Trộm vào nhà có được đánh không? Đánh chết trộm vào nhà có bị truy cứu trách nhiệm hình sự?

Nội dung chính

• Trộm vào nhà có được đánh không?
• Đánh chết trộm vào nhà có bị truy cứu trách nhiệm hình sự?
• Giết trộm vào nhà thì có được hưởng án treo không?

Trộm vào nhà có được đánh không?

Theo khoản 1 Điều 20 Hiến pháp năm 2013 có quy định như sau:

1. Mọi người có quyền bất khả xâm phạm về đời sống riêng tư, bí mật cá nhân và bí mật gia đình; có quyền bảo vệ danh dự, uy tín của mình.

Thông tin về đời sống riêng tư, bí mật cá nhân, bí mật gia đình được pháp luật bảo đảm an toàn.

Cũng theo khoản 2 Điều 22 Hiến pháp năm 2013 có quy định như sau:

2. Mọi người có quyền bất khả xâm phạm về chỗ ở. Không ai được tự ý vào chỗ ở của người khác nếu không được người đó đồng ý.

Đối với phần tài sản thì theo quy định tài sản thì theo quy định tại khoản 1 Điều 32 Hiến pháp năm 2013 có quy định:

1. Mọi người có quyền sở hữu về thu nhập hợp pháp, của cải để dành, nhà ở, tư liệu sinh hoạt, tư liệu sản xuất, phần vốn góp trong doanh nghiệp hoặc trong các tổ chức kinh tế khác.

Căn cứ theo các quy định trên sức khỏe, tính mạng của kẻ trộm khi vào nhà hay quyền của chủ nhà về tài sản hay bất khả xâm phạm về chỗ ở đều được pháp luật bảo vệ.

Tuy nhiên, không phải hành vi xâm phạm sức khỏe nào cũng đều bị pháp luật nghiêm cấm, ngoài trừ những trường hợp pháp luật cho phép.

Do đó hành vi đánh trộm khi vào nhà có được không thì phải xem xét hành vi đánh trộm đó có thuộc các trường hợp pháp luật cho phép hay không.

Cụ thể căn cứ theo Điều 22 Bộ luật Hình sự 2015 có quy định về phòng về chính đáng:

Phòng vệ chính đáng

1. Phòng vệ chính đáng là hành vi của người vì bảo vệ quyền hoặc lợi ích chính đáng của mình, của người khác hoặc lợi ích của Nhà nước, của cơ quan, tổ chức mà chống trả lại một cách cần thiết người đang có hành vi xâm phạm các lợi ích nói trên.

Phòng vệ chính đáng không phải là tội phạm.

2. Vượt quá giới hạn phòng vệ chính đáng là hành vi chống trả rõ ràng quá mức cần thiết, không phù hợp với tính chất và mức độ nguy hiểm cho xã hội của hành vi xâm hại.

Người có hành vi vượt quá giới hạn phòng vệ chính đáng phải chịu trách nhiệm hình sự theo quy định của Bộ luật này.

Như vậy, phòng vệ chính đáng không phải là tội phạm

Nhưng được đánh trộm vào nhà không thì chúng ta phải xem xét hành vi đó xâm hại đến lợi ích của mình chưa và hành vi chống trả đó phải thoả mãn là hành động phòng vệ chính đáng chứ không phải là một hành vi trả thù hay giận dữ quá mức.

Ngược lại hành vi đánh trộm sẽ không được phép nếu đó không phải là hành vi phòng vệ chính đáng hay vượt quá giới hạn phòng vệ chính đáng.

Trong trường hợp này tuỳ thuộc vào hậu quả và mức độ nghiêm trọng mà người vượt quá phòng vệ chính đáng có thể bị xử lý theo các quy định của pháp luật.

Trộm vào nhà có được đánh không? Giết trộm vào nhà có bị truy cứu trách nhiệm hình sự? Cách để phòng vệ chính đáng? (Hình từ Internet)

Đánh chết trộm vào nhà có bị truy cứu trách nhiệm hình sự?

Theo Điều 125 Bộ luật Hình sự năm 2015 quy định về tội giết người trong trạng thái tinh thần bị kích động mạnh.

Tội giết người trong trạng thái tinh thần bị kích động mạnh

1. Người nào giết người trong trạng thái tinh thần bị kích động mạnh do hành vi trái pháp luật nghiêm trọng của nạn nhân đối với người đó hoặc đối với người thân thích của người đó, thì bị phạt tù từ 06 tháng đến 03 năm.

2. Phạm tội đối với 02 người trở lên, thì bị phạt tù từ 03 năm đến 07 năm.

Điều 126 Bộ luật Hình sự năm 2015 quy định về tội giết người do vượt quá giới hạn phòng vệ chính đáng hoặc do vượt quá mức cần thiết khi bắt giữ người phạm tội.

Tội giết người do vượt quá giới hạn phòng vệ chính đáng hoặc do vượt quá mức cần thiết khi bắt giữ người phạm tội

1. Người nào giết người trong trường hợp vượt quá giới hạn phòng vệ chính đáng hoặc trong trường hợp vượt quá mức cần thiết khi bắt giữ người phạm tội, thì bị phạt cải tạo không giam giữ đến 02 năm hoặc phạt tù từ 03 tháng đến 02 năm.

2. Phạm tội đối với 02 người trở lên, thì bị phạt tù từ 02 năm đến 05 năm.

Như vậy, hành vi chống trả lại kẻ trộm vào nhà mà dẫn đến hậu quả tên trộm bị giết, mà hành vi đó có đủ yếu tố cầu thành các tội danh trên về tội giết người hoặc tội cố ý gây thương tích hoặc gây tổn hại cho sức khoẻ của người khác thì đều sẽ bị truy cứu trách nhiềm hình sự.

Giết trộm vào nhà thì có được hưởng án treo không?

Theo Điều 65 Bộ luật Hình sự 2015 quy định cụ thể về án treo như sau:

Án treo

Khi xử phạt tù không quá 03 năm, căn cứ vào nhân thân của người phạm tội và các tình tiết giảm nhẹ, nếu xét thấy không cần phải bắt chấp hành hình phạt tù, thì Tòa án cho hưởng án treo và ấn định thời gian thử thách từ 01 năm đến 05 năm và thực hiện các nghĩa vụ trong thời gian thử thách theo quy định của Luật thi hành án hình sự.

2. Trong thời gian thử thách, Tòa án giao người được hưởng án treo cho cơ quan, tổ chức nơi người đó làm việc hoặc chính quyền địa phương nơi người đó cư trú để giám sát, giáo dục. Gia đình người bị kết án có trách nhiệm phối hợp với cơ quan, tổ chức, chính quyền địa phương trong việc giám sát, giáo dục người đó.

3. Tòa án có thể quyết định áp dụng đối với người được hưởng án treo hình phạt bổ sung nếu trong điều luật áp dụng có quy định hình phạt này.

4. Người được hưởng án treo đã chấp hành được một phần hai thời gian thử thách và có nhiều tiến bộ thì theo đề nghị của cơ quan, tổ chức có trách nhiệm giám sát, giáo dục, Tòa án có thể quyết định rút ngắn thời gian thử thách.

5. Trong thời gian thử thách, nếu người được hưởng án treo cố ý vi phạm nghĩa vụ theo quy định của Luật thi hành án hình sự 02 lần trở lên, thì Tòa án có thể quyết định buộc người đó phải chấp hành hình phạt tù của bản án đã cho hưởng án treo. Trường hợp thực hiện hành vi phạm tội mới thì Tòa án buộc người đó phải chấp hành hình phạt của bản án trước và tổng hợp với hình phạt của bản án mới theo quy định tại Điều 56 của Bộ luật này.

Như vậy, việc giết trộm vào nhà thì có được hưởng án treo không còn phụ thuộc vào một số điều kiện bao gồm:

- Khi xử phạt tù không quá 03 năm, căn cứ vào nhân thân của người phạm tội và các tình tiết giảm nhẹ.

- Tòa án giao người được hưởng án treo cho cơ quan, tổ chức nơi người đó làm việc hoặc chính quyền địa phương nơi người đó cư trú để giám sát.

- Tòa án có thể quyết định áp dụng đối với người được hưởng án treo hình phạt bổ sung.

- Người được hưởng án treo đã chấp hành được một phần hai thời gian thử thách và có nhiều tiến bộ thì theo đề nghị của cơ quan, Tòa án có thể quyết định rút ngắn thời gian thử thách.

- Trong thời gian thử thách, nếu người được hưởng án treo cố ý vi phạm nghĩa vụ theo Luật thi hành án hình sự 02 lần trở lên, thì Tòa án có thể quyết định buộc người đó phải chấp hành hình phạt tù của bản án đã cho hưởng án treo.

Xem toàn bộ VBHN các quy định được sửa đổi bổ sung nêu trên tại Văn bản hợp nhất 01/VBHN-VPQH năm 2017 hợp nhất Bộ luật Hình sự do Văn phòng Quốc hội ban hành. (Lưu ý văn bản hợp nhất không phải là văn bản quy phạm pháp luật, không được dùng làm căn cứ).

Trân trọng!