Có phải mọi Quyết định là văn bản quy phạm pháp luật không?

Nội dung chính

• Có phải mọi Quyết định là văn bản quy phạm pháp luật không?
• Việc xây dựng, ban hành văn bản quy phạm pháp luật dựa trên nguyên tắc nào?
• Những hành vi nào nghiêm cấm trong ban hành văn bản quy phạm pháp luật?

Có phải mọi Quyết định là văn bản quy phạm pháp luật không?

Căn cứ Điều 4 Luật Ban hành văn bản quy phạm pháp luật 2015 bổ sung bởi điểm b khoản 1 Điều 1 Luật Ban hành văn bản quy phạm pháp luật sửa đổi 2020 quy định hệ thống văn bản quy phạm pháp luật:

Hệ thống văn bản quy phạm pháp luật

...

4. Lệnh, quyết định của Chủ tịch nước.

...

6. Quyết định của Thủ tướng Chính phủ.

...

8. Thông tư của Chánh án Tòa án nhân dân tối cao; thông tư của Viện trưởng Viện kiểm sát nhân dân tối cao; thông tư của Bộ trưởng, Thủ trưởng cơ quan ngang bộ; thông tư liên tịch giữa Chánh án Tòa án nhân dân tối cao với Viện trưởng Viện kiểm sát nhân dân tối cao; thông tư liên tịch giữa Bộ trưởng, Thủ trưởng cơ quan ngang bộ với Chánh án Tòa án nhân dân tối cao, Viện trưởng Viện kiểm sát nhân dân tối cao; quyết định của Tổng Kiểm toán nhà nước.

...

10. Quyết định của Ủy ban nhân dân cấp tỉnh.

...

13. Quyết định của Ủy ban nhân dân cấp huyện.

...

15. Quyết định của Ủy ban nhân dân cấp xã.

Tại Điều 3 Nghị định 34/2016/NĐ-CP bổ sung bởi khoản 1 Điều 1 Nghị định 154/2020/NĐ-CP quy định xác định văn bản quy phạm pháp luật:

Xác định văn bản quy phạm pháp luật

...

2. Quyết định của Thủ tướng Chính phủ không phải là văn bản quy phạm pháp luật trong các trường hợp sau:

a) Phê duyệt chiến lược, chương trình, đề án, dự án, kế hoạch;

b) Giao chỉ tiêu kinh tế - xã hội cho cơ quan, đơn vị;

c) Thành lập trường đại học; thành lập các ban chỉ đạo, hội đồng, ủy ban để thực hiện nhiệm vụ trong một thời gian xác định;

d) Khen thưởng, kỷ luật, điều động công tác;

đ) Bổ nhiệm, miễn nhiệm, cách chức, cho từ chức, tạm đình chỉ công tác cán bộ, công chức;

e) Các quyết định khác không có nội dung quy định tại Điều 20 của Luật.

3. Nghị quyết do Hội đồng nhân dân và quyết định do Ủy ban nhân dân ban hành không phải là văn bản quy phạm pháp luật trong các trường hợp sau:

a) Nghị quyết miễn nhiệm, bãi nhiệm đại biểu Hội đồng nhân dân và các chức vụ khác;

b) Nghị quyết phê chuẩn kết quả bầu cử đại biểu Hội đồng nhân dân và bầu các chức vụ khác;

c) Nghị quyết giải tán Hội đồng nhân dân;

d) Nghị quyết phê chuẩn cơ cấu cơ quan chuyên môn thuộc Ủy ban nhân dân cấp tỉnh, thành phố trực thuộc trung ương, huyện, quận, thị xã, thành phố thuộc tỉnh, thành phố thuộc thành phố trực thuộc trung ương;

đ) Nghị quyết thành lập, sáp nhập, giải thể cơ quan chuyên môn thuộc Ủy ban nhân dân; quyết định thành lập các ban, ban chỉ đạo, hội đồng, Ủy ban để thực hiện nhiệm vụ trong một thời gian xác định;

e) Nghị quyết tổng biên chế ở địa phương;

g) Nghị quyết dự toán, quyết toán ngân sách địa phương;

g1) Nghị quyết về chương trình, đề án, dự án, kế hoạch;

h) Quyết định phê duyệt kế hoạch;

i) Quyết định giao chỉ tiêu cho từng cơ quan, đơn vị;

k) Quyết định về chỉ tiêu biên chế cơ quan, đơn vị; quyết định về khoán biên chế, kinh phí quản lý hành chính cho từng cơ quan chuyên môn thuộc Ủy ban nhân dân;

l) Các nghị quyết, quyết định khác không có nội dung quy định tại các Điều 27, 28, 29 và 30 của Luật.

Như vậy, không phải mọi Quyết định đều là văn bản quy phạm pháp luật trừ các trường hợp sau là các văn bản quy phạm pháp luật:

- Quyết định của Chủ tịch nước.

- Quyết định của Thủ tướng Chính phủ (trừ một số trường hợp theo quy định)

- Quyết định của Tổng Kiểm toán nhà nước.

- Quyết định của Ủy ban nhân dân các cấp (trừ một số trường hợp theo quy định)

Có phải mọi Quyết định là văn bản quy phạm pháp luật không? (Hình từ Internet)

Việc xây dựng, ban hành văn bản quy phạm pháp luật dựa trên nguyên tắc nào?

Theo quy định tại Điều 5 Luật Ban hành văn bản quy phạm pháp luật 2015 quy định nguyên tắc xây dựng, ban hành văn bản quy phạm pháp luật, bao gồm:

- Bảo đảm tính hợp hiến, tính hợp pháp và tính thống nhất của văn bản quy phạm pháp luật trong hệ thống pháp luật.

- Tuân thủ đúng thẩm quyền, hình thức, trình tự, thủ tục xây dựng, ban hành văn bản quy phạm pháp luật.

- Bảo đảm tính khả thi, tiết kiệm, hiệu quả, kịp thời, dễ tiếp cận, dễ thực hiện của văn bản quy phạm pháp luật;

- Bảo đảm lồng ghép vấn đề bình đẳng giới trong văn bản quy phạm pháp luật; bảo đảm yêu cầu cải cách thủ tục hành chính.

- Bảo đảm yêu cầu về quốc phòng, an ninh, bảo vệ môi trường, không làm cản trở việc thực hiện các điều ước quốc tế mà Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam là thành viên.

- Bảo đảm công khai, dân chủ trong việc tiếp nhận, phản hồi ý kiến, kiến nghị của cá nhân, cơ quan, tổ chức trong quá trình xây dựng, ban hành văn bản quy phạm pháp luật.

Những hành vi nào nghiêm cấm trong ban hành văn bản quy phạm pháp luật?

Căn cứ Điều 14 Luật Ban hành văn bản quy phạm pháp luật 2015 sửa đổi bởi khoản 4 Điều 1 Luật Ban hành văn bản quy phạm pháp luật sửa đổi 2020 quy định những hành vi bị nghiêm cấm trong ban hành văn bản quy phạm pháp luật, bao gồm:

- Ban hành văn bản quy phạm pháp luật trái với Hiến pháp, trái với văn bản quy phạm pháp luật của cơ quan nhà nước cấp trên.

- Ban hành văn bản không thuộc hệ thống văn bản quy phạm pháp luật theo quy định nhưng có chứa quy phạm pháp luật.

- Ban hành văn bản quy phạm pháp luật không đúng thẩm quyền, hình thức, trình tự, thủ tục theo quy định.

- Quy định thủ tục hành chính trong các văn bản sau:

+ Thông tư, thông tư liên tịch, quyết định của Tổng Kiểm toán nhà nước

+ Nghị quyết của Hội đồng nhân dân

+ Quyết định của Ủy ban nhân dân

+ Văn bản quy phạm pháp luật của chính quyền địa phương ở đơn vị hành chính - kinh tế đặc biệt.

Trừ trường hợp được luật, nghị quyết của Quốc hội giao hoặc trường hợp cần thiết phải quy định thủ tục hành chính trong nghị quyết của Hội đồng nhân dân cấp tỉnh theo quy định.

Trân trọng!