Xây dựng môn học quyền con người là môn học độc lập trong các cơ sở giáo dục, đào tạo?

Nội dung chính

• Xây dựng môn học quyền con người là môn học độc lập trong các cơ sở giáo dục, đào tạo?
• Hiến pháp 2013 quy định quyền con người như thế nào?
• Chương trình giáo dục theo Luật Giáo dục 2019 được quy định như thế nào?

Xây dựng môn học quyền con người là môn học độc lập trong các cơ sở giáo dục, đào tạo?

Ngày 01/01/2025, Văn phòng Chính phủ ban hành Thông báo 1/TB-VPCP năm 2025 kết luận của Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính tại Hội nghị toàn quốc về giáo dục quyền con người.

Trong đó, một trong những nội dung nổi bật trong Thông báo 1/TB-VPCP năm 2025 đối với việc triển khai Đề án đưa nội dung quyền con người vào chương trình giáo dục trong hệ thống giáo dục quốc dân là xây dựng môn học quyền con người là môn học độc lập trong các cơ sở giáo dục, đào tạo, trong đó, lấy học sinh làm trung tâm, thầy cô là động lực, nhà trường là nền tảng; thực hiện học tập suốt đời. Bảo vệ quyền con người và giáo dục quyền con người là công việc thường xuyên, liên tục, cần được triển khai đồng bộ, hiệu quả được đặt dưới sự lãnh đạo của Đảng, sự quản lý của nhà nước và sự tham gia của của người dân.

- Học viện Chính trị quốc gia Hồ Chí Minh khẩn trương hoàn thiện các tài liệu giáo dục, biên soạn giáo trình chuẩn quốc gia, sách tham khảo về quyền con người cho phù hợp với từng nhóm đối tượng người học, bảo đảm tính hệ thống, tính liên thông của tài liệu, gắn kết lý luận với thực tiễn, kinh nghiệm Việt Nam và quốc tế; phối hợp chặt chẽ với Bộ Giáo dục và Đào tạo trong việc xây dựng văn bản hướng dẫn về sử dụng giáo trình, các tài liệu giáo dục quyền con người trong các cấp học; tiếp tục tổ chức tập huấn, bồi dưỡng kiến thức quyền con người, phát triển đội ngũ chuyên gia, giáo viên giảng dạy quyền con người; hoàn thành việc triển khai đưa nội dung giáo dục quyền con người trong các cơ sở giáo dục đại học trong năm học 2025 - 2026.

Xây dựng môn học quyền con người là môn học độc lập trong các cơ sở giáo dục, đào tạo? (Hình từ Internet)

Hiến pháp 2013 quy định quyền con người như thế nào?

Hiện nay, Hiến pháp 2013 quy định quyền con người thông qua các quy định sau:

- Nhà nước bảo đảm và phát huy quyền làm chủ của Nhân dân; công nhận, tôn trọng, bảo vệ và bảo đảm quyền con người, quyền công dân; thực hiện mục tiêu dân giàu, nước mạnh, dân chủ, công bằng, văn minh, mọi người có cuộc sống ấm no, tự do, hạnh phúc, có điều kiện phát triển toàn diện.

(theo Điều 3 Hiến pháp 2013)

- Ở nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam, các quyền con người, quyền công dân về chính trị, dân sự, kinh tế, văn hóa, xã hội được công nhận, tôn trọng, bảo vệ, bảo đảm theo Hiến pháp và pháp luật.

- Quyền con người, quyền công dân chỉ có thể bị hạn chế theo quy định của luật trong trường hợp cần thiết vì lý do quốc phòng, an ninh quốc gia, trật tự, an toàn xã hội, đạo đức xã hội, sức khỏe của cộng đồng.

(Điều 14 Hiến pháp 2013)

- Việc thực hiện quyền con người, quyền công dân không được xâm phạm lợi ích quốc gia, dân tộc, quyền và lợi ích hợp pháp của người khác.

(Điều 15 Hiến pháp 2013)

[...]

Chương trình giáo dục theo Luật Giáo dục 2019 được quy định như thế nào?

Tại Điều 8 Luật Giáo dục 2019 có quy định về chương trình giáo dục. Theo đó,

- Chương trình giáo dục thể hiện mục tiêu giáo dục; quy định chuẩn kiến thức, kỹ năng, yêu cầu cần đạt về phẩm chất và năng lực của người học; phạm vi và cấu trúc nội dung giáo dục; phương pháp và hình thức tổ chức hoạt động giáo dục; cách thức đánh giá kết quả giáo dục đối với các môn học ở mỗi lớp học, mỗi cấp học hoặc các môn học, mô-đun, ngành học đối với từng trình độ đào tạo.

- Chương trình giáo dục phải bảo đảm tính khoa học và thực tiễn; kế thừa, liên thông giữa các cấp học, trình độ đào tạo; tạo điều kiện cho phân luồng, chuyển đổi giữa các trình độ đào tạo, ngành đào tạo và hình thức giáo dục trong hệ thống giáo dục quốc dân để địa phương và cơ sở giáo dục chủ động triển khai kế hoạch giáo dục phù hợp; đáp ứng mục tiêu bình đẳng giới, yêu cầu hội nhập quốc tế. Chương trình giáo dục là cơ sở bảo đảm chất lượng giáo dục toàn diện.

- Chuẩn kiến thức, kỹ năng, yêu cầu cần đạt về phẩm chất và năng lực người học quy định trong chương trình giáo dục phải được cụ thể hóa thành sách giáo khoa đối với giáo dục phổ thông; giáo trình và tài liệu giảng dạy đối với giáo dục nghề nghiệp, giáo dục đại học. Sách giáo khoa, giáo trình và tài liệu giảng dạy phải đáp ứng yêu cầu về phương pháp giáo dục.

- Chương trình giáo dục được tổ chức thực hiện theo năm học đối với giáo dục mầm non và giáo dục phổ thông; theo niên chế hoặc theo phương thức tích lũy mô-đun hoặc tín chỉ hoặc kết hợp giữa tín chỉ và niên chế đối với giáo dục nghề nghiệp, giáo dục đại học.

Kết quả học tập môn học hoặc tín chỉ, mô-đun mà người học tích lũy được khi theo học một chương trình giáo dục được công nhận để xem xét về giá trị chuyển đổi cho môn học hoặc tín chỉ, mô-đun tương ứng trong chương trình giáo dục khác khi người học chuyên ngành, nghề đào tạo, chuyển hình thức học tập hoặc học lên cấp học, trình độ đào tạo cao hơn.

- Bộ trưởng Bộ Giáo dục và Đào tạo, Bộ trưởng Bộ Lao động - Thương binh và Xã hội, trong phạm vi nhiệm vụ, quyền hạn của mình, quy định việc thực hiện chương trình giáo dục và việc công nhận về giá trị chuyển đổi kết quả học tập trong đào