BỘ
CÔNG THƯƠNG
-------
|
CỘNG
HÒA XÃ HỘI CHỦ NGHĨA VIỆT NAM
Độc lập - Tự do - Hạnh phúc
---------------
|
Số: 8297/BCT-XNK
V/v hoạt động xuất nhập khẩu,
thông quan hàng hóa qua các cửa khẩu biên giới phía Bắc
|
Hà
Nội, ngày 23 tháng 12 năm 2021
|
Kính
gửi: Ủy ban nhân dân các tỉnh, thành phố trực thuộc
Trung ương
Ngày 18 tháng 12 năm 2021, Văn phòng
Chính phủ có văn bản số 9249/VPCP-KTTH thông báo ý kiến chỉ đạo của Phó Thủ
tướng Chính phủ Lê Văn Thành về tình hình ùn tắc nông sản tại các cửa khẩu trên
địa bàn tỉnh Lạng Sơn. Thực hiện ý kiến chỉ đạo của Phó Thủ tướng Chính phủ, Bộ
Công Thương xin trao đổi với quý Ủy ban và kiến nghị một số nội dung như sau:
I. TÌNH HÌNH XUẤT NHẬP KHẨU, THÔNG
QUAN HÀNG HÓA QUA CÁC CỬA KHẨU BIÊN GIỚI PHÍA BẮC
Từ năm 2020 đến nay, hoạt động xuất
khẩu hàng hóa, nhất là nông sản, trái cây tươi qua các cửa khẩu biên giới phía
Bắc gặp nhiều khó khăn, chủ yếu do tác động của dịch Covid-19. Trước tình hình
đó, Bộ Công Thương đã cùng các Bộ, ngành và các tỉnh biên giới tích cực vào
cuộc, triển khai đồng bộ, kịp thời nhiều giải pháp để tháo gỡ khó khăn, ách tắc
do ảnh hưởng của dịch Covid-19, từ đó cơ bản bảo đảm được hoạt động giao
thương, nhất là xuất khẩu nông sản, qua các cửa khẩu biên giới phía Bắc trong 2
năm qua. Theo tính toán từ số liệu thống kê của Tổng cục Hải quan, lũy kế 11
tháng năm 2021, xuất khẩu nông sản sang Trung Quốc qua các cửa khẩu biên giới
phía Bắc đạt 1,69 tỷ USD, tăng 18,3% so với 11 tháng năm 2020; trong đó, xuất
khẩu nông sản qua các cửa khẩu thuộc tỉnh Lạng Sơn đạt 478,2 triệu USD, tăng
32,5% so với cùng kỳ; qua cửa khẩu Móng Cái (Quảng Ninh) đạt 379,1 triệu USD,
tăng 62% so với cùng kỳ.
Mặc dù vậy, bước vào tháng 12/2021,
do dịch bệnh diễn biến rất phức tạp, phía Trung Quốc đã tăng cường thêm các
biện pháp quản lý khiến năng lực thông quan tại các cửa khẩu giảm mạnh và không
đáp ứng được nhu cầu trao đổi hàng hóa tăng cao từ cả 2 phía. Tuy Bộ Công
Thương đã có nhiều văn bản khuyến cáo[1] nhưng do Việt Nam vào chính vụ thu hoạch một số
nông sản xuất khẩu nên lượng nông sản đưa lên khu vực biên giới phía Bắc vẫn
rất lớn, dẫn đến phát sinh tình trạng ùn ứ, tồn đọng hàng hóa, phương tiện tại
nhiều cửa khẩu biên giới, đặc biệt là các cửa khẩu trên địa bàn tỉnh Lạng Sơn.
Trong bối cảnh dịch Covid-19 tiếp tục
diễn biến phức tạp, khó lường, ngày 11 tháng 12 năm 2021, Trung Quốc đã ra công
điện số 14/2021 gửi các Bộ, ngành và địa phương về việc tăng cường công tác
phòng chống dịch Covid-19 tại các cửa khẩu. Công điện này đưa ra 09 yêu cầu cần
thực hiện nghiêm, gồm: (i) hoàn thiện cơ chế phòng chống dịch Covid-19 tại các
cửa khẩu; (ii) kiện toàn hệ thống cảnh báo, giám sát dịch Covid-19; (iii) tăng
cường phòng chống dịch tại khu vực biên giới; (iv) thực hiện phân tách nhân
viên phòng chống dịch Covid-19; (v) nghiêm túc quản lý lịch trình di chuyển của
cán bộ, công chức; (vi) tăng mức độ phòng chống dịch Covid-19 đối với thực phẩm
đông lạnh nhập khẩu; (vii) nâng cao năng lực ứng biến, phân phối nguồn lực
trong công tác phòng chống dịch Covid-19; (viii) làm tốt công tác đảm bảo an
sinh xã hội; (ix) tăng cường kiểm tra, giám sát các tổ chức thực hiện phòng
chống dịch Covid-19.
Nội dung công điện cho thấy Trung
Quốc tiếp tục kiên trì chính sách “Zero Covid”, trong đó có việc quản lý nghiêm
ngặt đối với người và hàng hóa nhập cảnh. Lái xe chuyên trách giao nhận hàng
xuất nhập khẩu và nhân viên phòng chống dịch làm việc tại cửa khẩu, cảng biển
của Trung Quốc có tiếp xúc với hàng hóa được xác định là đối tượng rủi ro cao,
phải cách ly bắt buộc 21 ngày trước khi rời khỏi khu vực cửa khẩu biên giới
hoặc cảng biển về quê đón Tết. Vì vậy, không loại trừ khả năng việc thông quan
hàng hóa (đặc biệt là hàng đông lạnh) qua các cửa khẩu biên giới sẽ không diễn
ra như thường lệ hàng năm do lái xe chuyên trách và nhân viên lực lượng chức
năng cửa khẩu xin nghỉ sớm để kịp cách ly về quê đón Tết.
Những yếu tố trên sẽ là áp lực rất
lớn đối với năng lực thông quan tại các cửa khẩu biên giới phía Bắc, nhất là
trên địa bàn tỉnh Lạng Sơn trong thời gian tới đây.
II. KIẾN NGHỊ
Trước tình hình trên, thực hiện ý
kiến chỉ đạo của Phó Thủ tướng Chính phủ, Bộ Công Thương trân trọng đề nghị quý
Ủy ban phối hợp triển khai một số nội dung như sau:
1. Đối với Ủy ban nhân dân các
tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương
1.1. Đề nghị quý Ủy ban chỉ đạo các
cơ quan chức năng trên địa bàn triển khai các giải pháp theo chỉ đạo của Thủ
tướng Chính phủ tại Chỉ thị số 26/CT-TTg ngày 21 tháng 9 năm 2021 về việc thúc
đẩy sản xuất, lưu thông, tiêu thụ và xuất khẩu nông sản trong bối cảnh phòng,
chống dịch bệnh Covid-19; văn bản số 9249/VPCP-KTTH ngày 18 tháng 12 năm 2021
của Văn phòng Chính phủ về tình hình ùn tắc nông sản tại các cửa khẩu trên địa
bàn tỉnh Lạng Sơn; và các văn bản hướng dẫn, chỉ đạo, khuyến cáo của Bộ Công
Thương và các Bộ, ngành liên quan thời gian qua, đặc biệt là văn bản số
2926/BCT-XNK ngày 25 tháng 5 năm 2021 của Bộ Công Thương về xuất khẩu nông sản
qua biên giới.
1.2. Đề nghị quý Ủy ban tăng cường
khuyến cáo các hiệp hội ngành hàng, hộ nông dân, cơ sở sản xuất, chế biến, xuất
khẩu nông sản và trái cây tươi trên địa bàn các nội dung sau:
- Thường xuyên cập nhật tình hình
thông quan tại các cửa khẩu biên giới phía Bắc, trong đó đặc biệt lưu ý lịch
nghỉ Tết nguyên đán của phía Trung Quốc để chủ động kế hoạch sản xuất và xuất
khẩu hàng hóa, tránh để phát sinh ùn ứ và các tác động bất lợi khác.
- Trao đổi ngay với bạn hàng Trung
Quốc để (i) giao hàng qua các cửa khẩu chính, cửa khẩu quốc tế tại các tỉnh
khác (thí dụ như Cao Bằng) nhằm giảm ùn ứ tại Lạng Sơn; hoặc (ii) chuyển sang
sử dụng phương thức vận tải khác, thí dụ như đường biển mà hiện nay các doanh
nghiệp xuất khẩu thủy sản đang làm rất tốt.
- Tiếp tục chuyển nhanh, chuyển mạnh
hoạt động xuất khẩu sang thị trường Trung Quốc theo hình thức chính ngạch như
Bộ Công Thương đã nhiều lần khuyến cáo (mua bán theo hợp đồng, với các điều kiện
giao dịch, giao nhận rõ ràng, giao hàng tại cửa khẩu quốc tế, cửa khẩu
chính,...).
- Đẩy nhanh triển khai thực hiện đáp
ứng các quy định của phía Trung Quốc về đăng ký doanh nghiệp xuất khẩu nông sản
như Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn và Bộ Công Thương đã hướng dẫn; đồng
thời, tiếp tục thực hiện các quy định về truy xuất nguồn gốc, mã số vùng trồng,
cơ sở đóng gói, ghi nhãn,... cũng như các yêu cầu khác có liên quan để nâng cao
chất lượng sản phẩm, đáp ứng quy định, tiêu chuẩn đã thỏa thuận với bạn hàng
nước ngoài.
1.3. Đề nghị quý Ủy ban đẩy mạnh các
hoạt động kết nối cung cầu, mở rộng thị trường tiêu thụ nông sản tại thị trường
trong nước để giảm áp lực cho thị trường xuất khẩu:
- Chỉ đạo các Sở, ban ngành chức năng
điều tiết sản xuất nông nghiệp theo nhu cầu của thị trường; căn cứ khả năng sản
xuất để phát triển công nghiệp chế biến nhằm tăng giá trị nông sản chế biến
sâu, đa dạng các sản phẩm nông nghiệp, đồng thời chú trọng phát triển hệ thống
kho trữ, bảo quản nông sản.
- Mở rộng thị trường tiêu thụ nông
sản trong nước thông qua các hoạt động xúc tiến thương mại, kết nối cung cầu;
tăng cường ứng dụng thương mại điện tử trong tiêu thụ nông sản.
- Chỉ đạo, đôn đốc hướng dẫn các Sở,
ban ngành khẩn trương thực hiện Quyết định số 194/QĐ-TTg ngày 09 tháng 02 năm
2021 của Thủ tướng Chính phủ phê duyệt Đề án “Đổi mới phương thức kinh doanh
tiêu thụ nông sản giai đoạn 2021-2025 định hướng đến năm 2030”.
Kinh nghiệm của các tỉnh Bắc Giang,
Hải Dương và Sơn La cho thấy sự quan tâm và tích cực vào cuộc của chính quyền
địa phương các cấp, nhất là vào thời điểm trước vụ thu hoạch, là một trong
những yếu tố quan trọng nhất giúp nông sản của tỉnh được tiêu thụ thông suốt và
thuận lợi trong hoàn cảnh dịch bệnh còn diễn biến phức tạp.
2. Đối với Ủy ban nhân dân các
tỉnh biên giới phía Bắc
Đề nghị quý Ủy ban chỉ đạo các cơ
quan chức năng trên địa bàn phối hợp chặt chẽ với đơn vị của các Bộ, ngành, địa
phương liên quan triển khai các giải pháp sau:
- Trao đổi, đàm phán với chính quyền
địa phương, cơ quan quản lý phía Trung Quốc để triển khai các giải pháp nhằm
tăng thời gian thông quan tại các cửa khẩu; nâng cao hiệu suất làm việc của các
lực lượng chức năng của cả 02 nước tại các cửa khẩu (như hải quan, kiểm dịch,
doanh nghiệp dịch vụ vận tải, bốc xếp hàng hóa,...) nhằm tạo thuận hơn cho hoạt
động thông quan và xuất khẩu hàng hóa, đặc biệt là các mặt hàng nông sản xuất
khẩu của Việt Nam.
- Tiếp tục cập nhật, đưa tin thường
xuyên về diễn biến giao nhận, thông quan hàng hóa tại cửa khẩu và các vấn đề
liên quan; kịp thời trao đổi, phản ánh với Bộ Công Thương và các Bộ, ngành liên
quan những vấn đề phát sinh để cùng phối hợp xử lý.
Trước mắt, để tăng cường công tác nắm
tình hình, phối hợp quản lý, đề nghị quý Ủy ban chỉ đạo Sở Công Thương phối hợp
với các cơ quan chức năng trên địa bàn cung cấp, đăng thông tin trước 12h00
hàng ngày trên Cổng thông tin điện tử của tỉnh về tình hình xuất nhập khẩu,
vận chuyển, thông quan hàng hóa qua các cửa khẩu biên giới; hoạt động của các
doanh nghiệp cung ứng dịch vụ logistics, lưu thông hàng hóa qua địa bàn tỉnh.
Bộ Công Thương trân trọng cảm ơn sự
phối hợp của quý Ủy ban./.
Nơi nhận:
- Như trên;
- Thủ tướng Chính phủ (để b/c);
- Các đ/c Phó TTgCP (để b/c);
- Ban CĐQG phòng, chống dịch Covid-19;
- Văn phòng Chính phủ;
- Các Bộ: NN&PTNT, TC, YT, QP, CA;
- Bộ trưởng (để b/c);
- Các đồng chí Thứ trưởng;
- Các hiệp hội xuất khẩu hàng hóa sang
thị trường Trung Quốc;
- Hiệp hội Doanh nghiệp Dịch vụ Logistics Việt Nam;
- Sở Công Thương các tỉnh/thành phố;
- Các đơn vị: AP, TTTN, XTTM, KH;
- Lưu: VT, XNK (02).
|
KT.
BỘ TRƯỞNG
THỨ TRƯỞNG
Trần Quốc Khánh
|