Thế nào là bản vẽ chi tiết? Bản vẽ chi tiết dùng để làm gì?

Nội dung chính

• Thế nào là bản vẽ chi tiết? Bản vẽ chi tiết có phải là bản vẽ kỹ thuật hay không?
• Bản vẽ chi tiết dùng để làm gì?
• Các loại bản vẽ kỹ thuật hiện nay? Tỷ lệ bản vẽ kỹ thuật như thế nào?

Thế nào là bản vẽ chi tiết? Bản vẽ chi tiết có phải là bản vẽ kỹ thuật hay không?

Căn cứ theo Tiểu mục 3.6 Mục 3 Tiêu chuẩn Việt Nam TCVN 9256:2012, bản vẽ chi tiết (detail drawing) là một loại bản vẽ kỹ thuật thể hiện các phần của công trình hoặc một cấu kiện, thường được phóng to ra và gồm có các thông tin đặc trưng về hình dạng, cấu tạo hoặc cách lắp ráp và các mối nối.

Thế nào là bản vẽ chi tiết? Bản vẽ chi tiết dùng để làm gì? (Hình từ Internet)

Bản vẽ chi tiết dùng để làm gì?

Thực tế, bản vẽ chi tiết dùng để thực hiện các công việc sau:

- Chế tạo chi tiết: Cung cấp đầy đủ thông tin về hình dạng, kích thước, vật liệu, phương pháp gia công, các yêu cầu kỹ thuật khác của chi tiết, giúp người thợ chế tạo có thể sản xuất ra chi tiết đúng theo yêu cầu.

- Kiểm tra chi tiết: Là cơ sở để xác định chất lượng chi tiết sau khi được chế tạo. Người kiểm tra sẽ sử dụng bản vẽ chi tiết để so sánh với chi tiết thực tế, từ đó xác định xem chi tiết có đạt yêu cầu hay không.

- Lao động, chế tạo, lắp ráp, thi công và vận hành: Là tài liệu kỹ thuật quan trọng trong quá trình lao động, chế tạo, lắp ráp, thi công và vận hành các sản phẩm có sử dụng chi tiết. Bản vẽ chi tiết giúp người lao động hiểu rõ về chi tiết, từ đó có thể thực hiện công việc một cách chính xác và hiệu quả.

Lưu ý: Nội dung này chỉ mang tính chất tham khảo!

Các loại bản vẽ kỹ thuật hiện nay? Tỷ lệ bản vẽ kỹ thuật như thế nào?

Theo quy định tại Mục 3 Tiêu chuẩn Việt Nam TCVN 9256:2012, hiện nay có các loại bản vẽ kỹ thuật như sau:

- Bản vẽ hoàn công, bản vẽ ghi lại (as- built drawing/ record drawing)

- Bản vẽ lắp ráp (assembly dwawing)

- Mặt bằng khu đất (block plan)

- Bản vẽ cấu kiện (component drawing)

- Bản vẽ nhóm cấu (component range drawing)

- Bản vẽ chi tiết (detail drawing)

- Bản vẽ phác thảo, bản vẽ sơ bộ (draft drawing/ preliminary drawing)

- Bản vẽ bố trí chung (general arrangement drawing)

- Bản vẽ tổ hợp chung (general assembly drawing)

- Bản vẽ lắp đặt (installation drawing)

- Bản vẽ giao diện (interface drawing)

- Danh mục chi tiết cấu tạo (item list)

- Bản vẽ mặt bằng (layout drawing)

- Bản vẽ gốc (original drawing)

- Bản vẽ đường bao (outline drawing)

- Bản vẽ từng bộ phận (part drawing)

- Bản vẽ bố trí bộ phận (partial arrangement drawing)

- Bản vẽ khuôn mẫu (pattern drawing)

- Bản vẽ chế tạo (production drawing)

- Bản vẽ tương đồng (tabular drawing)

- Mặt bằng khu đất xây dựng (site plan)

- Bản vẽ lắp ráp bổ sung (sub - assembly drawing)

Bên cạnh đó, theo quy định tại Tiêu chuẩn Việt Nam TCVN 7286:2003 có giải thích tỷ lệ (Scales) bản vẽ kỹ thuật là tỷ số giữa kích thước dài của một phần tử vật thể biểu diễn trong bản vẽ gốc và kích thước dài thực của chính phần tử đó.

Tỷ lệ bản vẽ kỹ thuật hiện nay bao gồm các tỷ lệ như sau:

- Tỷ lệ nguyên hình (Full scale): Tỷ lệ với tỷ số 1:1

- Tỷ lệ phóng to (Enlargement scale): Tỷ lệ với tỷ số lớn hơn 1:1. Tỷ lệ được gọi là lớn hơn do tỷ số của nó tăng lên.

- Tỷ lệ thu nhỏ (Reduction scale): Tỷ lệ với tỷ số nhỏ hơn 1:1. Tỷ lệ được gọi là nhỏ hơn do tỷ số của nó giảm xuống.

*Chú thích – Tỷ lệ của một bản in có thể khác với tỉ lệ của bản vẽ gốc.

Ký hiệu đầy đủ gồm có chữ “TỈ LỆ” và tiếp sau đó là tỷ số, như sau:

- TỈ LỆ 1:1 cho tỉ lệ nguyên hình

- TỈ LỆ X:1 cho tỉ lệ phóng to.

- TỈ LỆ 1:X cho tỉ lệ thu nhỏ.

Để không gây ra hiểu nhầm, từ “TỈ LỆ” có thể không ghi

*Chú thích: tỉ lệ chọn một bản vẽ phụ thuộc vào mức độ phức tạp của đối tượng cần mô tả và mục đích của hình biểu diễn. Trong mọi trường hợp, tỉ lệ được chọn phải đủ lớn để cho phép truyền đạt một cách dễ dàng và sáng sủa các thông tin mô tả. Tỷ lệ và kích thước của vật thể sẽ quyết định kích thước của bản vẽ.

Những chi tiết quá nhỏ, không thể ghi được đầy đủ kích thước ở hình biểu diễn chính, thì phải vẽ ở bên cạnh hình biểu diễn chính theo kiểu hình chiếu riêng phần (hoặc hình cắt) theo một tỉ lệ lớn hơn.

Trân trọng!