Có phải tòa án sẽ phân xử mọi vụ kiện dân sự từ ngày 1/1/2017?

Vì sao quy định "tòa án không được từ chối xử lý vụ việc dân sự vì lý do chưa có điều luật quy định" lại phải chờ đến 1/1/2017 mới có hiệu lực? Cách áp dụng quy định này như thế nào? Hoài Anh

Theo quy định tại khoản 2 Điều 4 Bộ luật tố tụng dân sự 2015 về Quyền yêu cầu tòa án bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp: “2. Tòa án không được từ chối giải quyết vụ việc dân sự vì lý do chưa có điều luật để áp dụng. Vụ việc dân sự chưa có điều luật để áp dụng là vụ việc dân sự thuộc phạm vi điều chỉnh của pháp luật dân sự nhưng tại thời điểm vụ việc dân sự đó phát sinh và cơ quan, tổ chức, cá nhân yêu cầu tòa án giải quyết chưa có điều luật để áp dụng. Việc giải quyết vụ việc dân sự quy định tại khoản này được thực hiện theo các nguyên tắc do Bộ luật dân sự và Bộ luật này quy định”.

Điểm a khoản 1 Điều 517 Bộ luật tố tụng dân sự 2015 về hiệu lực thi hành Bộ luật này quy định:

“1. Bộ luật này có hiệu lực thi hành từ ngày 1/7/2016, trừ các quy định sau đây của Bộ luật này có liên quan đến quy định của Bộ luật dân sự số 91/2015/QH13 thì có hiệu lực thi hành từ ngày 1/1/2017:

a) Quy định liên quan đến việc tòa án không được từ chối giải quyết vụ việc dân sự vì lý do chưa có điều luật để áp dụng quy định tại khoản 2 Điều 4, các Điều 43, 44 và 45 của Bộ luật này…”.

Theo những quy định trên, Bộ luật tố tụng dân sự 2015 đã có hiệu lực thi hành từ 1/7/2016, tuy nhiên quy định “tòa án không được từ chối giải quyết vụ việc dân sự vì lý do chưa có điều luật để áp dụng” tại khoản 2 Điều 4 Bộ luật này phải đến ngày 1/1/2017 – Bộ luật dân sự 2015 có hiệu lực thi hành thì quy định này mới chính thức có hiệu lực và được áp dụng.

Ngoài ra, theo quy định tại Điều 45 Bộ luật tố tụng dân sự 2015, tòa án sẽ áp dụng tập quán; áp dụng tương tự pháp luật; áp dụng các nguyên tắc cơ bản của pháp luật dân sự, án lệ, lẽ công bằng để giải quyết việc dân sự trong trường hợp chưa có điều luật để áp dụng.

Trong những hình thức áp dụng nói trên, Bộ luật dân sự 2005 mới chỉ quy định về áp dụng tập quán và pháp luật tương tự, chỉ đến Bộ luật dân sự 2015 mới có quy định về việc áp dụng án lệ và lẽ công bằng, tại khoản 2 Điều 6 như sau : "2. Trường hợp không thể áp dụng tương tự pháp luật theo quy định tại khoản 1 Điều này thì áp dụng các nguyên tắc cơ bản của pháp luật dân sự quy định tại Điều 3 của Bộ luật này, án lệ, lẽ công bằng".

Cũng vì vậy mà tòa án không thể giải quyết vụ việc dân sự trong trường hợp chưa có luật áp dụng theo nguyên tắc quy định tại Bộ luật tố tụng dân sự 2015 nêu trên khi Bộ luật dân sự 2015 chưa có hiệu lực thi hành. 

Tòa án nhân dân
Hỏi đáp mới nhất về Tòa án nhân dân
Hỏi đáp Pháp luật
Nguyên tắc nâng bậc Thẩm phán Tòa án nhân dân như thế nào? Ai có thẩm quyền quyết định nâng bậc, xếp bậc Thẩm phán Tòa án nhân dân?
Hỏi đáp Pháp luật
Việc nâng bậc Thẩm phán Tòa án nhân dân bậc 1 lên Thẩm phán Tòa án nhân dân bậc 2 cần đáp ứng điều kiện gì năm 2025?
Hỏi đáp Pháp luật
Các chức danh tư pháp trong Tòa án nhân dân gồm gì?
Hỏi đáp Pháp luật
Tòa án nhân dân 10 tỉnh vào diện thanh tra theo Kế hoạch thanh tra năm 2025 của Tòa án nhân dân tối cao?
Hỏi đáp Pháp luật
Đã có Thông tư 04/2024/TT-TANDTC quy định chức năng, nhiệm vụ, quyền hạn của Văn phòng, phòng thuộc Tòa án nhân dân tỉnh?
Hỏi đáp Pháp luật
Đối tượng thanh tra theo Kế hoạch thanh tra năm 2025 của Tòa án nhân dân tối cao?
Hỏi đáp Pháp luật
Trường hợp nào người không công tác tại các Tòa án được bổ nhiệm làm Thẩm phán Tòa án nhân dân tối cao?
Hỏi đáp Pháp luật
Thẩm phán Tòa án nhân dân công tác tại Tòa án nhân dân tối cao có nhiệm vụ và quyền hạn như thế nào?
Hỏi đáp Pháp luật
Địa chỉ Tòa án nhân dân TP Đà Nẵng ở đâu?
Hỏi đáp Pháp luật
Địa chỉ Tòa án nhân dân TP Hồ Chí Minh ở đâu?
Đặt câu hỏi

Quý khách cần hỏi thêm thông tin về có thể đặt câu hỏi tại đây.

Đi đến trang Tra cứu hỏi đáp về Tòa án nhân dân
Thư Viện Pháp Luật
199 lượt xem
Tra cứu hỏi đáp liên quan
Tòa án nhân dân

TÌM KIẾM VĂN BẢN
Xem toàn bộ văn bản về Tòa án nhân dân

Chủ quản: Công ty THƯ VIỆN PHÁP LUẬT. Giấy phép số: 27/GP-TTĐT, do Sở TTTT TP. HCM cấp ngày 09/05/2019.
Chịu trách nhiệm chính: Ông Bùi Tường Vũ - Số điện thoại liên hệ: 028 3930 3279
Địa chỉ: P.702A , Centre Point, 106 Nguyễn Văn Trỗi, P.8, Q. Phú Nhuận, TP. HCM;
Địa điểm Kinh Doanh: Số 17 Nguyễn Gia Thiều, P. Võ Thị Sáu, Q3, TP. HCM;
Chứng nhận bản quyền tác giả số 416/2021/QTG ngày 18/01/2021, cấp bởi Bộ Văn hoá - Thể thao - Du lịch
Thông báo
Bạn không có thông báo nào