Thủ tục đăng ký giấy khai sinh cho con có yếu tố nước ngoài

Căn cứ các quy định của pháp luật về đăng ký, quản lý hộ tịch trường hợp trẻ sinh ra ở nước ngoài khi về Việt Nam sinh sống thì được cấp giấy đăng ký khai sinh. Tuy nhiên, tùy vào từng trường hợp cụ thể để xem xét thẩm quyền, thủ tục cấp giấy khai sinh cho cháu bé. Nội dung câu hỏi chưa rõ cháu bé thuộc trường hợp nào để có cơ sở trả lời cụ thể. Sở Tư pháp hướng dẫn việc cấp giấy đăng ký khai sinh cho trẻ em sinh ra ở nước ngoài về Việt Nam sinh sống như sau:

I. Trường hợp thư nhất: Trẻ em sinh ra ở nước ngoài đã được đăng ký khai sinh ở các cơ quan có thẩm quyền ở nước ngoài khi về Việt Nam sinh sống.

- Căn cứ khoản 1 Điều 55 Nghị định Số 158/2005/NĐ-CP ngày 27 tháng 12 năm 2005 của Chính phủ về Đăng ký và Quản lý Hộ tịch quy định: “Những trường hợp phải ghi vào sổ hộ tịch và thẩm quyền ghi vào sổ hộ tịch: Công dân Việt Nam đã đăng ký tại cơ quan có thẩm quyền của nước ngoài các việc: khai sinh; kết hôn, nhận cha, mẹ, con; nuôi con nuôi khi về nước thường trú phải làm thủ tục ghi vào sổ hộ tịch theo quy định…”.

- Căn cứ khoản 3 Điều 57 Nghị định Số 158/2005/NĐ-CP quy định: “Đối với những giấy tờ hộ tịch của công dân Việt Nam ở nước ngoài về nước thường trú, thì sau khi thực hiện việc ghi chú vào sổ hộ tịch, Giám đốc Sở Tư pháp ký và cấp cho đương sự bản chính giấy tờ hộ tịch mới. Sổ ghi các sự kiện hộ tịch là căn cứ để cấp bản sao giấy tờ hộ tịch sau này”

Trong trường hợp này khi trẻ sinh ra ở nước ngoài là công dân Việt Nam nhưng đã đăng ký khai sinh tại cơ quan có thẩm quyền của nước ngoài thì khi về nước thường trú thực hiện việc ghi chú và sổ khai sinh tại Sở Tư pháp và được cấp bản chính giấy khai sinh mới.

II. Trường hợp thứ 2: Trẻ sinh ra ở nước ngoài chưa được đăng ký khai sinh tại các cơ quan có thẩm quyền của nước ngoài về Việt Nam cư trú; đối với trường hợp này căn cứ vào đăng ký kết hôn của người mẹ để thực hiện đăng ký khai sinh.

1. Đối với trẻ có cha và mẹ là công dân Việt Nam hoặc trẻ là con ngoài giá thú:

Căn cứ điểm d, đ khoản 1 mục II của Thông tư số 01/2008/TT-BTP ngày 02 tháng 6 năm 2008 của Bộ Tư pháp Hướng dẫn thực hiện một số quy định của Nghị định số 158/2005/NĐ-CP ngày 27/12/2005 của Chính phủ về đăng ký và quản lý hộ tịch quy định:

“d) Trường hợp trẻ em sinh ra ở nước ngoài, có cha và mẹ là công dân Việt Nam mà chưa được đăng ký khai sinh ở nước ngoài, sau đó về nước cư trú cũng được áp dụng quy định tại Mục 1 Chương II của Nghị định số 158/2005/NĐ-CP và hướng dẫn tại Mục này để đăng ký khai sinh. Cột ghi chú của Sổ đăng ký khai sinh phải ghi rõ  “Trẻ sinh ở nước ngoài, chưa được đăng ký khai sinh ở nước ngoài ”.

đ) Trường hợp trẻ em sinh ra ở nước ngoài, được mẹ là công dân Việt Nam đưa về Việt Nam sinh sống, cũng được áp dụng quy định về đăng ký khai sinh cho con ngoài giá thú theo quy định tại Mục 1 Chương II của Nghị định số 158/2005/NĐ-CP và hướng dẫn tại mục này để đăng ký khai sinh khi:

- Trẻ em chưa được đăng ký khai sinh ở nước ngoài;

- Mẹ của trẻ em không đăng ký kết hôn.

Trong trường hợp người mẹ khai về người cha, thì người cha phải làm thủ tục nhận con theo quy định của pháp luật.

Cột ghi chú của Sổ đăng ký khai sinh phải ghi rõ “Trẻ sinh ở nước ngoài, chưa được đăng ký khai sinh ở nước ngoài”

Theo mục 1, Chương 2 của Nghị định số 158/2005/NĐ-CP ngày 27/12/2005 của Chính phủ về đăng ký và quản lý hộ tịch theo quy định về đăng ký khai sinh trong nước. Như vậy, trong trường hợp này trẻ sinh ra ở nước ngoài, chưa được đăng ký khai sinh tại các cơ quan có thẩm quyền của nước ngoài thì đến UBND cấp xã nơi cư trú của mẹ để làm thủ tục đăng ký khai sinh và được cấp Giấy khai sinh theo quy định.

2. Đối với trẻ em có cha hoặc mẹ là người nước ngoài, còn người kia là công dân Việt Nam; cha và mẹ có đăng ký kết hôn:

Tại điểm a khoản 1 mục III Thông tư số 01/2008/TT-BTP quy định: “Trường hợp trẻ em sinh ra ở nước ngoài, mà chưa được đăng ký khai sinh ở nước ngoài, cũng được áp dụng theo quy định tại Mục I Chương III của Nghị định số 158/2005/NĐ-CP và hướng dẫn tại Mục này để đăng ký khai sinh khi:

- Trẻ em có cha hoặc mẹ là người nước ngoài, còn người kia là công dân Việt Nam; cha và mẹ có đăng ký kết hôn;

- Trẻ em về nước cư trú.

Việc đăng ký khai sinh cho trẻ em trong trường hợp này được thực hiện tại Sở Tư pháp tỉnh (thành phố), nơi trẻ em đang sinh sống theo thực tế.

Khi đăng ký khai sinh, người đi khai sinh phải cam đoan về việc trẻ em đó chưa được đăng ký khai sinh ở nước ngoài, đồng thời có trách nhiệm xuất trình hộ chiếu của trẻ em (nếu có); trường hợp trẻ em không có Giấy chứng sinh hoặc các giấy tờ khác chứng minh việc sinh, thì người đi khai sinh phải làm giấy cam đoan về việc sinh. Quốc tịch của trẻ được xác định như sau:

- Nếu trẻ em có Hộ chiếu nước ngoài, thì quốc tịch của trẻ em là quốc tịch nước ngoài (theo quốc tịch đã ghi trong Hộ chiếu);

- Nếu trẻ em không có Hộ chiếu nước ngoài, thì quốc tịch của trẻ em sẽ được xác định theo thỏa thuận (bằng văn bản) của cha, mẹ; trường hợp không có thỏa thận của cha, mẹ về việc lựa chọn quốc tịch cho con (vì lý do cha, mẹ không liên hệ được với nhau), thì quốc tịch của trẻ là quốc tịch Việt Nam theo quốc tịch của người cha hoặc người mẹ là công dân Việt Nam”

Như vậy, trong trường hợp này trẻ sinh ra ở nước ngoài, chưa được đăng ký khai sinh tại các cơ quan có thẩm quyền của nước ngoài thì đến Sở Tư pháp tỉnh để làm thủ tục đăng ký khai sinh và được cấp bản chính Giấy khai sinh.