo quy định tại khoản 1 Điều này còn được nghỉ thêm 01 ngày Tết cổ truyền dân tộc và 01 ngày Quốc khánh của nước họ.
3. Hằng năm, căn cứ vào điều kiện thực tế, Thủ tướng Chính phủ quyết định cụ thể ngày nghỉ quy định tại điểm b và điểm đ khoản 1 Điều này.
Theo đó, Tết Thanh minh 2025 không phải là một trong các ngày nghỉ lễ tết của người lao động.

Nguyễn Minh Khôi









