BỘ Y TẾ
--------
|
CỘNG HÒA XÃ
HỘI CHỦ NGHĨA VIỆT NAM
Độc lập - Tự do - Hạnh phúc
---------------
|
Số:
18/2019/TT-BYT
|
Hà Nội, ngày
17 tháng 7 năm 2019
|
THÔNG TƯ
HƯỚNG
DẪN THỰC HÀNH SẢN XUẤT TỐT (GMP) TRONG SẢN XUẤT, KINH DOANH THỰC PHẨM BẢO VỆ SỨC
KHỎE
Căn cứ Luật an
toàn thực phẩm ngày 17 tháng 6 năm 2010;
Căn cứ Nghị định số 15/2018/NĐ-CP
ngày 02 tháng 02 năm 2018 của Chính phủ quy định chi tiết thi hành một số điều
của Luật an toàn thực phẩm;
Căn cứ Nghị định số 75/2017/NĐ-CP
ngày 20 tháng 6 năm 2017 của Chính phủ quy định chức năng, nhiệm vụ, quyền hạn
và cơ cấu tổ chức của Bộ Y tế;
Theo đề nghị của Cục trưởng Cục An toàn thực phẩm,
Bộ trưởng Bộ Y tế ban hành Thông tư hướng dẫn Thực
hành sản xuất tốt (GMP) trong sản xuất, kinh doanh thực phẩm bảo vệ sức khỏe.
Điều 1. Phạm vi
điều chỉnh
Thông tư này hướng dẫn:
1. Nguyên tắc, quy định Thực hành sản
xuất tốt (Good Manufacturing Practice - sau đây gọi tắt là GMP) thực phẩm bảo vệ
sức khỏe và việc áp dụng GMP đối với cơ sở sản xuất thực phẩm bảo vệ sức khỏe
trong nước.
2. Các chứng nhận tương đương với Giấy chứng nhận cơ sở đủ điều kiện an toàn thực phẩm đạt
yêu cầu GMP đối với thực phẩm bảo vệ sức khỏe nhập khẩu.
Điều 2. Đối tượng
áp dụng
Thông tư này áp dụng đối với các tổ chức,
cá nhân tham gia vào quá trình sản xuất, kinh doanh thực phẩm bảo vệ sức khỏe tại
Việt Nam và các tổ chức, cá nhân khác có liên quan.
Điều 3. Nguyên tắc,
quy định GMP thực phẩm bảo vệ sức khỏe và việc áp dụng GMP đối với cơ sở sản xuất
thực phẩm bảo vệ sức khỏe trong nước
1. Cơ sở sản xuất thực phẩm bảo vệ sức khỏe trong
nước phải đáp ứng điều kiện về bảo đảm an toàn thực phẩm được quy định tại Khoản 1 Điều 28 Nghị định số 15/2018/NĐ-CP ngày 02 tháng 2 năm 2018 của Chính phủ quy định chi
tiết thi hành một số điều của Luật an toàn thực
phẩm và tuân thủ các nguyên tắc, quy định về GMP thực phẩm bảo vệ sức khỏe
sau đây:
a) Thực
phẩm bảo vệ sức khỏe phải được sản xuất phù hợp với mục đích sử dụng, tuân theo
các quy định của cơ quan quản lý có thẩm quyền, bảo đảm chất lượng, an toàn và
không có nguy cơ ảnh hưởng đến sức khỏe người sử dụng. Cơ sở sản xuất phải có hệ
thống bảo đảm chất lượng được xây dựng, thiết kế toàn diện kết hợp với Thực
hành sản xuất tốt và kiểm soát chất lượng hướng đến mục tiêu chất lượng đề ra.
Hệ thống bảo đảm chất lượng phải được xây dựng thành bộ văn bản hoàn chỉnh với
các nguồn lực thực thi bao gồm nhà xưởng, thiết bị, nhân lực đầy đủ, phù hợp để
đảm bảo hệ thống hoạt động một cách có hiệu quả;
b) Phải có đủ nhân viên có trình độ chuyên môn,
kinh nghiệm thực tế và phù hợp với vị trí được giao. Nhân viên tại các vị trí của
cơ sở sản xuất phải được đào tạo và định kỳ đào tạo lại về các nguyên tắc cơ bản
của GMP và các công việc chuyên môn đang đảm trách;
c) Nhà xưởng và trang thiết bị sản xuất phải được
quy hoạch, thiết kế, xây dựng, bảo trì, bảo dưỡng phù hợp với các hoạt động sản
xuất. Bố trí mặt bằng và thiết kế của nhà xưởng phải nhằm mục đích giảm thiểu tối
đa các nguy cơ và bảo đảm làm vệ sinh, bảo trì, bảo dưỡng có hiệu quả để tránh
nhiễm chéo, tích tụ bụi, rác và bất kỳ yếu tố nào ảnh hưởng bất lợi tới chất lượng
sản phẩm;
d) Việc vệ sinh phải được thực hiện và duy trì ở mức
độ cao trong tất cả các hoạt động của quá trình sản xuất thực phẩm bảo vệ sức
khỏe với phạm vi bao gồm vệ sinh cá nhân, vệ sinh nhà xưởng, vệ sinh thiết bị,
dụng cụ và bất kỳ yếu tố nào có nguy cơ trở thành nguồn ô nhiễm đối với sản phẩm;
đ) Phải
thiết lập được hệ thống hồ sơ tài liệu với thông tin rõ ràng, chính xác, bao gồm
các quy trình, tiêu chuẩn, công thức sản xuất, hướng dẫn pha chế, hướng dẫn
đóng gói và hồ sơ ghi chép những kết quả đã thực hiện về các hoạt động sản xuất,
kiểm soát chất lượng, theo dõi sản phẩm trong quá trình lưu thông và các vấn đề
liên quan đến GMP, cho phép truy xuất lịch sử của lô sản phẩm, từ khi tiếp nhận
nguyên liệu ban đầu đến khi phân phối thành phẩm.
e) Phải có quy trình sản xuất được phê duyệt cho mỗi
sản phẩm cụ thể bao gồm các quy định chi tiết, rõ ràng về hoạt động sản xuất,
kiểm soát chất lượng để đảm bảo thu được sản phẩm đạt chất lượng, đồng nhất, ổn
định. Kết quả thực hiện cho từng lô sản phẩm phải được ghi chép đầy đủ, rõ ràng
và lưu giữ theo quy định;
g) Phải có hệ thống quản lý chất lượng được thiết lập
phù hợp với bộ phận kiểm soát chất lượng hoạt động độc lập so với bộ phận sản
xuất và hoạt động hiệu quả để bảo đảm sản phẩm được sản xuất theo các điều kiện,
quy trình phù hợp và đáp ứng được tiêu chuẩn xác định;
h) Trong trường hợp có sản xuất và/ hoặc kiểm nghiệm
theo hợp đồng thì những hoạt động này phải được xác định rõ ràng, thống nhất và
được kiểm soát thực thi chặt chẽ thông qua hợp đồng, trong đó nêu rõ trách nhiệm
mỗi bên bao gồm cách thức, trách nhiệm và quyền hạn của người có thẩm quyền xuất
xưởng sản phẩm ra thị trường;
i) Tất cả các khiếu nại và những thông tin khác
liên quan đến sản phẩm có khả năng bị sai hỏng phải được lưu giữ và xem xét lại
theo quy trình đã được duyệt. Cần phải có một hệ thống để thu hồi một cách
nhanh chóng và hiệu quả đối với tất cả sản phẩm được biết hoặc có nghi ngờ sai
hỏng trên thị trường;
k) Hoạt động tự kiểm tra phải thực hiện và duy trì
thường xuyên để giám sát việc triển khai, áp dụng và tuân thủ quy định Thực
hành sản xuất tốt và đưa ra biện pháp khắc phục cần thiết, kịp thời;
l) Nội dung chi tiết về GMP thực phẩm bảo vệ sức khỏe được quy định
cụ thể tại Phụ lục ban hành kèm theo Thông tư này.
2. Cơ sở sản
xuất dược liệu, bán thành phẩm dược liệu đã được Cục Quản lý Dược - Bộ Y tế, Cục
Quản lý Y, Dược cổ truyền - Bộ Y tế cấp Giấy chứng nhận đạt tiêu chuẩn hoặc
đánh giá đáp ứng Thực hành tốt sản xuất thuốc, nguyên liệu làm thuốc (GMP) đối
với dược liệu, bán thành phẩm dược liệu dưới dạng cao, cốm, bột, dịch chiết,
tinh dầu, nhựa, gôm, thạch còn hiệu lực theo quy định của pháp luật về dược được
sản xuất nguyên liệu, bán thành phẩm thực phẩm bảo vệ sức khỏe có dạng bào chế
tương ứng với dạng bào chế đã được chứng nhận và không phải thực hiện thủ tục cấp
Giấy chứng nhận cơ sở đủ điều kiện an toàn thực phẩm đạt yêu cầu GMP thực phẩm
bảo vệ sức khỏe.
3. Cơ sở sản xuất thuốc dược liệu, thuốc cổ truyền đã được Cục Quản lý
Dược - Bộ Y tế, Cục Quản lý Y, Dược cổ truyền - Bộ Y tế cấp Giấy chứng nhận đạt
tiêu chuẩn hoặc đánh giá đáp ứng Thực hành tốt sản xuất thuốc, nguyên liệu làm
thuốc (GMP) đối với thuốc dược liệu, thuốc cổ truyền còn hiệu lực theo quy định
của pháp luật về dược được sản xuất thực phẩm bảo vệ sức khỏe có dạng bào chế
tương ứng với dạng bào chế đã được chứng nhận và không phải thực hiện thủ tục cấp
Giấy chứng nhận cơ sở đủ điều kiện an toàn thực phẩm đạt yêu cầu GMP thực phẩm
bảo vệ sức khỏe. Thời điểm áp dụng quy định tại khoản này được thực hiện theo
quy định tại Khoản
2 Điều 5 Thông tư này.
Điều
4. Quy định về áp dụng GMP và chứng nhận tương đương với Giấy chứng nhận cơ sở
đủ điều kiện an toàn thực phẩm đạt yêu cầu GMP đối với thực phẩm bảo vệ sức khỏe
nhập khẩu
1.
Thực phẩm bảo vệ sức khỏe nhập khẩu phải được sản xuất ở cơ sở đã được cơ quan
có thẩm quyền của nước sản xuất (bao gồm cơ quan quản lý nhà nước về an toàn thực
phẩm hoặc tổ chức được cơ quan quản lý nhà nước về an toàn thực phẩm chỉ định,
thừa nhận hoặc cơ quan, tổ chức của nước khác được cơ quan quản lý nhà nước của
nước sản xuất thừa nhận) cấp một trong các chứng nhận sau:
a)
Giấy chứng nhận thực hành sản xuất tốt (GMP) đối với cơ sở sản xuất sản phẩm thực
phẩm bảo vệ sức khỏe;
b)
Giấy chứng nhận hoặc đánh giá
đáp ứng Thực hành tốt sản xuất đối với thuốc dược liệu, thuốc cổ truyền có dạng
bào chế tương ứng với dạng bào chế của sản phẩm thực phẩm bảo vệ sức khỏe nhập
khẩu đối với:
- Cơ sở sản xuất thuộc các nước được Bộ Y tế công bố tại danh mục các nước
mà Việt Nam có ký điều ước quốc tế thừa nhận lẫn nhau về kết quả kiểm tra thực
hành tốt sản xuất;
- Cơ sở sản xuất thuộc các nước thành viên của Hội nghị quốc tế và hài
hòa hóa các thủ tục đăng ký dược phẩm sử dụng cho người (The International
Council for Harmonisation of Technical Requirements for Pharmaceuticals for
Human Use - ICH), Australia và được một trong các cơ quan quản lý dược của Hoa
Kỳ (US Food and Drug Administration - USFDA), các nước thuộc Liên minh Châu Âu
(European Union - EU, European Medicines Agency - EMA), Australia (Therapeutic
Goods Administration - TGA), Nhật
Bản (Pharmaceuticals and Medical Devices Agency - PMDA)
hoặc Canada (Health Canada) kiểm tra, đánh giá đáp ứng Thực hành tốt sản xuất;
- Cơ sở sản xuất
khác đã được Cục Quản lý Dược - Bộ
Y tế, Cục Quản lý Y, Dược cổ truyền - Bộ Y tế công bố đáp ứng thực hành tốt sản xuất.
Thời điểm áp dụng quy định tại điểm này được thực hiện theo quy định tại Khoản 2 Điều 5 Thông tư này.
c)
Đối với các nước hoặc vùng lãnh thổ không thực hiện cấp giấy chứng nhận quy định
tại Điểm a, b của Khoản này thì phải được xác nhận bằng văn bản hoặc được công
bố trên Website chính thức của cơ quan có thẩm quyền của quốc gia, vùng lãnh thổ
đó về việc cơ sở đáp ứng yêu cầu và điều kiện sản xuất đối với thực phẩm bảo vệ
sức khỏe hoặc thuốc dược liệu, thuốc cổ truyền;
d) Đối với các nước
hoặc vùng lãnh thổ không thực hiện việc cấp giấy chứng nhận hoặc xác nhận theo
quy định tại các Điểm a, b và c Khoản này thì Bộ Y tế có trách nhiệm thành lập
Hội đồng chuyên gia gồm các thành phần sau: lãnh đạo Cục An toàn thực phẩm - Bộ
Y tế; đại diện Cục Quản lý Dược - Bộ Y tế; đại diện Cục Quản lý Y, Dược cổ truyền
- Bộ Y tế; đại diện Vụ Pháp chế - Bộ Y tế; đại diện Vụ Hợp tác quốc tế - Bộ Y tế
và các chuyên gia thuộc lĩnh vực chuyên môn phù hợp trong trường hợp cần thiết.
Hội đồng chuyên gia
có trách nhiệm xem xét, đánh giá sự phù hợp của thông tin trong tài liệu do
doanh nghiệp cung cấp với nguyên tắc, quy định thực hành sản xuất tốt (GMP) thực
phẩm bảo vệ sức khỏe quy định tại Khoản 1 Điều 3 Thông tư này
để trình Lãnh đạo Bộ Y tế quyết định. Trường hợp không công nhận tương đương
thì phải có văn bản trả lời và nêu rõ lý do.
2.
Yêu cầu đối với nội dung của giấy chứng nhận, chứng nhận tương đương quy định tại
các Điểm a, b và c Khoản 1 Điều này bao gồm các thông tin sau:
a) Tên cơ quan, tổ
chức có thẩm quyền cấp;
b) Ngày cấp;
c) Thời hạn hiệu lực
(trong trường hợp giấy chứng nhận không ghi thời hạn hiệu lực thì phải có tài
liệu chứng minh cơ sở sản xuất vẫn duy trì điều kiện an toàn thực phẩm: báo cáo
đánh giá hoặc biên bản kiểm tra định kỳ);
d) Họ tên, chữ ký của người cấp;
đ) Tên, địa chỉ cơ sở
được cấp;
e) Phạm vi được chứng
nhận;
g) Dạng bào chế hoặc
tên sản phẩm được chứng nhận.
Điều
5. Hiệu lực thi hành
1. Thông tư
này có hiệu lực thi hành kể từ ngày 17
tháng 7 năm 2019
2. Quy định tại Khoản 3 Điều 3 và Điểm b Khoản 1 Điều 4 Thông tư
này có hiệu lực thi hành kể từ ngày các văn bản
quy phạm pháp luật có liên quan được sửa đổi, bổ sung, ban hành và có hiệu lực
cho phép sản xuất thực phẩm bảo vệ sức khỏe trên dây chuyền sản xuất thuốc dược
liệu, thuốc cổ truyền.
Điều 6. Điều khoản
chuyển tiếp
1. Đối với sản phẩm thực phẩm bảo vệ
sức khỏe sản xuất trong nước hoặc nhập khẩu đã được cấp Giấy xác nhận công bố
phù hợp quy định an toàn thực phẩm hoặc Giấy tiếp nhận đăng ký bản công bố sản
phẩm còn hiệu lực mà chưa có Giấy chứng nhận cơ
sở đủ điều kiện an toàn thực phẩm đạt yêu cầu thực hành sản xuất tốt (GMP) thực phẩm bảo vệ sức khỏe hoặc chứng
nhận tương đương theo quy định tại Thông tư này:
a) Sản phẩm được sản xuất trước ngày
01 tháng 7 năm 2019 được lưu thông đến hết hạn sử dụng của sản phẩm;
b) Kể từ ngày 01 tháng 7 năm 2019, tổ
chức, cá nhân phải nộp bổ sung bản sao có xác nhận của cơ sở đối với Giấy chứng nhận cơ sở đủ điều kiện an toàn thực phẩm
đạt yêu cầu thực hành sản xuất tốt (GMP) thực phẩm bảo vệ sức khỏe hoặc chứng nhận tương
đương theo quy định tại Thông tư này trước
khi sản xuất.
2. Đối với hồ
sơ đăng ký bản công bố sản phẩm thực phẩm bảo vệ sức khỏe
nộp trước ngày 01 tháng 7 năm 2019 (bao gồm hồ sơ nộp trước ngày 01 tháng 7 năm
2019 và được sửa đổi bổ sung sau ngày 01 tháng 7 năm 2019) được tiếp tục giải
quyết theo quy định tại Điều 8 Nghị định số 15/2018/NĐ-CP ngày 02 tháng 2 năm 2018 của Chính phủ quy định
chi tiết thi hành một số điều của Luật an toàn
thực phẩm.
Điều 7. Trách nhiệm
thi hành
1. Cục An toàn thực phẩm có trách nhiệm:
a) Chủ trì, phối hợp với các đơn vị
có liên quan phổ biến, hướng dẫn và triển khai thực hiện Thông tư này;
b) Tổ chức kiểm tra, thanh tra việc tuân thủ các nguyên tắc, quy định thực hành sản
xuất tốt thực phẩm bảo vệ sức khỏe và xử lý vi phạm theo thẩm quyền;
c) Phối hợp với Cục Quản lý Dược, Cục Quản lý Y, Dược cổ truyền, Thanh tra Bộ Y tế thực
hiện kiểm tra, thanh tra việc tuân thủ các nguyên tắc, quy định thực hành sản
xuất tốt đối với hoạt động sản xuất thực phẩm bảo vệ sức khỏe tại cơ sở sản xuất
dược liệu, bán thành phẩm dược liệu, thuốc dược liệu, thuốc cổ truyền được cấp
Giấy chứng nhận đủ điều kiện kinh doanh dược hoặc Giấy chứng nhận đạt tiêu chuẩn
hoặc đánh giá đáp ứng Thực hành tốt sản xuất thuốc, nguyên liệu làm thuốc.
2. Cục Quản lý Dược, Cục Quản lý Y, Dược cổ truyền có trách nhiệm,
trong phạm vi nhiệm vụ, quyền hạn được giao, chủ trì hoặc phối hợp với Cục An
toàn thực phẩm thực hiện kiểm tra, thanh tra việc
tuân thủ các nguyên tắc, quy định thực hành sản xuất tốt đối với cơ sở sản xuất
dược liệu, bán thành phẩm dược liệu, thuốc dược liệu, thuốc cổ truyền được cấp
Giấy chứng nhận đủ điều kiện kinh doanh dược hoặc Giấy chứng nhận đạt tiêu chuẩn
hoặc đánh giá đáp ứng Thực hành tốt sản xuất thuốc, nguyên liệu làm thuốc có sản
xuất thực phẩm bảo vệ sức khỏe.
3. Tổ chức, cá nhân tham gia hoạt động
sản xuất, kinh doanh thực phẩm bảo vệ sức khỏe có trách nhiệm:
a) Thực hiện các quy định Thông tư
này;
b) Bảo đảm duy trì việc đáp ứng
nguyên tắc, quy định thực hành sản xuất tốt (GMP) thực phẩm bảo vệ sức khỏe theo Giấy chứng nhận cơ sở
đủ điều kiện an toàn thực phẩm đạt yêu cầu thực hành sản xuất tốt (GMP) thực phẩm bảo vệ sức khỏe hoặc chứng
nhận tương đương đã được cấp, công nhận trong suốt quá trình hoạt động.
4. Cục trưởng
Cục An toàn thực phẩm, Chánh Văn phòng Bộ, Chánh Thanh tra Bộ, Vụ trưởng, Cục
trưởng, Tổng Cục trưởng các Vụ, Cục, Tổng cục thuộc Bộ Y tế và cơ quan, tổ chức,
cá nhân có liên quan chịu trách nhiệm thi hành Thông tư này.
Trong quá trình thực hiện, nếu có khó
khăn, vướng mắc, các cơ quan, tổ chức, cá nhân cần phản ánh kịp thời về Bộ Y tế
(Cục An toàn thực phẩm) để xem xét, giải quyết./.
Nơi nhận:
- Văn phòng Chính phủ (Vụ
KGVX,Phòng Công báo, Cổng TTĐT Chính phủ);
- UB các vấn đề xã hội của Quốc hội;
- Bộ Tư pháp (Cục Kiểm tra VB QPPL);
- Các Bộ, cơ quan ngang Bộ;
- UBND các tỉnh, thành phố trực thuộc TƯ;
- Bộ trưởng (để báo cáo);
- Các Thứ trưởng (để phối hợp chỉ đạo);
- Các Vụ, Cục, Văn phòng Bộ,
Thanh tra Bộ, Tổng cục DS-KHHGĐ
- Các đơn vị trực thuộc Bộ Y tế;
- Sở Y tế các tỉnh, thành phố
trực thuộc TƯ;
- Y tế các Bộ, ngành;
- Ban Quản lý An toàn thực phẩm các tỉnh,
thành phố trực thuộc TƯ;
- Hiệp hội TPCN VN;
- Cổng TTĐT Bộ Y tế;
- Lưu: VT, ATTP (03b), PC (02b).
|
KT.
BỘ TRƯỞNG
THỨ TRƯỞNG
Trương Quốc Cường
|
PHỤ LỤC:
NGUYÊN TẮC, QUY ĐỊNH THỰC HÀNH SẢN XUẤT TỐT (GMP) THỰC
PHẨM BẢO VỆ SỨC KHỎE
(Ban hành kèm theo Thông tư số 18/2019/TT-BYT ngày 17 tháng 7 năm 2019 của
Bộ trưởng Bộ Y tế)
Chữ viết tắt
|
|
Thuật ngữ
|
|
I. Quản lý chất lượng
|
|
|
Nguyên tắc
|
|
|
Bảo đảm chất lượng
|
|
|
Kiểm soát chất lượng
|
|
|
Xem xét lại chất lượng sản phẩm
|
|
II. Nhân sự
|
|
|
Nguyên tắc
|
|
|
Tổ chức, chuyên môn và trách nhiệm
|
|
|
Đào tạo
|
|
III. Cơ sở sản xuất và trang thiết bị
|
|
|
Nguyên tắc
|
|
|
Nhà xưởng
|
|
|
Quy định chung
|
|
|
Khu vực sản xuất
|
|
|
Khu vực bảo quản
|
|
|
Khu vực kiểm tra chất lượng
|
|
|
Khu phụ
|
|
|
Trang thiết bị
|
|
IV. Vệ sinh
|
|
|
Nguyên tắc
|
|
|
Vệ sinh cá nhân
|
|
|
Vệ sinh nhà xưởng
|
|
|
Vệ sinh trang thiết bị và dụng cụ
|
|
V. Hồ sơ tài liệu
|
|
|
Nguyên tắc
|
|
|
Quy định chung
|
|
|
Hồ sơ kiểm soát chất lượng
|
|
|
Các tài liệu kỹ thuật
|
|
|
Tài liệu kỹ thuật về nguyên liệu tự nhiên
|
|
|
Tài liệu kỹ thuật về nguyên liệu ban đầu và
vật liệu bao gói
|
|
|
Tài liệu kỹ thuật về sản phẩm trung gian và
bán thành phẩm
|
|
|
Tài liệu kỹ thuật về thành phẩm
|
|
|
Tài liệu sản xuất
|
|
|
Công thức sản xuất và hướng dẫn chế biến
|
|
|
Hướng dẫn đóng gói
|
|
|
Hồ sơ chế biến lô
|
|
|
Hồ sơ đóng gói lô
|
|
|
Quy trình thao tác chuẩn và hồ sơ ghi chép
|
|
VI. Sản xuất
|
|
|
Nguyên tắc
|
|
|
Quy định chung
|
|
|
Thẩm định
|
|
|
Phòng ngừa nhiễm chéo trong sản xuất
|
|
|
Nguyên liệu ban đầu
|
|
|
Thao tác chế biến: Sản phẩm trung gian và bán
thành phẩm
|
|
|
Vật liệu bao gói
|
|
|
Thao tác đóng gói
|
|
|
Thành phẩm
|
|
|
Nguyên liệu,vật liệu, sản phẩm bị loại, tái chế
và trả về
|
|
VII. Kiểm soát chất lượng
|
|
|
Nguyên tắc
|
|
|
Quy định chung
|
|
|
Lấy mẫu
|
|
|
Kiểm nghiệm
|
|
|
Theo dõi độ ổn định sản phẩm
|
|
VIII. Sản xuất và kiểm nghiệm theo hợp đồng
|
|
|
Nguyên tắc
|
|
|
Hợp đồng sản xuất
|
|
|
Hợp đồng kiểm nghiệm
|
|
|
Bên giao hợp đồng
|
|
|
Bên nhận hợp đồng
|
|
|
Bản hợp đồng
|
|
IX. Khiếu nại và thu hồi sản phẩm
|
|
|
Nguyên tắc
|
|
|
Khiếu nại sản phẩm
|
|
|
Thu hồi sản phẩm
|
|
|
Khiếu nại về tác dụng phụ của sản phẩm
|
|
X. Tự kiểm tra
|
|
|
Nguyên tắc
|
|
XI. Nội dung khác:
|
|
|
Danh mục tài liệu tham khảo được quốc tế chấp nhận
về phương pháp kiểm nghiệm
|
|
|
Thẩm định
|
|
|
Hướng dẫn nghiên cứu độ ổn định sản phẩm và xác định
hạn sử dụng của sản phẩm
|
|
|
Bảng câu hỏi hướng dẫn tự kiểm tra
|
|
|
Mẫu Quy trình sản xuất, Hồ sơ chế biến/đóng gói
lô và Danh mục hồ sơ lô thành phẩm.
|
|
Bảng chữ viết tắt:
1. ASEAN (Association of South East Asian Nations):
Hiệp hội các quốc gia Đông Nam Á
2. ATTP: An toàn thực phẩm
3. FEFO (First Ended, First Out): Hết hạn trước, xuất
trước
4. FIFO (First In, First Out): Nhập trước, xuất trước
5. GMP (Good Manufacturing Practice): Thực
hành sản xuất tốt
6. HEPA (High Efficiency Particulate Air): Lọc bụi
hiệu suất cao trong không khí
7. HVAC (Heating Ventilation and Air Conditioning
System): Hệ thống điều hòa không khí có tác dụng:
□ Thông gió
□ Điều hòa nhiệt độ, độ ẩm
□ Lọc bụi (nếu có yêu cầu)
8. NRA (National Regulatory Authority): Cơ quan quản
lý có thẩm quyền
9. QA (Quality Assurance): Bảo đảm chất lượng
10. QC (Quality Control): Kiểm soát chất lượng
11. SOP (Standard Operating Procedure): Quy trình
thao tác chuẩn
12. VAFF (Vietnam Association of Functional Food):
Hiệp hội Thực phẩm chức năng Việt Nam.
13. WHO (World Health Organization): Tổ chức Y tế
thế giới
Giải thích thuật ngữ:
Các từ, ngữ sử dụng trong Phụ lục này được hiểu như
sau:
1.
|
Bán thành phẩm: là bất kỳ một sản phẩm nào đã
hoàn thành toàn bộ quá trình chế biến nhưng chưa được đóng gói cuối cùng.
|
2.
|
Bao bì thực phẩm: là bao bì chứa đựng thực phẩm,
có thể phủ kín hoàn toàn hoặc một phần thực phẩm và được chia ra:
- Bao bì thương phẩm là bao bì được gắn trực tiếp
vào hàng hóa và được bán cùng với hàng hóa cho người tiêu dùng, gồm có:
+ Bao bì trực tiếp, còn gọi là bao bì cấp
1, được dùng để chứa đựng hàng hóa, tiếp xúc trực tiếp với hàng hóa, tạo ra
hình khối cho hàng hóa hoặc bọc kín theo hình khối của hàng hóa.
+ Bao bì ngoài, còn gọi là bao bì cấp 2, là
bao bì dùng để bao gói một hoặc một số đơn vị hàng hóa có bao bì trực tiếp.
- Bao bì không có tính chất thương phẩm là bao bì
không bán lẻ cùng với hàng hóa, gồm nhiều loại, được dùng trong vận chuyển, bảo
quản thực phẩm trên các phương tiện vận chuyển hoặc trong các kho hàng.
|
3.
|
Biệt trữ hay
cách ly: là trạng thái của nguyên liệu ban đầu, sản phẩm trung gian,
bán thành phẩm hay thành phẩm được để cách ly cơ học hoặc bằng biện pháp phù
hợp khác trong khi chờ quyết định liên quan đến việc chế biến, bao gói, xuất
xưởng hoặc tái chế, loại bỏ.
|
4.
|
Cơ quan quản lý có thẩm quyền: là cơ quan có quyền
hợp pháp để kiểm soát nhập khẩu, xuất khẩu, sản xuất và thực hiện các hành động
hợp pháp để bảo đảm thực phẩm bảo vệ sức khỏe lưu thông trên thị trường phù hợp
với yêu cầu pháp luật, bảo đảm chất lượng, an toàn và hiệu quả cho người tiêu
dùng.
|
5.
|
Đánh giá: là hoạt động chấp thuận đối với thiết bị
và hệ thống phụ trợ, có thể hiện bằng hồ sơ tài liệu, rằng các thiết bị, hệ
thống đó đã được lắp đặt phù hợp, vận hành đúng và mang đến kết quả như mong
đợi.
|
6.
|
Đóng gói: là tất cả các hoạt động, bao gồm làm đầy
và dán nhãn mà một bán thành phẩm phải trải qua để trở thành thành phẩm.
|
7.
|
Giám sát/theo dõi: là quá trình tiến hành quan
sát, đo đếm các thông số cần kiểm soát theo trình tự đã định nhằm đánh giá
các quy định Thực hành sản xuất tốt có được tuân thủ, kiểm soát hay không.
|
8.
|
Hạn sử dụng: là mốc thời gian ghi trên nhãn bao bì
của một thành phẩm mà từ ngày đó trở về trước lô sản phẩm này được cho là vẫn
đạt tiêu chuẩn theo yêu cầu nếu được bảo quản đúng điều kiện ghi trên nhãn.
Sau thời hạn này lô thành phẩm đó không được
phép lưu thông.
|
9.
|
Hệ thống vệ sinh: là tổng hợp các hoạt động kiểm
soát vệ sinh trong quá trình sản xuất, bao gồm vệ sinh cá nhân, vệ sinh nhà
xưởng, trang thiết bị dụng cụ, vệ sinh trong quá trình đóng gói, bảo quản và
vận chuyển, phân phối sản phẩm.
|
10.
|
Hồ sơ/tài liệu: tài liệu công bố các kết quả đạt
được hay cung cấp bằng chứng về các hoạt động được thực hiện.
|
11.
|
Kiểm soát: là các hoạt động cần thiết được tiến
hành nhằm bảo đảm và duy trì các tiêu chuẩn đã quy định trong quá trình sản
xuất.
|
12.
|
Kiểm soát quá trình: là hoạt động kiểm tra trong
suốt quá trình sản xuất nhằm giám sát và nếu cần, điều chỉnh quy trình để bảo
đảm sản phẩm đạt được các chỉ tiêu chất lượng của tiêu chuẩn đã định. Việc kiểm
soát môi trường và trang thiết bị cũng được coi như là một phần của kiểm soát
quá trình.
|
13.
|
Lô: là một số lượng bất kỳ sản phẩm được sản xuất
trong một chu kỳ sản xuất nhất định và từ một công thức xác định, có chung đặc
điểm và chất lượng (tính chất của lô sản xuất là đồng nhất).
|
14.
|
Loại bỏ: là tình trạng của nguyên liệu ban đầu, vật
liệu bao gói, sản phẩm trung gian, bán thành phẩm hoặc thành phẩm không được
phép sử dụng để chế biến, đóng gói hoặc phân phối và phải được loại bỏ một
cách an toàn.
|
15.
|
Mẫu đối chiếu: là một mẫu đại diện cho lô nguyên liệu
ban đầu/nguyên liệu đóng gói hoặc sản phẩm trung gian/bán thành phẩm, thành
phẩm được lấy ra, lưu trữ để kiểm nghiệm bởi yêu cầu phát sinh nào đó trong
suốt tuổi thọ của lô sản phẩm đó.
|
16.
|
Mối nguy: là các tác nhân sinh học, hóa học hay vật
lý có trong thực phẩm hoặc môi trường chế biến thực phẩm có khả năng gây tác
hại đến sức khỏe người tiêu dùng.
|
17
|
Ngày sản xuất: là mốc thời gian hoàn thành sản xuất,
chế biến, đóng chai, đóng gói hoặc các hình thức khác để hoàn thiện công đoạn
cuối cùng của lô sản phẩm.
|
18.
|
Người có thẩm quyền: là người được trao quyền
chính thức hợp pháp và có thẩm quyền thực hiện các nhiệm vụ được chỉ định
liên quan đến công ty.
|
19.
|
Nguy cơ: là khả năng (xác suất) xuất hiện của một
mối nguy.
|
20.
|
Nguyên liệu ban đầu: là bất kỳ một chất hoặc hỗn
hợp chất nào (trước khi trộn lẫn) được sử dụng trong sản xuất thực phẩm bảo vệ
sức khỏe, trừ vật liệu bao gói.
|
21.
|
Nguyên liệu thô: là tất cả các nguyên liệu có hoặc
không có tác dụng sinh học được dùng trong quá trình chế biến thực phẩm bảo vệ
sức khỏe.
|
22.
|
Nguyên liệu thô tự nhiên: là nguyên liệu dùng để
sản xuất thực phẩm bảo vệ sức khỏe tồn tại ở trạng thái tự nhiên và chưa được
chế biến.
|
23.
|
Nguyên liệu tự nhiên: là các nguyên liệu tự nhiên
dạng bột, dịch chiết xuất, dịch chiết cồn, dầu béo hoặc tinh dầu, nhựa, gôm,
keo, nhựa thơm, nước ép được tạo ra từ cây cỏ, động vật hoặc khoáng vật bằng
các phương pháp nghiền, chiết, tinh chế, cô đặc nhưng không bao gồm các thành
phần được phân lập đã được xác định về mặt hóa học.
|
24.
|
Ô nhiễm: là tình trạng xuất hiện bất cứ một chất
lạ nào (tác nhân gây ô nhiễm thực phẩm có thể là sinh học, hóa học, lý học)
trong thực phẩm.
|
25.
|
Sản phẩm: là kết quả của một quá trình hoặc của một
tập hợp các hoạt động có quan hệ liên quan và tương tác lẫn nhau.
|
26.
|
Sản phẩm trung gian: là bất kỳ một nguyên liệu hoặc
hỗn hợp nguyên liệu phải trải qua một hoặc nhiều công đoạn chế biến để trở
thành bán thành phẩm hoặc thành phẩm.
|
27.
|
Số lô: là một dấu hiệu (số đếm hoặc chữ hoặc kết hợp
cả hai) được ghi trên nhãn sản phẩm, trong hồ sơ sản xuất và các phiếu kiểm
nghiệm tương ứng, dùng để nhận biết một lô sản xuất và cho phép biết toàn bộ
lịch sử của lô bao gồm các giai đoạn của sản xuất, kiểm tra, phân phối và
soát xét.
|
28.
|
Tái chế: là việc lặp lại quá trình chế biến đối với
một phần hoặc toàn bộ lô sản phẩm không đạt yêu cầu chất lượng bằng một quy
trình thích hợp hoặc biện pháp bổ sung nào đó để sản phẩm sau tái chế này được
chấp nhận cho sản xuất tiếp hoặc được phép xuất xưởng.
|
29.
|
Thành phẩm: là sản phẩm đã qua tất cả các công đoạn
của quá trình sản xuất, được đóng gói, dán nhãn vào bao bì cuối cùng và dán
nhãn sản phẩm.
|
30.
|
Thẩm định: là hoạt động xác nhận nhằm khẳng định
việc đáp ứng theo các yêu cầu quy định đối với bất cứ quy trình, thiết bị,
nguyên liệu, hoạt động hay hệ thống nào đó thông qua các bằng chứng cụ thể.
|
31.
|
Thu hồi sản phẩm: là hoạt động được thực hiện để
loại bỏ sản phẩm ra khỏi thị trường. Thu hồi sản phẩm có thể được quyết định
do Cơ quan quản lý có thẩm quyền hoặc là hoạt động tự nguyện của nhà sản xuất
hay nhà phân phối để thực hiện trách nhiệm bảo vệ sức khỏe cộng đồng và bảo vệ
sản phẩm tránh khỏi các nguy cơ có hại hoặc nguy cơ làm giả hoặc có sự gian dối
khác.
|
32.
|
Thực phẩm bảo vệ sức khỏe
(Health Supplement): là những sản phẩm được dùng để bổ sung thêm
vào chế độ ăn uống hàng ngày nhằm duy trì, tăng cường, cải thiện các chức
năng của cơ thể con người và chứa một hoặc nhiều hoặc là hỗn hợp các chất
sau:
a. Vitamin, khoáng chất, acid amin, axit
béo, enzyme, probiotic và chất có hoạt tính sinh học khác.
b. Chất có nguồn gốc tự nhiên, bao gồm động
vật, khoáng vật và thực vật dưới dạng chiết xuất, phân lập, cô đặc và chuyển
hóa.
c. Các nguồn tổng hợp của những thành phần
đề cập tại (a) và (b) trên đây.
Thực phẩm bảo vệ sức khỏe được trình bày ở
dạng phân liều (để sử dụng) thành các đơn vị liều nhỏ dưới những dạng chế biến
như viên nang, viên nén, bột, lỏng… và không bao gồm các chế phẩm vô trùng
(ví dụ như sản phẩm để tiêm hay để nhỏ mắt).
|
33.
|
Vật liệu bao gói: là bất kỳ một vật liệu nào, bao
gồm vật liệu in sẵn, được sử dụng trong đóng gói sản phẩm thực phẩm bảo vệ sức
khỏe như thùng chứa, hộp, túi, lọ, bao bì, vật liệu nhãn, vật liệu niêm
phong, kết dính và dải băng.
|
34.
|
Xuất xưởng hoặc cho phép thông qua: là tình trạng
của nguyên vật liệu, sản phẩm trung gian, bán thành phẩm, thành phẩm được chấp
thuận sử dụng để sơ chế, chế biến, đóng gói hoặc phân phối.
|
I. Quản lý chất lượng
Nguyên tắc
Các loại thực phẩm bảo vệ sức khỏe được sản xuất ra
phải phù hợp với mục đích sử dụng, tuân theo các quy định của Cơ quan quản lý
có thẩm quyền và không có nguy cơ ảnh hưởng đến sức khỏe người tiêu dùng hoặc bệnh
nhân do không bảo đảm an toàn và kém chất lượng. Để đạt được mục tiêu chất lượng
này, trách nhiệm thuộc về người lãnh đạo cao nhất và đồng thời yêu cầu có sự
tham gia và cam kết của nhân viên ở tất cả các bộ phận, phòng, ban trong công
ty và các nhà cung cấp nguyên liệu, phân phối sản phẩm. Hệ thống Bảo đảm chất
lượng được xây dựng và thiết kế toàn diện kết hợp với Thực hành sản xuất tốt và
Kiểm soát chất lượng phải hướng đến mục tiêu chất lượng đã đề ra. Theo đó, hệ
thống này phải được xây dựng thành bộ văn bản hoàn chỉnh và giám sát tính hiệu
quả của nó. Nguồn lực của hệ thống bảo đảm chất lượng bao gồm nhà xưởng, thiết
bị đầy đủ, phù hợp và đội ngũ nhân viên có thẩm quyền.
1.1. Các khái niệm Bảo đảm chất lượng, Thực hành sản
xuất tốt và Kiểm soát chất lượng có mối liên quan lẫn nhau. Các khái niệm này
được mô tả dưới đây nhằm nhấn mạnh mối quan hệ và tầm quan trọng của chúng đối
với quá trình sản xuất và kiểm soát các loại thực phẩm bảo vệ sức khỏe.
Bảo đảm chất lượng
1.2. Bảo đảm chất lượng là một khái niệm rộng bao
trùm tất cả các vấn đề ảnh hưởng chung hoặc riêng biệt tới chất lượng của một sản
phẩm. Đó là toàn bộ các nội dung kế hoạch được thiết lập và thực hiện nhằm mục
đích bảo đảm sản phẩm đạt chất lượng, phù hợp với mục đích sử dụng. Vì thế, việc
bảo đảm chất lượng phải kết hợp cả Thực hành sản xuất tốt với các yếu tố khác kể
cả các yếu tố nằm ngoài phạm vi của hướng dẫn này.
Hệ thống bảo đảm chất lượng phù hợp với việc sản xuất
thực phẩm bảo vệ sức khỏe phải đáp ứng các yêu cầu sau đây:
1.2.1. Sản phẩm được nghiên cứu và phát triển theo
cách thức đáp ứng các yêu cầu Thực hành sản xuất tốt.
1.2.2. Các thao tác sản xuất và kiểm tra chất lượng
được mô tả rõ ràng dưới dạng văn bản và được áp dụng theo yêu cầu Thực hành sản
xuất tốt.
1.2.3. Trách nhiệm quản lý được nêu rõ ràng trong bản
mô tả công việc.
1.2.4. Bảo đảm rằng việc sản xuất, cung ứng và sử dụng
đúng loại nguyên liệu ban đầu và vật liệu bao gói.
1.2.5. Thực hiện tất cả các bước kiểm tra cần thiết
đối với nguyên liệu ban đầu, sản phẩm trung gian và bán thành phẩm cũng như các
bước kiểm tra trong quá trình, hiệu chuẩn và thẩm định/thẩm tra theo các quy
trình đã được phê duyệt.
1.2.6. Thành phẩm được chế biến, kiểm tra đúng theo
các quy trình đã định.
1.2.7. Mỗi một lô sản phẩm khi xuất xưởng phải được
Trưởng bộ phận kiểm soát chất lượng chứng nhận rằng lô sản phẩm đó được sản xuất
và kiểm tra đúng theo các quy định nêu trong giấy phép lưu hành và các quy chế
có liên quan đến việc sản xuất, kiểm soát chất lượng và xuất lô sản phẩm thực
phẩm bảo vệ sức khỏe.
1.2.8. Có các biện pháp để bảo đảm tới mức tối đa
các sản phẩm duy trì được chất lượng trong quá trình bảo quản, vận chuyển, phân
phối và sử dụng đến hết tuổi thọ của sản phẩm.
1.2.9. Có một quy trình tự thanh tra/hoặc tự kiểm
tra về chất lượng để thường xuyên đánh giá hiệu quả và sự phù hợp của hệ thống
bảo đảm chất lượng.
1.3. Thực hành sản xuất tốt là một phần của bảo đảm
chất lượng, giúp bảo đảm sản phẩm được sản xuất một cách đồng nhất và được kiểm
soát theo đúng các tiêu chuẩn chất lượng phù hợp với mục đích sử dụng của chúng
và theo đúng các quy định của giấy phép lưu hành sản phẩm đó. Thực hành sản xuất
tốt liên quan đến hai quá trình: (i) Sản xuất và (ii) Kiểm soát chất lượng. Yêu
cầu cơ bản của Thực hành sản xuất tốt là:
1.3.1. Tất cả các sản phẩm phải được sản xuất theo
đúng các quy trình đã được phê duyệt. Các quy trình này được xác định rõ ràng,
được rà soát một cách có hệ thống theo kinh nghiệm, và được chứng minh là đủ khả
năng sản xuất ra các sản phẩm đạt yêu cầu về chất lượng theo các tiêu chuẩn đã
định.
1.3.2. Các bước chính của quy trình sản xuất và những
thay đổi đáng kể có thể ảnh hưởng đến chất lượng của sản phẩm trong quá trình sản
xuất phải được thẩm định/thẩm tra.
1.3.3. Có các nguồn lực cần thiết, bao gồm:
1.3.3.1. Nhân viên có trình độ
chuyên môn phù hợp và được đào tạo;
1.3.3.2. Đủ nhà xưởng và không
gian;
1.3.3.3. Máy móc thiết bị và dịch
vụ phù hợp;
1.3.3.4. Đúng nguyên vật liệu,
bao bì và nhãn mác;
1.3.3.5. Các quy trình và hướng
dẫn đã được duyệt;
1.3.3.6. Bảo quản và vận chuyển
phù hợp.
1.3.4. Các hướng dẫn và quy trình được viết bằng
ngôn ngữ dễ hiểu, rõ nghĩa, áp dụng được cụ thể cho từng phương tiện, máy móc.
1.3.5. Công nhân vận hành được đào tạo để thực hiện
quy trình một cách chính xác.
1.3.6. Có ghi chép lại bằng tay hoặc bằng thiết bị
ghi chép trong khi sản xuất để cho thấy trong thực tế mọi công đoạn nêu trong
quy trình và hướng dẫn đều được thực hiện. Sản phẩm công đoạn phải đạt yêu cầu
cả về số lượng cũng như chất lượng. Bất cứ sai lệch đáng kể nào cũng phải được
ghi lại đầy đủ và phải được điều tra.
1.3.7. Hồ sơ ghi lại việc sản xuất và phân phối
giúp cho việc tra cứu lại toàn bộ lịch sử của một lô sản phẩm. Hồ sơ này phải
được lưu giữ theo mẫu bảo đảm dễ hiểu, dễ tiếp cận.
1.3.8. Việc bảo quản và phân phối sản phẩm phải phù
hợp để hạn chế tối đa bất cứ nguy cơ nào ảnh hưởng tới chất lượng sản phẩm.
1.3.9. Cần có một hệ thống thu hồi sản phẩm để bảo
đảm: Bất cứ một lô thành phẩm nào đang lưu hành trên thị trường nếu có vấn đề về
chất lượng phải được thu hồi triệt để trong thời gian nhanh nhất.
1.3.10. Những khiếu nại về các sản phẩm đang lưu
hành phải được kiểm tra, tìm ra nguyên nhân thiếu sót về chất lượng và phải tiến
hành các biện pháp phù hợp đối với sản phẩm có sai hỏng để ngăn chặn việc lặp lại
các sai hỏng này và phải được ghi chép lại thành hồ sơ.
Kiểm soát chất lượng
1.4. Kiểm soát chất lượng là một phần của Thực hành
sản xuất tốt, liên quan đến: (i) Tiêu chuẩn và phương pháp kiểm nghiệm, (ii) Lấy
mẫu và (iii) Các phép thử được tiến hành đúng theo quy định. Đồng thời liên
quan đến vấn đề tổ chức, hoạt động, hệ thống hồ sơ tài liệu kiểm nghiệm và quy
trình phê duyệt đối với nguyên vật liệu và sản phẩm để bảo đảm rằng các thử
nghiệm liên quan cần thiết đã được thực hiện và các nguyên vật liệu đầu vào
không được đưa vào sử dụng hay các sản phẩm không được phép xuất bán hay phân
phối cho đến khi chất lượng của chúng được chứng nhận đạt chất lượng phù hợp.
Yêu cầu cơ bản đối với kiểm soát chất lượng như
sau:
1.4.1. Sẵn có các thiết bị/phòng làm việc phù hợp,
nhân viên được huấn luyện, đào tạo và các quy trình được phê duyệt để thực hiện
các hoạt động lấy mẫu, kiểm tra, thử nghiệm đối với nguyên vật liệu đầu vào, sản
phẩm trung gian, bán thành phẩm, thành phẩm và khi cần thiết, để kiểm tra, giám
sát điều kiện môi trường sản xuất đáp ứng yêu cầu Thực hành sản xuất tốt một
cách hiệu quả và đáng tin cậy.
1.4.2. Việc lấy mẫu nguyên liệu ban đầu, vật liệu
bao gói, sản phẩm trung gian, bán thành phẩm và thành phẩm phải được thực hiện
bằng các phương pháp và do những nhân viên được bộ phận kiểm soát chất lượng
phê duyệt.
1.4.3. Phương pháp thử nghiệm
là các phương pháp được quốc tế chấp nhận và những phương pháp đã được thẩm định
khác (xem Mục 11.1).
1.4.4. Tất cả các công đoạn lấy mẫu, kiểm tra và kiểm
nghiệm cần thiết phải ghi chép lại (có thể ghi chép bằng tay hoặc bằng thiết bị)
thành hồ sơ để chứng minh rằng các bước này đã thực sự được tiến hành và bất kỳ
sai lệch nào so với quy trình đều đã được ghi đầy đủ vào hồ sơ và được điều
tra.
1.4.5. Các thành phẩm chứa những nguyên liệu có hoạt
tính sinh học có yêu cầu chỉ tiêu định tính và định lượng theo quy định của Cơ
quan quản lý có thẩm quyền thì phải đạt chất lượng phù hợp với giấy phép lưu
hành, được đóng gói trong bao bì và ghi nhãn đúng theo quy định.
1.4.6. Tất cả các kết quả của các phép thử khi tiến
hành kiểm tra và kiểm nghiệm nguyên vật liệu, sản phẩm trung gian, bán thành phẩm
và thành phẩm phải được ghi chép lại. Việc đánh giá sản phẩm phải bao gồm cả việc
rà soát và đánh giá các hồ sơ tài liệu về sản xuất có liên quan và việc đánh
giá những sai lệch so với quy trình đã định.
1.4.7. Không được xuất một lô sản phẩm nào để
bán hay phân phối trước khi người được uỷ quyền chứng nhận lô sản phẩm đó đạt
được các yêu cầu trong giấy phép lưu hành.
1.4.8. Cần lưu giữ đủ lượng mẫu đối chiếu của
nguyên liệu ban đầu và thành phẩm để có thể kiểm nghiệm lại khi cần thiết; mẫu
lưu phải được giữ trong bao bì ngoài trừ khi bao bì ngoài có kích cỡ đặc biệt lớn.
Xem xét lại chất lượng sản phẩm
1.5. Các đợt xem xét chất lượng thường kỳ hoặc liên
tục đối với sản phẩm được cấp phép, kể cả các sản phẩm chỉ dành cho xuất khẩu,
phải được tiến hành với mục đích đánh giá tính ổn định của quy trình hiện tại,
sự phù hợp với các tiêu chuẩn hiện hành của nguyên liệu ban đầu và thành phẩm để
xác định được các xu hướng và đưa ra biện pháp cải tiến đối với sản phẩm và quy
trình sản xuất. Những đợt xem xét như vậy phải được thực hiện thường xuyên và
ghi chép định kỳ hàng năm, kết hợp xem xét đến kết quả các đợt kiểm tra trước.
Việc xem xét lại cần phải bao gồm ít nhất các nội dung sau:
1.5.1. Nguyên liệu ban đầu và vật liệu đóng gói đã
sử dụng cho sản phẩm, đặc biệt là với những nguyên vật liệu nhập từ các nguồn
cung cấp mới;
1.5.2. Các chỉ tiêu quan trọng từ hoạt động kiểm
soát trong quá trình sản xuất và các kết quả kiểm tra chất lượng thành phẩm;
1.5.3. Tất cả lô sản phẩm không đạt chất lượng theo
quy định và điều tra tất cả các sản phẩm này;
1.5.4. Các mức sai lệch lớn hoặc sự không tuân thủ
và cũng như các nội dung điều tra nguyên nhân có liên quan và đánh giá hiệu quả
của hành động khắc phục cũng như biện pháp phòng ngừa đã thực hiện;
1.5.5. Các thay đổi đã diễn ra đối với quá trình xử
lý hoặc phương pháp phân tích;
1.5.6. Các hồ sơ (trình/được chấp nhận/từ chối) đề
nghị cấp phép lưu hành sản phẩm, bao gồm hồ sơ sản phẩm đến nước thứ ba (chỉ để
xuất khẩu);
1.5.7. Kết quả của chương trình theo dõi tính ổn định
và bất kỳ khuynh hướng bất lợi nào;
1.5.8. Các vụ trả lại hàng, khiếu nại và thu hồi
liên quan đến chất lượng và kết quả điều tra đã thực hiện vào thời gian đó;
1.5.9. Sự phù hợp của quy trình sản xuất đã áp dụng
hoặc các hoạt động sửa chữa thiết bị xảy ra trước đó;
1.5.10. Tình trạng đánh giá các thiết bị và tiện
ích liên quan, ví dụ hệ thống điều hòa không khí, hệ thống nước, hệ thống khí
nén …;
1.5.11. Các hợp đồng để bảo đảm rằng chúng đã được
cập nhật phù hợp với thực tế;
1.5.12. Các cam kết hậu mãi đối với sản phẩm mới và
sự thay đổi.
1.6. Nhà sản xuất và bên sở hữu giấy phép sản xuất
phải đánh giá kết quả của việc xem xét chất lượng, phân tích và lập thành văn bản
việc thực hiện hành động khắc phục và phòng ngừa. Thực hiện kịp thời và hiệu quả
hành động khắc phục và phòng ngừa đã phê duyệt. Thiết lập thủ tục quản lý hành
động khắc phục và phòng ngừa, đánh giá hiệu lực của thủ tục này trong cuộc tự
thanh tra. Hoạt động xem xét lại chất lượng có thể được phân nhóm theo dạng sản
phẩm như chế phẩm phân liều dạng rắn, chế phẩm phân liều dạng lỏng… khi có lý
do thuyết phục.
1.7. Trường hợp bên sở hữu sản phẩm không phải là
nhà sản xuất, cần phải lập hợp đồng kỹ thuật giữa các bên để xác định trách nhiệm
trong việc xem xét chất lượng. Người có thẩm quyền cho phép xuất xưởng sản phẩm
cùng với bên sở hữu giấy phép phải bảo đảm rằng việc xem xét chất lượng được thực
hiện đúng, sớm nhất.
II. Nhân sự
Nguyên tắc
Yếu tố con người quyết định đến việc xây dựng và
duy trì một hệ thống bảo đảm chất lượng đạt yêu cầu, đồng thời cũng quyết định
đến việc sản xuất chính xác một sản phẩm. Vì vậy, nhà sản xuất cần có đủ nhân
viên có trình độ chuyên môn cũng như kinh nghiệm thực tế cần thiết và phù hợp với
vị trí được giao để hoàn thành tốt nhiệm vụ. Không nên giao cho mỗi cá nhân quá
nhiều trách nhiệm có thể dẫn đến nguy cơ ảnh hưởng đến chất lượng sản phẩm.
Tất cả các vị trí trong tổ chức phải được đào tạo
và định kỳ đào tạo lại về các nguyên tắc cơ bản của Thực hành sản xuất tốt và
các công việc chuyên môn mà nhân viên đang đảm trách trong tổ chức nhằm giúp
cho các vị trí hiểu rõ các quy định Thực hành sản xuất tốt và mục đích đạt được
của Thực hành sản xuất tốt.
Tổ chức, tiêu chuẩn chuyên môn và trách nhiệm
2.1. Nhà sản xuất phải có một sơ đồ tổ chức. Tất cả
cán bộ chủ chốt, cán bộ có trách nhiệm và các nhóm nhân viên đều phải có bản mô
tả công việc rõ ràng, cụ thể và phải được giao quyền thích hợp để thực hiện những
nhiệm vụ đó. Không nên có những thiếu sót cũng như sự chồng chéo thiếu lý giải
trong trách nhiệm của các nhân viên liên quan đến việc áp dụng Thực hành sản xuất
tốt. Nhân sự chủ chốt bao gồm Trưởng bộ phận sản xuất và Trưởng bộ phận kiểm
soát chất lượng (hoặc có thể bao gồm Trưởng bộ phận sản xuất, Trưởng bộ phận kiểm
nghiệm và Trưởng bộ phận bảo đảm chất lượng). Các vị trí chủ chốt này phải do
những nhân sự chính thức làm việc toàn thời gian và có đủ kiến thức, trình độ
chuyên môn, kỹ năng và kinh nghiệm phù hợp với nhiệm vụ được giao đảm nhận. Các
vị trí Trưởng bộ phận sản xuất và Trưởng bộ phận kiểm soát chất lượng phải độc
lập với nhau. Trong các công ty lớn, một số nhiệm vụ của cán bộ chủ chốt (được
đề cập trong các mục 2.2, 2.3, 2.4 sau đây) có thể được uỷ quyền cho các cấp
Phó của mình (có trình độ đáp ứng yêu cầu) nhưng vẫn phải chịu trách nhiệm.
2.2. Trưởng bộ phận sản xuất phải có đủ thẩm quyền
và trách nhiệm để quản lý hoạt động sản xuất, bao gồm thiết bị, nhà xưởng, nhân
sự, các thao tác trong khu vực sản xuất và hồ sơ có liên quan.
Trưởng bộ phận sản xuất có những trách nhiệm sau:
2.2.1. Bảo đảm sản phẩm được sản xuất và bảo quản
theo đúng hồ sơ tài liệu phù hợp để đạt được chất lượng yêu cầu;
2.2.2. Phê duyệt các hướng dẫn liên quan đến thao
tác sản xuất kể cả các hoạt động kiểm tra trong quá trình sản xuất và bảo đảm
chúng được thực hiện một cách nghiêm ngặt;
2.2.3. Bảo đảm hồ sơ sản xuất được đánh giá và ký bởi
một người được chỉ định trước khi hồ sơ được gửi tới bộ phận kiểm soát chất lượng;
2.2.4. Kiểm tra việc bảo trì nhà xưởng và máy móc
thiết bị liên quan đến sản xuất;
2.2.5. Bảo đảm việc thẩm định/thẩm tra các bước/giai
đoạn trọng yếu của quy trình sản xuất;
2.2.6. Bảo đảm việc đào tạo ban đầu, đào tạo liên tục
cho nhân viên bộ phận sản xuất được thực hiện và nội dung đào tạo được cập nhật
phù hợp với yêu cầu thực tế.
2.3. Trưởng bộ phận kiểm soát chất lượng phải có đủ
thẩm quyền và trách nhiệm để quản lý hoạt động kiểm soát chất lượng như thiết lập,
thẩm định và thực thi tất cả các quy trình kiểm soát chất lượng; có quyền chấp
nhận hay loại bỏ đối với nguyên vật liệu đầu vào, sản phẩm trung gian, bán
thành phẩm và thành phẩm sau khi xem xét đánh giá sự phù hợp với tiêu chuẩn
liên quan và/hoặc được sản xuất đúng theo quy trình đã được phê duyệt trong những
điều kiện xác định.
Trưởng bộ phận kiểm soát chất lượng có những trách
nhiệm sau:
2.3.1. Phê duyệt hoặc loại bỏ nguyên liệu ban đầu,
vật liệu bao gói, sản phẩm trung gian, bán thành phẩm và thành phẩm;
2.3.2. Đánh giá hồ sơ lô;
2.3.3. Bảo đảm tất cả các phép thử cần thiết đều được
thực hiện;
2.3.4. Bảo đảm việc thẩm định/thẩm tra các bước/giai
đoạn trọng yếu của quy trình sản xuất đã được thực hiện;
2.3.5. Phê duyệt các tiêu chuẩn, hướng dẫn lấy mẫu,
phương pháp thử và các quy trình kiểm tra chất lượng khác;
2.3.6. Phê duyệt và theo dõi việc kiểm nghiệm theo
hợp đồng;
2.3.7. Kiểm tra việc bảo dưỡng cơ sở, nhà xưởng và
máy móc thiết bị;
2.3.8. Nghiên cứu độ ổn định sản phẩm để xác định
tuổi thọ và thiết lập hạn sử dụng của sản phẩm ở điều kiện bảo quản khuyến cáo;
2.3.9. Phê duyệt nhà cung cấp nguyên liệu, bao bì;
2.3.10. Đánh giá khiếu nại nhận được hoặc bất kỳ
khiếm khuyết nào của sản phẩm và phối hợp các bộ phận khác để có hành động
thích hợp khi cần thiết;
2.3.11. Quản lý đầy đủ hồ sơ kiểm tra chất lượng mẫu
thử nghiệm;
2.3.12. Tham gia đánh giá bên nhận sản xuất theo hợp
đồng;
2.3.13. Bảo đảm việc đào tạo ban đầu, đào tạo liên
tục cho nhân viên bộ phận kiểm soát chất lượng được thực hiện và nội dung đào tạo
được cập nhật phù hợp với yêu cầu thực tế.
2.4. Trưởng bộ phận sản xuất và trưởng bộ phận kiểm
soát chất lượng có một số trách nhiệm chung sau đây:
2.4.1. Phê duyệt quy trình thao tác chuẩn và các
tài liệu khác kể cả các văn bản sửa đổi;
2.4.2. Giám sát và kiểm soát môi trường sản xuất và
bảo đảm vấn đề vệ sinh trong nhà máy;
2.4.3. Thẩm định/thẩm tra các giai đoạn trọng yếu của
quy trình sản xuất;
2.4.4. Đào tạo nhân sự;
2.4.5. Phê duyệt và giám sát nhà cung cấp nguyên vật
liệu và nhà sản xuất theo hợp đồng;
2.4.6. Quy định và giám sát điều kiện bảo quản
nguyên vật liệu và sản phẩm;
2.4.7. Lưu giữ hồ sơ, tài liệu có liên quan;
2.4.8. Giám sát việc tuân thủ các quy định về Thực
hành sản xuất tốt;
2.4.9. Kiểm tra, điều tra và lấy mẫu nhằm giám sát
các yếu tố có thể có ảnh hưởng tới chất lượng sản phẩm.
Đào tạo
2.5. Tất cả nhân sự phải được đào tạo các quy định
Thực hành sản xuất tốt và những thao tác đặc thù có liên quan.
2.6. Việc đào tạo cần phải thực hiện thường xuyên,
liên tục và đào tạo lại khi cần thiết để bảo đảm toàn bộ nhân viên nắm bắt được
các yêu cầu Thực hành sản xuất tốt có liên quan đến nhiệm vụ được giao. Đào tạo
Thực hành sản xuất tốt cần phải tuân theo các quy trình bằng văn bản đã được
phê duyệt bởi Trưởng bộ phận sản xuất và Trưởng bộ phận kiểm soát chất lượng.
2.7. Hồ sơ đào tạo bao gồm cả đào tạo về Thực hành
sản xuất tốt cần được lưu giữ và hiệu quả đào tạo phải được định kỳ đánh giá.
2.8. Khái niệm về bảo đảm chất lượng và tất cả các
biện pháp có khả năng nâng cao nhận thức và việc thực hiện bảo đảm chất lượng cần
được thảo luận thấu đáo trong các khoá đào tạo.
III. Cơ sở sản xuất và trang thiết
bị
Nguyên tắc
Nhà xưởng và trang thiết bị sản
xuất thực phẩm bảo vệ sức khỏe phải được quy hoạch, thiết kế, xây dựng, sửa chữa,
bảo trì, bảo dưỡng phù hợp với các thao tác sản xuất sẽ diễn ra. Bố trí mặt bằng
và thiết kế của nhà xưởng phải nhằm mục đích giảm thiểu tối đa các nguy cơ và bảo
đảm làm vệ sinh cũng như bảo dưỡng có hiệu quả để tránh nhiễm chéo, tích tụ bụi
hoặc rác nói chung và bất kỳ yếu tố nào ảnh hưởng bất lợi tới chất lượng sản phẩm.
Nhà xưởng: Quy định chung
3.1. Nhà xưởng cần phải đủ rộng,
được thiết kế, xây dựng và bố trí phù hợp với yêu cầu vận hành, vệ sinh và bảo
trì, bảo dưỡng.
3.2. Nhà xưởng cần được bảo
trì, bảo dưỡng cẩn thận, phải bảo đảm các hoạt động bảo dưỡng và sửa chữa không
gây nên bất kỳ mối nguy ảnh hưởng đến chất lượng sản phẩm. Nhà xưởng phải được
làm vệ sinh và tẩy trùng khi cần thiết theo các quy trình chi tiết bằng văn bản.
3.3. Có quy định các bước phải
thực hiện để tránh sự ra vào của những người không được phép. Những người không
có nhiệm vụ không được ra vào các khu vực sản xuất, bảo quản và kiểm tra chất
lượng.
3.4. Ánh sáng, nhiệt độ, độ ẩm
và việc thông gió phải phù hợp và không gây ảnh hưởng bất lợi trực tiếp hoặc
gián tiếp tới sản phẩm trong suốt quá trình sản xuất và bảo quản hoặc ảnh hưởng
đến sự hoạt động chính xác của trang thiết bị.
3.5. Nhà xưởng cần được quy hoạch
ở vị trí thích hợp và được phê duyệt bởi người có thẩm quyền liên quan.
3.6. Nhà xưởng phải được đặt ở
nơi có môi trường cùng với các biện pháp bảo đảm phù hợp nhằm giảm tối đa nguy
cơ ô nhiễm đối với nguyên liệu hoặc sản phẩm trong suốt quá trình sản xuất.
3.7. Để giảm
thiểu tối đa nguy cơ nhiễm chéo, phải có dây chuyền riêng sản xuất những sản phẩm
đặc thù như sản phẩm chứa các nguyên liệu có tính nhạy cảm cao (như
penicillins) hoặc các chế phẩm thuốc sinh học (như từ vi sinh vật sống). Những
sản phẩm này không được sản xuất trên cùng thiết bị dùng để sản xuất thực phẩm
bảo vệ sức khỏe. Nếu thuốc cổ truyền và thực phẩm bảo vệ sức khỏe được sản xuất
trong cùng dây chuyền thì phải có biện pháp kiểm soát phù hợp để tránh nhiễm
chéo, chẳng hạn như đánh giá hiệu quả việc làm vệ sinh nhà xưởng, trang thiết bị,
dụng cụ sản xuất hoặc sử dụng thiết bị riêng (xem Mục 6.19).
3.8. Nhà xưởng phải được thiết
kế, xây dựng và bảo dưỡng để bảo vệ tối đa khỏi sự xâm nhập và cư trú của côn
trùng hoặc các động vật khác.
3.9. Việc thiết kế cần lưu ý đến
ngăn ngừa sự trộn lẫn các sản phẩm khác nhau hay các thành phần của chúng với
nhau và khả năng nhiễm chéo chất khác.
3.10. Cần đặc biệt lưu ý đến
các thao tác chế biến có phát sinh bụi và có biện pháp ngăn ngừa sự phát sinh,
phát tán bụi trong khu vực sản xuất.
3.11. Phải bố trí các khu vực
dành riêng cho các hoạt động sau:
3.11.1. Tiếp nhận và biệt trữ/cách ly nguyên vật liệu
đầu vào;
3. 11.2. Lấy mẫu;
3. 11.3. Bảo quản nguyên liệu ban đầu và vật liệu
đóng gói;
3. 11.4. Cân đo hoặc định lượng;
3. 11.5. Chế biến;
3. 11.6. Bảo quản sản phẩm trung gian/bán thành phẩm;
3. 11.7. Đóng gói;
3. 11.8. Vệ sinh thiết bị, dụng cụ;
3. 11.9. Biệt trữ thành phẩm;
3. 11.10. Bảo quản thành phẩm xuất xưởng;
3. 11.11. Khu vực kiểm soát chất lượng.
Tình trạng biệt trữ/cách ly phải
được bảo đảm trong khu vực riêng biệt và có dấu hiệu nhận biết rõ ràng. Việc ra
vào khu vực này chỉ dành cho người có trách nhiệm. Nếu sử dụng biện pháp khác để
thay thế cho việc cách ly vật lý thì biện pháp đó phải bảo đảm an toàn ở mức
tương đương.
Khu vực sản xuất
3.12. Ở những nơi nguyên liệu
ban đầu, vật liệu bao gói trực tiếp, sản phẩm trung gian và bán thành phẩm có
tiếp xúc với môi trường, bề mặt bên trong (của tường, sàn và trần nhà) phải nhẵn,
không được có kẽ nứt cũng như chỗ nối hở, không được sinh ra các hạt tiểu phân,
cho phép làm vệ sinh và tẩy trùng khi cần thiết một cách dễ dàng có hiệu quả.
Trong mỗi mét khối không khí những nơi này phải có không quá 3.520.000 tiểu
phân bụi có kích thước lớn hơn hoặc bằng 0,5 micrômét (µm) và có không
quá 29.300 tiểu phân bụi có kích thước lớn hơn hoặc bằng 5,0 µm trong điều kiện
không hoạt động. Khi sản xuất những sản phẩm có nguy cơ ô nhiễm vi sinh cao (ví
dụ như viên hoàn mềm), cần có quy định giới hạn tối đa tổng số mầm vi sinh (Colony
Forming Units - CFU) được phép có trong một đơn vị thể tích không khí và/hoặc
diện tích bề mặt thiết bị tiếp xúc trực tiếp với sản phẩm trong khu vực nêu
trên. Bề mặt nơi tiếp giáp giữa tường và sàn trong khu vực sản xuất cần được
xây dựng sao cho dễ làm sạch.
3.13. Các đường thoát nước cần
tránh để hở; nếu bắt buộc để hở thì chúng cần phải xây nông để dễ làm vệ sinh sạch
và tiệt trùng. Tất cả các đường thoát nước thải phải được lắp thiết bị chống
trào ngược.
3.14. Khu vực sản xuất phải được
thông gió tốt, có thiết bị kiểm soát không khí (bao gồm nhiệt độ, độ ẩm và thiết
bị lọc không khí) phù hợp với các hoạt động diễn ra bên trong khu vực sản xuất
và môi trường bên ngoài.
3.15. Khu vực sản xuất phải đủ
sáng, đặc biệt ở những nơi thực hiện việc kiểm tra bằng mắt thường trong quá
trình sản xuất.
3.16. Các ống dẫn, máng đèn, điểm
thông gió và những dịch vụ khác phải được thiết kế và lắp đặt sao cho tránh tạo
ra các góc, hốc khó làm vệ sinh. Nếu có thể, chúng cần được tiếp cận từ bên
ngoài khu vực sản xuất khi bảo dưỡng, sữa chữa, thay thế.
3.17. Cần
có các khu vực riêng biệt để chế biến những sản phẩm dùng ngoài và những sản phẩm
dùng trong.
3.18. Trong trường hợp bụi phát
sinh (ví dụ như trong quá trình lấy mẫu, cân, trộn và các hoạt động chế biến,
đóng gói các loại sản phẩm khô), phải thực hiện các quy định đặc biệt để ngăn
ngừa nhiễm chéo và làm vệ sinh dễ dàng.
3.19. Khu vực đóng gói thực phẩm
bảo vệ sức khỏe phải được thiết kế và bố trí phù hợp để tránh lẫn lộn và ô nhiễm
chéo.
3.20. Mặt bằng nhà xưởng phải
được bố trí sao cho việc sản xuất được thực hiện trong những khu vực tiếp nối
nhau theo trình tự hợp lý tương ứng với các công đoạn sản xuất và mức độ sạch cần
thiết.
3.21. Đủ không gian làm việc để
cho phép lắp đặt thiết bị, đặt để nguyên vật liệu và các hoạt động sản xuất diễn
ra một cách hợp lý, thứ tự theo dây chuyền sản xuất và thuận lợi cho việc kiểm
tra, giám sát.
3.22. Các phòng thay bảo hộ lao
động phải nối trực tiếp nhưng cần được bố trí tách biệt khỏi khu vực sản xuất.
3.23. Phòng thay bảo hộ lao động
vào khu vực sản xuất phải được trang bị đầy đủ phương tiện rửa tay và/hoặc các
thiết bị vệ sinh phù hợp khác.
Khu vực bảo quản
3.24. Các khu vực bảo quản phải
đủ điều kiện để bảo quản theo yêu cầu đối với các loại nguyên vật liệu, các sản
phẩm: sản phẩm trung gian, bán thành phẩm và thành phẩm, các sản phẩm biệt trữ/cách
ly, được chấp nhận, bị loại bỏ hoặc thu hồi về.
3.25. Khu vực bảo quản phải được
thiết kế hoặc điều chỉnh để bảo đảm điều kiện bảo quản tốt. Đặc biệt là phải sạch
sẽ, khô ráo và duy trì nhiệt độ thích hợp. Những khu vực có yêu cầu điều kiện bảo
quản đặc biệt như nhiệt độ, độ ẩm phải được đáp ứng, được kiểm tra và giám sát.
3.26. Cần bố trí khu vực bảo quản
riêng, có khóa chắc chắn, để cách ly các loại nguyên vật liệu hoặc sản phẩm bị
loại bỏ, bị thu hồi hoặc trả về. Các sản phẩm bị loại bỏ trong quá trình sản xuất
không nên lưu giữ trong xưởng mà cần được gắn nhãn, vào sổ theo dõi và chuyển về
kho ngay sau mỗi ca sản xuất để đề phòng lấy nhầm.
3.27. Những nguyên vật liệu hoặc
sản phẩm có hoạt tính cao (ví dụ chất dễ gây cháy, dễ gây nổ hoặc có độc tính)
phải được bảo quản ở khu vực riêng, an toàn và được bảo vệ.
3.28. Khu vực nhận hàng và xuất
hàng phải bảo vệ được nguyên vật liệu và sản phẩm khỏi bị ảnh hưởng của thời tiết.
Khu vực nhận hàng phải được thiết kế và trang bị để có thể làm sạch các bao bì
chứa nguyên vật liệu trước khi đưa nhập kho bảo quản khi có yêu cầu.
3.29.
Thông thường cần phải có khu vực riêng để lấy mẫu nguyên liệu ban đầu. Nếu việc
lấy mẫu tiến hành ở ngay trong kho bảo quản thì phải được thực hiện sao cho
tránh được ô nhiễm hay nhiễm chéo.
3.30. Vật liệu bao gói in sẵn
được coi là rất quan trọng trong việc bảo đảm sản phẩm thành phẩm đúng với nội
dung trên nhãn và cần đặc biệt chú ý đến việc bảo quản an toàn và bảo vệ những
vật liệu này.
3.31. Nguyên liệu thô tự nhiên
phải được bảo quản ở khu vực riêng. Khu vực này phải được thông gió tốt và phải
được thiết kế để chống côn trùng hay các loại động vật khác xâm nhập, đặc biệt là
loài gặm nhấm. Phải tiến hành ngăn ngừa hiệu quả sự lan truyền của bất kỳ loài
động vật và vi sinh vật theo vào cùng nguyên liệu và ngăn ngừa nhiễm chéo. Các
bao nguyên liệu thô tự nhiên phải được sắp xếp sao cho bảo đảm không khí lưu
thông tốt.
3.32. Phải đặc biệt chú ý về vệ
sinh và bảo dưỡng tốt đối với khu vực bảo quản, đặc biệt khi có phát sinh bụi.
3.33. Khi có yêu cầu bảo quản đặc
biệt (nhiệt độ, độ ẩm, ánh sáng) đối với các loại nguyên liệu thảo mộc, nguyên
liệu có nguồn gốc động vật, vi sinh vật, dịch chiết, tinh dầu hay các loại chế
phẩm khác thì những điều kiện này phải được đáp ứng và theo dõi, giám sát.
Khu vực kiểm tra chất lượng
3.34. Trong trường hợp hoạt động
thử nghiệm được tiến hành tại cơ sở sản xuất thì các phòng kiểm nghiệm chất lượng
cần được bố trí cách biệt khỏi các khu vực sản xuất nhất là đối với phòng kiểm
nghiệm vi sinh vật.
3.35. Phòng kiểm nghiệm phải
thiết kế phù hợp với các hoạt động được tiến hành tại đó. Cần có đủ diện tích để
tránh lẫn lộn và nhiễm chéo và phòng riêng để lưu mẫu và bảo quản hồ sơ, tài liệu.
3.36. Cần có phòng riêng cho
các thiết bị, dụng cụ dễ bị ảnh hưởng để bảo vệ chúng khỏi bị rung động, nhiễu
điện từ, độ ẩm ...
3.37. Cần có các quy định đặc
biệt đối với các phòng kiểm nghiệm có tính đặc thù, chẳng hạn như phòng kiểm
nghiệm vi sinh vật.
Khu phụ
3.38. Các nhà vệ sinh và nghỉ
giải lao phải tách biệt khỏi các khu vực khác và không được mở thông trực tiếp
vào các khu vực có kiểm soát (như khu vực sản xuất và bảo quản).
3.39. Các thiết bị, dụng cụ cho
việc thay trang phục bảo hộ lao động và tắm rửa, vệ sinh phải tiện lợi và phù hợp
với số lượng người sử dụng.
3.40. Xưởng bảo trì, bảo dưỡng
thiết bị cần phải tách biệt khỏi khu vực sản xuất. Bất kỳ phụ tùng và dụng cụ
nào được để trong khu vực sản xuất thì chúng phải để trong phòng hoặc tủ có
khoá chỉ để dành riêng cho mục đích đó.
3.41. Nhà nuôi động vật phải
cách ly khỏi các khu vực khác, có lối ra vào dành riêng cho động vật và thiết bị
xử lý không khí riêng. Kho bảo quản chất dễ cháy nổ, khu vực lưu giữ rác thải,
hệ thống xử lý nước thải và lò hơi (nếu có) cần phải bố trí xa khu vực sản xuất,
kiểm nghiệm và bảo quản để bảo đảm an toàn, vệ sinh.
Trang thiết bị
3.42. Trang thiết bị sản xuất
phải được thiết kế, bố trí và bảo trì, bảo dưỡng phù hợp với mục đích sử dụng
và an toàn cho nhân viên. Việc bảo trì, bảo dưỡng, thay thế phụ kiện phải được
thực hiện theo kế hoạch đã được phê duyệt và phù hợp với yêu cầu của nhà sản xuất
trang thiết bị.
3.43. Trang thiết bị phải được
lắp đặt sao cho ngăn ngừa ô nhiễm hoặc giảm thiểu tối đa nguy cơ sai sót và khi
cần thiết, được vận hành thử để bảo đảm thiết bị hoạt động phù hợp với yêu cầu.
3.44. Các trang thiết bị sản xuất
cần được bố trí cách nhau phù hợp để thuận lợi cho hoạt động sản xuất và tránh
nhiễm chéo.
3.45. Các đường ống cố định cần
được dán nhãn rõ ràng chỉ rõ nội dung bên trong và hướng dòng chảy.
3.46. Phải có cân và các thiết
bị đo lường khác với khoảng cân/đo và độ chính xác phù hợp cho các hoạt động sản
xuất và kiểm tra, giám sát.
3.47. Các thiết bị cân, đo, ghi
chép và kiểm tra, giám sát phải được hiệu chuẩn và kiểm tra định kỳ bằng phương
pháp thích hợp và lưu đầy đủ hồ sơ cho các hoạt động này.
3.48. Trang thiết bị sản xuất
phải được thiết kế để làm vệ sinh dễ dàng và bảo đảm sạch sẽ; phải được làm sạch
theo quy trình chi tiết bằng văn bản và bảo quản ở điều kiện khô ráo, sạch sẽ.
3.49.
Trang thiết bị dùng để chế biến những sản phẩm dùng trong cần phải riêng biệt với
thiết bị dùng để chế biến những sản phẩm dùng ngoài.
3.50. Trang thiết bị hư hỏng cần
phải đưa ra khỏi khu vực sản xuất và kiểm soát chất lượng nếu có thể hoặc là phải
được gắn nhãn rõ ràng là đã bị hỏng.
3.51. Các hoạt động sửa chữa và
bảo trì, bảo dưỡng trang thiết bị phải không được làm ảnh hưởng đến chất lượng
sản phẩm. Bất kỳ một chi tiết nào bị mất, thiếu ví dụ như ốc, lò xo, ghim kẹp…
cần phải được báo cáo và điều tra, xác minh ngay lập tức.
3.52. Trang thiết bị sản xuất
(gồm cả ống chuyển, vòi xả) phải không được làm ảnh hưởng đến sản phẩm. Những bộ
phận của trang thiết bị sản xuất có tiếp xúc với sản phẩm không được gây phản ứng,
thôi nhiễm hay hấp thụ các chất ở mức độ có thể làm ảnh hưởng đên chất lượng sản
phẩm và không gây ra bất kỳ mối nguy nào.
3.53. Các ống dẫn, vòi xả, bơm,
van đóng mở sử dụng cho nước đã xử lý, nguyên liệu ban đầu và các sản phẩm cần
phải làm vệ sinh sạch sẽ theo quy trình đã được duyệt có quy định các chi tiết
về giới hạn hành động về mức độ ô nhiễm vi sinh vật và các biện pháp xử lý cần
thực hiện.
IV. Vệ sinh
Nguyên tắc
Vệ sinh cá nhân và vệ sinh môi trường
cần được thực hiện ở mức độ cao trong tất cả các hoạt động của quá trình sản xuất
thực phẩm bảo vệ sức khỏe.
Phạm vi vệ sinh cá nhân và vệ
sinh môi trường bao gồm vệ sinh cá nhân, vệ sinh nhà xưởng, vệ sinh thiết bị và
dụng cụ, trên thực tế là đối với bất kỳ yếu tố nào có thể trở thành nguồn ô nhiễm
đối với sản phẩm.
Mọi nhân viên cần được chỉ dẫn
và khuyến khích báo cáo cho người quản lý trực tiếp của họ về bất kỳ điều kiện
vệ sinh nào (ví dụ như cây cỏ, thiết bị và con người…) mà họ cho là có thể gây
tác động bất lợi đến chất lượng sản phẩm.
Vệ sinh cá nhân
4.1. Tất cả các nhân viên
được kiểm tra sức khỏe trước khi được tuyển dụng và khám sức khỏe định
kỳ, bao gồm những chỉ tiêu sức khỏe liên quan đến những yêu cầu công việc của họ.
4.2. Nhân viên phải được huấn
luyện, đào tạo và thực hành tốt về vệ sinh cá nhân. Tất cả nhân viên
tham gia sản xuất đều phải tuân thủ các qui định vệ sinh cá nhân ở
mức độ cao.
4.3. Bất kì ai và khi nào
có biểu hiện ốm đau rõ rệt hoặc có vết thương hở hay những người đang mắc các bệnh hoặc chứng bệnh như lao tiến triển, tiêu chảy cấp
tính, bệnh tả, lỵ, thương hàn, viêm gan vi rút A hoặc E
cấp tính, viêm đường hô hấp cấp tính, viêm da nhiễm trùng cấp có thể
ảnh hưởng bất lợi đến chất lượng sản phẩm đều không được phép tham
gia xử lý nguyên liệu ban đầu, vật liệu bao gói, nguyên vật liệu trong
quá trình sản xuất và thành phẩm cho tới khi tình trạng sức khỏe của
họ được đánh giá là không còn có nguy cơ.
4.4. Nhân viên vận hành cần
phải tránh tiếp xúc trực tiếp bằng tay với nguyên liệu ban đầu, vật
liệu bao gói trực tiếp, sản phẩm trung gian và bán thành phẩm. Nếu
không tránh khỏi việc tiếp xúc đó thì cần phải rửa tay sạch sẽ và mang bao tay
phù hợp.
4.5. Để bảo vệ sản phẩm khỏi bị
ô nhiễm và an toàn cho người lao động, nhân viên cần phải mang bảo hộ lao động
phù hợp với nhiệm vụ được giao. Bảo hộ lao động sau khi dùng phải được
để trong đồ chứa đựng đậy kín cho tới khi được giặt sạch.
4.6. Chỉ những người có nhiệm vụ
mới được phép đi vào khu vực sản xuất. Khách tham quan hoặc những người chưa được
đào tạo vệ sinh cá nhân thì tốt nhất là không nên đi vào các khu vực sản xuất
và kiểm nghiệm. Trường hợp cần thiết thì họ cần được cung cấp các thông tin
liên quan, nhất là quy định vệ sinh cá nhân, thay trang phục bảo hộ và phải được
giám sát chặt chẽ.
4.7. Không được phép hút
thuốc, ăn uống, nhai, để thực phẩm, đồ uống và thuốc lá cũng như
thuốc chữa bệnh của cá nhân trong khu vực sản xuất, phòng kiểm tra
chất lượng và khu vực bảo quản hoặc trong các khu vực khác có thể
gây ảnh hưởng bất lợi tới chất lượng sản phẩm.
4.8. Đồ trang sức, đồng hồ đeo
tay bị cấm mang vào khu vực sản xuất. Với những đồ trang sức hay đồ vật không
thể tháo được thì chúng cần phải bao bằng vật dụng được vệ sinh sạch sẽ, không
gây thôi nhiễm.
Vệ sinh nhà xưởng
4.9. Nhà xưởng sản xuất phải được
thiết kế và xây dựng phù hợp, thuận tiện cho việc vệ sinh sạch sẽ.
4.10. Nhà vệ sinh có thông gió
tốt, phòng rửa tay và phòng thay bảo hộ lao động cần được bố trí phù hợp tại
các khu vực cần thiết.
4.11. Phải có đủ tủ để bảo quản
quần áo và vật dụng cá nhân ở các khu vực cần thiết.
4.12. Việc nấu ăn, lưu giữ thức
ăn và nơi ăn uống phải thực hiện ở khu vực riêng như phòng ăn hoặc căng tin.
Các vật dụng trong những phòng này cũng phải bảo đảm yêu cầu vệ sinh. Các phòng
này không được mở trực tiếp vào các khu vực có kiểm soát như khu vực sản xuất
và khu vực bảo quản nguyên vật liệu và thành phẩm.
4.13. Nguyên vật liệu phế thải
không được phép để lưu cữu. Chúng phải được thu gom vào các dụng cụ phù hợp để
đưa về nơi tập kết bên ngoài nhà xưởng và được xử lý thường xuyên một cách an
toàn, hợp vệ sinh theo quy định.
4.14. Chất diệt các loài gậm nhấm,
côn trùng, chất tẩy uế và những vật liệu làm vệ sinh không được phép gây ô nhiễm
cho trang thiết bị, nguyên liệu thô, vật liệu bao gói, nguyên liệu trong quá
trình sản xuất và thành phẩm. Cần có chương trình kiểm soát các loài vật gây hại,
các loại hồ sơ như sơ đồ đường đi, dự tính mức độ và hiệu quả biện pháp kiểm
soát côn trùng. Trong trường hợp thực hiện theo hợp đồng thì cần phải có thoả
thuận nội dung bằng văn bản.
4.15. Phải có các quy trình vệ
sinh bằng văn bản quy định rõ trách nhiệm và mô tả như lịch làm vệ sinh, biện
pháp, trang thiết bị, chất dùng để vệ sinh và các dụng cụ làm vệ sinh. Các quy
trình này phải được tuân thủ nghiêm túc.
4.16. Không được phép nuôi, giữ
vật nuôi trong kho, xưởng sản xuất.
Vệ sinh trang thiết bị, dụng
cụ
4.17. Trang thiết bị, dụng cụ
sau khi sử dụng phải được làm sạch cả bên trong và bên ngoài theo các quy trình
đã được thiết lập. Trang thiết bị sạch phải được bảo quản ở điều kiện sạch, được
nhận dạng tình trạng sạch và phải được kiểm tra tình trạng sạch trước khi sử dụng.
4.18. Ưu tiên các phương pháp
làm sạch ướt hoặc hút chân không. Tránh sử dụng khí nén và bàn chải; nếu phải sử
dụng thì cần phải hạn chế tối đa nguy cơ gây ô nhiễm đối với sản phẩm.
4.19. Các chất tẩy rửa và trang
thiết bị rửa và làm sạch không được trở thành nguồn gây ô nhiễm. Việc lựa chọn
phương pháp vệ sinh và chất tẩy rửa cần hết sức lưu ý và phải được giải thích
rõ ràng.
4.20. Phải có đủ không gian (tốt
nhất là tách riêng khỏi các khu vực chế biến) để làm sạch và bảo quản các loại
trang thiết bị di động và các dụng cụ bao gồm cả việc bảo quản các chất làm sạch.
4.21. Phải xây dựng các quy
trình bằng văn bản quy định việc làm sạch và vệ sinh trang thiết bị, dụng cụ, dụng
cụ chứa đựng dùng trong sản xuất thực phẩm bảo vệ sức khỏe. Các quy trình này
phải được tuân thủ nghiêm túc.
4.22. Các quy trình này phải bảo
đảm ngăn ngừa ô nhiễm đến trang thiết bị do các chất tẩy rửa hoặc làm vệ sinh
và phải có ít nhất các nội dung sau:
4.22.1. Trách nhiệm làm sạch;
4.22.2. Lịch trình, kế hoạch làm sạch;
4.22.3. Phương pháp làm sạch;
4.22.4. Trang thiết bị và vật liệu dùng để làm sạch;
4.22.5. Thao tác tháo rời và lắp ráp lại các loại
trang thiết bị;
4.22.6. Gỡ bỏ phiếu nhận dạng liên quan đến lô sản
phẩm trước đó;
4.22.7. Bảo vệ các trang thiết bị, dụng cụ làm vệ
sinh khỏi bị ô nhiễm trước khi sử dụng.
4.23. Hồ sơ vệ sinh bao gồm các
kết quả kiểm tra tình trạng vệ sinh trang thiết bị dụng cụ trước khi sử dụng đều
phải được lưu giữ.
V. Hồ sơ tài liệu
Nguyên tắc
Hồ sơ tài liệu tốt là một phần
thiết yếu của hệ thống bảo đảm chất lượng. Hồ sơ tài liệu viết rõ ràng, ngăn ngừa
sai sót do truyền đạt bằng lời nói và cho phép truy xuất lịch sử của lô sản phẩm,
từ khi tiếp nhận nguyên liệu ban đầu đến khi phân phối thành phẩm. Hồ sơ tài liệu
phải ghi chép những hoạt động đã thực hiện để duy trì, bảo quản, kiểm soát chất
lượng, phân phối và các vấn đề liên quan đến Thực hành sản xuất tốt.
Phải có sẵn một hệ thống hồ sơ
tài liệu cho các hoạt động sản xuất. Hệ thống này bao gồm các công thức sản xuất,
hướng dẫn, tiêu chuẩn và quy trình. Những hồ sơ tài liệu này phải được thiết lập
rõ ràng và không được phép có sai sót.
Quy định chung
5.1. Hệ thống tài liệu phải có
toàn bộ hồ sơ ghi chép về lịch sử của mỗi lô sản phẩm. Hệ thống này phải đầy đủ
để điều tra và truy xuất bất kỳ những sản phẩm có sai sót nào.
5.2. Các hồ sơ tài liệu cần chứa
tất cả thông tin cần thiết, được cập nhật và bất cứ điều chỉnh nào cũng cần phải
được phê duyệt chính thức. Hệ thống này bao gồm toàn bộ kết quả xem xét định kỳ
và đột xuất khi cần.
5.3. Những hồ sơ ghi chép liên
quan đến sản phẩm cần phải lưu trữ ít nhất một (01) năm sau ngày hết hạn sử dụng
của lô thành phẩm.
5.4. Các hồ sơ tài liệu cần được
thiết kế, chuẩn bị, rà soát và được phân phát cẩn thận. Việc sao chép tài liệu
để làm việc từ tài liệu gốc thì không được phép có bất kỳ sai lỗi nào do quá
trình nhân bản. Các tài liệu sao chép phải rõ ràng, dễ đọc và phải được phép
sao chép.
5.5. Hồ sơ tài liệu phải được
người có trách nhiệm và thẩm quyền phê chuẩn, ký và ghi ngày tháng.
5.6. Hồ sơ tài liệu cần phải có
nội dung dễ hiểu; tiêu đề, bản chất, mục đích cần phải được mô tả rõ ràng. Hồ
sơ tài liệu phải được thiết kế chuẩn và kiểm tra dễ dàng.
5.7. Hồ sơ tài liệu phải thường
xuyên được rà soát và cập nhật. Cần phải có hệ thống ngăn ngừa việc vô ý sử dụng
những phiên bản cũ của hồ sơ tài liệu đã được sửa đổi.
5.8. Hồ sơ tài liệu không được
viết tay, trừ việc nhập dữ liệu vào nơi hồ sơ tài liệu yêu cầu. Việc nhập dữ liệu
cần phải được thực hiện một cách rõ ràng, dễ đọc và không được viết đè. Không
chừa khoảng trống đủ để chèn thêm số liệu.
5.9. Bất kỳ sự sửa chữa nào khi
nhập dữ liệu cũng cần phải được ký tên, ghi rõ ngày tháng và lý do sửa. Hồ sơ
sau khi sửa cần phải cho phép đọc được thông tin gốc trước đó.
5.10. Hồ sơ ghi chép phải được
thực hiện hoặc hoàn thành ngay tại thời điểm mà mỗi hành động được diễn ra. Bằng
cách đó tất cả các hoạt động quan trọng liên quan đến việc sản xuất sản phẩm sẽ
truy xuất được.
5.11. Dữ liệu có thể được ghi
chép bằng hệ thống điện tử, ảnh chụp hoặc các phương tiện có độ tin cậy khác
nhưng cần sẵn có các quy trình thao tác chi tiết liên quan đến hệ thống đó và độ
chính xác của các bản ghi dữ liệu này cần được kiểm tra, đánh giá lại. Nếu các
hồ sơ tài liệu này được quản lý bằng phương pháp xử lý dữ liệu điện tử thì chỉ
người có trách nhiệm mới được phép nhập hay thay đổi dữ liệu trong máy tính và
phải ghi chép khi có bất kỳ sự thay đổi và xoá bỏ nào. Việc truy cập dữ liệu cần
phải được hạn chế bằng mật khẩu hoặc các biện pháp khác và kết quả nhập những dữ
liệu quan trọng phải được kiểm tra, đánh giá độc lập. Hồ sơ lô sản phẩm lưu giữ
dưới dạng điện tử cần phải được bảo vệ và sao lưu lại. Đặc biệt, các dữ liệu
này phải luôn sẵn sàng để truy cập trong thời gian lưu giữ.
5.12. Nhà sản xuất phải thực hiện
đúng quy định trong các quy trình đã được phê duyệt. Trường hợp có sự thay đổi
trong thực tế thì những quy trình có liên quan phải được cập nhật ngay sau đó.
Sau khi quy trình được phê duyệt lại thì phải tiến hành đào tạo ngay để bảo đảm
chắc chắn là nhân viên sẽ thực hiện đúng quy trình đã được phê duyệt.
Hồ sơ kiểm soát chất lượng
5.13. Phòng kiểm soát chất lượng
phải luôn sẵn có các tài liệu hồ sơ lô sản phẩm và những hồ sơ tài liệu sau:
5.13.1. Tiêu chuẩn kỹ thuật;
5.13.2. Quy trình lấy mẫu;
5.13.3. Các quy trình phân tích
và hồ sơ ghi chép (bao gồm những bảng tính toán/dữ liệu gốc và/hoặc sổ kiểm
nghiệm);
5.13.4. Các báo cáo phân
tích/kiểm nghiệm và/hoặc các giấy chứng nhận phân tích/kiểm nghiệm;
5.13.5. Dữ liệu giám sát môi
trường ở những nơi có yêu cầu;
5.13.6. Quy trình và hồ sơ ghi
chép về hiệu chuẩn thiết bị đo lường và việc bảo trì, bảo dưỡng trang thiết bị
phân tích;
5.14. Bất kỳ hồ sơ tài liệu kiểm
soát chất lượng nào liên quan đến việc ghi chép của một lô sản phẩm cần phải được
giữ lại trong ít nhất một (01) năm sau ngày hết hạn sử dụng của lô thành phẩm
đó.
Các tài liệu kỹ thuật
5.15. Các nguyên vật liệu được
sử dụng trong sản phẩm cần được xử lý theo cách phù hợp và được sản xuất trong
điều kiện được kiểm soát hợp lý để tránh lây nhiễm chéo. Hồ sơ truy xuất nguồn
gốc nguyên vật liệu và nhà cung cấp là tài liệu quan trọng đối với chất lượng
thành phẩm và phải luôn có sẵn.
Tài liệu kỹ thuật về nguyên
liệu tự nhiên
5.16. Tài liệu kỹ thuật về
nguyên liệu tự nhiên bao gồm các nội dung tương ứng sau đây:
5.16.1. Tên khoa học và tên
riêng nếu có;
5.16.2. Chi tiết nguồn gốc của
nguyên liệu tự nhiên (quốc gia hay vùng miền xuất xứ và nơi trồng, thời gian
thu hoạch, quy trình thu hái, các loại thuốc trừ sâu đã sử dụng…);
5.16.3. Bộ phận dùng (là toàn bộ
hay chỉ một phần của thực vật/động vật được sử dụng làm nguyên liệu tự nhiên);
5.16.4. Nguyên liệu tự nhiên là
loại thực vật/động vật ở dạng khô thì cần nêu rõ biện pháp đã làm khô sản phẩm;
5.16.5. Mô tả/nhận dạng bằng hình
ảnh của loại nguyên liệu tự nhiên; kết quả kiểm tra đại thể và/hoặc vi thể;
5.16.6. Điều kiện bảo quản và
lưu ý khi cần thiết;
5.16.7. Hạn sử dụng, nếu có;
5.17. Cần có các quy trình thực
hiện những chỉ tiêu phù hợp sau đây:
5.17.1. Định tính, nếu có thể,
các thành phần hoạt tính đã biết hoặc các chất nhận dạng đặc trưng;
5.17.2. Định lượng, nếu có thể,
các thành phần có hoạt tính trị liệu đã biết hoặc các chất nhận dạng đặc trưng;
5.17.3. Xác định giới hạn: hàm
lượng tro, các loại dầu thiết yếu và giảm khối lượng do làm khô;
5.17.4. Xác định kim loại nặng,
chất có khả năng gây ô nhiễm và thành phần ngoại lai hoặc giả mạo;
5.17.5. Xác định hoạt độ phóng
xạ, độc tố nấm, vi nấm và ô nhiễm do vi sinh vật và nấm;
5.17.6. Xác định tồn dư dung
môi trong các loại cao nguyên liệu tự nhiên hoặc trong các thành phẩm nếu có thể;
5.17.7. Các chỉ tiêu kiểm nghiệm
khác theo yêu cầu.
Tài liệu kỹ thuật về nguyên
liệu ban đầu và vật liệu đóng gói
5.18. Tài liệu kỹ thuật về
nguyên liệu ban đầu và vật liệu đóng gói (xem Mục 5.17 nếu là nguyên liệu tự
nhiên) gồm các nội dung sau:
5.18.1. Mô tả nguyên vật liệu
bao gồm:
5.18.1.1. Tên và mã số tham chiếu
nội bộ;
5.18.1.2. Tham chiếu Dược điển
(nếu có);
5.18.1.3. Nhà cung cấp, nếu có
thể cả nhà sản xuất nguyên liệu đó;
5.18.1.4. Mẫu bao bì in sẵn.
5.18.2. Các hướng dẫn lấy mẫu
và kiểm nghiệm hoặc tài liệu tham chiếu quy trình áp dụng.
5.18.3. Các yêu cầu về mức giới
hạn đối với các thử nghiệm định tính và định lượng.
5.18.4. Điều kiện bảo quản và
các lưu ý đặc biệt.
5.18.5. Thời gian bảo quản tối
đa trước khi kiểm tra lại.
Tài liệu kỹ thuật về sản phẩm
trung gian và bán thành phẩm
5.19. Cần có các tài liệu kỹ
thuật về sản phẩm trung gian và bán thành phẩm khi chúng được mua về hoặc chuyển
đến hoặc các dữ liệu về sản phẩm trung gian dùng để đánh giá thành phẩm. Tài liệu
kỹ thuật này cần tương đồng và phù hợp với tài liệu kỹ thuật của các nguyên liệu
ban đầu hoặc của thành phẩm.
Tài liệu kỹ thuật về thành
phẩm
5.20. Tài liệu kỹ thuật về
thành phẩm gồm những chỉ tiêu thích hợp sau đây:
5.20.1. Giới hạn về vi sinh vật;
5.20.2. Giới hạn về kim loại nặng;
5.20.3. Độ đồng nhất về khối lượng
(đối với viên nén và viên nang), độ tan rã (đối với viên nén, viên nang, viên
hoàn), độ cứng và độ bào mòn (đối với viên nén) và độ nhớt (đối với sản phẩm dạng
lỏng dùng uống và dùng ngoài);
5.20.4. Chỉ tiêu cảm quan như
màu sắc, mùi vị, cấu trúc, kích cỡ…
5.20.5. Các chỉ tiêu khác theo
yêu cầu.
5.21. Các nội dung khác:
5.21.1. Tên sản phẩm và mã tham
chiếu nội bộ (nếu áp dụng);
5.21.2. Công thức hoặc công thức
tham chiếu;
5.21.3. Mô tả dạng sản phẩm và
quy cách đóng gói;
5.21.4. Hướng dẫn lấy mẫu và kiểm
nghiệm hoặc quy trình tham chiếu (nếu áp dụng);
5.21.5. Định tính/định lượng
(và giới hạn được chấp nhận) theo yêu cầu;
5.21.6. Điều kiện bảo quản và cảnh
báo (nếu có);
5.21.7. Hạn sử dụng.
Tài liệu sản xuất (xem
Mục 11.5)
Công thức sản xuất và hướng
dẫn chế biến sản phẩm
Phải sẵn có công thức sản xuất
và hướng dẫn chế biến được phê duyệt chính thức cho mỗi sản phẩm và mỗi cỡ lô sản
xuất và thường được gộp chung trong cùng một tài liệu.
5.22. Công thức sản xuất gồm những
nội dung cơ bản sau đây:
5.22.1. Tên sản phẩm và mã số
tham chiếu liên quan đến tiêu chuẩn kỹ thuật của sản phẩm đó (nếu có);
5.22.2. Mô tả dạng sản phẩm, hàm
lượng các thành phần có hoạt tính sinh học và cỡ lô;
5.22.3. Danh mục thành phần và
số lượng các nguyên liệu ban đầu có trong công thức; mỗi thành phần được mô tả
bằng tên và mã nguyên liệu tương ứng. Cần phải nêu rõ bất kỳ chất nào có thể mất
đi trong quá trình chế biến;
5.22.4. Sản lượng thành phẩm dự
kiến với giới hạn cho phép và sản lượng sản phẩm trung gian (nếu có thể).
5.23. Hướng dẫn chế biến gồm những
nội dung cơ bản sau đây:
5.23.1. Nơi chế biến và trang
thiết bị chính được sử dụng;
5.23.2. Phương pháp hoặc tham
chiếu phương pháp sử dụng để cài đặt trang thiết bị chế biến (ví dụ như làm vệ
sinh, lắp ráp, hiệu chỉnh/hiệu chuẩn);
5.23.3. Mô tả chi tiết các thao
tác trong từng công đoạn chế biến (ví dụ kiểm tra nguyên vật liệu, xử lý sơ bộ,
trình tự nguyên liệu cho vào, thời gian trộn, nhiệt độ);
5.23.4. Hướng dẫn đối với bất kỳ
hoạt động kiểm tra trong quá trình nào và giới hạn quy định tương ứng;
5.23.5. Nếu cần thiết, có yêu cầu
về bảo quản bán thành phẩm bao gồm dụng cụ chứa đựng, nhãn mác và điều kiện bảo
quản đặc biệt (nếu có yêu cầu);
5.23.6. Các cảnh báo cần lưu ý.
5.24. Hướng dẫn chế biến sản phẩm
phải mô tả các thao tác được thực hiện ngay từ nguyên liệu thô (chẳng hạn như
phân loại, làm sạch, làm khô, cắt/nghiền/rây), thời gian làm khô, nhiệt độ,
phương pháp kiểm tra mảnh hoặc kích thước hạt… Mô tả cụ thể cách thức rây hoặc
các phương pháp khác để loại bỏ thành phần lạ.
5.25. Phải có hướng dẫn bằng
văn bản và hồ sơ ghi chép về việc kiểm tra từng thùng/bao chứa nhằm phát hiện sự
giả mạo/nhái, dấu hiệu ôi thiu, các thành phần lạ như mảnh kim loại, thủy tinh,
đá, đất cát, chất thải hoặc xác động vật… có trong nguyên liệu/sản phẩm.
5.26. Đối với hoạt động chiết
xuất, hướng dẫn cần nêu chi tiết các nội dung như nguyên liệu hoặc dung môi, thời
gian/nhiệt độ chiết xuất, các bước cô đặc và phương pháp áp dụng.
Hướng dẫn đóng gói
5.27. Cần phải có hướng dẫn
đóng gói được phê duyệt chính thức cho mỗi sản phẩm, quy cách đóng gói sản phẩm.
Hướng dẫn này gồm những nội dung cơ bản sau đây:
5.27.1. Tên sản phẩm;
5.27.2. Mô tả dạng sản phẩm,
hàm lượng các thành phần có hoạt tính sinh học (nếu có thể);
5.27.3. Quy cách đóng gói bao gồm
số lượng, khối lượng hoặc thể tích sản phẩm chứa đựng trong bao bì ngoài;
5.27.4. Danh mục đầy đủ tất cả
các vật liệu bao gói cần cho một cỡ lô chuẩn bao gồm số lượng, kích thước/kiểu
dáng và mã số hoặc số tham chiếu liên quan đến tiêu chuẩn kỹ thuật của những vật
liệu bao gói đó (nếu có);
5.27.5. Nếu có thể, có mẫu bao
bì in sẵn hoặc bản chụp của bao bì in sẵn, và thông tin chỉ vị trí số lô và hạn
sử dụng được in/gắn;
5.27.6. Các cảnh báo cần lưu ý
bao gồm việc kiểm tra cẩn thận khu vực và trang thiết bị đóng gói để chắc chắn
là dây chuyền đã được dọn quang trước khi tiến hành đóng gói;
5.27.7. Mô tả thao tác đóng gói
bao gồm bất cứ thao tác bổ sung quan trọng nào và trang thiết bị có sử dụng;
5.27.8. Các chi tiết của hoạt động
kiểm tra trong quá trình bao gồm hướng dẫn lấy mẫu và giới hạn chấp nhận.
Hồ sơ chế biến lô
5.28. Hồ sơ chế biến lô là một
phần của hồ sơ lô sản phẩm và cần được lưu giữ cho mỗi một lô sản xuất. Hồ sơ
này cần dựa trên các phần liên quan của Công thức sản xuất và Hướng dẫn chế biến
đã được duyệt và hiện đang sử dụng. Phương pháp chuẩn bị hồ sơ cần được thực hiện
sao cho tránh được sai sót do việc sao chép gây ra. Hồ sơ chế biến lô phải có số
lô sản phẩm đang sản xuất.
5.29. Trước khi bắt đầu bất kỳ
hoạt động chế biến nào, cần phải kiểm tra và ghi chép lại để bảo đảm trang thiết
bị và nơi sản xuất không còn những sản phẩm trước đó; hồ sơ tài liệu hoặc
nguyên vật liệu không cần thiết và trang thiết bị đã sạch, phù hợp để sử dụng
cho việc chế biến lô hiện tại.
5.30. Trong suốt quá trình chế
biến, những thông tin sau đây phải ghi chép vào thời điểm thực hiện mỗi thao
tác; người chịu trách nhiệm chế biến phải ký tên, ghi rõ ngày tháng sau khi
hoàn thành mỗi công đoạn chế biến:
5.30.1. Tên sản phẩm;
5.30.2. Ngày giờ bắt đầu quá
trình chế biến, khoảng thời gian sản xuất của từng công đoạn chính và ngày giờ
hoàn thành quá trình chế biến;
5.30.3. Tên người chịu trách
nhiệm cho mỗi công đoạn sản xuất;
5.30.4. Thời gian và chữ ký của
nhân viên thực hiện các bước sản xuất chính khác nhau và của người kiểm tra mỗi
bước tương ứng khi cần thiết (ví dụ như khi cân);
5.30.5. Số lô và/hoặc số phiếu
kiểm nghiệm và khối lượng thực tế của mỗi nguyên liệu ban đầu (bao gồm số lô và
khối lượng của bất kỳ nguyên liệu phục hồi hoặc tái chế nào);
5.30.6. Bất kỳ thao tác chế biến
hoặc sự việc có liên quan nào và trang thiết bị chính được sử dụng;
5.30.7. Bản ghi nội dung kiểm
tra trong quá trình sản xuất, ngày tháng, chữ ký người thực hiện và kết quả thu
được;
5.30.8. Sản lượng thu được ở mỗi
công đoạn sản xuất chính khác nhau;
5.30.9. Ghi lại chi tiết những
sự cố đặc biệt đối với bất kỳ sai lệch nào so với Công thức sản xuất, Hướng dẫn
chế biến sản phẩm và có chữ ký của người có thẩm quyền.
Hồ sơ đóng gói lô
5.31. Hồ sơ đóng gói lô là một
phần của hồ sơ lô sản phẩm và cần được lưu giữ cho mỗi lô hoặc một phần lô đã
chế biến. Hồ sơ này cần phải dựa trên các nội dung có liên quan được quy định
trong Hướng dẫn đóng gói và cần được thiết lập một cách hợp lý để tránh những
sai sót do việc sao chép gây nên. Hồ sơ cần ghi rõ số lô, số lượng bán thành phẩm
đưa vào đóng gói cũng như số lô và số lượng thành phẩm dự kiến thu được.
5.32. Trước khi bắt đầu bất kỳ
hoạt động đóng gói nào, cần phải kiểm tra và ghi chép lại để bảo đảm trang thiết
bị và nơi sản xuất không còn những sản phẩm trước đó, tài liệu hoặc nguyên vật
liệu không cần thiết cho việc đóng gói lô hiện tại và trang thiết bị đã sạch,
phù hợp để sử dụng.
5.33. Những thông tin sau đây
phải ghi chép vào thời điểm sản xuất và người chịu trách nhiệm đóng gói phải ký
tên, ghi rõ ngày tháng sau khi hoàn thành công đoạn đóng gói tương ứng:
5.33.1. Tên sản phẩm;
5.33.2. Ngày và giờ thực hiện
thao tác đóng gói. Trong trường hợp có nguy cơ gây nhiễm sản phẩm, hoạt động
đóng gói cần được hoàn thành ngay trong ngày;
5.33.3. Tên người chịu trách
nhiệm thực hiện thao tác đóng gói;
5.33.4. Ngày tháng và chữ ký của
nhân viên sản xuất ở các bước chính;
5.33.5. Bản ghi kết quả kiểm
tra nhận dạng và việc tuân thủ hướng dẫn đóng gói kể cả các kết quả kiểm tra
trong quá trình đóng gói;
5.33.6. Chi tiết các thao tác
đóng gói đã thực hiện bao gồm trang thiết bị và dây chuyền đóng gói đã sử dụng;
5.33.7. Bất cứ khi nào có thể,
lưu lại mẫu bao bì in sẵn đã sử dụng trong đó có thông tin số lô, hạn sử dụng
và bất kỳ nội dung in thêm nào;
5.33.8. Các chi tiết về bất kỳ
sự cố đặc biệt hoặc hiện tượng bất thường nào so với Công thức sản xuất và Hướng
dẫn chế biến/đóng gói phải được người có thẩm quyền ký và ghi rõ ngày tháng;
5.33.9. Số lượng, số tham chiếu
hoặc nhãn nhận dạng các loại bao bì in sẵn và bán thành phẩm đã cấp phát/sử dụng/hủy
bỏ/trả lại kho và lượng sản phẩm thu được để sử dụng cho việc đối chiếu.
Quy trình thao tác chuẩn và
hồ sơ ghi chép
5.34. Cần có quy trình bằng văn
bản và hồ sơ ghi chép từng đợt nhập nguyên liệu ban đầu và vật liệu đóng gói.
Hồ sơ nhận hàng cần có:
5.34.1. Tên nguyên vật liệu
trên phiếu giao hàng và trên nhãn bao chứa;
5.34.2. Tên nội bộ và/hoặc mã số
nguyên vật liệu (nếu khác so với tên nguyên vật liệu trên phiếu giao hàng và
trên bao hàng);
5.34.3. Ngày nhận, ngày và chữ
ký của người nhận hàng;
5.34.4. Tên nhà cung cấp và nhà
sản xuất;
5.34.5. Số lô hoặc số tham chiếu
của nhà sản xuất;
5.34.6. Số lượng tổng cộng và số
thùng hàng đã nhận;
5.34.7. Số lô được quy định sau
khi nhận;
5.34.8. Các nhận xét có liên
quan khác (ví dụ tình trạng bao hàng).
5.35. Cần có quy trình đối với
việc dán nhãn, biệt trữ/cách ly và bảo quản đối với nguyên liệu ban đầu, vật liệu
bao gói và các nguyên vật liệu khác.
5.36. Cần có các quy trình thao
tác chuẩn cho việc vận hành mỗi trang thiết bị và được đặt gần trang thiết bị
đó.
5.37. Cần có các quy trình thao
tác chuẩn cho việc lấy mẫu, trong đó chỉ rõ (những) người được quyền lấy mẫu, dụng
cụ và hướng dẫn lấy mẫu.
5.38. Cần có quy trình thao tác
chuẩn mô tả chi tiết hệ thống đánh số lô/mẻ nhằm bảo đảm sao cho mỗi lô sản phẩm
trung gian, bán thành phẩm hay thành phẩm được xác định bởi một số lô cụ thể.
Quy trình đánh số này sẽ bảo đảm rằng không có sự lặp lại về các số lô; quy
trình này cũng được áp dụng với việc tái chế.
5.39. Việc đánh số lô phải được
ghi chép ngay lập tức, ví dụ như ghi vào sổ theo dõi. Nội dung ghi chép gồm
ngày tháng đánh số lô, dấu hiệu nhận dạng sản phẩm và cỡ lô.
5.40. Quy định đánh số lô đối với
sản phẩm ở giai đoạn chế biến và sản phẩm ở giai đoạn đóng gói phải có mối liên
quan với nhau.
5.41. Cần có quy trình bằng văn
bản quy định đối với việc biệt trữ/cách ly, chấp nhận và không chấp nhận đối với
nguyên vật liệu và sản phẩm, đặc biệt là việc xem xét để cho phép sản phẩm được
xuất xưởng đưa ra lưu thông bởi người có thẩm quyền.
5.42. Cần phải lưu giữ hồ sơ
phân phối cho mỗi lô sản phẩm để thuận lợi cho việc thu hồi khi cần thiết.
5.43. Cần phải có các quy trình
thao tác chuẩn và hồ sơ ghi chép liên quan việc thực hiện hoặc kết luận cho các
hoạt động sau đây:
5.43.1. Việc lắp đặt trang thiết
bị;
5.43.2. Việc vận hành và hiệu
chuẩn thiết bị phân tích;
5.43.3. Bảo trì/bảo dưỡng, làm
sạch và vệ sinh trang thiết bị, nhà xưởng;
5.43.4. Những vấn để về nhân sự
bao gồm đánh giá nhân viên, đào tạo Thực hành sản xuất tốt, trang phục bảo hộ
và vệ sinh cá nhân;
5.43.5. Việc theo dõi/giám sát
môi trường;
5.43.6. Việc kiểm soát côn
trùng và động vật gây hại;
5.43.7. Phản ứng bất lợi, khiếu
nại và thu hồi sản phẩm;
5.43.8. Sản phẩm trả lại và đổi
lại, nguyên liệu/sản phẩm bị loại;
5.43.9. Tiêu hủy nguyên vật liệu/sản
phẩm bị loại;
5.43.10. Tự kiểm tra/đánh giá
chất lượng.
5.44. Phải lưu giữ tài liệu về
các trang thiết bị chính và phải ghi chép lại bất kỳ việc hiệu chuẩn, bảo trì/bảo
dưỡng, vệ sinh hoặc các thao tác sửa chữa, ghi rõ ngày tháng và thông tin về
người đã thực hiện các hoạt động này.
5.45. Sổ nhật ký phải ghi theo
thứ tự thời gian việc sử dụng các trang thiết bị và nơi chế biến sản phẩm.
5.46. Một số quy trình, tài liệu
kỹ thuật và/hoặc hồ sơ nêu trên có thể được gộp chung thành một tập tài liệu cụ
thể.
VI. Sản xuất
Nguyên tắc
Với điều kiện nhà xưởng và
trang thiết bị hiện có, quá trình sản xuất phải đủ khả năng để bảo đảm thu được
sản phẩm đạt chất lượng theo yêu cầu. Cần có các quy trình sản xuất để bảo đảm
rằng những hoạt động sản xuất, kiểm soát chất lượng và nhân sự đã được quy định
một cách chi tiết cụ thể trong các hồ sơ tài liệu có liên quan.
Quy định chung
6.1. Hoạt động sản xuất phải được
thực hiện và giám sát bởi người được giao nhiệm vụ.
6.2. Tất cả các thao tác xử lý
nguyên vật liệu và sản phẩm như tiếp nhận, biệt trữ, lấy mẫu, bảo quản, dán
nhãn, cấp phát, chế biến, đóng gói và phân phối đều phải thực hiện theo đúng
các quy trình đã ban hành hoặc các hướng dẫn và ghi chép lại khi cần thiết.
6.3. Tất cả nguyên vật liệu đầu
vào phải được kiểm tra để bảo đảm lô hàng phù hợp với đơn hàng. Bao bì chứa đựng
phải được làm sạch và được dán nhãn có đầy đủ thông tin cần thiết.
6.4. Bao chứa hàng bị hỏng hoặc
có bất kỳ vấn đề nào có thể có ảnh hưởng đến chất lượng nguyên vật liệu cần phải
được điều tra, ghi chép và báo cáo với Bộ phận kiểm soát chất lượng.
6.5. Nguyên vật liệu đầu vào và
thành phẩm cần phải được biệt trữ/cách ly bằng biện pháp cơ học hoặc biện pháp
quản lý phù hợp khác ngay sau khi tiếp nhận hoặc chế biến cho đến khi được cho
phép sử dụng hoặc phân phối.
6.6. Sản phẩm trung gian và bán
thành phẩm mua về phải được kiểm soát ngay khi tiếp nhận như đối với nguyên liệu
ban đầu.
6.7. Tất cả nguyên liệu và sản
phẩm phải được bảo quản ở điều kiện phù hợp theo quy định của nhà sản xuất và
phải được sắp xếp hợp lý để tiện cho việc quay vòng và đảo kho.
6.8. Việc kiểm tra sản lượng và
đối chiếu số lượng phải được thực hiện khi cần thiết để bảo đảm không có sự sai
lệch ngoài giới hạn cho phép.
6.9. Các thao tác đối với những
sản phẩm khác nhau thì không được thực hiện đồng thời hoặc liên tục trong cùng
một phòng trừ khi không có nguy cơ lẫn lộn hoặc nhiễm chéo.
6.10. Trong quá trình chế biến,
các nguyên liệu và sản phẩm phải được bảo vệ khỏi nguy cơ nhiễm khuẩn và các ô
nhiễm khác. Bất kỳ việc xử lý làm giảm thiểu vi nấm, vi sinh vật hay tạp nhiễm
nào khác đều phải được thực hiện theo quy trình và ghi chép lại.
6.11. Khi sơ chế, chế biến
nguyên liệu và sản phẩm khô cần thực hiện các biện pháp kiểm soát phù hợp để
ngăn ngừa phát sinh và phát tán bụi.
6.12. Trong suốt thời gian sản
xuất, tất cả nguyên vật liệu, vật dụng chứa đựng, khuôn mẫu và phụ tùng của
trang thiết bị và phòng sản xuất phải được dán nhãn hoặc có ký hiệu nhận dạng
phù hợp khác để chỉ rõ sản phẩm hoặc nguyên liệu đang được chế biến, số lô và
tên công đoạn sản xuất nếu cần.
6.13. Nhãn trên vật dụng chứa đựng,
trang thiết bị hoặc phòng sản xuất phải rõ ràng, dễ hiểu và theo mẫu quy định của
công ty. Tốt nhất nên sử dụng thêm màu sắc trên nhãn để chỉ rõ tình trạng (ví dụ
như biệt trữ/cách ly, chấp nhận, bị loại, sạch…).
6.14. Phải tiến hành kiểm tra để
bảo đảm các đường ống dẫn và những bộ phận khác của trang thiết bị vận chuyển sản
phẩm từ phòng/khu vực này sang phòng/khu vực khác đã đấu nối đúng cách.
6.15. Cần phải hạn chế ra vào
khu vực sản xuất, chỉ người có trách nhiệm mới được phép ra vào.
6.16. Nước sử dụng làm thành phần
trong công thức sản xuất hoặc để tráng sạch trang thiết bị/dụng cụ sản xuất cần
được xử lý để giảm thiểu tối đa ô nhiễm vi sinh vật.
Thẩm định
6.17. Hoạt động thẩm định cần
thiết để kiểm soát các bước trọng yếu trong quá trình sản xuất phải xác định rõ
ràng và lập thành hồ sơ tài liệu. Bất cứ sự thay đổi nào của nhà xưởng, thiết bị,
thử nghiệm và quy trình sản xuất có thể ảnh hưởng đến chất lượng sản phẩm đều
phải được thẩm định lại. Cần phải áp dụng phương thức đánh giá nguy cơ trong việc
xác định mức độ và phạm vi thẩm định.
(Xem Mục 11.2).
Phòng ngừa nhiễm chéo trong
sản xuất
6.18. Cần phải tránh việc nhiễm
một nguyên liệu ban đầu hoặc một sản phẩm bởi một nguyên liệu hoặc sản phẩm khác.
Nguy cơ nhiễm chéo xảy ra bất cứ lúc nào do không kiểm soát tốt sự phát tán bụi,
khí, hơi, bụi nước hoặc vi sinh vật từ nguyên vật liệu và sản phẩm trong quá
trình sản xuất, do các chất còn sót lại trên trang thiết bị/dụng cụ sản xuất hoặc
từ trang phục bảo hộ... Mức độ ảnh hưởng do nhiễm chéo phụ thuộc vào loại yếu tố
gây nhiễm và loại sản phẩm bị nhiễm.
6.19. Tránh việc nhiễm chéo bằng
cách sử dụng một số biện pháp kỹ thuật và tổ chức phù hợp sau:
6.19.1. Sản xuất ở các khu vực
riêng biệt hoặc sản xuất theo chiến dịch (tách biệt bằng thời gian sản xuất)
sau khi vệ sinh làm sạch có hiệu quả.
6.19.2. Lắp đặt chốt gió và hệ
thống thải khí phù hợp.
6.19.3. Hạn chế tối đa nguy cơ
ô nhiễm gây ra do sự tái tuần hoàn hoặc hồi lưu của không khí không được xử lý hoặc
xử lý không hiệu quả.
6.19.4. Mang trang phục bảo hộ
phù hợp ở những khu vực chế biến sản phẩm có nguy cơ nhiễm chéo đặc biệt.
6.19.5. Sử dụng các quy trình vệ
sinh và khử nhiễm đã được đánh giá hiệu quả làm sạch do trang thiết bị không được
làm vệ sinh sạch sẽ là nguồn gây nhiễm chéo phổ biến.
6.19.6. Sử dụng “hệ thống khép
kín” trong sản xuất.
6.19.7. Kiểm tra những chất còn
sót lại và gắn phiếu xác nhận trang thiết bị đã được làm sạch.
6.19.8. Có quy định riêng cho
hoạt động lấy mẫu, cân, trộn và thao tác chế biến đối với những nguyên liệu thực
vật thô gây bụi.
6.20. Các biện pháp ngăn ngừa
nhiễm chéo và hiệu quả của chúng cần được kiểm tra định kỳ theo quy trình đã được
phê duyệt.
Nguyên liệu ban đầu
6.21. Việc mua nguyên liệu ban
đầu là hoạt động quan trọng cần phải có sự tham gia của các nhân viên am hiểu về
nhà cung cấp.
6.22. Chỉ mua nguyên liệu ban đầu
của những nhà cung cấp đã được phê duyệt, tốt nhất là mua trực tiếp từ nhà sản
xuất. Cơ sở sản xuất thực phẩm bảo vệ sức khỏe cần thảo luận với nhà cung cấp về
tiêu chuẩn chất lượng các loại nguyên liệu dự kiến mua. Nhà sản xuất và nhà
cung cấp nên trao đổi và thống nhất về những khía cạnh trong sản xuất, kiểm
soát chất lượng nguyên liệu ban đầu bao gồm các yêu cầu về kiểm soát, ghi nhãn,
đóng gói cũng như các khiếu nại và từ chối mua. Cần phải đánh giá đầy đủ về nhà
cung cấp nguyên vật liệu và kết quả đánh giá phải được lưu lại.
Chương trình đánh giá nhà cung
cấp bao gồm việc lập danh sách các nhà cung cấp kể cả nhà cung cấp dự phòng,
đánh giá ban đầu trước khi đưa nhà cung cấp vào danh sách và đánh giá định kỳ
nhằm phục vụ cho việc thẩm định cơ sở của nhà cung cấp…
6.23. Trong mỗi đợt giao hàng,
các bao nguyên liệu cần phải được kiểm tra tính nguyên vẹn của bao bì, niêm
phong và sự phù hợp giữa phiếu giao hàng và nhãn hàng.
6.24. Nếu một đợt giao nguyên
liệu có nhiều lô khác nhau thì mỗi lô đều phải được lấy mẫu, kiểm nghiệm và phê
duyệt riêng.
6.25. Nguyên liệu trong khu vực
bảo quản phải được dán phiếu thông tin phù hợp. Phiếu này phải có ít nhất
các thông tin sau:
6.25.1. Tên và mã số tham chiếu
nội bộ nếu áp dụng;
6.25.2. Số lô ghi trong hoá
đơn;
6.25.3. Tình trạng nguyên liệu
(biệt trữ hoặc đang kiểm nghiệm hoặc được chấp nhận hay không chấp nhận);
6.26. Phải có các quy trình hoặc
biện pháp phù hợp để nhận biết được nguyên liệu bên trong mỗi bao nguyên liệu.
Cần xác định rõ những bao nguyên liệu đã được lấy mẫu.
6.27. Chỉ được sử dụng những
nguyên liệu ban đầu đã được bộ phận kiểm soát chất lượng duyệt xuất để sử dụng
và còn hạn sử dụng.
6.28. Nguyên liệu ban đầu chỉ
được cấp phát bởi người được giao trách nhiệm, theo quy trình đã được duyệt để
bảo đảm cấp phát đúng nguyên liệu, được cân đo chính xác và cho vào dụng cụ chứa
đựng sạch sẽ có nhãn phù hợp.
6.29. Mỗi nguyên liệu được cấp
phát và khối lượng hay thể tích tương ứng phải được kiểm tra một cách độc lập
và kết quả kiểm tra phải được ghi chép lại.
6.30. Các nguyên liệu cấp phát
cho mỗi lô phải được giữ cùng nhau và có phiếu nhận biết.
Thao tác chế biến: Sản phẩm
trung gian và bán thành phẩm
6.31. Trước khi đưa một công thức
sản phẩm vào sản xuất, cần phải đánh giá đầy đủ để chắc chắn rằng quy trình sản
xuất đó phù hợp và có khả năng lặp lại.
6.32. Nhân viên sản xuất phải
tuân thủ đúng các quy trình đã được phê duyệt trong tất cả các công đoạn sản xuất.
6.33. Bất kỳ sai khác nào so với
quy trình cũng phải được ghi chép và được sự đồng ý của Trưởng Bộ phận sản xuất
và Bộ phận kiểm soát chất lượng.
6.34. Trước khi bắt đầu bất cứ
hoạt động sản xuất nào, phải kiểm tra để bảo đảm rằng phòng sản xuất và trang
thiết bị không được có bất cứ nguyên vật liệu, sản phẩm hoặc hồ sơ tài liệu nào
không yêu cầu đối với việc sản xuất hiện tại.
6.35. Bất kỳ việc kiểm tra
trong quá trình và theo dõi môi trường sản xuất cần thiết nào cũng cần phải thực
hiện và ghi chép lại.
6.36. Trước khi dán nhãn hoặc
đánh dấu nhận dạng đối với nguyên vật liệu và trang thiết bị, các nhãn hoặc dấu
nhận dạng không còn phù hợp phải loại bỏ.
6.37. Sản lượng thực tế của mỗi
công đoạn sản xuất phải được ghi chép lại và đối chiếu so với sản lượng dự kiến.
Bất cứ sai lệch đáng kể nào so với sản lượng dự kiến đều phải ghi chép và điều
tra nguyên nhân.
6.38. Nguyên vật liệu và bán
thành phẩm phải được bảo quản ở điều kiện có kiểm soát.
Vật liệu bao gói
6.39. Việc mua, xử lý và kiểm
soát bao bì tiếp xúc trực tiếp và bao bì in sẵn phải thực hiện giống như đối với
nguyên liệu ban đầu.
6.40. Đặc biệt lưu ý đối với
bao bì in sẵn. Chúng phải được bảo quản trong điều kiện an ninh tốt để loại trừ
khả năng tiếp cận trái phép. Các loại nhãn rời và bao bì in sẵn dư lẻ khác phải
được bảo quản và vận chuyển trong thùng riêng được đóng kín để tránh lẫn lộn.
Chỉ có người được giao nhiệm vụ mới được phép cấp phát vật liệu bao gói theo
quy trình bằng văn bản đã được duyệt.
6.41. Phải có mã số hoặc ký hiệu
nhận dạng riêng cho mỗi lần giao nhận, cho mỗi lô bao bì in sẵn hoặc bao bì tiếp
xúc trực tiếp.
6.42. Bao bì tiếp xúc trực tiếp
hoặc bao bì in sẵn đã hết hạn hoặc không còn sử dụng nữa phải được huỷ bỏ và
ghi chép lại.
Thao tác đóng gói
6.43. Khi lập chương trình đóng
gói, phải đưa ra được các chú ý đặc biệt để giảm thiểu nguy cơ nhiễm chéo, lẫn
lộn hoặc bị tráo đổi. Không được đóng gói các lô hay sản phẩm khác nhau trong
cùng một khu vực trừ khi có vách ngăn cơ học hoặc một hệ thống ngăn cách nào
khác có mức bảo đảm tương đương.
6.44. Trước khi bắt đầu thao
tác đóng gói, phải kiểm tra để bảo đảm rằng phòng sản xuất, dây chuyền đóng
gói, thiết bị in và trang thiết bị khác đã được làm sạch và không có bất kỳ sản
phẩm, nguyên vật liệu hoặc hồ sơ tài liệu sử dụng không yêu cầu đối với việc sản
xuất hiện tại. Việc dọn quang dây chuyền phải được thực hiện theo bảng kiểm
thích hợp.
6.45. Tên và số lô của sản phẩm
đang được đóng gói phải được thể hiện rõ ràng và dễ thấy ở mỗi công đoạn đóng
gói hoặc dây chuyền đóng gói.
6.46. Tất cả sản phẩm chờ đóng
gói và vật liệu đóng gói cần thiết phải được kiểm tra trong lúc giao nhận về số
lượng, nhận dạng và phù hợp với Hướng dẫn đóng gói.
6.47. Bao bì cấp 1 phải bảo đảm
sạch trước khi sử dụng. Cần phải có biện pháp ngăn ngừa bất kỳ tác nhân ô nhiễm
nào như mảnh vỡ thuỷ tinh hoặc kim loại.
6.48. Việc dán nhãn thường phải
thực hiện càng nhanh càng tốt ngay sau khi đóng sản phẩm và làm kín. Nếu chưa
dán nhãn ngay được, phải có biện pháp kiểm soát phù hợp theo quy trình để bảo đảm
không xảy ra lẫn lộn hoặc dán nhầm nhãn.
6.49. Cần kiểm tra và ghi lại
tính chính xác khi in ấn (ví dụ số lô/mẻ và hạn sử dụng) được thực hiện riêng
biệt hoặc trong khi đóng gói. Cần chú ý việc in bằng tay, phải kiểm tra định kỳ
phù hợp.
6.50. Cần đặc biệt thận trọng
khi sử dụng các loại nhãn đã cắt rời và khi in thêm thông tin được thực hiện
bên ngoài dây chuyền. Tốt nhất nên sử dụng loại nhãn cuộn để tránh nhầm lẫn.
6.51. Cần phải tiến hành kiểm
tra để bảo đảm bất kỳ máy đọc mã điện tử, máy đếm nhãn hoặc thiết bị tương tự
khác đều hoạt động chính xác.
6.52. Thông tin đã được in và dập
trên bao bì đóng gói phải rõ ràng, khó phai hoặc khó tẩy xoá.
6.53. Hoạt động kiểm tra sản phẩm
trên dây chuyền trong quá trình đóng gói cần phải có ít nhất những nội dung
sau:
6.53.1. Hình thức bao gói;
6.53.2. Việc đóng gói có hoàn
thiện không;
6.53.3. Có sử dụng đúng sản phẩm
và vật liệu bao gói không;
6.53.4. Việc in đè thêm thông
tin có đúng không;
6.53.5. Máy giám sát trên dây
chuyền có hoạt động chính xác không.
6.54. Mẫu đã lấy ra khỏi dây
chuyền đóng gói thì không được đưa trở lại.
6.55. Những sản phẩm có liên
quan đến một sự cố bất thường trong đóng gói chỉ được đưa trở lại sau khi đã được
kiểm tra, điều tra đặc biệt và được người có thẩm quyền cho phép. Phải lưu hồ
sơ chi tiết về hoạt động này.
6.56. Bất kỳ khác biệt có ý
nghĩa hoặc bất thường khi đối chiếu số lượng sản phẩm chờ đóng gói và bao bì in
sẵn với số đơn vị thành phẩm thu được phải được điều tra, cân nhắc thoả đáng
trước khi xuất xưởng.
6.57. Khi hoàn thành việc đóng
gói, những bao bì đã in số lô không dùng nữa đều phải huỷ bỏ và ghi chép lại.
Việc trả về kho số bao bì in sẵn chưa in số lô phải thực hiện theo quy trình bằng
văn bản.
Thành phẩm
6.58. Thành phẩm cần được biệt
trữ/cách ly ở điều kiện bảo quản theo quy định của nhà sản xuất cho tới khi được
phép xuất xưởng.
6.59. Việc đánh giá thành phẩm
và hồ sơ tài liệu cần thiết trước khi xuất xưởng được mô tả trong Mục VII. Kiểm
soát chất lượng.
6.60. Sau khi xuất xưởng, thành
phẩm phải được bảo quản trong kho thành phẩm ở điều kiện do nhà sản xuất quy định.
Nguyên liệu, vật liệu, sản
phẩm bị loại, tái chế hay trả về
6.61. Nguyên liệu và sản phẩm bị
loại phải được dán nhãn chỉ rõ tình trạng và bảo quản riêng trong khu vực hạn
chế ra vào. Chúng có thể được trả lại nhà cung cấp hoặc được tái chế hay tiêu
huỷ tuỳ trường hợp. Bất cứ hình thức tiến hành nào cũng phải được người có thẩm
quyền cho phép và được ghi chép lại.
6.62. Việc tái chế sản phẩm bị
loại chỉ là trường hợp ngoại lệ. Việc này chỉ được cho phép nếu chất lượng
thành phẩm không bị ảnh hưởng, nếu các chỉ tiêu chất lượng vẫn đạt và nếu được
thực hiện theo đúng quy trình đã được duyệt, sau khi đánh giá những nguy cơ có
thể xảy ra. Cần ghi chép và lưu giữ hồ sơ liên quan đến việc tái chế này.
6.63. Việc đưa một phần hoặc
toàn bộ lô sản phẩm trước đó đã đạt yêu cầu chất lượng vào một lô sau của cùng
sản phẩm ở một công đoạn sản xuất nhất định đều phải được phê duyệt trước. Việc
phục hồi này phải thực hiện theo đúng quy trình đã định sau khi đã đánh giá những
nguy cơ có thể xảy ra kể cả ảnh hưởng có thể có đối với tuổi thọ sản phẩm và phải
được ghi chép lưu giữ đầy đủ hồ sơ.
6.64. Bộ phận kiểm soát chất lượng
cần cân nhắc sự cần thiết phải tiến hành thêm các phép thử đối với bất kỳ thành
phẩm nào được tái chế hoặc có sử dụng sản phẩm phục hồi từ lô trước.
6.65. Những sản phẩm bị trả về
từ thị trường nằm ngoài kiểm soát của nhà sản xuất phải được huỷ bỏ, trừ khi
không có bất kỳ nghi ngờ nào chất lượng của chúng. Chúng có thể được cân nhắc
cho bán lại, dán nhãn lại hoặc phục hồi vào lô khác chỉ sau khi được Bộ phận kiểm
soát chất lượng đánh giá một cách nghiêm ngặt theo quy trình bằng văn bản. Cần
phải đánh giá tất cả các yếu tố có liên quan như tính chất sản phẩm, điều kiện
bảo quản đặc biệt nếu có yêu cầu, điều kiện và lịch sử của sản phẩm và khoảng
thời gian trôi qua kể từ khi sản phẩm này được xuất bán. Khi có bất kỳ nghi ngờ
nào về chất lượng sản phẩm, không được cân nhắc việc xuất để bán hoặc sử dụng lại
kể cả khi có thể tái chế phục hồi hoạt chất. Bất kỳ hoạt động nào cũng phải được
ghi chép lại.
VII. Kiểm
soát chất lượng
Nguyên tắc
Mọi cơ sở sản xuất phải có một
hệ thống kiểm soát chất lượng được thiết lập để bảo đảm sản phẩm được sản xuất
theo các điều kiện và quy trình phù hợp và đáp ứng được tiêu chuẩn đã thiết lập.
Kiểm soát chất lượng không chỉ
là các hoạt động của phòng thí nghiệm mà còn bao gồm mọi quyết định liên quan đến
chất lượng sản phẩm.
Bởi vậy, cần phải có Bộ phận kiểm
soát chất lượng được thiết lập phù hợp và hoạt động một cách độc lập.
Quy định chung
7.1. Kiểm soát chất lượng bao gồm
việc lấy mẫu, tiêu chuẩn, kiểm nghiệm, tổ chức, hồ sơ tài liệu và quy trình phê
duyệt để bảo đảm rằng các phép thử cần thiết đã được thực hiện và nguyên vật liệu
không được duyệt xuất để sử dụng hoặc sản phẩm không được duyệt xuất để bán hay
cung cấp cho đến khi chúng được đánh giá đạt chất lượng theo yêu cầu.
7.2. Phòng kiểm tra chất lượng
phải được bố trí ở một khu vực xác định với đội ngũ nhân viên được đào tạo tốt
để thực hiện mọi yêu cầu về kiểm nghiệm, trước, trong và sau quá trình sản xuất.
7.3. Trường hợp phòng kiểm nghiệm
nội bộ không thực hiện được chỉ tiêu phân tích đặc biệt nào đó thì có thể hợp đồng
với phòng thí nghiệm bên ngoài đã được thừa nhận/công nhận chính thức để thực
hiện dịch vụ kiểm nghiệm này.
7.4. Việc đánh giá thành phẩm
phải tính đến mọi yếu tố có liên quan, kể cả điều kiện sản xuất, kết quả kiểm
tra trong suốt quá trình, soát xét hồ sơ tài liệu sản xuất (bao gồm hồ sơ đóng
gói), sự đáp ứng tiêu chuẩn chất lượng và kết quả kiểm tra thành phẩm sau cùng.
7.5. Nhân viên kiểm soát chất
lượng phải đến các khu vực sản xuất để lấy mẫu và điều tra khi cần thiết.
7.6. Nhân viên kiểm soát chất
lượng phải có kiến thức chuyên môn sâu về sản phẩm để có thể thực hiện các phép
thử định tính và nhận biết giả mạo, sự hiện diện của nấm mốc, sự tác động có hại
của côn trùng và sự không đồng nhất khi nhận và kiểm tra nguyên liệu thô.
7.7. Đặc tính và chất lượng
nguyên vật liệu và thành phẩm phải được kiểm tra/thử nghiệm. Từng thành phần của
hỗn hợp trước khi trộn phải được xác định.
7.8. Ngoài ra Bộ phận kiểm soát
chất lượng còn có nhiệm vụ xây dựng và triển khai tất cả các quy trình kiểm
soát chất lượng, lưu mẫu nguyên vật liệu và thành phẩm, bảo đảm ghi nhãn đúng đối
với nguyên vật liệu và sản phẩm, theo dõi độ ổn định sản phẩm... Tất cả những nội
dung này cần phải thực hiện theo quy trình được phê duyệt và ghi chép lại.
7.9. Độ ổn định của thành phẩm
cần phải được theo dõi thường xuyên theo một chương trình phù hợp để phát hiện
bất kỳ sự thay đổi nào về chất lượng sản phẩm trên thị trường.
Lấy mẫu
7.10. Vì nguyên liệu thô thường
là những nguyên liệu tự nhiên chứa các thành phần không đồng nhất nên việc lấy
mẫu cần được tiến hành một cách cẩn thận bởi nhân viên có trình độ, kinh nghiệm.
Mỗi lô nguyên liệu này phải được xác định bằng chính hồ sơ tài liệu của nó.
7.11.
Việc lấy mẫu phải được thực hiện theo quy trình phù hợp bao gồm các nội dung
sau:
7.11.1. Phương pháp lấy mẫu;
7.11.2. Dụng cụ lấy mẫu;
7.11.3. Số lượng mẫu cần lấy;
7.11.4. Hướng dẫn phân chia mẫu
theo yêu cầu;
7.11.5. Loại và yêu cầu về điều
kiện của bao bì/vật dụng chứa mẫu;
7.11.6. Phiếu nhận dạng bao
bì/vật dụng chứa mẫu;
7.11.7. Điều kiện bảo quản mẫu;
7.11.7. Hướng dẫn vệ sinh và bảo
quản dụng cụ lấy mẫu.
7.12. Mẫu đối chiếu phải đại diện
cho lô nguyên liệu hoặc sản phẩm đã được lấy mẫu. Các mẫu khác cũng có thể được
lấy để giám sát những công đoạn quan trọng của quá trình sản xuất (như: lúc bắt
đầu và kết thúc một công đoạn sản xuất).
7.13. Nhãn trên bao bì/vật dụng
chứa mẫu phải có các thông tin: tên mẫu, số lô, ngày lấy mẫu và thông tin về những
bao nguyên vật liệu/sản phẩm đã được lấy mẫu.
7.14. Mẫu đối chiếu của mỗi lô
thành phẩm phải được lưu giữ ít nhất 1 năm sau ngày hết hạn sử dụng. Thành phẩm
được đóng trong bao gói cuối cùng và được bảo quản trong điều kiện khuyến cáo.
Các mẫu nguyên liệu ban đầu (không phải là dung môi, khí và nước) phải lưu giữ
ít nhất 02 năm tính từ ngày xuất xưởng lô thành phẩm cuối cùng có sử dụng
nguyên liệu đó nếu độ ổn định cho phép. Thời gian lưu giữ một nguyên liệu nào
đó có thể ít hơn 2 năm nếu độ ổn định của nguyên liệu này không cho phép. Mẫu đối
chiếu của nguyên liệu và thành phẩm được lấy đủ lượng để cho phép kiểm tra lại
ít nhất 1 lần với đầy đủ các chỉ tiêu.
Kiểm nghiệm
7.15. Tất cả các thử nghiệm mô tả trong hồ sơ lưu
hành phải được thực hiện đúng theo những phương pháp đã được phê duyệt. Đó là
những phương pháp được quốc tế chấp nhận và các phương pháp đã được thẩm định
khác (xem Mục 11.1).
7.16. Phải ghi chép và thẩm tra
lại các kết quả thu được để bảo đảm chúng phù hợp với nhau. Bất kỳ tính toán
nào cũng phải được soát xét cẩn thận.
7.17. Phải ghi chép những thử
nghiệm đã thực hiện và hồ sơ gồm ít nhất các dữ liệu sau đây:
7.17.1. Tên nguyên liệu hoặc sản
phẩm và dạng sản phẩm nếu có;
7.17.2. Số lô và tên nhà sản xuất
và/hoặc nhà cung cấp nếu cần;
7.17.3. Tham chiếu tiêu chuẩn kỹ
thuật và quy trình thử nghiệm liên quan;
7.17.4. Kết quả thử nghiệm gồm
cả những kết quả quan sát, tính toán và tham chiếu các phiếu phân tích khác nếu
có;
7.17.5. Ngày thử nghiệm, tên kiểm
nghiệm viên và tên phòng kiểm nghiệm bên ngoài nếu có;
7.17.6. Ngày tháng và chữ ký của
kiểm nghiệm viên;
7.17.6. Ngày tháng và chữ ký của
người kiểm tra việc thử nghiệm và tính toán nếu phù hợp;
7.17.7. Kết luận rõ ràng cho xuất
hay từ chối (hoặc những quyết định khác) và ngày tháng, chữ ký của người có thẩm
quyền.
7.18. Tất cả những nội dung kiểm
tra trong quá trình sản xuất bao gồm kết quả thực hiện của nhân viên sản xuất
phải tiến hành theo phương pháp đã được Bộ phận kiểm soát chất lượng phê duyệt
và kết quả phải được ghi chép lại.
7.19. Phải lưu ý đặc biệt đối với
chất lượng thuốc thử, ống đong/bình định mức, các dung dịch, chất chuẩn và môi
trường nuôi cấy. Chúng phải được chuẩn bị theo quy trình được phê duyệt và ghi
chép lại.
7.20. Các thuốc thử pha dùng
dài ngày phải có nhãn ghi rõ ngày tháng và chữ ký của người pha. Hạn sử dụng của
thuốc thử kém bền vững và môi trường nuôi cấy phải được chỉ rõ trên nhãn cùng với
điều kiện bảo quản tương ứng. của Các dung dịch chuẩn độ phải có thông tin về
ngày hiệu chuẩn lần trước đó và hệ số F (K) tương ứng.
7.21. Một số loại dữ liệu như kết
quả thử nghiệm, sản lượng, kiểm tra môi trường cần được ghi chép và lưu giữ phù
hợp cho việc đánh giá xu hướng.
7.22. Ngoài các thông tin có
trong hồ sơ lô sản phẩm, những dữ liệu gốc khác như sổ kiểm nghiệm và/hoặc các
báo cáo cũng phải được lưu giữ và sẵn sàng.
Theo dõi độ ổn định sản phẩm
7.23. Sau khi đưa ra thị trường,
độ ổn định sản phẩm phải được theo dõi thường xuyên theo một chương trình phù hợp
để phát hiện bất kỳ sự thay đổi nào về chất lượng sản phẩm trên thị trường.
7.24. Mục đích của chương trình
này là để theo dõi sản phẩm cho tới khi hết tuổi thọ nhằm xác định sản phẩm
đang và dự kiến vẫn đạt tiêu chuẩn chất lượng ở điều kiện bảo quản ghi trên
nhãn.
7.25. Chương trình này áp dụng
chủ yếu đối với sản phẩm chứa đựng trong bao bì thương phẩm. Tuy nhiên trong một
số trường hợp, bán thành phẩm cần được cân nhắc xem xét để đưa vào chương trình
theo dõi. Chẳng hạn như khi một bán thành phẩm được lưu giữ trong thời gian dài
trước khi đưa ra đóng gói và/hoặc được vận chuyển từ nơi sản xuất đến cơ sở
đóng gói thì sẽ có sự tác động nhất định đến độ ổn định của thành phẩm tương ứng.
Do vậy, độ ổn định của bán thành phẩm này phải được nghiên cứu, đánh giá ở điều
kiện bảo quản tương tự. Ngoài ra cần xem xét đến những sản phẩm trung gian được
bảo quản và sử dụng trong thời gian dài. Chế phẩm sau hoàn nguyên thì không cần
phải thực hiện theo chương trình nêu trên vì việc khảo sát độ ổn định này đã được
thực hiện trong giai đoạn nghiên cứu phát triển sản phẩm. Tuy nhiên khi có vấn
đề liên quan đến chất lượng một sản phẩm hoàn nguyên nào đó thì việc theo dõi độ
ổn định sản phẩm này vẫn phải được thực hiện.
7.26. Chương trình theo dõi độ ổn
định phải được mô tả trong đề cương và có báo cáo kết quả thực hiện. Trang thiết
bị sử dụng cho chương trình (phòng bảo quản mẫu riêng) phải được bảo trì, bảo
dưỡng và hiệu chuẩn phù hợp.
7.27. Thời gian theo dõi độ ổn
định phải được kéo dài đến hết tuổi thọ sản phẩm và đề cương chương trình phải
bao gồm, nhưng không chỉ hạn chế, những nội dung sau đây:
7.27.1. Số lượng lô cho mỗi hàm
lượng và cỡ lô khác nhau nếu cần;
7.27.2. Các phương pháp thử vật
lý, hoá học, vi sinh học và sinh học liên quan và những thông số chỉ thị độ ổn
định phù hợp.
7.27.3. Tên các tiêu chuẩn và
giới hạn chấp nhận tương ứng;
7.27.4. Tham chiếu đến phương
pháp thử;
7.27.5. Mô tả hệ thống bao bì
đóng gói;
7.27.6. Khoảng thời gian (các
thời điểm) thử nghiệm;
7.27.7. Mô tả điều kiện bảo quản;
7.27.8. Các nội dung đặc thù
khác đối với thành phẩm.
7.28. Đề cương chương trình
theo dõi độ ổn định này có thể khác so với đề cương nghiên cứu độ ổn định dài hạn
ban đầu trong hồ sơ đăng ký sản phẩm nếu sự khác nhau này được giải thích rõ
ràng và được người có thẩm quyền thông qua.
7.29. Phải có đủ số lượng lô cần
thiết và tần suất thử nghiệm phù hợp để cung cấp đầy đủ dữ liệu cho việc phân
tích xu hướng. Thông thường mỗi năm có ít nhất 1 lô sản phẩm (cùng hàm lượng và
cùng quy cách đóng gói cấp 1) được theo dõi (trừ khi năm đó không sản xuất). Cần
phải giải thích rõ ràng khi áp dụng nguyên tắc rút gọn kiểu ô trống hay rút gọn
kiểu ma trận khi lập đề cương nghiên cứu độ ổn định.
7.30. Trong một số tình huống,
cần bổ sung thêm một số lô vào chương trình theo dõi độ ổn định. Chẳng hạn như
những lô có sự thay đổi hoặc sai lệch đáng kể nào đó trong quá trình chế biến
hoặc đóng gói thì cần phải đưa vào chương trình theo dõi. Bất kỳ số sản phẩm
nào được tái chế, phục hồi hoặc sản xuất lại cũng phải xem xét để đưa vào
chương trình theo dõi độ ổn định.
7.31. Người có trách nhiệm đặc
biệt là người được uỷ quyền phải nhận được kết quả chương trình theo dõi độ ổn
định. Khi hoạt động theo dõi độ ổn định được thực hiện bởi cơ sở không phải là
nhà sản xuất bán thành phẩm hoặc thành phẩm thì cần có thoả thuận bằng văn bản
giữa các bên liên quan. Kết quả theo dõi độ ổn định phải có sẵn tại cơ sở sản
xuất để người có thẩm quyền xem xét.
7.32. Những sản phẩm không đạt
tiêu chuẩn hoặc có xu hướng bất thường đáng kể phải được điều tra. Bất kỳ xu hướng
bất lợi hoặc sản phẩm không đạt tiêu chuẩn nào cũng phải báo cáo cho Cơ quan quản
lý có thẩm quyền. Những ảnh hưởng có thể có đối với các lô lưu hành trên thị
trường cần được xem xét phù hợp theo quy định tại Mục IX. Khiếu nại và thu hồi
sản phẩm và tham khảo ý kiến của Cơ quan quản lý có thẩm quyền liên quan.
7.33. Bản tóm tắt dữ liệu chung
gồm cả kết luận tạm thời về chương trình theo dõi độ ổn định sản phẩm cần phải
ghi chép, lưu giữ và định kỳ xem xét.
7.34. Các nội dung yêu cầu đối
với nghiên cứu độ ổn định: xem Mục 11.3.
VIII. Sản xuất
và kiểm nghiệm theo hợp đồng
Nguyên tắc
Việc sản xuất và kiểm nghiệm
theo hợp đồng phải được xác định rõ ràng, thống nhất và kiểm soát nhằm tránh những
hiểu lầm có thể dẫn tới việc một sản phẩm hoặc một công việc không đạt chất lượng
như mong muốn. Phải có một hợp đồng bằng văn bản giữa Bên giao hợp đồng và Bên
nhận hợp đồng, trong đó nêu rõ nhiệm vụ và trách nhiệm của từng bên. Hợp đồng
phải quy định rõ cách mà người có thẩm quyền xuất xưởng từng lô sản phẩm ra thị
trường đã thực hiện đầy đủ trách nhiệm của mình.
Sản xuất theo hợp đồng
8.1. Việc sản xuất theo hợp đồng
phải có thỏa thuận bằng văn bản giữa Bên giao hợp đồng và Bên nhận hợp đồng,
nêu rõ nhiệm vụ và trách nhiệm của từng bên. Mọi thỏa thuận sản xuất theo hợp đồng,
bao gồm bất cứ thay đổi nào về thỏa thuận kỹ thuật hoặc các thỏa thuận khác đều
phải tuân theo các yêu cầu của Cơ quan quản lý có thẩm quyền đối với sản phẩm
có liên quan.
Kiểm nghiệm theo hợp đồng
8.2. Hợp đồng kiểm nghiệm phải
được thiết lập bằng văn bản giữa Bên giao hợp đồng và Bên nhận hợp đồng và
trong bản hợp đồng phải nêu rõ nhiệm vụ và trách nhiệm của từng bên.
8.3. Tất cả các thoả thuận về kiểm
nghiệm theo hợp đồng gồm bất cứ thay đổi nào về thỏa thuận kỹ thuật hoặc các thỏa
thuận khác đều phải tuân theo các yêu cầu của Cơ quan quản lý có thẩm quyền đối
với sản phẩm có liên quan.
Bên giao hợp đồng
8.4. Bên giao hợp đồng phải chịu
trách nhiệm đánh giá năng lực của Bên nhận hợp đồng về khả năng thực hiện thành
công công việc hoặc thử nghiệm theo yêu cầu và có trách nhiệm bảo đảm hợp đồng
được tuân thủ theo các nguyên tắc Thực hành sản xuất tốt trong Hướng dẫn này.
8.5. Bên giao hợp đồng phải cung
cấp cho Bên nhận hợp đồng toàn bộ thông tin cần thiết để thực hiện đúng hợp đồng
tuân theo các quy định của Cơ quan quản lý có thẩm quyền. Bên giao hợp đồng phải
bảo đảm rằng Bên nhận hợp đồng nắm rõ bất cứ vấn đề nào liên quan đến sản phẩm
hoặc công việc có thể gây nguy hại đến nhà xưởng, trang thiết bị, nhân sự,
nguyên vật liệu hoặc sản phẩm khác của Bên nhận hợp đồng.
8.6. Bên giao hợp đồng phải bảo
đảm mọi nguyên vật liệu có liên quan và các sản phẩm do Bên nhận hợp đồng chế
biến đều đạt tiêu chuẩn chất lượng theo quy định.
Bên nhận hợp đồng
8.7. Bên nhận hợp đồng phải có
đủ nhà xưởng, trang thiết bị, hiểu biết và kinh nghiệm cần thiết và nhân sự đủ
năng lực để đáp ứng tốt các yêu cầu công việc của Bên giao hợp đồng. Sản xuất
theo hợp đồng chỉ được thực hiện bởi những cơ sở đã được Cơ quan quản lý có thẩm
quyền cấp phép.
8.8. Bên nhận hợp đồng phải bảo
đảm tất cả sản phẩm hoặc nguyên liệu nhận được phải phù hợp với mục đích dự kiến.
8.9. Bên nhận hợp đồng không được
chuyển cho Bên thứ ba công việc đã được giao cho mình theo hợp đồng khi chưa được
Bên giao hợp đồng đánh giá và chấp nhận. Thoả thuận giữa Bên nhận hợp đồng và
Bên thứ ba phải bảo đảm các thông tin về sản xuất và kiểm nghiệm cung cấp cho
Bên thứ ba tương tự như đã thực hiện giữa Bên giao hợp đồng và Bên nhận hợp đồng.
8.10. Bên nhận hợp đồng phải
tránh bất kỳ những hoạt động nào có thể ảnh hưởng xấu đến chất lượng sản phẩm
đã được sản xuất/kiểm nghiệm cho Bên giao hợp đồng.
Bản hợp đồng
8.11. Bản hợp đồng giữa Bên
giao hợp đồng và Bên nhận hợp đồng nêu rõ trách nhiệm của mỗi bên liên quan đến
sản xuất và kiểm soát sản phẩm. Các điều khoản kỹ thuật của hợp đồng phải do những
người có hiểu biết trong sản xuất, kiểm nghiệm thực phẩm bảo vệ sức khỏe và thực
hành sản xuất tốt soạn thảo. Tất cả các thoả thuận về sản xuất và kiểm nghiệm
phải thực hiện đúng theo các quy định của Cơ quan quản lý có thẩm quyền và được
sự đồng ý giữa hai bên.
8.12. Bản hợp đồng phải nêu rõ
cách thức duyệt xuất mà Trưởng bộ phận kiểm soát chất lượng thực hiện để bảo đảm
mỗi lô sản phẩm đã được sản xuất và kiểm tra theo đúng yêu cầu của Cơ quan quản
lý có thẩm quyền.
8.13. Bản hợp đồng phải chỉ rõ
người chịu trách nhiệm mua, thử nghiệm và duyệt xuất nguyên vật liệu, phân công
trách nhiệm trong sản xuất và kiểm soát chất lượng gồm cả kiểm tra trong quá
trình và người có trách nhiệm lấy mẫu và phân tích. Trường hợp kiểm nghiệm theo
hợp đồng, bản hợp đồng phải chỉ rõ việc Bên nhận hợp đồng có phải lấy mẫu tại
cơ sở sản xuất hay không.
8.14. Hồ sơ sản xuất, kiểm nghiệm,
phân phối và mẫu đối chiếu phải được lưu trữ hoặc sẵn có cho Bên giao hợp đồng.
Bất cứ hồ sơ có liên quan tới việc đánh giá chất lượng sản phẩm bị khiếu nại hoặc
có nghi ngờ về chất lượng nào cũng phải được đề cập và chỉ rõ trong quy trình xử
lý sai hỏng/thu hồi của Bên giao hợp đồng.
8.15. Hợp đồng phải cho phép
Bên giao hợp đồng được kiểm tra cơ sở của Bên nhận hợp đồng.
8.16. Trong trường hợp kiểm
nghiệm theo hợp đồng, Bên nhận hợp đồng phải hiểu rằng họ là đối tượng thanh kiểm
tra của Cơ quan quản lý có thẩm quyền.
IX. Khiếu nại
và thu hồi sản phẩm
Nguyên tắc
Tất cả các khiếu nại và những
thông tin khác liên quan đến sản phẩm có khả năng bị sai hỏng phải được lưu giữ
và xem xét lại theo quy trình đã được duyệt. Cần có một hệ thống để thu hồi một
cách nhanh chóng và hiệu quả đối với tất cả sản phẩm được biết hoặc có nghi ngờ
sai hỏng trên thị trường.
Khiếu nại sản phẩm
9.1. Khiếu nại sản phẩm liên
quan đến chất lượng sản phẩm thường là những khiếu nại về thuộc tính vật lý hoặc
điều kiện bao gói sản phẩm. Các khiếu nại (trong nội bộ hay từ bên ngoài) có thể
được người tiêu dùng, nhà phân phối hay cơ quan chức năng phản ánh đến nhà sản
xuất bằng văn bản hoặc lời nói.
9.2. Tất cả khiếu nại đều phải
được điều tra và xác minh. Phải xây dựng quy trình để giải quyết tất cả các khiếu
nại về sản phẩm bằng lời nói hay văn bản và phải thực hiện theo đúng quy trình
này. Quy trình này cần được xem xét bởi Bộ phận kiểm soát chất lượng. Mỗi khiếu
nại cần phải được ghi chép và lưu vào trong tập hồ sơ giải quyết khiếu nại sản
phẩm.
9.3. Phải phân công người chịu
trách nhiệm giải quyết khiếu nại.
9.4. Cần có quy trình mô tả các
biện pháp thực hiện, gồm cả các yêu cầu cần thiết đối với thu hồi sản phẩm,
trong trường hợp khiếu nại liên quan đến sai hỏng sản phẩm.
9.5. Bất kỳ khiếu nại nào liên
quan đến sản phẩm bị sai hỏng phải được lập thành hồ sơ với đầy đủ các chi tiết
và văn bản gốc và phải được điều tra thấu đáo. Người chịu trách nhiệm về kiểm
soát chất lượng thường sẽ phải tham gia vào việc điều tra các vấn đề này.
9.6. Phải đặc biệt chú ý để xác
định sản phẩm bị khiếu nại là sản phẩm chính hãng hay bị giả mạo
9.7. Nếu sai hỏng được phát hiện
hoặc bị nghi ngờ ở một lô sản phẩm cần tính đến việc kiểm tra các lô khác xem chúng
có bị tương tự hay không. Đặc biệt phải điều tra các lô có sử dụng sản phẩm tái
chế từ lô có sản phẩm sai hỏng.
9.8. Tất cả các quyết định và
biện pháp thực hiện liên quan đến khiếu nại đều phải được ghi vào hồ sơ và tham
chiếu đến hồ sơ lô tương ứng.
9.9. Hồ sơ về khiếu nại cần được
rà soát một cách thường xuyên để tìm ra dấu hiệu của những vấn đề đặc biệt hoặc
việc lặp lại các sai sót có thể dẫn đến việc thu hồi những sản phẩm đã lưu
hành.
9.10. Đối với vấn đề tái diễn,
phải thiết lập xu hướng để nhận diện các sai hỏng hệ thống có thể xảy ra.
9.11. Cần phải thông báo cho Cơ
quan quản lý có thẩm quyền trong trường hợp nhà sản xuất tính đến biện pháp xử
lý các trường hợp có thể do lỗi do nhà sản xuất, sản phẩm hỏng hoặc có bất cứ vấn
đề nghiêm trọng về chất lượng nào liên quan đến sản phẩm.
9.12. Cơ quan quản lý có thẩm
quyền và người khiếu nại phải được cung cấp bản tóm tắt hành động được tiến
hành
Thu hồi sản phẩm
9.13. Trách nhiệm và quy trình
thu hồi sản phẩm phải được nhà sản xuất thiết lập để tạo điều kiện thu hồi một
lô sản phẩm từ bất cứ mắt xích nào trong chuỗi phân phối khi cần thiết.
9.14. Quy trình thu hồi phải
tính đến mức độ và phạm vi thu hồi theo yêu cầu của Cơ quan quản lý có thẩm quyền.
9.15. Bất cứ sản phẩm có nghi
ngờ, bị sai hỏng hoặc gây nguy hiểm nào phải được thu hồi ngay lập tức theo kế
hoạch định trước. Quy trình thu hồi phải được cụ thể hoá bằng văn bản và được
thông báo đến những người có liên quan.
9.16. Phải chỉ định một người
chịu trách nhiệm thực hiện và phối hợp việc thu hồi và cần phải có đủ nhân viên
hỗ trợ để xử lý tất cả các khía cạnh trong thu hồi ở mức độ khẩn cấp thích hợp.
Người chịu trách nhiệm thu hồi thường độc lập với bộ phận bán hàng và yêu cầu của
Cơ quan quản lý có thẩm quyền.
9.17. Phải thiết lập quy trình thu
hồi và thường xuyên kiểm tra, cập nhật khi cần thiết để giúp cho việc thu hồi.
9.18. Các hoạt động thu hồi phải
có khả năng triển khai nhanh chóng trong bất kỳ thời gian nào.
9.19. Cần thông báo ngay cho tất
cả Cơ quan quản lý có thẩm quyền của các nước có sản phẩm được phân phối những
thông tin cảnh báo về việc thu hồi các sản phẩm bị sai hỏng hoặc nghi ngờ là có
sai hỏng.
9.20. Hồ sơ phân phối phải sẵn
sàng cho người chịu trách nhiệm về công tác thu hồi và có đầy đủ thông tin về
danh sách các nhà phân phối/nhập khẩu/bán buôn/bán lẻ và khách hàng trực tiếp
(có thông tin cập nhật về địa chỉ, điện thoại cố định/di động và hoặc số fax
trong/ngoài giờ làm việc, số lô và số lượng đã giao/nhận) bao gồm cả những sản
phẩm xuất khẩu.
9.21. Các sản phẩm thu hồi về cần
được xác định rõ ràng và bảo quản riêng biệt tại một khu vực an toàn trong khi
chờ quyết định xử lý.
9.22. Phải có hồ sơ ghi chép
quá trình thu hồi sản phẩm và có báo cáo cuối cùng bao gồm các số liệu đối chiếu
giữa lượng sản phẩm đã xuất bán và lượng sản phẩm thu hồi về và biện pháp xử lý
đối với sản phẩm bị thu hồi.
9.23. Cần thường xuyên kiểm tra
và đánh giá hiệu quả của kế hoạch thu hồi.
Khiếu nại về phản ứng phụ của
sản phẩm
9.24. Các phản ứng phụ không
mong muốn do sử dụng sản phẩm phải được điều tra, ghi chép lại. Báo cáo về các
phản ứng phụ nghiêm trọng phải được gửi ngay cho Cơ quan quản lý có thẩm quyền.
X. Tự kiểm
tra
Nguyên tắc
Hoạt động tự kiểm tra phải thực
hiện để giám sát việc triển khai áp dụng và tuân thủ quy định Thực hành sản xuất
tốt và đưa ra biện pháp khắc phục cần thiết.
10.1. Nhân sự, nhà xưởng, trang
thiết bị, hồ sơ tài liệu, hoạt động sản xuất, kiểm soát chất lượng, phân phối sản
phẩm, giải quyết khiếu nại và thu hồi và hoạt động tự kiểm tra phải được định kỳ
xem xét vào các khoảng thời gian phù hợp theo một chương trình cụ thể nhằm đánh
giá sự tuân thủ theo các nguyên tắc bảo đảm chất lượng.
10.2. Việc tự kiểm tra phải được
thực hiện một cách độc lập và chi tiết bởi những người có trách nhiệm và có đủ
năng lực. Có thể hợp đồng với chuyên gia bên ngoài để đánh giá độc lập.
10.3. Toàn bộ hoạt động tự kiểm
tra phải được ghi lại. Báo cáo tự kiểm tra phải bao gồm tất cả những nhận xét
trong quá trình kiểm tra và các đề xuất biện pháp khắc phục, phòng ngừa và thời
gian phải hoàn thành tương ứng. Phải ghi chép lại các kết quả của hoạt động khắc
phục đó.
10.4. Tham khảo Mục 11.4. Bảng
câu hỏi hướng dẫn tự kiểm tra.
XI. Nội
dung khác
11.1. Danh mục tài liệu tham
khảo được quốc tế chấp nhận về phương pháp kiểm nghiệm
1) Dược điển được quốc tế công nhận: Dược điển Châu
Âu (European Pharmacopoeia), Dược điển Mỹ (US Pharmacopoeia), Dược điển Anh
(British Pharmacopoeia), Dược điển Nhật Bản (Japanese Pharmacopoeia).
2) Tổ chức tiêu chuẩn hóa quốc tế (International Organization for Standardization -
ISO):
- ISO Standard - ICS 67 - Công nghệ Thực phẩm;
- ISO Standard - ICS 67.050 - Phương pháp chung về
kiểm tra và phân tích thực phẩm.
3) Dược điển Mỹ về thảo dược (American Herbal
Pharmacopoeia - AHP).
4) Bộ tiêu chuẩn hóa thực phẩm (Food Chemicals Codex - FCC).
5) Hiệp hội phân tích hóa học quốc tế (Association
of Official Analytical Chemist International): Phương pháp phân tích chính thức
(Official Methods of Analysis).
6) Vi sinh vật học (Microbiologicals): Sổ tay hướng
dẫn phân tích vi khuẩn của Cơ quan Quản lý Dược phẩm và Thực phẩm Hoa Kỳ (US
Food and Drug Administration Bacteriological Analytical Manual).
7) Văn phòng Thực phẩm bổ sung thuộc Viện Sức Khỏe
Hoa Kỳ: Phương pháp phân tích thực phẩm bổ sung/chuyên luận về nguyên liệu
(Analytical Methods and Reference Material - AMRM)
http://ods.od.nih.gov/Research/AMRMProgramWebsite.aspx.
8) WHO - Phương pháp kiểm tra chất lượng nguyên liệu
thảo dược, năm 1998 (phiên bản đầu tiên) và phiên bản cập nhật (WHO – Quality
Control Methods for Herbal Materials, 1998 (first version) and update version).
9) Dược điển Trung Quốc - Tập sắc ký lớp mỏng về thảo
dược - Tập 1 (TLC Atlas of Chinese Crude Drugs in Pharmacopeia of The People's
Republic of China Vol. 1).
Ghi chú: Dược điển Việt Nam, các Tiêu chuẩn
Việt Nam (TCVN) và những phương pháp thử nghiệm khác đã được Cơ quan có thẩm
quyền Việt Nam phê duyệt sẽ được chấp nhận trừ khi phương pháp thử nghiệm trong
những tài liệu này không phù hợp với các hướng dẫn/thông số quy định trong Hướng
dẫn của ICH hoặc ASEAN về thẩm định quy trình phân tích.
11.2. Thẩm định
Nguyên tắc
11.2.1. Phụ lục này đưa ra các
nguyên tắc thẩm định áp dụng trong hoạt động sản xuất sản phẩm thực phẩm bảo vệ
sức khỏe.
Theo đó, thẩm định bao gồm các
hành động được lập thành hồ sơ tài liệu để khẳng định rằng các hoạt động kiểm
soát hoặc những quy trình yêu cầu chomột nội dung quan trọng nào đó của quá
trình sản xuất đã được tuân theo hoặc thực hiện một cách thỏa đáng dựa trên
đánh giá và kiểm soát nguy cơ.
Việc tái thẩm định là cần thiết
nếu có những thay đổi quan trọng về cơ sở nhà xưởng, hệ thống, quy trình và thiết
bị mà những thay đổi này có thể tác động đến chất lượng thành phẩm hoặc các
thay đổi này cần được sự phê duyệt của Cơ quan quản lý có thẩm quyền. Trong trường
hợp không có các thay đổi lớn vẫn cần phải tiến hành xem xét định kỳ để chứng
minh rằng nhà xưởng, hệ thống, quy trình và thiết bị tiếp tục đáp ứng được các
yêu cầu đã định.
Hồ sơ tài liệu
11.2.2. Cần thiết lập chương trình
thẩm định bao gồm các quy trình có liên quan để xác định cách thức tiến hành
các đối tượng thẩm định. Hồ sơ tài liệu này chứng minh sự cần thiết của hệ thống
bảm đảm chất lượng đối với hoạt động sản xuất thực phẩm bảo vệ sức khỏe. Chương
trình thẩm định bao gồm hệ thống bảo đảm chất lượng có các nội dung quan trọng
như vai trò, trách nhiệm, đào tạo nhân công, quản lý hồ sơ tài liệu, hiệu chuẩn
và bảo trì thiết bị, các quy trình kiểm soát trong sản xuất và kiểm nghiệm và
đánh giá tuổi thọ sản phẩm.
Một báo cáo có đối chiếu chéo
giữa chương trình thẩm định và quy trình cần được chuẩn bị trong đó có báo cáo
tóm tắt các kết quả thực hiện, nhận xét về bất kỳ sai lệch nào có được và các kết
luận cần thiết, bao gồm những khuyến cáo thay đổi hay các đề nghị khắc phục cần
thiết.
Đánh giá trang thiết bị, máy
móc
11.2.3. Thiết bị, máy móc phải
được kiểm tra đánh giá định kỳ để xác định chúng vẫn được hoạt động trong trạng
thái tốt.
Điều quan trọng trong việc đánh
giá trang thiết bị, máy móc là phải sử dụng các thiết bị/phương tiện đối chiếu
đã được định chuẩn, ví dụ nhiệt kế đã được NIST kiểm định/hiệu chuẩn để đảm bảo
tính chính xác của kết quả thực hiện.
Các thiết bị, máy móc cần được
đánh giá trước khi tiến hành thẩm định quy trình (sản xuất và kiểm nghiệm) và nhân
sự tham gia vào việc thẩm định cũng phải được đào tạo, huấn luyện phù hợp.
Thẩm định quy trình
11.2.4. Yêu cầu chung
Sản phẩm được sản xuất trong điều
kiện phù hợp và đáp ứng được mục đích sử dụng là nguyên tắc cơ bản của đảm bảo chất
lượng và là mục tiêu của hoạt động thẩm định quy trình.
Nguyên tắc cơ bản của bảo đảm
chất lượng là sản phẩm được sản xuất và kiểm soát một cách ổn định để đáp ứng
tiêu chuẩn chất lượng, phù hợp với mục đích sử dụng và tuân thủ yêu cầu theo giấy
phép lưu hành.
11.2.5. Thẩm định quy trình bao
gồm việc xác nhận sự phù hợp, các thử nghiệm/phân tích và kiểm soát trong quá
trình hoặc các vấn đề liên quan khác nhằm khẳng định rằng các nội dung trọng yếu
của quy trình đã được kiểm soát. Một báo cáo cần được chuẩn bị để cung cấp bằng
chứng chứng minh quy trình đó đã được thẩm định.
a) Minh chứng
Minh chứng là hoạt động đối với
một chủ thể nào đó nhằm cung cấp bằng chứng chứng tỏ rằng chủ thể này đáp ứng
tiêu chuẩn định trước.
Hoạt động này có thể tiến hành ở
điều kiện thực hoặc điều kiện mô phỏng.
b) Thử nghiệm và phân tích
Thử nghiệm là việc áp dụng các
nguyên tắc khoa học và quy trình để xác định thuộc tính hay tính năng của đối
tượng thử nghiệm.
Thử nghiệm tương tự như minh chứng
nhưng đòi hỏi chính xác hơn, cần có các thiết bị phân tích/cấu hình/dữ liệu/quy
trình chuyên biệt để xác định đối tượng thử nghiệm có đạt yêu cầu hay không.
Phân tích là việc sử dụng các
mô hình/mẫu kỹ thuật hay toán học hoặc các mô phỏng, thuật toán hoặc những
nguyên tắc khoa học khác, và quy trình liên quan để cung cấp bằng chứng cho thấy
một chủ thể đáp ứng yêu cầu đã công bố.
c) Kiểm soát trong quá trình
Để giám sát quá trình sản xuất
và điều chỉnh quy trình sản xuất khi cần thiết, các thông số trọng yếu của quy
trình cần được xác định, theo dõi, giám sát. Các hoạt động kiểm tra trong quá
trình cần được thực hiện nhằm góp phần đảm bảo sản phẩm đạt tiêu chuẩn chất lượng.
Theo dõi môi trường sản xuất và thiết bị liên quan được xem như là một phần của
hoạt động kiểm soát trong quá trình.
Kiểm soát sự thay đổi
11.2.6. Phải có các quy trình bằng
văn bản mô tả các hoạt động cần thực hiện nếu có bất cứ đề nghị thay đổi nào về
nguyên liệu, thành phần, quy trình, thiết bị, môi trường sản xuất, phương pháp
sản xuất hay kiểm nghiệm hoặc bất kỳ thay đổi nào khác có khả năng ảnh hưởng đến
chất lượng sản phẩm hoặc ảnh hưởng đến tính lặp lại của quy trình sản xuất. Quy
trình kiểm soát sự thay đổi phải bảo đảm cho việc cung cấp đầy đủ dữ liệu cần
thiết để chứng minh quy trình sản xuất sau khi sửa đổi vẫn tạo ra sản phẩm đạt
chất lượng theo tiêu chuẩn đã được phê duyệt, một cách đồng nhất và ổn định.
11.2.7. Những sự thay đổi có thể
ảnh hưởng đến chất lượng sản phẩm hoặc tính lặp lại của quy trình cần phải được
yêu cầu chính thức bằng văn bản và phải được các bộ phận liên quan chấp thuận
hoặc phê duyệt. Các tác động đối với sản phẩm do sự thay đổi về nhà xưởng, hệ
thống và thiết bị phải được phân tích, đánh giá, kể cả phân tích nguy cơ. Nếu cần
phải cân nhắc đến khả năng tiến hành thẩm định lại máy móc, thiết bị hay nhà xưởng
khi có những thay đổi lớn hoặc quan trọng.
11.3. Hướng dẫn nghiên cứu độ
ổn định và xác định hạn sử dụng của sản phẩm
Giới thiệu
Độ ổn định là yếu tố cốt lõi của chất lượng sản phẩm.
Độ ổn định được đánh giá dựa trên kết quả nghiên cứu một loạt các thử nghiệm
hóa học, vật lý, vi sinh. Nghiên cứu độ ổn định nhằm bảo đảm sản phẩm luôn đáp ứng
tiêu chuẩn chất lượng khi được bảo quản ở điều kiện xác định theo khuyến cáo.
Mục đích
Phụ lục này cung cấp các thông tin cơ bản hướng dẫn
việc nghiên cứu độ ổn định để xác định tuổi thọ và thiết lập thời hạn sử dụng của
sản phẩm. Tùy đặc tính sản phẩm, cách tiếp cận khoa học và tùy thuộc các
tình huống cụ thể mà có thể linh hoạt điều chỉnh việc nghiên cứu cho phù hợp với
thực tế.
Thiết kế
11.3.1. Yêu cầu chung
Thiết kế nghiên cứu độ ổn định cần dựa trên tính chất
của sản phẩm, bao gồm các vấn đề sau:
- Lựa chọn lô sản phẩm;
- Tiêu chuẩn chất lượng (chỉ tiêu, giới hạn được chấp
nhận và phương pháp thử);
- Tần suất thử nghiệm;
- Hệ thống bao gói bảo quản.
11.3.2. Lựa chọn lô nghiên cứu
Dữ liệu nghiên cứu độ ổn định phải được có từ các
lô sản phẩm có cùng công thức chế biến, cùng quy trình sản xuất phù hợp
và dạng sản phẩm này đã được đóng gói trong hệ thống bao bì như hệ thống bao gói
sản phẩm dự kiến lưu hành trên thị trường.
- Dữ liệu nghiên cứu độ ổn định phải có được từ ít
nhất hai lô sản phẩm trong số các lô sản phẩm được sản xuất ở qui mô lô thí
nghiệm hoặc lô đầu tiên hoặc lô sản xuất.
- Quy trình sản xuất các lô dùng để nghiên cứu độ ổn
định phải mô phỏng được quy trình sản xuất đối với lô sản xuất và tạo ra được sản
phẩm có cùng chất lượng và đáp ứng tiêu chuẩn chất lượng đã được thiết lập cho
sản phẩm dự định lưu hành.
- Các nghiên cứu độ ổn định phải được thực hiện
trên mỗi hàm lượng và/hoặc mỗi kiểu bao bì đóng gói, trừ khi áp dụng nghiên cứu
rút gọn kiểu ô trống hoặc kiểu ma trận như mô tả ở mục “Thiết kế rút gọn”.
11.3.3. Tiêu chuẩn chất lượng và thông số thử nghiệm
Một nghiên cứu ổn định nên bao gồm các thử nghiệm vật
lý, hóa học, vi sinh vật và những đặc điểm của thành phẩm dễ bị thay đổi trong
quá trình bảo quản và có khả năng ảnh hưởng đến chất lượng sản phẩm khi có sự
thay đổi.
Danh mục các chỉ tiêu thử nghiệm đối với từng dạng
sản phẩm được nêu trong mục “Danh mục khuyến cáo các chỉ tiêu theo dõi độ ổn định
sản phẩm”. Đối với một chế phẩm cụ thể, không nhất thiết thực hiện đầy đủ các
chỉ tiêu hay phải thực hiện đủ các thời điểm.
Với sản phẩm chứa nhiều thành phần nguyên liệu có
hoạt tính, không nhất thiết thử nghiệm định lượng tất cả các thành phần. Có thể
chọn một hoặc một số thành phần hay chất đánh dấu/đại diện đã được biết nào đó
dễ bị biến đổi ở điều kiện bảo quản (như nhiệt độ và/hoặc độ ẩm…) và có ảnh hưởng
đến chất lượng thành phẩm nhiều nhất để khảo sát. Cần có giải thích rõ ràng cho
việc lựa chọn này. Với sản phẩm không có chất đánh dấu hoặc chứa thành phần
không thể định lượng được thì có thể sử dụng phân tích cảm quan hoặc thử nghiệm
đặc trưng khác để theo dõi.
11.3.4. Tần suất thử nghiệm
Đối với các nghiên cứu cấp tốc và nghiên cứu ở điều
kiện thực, tần suất thử nghiệm phải đủ để có được thông tin tổng thể về độ ổn định
sản phẩm. Với nghiên cứu cấp tốc, tối thiểu có 3 mốc thời gian, bao gồm lúc ban
đầu và khi kết thúc, chẳng hạn như vào các lúc 0, 3 và 6 tháng cho một nghiên cứu
6 tháng.
Tần suất nghiên cứu ở điều kiện thực thường là mỗi
3 tháng cho năm đầu, mỗi 6 tháng cho năm thứ 2 và mỗi một năm cho thời gian còn
lại kéo dài đến hết tuổi thọ dự kiến.
Bảng 1: Ví dụ điển hình về tần suất thử nghiệm
Điều kiện bảo
quản
|
Tần suất thử
nghiệm
|
Theo dõi ở điều kiện thực
|
0, 3, 6, 9, 12, 18, 24 tháng và hàng năm cho đến
hết tuổi thọ dự kiến
|
Cấp tốc
|
0, 3 và 6 tháng
|
Khi có biện giải phù hợp, có thể áp dụng thiết kế rút
gọn kiểu ma trận hoặc thiết kế rút gọn kiểu ô trống, trong đó tần suất thử nghiệm
được tiết giảm đi hoặc một số kết hợp yếu tố nào đó không được thử nghiệm đầy đủ
(xem mục “Thiết kế rút gọn”).
Trong trường hợp kết quả nghiên cứu cấp tốc có thể
chạm ngưỡng thay đổi lớn, chẳng hạn như thông số được thử vượt tiêu chuẩn đã
thiết lập, cần tăng mẫu thử nghiệm tại thời điểm cuối hoặc bổ sung thời điểm thử
nghiệm thứ tư cho thiết kế ban đầu.
Nếu “biến đổi đáng kể” xảy ra trong vòng 3 tháng đầu
của nghiên cứu cấp tốc thì cần có sự biện giải để chỉ rõ ảnh hưởng của việc
chuyên chở ngắn ngày trong những điều kiện vượt ra ngoài điều kiện bảo quản đã
ghi trên nhãn, ví dụ như trong quá trình chuyên chở bằng tàu biển hoặc khi bốc
dỡ. Sự biện giải sẽ thuyết phục hơn nếu có kết quả thử nghiệm lô khác trong thời
gian ít hơn 3 tháng nhưng có số lần thử nghiệm nhiều hơn bình thường. Không cần
tiếp tục thử nghiệm trong thời gian còn lại khi “biến đổi đáng kể” đã xuất hiện
trong vòng 3 tháng đầu tiên và trong trường hợp này việc xác định tuổi thọ phải
dựa trên kết quả nghiên cứu độ định ở điều kiện thực.
Nếu có “sự thay đổi đáng kể" xảy ra trong khoảng
thời gian giữa 3 và 6 tháng của nghiên cứu cấp tốc, việc xác định tuổi thọ sản
phẩm này cần phải dựa trên dữ liệu theo dõi ở điều kiện thực (thường gặp ở những
dạng sản phẩm như kem, mỡ là những chế phẩm không thử nghiệm ở điều kiện cấp tốc
được).
11.3.5. Điều kiện bảo quản
Nói chung, độ ổn định một thành phẩm cần được đánh
giá ở điều kiện bảo quản của nó (với khoảng dao động phù hợp) như đánh giá độ ổn
định đối với nhiệt độ ở điều kiện khuyến cáo và nếu phù hợp là sự nhạy cảm với
độ ẩm hoặc khả năng bay hơi dung môi.
Điều kiện bảo quản này và khoảng thời gian nghiên cứu
tương ứng phải bao phủ được toàn bộ điều kiện và thời gian bảo quản, vận chuyển
và sử dụng; ví dụ như, điều kiện và thời gian bảo quản theo khuyến cáo trên
nhãn của chế phẩm sau hoàn nguyên hoặc sau khi pha loãng.
Điều kiện bảo quản (nhiệt độ, độ ẩm và hệ thống bao
gói) áp dụng trong nghiên cứu được thiết lập dựa trên bản chất sản phẩm, bao bì
cấp 1 dự kiến sử dụng và phù hợp với điều kiện bảo quản được khuyến cáo trên
nhãn sản phẩm. Điều kiện bảo quản thông thường được thể hiện trong Bảng 2.
Bảng 2: Điều kiện bảo quản thông thường
Hệ bao gói dùng
trong nghiên cứu
|
Điều kiện bảo
quản
|
Các sản phẩm chứa trong đồ đựng thấm ẩm
|
30oC±2oC; Độ ẩm tương đối 75% ±5%.
|
Các sản phẩm chứa trong đồ đựng không thấm ẩm
|
30oC±2oC
|
Nghiên cứu cấp tốc
|
40oC±2oC; Độ ẩm tương đối 75% ±5%.
|
Nếu số liệu đệ trình có được từ kết quả nghiên cứu ở
điều kiện ít khắc nghiệt hơn điều kiện yêu cầu (ví dụ nhiệt độ 30 0C
và độ ẩm tương đối 65%) thì cần phải cung cấp thêm thông tin cần thiết để cho
phép đánh giá độ ổn định sản phẩm một cách khoa học và sát thực với điều kiện
được khuyến cáo trên nhãn (là điều kiện khí hậu ở vùng/miền/quốc gia mà sản phẩm
dự kiến lưu hành). Sau đây là một số ví dụ về thông tin bổ sung:
□ Bất kỳ sự khác thường nào đã quan sát thấy;
□ Dữ liệu nghiên cứu ở điều kiện cấp tốc;
□ Thông tin về hệ thống bao gói.
Có thể cho phép nghiên cứu ở các điều kiện bảo quản
khác nếu có biện giải hợp lý. Một số ví dụ về điều kiện nghiên cứu khác:
□ Các chế phẩm nhạy cảm với nhiệt phải được nghiên
cứu ở nhiệt độ thấp hơn và là nhiệt độ bảo quản dài hạn được chọn lựa.
- Các sản phẩm chứa thành phần hoạt chất kém bền vững
và những công thức không phù hợp với việc bảo quản ở nhiệt độ cao thì cần phải
nghiên cứu ở điều kiện thực.
- Khi áp dụng ở nhiệt độ thấp hơn thì nghiên cứu cấp
tốc trong 6 tháng phải được khảo sát ở nhiệt độ cao hơn nhiệt độ bảo quản dự kiến
(ở điều kiện thực tế khuyến cáo) tối thiểu là 15 0C (và ở độ ẩm
tương đối phù hợp với nhiệt độ đó). Ví dụ, một chế phẩm dự kiến được bảo quản
dài hạn ở điều kiện lạnh thì thử nghiệm cấp tốc phải được thực hiện ở 25 0C
± 2 0C, độ ẩm tương đối là 60% ± 5%. Các điều kiện thử nghiệm thực
đã lựa chọn phải được phản ánh trên nhãn và tuổi thọ (hạn sử dụng). Điều kiện bảo
quản điển hình cho nghiên cứu độ ổn định các sản phẩm bảo quản ở điều kiện lạnh
thể hiện trong Bảng 3.
□ Một số sản phẩm có sự thay đổi về mặt vật lý hoặc
hóa học ở nhiệt độ thấp như chế phẩm hỗn dịch hoặc nhũ tương có thể lắng xuống
hoặc tách lớp và chế phẩm bán rắn có thể có tăng độ nhớt.
Bảng 3: Điều kiện bảo quản điển hình đối với sản phẩm
bảo quản lạnh
Nghiên cứu
|
Điều kiện bảo quản
|
Theo dõi ở điều kiện thực
|
5oC±3oC
|
Nghiên cứu cấp tốc
|
25oC±2oC. Độ ẩm tương đối 60% ±5%
|
Dữ liệu nghiên cứu độ ổn định cấp tốc có thể được sử
dụng để đánh giá ảnh hưởng khi sản phẩm được bảo quản ở điều kiện nằm ngoài điều
kiện quy định trên nhãn, ví dụ như khi vận chuyển trên tàu. Dữ liệu nghiên cứu
độ ổn định cấp tốc này và dữ liệu nghiên cứu ở điều kiện thực có thể được tạm
thời sử dụng để ngoại suy tuổi thọ sản phẩm. Để có được tuổi thọ thực tế thì cần
phải căn cứ vào dữ liệu nghiên cứu độ ổn định ở điều kiện thực theo khuyến cáo.
11.3.6. Hệ thống bao bì nắp nút
Thử nghiệm độ ổn định phải tiến hành đối với sản phẩm
đã được đóng gói trong bao bì cấp 1 như dự kiến đóng gói để đưa ra thị trường
và bất kỳ bao bì cấp 2 nào nếu thấy phù hợp.
Thành phẩm đóng trong bao bì cấp 1 không thấm ẩm
thì không yêu cầu thử nghiệm ở điều kiện độ ẩm cao. Một số bao bì được xem như
không thấm nước: vỉ nhôm/nhôm, chai polyethylen tỷ trọng cao (HDPE) hoặc chai
thuỷ tinh với nút kim loại hoặc nút HDPE.
Khi sử dụng đồ dựng có khả năng thấm ẩm, cần phải
cân nhắc đến độ ổn định của chất bên trong ở điều kiện độ ẩm cao. Độ ẩm có thể
có các ảnh hưởng không mong muốn đến độ ổn định sản phẩm về mặt hoá học và vật
lý.
Ảnh hưởng của độ ẩm đến sản phẩm dạng rắn đóng
trong đồ đựng có khả năng hút ẩm phải được chứng minh bằng số liệu và có ghi
chú “Bảo quản ở nơi khô ráo hoặc tránh ẩm” trên nhãn bao bì sản phẩm. Một số ví
dụ về đồ đựng có khả năng hút ẩm: vỉ polyvinyl chlorid (PVC), chai polyethylen
tỷ trọng thấp (LDPE), chai làm bằng thuỷ tinh hoặc bằng polyethylen tỷ trọng
cao (HDPE) nhưng có nút làm bằng chất liệu có khả năng thấm ẩm như
polypropylen.
11.3.7. Đánh giá
Trình bày và đánh giá dữ liệu nghiên cứu độ ổn định
cần mang tính hệ thống bao gồm kết quả thử nghiệm vật lý, hóa học, vi sinh vật
nếu phù hợp. Không chỉ đánh giá trên chỉ tiêu định lượng mà cần đánh giá tất cả
các chỉ tiêu đã theo dõi. Biểu mẫu trình bày báo cáo tổng hợp kết quả nghiên cứu:
tham khảo ở mục “Mẫu báo cáo kết quả thử độ ổn định”.
11.3.8. Ghi nhãn
Các điều kiện bảo quản bao gồm nhiệt độ, ánh sáng
và độ ẩm ghi trên nhãn phải dựa trên việc nghiên cứu độ ổn định của sản phẩm.
Các chú ý chung như “Tránh ánh sáng” và/hoặc “Để ở nơi khô ráo” có thể được ghi
vào nhãn, nhưng không được dùng để che giấu các vấn đề về độ ổn định của sản phẩm.
Cần quy định cụ thể điều kiện bảo quản. Tránh dùng các từ như “điều kiện phòng”
hoặc “nhiệt độ phòng”.
Giải thích từ ngữ
Các từ ngữ sử dụng trong Phụ lục này được hiểu như
sau:
1. Định lượng: là việc xác định
hàm lượng hoạt chất hoặc chất đánh dấu có trong sản phẩm.
2. Lô: một số lượng sản phẩm (nguyên liệu ban đầu,
vật liệu bao gói, sản phẩm) được sản xuất trong một chu kỳ nhất định (trong một
quy trình đơn lẻ hoặc một loạt quy trình) có cùng công thức chế biến, có chung
đặc điểm, chất lượng và có tính đồng nhất. Đôi khi có thể chia một lô thành một
số mẻ, nhưng sau đó gộp lại để hình thành lô đồng nhất cuối cùng.
3. Lô thí nghiệm: là lô sản phẩm được sản xuất bởi
quy trình đại diện đầy đủ và mô phỏng được quy trình áp dụng để sản xuất ở quy
mô lô sản xuất. Thường thì lô thí nghiệm có cỡ lô tối thiểu bằng một phần mười
cỡ lô của lô sản xuất.
4. Lô đầu tiên: là lô sản phẩm được sản xuất bởi một
quy trình đại diện đầy đủ và mô phỏng được quy trình áp dụng để sản xuất ở quy
mô lô sản xuất. Cỡ lô của lô đầu tiên vào khoảng 10 – 100% cỡ lô của lô sản xuất.
5. Lô sản xuất: là lô sản phẩm được sản xuất ở quy
mô sản xuất thực bằng các thiết bị cụ thể trong xưởng sản xuất xác định.
6. Tiêu chuẩn chất lượng: là một danh mục các phép
thử, tham chiếu quy trình thử nghiệm và giá trị chấp nhận tương ứng (giới hạn
chấp nhận, khoảng chấp nhận hoặc chấp nhận khác được mô tả ngay trong phép thử).
Tiêu chuẩn chất lượng được dùng làm cơ sở để đánh giá chất lượng. “Đáp ứng theo
tiêu chuẩn” được hiểu là đối tượng phân tích khi được thử nghiệm theo quy trình
xác định sẽ đạt tiêu chuẩn chấp nhận. Tiêu chuẩn được thiết lập cho một chất,
nguyên liệu hay các sản phẩm trong quá trình sản xuất cần phải phù hợp với mục
đích sử dụng của chất, nguyên liệu hay sản phẩm đó. Các tiêu chuẩn chất lượng
quan trọng được nhà sản xuất xây dựng, công bố và Cơ quan quản lý có thẩm quyền
xem xét, phê duyệt.
7. Đề cương nghiên cứu độ ổn định: là một tài liệu
mô tả lý do, mục đích, phương pháp luận và phương pháp thống kê của một nghiên
cứu độ ổn định trong đó quy định rõ lịch trình chi tiết và điều kiện cụ thể mà
nghiên cứu đó phải được thực hiện và quản lý.
8. Nghiên cứu độ ổn định: là nghiên cứu độ ổn định ở
điều kiện thực và nghiên cứu cấp tốc được thực hiện đối với các lô đầu tiên
theo đề cương đã mô tả để thiết lập hoặc xác nhận thời hạn phải kiểm lại của một
nguyên liệu hoặc tuổi thọ của thành phẩm.
- Nghiên cứu độ ổn định cấp tốc: là nghiên cứu được
thiết kế để tăng tốc độ suy giảm hoặc thay đổi tính chất vật lý của một sản phẩm
bằng cách bảo quản mẫu trong điều kiện khắc nghiệt. Dữ liệu từ nghiên cứu này kết
hợp với dữ liệu nghiên cứu ổn định dài hạn có thể được sử dụng để đánh giá ảnh
hưởng về mặt hóa học trong thời gian dài ở điều kiện thường và để đánh giá ảnh
hưởng trong một khoảng thời gian nhất định khi sản phẩm trải qua điều kiện bảo
quản vượt ngoài điều kiện được khuyến cáo (ví dụ trong khi vận chuyển trên tàu…).
Kết quả nghiên cứu cấp tốc thường không cho phép dự đoán được sự thay đổi về mặt
vật lý của sản phẩm.
- Nghiên cứu độ ổn định ở điều kiện thực: là nghiên
cứu độ ổn định trong điều kiện bảo quản khuyến cáo để đề xuất hoặc phê duyệt tuổi
thọ hoặc thời hạn kiểm lại để công bố trên nhãn sản phẩm.
9. Điều kiện bảo quản: là điều kiện bảo quản được
ghi trên nhãn sản phẩm dựa trên nghiên cứu độ ổn định.
Thiết kế rút gọn
Một thiết kế nghiên cứu đầy đủ là một thiết kế
trong đó các mẫu thử có sự kết hợp mọi yếu tố đều được thử nghiệm ở tất cả các
thời điểm. Một thiết kế rút gọn là một thiết kế trong đó có những mẫu thử có sự
kết hợp mọi yếu tố không được thử nghiệm ở tất cả các thời điểm. Một thiết kế
rút gọn có thể là sự thay thế thích hợp cho một thiết kế đầy đủ khi mọi yếu tố ảnh
hưởng có liên quan đã được tính đến.
Bất kỳ một thiết kế rút gọn nào cũng cần có đủ dữ
liệu để cho phép xác định được tuổi thọ dự kiến của sản phẩm. Trước khi xem xét
một thiết kế rút gọn, các giả thiết cần được đánh giá và lý giải. Do thiết kế
rút gọn không có đầy đủ dữ liệu như thiết kế đầy đủ nên cần cân nhắc đến việc
xác lập một tuổi thọ ngắn hơn tuổi thọ xác định được từ thiết kế đầy đủ.
Trong quá trình thực hiện một nghiên cứu theo thiết
kế rút gọn, có thể cân nhắc xem xét đến việc chuyển thiết kế rút gọn thành một
thiết kế đầy đủ hoặc thành một thiết kế ít rút gọn hơn nếu có biện giải hợp lý
và các nguyên tắc của thiết kế đầy đủ hoặc thiết kế rút gọn đều phải được tuân
theo. Việc điều chỉnh cho phù hợp hơn này phải được thực hiện bằng phân tích thống
kê để giải thích cho việc tăng cỡ mẫu thử là do kết quả của sự thay đổi. Sau
khi thay đổi thiết kế,các thử nghiệm của thiết kế đầy đủ hoặc của thử nghiệm
rút gọn ít hơn này phải được thực hiện ở tất cả các thời điểm còn lại của
nghiên cứu.
Thiết kế rút gọn kiểu ô trống
Ô trống là thiết kế về một lịch trình độ ổn định
trong đó chỉ những mẫu ở về các cực của các yếu tố thiết kế nào đó (ví dụ như nồng
độ, kích cỡ bao bì và/hoặc thể tích) được thử nghiệm tại tất cả các thời điểm
như trong thiết kế đầy đủ. Thiết kế giả thiết rằng độ ổn định của bất kỳ hàm lượng
trung gian nào được đại diện bởi độ ổn định của các cực đã được thử nghiệm.
Ví dụ về thiết kế kiểu ô trống
Bảng 4 là một ví dụ về thiết kế ô trống. Thí dụ này
được dựa trên một chế phẩm có 3 loại hàm lượng và 3 cỡ bao bì. Trong ví dụ này,
2 cỡ bao bì bằng polyethylen tỷ trọng cao có dung tích 15ml và 500 ml đại diện
cho 2 thái cực. Số lô đối với mỗi kết hợp đã chọn cần được thử nghiệm tại mỗi một
thời điểm giống như thiết kế đầy đủ.
Bảng 4: Ví dụ về một thiết kế rút gọn kiểu ô trống
Hàm lượng
|
50 mg
|
75 mg
|
100 mg
|
Lô
|
1
|
2
|
3
|
1
|
2
|
3
|
1
|
2
|
3
|
Thể tích (ml)
|
15
|
T
|
T
|
T
|
|
|
|
T
|
T
|
T
|
100
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
500
|
T
|
T
|
T
|
|
|
|
T
|
T
|
T
|
T = Mẫu
được thử
Thiết kế rút gọn kiểu ma trận
Ma trận là thiết kế một lịch trình thử
độ ổn định, theo đó, tại một thời điểm xác định, một tập hợp mẫu có sự kết hợp
tất cả các yếu tố được lựa chọn (trong tổng số các mẫu có thể) để thử
nghiệm. Vào thời điểm kế tiếp, một tập hợp mẫu khác có sự kết hợp
tất cả các yếu tố sẽ được lựa chọn để thử nghiệm.
Thiết kế giả định rằng độ ổn định của
mỗi tập hợp mẫu được lựa chọn để thử nghiệm đại diện cho độ ổn định của tất cả
mẫu có thể tại thời điểm tương ứng.
Các yếu tố khác nhau giữa các mẫu của
cùng một thành phẩm cần được xác định rõ, chẳng hạn như, khác nhau về lô sản xuất,
về hàm lượng, về quy cách đóng gói (của cùng hệ nắp nút bao bì) và trong một số
trường hợp, nếu có thể, khác nhau về hệ nắp nút bao bì.
Khi thành phần bao
bì cấp 2 có tác động đến độ ổn định của sản phẩm thực phẩm bảo vệ sức khỏe
thì thiết kế ma trận có thể được thực hiện chéo giữa các hệ bao
bì. Mỗi điều kiện bảo quản phải được thiết kế ma trận riêng. Thiết kế ma trận không
được thực hiện chéo giữa các thuộc tính thử. Tuy nhiên, những thiết kế ma trận
thay thế (về thuộc tính thử) khác có thể áp dụng nếu được giải thích rõ ràng.
Ví dụ về thiết kế kiểu ma trận
Các ví dụ về thiết kế rút gọn kiểu ma
trận đối với một sản phẩm có hai hàm lượng (S1 và S2) như trình bày ở bảng sau
đây. Tên gọi “rút gọn một nửa” và “rút gọn một phần ba” là so với thiết kế
nghiên cứu đầy đủ ban đầu đã áp dụng. Ví dụ, rút gọn một nửa là loại đi 1 trong
2 thời điểm từ thiết kế đầy đủ và rút gọn 1/3 là bớt đi 1 trong 3 thời điểm.
Trong các ví dụ trình bày sau đây, sự rút gọn ở đây ít hơn một nửa và 1/3 vì
bao gồm thử nghiệm đủ ở một vài thời điểm như thời điểm bắt đầu, thời điểm 12
tháng và thời điểm kết thúc.
□ Ví dụ thiết kế ma trận rút gọn
1/2 đối với sản phẩm hai hàm lượng:
Thời điểm (tháng)
|
0
|
3
|
6
|
9
|
12
|
18
|
24
|
36
|
Hàm lượng
|
S1
|
Lô 1
|
T
|
T
|
|
T
|
T
|
|
T
|
T
|
Lô 2
|
T
|
|
T
|
|
T
|
T
|
|
T
|
S2
|
Lô 1
|
T
|
|
T
|
|
T
|
|
T
|
T
|
Lô 2
|
T
|
T
|
|
T
|
T
|
T
|
|
T
|
(T = Mẫu được thử)
|
Ít nhất 6 trong số
12
|
|
Ít nhất 4 trong số
8
|
|
□ Ví dụ thiết kế ma trận rút gọn
1/3 đối với sản phẩm hai hàm lượng:
Thời điểm (tháng)
|
0
|
3
|
6
|
9
|
12
|
18
|
24
|
36
|
Hàm lượng
|
S1
|
Lô 1
|
T
|
T
|
T
|
|
T
|
T
|
T
|
T
|
Lô 2
|
T
|
T
|
T
|
T
|
|
T
|
T
|
|
S2
|
Lô 1
|
T
|
T
|
|
T
|
T
|
T
|
T
|
T
|
Lô 2
|
T
|
T
|
T
|
|
T
|
T
|
|
T
|
(T = Mẫu được thử)
|
Ít nhất 8 trong số
12
|
|
Ít nhất 6 trong số
8
|
|
□ Ví dụ thiết kế ma trận rút gọn
1/3 đối với sản phẩm ba hàm lượng:
Thời điểm (tháng)
|
0
|
3
|
6
|
9
|
12
|
18
|
24
|
36
|
Hàm lượng
|
S1
|
Lô 1
|
T
|
T
|
|
T
|
T
|
T
|
T
|
T
|
Lô 2
|
T
|
T
|
T
|
|
T
|
T
|
|
T
|
S2
|
Lô 1
|
T
|
|
T
|
T
|
T
|
T
|
|
T
|
Lô 2
|
T
|
T
|
|
T
|
T
|
|
T
|
T
|
S3
|
Lô 1
|
T
|
|
T
|
T
|
T
|
T
|
T
|
T
|
Lô 2
|
T
|
T
|
|
T
|
T
|
|
T
|
T
|
(T = Mẫu được thử)
|
Ít nhất 12 trong số
18
|
|
Ít nhất 8 trong số
12
|
|
Danh mục khuyến cáo các chỉ tiêu theo dõi độ ổn định
sản phẩm:
Chỉ tiêu
Dạngsản phẩm
|
Mô tả
|
Định lượng
|
Độ cứng/ mài mòn
|
Độ rã/ hòa tan
|
Hàm lượng nước
|
Độ nhớt
|
pH
|
Giới hạn VSV
|
Kích thước hạt
|
Tái lập hỗn dịch
|
Bột pha uống
|
√
|
√
|
|
|
√
|
|
|
√
|
|
|
Viên nang cứng
|
√
|
√
|
|
√
|
√
|
|
|
√
|
|
|
Viên nang mềm
|
√
|
√
|
|
√
|
|
|
|
√
|
|
|
Viên nén, nén bao
|
√
|
√
|
√
|
√
|
√
|
|
|
√
|
|
|
Viên hoàn/vi nang bao/không bao
|
√
|
√
|
|
√
|
√
|
|
|
√
|
|
|
Hỗn dịch
|
√
|
√
|
|
|
|
√
|
√
|
√
|
√
|
√
|
Dung dịch
|
√
|
√
|
|
|
|
√
|
√
|
√
|
|
|
Nhũ dịch/nhũ tương
|
√
|
√
|
|
|
|
√
|
√
|
√
|
|
|
Cốm
|
√
|
√
|
|
|
√
|
|
|
√
|
√
|
|
Mẫu báo cáo kết quả thử độ ổn định
Tên sản phẩm:
|
……….
|
Điều kiện bảo quản:
|
……….
|
Dạng sản phẩm:
|
……….
|
Số lô:
|
……….
|
Hàm lượng:
|
……….
|
Ngày sản xuất:
|
……….
|
Bào bì đóng gói:
|
……….
|
Ngày báo cáo:
|
……….
|
Kích cỡ đóng gói:
|
……….
|
Thời gian nghiên cứu:
|
……….
|
Chỉ tiêu (nếu có
áp dụng)
|
Giới hạn chấp nhận
|
Tần suất thử
(tháng)
|
0
|
3
|
6
|
9
|
12
|
18
|
24
|
…
|
Mô tả
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Hàm lượng
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Độ cứng
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Độ rã
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Độ ẩm
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Vi sinh vật
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
…
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Kết luận:
………………………………………………………………………………………...…
Người thực hiện
Người
kiểm tra
Người
phê duyệt
11.4. Bảng câu hỏi hướng dẫn
tự kiểm tra
11.4.1. Mục đích
Mục đích của hoạt động tự kiểm tra là xác định đầy
đủ thông tin và đánh giá mức độ tuân thủ quy định Thực hành sản xuất tốt nhằm
phát hiện kịp thời những tồn tại, khiếm khuyết để đưa ra biện pháp khắc phục,
phòng ngừa. Hoạt động này phải thực hiện theo quy trình bằng văn bản bao gồm
danh mục chi tiết các nội dung cụ thể cần kiểm tra, đánh giá.
Do khác nhau về dây chuyền sản xuất, dạng sản phẩm
và quy mô đầu tư nên mỗi cơ sở sản xuất cần phải xây dựng, ban hành một Danh mục
tự kiểm tra riêng cho phù hợp với thực tế của cơ sở. Việc xây dựng
và áp dụng Danh mục tự kiểm tra cần phải phù hợp với mục tiêu, tính chất của lần kiểm tra (đánh giá ban đầu hay nhắc lại, định kỳ hay đột
xuất, tổng thể hay theo chuyên đề). Danh mục này có thể được phát triển
và/hoặc điều chỉnh từ Bảng câu hỏi tự kiểm tra sau đây.
11.4.2. Các nội dung chính
1) Thông tin chung về Công ty
2) Quản lý chất lượng
3) Nhân sự, đào tạo, huấn luyện
4) Cơ sở sản xuất và trang thiết
bị
5) Vệ sinh
6) Hồ sơ tài liệu
7) Sản xuất và kiểm soát quá
trình sản xuất
8) Kiểmsoát chất lượng
9) Sản xuất và kiểm nghiệm
theo hợp đồng
10) Khiếu nại và thu hồi sản phẩm
11) Tự kiểm tra
11.4.3. Hướng dẫn trả lời câu hỏi
- Với câu hỏi mở: bổ sung thông tin chi tiết vào phần
để trống.
- Với câu hỏi đóng (đạt/không): điền “√” vào ô trống
phù hợp.
- Ghi chú: thực hiện khác hoặc ghi chú
11.4.4. Nội dung
1. Thông tin chung về công ty
- Tên/địa chỉ: ………………………………………………………………
- Điện thoại/fax: ……………………………………………………………
- Địa chỉ nơi sản xuất: …………………………………………….……….
- Đại diện công ty/chức vụ: ………………………………………….…….
- Tổng số nhân viên: ……………………………………………………….
- Số lượng nhân viên làm việc ở khu sản xuất:
………………………….…
- Giấy phép của Cơ quan quản lý có thẩm quyền:
…………………………
Cung cấp thông tin về:
- Sơ đồ tổ chức: …………………………………………………………….
- Kết quả đào tạo:………………………………………………………….
- Sơ đồ các khu vực sản xuất (mặt bằng địa lý; bố trí
dây chuyền; cấp sạch; chênh lệch áp suất; đường di chuyển của công nhân, nguyên
vật liệu, bán thành phẩm, thành phẩm): ………………………………………………………………
- Sơ đồ hệ thống phụ trợ (hệ thống xử lý không khí, hệ
thống cung cấp nước sản xuất, hệ thống xử lý nước thải, hệ thống phòng cháy chữa
cháy): ..…...
- Hoạt động sản xuất: các dạng sản phẩm, hoạt động kiểm
tra trong quá trình sản xuất, đánh giá nhà cung cấp: ………………………………….………..
- Hệ thống bảo đảm chất lượng, kiểm tra chất lượng:
………………………
- Kiểm tra nội bộ: …………………………………………………………...
2. Bảng câu hỏi tự kiểm tra
TT
|
Nội dung
|
Áp
|
dụng
|
Không áp dụng
|
Đạt
|
Không
|
I
|
Quản lý chất lượng
|
|
|
|
1
|
Có xây dựng chính sách và các cam kết về chất lượng
được ban hành chính thức bởi người có thẩm quyền.
|
|
|
|
2
|
Thiết lập được hệ thống quản lý chất lượng bao gồm sổ
tay chất lượng, các quy trình, nguồn lực và cơ cấu tổ chức có liên quan.
|
|
|
|
3
|
Trách nhiệm quản lý được mô tả rõ ràng bằng văn bản.
|
|
|
|
4
|
Hệ thống đảm bảo việc sản xuất, cung ứng và sử dụng
đúng loại nguyên liệu ban đầu và nguyên liệu bao gói.
|
|
|
|
5
|
Thiết lập và duy trì hoạt động kiểm tra, giám sát
trong quá trình sản xuất theo đúng quy trình đã được phê duyệt.
|
|
|
|
6
|
Phân công người chịu trách nhiệm quyết định việc xuất
xưởng sản phẩm.
|
|
|
|
7
|
Trước khi xuất xưởng, mỗi lô sản phẩm được sản xuất
được xem xét, xác nhận lô sản phẩm và kiểm tra theo đúng quy trình và tiêu
chuẩn.
|
|
|
|
8
|
Kế hoạch đánh giá (thẩm định) ban đầu, định kỳ các
công đoạn quan trọng trong quá trình sản xuất.
|
|
|
|
9
|
Tiến hành thẩm định các công đoạn quan trọng hay những
thay đổi lớn ảnh hưởng đến chất lượng sản phẩm trong quá trình sản xuất.
|
|
|
|
10
|
Hồ sơ ghi lại việc sản xuất và phân phối giúp truy
nguyên lịch sử của một lô sản phẩm.
|
|
|
|
11
|
Quy trình hướng dẫn đầy đủ cho việc lấy mẫu, kiểm
tra chất lượng nguyên vật liệu đầu vào, sản phẩm trung gian, bán thành phẩm,
thành phẩm và kiểm tra vệ sinh môi trường sản xuất, thiết bị đo lường.
|
|
|
|
12
|
Việc kiểm tra chất lượng được lưu hồ sơ đầy đủ.
|
|
|
|
13
|
Các đợt xem xét về chất lượng sản phẩm theo khuyến
cáo của GMP.
|
|
|
|
14
|
Chương trình tự kiểm tra/đánh giá nội bộ.
|
|
|
|
II
|
Nhân sự
|
|
|
|
15
|
Sơ đồ tổ chức nhân sự được cập nhật (đến thời điểm tự
kiểm tra).
|
|
|
|
16
|
Tổ chức nhân sự có bao gồm (và số lượng tương ứng)
sau:
|
|
|
|
a
|
Bộ phận sản xuất: ………………………………..… người
|
|
|
|
b
|
Bộ phận kiểm soát chất lượng: ………………….… người
|
|
|
|
c
|
Các bộ phận khác (nêu cụ thể):
- …………………………………………………. người
- …………………………………………………. người.
|
|
|
|
17
|
Trưởng bộ phận sản xuất và bộ phận KSCL có độc lập với
nhau.
|
|
|
|
18
|
Các nhân sự chủ chốt này có được tuyển dụng chính thức,
làm việc toàn thời gian.
|
|
|
|
19
|
Thông tin về Trưởng bộ phận sản xuất:
- Kiến thức (GMP, sản xuất…): …………..………………….
- Trình độ chuyên môn (bằng cấp): ………………………….
- Kỹ năng: ……………………………………………………
- Kinh nghiệm (sản xuất, quản lý/điều hành sản xuất):
……..
|
|
|
|
20
|
Thông tin về Trưởng bộ phận kiểm soát chất lượng:
- Kiến thức (GMP, kiểm nghiệm…): ………………………..
- Trình độ chuyên môn (bằng cấp): ………………………….
- Kỹ năng: ……………………………………………………
- Kinh nghiệm (kiểm nghiệm, quản lý/điều hành kiểm
nghiệm): ……………………………………………………
|
|
|
|
21
|
Tổ chức hoạt động của Bộ phận sản xuất:
|
|
|
|
a
|
Theo dây chuyền (và số lượng tương ứng mỗi dây chuyền):
|
|
|
|
|
- Dây chuyền A: ……………………………………………..
- Dây chuyền B: …………………………………………….
|
|
|
|
b
|
Theo công đoạn (và số lượng tương ứng mỗi công đoạn)
|
|
|
|
|
- Sơ chế: ……………………………………………………..
- Chế biến: …………………………………………………..
- Định hình: ………………………………………………….
- Đóng gói cấp 1: ……………………………………………
- Đóng gói cấp 2: …………………………………………….
|
|
|
|
c
|
Phối hợp dây chuyền và công đoạn (và số lượng tương ứng):
|
|
|
|
|
- Sơ chế dây chuyền A: ……………………………………..
- Chế biến dây chuyền B: …………………………………..
|
|
|
|
22
|
Mô tả tổ chức hoạt động của Bộ phận kiểm soát chất
lượng [bố trí theo thử nghiệm (hóa, lý, hóa lý, vi sinh); theo đối tượng
(nguyên liệu, bao bì, bán thành phẩm, thành phẩm); hay theo hoạt động (xây dựng/thẩm
định tiêu chuẩn, đăng ký hồ sơ, thử nghiệm, theo dõi độ ổn định, thẩm định/đánh
giá điều kiện sản xuất, kiểm tra, giám sát)…] và số lượng tương ứng của mỗi
đơn vị:
- ……………………………………………………………...
|
|
|
|
23
|
Nhân viên kiểm soát trong quá trình sản xuất (IPC)
thuộc:
- Bộ phận kiểm soát chất lượng (và số lượng):
……………..
- Hay Bộ phận sản xuất (và số lượng): ……………………..
|
|
|
|
24
|
Bản mô tả công việc của:
- Trưởng bộ phận sản xuất: ………………………………….
- Trưởng bộ phận kiểm soát chất lượng: ……………………
- Trưởng bộ phận khác: ………………………
|
|
|
|
25
|
Bản mô tả công việc của từng (nhóm) nhân viên:
- Nhóm …: ………………………………………………….
- Nhóm …: ………………………………………………….
|
|
|
|
26
|
Toàn bộ nhân viên được khám sức khỏe ban đầu, định kỳ
tái khám và lưu đầy đủ hồ sơ khám sức khỏe.
|
|
|
|
27
|
Toàn bộ nhân viên được đào tạo kiến thức cơ bản về
GMP
|
|
|
|
28
|
Toàn bộ nhân viên được huấn luyện, đào tạo các SOP,
các thao tác và kiến thức chuyên môn có liên quan.
|
|
|
|
29
|
Quy trình đào tạo, kèm cặp công việc thực tế cho
nhân viên mới.
|
|
|
|
30
|
Việc đào tạo được thực hiện theo kế hoạch, chương
trình và nội dung được phê duyệt.
|
|
|
|
31
|
Người đào tạo có kiến thức, kinh nghiệm và đã đào tạo
về GMP
|
|
|
|
32
|
Sau mỗi đợt đào tạo có tiến hành đánh giá kết quả,
hiệu quả việc đào tạo và lưu đầy đủ hồ sơ đào tạo.
|
|
|
|
III
|
Cơ sở sản xuất và trang thiết bị
|
|
|
|
|
Cơ sở sản xuất
|
|
|
|
33
|
Cơ sở sản xuất các loại sản phẩm chứa những nguyên liệu
nhạy cảm như penicillin, nội tiết tố hoặc các vi sinh vật sống hay sản phẩm
dùng ngoài.
|
|
|
|
34
|
Những sản phẩm này được sản xuất bởi dây chuyền
riêng
|
|
|
|
35
|
Các khu vực sản xuất, kiểm nghiệm, bảo quản và khu phụ
được quy hoạch, thiết kế, bố trí phù hợp.
|
|
|
|
36
|
Nhà xưởng được bảo trì bảo dưỡng tốt.
|
|
|
|
37
|
Bản vẽ thiết kế (tổng thể, chi tiết) được cập nhật
sau những lần thay đổi.
|
|
|
|
38
|
Tiến hành thẩm định đánh giá lại các thông số liên quan
sau khi thay đổi.
|
|
|
|
39
|
Đủ số lượng nhà vệ sinh, đảm bảo thông thoáng, được
bố trí tách biệt và không mở thông trực tiếp vào các khu vực sản xuất, bảo quản.
|
|
|
|
40
|
Nguy cơ hay hiện tượng côn trùng hoặc động vật khác
xâm nhập và cư trú.
|
|
|
|
41
|
Quy định hạn chế người không phận sự đi vào các khu
vực liên quan.
|
|
|
|
|
Khu vực sản xuất
|
|
|
|
42
|
Các dây chuyền sản xuất được thiết kế, bố trí theo
nguyên tắc một chiều thuận lợi cho việc di chuyển của nguyên liệu/sản phẩm trung
gian/bán thành phẩm/bao bì/thành phẩm, nhân viên và dư/phế phẩm/rác thải để
tránh nhầm lẫn, nhiễm hay nhiễm chéo.
|
|
|
|
43
|
Các phòng thay trang phục bảo hộ lao động được bố
trí riêng và nối trực tiếp với khu vực sản xuất.
|
|
|
|
44
|
Bố trí các tủ bảo quản quần áo và vật dụng cá nhân.
|
|
|
|
45
|
Khu vực sản xuất đủ không gian cần thiết cho việc lắp
đặt/bảo trì/sửa chữa thiết bị, các thao tác sản xuất, vệ sinh thuận lợi.
|
|
|
|
46
|
Bố trí các khu vực tạm trữ nguyên vật liệu sau cấp phát
và các sản phẩm trong quá trình sản xuất ở điều kiện phù hợp và đủ không gian
cần thiết.
|
|
|
|
47
|
Các ống dẫn, máng đèn, điểm thông gió và vật dụng
khác được lắp đặt thuận lợi cho việc làm vệ sinh.
|
|
|
|
48
|
Những khu vực nguyên liệu, sản phẩm ở tình trạng hở
có tiếp xúc với môi trường bên ngoài có yêu cầu cao về điều kiện vệ sinh (sau
đây gọi là vùng/khu vực sạch) được thông gió và xây dựng sao cho dễ làm vệ
sinh với bề mặt nhẵn, không tích tụ hay sinh tiểu phân bụi.
- Thông tin vật liệu bề mặt sàn/tường/trần:
….…/……/…..
- Thông tin về cấp lọc/chênh lệch áp suất: ………/….……
|
|
|
|
49
|
Xuất hiện bất cứ sự bong sơn hay vết nứt, rạn trong
khu vực này.
|
|
|
|
50
|
Bố trí riêng các không gian để vệ sinh dụng cụ sản
xuất tránh gây ô nhiễm khu vực sạch.
|
|
|
|
51
|
Nơi để thùng gom rác thải phát sinh trong quá trình
sản xuất và đường đi của rác thải được bố trí phù hợp, không gây nhiễm đến sản
phẩm và khu vực sạch.
|
|
|
|
52
|
Nước thải được thu gom bởi ống dẫn kín ghép xi-phông
chống trào ngược.
|
|
|
|
53
|
Những đoạn phải để hở (nếu có) thì có đủ nông và dễ
làm vệ sinh.
|
|
|
|
54
|
Các thông số ánh sáng (a), nhiệt độ (b), độ ẩm (c),
thông gió (d) được thiết lập, đánh giá và duy trì phù hợp với từng công đoạn
của mỗi dây chuyền:
a) Thông tin dây chuyền 1:
Khu vực/công đoạn
|
a
|
b
|
c
|
d
|
Nhà vệ sinh và thay đồ lần 1
|
|
|
|
|
Cân nguyên liệu thô tự nhiên và sơ chế
|
|
|
|
|
Thay đồ lần 2
|
|
|
|
|
Cân nguyên liệu và chế biến
|
|
|
|
|
Định hình và đóng gói cấp 1
|
|
|
|
|
Đóng gói cấp 2
|
|
|
|
|
b) Thông tin dây chuyền 2: ……………………………………
|
|
|
|
55
|
Tiến hành theo dõi, giám sát với tần suất phù hợp
các thông số nêu trên để đảm bảo duy trì trong suốt thời gian sản xuất.
Nêu rõ biện pháp kiểm soát: ………………………
|
|
|
|
56
|
Quy định giới hạn đối với các thông số nêu trên và
biện pháp cần phải thực hiện khi giới hạn này bị vượt quá.
|
|
|
|
57
|
Việc đo đếm tiểu phân trong vùng sạch được thực hiện
ngay sau khi hoàn thành nhà xưởng, lắp đặt thiết bị và định kỳ lặp lại:
- Số lượng/m3:… (tiểu phân ≥0,5 µm); …
(tiểu phân ≥5,0 µm)
- Tần suất đo đếm: ……………………………………………
|
|
|
|
58
|
Có yêu cầu đặc biệt đối với khu vực có kiểm soát của
những dây chuyền sản xuất các sản phẩm dễ phát sinh, phát triển vi sinh vật
như viên hoàn mềm, si rô, các chế phẩm từ dược liệu… không:
- Nêu rõ biện pháp kiểm soát: ……………………
- Giới hạn số mầm vi sinh (cfu) trong 1 đơn vị thể
tích không khí hay diện tích bề mặt thiết bị: …/ … /………
- Tần suất kiểm tra: ……………
|
|
|
|
59
|
Nêu biện pháp kiểm soát bụi tại các khu vực sản xuất
hay sản phẩm có phát sinh bụi: …………………………………………
|
|
|
|
|
Khu vực bảo quản
|
|
|
|
60
|
Các khu vực riêng để bảo quản nguyên liệu ban đầu, vật
liệu bao gói và thành phẩm đủ không gian cần thiết và ở điều kiện nhiệt độ, độ
ẩm phù hợp.
|
|
|
|
61
|
Có nơi riêng cho các hoạt động tiếp nhận, biệt trữ,
bảo quản, xuất kho trong các khu vực nêu trên.
|
|
|
|
62
|
Các kho có yêu cầu bảo quản ở điều kiện đặc biệt (nhiệt
độ, độ ẩm, thông gió) được đánh giá và theo dõi, giám sát bởi những thiết bị
được hiệu chuẩn.
Nhiệt độ: …-… 0C; Độ ẩm: …-… %; Tần suất
ghi chép: …
|
|
|
|
63
|
Có nơi riêng để cách ly có khóa an toàn đối với bao
bì in sẵn, nguyên vật liệu/sản phẩm bị loại, dư/phế phẩm, sản phẩm thu hồi/trả
về.
|
|
|
|
64
|
Có khu vực lấy mẫu nguyên liệu ban đầu đảm bảo yêu cầu
vệ sinh và kiểm soát được nguy cơ nhiễm chéo.
|
|
|
|
65
|
Có các khu vực riêng để bảo quản nguyên liệu thô tự nhiên,
nguyên liệu hay chất dễ cháy nổ.
|
|
|
|
|
Khu vực kiểm nghiệm
|
|
|
|
66
|
Có phòng kiểm nghiệm bố trí cách biệt so với khu
vực sản xuất.
|
|
|
|
67
|
Có phòng kiểm nghiệm vi sinh được thiết kế đáp ứng
yêu cầu.
|
|
|
|
68
|
Các phòng làm việc được bố trí hợp lý và đủ diện
tích.
Thông tin các phòng và diện tích tương ứng: ………
|
|
|
|
69
|
Đủ thiết bị, dụng cụ đáp ứng cơ bản yêu cầu kiểm
nghiệm nguyên vật liệu, sản phẩm, đánh giá/giám sát môi trường/điều kiện sản
xuất và được đánh giá trước khi đưa vào sử dụng.
Liệt kê các thiết bị phân tích chính: ……………………
|
|
|
|
|
Khu phụ/ phụ trợ
|
|
|
|
70
|
Các khu phụ/phụ trợ cách biệt các khu vực sản xuất,
kiểm nghiệm, bảo quản.
Liệt kê các khu phụ/phụ trợ: ……………………
|
|
|
|
71
|
Được bố trí, thiết kế đảm bảo an toàn, hợp vệ sinh.
|
|
|
|
|
Trang thiết bị, dụng cụ
|
|
|
|
72
|
Đủ các trang thiết bị sản xuất cần thiết phù hợp với
(các) dây chuyền sản xuất hiện tại.
Liệt kê các thiết bị sản xuất chính hiện có:
……………..
|
|
|
|
73
|
Các thiết bị này được thiết kế và có công suất phù hợp.
|
|
|
|
74
|
Các bộ phận phụ trợ của thiết bị sản xuất như ống xả
máy bao phim, buồng sấy tĩnh, động cơ/truyền động… được che phủ phù hợp và định
kỳ làm vệ sinh.
|
|
|
|
75
|
Bề mặt thiết bị, dụng cụ, ống dẫn, lọc có tiếp xúc
trực tiếp với nguyên liệu và sản phẩm được làm bằng vật liệu trơ không thôi
nhiễm và dễ làm vệ sinh.
|
|
|
|
76
|
Các thiết bị được lắp đặt và bố trí trong không gian
đủ rộng thuận lợi cho việc vận hành, vệ sinh hay bảo trì bảo dưỡng.
|
|
|
|
77
|
Các ống dẫn/van xả/ống xả nguyên liệu/sản phẩm (lắp
cố định hay tháo rời) được thiết kế, lắp đặt đảm bảo yêu cầu vệ sinh.
|
|
|
|
78
|
Ống dẫn cố định được lắp đặt nghiêng tránh đọng nước
tráng.
|
|
|
|
79
|
Có sử dụng van bị đóng/mở dòng nguyên liệu/sản phẩm
lỏng.
Nếu có, nêu biện pháp kiểm soát nhiễm vi sinh: …………
|
|
|
|
80
|
Có ký hiệu chỉ nội dung và hướng dòng chảy ở các đường
ống dẫn cố định.
|
|
|
|
81
|
Các thiết bị được đánh giá, vận hành thử trước
khi đưa vào sử dụng sản xuất chính thức và định kỳ bảo trì bảo dưỡng.
|
|
|
|
82
|
Có cân và các thiết bị đo lường với khoảng cân/đo, độ
chính xác thích hợp và được kiểm định/hiệu chuẩn đúng quy định.
|
|
|
|
83
|
Các thiết bị hư hỏng được đưa ra khỏi khu vực sản xuất
hoặc được che phủ tránh gây nhiễm, gắn nhãn không sử dụng khi chưa thể di dời.
|
|
|
|
|
Hệ thống tiện ích
|
|
|
|
84
|
Hệ thống các tiện ích phụ trợ được thiết kế, lắp đặt
đảm bảo tính toàn vẹn các nguyên vật liệu, sản phẩm trong quá trình và thành
phẩm.
Liệt kê các tiện ích hiện có: ……………………………………
|
|
|
|
85
|
Chương trình bảo trì, bảo dưỡng, vệ sinh cho từng hệ
thống phụ trợ và được tuân thủ.
|
|
|
|
86
|
Có các tiêu chuẩn và các quy trình bằng văn bản đối
với sự vận hành của các hệ thống, kế hoạch lấy mẫu, vị trí theo dõi.
|
|
|
|
87
|
Các bước hành động xác định được thực hiện để giải
quyết các trường hợp không đạt tiêu chuẩn đề ra.
|
|
|
|
|
Hệ thống xử lý không khí
|
|
|
|
88
|
Hệ thống xử lý, cung cấp không khí đáp ứng yêu cầu
nhiệt độ, độ ẩm, thông gió.
|
|
|
|
89
|
Sơ đồ hệ thống được đặt ở vị trí để dễ dàng theo
dõi, xử lý khi có xử cố.
|
|
|
|
90
|
Các đường ống được dán nhãn chỉ rõ hướng của dòng
không khí.
|
|
|
|
91
|
Khí thải được lọc bụi và/hoặc xử lý thích hợp trước
khi thải ra môi trường.
|
|
|
|
92
|
Quy định định kỳ xông khí tiệt hệ thống cấp khí của
những khu vực có nguy cơ cao gây ô nhiễm vi sinh đối với sản phẩm.
|
|
|
|
93
|
Các đường ống được làm bằng vật liệu không thấm chất
tẩy trùng.
|
|
|
|
94
|
Khả năng lọc khí có phù hợp với cấp độ sạch dự kiến
và đảm bảo giảm tối đa khả năng nhiễm bẩn, nhiễm chéo cho các hoạt động không
|
|
|
|
95
|
Nêu cụ thể giá trị thiết kế, khoảng giới hạn cảnh báo/hành
động và tần suất ghi chép/theo dõi tương ứng đối với các thông số: Cấp
độ lọc (a), Chênh lệch áp suất trước/sau lọc trung gian/lọc cuối (b), Chênh lệch
áp suất giữa phòng/hành lang ở các khu vực có cấp độ sạch hay yêu cầu kiểm
soát khác nhau (c) Số lần trao đổi không khí (d), nhiệt độ/độ ẩm phòng (đ) của
các khu vực sau:
|
|
|
|
a
|
Kho bảo quản nguyên liệu và bao bì chỉ yêu cầu thông
gió: ……
|
|
|
|
b
|
Kho bảo quản nguyên liệu và các loại bao bì có yêu cầu
kiểm soát nhiệt độ/độ ẩm: ….
|
|
|
|
c
|
Khu vực sơ chế: ………………………………………………
|
|
|
|
d
|
Khu vực chế biến, đóng gói cấp 1 (nguyên liệu/sản phẩm
ở tình trạng hở): ……………………………………………………………….……
|
|
|
|
đ
|
Khu vực đóng gói cấp 2 và kho thành phẩm: …………………..
|
|
|
|
e
|
Phòng kiểm nghiệm vi sinh và khu vực lấy mẫu: ………………
|
|
|
|
g
|
Các phòng kiểm nghiệm hóa lý và lưu mẫu: …………………..
|
|
|
|
96
|
Tiến hành thẩm định hệ thống xử lý, cung cấp không
khí trước khi đưa vào sử dụng, đánh giá định kỳ, ghi chép số liệu và lưu đầy
đủ hồ sơ.
|
|
|
|
97
|
Có lắp lọc HEPA (lọc cuối) đối với không khí cấp cho
những phòng/khu vực có nguy cơ cao đối với nguyên liệu, sản phẩm không
|
|
|
|
98
|
Biện pháp theo dõi, kiểm soát phù hợp để đảm bảo
tính toàn vẹn của các màng lọc HEPA.
|
|
|
|
99
|
Các tiền lọc, lọc trung gian được định kỳ vệ sinh hoặc
thay thế phù hợp không
|
|
|
|
|
Hệ thống xử lý nước
|
|
|
|
100
|
Hệ thống xử lý, cung cấp đầy đủ nước có chất lượng
phù hợp với mục đích sử dụng.
|
|
|
|
101
|
Nước làm vệ sinh và nước dùng để sơ chế nguyên liệu
thô tự nhiên có đáp ứng tiêu chuẩn nước sinh hoạt.
|
|
|
|
102
|
Nêu rõ nguồn cung cấp nước sinh hoạt sử dụng cho nhà
máy (nước giếng, giếng khoan, nước máy …): ………………………
|
|
|
|
103
|
Nước để chế biến (và tráng thiết bị, dụng cụ trong
khu vực sạch) có đáp ứng tiêu chuẩn nước ăn uống hay đạt tiêu chuẩn nước tinh
khiết theo Dược điển Việt Nam.
|
|
|
|
104
|
Nêu rõ công nghệ xử lý loại nước này: ………………………
|
|
|
|
105
|
Các đường ống được đánh dấu, ghi rõ tên, hướng dòng
chảy.
|
|
|
|
106
|
Đường ống nước được làm bằng vật liệu thích hợp,
không tương tác, thôi nhiễm các chất độc hại vào nước.
|
|
|
|
107
|
Nêu rõ vật liệu làm đường ống dẫn nước ăn uống được
hay nước tinh khiết dùng để sản xuất các sản phẩm có nguy cơ cao bởi ô nhiễm
vi sinh vật: ……………………….
|
|
|
|
108
|
Chương trình, kế hoạch lấy mẫu, kiểm tra chất lượng
nước.
|
|
|
|
109
|
Giới hạn về các chỉ tiêu vi sinh vật, hoá lý được thiết
lập, kiểm soát phù hợp và có các biện pháp hữu hiệu được thực hiện khi giới hạn
này bị vượt quá.
|
|
|
|
|
Hệ thống khí nén
|
|
|
|
110
|
Cơ sở có sử dụng khí nén trong hoạt động sản xuất:
|
|
|
|
a
|
Có tiếp xúc trực tiếp với sản phẩm (ép dịch, ép vỉ…)
và/hoặc dụng cụ sạch
|
|
|
|
b
|
Hay chỉ để hỗ trợ sản xuất (nâng ...), không tiếp
xúc sản phẩm
|
|
|
|
111
|
Khí nén tiếp xúc với sản phẩm được định kỳ đánh giá
chỉ tiêu:
|
|
|
|
a
|
Giới hạn vết dầu
|
|
|
|
b
|
Tiểu phân bụi
|
|
|
|
c
|
Giới hạn vi sinh vật
|
|
|
|
d
|
Và độ ẩm, khi cần thiết
|
|
|
|
112
|
Sơ đồ hệ thống được đặt để nơi tiện cho việc theo
dõi, xử lý.
|
|
|
|
113
|
Khí nén được xử lý, lọc qua lọc thích hợp.
|
|
|
|
114
|
Chương trình theo dõi, đánh giá hệ thống khí nén.
|
|
|
|
115
|
Hệ thống này được kiểm định độ an toàn theo quy định
|
|
|
|
|
Hệ thống sản xuất hơi nước
|
|
|
|
116
|
Cơ sở có sử dụng hơi nước cho hoạt động sản xuất:
|
|
|
|
a
|
Có tiếp xúc với bề mặt sản phẩm hay bề mặt dụng cụ
chế biến tiếp xúc sản phẩm;
|
|
|
|
b
|
Hay để hỗ trợ sản xuất (gia nhiệt…), không tiếp xúc
sản phẩm.
|
|
|
|
117
|
Nêu rõ nguồn nước dùng tạo hơi nước:
|
|
|
|
a
|
Tạo hơi nước sạch: …………………………………………
|
|
|
|
b
|
Dùng cho lò hơi để gia nhiệt: ………………………………
|
|
|
|
118
|
Hệ thống hơi nước được kiểm định an toàn theo quy định
|
|
|
|
119
|
Đường ống dẫn làm bằng thép không gỉ được xử lý
thích hợp.
|
|
|
|
|
Hệ thống xử lý nước thải
|
|
|
|
120
|
Hệ thống xử lý nước thải được thiết kế, xây dựng và vận
hành phù hợp với bản chất nước thải và các chất thải phát sinh trong sản xuất,
kiểm nghiệm.
|
|
|
|
121
|
Hệ thống xử lý nước thải được xác nhận của cơ quan
quản lý môi trường chủ quản.
|
|
|
|
|
Hệ thống phòng cháy, chữa cháy
|
|
|
|
122
|
Hệ thống phòng cháy, chữa cháy cho nhà máy.
|
|
|
|
123
|
Có xác nhận còn hiệu lực của cơ quan quản lý liên
quan về tình trạng hoạt động của hệ thống phòng cháy, chữa cháy.
|
|
|
|
IV
|
Điều kiện vệ sinh và kiểm soát tình trạng vệ sinh
|
|
|
|
|
Vệ sinh cá nhân
|
|
|
|
124
|
Nhân viên được khám sức khỏe trước khi tuyển dụng và
định kỳ.
|
|
|
|
125
|
Nhân viên được huấn luyện về thực hành vệ sinh cá
nhân.
Nêu các tài liệu, số ký hiệu SOP đã được huấn luyện:
…………
|
|
|
|
126
|
Trang bị đầy đủ xà phòng, thiết bị rửa/sấy tay cho
các khu vực cần thiết.
|
|
|
|
127
|
Trang bị đủ bảo hộ lao động cần thiết và phù hợp với
các hoạt động.
|
|
|
|
128
|
Nhân viên trong khu vực sạch được mang quần áo,
giày/dép và mũ sạch.
|
|
|
|
129
|
Nhân viên phòng kiểm nghiệm vi sinh và nhân viên làm
việc trong khu vực sạch được mang găng tay khi tiếp xúc trực tiếp với nguyên
liệu, sản phẩm.
|
|
|
|
130
|
Bảo hộ lao động được thu gom phù hợp và giặt sạch ở
khu vực hợp vệ sinh.
|
|
|
|
131
|
Quy định thời gian giặt lại để tránh sử dụng phải quần
áo để lâu không dùng đến.
|
|
|
|
132
|
Có phát hiện thấy nhân viên ốm đau hay có vết thương
hở vẫn được tham gia sản xuất ở những công đoạn có nguy cơ ảnh hưởng đến chất
lượng sản phẩm.
|
|
|
|
133
|
Quy định hạn chế người không phận sự đi vào khu vực
sản xuất và các khu vực cấm khác.
|
|
|
|
134
|
Quy định, hướng dẫn và giám sát đối với khách tham
quan về vệ sinh cá nhân, thay trang phục phù hợp.
|
|
|
|
135
|
Có phát hiện thấy hành vi ăn uống, nhai, hút hay
mang/để đồ ăn uống, vật dụng cá nhân trong các khu vực này không
|
|
|
|
|
Vệ sinh nhà xưởng
|
|
|
|
136
|
Chương trình kiểm soát côn trùng và các loài vật gây
hại.
|
|
|
|
137
|
Biện pháp/chất làm vệ sinh/diệt côn trùng có tác động
bất lợi đến sản phẩm.
|
|
|
|
138
|
Có phát hiện thấy côn trùng, động vật khác xâm nhập
hay cư trú trong các khu vực sản xuất, bảo quản hay kiểm nghiệm.
|
|
|
|
139
|
Có các quy trình vệ sinh nhà xưởng trong đó nêu cụ
thể trách nhiệm, lịch trình, phương pháp, chất tẩy rửa, dụng cụ… phù hợp với
từng khu vực (vùng sạch, có kiểm soát hay bên ngoài…) và tuân thủ theo quy
trình.
|
|
|
|
140
|
Có phát hiện thấy vết bụi bẩn nào trong các phòng sản
xuất ở khu vực sạch trong điều kiện không hoạt động.
|
|
|
|
141
|
Quy định thời gian vệ sinh lại đối với những phòng
lâu không dùng đến.
|
|
|
|
142
|
Hệ thống thu gom, xử lý nước thải hợp vệ sinh hoặc hợp
đồng xử lý nước thải đáp ứng quy định hiện hành về bảo vệ môi trường.
|
|
|
|
|
Vệ sinh trang thiết bị, dụng cụ
|
|
|
|
143
|
Có phòng riêng để vệ sinh các thiết bị di động, phụ
tùng tháo rời và dụng cụ sản xuất để tránh gây nhiễm đến phòng/thiết bị/dụng
cụ đã làm sạch.
|
|
|
|
144
|
Thiết bị dụng cụ sau vệ sinh được bảo quản nơi khô
ráo, sạch sẽ.
|
|
|
|
145
|
Có ưu tiên vệ sinh thiết bị bằng máy hút bụi hoặc biện
pháp ướt với khăn/vải không bị lóc xơ sợi.
|
|
|
|
146
|
Có sử dụng khí nén, bàn chải ở trong vùng sạch.
Nêu biện pháp kiểm soát khi có sử dụng khí nén, bàn
chải: …..
|
|
|
|
147
|
Có kiểm soát được chất lượng khí nén dùng trong vùng
sạch (tiểu phân bụi) và có tiếp xúc trực tiếp với sản phẩm trong vùng sạch (vết
dầu).
Nêu rõ biện pháp và tần suất thực hiện: ………………………
|
|
|
|
148
|
Có danh mục chất tẩy rửa phù hợp để làm vệ sinh nhà
xưởng thiết bị.
|
|
|
|
149
|
Nước để làm vệ sinh phù hợp với quy định hiện hành.
|
|
|
|
150
|
Các quy trình vệ sinh cho mỗi loại thiết bị sản xuất
trong đó nêu cụ thể trách nhiệm, phương pháp, chất tẩy rửa, dụng cụ, thời
gian vệ sinh… và tuân thủ theo quy trình.
|
|
|
|
151
|
Các quy trình này đảm bảo làm vệ sinh hiệu quả đối với
thiết bị và loại vết bám của sản phẩm khó làm vệ sinh nhất.
Có lưu hồ sơ đánh giá hiệu quả làm vệ sinh những quy
trình này.
|
|
|
|
152
|
Quy định thời gian vệ sinh lại đối với những thiết bị,
dụng cụ lâu không dùng đến
|
|
|
|
153
|
Quy định giới hạn vi sinh vật đối với hệ thống phân
phối (bơm, ống dẫn, khớp nối, lọc, van, vòi xả…) nước, nguyên liệu/sản phẩm dạng
lỏng.
|
|
|
|
154
|
Có lập sổ ghi chép theo dõi vận hành, vệ sinh cho từng
thiết bị.
|
|
|
|
|
Nguyên liệu, phụ gia, chất hỗ trợ chế biến
|
|
|
|
155
|
Nguyên vật liệu được mua từ nhà cung cấp thuộc danh
sách đã được duyệt.
|
|
|
|
156
|
Tiêu chuẩn nhà cung cấp có gồm các chỉ tiêu chất lượng
sau:
|
|
|
|
a
|
Hệ thống quản lý chất lượng của nhà sản xuất;
|
|
|
|
b
|
Tiêu chuẩn chất lượng nguyên vật liệu (phù hợp thành
phẩm dự kiến sản xuất);
|
|
|
|
c
|
Yêu cầu về đóng gói, ghi nhãn, bảo quản và kiểm soát
chất lượng
|
|
|
|
157
|
Mọi bao chứa nguyên liệu trong kho được gắn nhãn thể
hiện chế độ biệt trữ, đã lấy mẫu, được chấp nhận hay từ chối nhận và để ở các
khu vực riêng.
|
|
|
|
158
|
Mọi lô nguyên vật liệu nhận về được lấy mẫu, kiểm
tra, kiểm nghiệm theo tiêu chuẩn để xem xét chấp nhận hay từ chối.
|
|
|
|
159
|
Nêu biện pháp nhận biết nguyên liệu trong từng bao
chứa, kể cả bao không được lấy mẫu: ...........................................................
|
|
|
|
160
|
Bao bì cấp 1 có đảm bảo sạch trước khi sử dụng.
Nêu biện pháp để đảm bảo: ……………………………………
|
|
|
|
161
|
Nhãn rời hoặc bao bì dư lẻ được chứa trong thùng
riêng có nhãn nhận dạng.
|
|
|
|
162
|
Biện pháp kiểm soát phù hợp để tránh nhầm lẫn khi cấp
phát hay sử dụng bao bì in sẵn (nhất là của sản phẩm cùng tên khác hàm lượng)
hay cài số lô, hạn dùng lúc ép vỉ hoặc in phun (nhất là với lượng bù thêm).
|
|
|
|
163
|
Có làm sạch bao bì bên ngoài trước khi đưa nguyên liệu
vào phòng cân.
|
|
|
|
164
|
Việc sang lẻ nguyên liệu được thực hiện trong vùng sạch
và gắn nhãn phù hợp.
|
|
|
|
165
|
Có cấp phát nguyên liệu nào chưa được QA/QC duyệt xuất,
hết hạn sử dụng hay đã quá hạn tái kiểm.
|
|
|
|
166
|
Nguyên liệu có được cấp phát theo nguyên tắc FEFO -
FIFO
|
|
|
|
167
|
Việc cân, cấp phát được kiểm tra độc lập
|
|
|
|
168
|
Nêu các biện pháp kiểm soát nhiễm chéo do quá trình
cân, cấp phát hay lấy mẫu nguyên liệu gây nên: ………………………
|
|
|
|
169
|
Các nguyên liệu cấp cho 1 mẻ/lô được để cùng nhau.
|
|
|
|
170
|
Việc cấp bổ sung nguyên vật liệu hay nhập dư phẩm được
trưởng bộ phận sản xuất, kiểm soát chất lượng chấp thuận và các thao tác được
tiến hành như cấp lần đầu.
|
|
|
|
V
|
Hồ sơ, tài liệu
|
|
|
|
|
Cơ sở có những loại hồ sơ tài liệu cơ bản sau
đây
|
|
|
|
171
|
Nhân sự và đào tạo.
|
|
|
|
172
|
Nhà xưởng và kết quả theo dõi, đánh giá môi trường
sản xuất.
|
|
|
|
173
|
Thiết bị sản xuất và kết quả đánh giá, vận hành
thử.
|
|
|
|
174
|
Vệ sinh và đánh giá quy trình vệ sinh.
|
|
|
|
175
|
Nguyên vật liệu và đánh giá nhà cung cấp.
|
|
|
|
176
|
Tiếp nhận, bảo quản, cấp phát nguyên vật liệu,
thành phẩm.
|
|
|
|
177
|
Sản xuất và đánh giá quy trình sản xuất
|
|
|
|
178
|
Kiểm tra chất lượng
|
|
|
|
179
|
Kiểm soát sự thay đổi
|
|
|
|
180
|
Hồ sơ phân phối sản phẩm
|
|
|
|
181
|
Giải quyết khiếu nại và thu hồi sản phẩm
|
|
|
|
182
|
Sản xuất và kiểm nghiệm theo hợp đồng
|
|
|
|
183
|
Bảo đảm môi trường và phòng cháy chữa cháy
|
|
|
|
184
|
Tự kiểm tra
|
|
|
|
|
Hồ sơ tài liệu
|
|
|
|
185
|
Được chuẩn bị, kiểm tra/rà soát, phê duyệt bởi người
được phân công, có thẩm quyền và đủ thông tin ngày tháng, họ tên, chữ ký.
|
|
|
|
186
|
Theo (các) thiết kế chuẩn với nội dung thể hiện rõ
ràng, dễ hiểu.
|
|
|
|
187
|
Định kỳ cập nhật, rà soát và hiển thị tình trạng
đang hiệu lực.
|
|
|
|
188
|
Biện pháp phân phát, thu hồi hiệu quả tránh sử dụng ấn
bản cũ.
Nêu cụ thể: ……………………………………………………..
|
|
|
|
189
|
Các sửa đổi được huấn luyện cho nhân viên trước khi
áp dụng.
|
|
|
|
190
|
Việc ghi chép hay nhập liệu vào hồ sơ được tiến hành
ngay lúc thực hiện.
|
|
|
|
191
|
Có phát hiện thấy sự viết đè, dùng bút phủ hoặc bất
kỳ sửa chữa cẩu thả hay gạch xóa nào che khuất thông tin gốc.
|
|
|
|
192
|
Các hồ sơ (sản xuất và kiểm soát chất lượng) liên
quan được lưu ít nhất 1 năm sau ngày hết hạn lô thành phẩm.
|
|
|
|
193
|
Toàn bộ hồ sơ được lưu giữ theo cách thức thuận lợi
cho việc đối chiếu và có thể điều tra, truy xuất toàn bộ lịch sử một lô sản
phẩm khi cần thiết.
|
|
|
|
|
Hồ sơ về kiểm soát chất lượng
|
|
|
|
194
|
Bộ phận kiểm soát chất lượng có bao gồm, nhưng
không hạn chế, những hồ sơ tài liệu cơ bản sau đây:
|
|
|
|
a
|
Hồ sơ đào tạo kiểm nghiệm viên.
|
|
|
|
b
|
Hồ sơ nước.
|
|
|
|
c
|
Tiêu chuẩn chất lượng các nguyên liệu ban đầu.
|
|
|
|
d
|
Tiêu chuẩn chất lượng các vật liệu bao gói.
|
|
|
|
đ
|
Tiêu chuẩn chất lượng các thành phẩm.
|
|
|
|
e
|
Hồ sơ thẩm định quy trình phân tích (nếu có) và
tài liệu về phương pháp thử.
|
|
|
|
g
|
Quy trình lấy mẫu đối với nguyên liệu thô, nguyên
liệu thô tự nhiên, vật liệu bao gói, sản phẩm trung gian, bán thành phẩm và
thành phẩm.
|
|
|
|
h
|
Hồ sơ lấy mẫu và những kết quả quan trắc/kiểm tra
(bao bì và một số loại nguyên liệu nhất định), phân tích (sản phẩm trung
gian), kiểm nghiệm (nguyên liệu, ban thành phẩm, thành phẩm): Phiếu lấy mẫu,
sổ tay kiểm nghiệm viên, báo cáo phân tích, phiếu kiểm nghiệm, phiếu kiểm
nghiệm gốc….
|
|
|
|
i
|
Quy trình hiệu chuẩn và hồ sơ về hiệu chuẩn/kiểm
định thiết bị/dụng cụ đo lường và các thiết bị phân tích.
|
|
|
|
k
|
Hồ sơ theo dõi độ ổn định và đánh giá xu hướng chất
lượng sản phẩm.
|
|
|
|
|
Tài liệu kỹ thuật
|
|
|
|
|
Tài liệu kỹ thuật về nguyên liệu tự nhiên
|
|
|
|
195
|
Cơ sở có sử dụng loại nguyên liệu tự nhiên.
Liêt kê các loại nguyên liêu tự nhiên đó: ………………………
|
|
|
|
196
|
Thông tin về những nguyên liệu tự nhiên có bao gồm:
|
|
|
|
a
|
Tên khoa học, tên riêng (nếu có), bộ phận dùng.
|
|
|
|
b
|
Nguồn gốc (vùng trồng trọt/ thu hái).
|
|
|
|
c
|
Thời điểm thu hoạch, loại thuốc bảo vệ thực vật
đã được sử dụng.
|
|
|
|
d
|
Điều kiện bảo quản và hạn sử dụng (nếu có).
|
|
|
|
đ
|
Tham chiếu quy trình lấy mẫu.
|
|
|
|
197
|
Đầy đủ quy trình xác định cho mỗi loại nguyên liệu
tự nhiên đó.
|
|
|
|
198
|
Mỗi quy trình đó có bao gồm:
|
|
|
|
a
|
Hình ảnh mô tả/nhận dạng và định tính (các) hoạt
chất hoặc chất đánh dấu (nếu có).
|
|
|
|
b
|
Định lượng (các) thành phần hoạt tính hoặc chất
đánh dấu (nếu có).
|
|
|
|
c
|
Các giới hạn:
|
|
|
|
|
- Tạp chất, vụn nát hay thành phần ngoại lại.
|
|
|
|
|
- Mất khối lượng do làm khô.
|
|
|
|
|
- Hàm lượng tro.
|
|
|
|
|
- Độc tố nấm, vi nấm.
|
|
|
|
|
- Giới hạn kim loại nặng.
|
|
|
|
|
- Phóng xạ.
|
|
|
|
d
|
Chỉ tiêu khác: ………………………………………………
|
|
|
|
|
Tài liệu kỹ thuật về các loại nguyên liệu ban
đầu khác và vật liệu bao gói
|
|
|
|
199
|
Xây dựng đặc tính kỹ thuật đối với các loại
nguyên liệu ban đầu và vật liệu bao gói sử dụng tại nhà máy.
|
|
|
|
200
|
Đặc tính kỹ thuật các nguyên vật liệu có bao gồm những
nội dung sau:
|
|
|
|
a
|
Tên, mã số, tham chiếu Dược điển hoặc tài liêu
chính thức khác.
|
|
|
|
b
|
Tên nhà sản xuất, nhà cung cấp.
|
|
|
|
c
|
Tham chiếu quy trình lấy mẫu.
|
|
|
|
d
|
Định tính và giới hạn chấp nhận.
|
|
|
|
đ
|
Định lượng và giới hạn chấp nhận.
|
|
|
|
e
|
Tồn dư dung môi trong cao nguyên liệu tự nhiên.
|
|
|
|
g
|
Điều kiện bảo quản và hạn sử dụng hoặc thời hạn
kiểm tra lại.
|
|
|
|
h
|
Mẫu bao bì in sẵn
|
|
|
|
201
|
Nước để chế biến có phù hợp với quy định hiện hành.
|
|
|
|
|
Tài liệu kỹ thuật về sản phẩm trung gian và
bán thành phẩm
|
|
|
|
202
|
Xây dựng đặc tính kỹ thuật đối với các loại bán
thành phẩm mua về để sản xuất tiếp (xem như là nguyên liệu đầu vào) và/ hoặc
các sản phẩm trong quá trình sản xuất (sản phẩm trung gian, bán thành phẩm).
|
|
|
|
203
|
Đặc tính kỹ thuật (loại chỉ tiêu và giới hạn chấp
nhận) của những sản phẩm này có phù hợp với nguyên liệu ban đầu hay thành phẩm
tương ứng.
|
|
|
|
|
Tài liệu kỹ thuật về thành phẩm
|
|
|
|
204
|
Xây dựng đầy đủ tiêu chuẩn chất lượng cho mọi
thành phẩm.
|
|
|
|
205
|
Tiêu chuẩn chất lượng mỗi thành phẩm có bao gồm
những nội dung cơ bản sau:
|
|
|
|
a
|
Tên, dạng bào chế, quy cách đóng gói và mã số.
|
|
|
|
b
|
Công thức hoặc tham chiếu công thức.
|
|
|
|
c
|
Mô tả hình thức cảm quan.
|
|
|
|
d
|
Độ đồng đều khối lượng hay thể tích.
|
|
|
|
đ
|
Định tính và giới hạn chấp nhận.
|
|
|
|
e
|
Định lượng và giới hạn chấp nhận.
|
|
|
|
g
|
Giới hạn độ nhiễm khuẩn.
|
|
|
|
h
|
Các giới hạn: Kim loại nặng, tồn dư dung môi (nếu
có)
|
|
|
|
i
|
Các chỉ tiêu đặc thù cho mỗi dạng bào chế: Độ rã,
độ cứng, mài mòn, độ nhớt, pH…
|
|
|
|
k
|
Các chỉ tiêu khác: ……………………………………………
|
|
|
|
l
|
Điều kiện bảo quản và thời hạn sử dụng.
|
|
|
|
m
|
Tham chiếu quy trình lấy mẫu, quy trình phân
tích.
|
|
|
|
|
Tài liệu sản xuất
|
|
|
|
206
|
Tài liệu sản xuất được thiết kế chuẩn cho từng dạng
bào chế và mỗi kiểu đóng gói theo đúng quy định.
Liệt kê các sản phẩm (cho từng quy cách) hiện có:
……………
|
|
|
|
207
|
Mọi quy trình sản xuất có được đánh giá trước đưa
vào sản xuất thực tế để đảm bảo tính phù hợp và khả năng lặp lại của quy
trình.
|
|
|
|
208
|
Được cập nhật phù hợp với thực tế và được quản
lý nghiêm ngặt để tránh sử dụng phải ấn bản cũ không còn hiệu lực.
|
|
|
|
|
Công thức gốc và hướng dẫn chế biến/đóng gói
|
|
|
|
209
|
Đầy đủ công thức gốc và hướng dẫn chế biến cho mỗi cỡ
lô thành phẩm.
|
|
|
|
210
|
Các hướng dẫn chế biến được mô tả rõ ràng, đầy đủ,
đúng tuần tự thao tác.
|
|
|
|
211
|
Đủ thông tin hay giá trị yêu cầu cho mỗi thao tác,
công đoạn như:
|
|
|
|
a
|
Số lượng từng nguyên liệu cho vào;
|
|
|
|
b
|
Tên thiết bị, mã số, tham chiếu SOP vận hành, thông
số yêu cầu (tốc độ, thời gian…);
|
|
|
|
c
|
Khuôn mẫu, dụng cụ (chủng loại, kích cỡ), mẫu đối
chiếu của bao bì in sẵn;
|
|
|
|
d
|
Lấy mẫu, kiểm tra chất lượng sản phẩm (chỉ tiêu,
tham chiếu phép thử), nếu có;
|
|
|
|
đ
|
Sản lượng dự kiến từng công đoạn….
|
|
|
|
|
Hồ sơ chế biến/đóng gói lô
|
|
|
|
212
|
Có đầy đủ hồ sơ chế biến/đóng gói cho mỗi cỡ lô
thành phẩm.
|
|
|
|
213
|
Hồ sơ này được thiết lập dựa trên công thức gốc và
hướng dẫn chế biến/đóng gói, và theo thiết kế chuẩn cho từng dạng bào chế và
kiểu đóng gói.
|
|
|
|
214
|
Có đảm bảo hồ sơ lô được thiết lập dựa trên ấn bản
hiện hành của quy trình sản xuất
Giải trình: ……………………………………………………
|
|
|
|
215
|
Hồ sơ được ghi chép ngay sau khi thực hiện mỗi một
thao tác và hoàn thành ngay sau khi kết thúc mỗi một công đoạn.
|
|
|
|
216
|
Mọi kết quả thực hiện hay giá trị thực tế của mỗi
lô/mẻ đều được ghi chép đầy đủ theo yêu cầu quy định trong công thức gốc và
hướng dẫn chế biến/đóng gói
|
|
|
|
217
|
Hồ sơ lô có thể hiện được:
|
|
|
|
a
|
Tên, mã số, hàm lượng, dạng bào chế, quy cách sản phẩm,
cỡ/số lô/mẻ, hạn dùng
|
|
|
|
b
|
Tên, mã số, số/khối lượng, số lô, số PKN/PCN của mọi
nguyên vật liệu đã cấp phát
|
|
|
|
c
|
Đủ thông tin thời gian bắt đầu/kết thúc và chữ ký
người thực hiện/kiểm tra.
|
|
|
|
d
|
Cân đối sản lượng dự kiến/thực tế/dư phẩm/phế phẩm
và tỷ lệ % so với yêu cầu
|
|
|
|
đ
|
Cân đối (nhận, sử dụng/hỏng/trả lại) và mẫu bao bì cấp
1, bao bì in sẵn
|
|
|
|
e
|
Kết quả kiểm tra trước/trong/sau quá trình sản xuất
của mỗi công đoạn sản xuất
|
|
|
|
g
|
Phiếu kiểm nghiệm thành phẩm trước khi xuất xưởng
|
|
|
|
218
|
Những thực hiện khác so vơi quy trình chuẩn (cỡ lô,
số lượng, nhiệt độ, hàm ẩm, thời gian…) được trưởng bộ phận sản xuất và kiểm
soát chất lượng chấp nhận.
|
|
|
|
219
|
Những sai lệch khác so với dự kiến (hàm ẩm, hàm lượng,
khối lượng, số lượng…) được thống kê, sử dụng khi đánh giá hồ sơ lô và theo
dõi xu hướng chất lượng.
|
|
|
|
|
Quy trình thao tác chuẩn (SOP) và hồ sơ ghi
chép
|
|
|
|
220
|
Xây dựng đầy đủ SOP cho các hoạt động thường quy như
vệ sinh cá nhân và thay trang phục bảo hộ lao động, vận hành mỗi thiết bị sản
xuất, lấy mẫu….
Số lượng SOP (đính kèm Danh mục): …………………………
|
|
|
|
221
|
Có tổ chức đào tạo huấn luyện thực hiện đúng SOP cho
nhân viên liên quan.
|
|
|
|
222
|
Khi một SOP được sửa đổi, có thu hồi SOP cũ và huấn
luyện lại cho nhân viên.
|
|
|
|
223
|
Các SOP được để sẵn nơi dễ cho việc tham chiếu.
|
|
|
|
224
|
SOP nhận hàng có bao gồm các yêu cầu kiểm nhận cơ bản
sau đây:
|
|
|
|
a
|
Tên, mã số, số lô, số/khối lượng nguyên vật liệu.
|
|
|
|
b
|
Tên nhà cung cấp, nhà sản xuất.
|
|
|
|
c
|
Tình trạng bao gói, điều kiện bảo quản lúc giao/nhận.
|
|
|
|
d
|
Đối chiếu thông tin trên hóa đơn/phiếu giao hàng so
với thực tế.
|
|
|
|
e
|
Ngày tháng, chữ ký, họ tên người giao/nhận.
|
|
|
|
225
|
Quy định duyệt xuất nguyên vật liệu, thành phẩm có
bao gồm các bước:
|
|
|
|
a
|
Tiếp nhận, kiểm soát
|
|
|
|
b
|
Dán nhãn, biệt trữ
|
|
|
|
c
|
Lấy mẫu, kiểm tra, thử nghiệm
|
|
|
|
d
|
Duyệt xuất (hoặc từ chối), dán nhãn tình trạng, bảo quản
chờ xuất (hoặc cách ly)
|
|
|
|
226
|
Quy định duyệt xuất lô thành phẩm có
bao gồm những yêu cầu cơ bản sau:
|
|
|
|
a
|
Soát xét hồ sơ lô và sự phù hợp của
các kết quả kiểm tra trong quá trình sản xuất.
|
|
|
|
b
|
Kết quả kiểm tra chất lượng thành phẩm
chờ xuất xưởng.
|
|
|
|
c
|
Điều kiện sản xuất (phòng, thiết bị).
|
|
|
|
d
|
Những thực hiện khác và sai lệch (nếu
có).
|
|
|
|
227
|
Việc đánh số lô được quy định sao cho:
|
|
|
|
a
|
Mỗi lô/mẻ nguyên vật liệu, sản phẩm trong quá trình và
thành phẩm chỉ nhận được 1 số lô và không có bất kỳ số lô/mẻ nào lặp lại
|
|
|
|
b
|
Cho phép bất kỳ 1 lô thành phẩm nào cũng được truy
xuất nguồn gốc, kể cả những lô sản phẩm có chứa dư phẩm hay có sản phẩm tái
chế
|
|
|
|
c
|
Việc đánh số lô được ghi chép ngay khi thực hiện
(trên hồ sơ lô trắng, phiếu cấp phát nguyên vật liệu, nhãn sản phẩm, lúc in
phun…) bao gồm cỡ lô/mẻ
|
|
|
|
VI
|
Sản xuất
|
|
|
|
|
Yêu cầu chung
|
|
|
|
228
|
Tất cả các hoạt động liên quan đến sản xuất 1 lô thành
phẩm có đều được thực hiện theo quy trình và ghi chép, tập hợp thành hồ sơ
lô.
|
|
|
|
229
|
Việc nhập dư phẩm hay tái chế hoặc những thực hiện
khác quy trình chỉ được thực hiện sau khi được trưởng bộ phận sản xuất và kiểm
soát chất lượng chấp nhận.
|
|
|
|
230
|
Quy định mức tỷ lệ % được nhập, thời gian lưu giữ tối
đa và những thử nghiệm khi cần.
|
|
|
|
231
|
Việc thực hiện khác này được ghi chép lại, lô hoặc số
sản phẩm này được gắn số lô riêng để theo dõi và cân nhắc thử nghiệm bổ sung.
|
|
|
|
232
|
Các sản phẩm khác nhau có sản xuất đồng thời hoặc
liên tục trong 1 phòng.
Nếu có, mô tả cụ thể:
..................................................................
|
|
|
|
233
|
Có nguy cơ nhiễm chéo hay nhầm lẫn khi có sản xuất
như trên.
Nêu biện pháp kiểm soát nếu có:
...............................................
|
|
|
|
|
Thao tác chế biến, đóng gói
|
|
|
|
234
|
Có thực hiện, ghi chép và lưu kết quả kiểm tra trước
khi bắt đầu 1 công đoạn.
|
|
|
|
235
|
Nội dung kiểm tra này có bao gồm:
|
|
|
|
a
|
Tình trạng phòng (đã được dọn quang, vệ sinh sạch, đạt
thông số nhiệt, ẩm…);
|
|
|
|
b
|
Tình trạng thiết bị (sẵn sàng hoạt động, đấu nối
đúng cách, vệ sinh sạch);
|
|
|
|
c
|
Khuôn mẫu, phụ tùng, dụng cụ, lưới rây, chày cối…
(đúng chủng loại, vệ sinh sạch);
|
|
|
|
d
|
Nguyên vật liệu, sản phẩm (bao gói, nhãn mác, tình
trạng cảm quan).
|
|
|
|
236
|
Tất cả nguyên liệu, bao bì sau cấp phát và sản phẩm
trung gian, bán thành phẩm được bao kín, gắn nhãn và lưu giữ ở điều kiện phù
hợp với yêu cầu bảo quản.
|
|
|
|
237
|
Có gắn nhãn đến mọi bao gói hay đồ chứa với các
thông tin cơ bản như: Tên, số lô, số/khối lượng, sử dụng cho lô/mẻ thành phẩm.
|
|
|
|
238
|
Có biển hiệu chỉ rõ ràng tên và số lô sản phẩm đặt tại
mỗi dây chuyền đóng gói.
|
|
|
|
239
|
Có thực hiện, ghi chép và lưu kết quả kiểm tra trong
quá trình sản xuất.
|
|
|
|
240
|
Nội dung kiểm tra này có bao gồm, nhưng không hạn chế,
những nội dung sau:
|
|
|
|
a
|
Theo dõi môi trường sản xuất (nhiệt độ, độ ẩm, chênh
áp…);
|
|
|
|
b
|
Kiểm soát vệ sinh cá nhân và việc thực hiện đúng quy
trình sản xuất của nhân viên;
|
|
|
|
c
|
Sản phẩm trung gian (cao, cốm, dung dịch…): Cảm
quan, độ đồng nhất, hàm ẩm, nhớt, pH, hàm lượng …;
|
|
|
|
d
|
Viên: Khối lượng & chênh lệch, độ cứng/mài mòn,
rã…;
|
|
|
|
đ
|
Viên nang mềm: Mép hàn; hàm ẩm, khối lượng/độ dày
& chênh lệch vỏ nang…;
|
|
|
|
e
|
Túi, vỉ, chai: Đúng bao bì, số lô, hạn dùng, hình thức,
độ kín, thể tích & chênh lệch…;
|
|
|
|