Thư dặn dò có được xem là di chúc?

1. Thư không được xem là di chúc

Theo như trình bày của bạn đọc thì bức thư nói trên không được xem là di chúc, vì không ghi ngày tháng năm cũng không có chữ ký. Điều 653 Bộ luật dân sự (BLDS) có quy định: nội dung của di chúc bằng văn bản phải ghi rõ ngày tháng năm lập di chúc (điểm a, khoản 1). Trong trường hợp di chúc bằng văn bản không có người làm chứng thì người lập di chúc phải tự tay viết và ký vào bản di chúc (điều 655 BLDS).

Ngoài ra, điều 653 BLDS cũng quy định rằng di chúc bằng văn bản phải ghi rõ các mục sau: họ tên và nơi cư trú của người lập di chúc; họ tên người, cơ quan, tổ chức được hưởng di sản hoặc định rõ các điều kiện để cá nhân, cơ quan, tổ chức được hưởng di sản; di sản để lại và nơi có di sản; việc chỉ định người thực hiện nghĩa vụ và nội dung của nghĩa vụ. Do đó, một di chúc bằng văn bản mà không có người làm chứng thì người lập di chúc cần phải ghi rõ ngày tháng năm lập di chúc và người lập di chúc phải ký tên trên di chúc.

Như vậy, lá thư mà mẹ bạn để lại chỉ có thể được xem là nguyện vọng của mẹ bạn trước khi mất, không thể xem đó là bản di chúc làm chứng cứ pháp lý để chia thừa kế.

2. Giải quyết theo yêu cầu chia thừa kế

Vì bố bạn đã mất cách đây 12 năm nên thời hiệu khởi kiện về thừa kế để yêu cầu chia di sản của người bố là không còn.

Điều 645 BLDS quy định thời hiệu khởi kiện về thừa kế là mười năm kể từ thời điểm mở thừa kế (kể từ thời điểm người có tài sản chết). Trong thời gian mười năm này, do không có ai yêu cầu chia di sản thừa kế (không có tranh chấp về thừa kế) mà người anh cả là người đang chăm lo, thờ cúng bố mẹ và quản lý di sản nên người anh cả sẽ được hưởng toàn bộ di sản của người bố căn cứ vào điều 189, 190, 191 của BLDS về chiếm hữu không có căn cứ pháp luật nhưng ngay tình, chiếm hữu liên tục và chiếm hữu công khai.

Như vậy, các anh của bạn chỉ có thể làm đơn yêu cầu chia thừa kế đối với phần di sản của mẹ bạn. Phần di sản của mẹ bạn sẽ được chia thừa kế theo pháp luật. Có một số thông tin chúng tôi không được rõ như di sản thừa kế của mẹ bạn là gì và còn những ai được hưởng thừa kế theo pháp luật của mẹ bạn hay không. Giả thiết rằng phần di sản của mẹ bạn là 1/2 căn nhà thì 1/2 căn nhà này sẽ được chia đều cho các đồng thừa kế như sau: hàng thừa kế thứ nhất gồm vợ, chồng, cha đẻ, mẹ đẻ, cha nuôi, mẹ nuôi, con đẻ, con nuôi của người chết (điểm a, khoản 1, điều 676 BLDS).

Như vậy nếu ông bà ngoại của bạn đã mất và mẹ bạn không có cha mẹ nuôi, con nuôi... thì phần di sản của mẹ bạn có thể sẽ được chia đều cho bốn người con. Anh cả của bạn sẽ được hưởng toàn bộ di sản của bố bạn (ví dụ là 1/2 căn nhà) cộng với 1/8 căn nhà, ba anh em bạn mỗi người được 1/8 căn nhà (là di sản của mẹ bạn).