Tự ý nửa chừng chấm dứt việc phạm tội trong Bộ Luật Hình sự 2015

Tự ý nửa chừng chấm dứt việc phạm tội được quy định tại Điều 16 Bộ Luật Hình sự 2015 (Có hiệu lực từ ngày 01/01/2018) như sau:

Tự ý nửa chừng chấm dứt việc phạm tội là tự mình không thực hiện tội phạm đến cùng, tuy không có gì ngăn cản.

Như vậy, hành vi để được thừa nhận là tự ý nửa chừng chấm dứt việc phạm tội phải có đầy đủ các điều kiện sau:

Thứ nhất, người phạm tội không thực hiện tội phạm đến cùng, tuy không có gì ngăn cản. Có nghĩa là người phạm tội đang còn điều kiện thực hiện tội phạm như công cụ, phương tiện phạm tội có hiệu nghiệm, người phạm tội không bị phát hiện. Việc chấm dứt tội phạm phải xảy ra ở giai đoạn chuẩn bị phạm tội hoặc ở giai đoạn phạm tội chưa đạt, chưa hoàn thành.

Thứ hai, người phạm tội phải chấm dứt việc phạm tội một cách tự nguyện và dứt khoát, từ bỏ hẳn. Trường hợp người phạm tội chỉ chấm dứt tạm thời, chờ thời cơ thuận lợi lại tiếp tục phạm tội không được coi là dứt khoát. Người phạm tội phải tự mình chấm dứt hành vi phạm tội, việc chấm dứt hoàn toàn tự nguyện, tự giác chứ không phải vì lý do bị ngăn cản. 

Về trách nhiệm hình sự: Người tự ý nửa chừng chấm dứt việc phạm tội được miễn trách nhiệm hình sự về tội định phạm; nếu hành vi thực tế đã thực hiện có đủ yếu tố cấu thành của một tội khác, thì người đó phải chịu trách nhiệm hình sự về tội này.

Cần lưu ý: Có sự khác nhau giữa trường hợp tự ý nửa chừng chấm dứt việc phạm tội và phạm tội chưa đạt. Phạm tội chưa đạt là một giai đoạn thực hiện tội phạm với lỗi cố ý trực tiếp, trong đó người phạm tội cố ý thực hiện tội phạm nhưng không thực hiện được đến cùng vì những nguyên nhân ngoài ý muốn của người phạm tội. Trong khi đó, như đã trình bày ở trên, tự ý nửa chừng chấm dứt việc phạm tội là do ý chí của người thực hiện, họ tự mình từ bỏ mà không phải do hoàn cảnh bên ngoài tác động đến.

Trên đây là nội dung tư vấn của Ban biên tập Thư Ký Luật về tự ý nửa chừng chấm dứt việc phạm tội. Để hiểu rõ chi tiết hơn về điều này bạn nên tham khảo thêm tại Bộ Luật Hình sự 2015.

Trân trọng!