Sốt xuất huyết Dengue là bệnh gì? Hướng dẫn cách điều trị bệnh sốt xuất huyết do vi rút Dengue gây ra?

Nội dung chính

• Sốt xuất huyết Dengue là bệnh gì?
• Giai đoạn sốt lâm sàng bệnh sốt xuất huyết DenGue có triệu chứng như thế nào?
• Hướng dẫn cách điều trị bệnh sốt xuất huyết do vi rút Dengue gây ra?

Sốt xuất huyết Dengue là bệnh gì?

Tại Mục 1 Hướng dẫn chẩn đoán và điều trị Sốt xuất huyết Dengue ban hành kèm theo Quyết định 2760/QĐ-BYT năm 2023 có định nghĩa về bệnh Sốt xuất huyết Dengue.

Theo đó, Sốt xuất huyết Dengue là bệnh truyền nhiễm gây dịch do vi rút Dengue gây nên. Vi rút Dengue có 4 typ huyết thanh là DEN-1, DEN-2, DEN-3 và DEN-4. Vi rút truyền từ người bệnh sang người lành do muỗi đốt. Muỗi Aedes aegypti là côn trùng trung gian truyền bệnh chủ yếu.

Hiện nay, Sốt xuất huyết Dengue được nhận định là bệnh xảy ra quanh năm, thường gia tăng vào mùa mưa. Bệnh gặp ở cả trẻ em và người lớn. Đặc điểm của sốt xuất huyết Dengue là sốt, xuất huyết và thoát huyết tương, có thể dẫn đến sốc giảm thể tích tuần hoàn, rối loạn đông máu, suy tạng, nếu không được chẩn đoán sớm và xử trí kịp thời dễ dẫn đến tử vong.

Bên cạnh đó, Bệnh sốt xuất huyết Dengue có biểu hiện lâm sàng đa dạng, diễn biến nhanh chóng từ nhẹ đến nặng. Bệnh thường khởi phát đột ngột và diễn biến qua ba giai đoạn: giai đoạn sốt, giai đoạn nguy hiểm và giai đoạn hồi phục. Phát hiện sớm bệnh và hiểu rõ những vấn đề lâm sàng trong từng giai đoạn của bệnh giúp chẩn đoán sớm, điều trị đúng và kịp thời, nhằm cứu sống người bệnh.

Giai đoạn sốt lâm sàng bệnh sốt xuất huyết DenGue có triệu chứng như thế nào?

Tại Tiểu mục 1 Mục 2 Hướng dẫn chuẩn đoán, điều trị sốt xuất huyết DenGue ban hành kèm theo Quyết định 2760/QĐ-BYT năm 2023 có quy định về diễn biến lâm sàng bệnh sốt xuất huyết như sau:

DIỄN BIẾN LÂM SÀNG BỆNH SỐT XUẤT HUYẾT DENGUE

Bệnh sốt xuất huyết Dengue có biểu hiện lâm sàng đa dạng, diễn biến nhanh chóng từ nhẹ đến nặng. Bệnh thường khởi phát đột ngột và diễn biến qua ba giai đoạn: giai đoạn sốt, giai đoạn nguy hiểm và giai đoạn hồi phục. Phát hiện sớm bệnh và hiểu rõ những vấn đề lâm sàng trong từng giai đoạn của bệnh giúp chẩn đoán sớm, điều trị đúng và kịp thời, nhằm cứu sống người bệnh.

1. Giai đoạn sốt

1.1. Lâm sàng

- Sốt cao đột ngột, liên tục.

- Nhức đầu, chán ăn, buồn nôn.

- Da xung huyết.

- Đau cơ, đau khớp, nhức hai hố mắt.

- Nghiệm pháp dây thắt dương tính.

- Thường có chấm xuất huyết ở dưới da, chảy máu chân răng hoặc chảy máu mũi.

1.2. Cận lâm sàng

- Hematocrit (Hct) bình thường.

- Số lượng tiểu cầu bình thường hoặc giảm dần (nhưng còn trên 100.000/mm3).

- Số lượng bạch cầu thường giảm.

...

Như vậy, trong giai đoạn sốt lâm sàng bệnh sốt xuất huyết DenGue có triệu chứng như:

- Sốt cao đột ngột, liên tục.

- Nhức đầu, chán ăn, buồn nôn.

- Da xung huyết.

- Đau cơ, đau khớp, nhức hai hố mắt.

- Nghiệm pháp dây thắt dương tính.

- Thường có chấm xuất huyết ở dưới da, chảy máu chân răng hoặc chảy máu mũi.

Sốt xuất huyết Dengue là bệnh gì? Hướng dẫn cách điều trị bệnh sốt xuất huyết do vi rút Dengue gây ra? (Hình từ Internet)

Hướng dẫn cách điều trị bệnh sốt xuất huyết do vi rút Dengue gây ra?

Tại Mục 3 Hướng dẫn chuẩn đoán, điều trị sốt xuất huyết DenGue ban hành kèm theo Quyết định 2760/QĐ-BYT năm 2023 có quy định về việc Điều trị sốt xuất huyết Dengue. Cụ thể:

Xem xét chỉ định nhập viện trong các trường hợp sau

- Sống một mình.

- Nhà xa cơ sở y tế, không thể nhập viện kịp thời khi bệnh trở nặng.

- Gia đình không có khả năng theo dõi sát.

- Trẻ nhũ nhi.

- Dư cân, béo phì.

- Phụ nữ có thai.

- Người lớn tuổi (≥60 tuổi).

- Bệnh mạn tính đi kèm (thận, tim, gan, hen, COPD kém kiểm soát, đái tháo đường, thiếu máu tan máu...).

Về điều trị

Thứ nhất, điều trị triệu chứng:

- Nếu sốt cao ≥ 38,5°C, cho thuốc hạ nhiệt, nới lỏng quần áo và lau mát bằng nước ấm.

- Thuốc hạ nhiệt chỉ được dùng là paracetamol đơn chất, liều dùng từ 10 - 15mg/kg cân nặng/lần, cách nhau mỗi 4 - 6 giờ.

* Chú ý:

+ Tổng liều paracetamol không quá 60mg/kg cân nặng/24 giờ.

+ Không dùng aspirin (acetylsalicylic acid), analgin, ibuprofen để điều trị vì có thể gây xuất huyết, toan máu.

Thứ hai, bù dịch sớm bằng đường uống: khuyến khích người bệnh uống nhiều nước oresol hoặc nước trái cây (nước dừa, cam, chanh,...) hoặc nước cháo loãng với muối.

- Không ăn uống những thực phẩm có màu nâu hoặc đỏ như xá xị, sô cô la,...

- Lượng dịch khuyến cáo: uống theo nhu cầu cơ bản, khuyến khích uống nhiều.

Thứ ba, theo dõi

- Tái khám và làm xét nghiệm hàng ngày. Nếu xuất hiện dấu hiệu cảnh báo cho nhập viện điều trị.

- Người bệnh đến khám lại ngay khi có một trong các dấu hiệu sau:

+ Người bệnh thấy khó chịu hơn mặc dù sốt giảm hoặc hết sốt.

+ Không ăn, uống được.

+ Nôn ói nhiều.

+ Đau bụng nhiều.

+ Tay chân lạnh, ẩm.

+ Mệt lả, bứt rứt.

+ Chảy máu mũi, miệng hoặc xuất huyết âm đạo.

+ Không tiểu trên 6 giờ.

+ Biểu hiện hành vi thay đổi như lú lẫn, tăng kích thích, vật vã hoặc li bì.

Trân trọng!