BỘ CÔNG THƯƠNG
CỤC ĐIỀU TIẾT ĐIỆN LỰC
-------
|
CỘNG HÒA XÃ
HỘI CHỦ NGHĨA VIỆT NAM
Độc lập - Tự do - Hạnh phúc
---------------
|
Số: 69/QĐ-ĐTĐL
|
Hà Nội, ngày 28 tháng 09 năm 2018
|
QUYẾT ĐỊNH
BAN
HÀNH QUY TRÌNH KIỂM TRA VÀ CẤP CHỨNG NHẬN VẬN HÀNH CHO CÁC CHỨC DANH THAM GIA
TRỰC TIẾP CÔNG TÁC ĐIỀU ĐỘ, VẬN HÀNH HỆ THỐNG ĐIỆN QUỐC GIA
CỤC TRƯỞNG CỤC ĐIỀU TIẾT ĐIỆN LỰC
Căn cứ Quyết định số 3771/QĐ-BCT ngày
02 tháng 10 năm 2017 của Bộ trưởng Bộ Công Thương quy định chức năng, nhiệm vụ,
quyền hạn và cơ cấu tổ chức của Cục Điều tiết điện lực;
Căn cứ Thông tư số 40/2014/TT-BCT ngày
05 tháng 11 năm 2014 của Bộ trưởng Bộ Công Thương quy định quy trình điều độ hệ
thống điện quốc gia;
Theo đề nghị của Trưởng phòng Hệ
thống điện,
QUYẾT ĐỊNH:
Điều 1. Ban hành kèm
theo Quyết định này Quy trình Kiểm tra và cấp Chứng nhận vận hành cho các chức
danh tham gia trực tiếp công tác điều độ, vận hành hệ thống điện quốc gia hướng
dẫn thực hiện Thông tư số 40/2014/TT-BCT ngày 05 tháng 11 năm 2014 của Bộ trưởng
Bộ Công Thương quy định quy trình điều độ hệ thống điện quốc gia.
Điều 2. Quyết định
này có hiệu lực thi hành từ ngày ký và thay thế Quyết định số 45/QĐ-ĐTĐL ngày
01 tháng 7 năm 2015 của Cục trưởng Cục Điều tiết điện lực ban hành Quy trình Kiểm
tra và cấp Chứng nhận vận hành cho các chức danh tham gia trực tiếp công tác điều
độ, vận hành hệ thống điện quốc gia.
Điều 3. Chánh Văn
phòng Cục, các Trưởng phòng, Giám đốc Trung tâm Nghiên cứu phát triển thị trường
điện lực và Đào tạo thuộc Cục Điều tiết điện lực, Tổng giám đốc Tập đoàn Điện lực
Việt Nam, Giám đốc đơn vị điện lực và đơn vị có liên quan chịu trách nhiệm thi
hành Quyết định này./.
Nơi nhận:
-
Bộ trưởng (để b/c);
- TTr Hoàng Quốc Vượng (để b/c);
- Như Điều 3;
- Lưu: VT, HTĐ.
|
CỤC TRƯỞNG
Nguyễn Anh Tuấn
|
QUY
TRÌNH
KIỂM
TRA VÀ CẤP CHỨNG NHẬN VẬN HÀNH CHO CÁC CHỨC DANH THAM GIA TRỰC TIẾP CÔNG TÁC ĐIỀU
ĐỘ, VẬN HÀNH HỆ THỐNG ĐIỆN QUỐC GIA
(Ban
hành kèm theo Quyết định số 69/QĐ-ĐTĐL ngày 28 tháng 9 năm 2018 của Cục trưởng
Cục Điều tiết điện lực)
Chương I
QUY
ĐỊNH CHUNG
Điều 1. Phạm
vi điều chỉnh
Quy trình này quy định về công tác đào
tạo, kiểm tra và cấp Chứng nhận vận hành cho các chức danh tham gia trực tiếp
công tác điều độ, vận hành tại các cấp điều độ, nhà máy điện, trạm điện và
trung tâm điều khiển, bao gồm
các nội dung chính sau:
1. Điều kiện đối với người được cử đi
đào tạo các chức danh tham gia trực tiếp công tác điều độ, vận hành.
2. Nội dung đào tạo cho các chức danh
tham gia trực tiếp công tác điều độ, vận hành tại các cấp điều độ và Đơn vị quản
lý vận hành.
3. Quy trình kiểm tra và cấp Chứng nhận
vận hành.
4. Quản lý và sử dụng Chứng nhận vận
hành.
Điều 2. Đối
tượng áp dụng
Quy trình này áp dụng đối với các tổ
chức, cá nhân sau đây:
1. Tập đoàn Điện lực Việt Nam.
2. Đơn vị điều độ hệ thống điện quốc
gia.
3. Đơn vị phát điện.
4. Đơn vị truyền tải điện.
5. Đơn vị phân phối điện.
6. Đơn vị phân phối và bán lẻ điện.
7. Khách hàng sử dụng điện nhận điện
trực tiếp từ lưới điện truyền tải, khách hàng sử dụng lưới điện phân phối có trạm
điện riêng.
8. Nhân viên vận hành.
9. Chủ đầu tư dự án điện.
Điều 3. Giải
thích từ ngữ
Trong Quy trình này, các thuật ngữ dưới
đây được hiểu như sau:
1. Chức danh tham gia trực tiếp
công tác điều độ là các chức danh tham gia trực tiếp công tác điều độ, vận
hành hệ thống điện quốc gia tại các cấp điều độ, bao gồm:
a) Điều độ viên tại các cấp điều độ;
b) Kỹ sư phương thức hệ thống điện, kỹ
sư SCADA/EMS và kỹ sư SCADA/DMS tại các cấp điều độ.
2. Chức danh tham gia trực tiếp
công tác vận hành là các chức danh tham gia trực tiếp công tác vận hành
trong hệ thống điện quốc gia, bao gồm:
a) Trưởng ca nhà máy điện;
b) Trưởng kíp trạm điện.
3. Cấp điều độ có quyền điều khiển
là cấp điều độ có quyền chỉ huy, điều độ hệ thống điện theo phân cấp điều độ
quy định tại Quy trình Điều độ hệ thống điện quốc gia do Bộ Công Thương ban
hành.
4. Chứng nhận vận hành là giấy chứng
nhận do Tập đoàn Điện lực Việt Nam, cấp điều độ có quyền điều khiển hoặc điều độ
cấp trên cấp cho các chức danh tại các cấp điều độ, trạm điện, nhà máy điện và
trung tâm điều khiển tham gia trực
tiếp công tác điều độ, vận hành hệ thống điện quốc gia sau khi được đào tạo và kiểm
tra.
5. DMS (viết tắt theo tiếng
Anh: Distribution Management System) là hệ thống phần mềm tự động hỗ trợ việc
quản lý, giám sát và điều khiển tối ưu lưới điện phân phối.
6. Điều độ viên là người trực
tiếp chỉ huy, điều độ hệ thống điện thuộc quyền điều khiển, bao gồm:
a) Điều độ viên quốc gia;
b) Điều độ viên miền;
c) Điều độ viên phân phối tỉnh, thành
phố trực thuộc Trung ương (sau đây viết là Điều độ viên phân phối tỉnh);
d) Điều độ viên phân phối quận, huyện.
7. Điều độ hệ thống điện là hoạt
động chỉ huy, điều khiển quá trình
phát điện, truyền tải điện, phân phối điện trong hệ thống điện quốc gia theo
quy trình, quy chuẩn kỹ thuật và phương thức vận hành đã được xác định.
8. Đơn vị có thẩm quyền kiểm tra
là đơn vị có trách nhiệm tổ chức kiểm tra và cấp Chứng nhận vận hành cho các chức
danh tham gia trực tiếp công tác điều độ, vận hành hệ thống điện quốc gia theo
phân cấp thẩm quyền quy định tại Quy trình Điều độ hệ thống điện quốc gia do Bộ
Công Thương ban hành, bao gồm một trong những đơn vị sau:
a) Tập đoàn Điện lực Việt Nam;
b) Cấp điều độ quốc gia;
c) Cấp điều độ miền;
d) Cấp điều độ phân phối tỉnh.
9. Đơn vị cử đối tượng tham gia kiểm
tra là đơn vị quản lý người được cử đi đào tạo và kiểm tra để được cấp Chứng
nhận vận hành, bao gồm một trong những đơn vị sau:
a) Cấp điều độ quốc gia;
b) Cấp điều độ miền;
c) Cấp điều độ phân phối tỉnh;
d) Đơn vị quản lý vận hành;
đ) Chủ đầu tư dự án điện.
10. Đơn vị phát điện là đơn vị
điện lực sở hữu một hoặc nhiều nhà máy điện đấu nối vào hệ thống điện quốc gia,
được cấp giấy phép hoạt động điện lực trong lĩnh vực phát điện.
11. Đơn vị truyền tải điện là
đơn vị điện lực được cấp phép hoạt động điện lực trong lĩnh vực truyền tải điện,
có trách nhiệm quản lý vận hành lưới điện truyền tải quốc gia.
12. Đơn vị phân phối điện là
đơn vị điện lực được cấp giấy phép hoạt động điện lực trong lĩnh vực phân phối
và bán điện, bao gồm:
a) Tổng công ty Điện lực;
b) Công ty Điện lực tỉnh, thành phố trực
thuộc Tổng công ty Điện lực (sau đây viết tắt là Công ty Điện lực tỉnh).
13. Đơn vị phân phối và bán lẻ điện
là đơn vị điện lực được cấp giấy phép hoạt động điện lực trong lĩnh vực phân phối
và bán lẻ điện, mua buôn điện từ Đơn vị phân phối điện và bán lẻ điện cho khách hàng sử dụng
điện.
14. Đơn vị quản lý vận hành là
tổ chức, cá nhân quản lý và vận hành đường dây hoặc thiết bị điện đấu nối với hệ
thống điện quốc gia, bao gồm:
a) Đơn vị phát điện;
b) Đơn vị truyền tải điện;
c) Đơn vị phân phối điện;
d) Đơn vị phân phối và bán lẻ điện;
đ) Khách hàng sử dụng điện nhận điện
trực tiếp từ lưới điện truyền tải;
e) Khách hàng sử dụng lưới điện phân
phối có trạm điện riêng.
15. Đơn vị điều độ hệ thống điện quốc
gia là đơn vị chỉ huy, điều khiển quá trình phát điện, truyền tải điện,
phân phối điện trong hệ thống điện quốc gia, bao gồm các cấp
điều độ:
a) Cấp điều độ quốc gia;
b) Cấp điều độ miền.
16. EMS (viết tắt theo tiếng
Anh: Energy Management System) là hệ thống phần mềm tự động quản lý năng lượng
để vận hành tối ưu hệ thống điện.
17. Khách hàng sử dụng điện nhận điện
trực tiếp từ lưới điện truyền tải là khách hàng sử dụng điện sở hữu trạm biến
áp, lưới điện đấu nối vào lưới điện truyền tải.
18. Khách hàng sử dụng lưới điện
phân phối có trạm điện riêng là khách hàng sử dụng lưới điện phân phối sở hữu
trạm biến áp, lưới điện đấu nối vào lưới điện phân phối ở cấp điện áp trung áp và
110 kV.
19. Hệ thống điện là hệ thống
các trang thiết bị phát điện, lưới điện và các trang thiết bị phụ trợ được liên
kết với nhau.
20. Hệ thống điện quốc gia là hệ
thống điện được chỉ huy thống nhất trong phạm vi cả nước.
21. Hệ thống điện miền là hệ thống
điện có cấp điện áp đến 220 kV và ranh giới phân chia theo miền Bắc, miền
Trung, miền Nam.
22. Hệ thống điện truyền tải là
hệ thống điện bao gồm lưới điện truyền tải và các nhà máy điện đấu nối vào lưới
điện truyền tải.
23. Hệ thống điện phân phối là
hệ thống điện bao gồm lưới điện phân phối và các nhà máy điện đấu nối vào lưới
điện phân phối cung cấp điện cho khách hàng sử dụng điện.
24. Hệ thống SCADA (viết tắt
theo tiếng Anh: Supervisory Control And Data Acquisition) là hệ thống thu thập số
liệu để phục vụ việc giám sát, điều khiển và vận hành hệ thống điện.
25. LAN (viết tắt theo tiếng
Anh: Local Area Network) là một hệ thống mạng dùng để kết nối các
máy tính trong một phạm vi nhỏ, còn gọi là mạng cục bộ.
26. Lưới điện là hệ thống đường
dây tải điện, trạm điện và trang thiết bị phụ trợ để truyền dẫn
điện.
27. Lưới điện phân phối là phần
lưới điện được quy định cụ thể tại Quy định hệ thống điện
truyền tải và Quy định hệ thống phân phối do Bộ Công Thương ban hành.
28. Lưới điện truyền tải là phần
lưới điện được quy định cụ thể tại Quy định hệ thống điện truyền tải và Quy định
hệ thống phân phối do Bộ Công Thương ban hành.
29. Nhà máy điện lớn là nhà máy
điện có tổng công suất
đặt lớn hơn 30
MW.
30. Nhà máy điện nhỏ là nhà máy
điện có tổng công suất
đặt từ 30 MW trở xuống.
31. Nhân viên vận hành là người
tham gia trực tiếp điều khiển quá trình sản xuất điện, truyền tải điện và phân phối
điện, làm việc theo chế độ ca, kíp, bao gồm:
a) Điều độ viên tại các cấp điều độ;
b) Trưởng ca, Trưởng kíp tại nhà máy
điện hoặc trung tâm điều khiển cụm nhà máy điện;
c) Trưởng kíp tại trạm điện hoặc trung
tâm điều khiển nhóm trạm
điện;
d) Nhân viên trực thao tác lưới điện
phân phối.
32. Thiết bị đầu cuối RTU/Gateway
(viết tắt theo tiếng Anh: Remote Terminal Unit/Gateway) là thiết bị đặt tại nhà
máy điện hoặc trạm điện phục vụ việc thu thập và truyền dữ liệu về hệ thống
SCADA trung tâm của Trung tâm điều độ hệ thống điện hoặc Trung tâm điều khiển.
33. Trạm điện là trạm biến áp,
trạm cắt, trạm bù.
34. Trung tâm điều khiển là
trung tâm được trang bị hệ thống cơ sở hạ tầng công nghệ thông tin, viễn thông
để có thể
giám sát, điều khiển từ xa một
nhóm nhà máy điện, nhóm trạm điện hoặc các thiết bị đóng cắt trên lưới điện.
35. Trưởng ca nhà máy điện là
nhân viên vận hành cấp cao nhất tại nhà máy điện hoặc trung tâm điều khiển nhà máy điện
đó trong thời gian ca trực.
36. Trưởng kíp trạm điện là
nhân viên vận hành cấp cao nhất tại trạm điện hoặc trung tâm điều khiển trạm điện
đó trong thời gian ca trực.
37. WAN (Wide Area Network) là
hệ thống mạng được thiết lập để liên kết các mạng LAN của các khu vực khác nhau, ở khoảng
cách xa về mặt địa lý, còn gọi là mạng diện rộng.
Điều 4. Quy định
chung về đào tạo và cấp Chứng nhận vận hành
1. Nguyên tắc đào tạo và cấp Chứng nhận
vận hành
a) Đơn vị cử đối tượng tham gia kiểm
tra có trách nhiệm tổ chức đào tạo cho các chức danh tham gia trực tiếp công
tác điều độ, vận hành hệ thống điện do đơn vị quản lý theo quy định tại Quy
trình Điều độ hệ thống điện quốc gia do Bộ Công Thương ban hành và Quy trình
này;
b) Trong quá trình tổ chức đào tạo, điều
độ cấp trên và cấp điều độ có quyền điều khiển có trách nhiệm kiểm tra việc đào tạo cho
nhân viên vận hành của điều độ cấp dưới và Đơn vị quản lý vận hành;
c) Người được cử đi đào tạo phải đáp ứng
đầy đủ các điều kiện theo quy định tại Quy trình này và các điều kiện khác do
Đơn vị cử đối tượng tham gia kiểm tra quy định phù hợp với từng vị trí và công
việc được dự kiến giao thực hiện sau đào tạo;
d) Các chức danh tham gia trực tiếp
công tác điều độ và vận hành hệ thống điện quốc gia phải được đào tạo, kiểm tra
và được cấp Chứng nhận vận hành theo quy định tại Quy trình Điều độ hệ thống điện
quốc gia do Bộ Công Thương ban hành. Chứng nhận vận hành là một trong những điều
kiện cần để được sát hạch,
công nhận chức danh.
2. Thẩm quyền kiểm tra và cấp Chứng nhận
vận hành
a) Tập đoàn Điện lực Việt Nam có trách
nhiệm tổ chức kiểm tra và cấp Chứng nhận vận hành cho các chức danh tham gia trực
tiếp công tác điều độ tại Cấp điều độ quốc gia;
b) Cấp điều độ quốc gia có trách nhiệm
tổ chức kiểm tra và cấp Chứng nhận vận hành cho các chức danh tham gia trực tiếp
công tác điều độ, vận hành tại Cấp điều độ miền, nhà máy điện, trạm điện, trung
tâm điều khiển thuộc quyền
điều khiển theo quy định;
c) Cấp điều độ miền có trách nhiệm tổ
chức kiểm tra và cấp Chứng nhận vận hành cho các chức danh tham gia trực tiếp
công tác điều độ, vận hành tại Cấp điều độ phân phối tỉnh, nhà máy điện và trạm
điện thuộc quyền điều khiển theo quy định;
d) Cấp điều độ phân phối tỉnh có trách
nhiệm tổ chức kiểm tra và cấp Chứng nhận vận hành cho các chức danh tham gia trực
tiếp công tác điều độ, vận hành tại Cấp điều độ phân phối quận, huyện, nhà máy
điện, trạm điện thuộc quyền điều khiển và trạm điện, nhà máy điện thuộc quyền điều
khiển của Cấp điều
độ phân phối quận, huyện theo quy định;
đ) Đối với nhà máy điện, trạm điện thuộc
quyền điều khiển của nhiều cấp
điều độ, thẩm quyền kiểm tra và cấp Chứng nhận vận hành cho các chức danh tham
gia trực tiếp công tác vận hành do cấp điều độ cao nhất có quyền điều khiển thực hiện.
Chương II
ĐIỀU
KIỆN VÀ NỘI DUNG ĐÀO TẠO CÁC CHỨC DANH THAM GIA TRỰC TIẾP CÔNG TÁC ĐIỀU ĐỘ, VẬN
HÀNH HỆ THỐNG ĐIỆN QUỐC GIA
Mục 1. ĐÀO TẠO CÁC CHỨC
DANH THAM GIA TRỰC TIẾP CÔNG TÁC ĐIỀU ĐỘ TẠI CẤP ĐIỀU ĐỘ QUỐC GIA
Điều 5. Điều kiện đối
với người được cử đi đào tạo các chức danh tham gia trực tiếp công tác điều độ
tại Cấp điều độ quốc gia
1. Tốt nghiệp đại học chuyên ngành phù
hợp với chức danh được cử đi đào tạo.
2. Có lý lịch rõ ràng, không trong thời
gian bị truy cứu trách nhiệm hình sự.
3. Có trình độ ngoại ngữ đáp ứng yêu cầu
của Cấp điều độ quốc gia.
4. Có tuổi đời không quá 30 tuổi đối với
người được cử đi đào tạo lần đầu chức danh Điều độ viên quốc gia. Trường hợp đã
trải qua công tác vận hành nhà máy điện và lưới điện từ 03 năm trở lên thì có
thể ngoài 30 tuổi nhưng không quá 40 tuổi.
5. Có đủ sức khỏe để làm việc
theo chế độ ca, kíp đối với chức danh Điều độ viên và kỹ sư SCADA/EMS hệ thống
điện quốc gia.
6. Đáp ứng các điều kiện khác do Cấp
điều độ quốc gia quy định đối với từng chức danh cụ thể.
Điều 6. Nội dung đào
tạo đối với chức danh Điều độ viên quốc gia
Cấp điều độ quốc gia có trách nhiệm tổ
chức đào tạo cho chức danh Điều độ viên quốc gia với các nội dung chính sau:
1. Hệ thống các văn bản quy phạm pháp
luật liên quan trực tiếp đến công tác điều độ, vận hành hệ thống điện.
2. Cơ cấu, tổ chức vận hành của hệ thống
điện quốc gia.
3. Đặc điểm và các thông số chính của
phụ tải hệ thống điện quốc gia, vùng, miền.
4. Phân loại và nguyên lý làm việc của
các loại nguồn điện trên hệ thống điện quốc gia; các thông số chính và đặc điểm
vận hành của các nhà máy điện thuộc quyền điều khiển, quyền kiểm tra của Cấp điều
độ quốc gia; các nguồn nhiên liệu sơ cấp, thủy văn phục vụ phát điện.
5. Hệ thống điện truyền tải, sơ đồ trạm
điện, sơ đồ kết dây cơ bản hệ thống điện quốc gia, những thông số chính và đặc
điểm vận hành hệ thống điện quốc gia.
6. Cấu tạo, nguyên lý làm việc của các
thiết bị chính trên hệ thống điện như tuabin, máy phát, máy biến áp, tụ, kháng,
đường dây, máy cắt, dao cách ly, máy biến dòng điện, máy biến điện áp.
7. Nguyên lý làm việc của các thiết bị
rơ le bảo vệ, tự động hóa, đo lường và
điều khiển trên hệ thống điện; bảo vệ cho các phần tử chính trên hệ thống điện;
sơ đồ nguyên lý rơ le và bảo vệ tự động của thiết bị thuộc quyền điều khiển của
cấp Điều độ quốc gia.
8. Các kiến thức về vận hành hệ thống
điện như các chế độ vận hành của hệ thống điện, điều chỉnh tần số, điều chỉnh
điện áp, dự phòng công suất, dự phòng năng lượng, vận hành trung tâm điều khiển
nhà máy điện, trạm điện không người trực, độ tin cậy trong vận hành hệ thống điện
quốc gia, vận hành hệ thống điện vùng, miền.
9. Các kiến thức về vận hành kinh tế hệ
thống điện như bài toán vận hành tối ưu nguồn điện; phương thức huy động nguồn
điện; điều tiết thủy điện; dự báo nguồn năng lượng tái tạo (gió, mặt trời,..);
lập kế hoạch bảo dưỡng, sửa chữa nguồn và lưới điện.
10. Thao tác các thiết bị trong hệ thống
điện quốc gia.
11. Quy trình vận hành và xử lý sự cố
trong hệ thống điện quốc gia.
12. Các phần mềm lập kế hoạch, tính
toán, phân tích chế độ vận hành của hệ thống điện.
13. Các kiến thức cơ bản về thị trường
điện Việt Nam.
14. Các kiến thức cơ bản về hệ thống SCADA/EMS
của hệ thống điện
quốc
gia, các ứng dụng của hệ thống SCADA/EMS để phục vụ công tác điều độ, vận hành
hệ thống điện thời gian thực.
15. Cơ cấu, tổ chức vận hành hệ thống
viễn thông, thông tin của hệ thống điện quốc gia.
Điều 7. Nội dung đào
tạo đối với chức danh Kỹ sư phương thức hệ thống điện quốc gia
Cấp điều độ quốc gia có trách nhiệm tổ
chức đào tạo cho chức danh Kỹ sư phương thức hệ thống điện quốc gia với các nội
dung chính sau:
1. Hệ thống các văn bản quy phạm pháp luật
liên quan trực tiếp đến công tác điều độ, vận hành hệ thống điện.
2. Cơ cấu, tổ chức vận hành của hệ thống
điện quốc gia.
3. Đặc điểm và các thông số chính của
phụ tải hệ thống điện quốc gia, vùng, miền.
4. Phân loại và nguyên lý làm việc của
các loại nguồn điện trên hệ thống điện quốc gia; các thông số chính và đặc điểm
vận hành của các nhà máy điện thuộc quyền điều khiển, quyền kiểm
tra của Cấp điều độ quốc gia; các nguồn nhiên liệu sơ cấp, thủy văn phục vụ
phát điện.
5. Hệ thống điện truyền tải, sơ đồ trạm
điện, sơ đồ kết dây cơ bản hệ thống điện quốc gia, sơ đồ kết dây cơ bản hệ thống
điện miền, những thông số chính và đặc điểm vận hành hệ thống điện.
6. Cấu tạo, nguyên lý làm việc của các
thiết bị chính trên hệ thống điện như tua bin, máy phát, máy biến áp, tụ,
kháng, đường dây, máy cắt, dao cách ly, máy biến dòng điện, máy biến điện áp.
7. Nguyên lý tính toán, chỉnh định và
làm việc của các thiết bị rơ le bảo vệ, tự động hóa, đo lường và điều khiển trên hệ thống
điện; nguyên lý bảo vệ cho các phần tử chính trên hệ thống điện; sơ đồ nguyên
lý rơ le và bảo vệ tự động của thiết bị thuộc quyền điều khiển của cấp Điều độ
quốc gia.
8. Các kiến thức về chế độ vận hành hệ
thống điện như các chế độ vận hành của hệ thống điện, điều chỉnh tần số, điều
chỉnh điện áp, dự phòng công suất, dự phòng năng lượng, tổn thất điện
năng, độ tin cậy trong vận hành hệ thống điện quốc gia, vận hành hệ thống điện
vùng, miền và hệ thống điện phân phối.
9. Các kiến thức về vận hành kinh tế hệ
thống điện như bài toán vận hành tối ưu nguồn điện; phương thức huy động nguồn
điện; điều tiết thủy điện; dự báo nguồn năng lượng tái tạo (gió, mặt trời,..);
lập kế hoạch bảo dưỡng, sửa chữa nguồn và lưới điện.
10. Các kiến thức về tính toán, phân
tích chế độ hệ thống điện như tính toán chế độ xác lập, tính toán ngắn mạch,
tính toán ổn định, tính toán quá độ điện từ, tính toán cân bằng năng lượng của
hệ thống điện quốc gia.
11. Các phần mềm về lập kế hoạch,
phương thức vận hành hệ thống điện; phần mềm tính toán, phân tích chế độ vận
hành của hệ thống điện; phần mềm tính toán chỉnh định rơ le bảo vệ và phân tích
sự cố.
12. Các kiến thức cơ bản về thị trường
điện Việt Nam.
13. Các kiến thức cơ bản về Hệ thống SCADA/EMS
của hệ thống điện
quốc
gia, sử dụng các ứng dụng của hệ thống SCADA/EMS để phục vụ tính toán, phân
tích chế độ của hệ thống điện, lập kế hoạch và phương thức vận hành hệ thống điện
quốc gia.
14. Cơ cấu, tổ chức vận hành hệ thống
viễn thông, thông tin của hệ thống điện quốc gia.
15. Các kế hoạch phát triển nguồn điện,
lưới điện của hệ thống điện quốc gia.
Điều 8. Nội dung đào
tạo đối với chức danh Kỹ sư SCADA/EMS hệ thống điện quốc gia
Cấp điều độ quốc gia có trách nhiệm tổ
chức đào tạo cho chức danh Kỹ sư SCADA/EMS hệ thống điện quốc gia với các nội
dung chính sau:
1. Hệ thống các văn bản quy phạm pháp
luật liên quan trực tiếp đến công tác vận hành hệ thống SCADA, viễn thông, đo đếm
điện năng phục vụ công tác điều độ, vận hành hệ thống điện.
2. Cơ cấu, tổ chức vận hành của hệ thống
điện quốc gia.
3. Cơ cấu tổ chức vận hành, mô hình hệ
thống viễn thông, thông tin và cơ sở hạ tầng về đo đếm điện năng phục vụ vận
hành, điều độ hệ thống điện quốc gia và thị trường điện.
4. Tổng quan về nguồn điện, lưới điện, phụ tải
điện hệ thống điện quốc gia.
5. Các kiến thức cơ bản về thị trường
điện Việt Nam.
6. Lý thuyết cơ sở về tin học viễn
thông và đo lường điều khiển như hệ thống xử lý tập trung và phân tán; hệ điều
hành đa nhiệm, thời gian thực; mạng LAN, WAN; các hệ thống và thiết bị thông
tin; các chuẩn truyền số liệu và giao thức truyền tin; các nguyên lý đo lường
và điều khiển.
7. Hệ thống SCADA/EMS của hệ thống điện
quốc gia như chức năng, cấu trúc, các phần tử cơ bản và nguyên lý hoạt động;
các bước chính trong quá trình lắp đặt, kiểm tra và đưa vào vận hành một hệ thống
SCADA/EMS; vận hành hệ thống SCADA/EMS, hệ thống thiết bị đầu cuối RTU/Gateway,
hệ thống điều khiển; trạm biến áp không người trực, điều khiển, thao tác xa.
8. Các quy định kiểm tra, thí nghiệm,
bảo trì, bảo dưỡng thiết bị hệ thống SCADA/EMS, các kiến thức liên quan đến bảo
mật, xử lý bước đầu sự cố hệ thống SCADA/EMS.
Điều 9. Chương trình
đào tạo các chức danh tại cấp điều độ quốc gia
1. Cấp điều độ quốc gia có trách nhiệm
xây dựng nội dung đào tạo chi tiết và tổ chức đào tạo cho các chức danh Điều độ
viên, Kỹ sư Phương thức, Kỹ sư SCADA/EMS của Cấp điều độ quốc gia phù hợp với
yêu cầu công tác điều độ hệ thống điện quốc gia và các nội dung được quy định tại
Điều 6, Điều 7 và Điều 8 Quy trình này.
2. Thời gian đào tạo cho các chức danh
tham gia trực tiếp công tác điều độ tại Cấp điều độ quốc gia được thực hiện
theo Quy trình Điều độ hệ thống điện quốc gia do Bộ Công Thương ban hành.
3. Đối với việc đào tạo lại Điều độ
viên quốc gia, Cấp điều độ quốc gia có trách nhiệm xây dựng nội dung đào tạo và
quy định thời gian đào tạo lại phù hợp với Quy trình Điều độ hệ thống điện quốc
gia do Bộ Công Thương ban hành và Quy trình này, đảm bảo cập nhật các nội dung,
thông tin mới về hệ thống điện và các văn bản quy phạm pháp luật liên quan trực
tiếp đến công tác điều độ, vận hành hệ thống điện.
Mục 2. ĐÀO TẠO CÁC CHỨC
DANH THAM GIA TRỰC TIẾP CÔNG TÁC ĐIỀU ĐỘ TẠI CẤP ĐIỀU ĐỘ MIỀN
Điều 10. Điều kiện đối
với người được cử đi đào tạo các chức danh tham gia trực tiếp công tác điều độ
tại Cấp điều độ miền
1. Tốt nghiệp đại
học chuyên ngành phù hợp với chức danh được cử đi đào đào tạo.
2. Có lý lịch rõ ràng, không trong thời
gian bị truy cứu trách nhiệm hình sự.
3. Có trình độ ngoại ngữ đáp ứng yêu cầu
của Cấp điều độ miền.
4. Có tuổi đời không quá 30 tuổi đối với
người được cử đi đào tạo lần đầu chức danh Điều độ viên miền. Trường hợp đã trải
qua công tác vận hành nhà máy điện và lưới điện từ 03 năm trở lên thì có thể
ngoài 30 tuổi nhưng không quá 40 tuổi.
5. Có đủ sức khỏe để làm việc theo chế
độ ca, kíp đối với chức danh Điều độ viên và kỹ sư SCADA/EMS hệ thống điện miền.
6. Đáp ứng các điều kiện khác do Cấp
điều độ miền quy định đối với từng chức danh cụ thể.
Điều 11. Nội dung đào
tạo đối với với chức danh Điều độ viên miền
Cấp điều độ miền có trách nhiệm tổ chức
đào tạo cho chức danh Điều độ viên miền với các nội dung chính sau:
1. Hệ thống các văn bản quy phạm pháp luật
liên quan trực tiếp đến vận hành hệ thống SCADA, viễn thông, đo đếm điện
năng phục vụ công tác điều độ, vận hành hệ thống điện.
2. Cơ cấu, tổ chức vận hành của hệ thống
điện quốc gia, hệ thống điện miền.
3. Đặc điểm và các thông số chính của
phụ tải hệ thống điện quốc gia, vùng, miền.
4. Phân loại và nguyên lý làm việc của
các loại nguồn điện trên hệ thống điện quốc gia; các thông số chính và đặc điểm
vận hành của các nhà máy điện thuộc quyền điều khiển, quyền kiểm
tra của Cấp điều độ miền; các nguồn nhiên liệu sơ cấp, thủy văn phục vụ phát điện.
5. Hệ thống điện truyền tải, hệ thống
điện phân phối, sơ đồ trạm điện, sơ đồ kết dây cơ bản hệ thống điện miền, những
thông số chính và đặc điểm vận hành hệ thống điện miền.
6. Cấu tạo, nguyên lý làm việc của các
thiết bị chính trên hệ thống điện như tua bin, máy phát, máy biến áp, tụ,
kháng, đường dây, máy cắt, dao cách ly, máy biến dòng điện, máy biến điện áp.
7. Nguyên lý làm việc của các thiết bị
rơ le bảo vệ, tự động hóa, đo lường và điều khiển trên hệ thống điện;
nguyên lý bảo vệ cho các phần tử chính trên hệ thống điện; sơ đồ nguyên lý rơ
le và bảo vệ tự động của thiết bị thuộc quyền điều khiển của cấp Điều độ miền.
8. Các kiến thức về vận hành hệ thống
điện như các chế độ vận hành của hệ thống điện, điều chỉnh tần số, điều chỉnh
điện áp, độ tin cậy trong vận hành hệ thống điện, vận hành hệ thống điện vùng,
miền và hệ thống điện phân phối.
9. Thao tác các thiết bị trong hệ thống
điện quốc gia.
10. Quy trình vận hành và xử lý sự cố
trong hệ thống điện miền.
11. Các phần mềm lập kế hoạch, tính
toán, phân tích chế độ vận hành của hệ thống điện.
12. Các kiến thức cơ bản về thị trường
điện Việt Nam.
13. Các kiến thức cơ bản về Hệ thống
SCADA/EMS của hệ thống điện miền, các ứng dụng của hệ thống SCADA/EMS để phục vụ công
tác điều độ, vận hành hệ thống điện thời gian thực.
14. Cơ cấu, tổ chức vận hành hệ thống
viễn thông, thông tin của hệ thống điện quốc gia, hệ thống điện miền.
Điều 12. Nội dung đào
tạo đối với chức danh Kỹ sư phương thức hệ thống điện miền
Cấp điều độ miền có trách nhiệm tổ chức
đào tạo cho chức danh Kỹ sư phương thức hệ thống điện miền với các nội dung
chính sau:
1. Hệ thống các văn bản quy phạm pháp
luật liên quan trực tiếp đến công tác điều độ, vận hành hệ thống điện.
2. Cơ cấu, tổ chức vận hành của hệ thống
điện quốc gia.
3. Đặc điểm và các thông số chính của
phụ tải hệ thống điện quốc gia, vùng, miền.
4. Phân loại và nguyên lý làm việc của
các loại nguồn điện trên hệ thống điện quốc gia; các thông số chính và đặc điểm
vận hành của các nhà máy điện thuộc quyền điều khiển, quyền kiểm tra của Cấp điều
độ miền; các nguồn nhiên liệu sơ cấp, thủy văn phục vụ phát điện.
5. Hệ thống điện truyền tải, hệ thống
điện phân phối, sơ đồ trạm điện, sơ đồ kết dây cơ bản hệ thống điện miền, những
thông số chính và đặc điểm vận hành hệ thống điện miền.
6. Cấu tạo, nguyên lý làm việc của các
thiết bị chính trên hệ thống điện như tua bin, máy phát, máy biến áp, tụ,
kháng, đường dây, máy cắt, dao cách ly, máy biến dòng điện, máy biến điện áp.
Nguyên lý tính toán, chỉnh định và làm việc của các thiết bị rơ le bảo vệ, tự động
hóa, đo lường và điều khiển trên hệ thống
điện; nguyên lý bảo vệ cho các phần tử chính trên hệ thống điện; sơ đồ nguyên
lý rơ le và bảo vệ tự động của thiết bị thuộc quyền điều khiển của cấp Điều độ
miền.
7. Các kiến thức về chế độ vận hành hệ
thống điện như các chế độ vận hành của hệ thống điện, điều chỉnh tần số, điều
chỉnh điện áp, tổn thất điện năng, độ tin cậy trong vận hành hệ thống điện, vận
hành hệ thống điện vùng, miền và hệ thống điện phân phối.
8. Các kiến thức về vận hành kinh tế hệ
thống điện như bài toán vận hành tối ưu nguồn điện, phương thức huy động nguồn
điện, điều tiết thủy điện, dự báo nguồn năng lượng tái tạo (gió, mặt trời,...); lập kế hoạch
bảo dưỡng sửa chữa nguồn và lưới điện.
9. Các kiến thức về tính toán, phân
tích chế độ hệ thống điện như tính toán chế độ xác lập, tính toán ngắn mạch,
tính toán ổn định, tính toán quá độ điện từ, tính toán cân bằng năng lượng của
hệ thống điện miền.
10. Các phần mềm về lập kế hoạch,
phương thức vận hành hệ thống điện; phần mềm tính toán, phân tích chế độ vận
hành của hệ thống điện; phần mềm tính toán chỉnh định rơ le bảo vệ và phân tích
sự cố.
11. Các kiến thức cơ bản về thị trường
điện Việt Nam.
12. Các kiến thức cơ bản về Hệ thống
SCADA/EMS của hệ thống điện miền, sử dụng các ứng dụng của hệ thống SCADA/EMS để phục vụ tính
toán, phân tích chế độ của hệ thống điện, lập kế hoạch và phương thức vận hành
hệ thống điện miền.
13. Cơ cấu, tổ chức vận hành hệ thống
viễn thông, thông tin của hệ thống điện miền.
14. Các kế hoạch phát triển nguồn điện,
lưới điện của hệ thống điện miền.
Điều 13. Nội dung đào
tạo đối với chức danh Kỹ sư SCADA/EMS hệ thống điện miền
Cấp điều độ miền có trách nhiệm tổ chức
đào tạo cho chức danh Kỹ sư SCADA/EMS hệ thống điện miền với các nội dung
chính sau:
1. Hệ thống các văn bản quy phạm pháp
luật liên quan trực tiếp đến vận hành hệ thống SCADA, viễn thông, đo đếm điện
năng phục vụ công tác điều độ, vận hành hệ thống điện.
2. Cơ cấu, tổ chức vận hành của hệ thống
điện quốc gia, hệ thống điện miền.
3. Cơ cấu tổ chức vận hành, mô hình hệ
thống viễn thông, thông tin và cơ sở hạ tầng về đo đếm điện năng phục vụ vận
hành, điều độ hệ thống điện quốc gia.
4. Tổng quan về nguồn điện, lưới điện, phụ tải điện
hệ thống điện miền.
5. Lý thuyết cơ sở về tin học viễn
thông và đo lường điều khiển như hệ thống xử lý tập trung và phân tán; hệ điều hành
đa nhiệm, thời gian thực; mạng LAN, WAN; các hệ thống và thiết bị thông tin; các
chuẩn truyền số liệu và giao thức truyền tin; các nguyên lý đo lường và điều
khiển.
6. Hệ thống SCADA/EMS của hệ thống điện
quốc gia như chức năng, cấu trúc, các phần tử cơ bản và nguyên lý hoạt động;
các bước chính trong quá trình lắp đặt, kiểm tra và đưa vào vận hành một hệ thống
SCADA/EMS; vận hành hệ thống SCADA/EMS, hệ thống thiết bị đầu cuối RTU/Gateway,
hệ thống điều khiển; trạm biến
áp không người trực, điều khiển và thao tác xa.
7. Các quy định kiểm tra, thí nghiệm,
bảo trì, bảo dưỡng thiết bị hệ thống SCADA/EMS và các kiến thức liên quan đến bảo
mật, xử lý bước đầu sự cố hệ thống SCADA/EMS.
Điều 14. Chương trình
đào tạo các chức danh tại Cấp điều độ miền
1. Cấp điều độ miền có trách nhiệm xây
dựng nội dung đào tạo chi tiết và tổ chức đào tạo cho các chức danh Điều độ
viên, Kỹ sư Phương thức, Kỹ sư SCADA/EMS của Cấp điều độ miền phù hợp với yêu cầu
công tác điều độ hệ thống điện miền và các nội dung được quy định tại Điều 11 ,
Điều 12 và Điều 13 Quy trình này.
2. Thời gian đào tạo cho các chức danh
tham gia trực tiếp công tác điều độ tại Cấp điều độ miền được thực hiện theo
Quy trình Điều độ hệ thống điện quốc gia do Bộ Công Thương ban hành.
3. Đối với việc đào tạo lại Điều độ
viên miền, Cấp điều độ miền có trách nhiệm xây dựng nội dung đào tạo và quy định
thời gian đào tạo lại phù hợp với Quy trình Điều độ hệ thống điện quốc gia do Bộ
Công Thương ban hành và Quy trình này, đảm bảo cập nhật các nội dung, thông tin
mới về hệ thống điện và các văn bản quy phạm pháp luật liên quan trực tiếp đến
công tác điều độ, vận hành hệ thống điện.
Mục 3. ĐÀO TẠO CÁC CHỨC
DANH THAM GIA TRỰC TIẾP CÔNG TÁC ĐIỀU ĐỘ TẠI CẤP ĐIỀU ĐỘ PHÂN PHỐI TỈNH
Điều 15. Điều kiện đối
với người được cử đi đào tạo các chức danh tham gia trực tiếp công tác điều độ
tại Cấp điều độ phân phối tỉnh
1. Tốt nghiệp đại học chuyên ngành phù
hợp với chức danh được cử đi đào tạo.
2. Có lý lịch rõ ràng, không trong thời
gian bị truy cứu trách nhiệm hình sự.
3. Có trình độ ngoại ngữ đáp ứng yêu cầu
của Đơn vị phân phối điện.
4. Tuổi đời không quá 35 tuổi đối với
người được cử đi đào tạo lần đầu chức danh Điều độ viên phân phối tỉnh. Trường
hợp đã trải qua công tác vận hành nhà máy điện và lưới điện từ 03 năm trở lên
thì có thể ngoài 35 tuổi nhưng không quá 45 tuổi.
Đối với đội ngũ nhân viên vận hành đang
đảm nhận vị trí Trưởng kíp trạm điện, nếu được cử đi đào tạo để dự kiến trở
thành Điều độ viên phân phối tỉnh, không yêu cầu áp dụng quy định về độ tuổi tại Khoản
này.
5. Có đủ sức khỏe để làm việc theo chế
độ ca, kíp đối với chức danh Điều độ viên và kỹ sư SCADA/DMS hệ thống điện phân
phối tỉnh.
6. Đáp ứng các điều kiện khác do Đơn vị
phân phối điện quy định đối với từng chức danh cụ thể.
Điều 16. Nội dung đào
tạo đối với chức danh Điều độ viên phân phối tỉnh
Đơn vị phân phối điện có trách nhiệm tổ
chức đào tạo cho chức danh Điều độ viên phân phối tỉnh với các nội dung chính
sau:
1. Hệ thống các văn bản quy phạm pháp
luật liên quan trực tiếp đến công tác điều độ, vận hành hệ thống điện.
2. Cơ cấu, tổ chức vận hành của hệ thống
điện quốc gia, hệ thống điện phân phối.
3. Đặc điểm và các thông số chính của
phụ tải hệ thống điện miền, hệ thống điện phân phối.
4. Phân loại và nguyên lý làm việc của
các loại nguồn điện trên hệ thống điện phân phối; các thông số chính và đặc điểm
vận hành của các nhà máy điện thuộc quyền điều khiển, quyền kiểm tra của Cấp điều
độ phân phối tỉnh; các nguồn nhiên liệu sơ cấp phục vụ phát điện.
5. Hệ thống điện phân phối, sơ đồ trạm
điện, sơ đồ kết dây cơ bản hệ thống điện phân phối, công nghệ, thiết bị mới
trong hệ thống điện phân phối, thông số chính và đặc điểm vận hành hệ thống điện
phân phối.
6. Cấu tạo, nguyên lý làm việc của các
thiết bị chính trên hệ thống điện phân phối như tua bin, máy phát, máy biến áp,
tụ, kháng, đường dây, máy cắt, dao cách ly, máy biến dòng điện, máy biến điện
áp.
7. Nguyên lý làm việc của các thiết bị
rơ le bảo vệ, tự động hóa, đo lường và điều khiển trên hệ thống điện phân phối;
nguyên lý bảo vệ cho các phần tử chính trên hệ thống điện phân phối; sơ đồ
nguyên lý rơ le và bảo vệ tự động của thiết bị thuộc quyền điều khiển của Cấp
Điều độ phân phối tỉnh.
8. Các kiến thức về vận hành hệ thống
điện phân phối như các chế độ vận hành của hệ thống điện, điều chỉnh điện áp, độ
tin cậy cung cấp điện, chất lượng cung cấp điện, vận hành hệ thống điện phân phối,
hệ thống điện khu vực.
9. Thao tác các thiết bị trong hệ thống
điện phân phối.
10. Quy trình vận hành và xử lý sự cố
trong hệ thống điện phân phối.
11. Các phần mềm lập kế hoạch, tính
toán, phân tích chế độ vận hành của hệ thống điện phân phối.
12. Các kiến thức cơ bản và ứng dụng của
hệ thống SCADA/DMS của hệ thống điện phân phối.
13. Cơ cấu, tổ chức vận hành hệ thống
viễn thông, thông tin của hệ thống điện phân phối.
Điều 17. Nội dung đào
tạo đối với chức danh Kỹ sư phương thức hệ thống điện phân phối
Đơn vị phân phối điện có trách nhiệm tổ
chức đào tạo cho chức danh Kỹ sư phương thức hệ thống điện phân phối với các nội
dung chính sau:
1. Hệ thống các văn bản quy phạm pháp
luật liên quan trực tiếp đến công tác điều độ, vận hành hệ thống điện.
2. Cơ cấu, tổ chức vận hành của hệ thống
điện quốc gia.
3. Đặc điểm và các thông số chính của
phụ tải hệ thống điện miền, hệ thống điện phân phối.
4. Phân loại và nguyên lý làm việc của
các loại nguồn điện trên hệ thống điện phân phối; các thông số chính và đặc điểm
vận hành của các nhà máy điện thuộc quyền điều khiển, quyền kiểm tra của Cấp điều
độ phân phối tỉnh; các nguồn nhiên liệu sơ cấp, thủy văn phục vụ phát điện.
5. Hệ thống điện phân phối, sơ đồ trạm
điện, sơ đồ kết dây cơ bản hệ thống điện phân phối, những thông số chính và đặc
điểm vận hành hệ thống điện phân phối.
6. Cấu tạo, nguyên lý làm việc của các
thiết bị chính trên hệ thống điện phân phối như tua bin, máy phát, máy biến áp,
tụ, kháng, đường dây, máy cắt, dao cách ly, máy biến dòng điện, máy biến điện
áp.
7. Nguyên lý tính toán, chỉnh định và
làm việc của các thiết bị rơ le bảo vệ, tự động, đo lường và điều khiển trên hệ
thống điện phân phối; nguyên lý bảo vệ cho các phần tử chính trên hệ thống điện
phân phối; sơ đồ nguyên lý rơ le và bảo vệ tự động của thiết bị thuộc quyền điều
khiển của Cấp Điều độ phân phối tỉnh.
8. Các kiến thức về vận hành hệ thống
điện phân phối như các chế độ vận hành của hệ thống điện, điều chỉnh điện áp, tổn thất điện
năng, độ tin cậy cung cấp điện, chất lượng cung cấp điện, vận hành hệ thống điện
phân phối, hệ thống điện khu vực.
9. Các kiến thức về huy động nguồn điện,
điều tiết thủy điện, dự báo nguồn năng lượng tái tạo (gió, mặt trời,..), lập kế
hoạch bảo dưỡng sửa chữa nguồn và lưới điện.
10. Các kiến thức về tính toán, phân
tích chế độ hệ thống điện phân phối như tính toán chế độ xác lập, tính toán ngắn
mạch, tính toán quá độ điện từ.
11. Các phần mềm về lập kế hoạch,
phương thức vận hành hệ thống điện; phần mềm tính toán, phân tích chế độ vận
hành của hệ thống điện; phần mềm tính toán chỉnh định rơ le bảo vệ và phân tích
sự cố.
12. Các kiến thức cơ bản và ứng dụng của
hệ thống SCADA/DMS của hệ thống điện phân phối.
13. Cơ cấu, tổ chức vận hành hệ thống
viễn thông, thông tin của hệ thống điện phân phối.
14. Các kế hoạch phát triển nguồn điện,
lưới điện của hệ thống điện phân phối.
Điều 18. Nội dung đào
tạo đối với chức danh Kỹ sư SCADA/DMS hệ thống điện phân phối
Đơn vị phân phối điện có trách nhiệm tổ
chức đào tạo cho chức danh Kỹ sư SCADA/DMS hệ thống điện phân phối với các nội dung
chính sau:
1. Hệ thống các văn bản quy phạm pháp
luật liên quan trực tiếp đến vận hành hệ thống SCADA, viễn thông, đo đếm điện
năng phục vụ công tác điều độ, vận hành hệ thống điện.
2. Cơ cấu, tổ chức vận hành của hệ thống
điện quốc gia.
3. Cơ cấu tổ chức vận hành, mô hình hệ
thống viễn thông, thông tin và cơ sở hạ tầng đo đếm điện năng phục vụ vận hành,
điều độ hệ thống điện miền, hệ thống điện phân phối.
4. Tổng quan về nguồn điện, lưới điện,
phụ tải điện hệ thống điện phân phối.
5. Lý thuyết cơ sở về tin học viễn
thông và đo lường điều khiển như hệ thống xử lý tập trung và phân tán; hệ điều
hành đa nhiệm, thời gian thực; mạng LAN, WAN; các hệ thống và thiết bị thông
tin; các chuẩn truyền số liệu và giao thức truyền tin; các nguyên lý đo lường
và điều khiển.
6. Hệ thống SCADA/DMS của hệ thống điện
quốc gia như chức năng, cấu trúc, các phần tử cơ bản và nguyên lý hoạt động;
các bước chính trong quá trình lắp đặt, kiểm tra và đưa vào vận hành một hệ thống
SCADA/DMS; vận hành hệ thống SCADA/DMS, hệ thống thiết bị đầu cuối RTU/Gateway,
hệ thống điều khiển; trạm biến
áp không người trực, điều khiển và thao tác xa.
7. Các quy định kiểm tra, thí nghiệm,
bảo trì, bảo dưỡng thiết bị hệ thống SCADA/DMS và các kiến thức liên quan đến bảo
mật, xử lý bước đầu sự cố hệ thống SCADA/DMS.
Điều 19. Chương trình
đào tạo các chức danh tại Cấp điều độ phân phối tỉnh
1. Đơn vị phân phối điện có trách nhiệm
xây dựng nội dung đào tạo chi tiết và tổ chức đào tạo cho các chức danh Điều độ
viên, Kỹ sư Phương thức, Kỹ sư SCADA/DMS của Cấp điều độ phân phối tỉnh phù hợp
với yêu cầu công tác điều độ hệ thống điện phân phối và các nội dung được quy
định tại Điều 16, Điều 17 và Điều 18 Quy trình này.
2. Thời gian đào tạo cho các chức danh
tham gia trực tiếp công tác điều độ tại Cấp điều độ phân phối tỉnh được thực hiện
theo Quy trình Điều độ hệ thống điện quốc gia do Bộ Công Thương ban hành và Quy
trình này.
3. Đối với việc đào tạo lại Điều độ
viên phân phối tỉnh, Đơn vị phân phối điện có trách nhiệm xây dựng nội dung đào
tạo và quy định thời gian đào tạo lại phù hợp với Quy trình Điều độ hệ thống điện
quốc gia do Bộ Công Thương ban hành và Quy trình này, đảm bảo cập nhật các nội
dung, thông tin mới về hệ thống điện và các văn bản quy phạm pháp luật liên
quan trực tiếp đến công tác điều độ, vận hành hệ thống điện.
Mục 4. ĐÀO TẠO ĐIỀU ĐỘ
VIÊN PHÂN PHỐI QUẬN, HUYỆN
Điều 20. Điều kiện đối
với người được cử đi đào tạo chức danh Điều độ viên phân phối quận, huyện và nội
dung đào tạo
Điều kiện đối với người được cử đi đào
tạo chức danh Điều độ viên phân phối quận, huyện và nội dung đào tạo được quy định
trong Đề án thành lập Cấp điều độ phân phối quận, huyện được Tập đoàn Điện lực
Việt Nam phê duyệt.
Điều 21. Chương trình
đào tạo Điều độ viên phân phối quận, huyện
1. Sau khi Cấp điều độ phân phối quận,
huyện được thành lập theo quyết định của cấp có thẩm quyền, Đơn vị phân phối điện
có trách nhiệm xây dựng nội dung đào tạo chi tiết cho Điều độ viên phân phối quận,
huyện trên cơ sở tham khảo nội dung đào tạo cho Điều độ viên phân phối tỉnh và
phải phù hợp với Đề án thành lập Cấp điều độ phân phối quận, huyện.
2. Thời gian đào tạo cho Điều độ viên
phân phối quận, huyện được thực hiện theo Quy trình Điều độ hệ thống điện quốc
gia do Bộ Công Thương ban hành.
3. Đối với việc đào tạo lại Điều độ
viên phân phối quận, huyện, Đơn vị phân phối có trách nhiệm xây dựng nội dung
đào tạo và quy định thời gian đào tạo lại phù hợp với Quy trình Điều độ hệ thống
điện quốc gia do Bộ Công Thương ban hành và Quy trình này, đảm bảo cập
nhật các nội dung, thông tin mới về hệ thống điện và các văn bản quy phạm pháp
luật liên quan trực tiếp đến công tác điều độ, vận hành hệ thống điện.
Mục 5. ĐÀO TẠO CHỨC
DANH THAM GIA TRỰC TIẾP CÔNG TÁC VẬN HÀNH TẠI NHÀ MÁY ĐIỆN, TRẠM ĐIỆN VÀ TRUNG
TÂM ĐIỀU KHIỂN
Điều 22. Điều kiện đối
với người được cử đi đào tạo chức danh Trưởng ca nhà máy điện hoặc trung tâm điều
khiển nhà máy điện
Người được cử đi đào tạo để được cấp
Chứng nhận vận hành trước khi được sát hạch công nhận chức danh Trưởng ca nhà
máy điện hoặc trung tâm điều khiển nhà máy điện ngoài việc phải đáp ứng các điều
kiện quy định tại Quy trình Điều độ hệ thống điện quốc gia do Bộ Công Thương
ban hành còn phải đáp ứng các điều kiện sau:
1. Tốt nghiệp đại học chuyên ngành phù
hợp với chức danh được cử đi đào tạo đối với các nhà máy điện lớn; tốt nghiệp
cao đẳng trở lên có chuyên ngành phù hợp với chức danh được cử đi đào tạo đối với
nhà máy điện nhỏ có công suất từ 10 MW đến 30 MW; tốt nghiệp trung cấp
trở lên có chuyên ngành phù hợp với chức danh được cử đi đào tạo đối với nhà
máy điện nhỏ có công suất dưới 10 MW. Người được cử đi đào tạo chức danh Trưởng
ca trung tâm điều khiển nhà máy điện
phải có trình độ học vấn tương đương với Trưởng ca nhà máy điện lớn nhất thuộc
trung tâm điều khiển.
Đối với đội ngũ Trưởng ca nhà máy điện
đã được đào tạo, kiểm tra và công nhận chức danh trước thời điểm ngày 01 tháng
7 năm 2015 nhưng chưa đáp ứng được điều kiện về trình độ học vấn quy định tại
Khoản này, Đơn vị phát điện được tiếp tục sử dụng đội ngũ Trưởng ca này sau khi
phối hợp với Cấp điều độ có quyền điều khiển tổ chức kiểm tra, nếu đạt yêu cầu thì cấp mới
Chứng nhận vận hành để làm cơ sở
công nhận lại chức danh Trưởng ca theo đúng quy định Quy trình này.
2. Có đủ sức khỏe để làm việc
theo chế độ ca, kíp.
3. Có lý lịch rõ ràng, không trong thời
gian bị truy cứu trách nhiệm hình sự.
4. Có trình độ ngoại ngữ đáp ứng yêu cầu
của Đơn vị quản lý vận hành.
5. Đáp ứng các điều kiện khác do Đơn vị
quản lý vận hành quy định.
Điều 23. Điều kiện đối
với người được cử đi đào tạo chức danh Trưởng kíp trạm điện hoặc trung tâm điều
khiển trạm điện
Người được cử đi đào tạo để được cấp Chứng
nhận vận hành trước khi được sát hạch công nhận chức danh Trưởng kíp trạm điện
hoặc trung tâm điều khiển trạm điện
ngoài việc phải đáp ứng các điều kiện quy định tại Quy trình Điều độ hệ thống
điện quốc gia do Bộ Công Thương ban hành còn phải đáp ứng các điều kiện sau:
1. Tốt nghiệp đại học chuyên ngành phù
hợp với chức danh được cử đi đào tạo đối với trạm điện có cấp điện áp 500kV hoặc
trung tâm điều khiển trạm điện;
tốt nghiệp cao đẳng trở lên có chuyên ngành phù hợp với chức danh được cử đi
đào tạo đối với trạm điện có cấp điện áp 220kV, 110kV; tốt nghiệp trung cấp trở
lên có chuyên ngành phù hợp với chức danh được cử đi đào tạo đối với trạm điện
có cấp điện áp dưới 110 kV.
Đối với đội ngũ Trưởng kíp trạm điện
đã được đào tạo, kiểm tra và công nhận chức danh trước thời điểm ngày 01 tháng
7 năm 2015 nhưng chưa đáp ứng được điều kiện về trình độ học vấn quy định tại
Khoản này, Đơn vị quản lý vận hành được tiếp tục sử dụng đội ngũ Trưởng kíp này
ở trạm điện có cùng cấp điện áp hoặc cấp điện áp thấp hơn sau khi phối hợp với
Cấp điều độ có quyền điều khiển tổ chức kiểm tra, nếu đạt yêu cầu thì cấp mới Chứng nhận
vận hành để làm cơ sở
công nhận lại chức danh Trưởng kíp theo đúng quy định Quy trình này.
2. Có đủ sức khỏe để làm việc
theo chế độ ca, kíp.
3. Có lý lịch rõ ràng, không trong thời
gian bị truy cứu trách nhiệm hình sự.
4. Có trình độ ngoại ngữ đáp ứng yêu cầu
của Đơn vị quản lý vận hành.
5. Đáp ứng các điều kiện khác do Đơn vị
quản lý vận hành quy định.
Điều 24. Nội dung đào
tạo để kiểm tra, cấp Chứng nhận vận hành đối với chức danh Trưởng ca nhà máy điện
hoặc Trung tâm điều khiển nhà máy điện
Đơn vị phát điện, Đơn vị cử đối tượng
tham gia kiểm tra có trách nhiệm tổ chức đào tạo cho chức danh Trưởng ca nhà
máy điện hoặc Trung tâm điều khiển nhà máy điện với các nội dung chính sau:
1. Hệ thống các văn bản quy phạm pháp
luật liên quan trực tiếp đến công tác điều độ, vận hành hệ thống điện.
2. Cơ cấu, tổ chức vận hành của hệ thống
điện quốc gia.
3. Cấu tạo, nguyên lý làm việc của các
thiết bị chính trên hệ thống điện như tua bin, máy phát, máy biến áp, tụ,
kháng, đường dây, máy cắt, dao cách ly, máy biến dòng điện, máy biến điện áp; hệ
thống, thiết bị và dây chuyền công nghệ phục vụ vận hành, sản xuất của các nguồn
năng lượng tái tạo (gió, mặt trời,..).
4. Phân loại, nguyên lý làm việc và
dây chuyền sản xuất của các loại nhà máy điện trong hệ thống điện quốc gia, nguồn
nhiên liệu sơ cấp, thủy văn phục vụ phát điện; chuyên đề về công nghệ phát điện,
thông số và đặc tính cụ thể của nhà máy điện dự kiến làm Trưởng ca.
5. Các dạng sơ đồ nối điện chính của
nhà máy điện và trạm điện; những đặc điểm chính, nguyên tắc vận hành và phối hợp
vận hành.
6. Mô hình, nguyên tắc vận hành, điều khiển xa của
trung tâm điều khiển (đối với
các nhà máy điện được điều khiển và thao tác xa từ trung tâm điều khiển).
7. Nguyên lý làm việc của các thiết bị
rơ le bảo vệ, tự động hóa, đo lường và điều khiển trên hệ thống điện
và trong nhà máy điện; nguyên lý bảo vệ cho các phần tử chính trong nhà máy điện,
trạm điện.
8. Các kiến thức về điều độ và vận
hành nhà máy điện, trạm điện.
9. Các kiến thức cơ bản về hệ thống điều
khiển, hệ thống
công nghệ thông tin, hệ thống thiết bị đầu cuối RTU/Gateway trong nhà máy điện,
trạm điện và hệ thống SCADA phục vụ công tác điều độ, vận hành.
10. Các chế độ làm việc của nhà máy điện
trong hệ thống điện, điều chỉnh tần số, điều chỉnh điện áp, dự phòng công suất.
11. Các quy trình phối hợp vận hành,
thao tác và xử lý sự cố nhà máy điện, trạm điện.
12. Các kiến thức về thị trường điện
Việt Nam đối với các nhà máy điện lớn.
Điều 25. Nội dung đào
tạo để kiểm tra, cấp Chứng nhận vận hành đối với chức danh Trưởng kíp trạm điện
hoặc Trung tâm điều khiển trạm điện
Đơn vị quản lý vận hành, Đơn vị cử đối
tượng tham gia kiểm tra có trách nhiệm tổ chức đào tạo cho chức danh Trưởng kíp
trạm điện hoặc Trung tâm điều khiển trạm điện với các nội dung chính sau:
1. Hệ thống các văn bản quy phạm pháp
luật liên quan trực tiếp đến công tác điều độ, vận hành hệ thống điện.
2. Cơ cấu, tổ chức vận hành của hệ thống
điện quốc gia.
3. Đặc điểm và các thông số chính của
phụ tải điện khu vực.
4. Công nghệ, cấu tạo, nguyên lý làm
việc của các thiết bị chính trong các trạm điện thuộc phạm vi quản lý vận hành
như máy biến áp, tụ, kháng, đường dây, máy cắt, dao cách ly, máy biến dòng điện,
máy biến điện áp.
5. Các dạng sơ đồ nối điện chính của
các trạm điện thuộc phạm vi quản lý vận hành, những đặc điểm chính và nguyên tắc
vận hành và phối hợp vận hành.
6. Nguyên lý làm việc của các thiết bị
rơ le bảo vệ, tự động hóa, đo lường và điều khiển trong các trạm điện
thuộc phạm vi quản lý vận hành; nguyên lý bảo vệ cho các phần tử chính trong
các trạm điện thuộc phạm vi quản lý vận hành.
7. Mô hình, công nghệ, nguyên tắc vận
hành, điều khiển xa của
trung tâm điều khiển (đối với
các trạm điện được điều khiển và thao tác xa từ trung tâm điều khiển).
8. Các chế độ vận hành của trạm điện
trong hệ thống điện, điều chỉnh điện áp.
9. Các kiến thức cơ bản về hệ thống điều
khiển, hệ thống công nghệ thông tin, hệ thống thiết bị đầu cuối RTU/Gateway
trong trạm điện và hệ thống SCADA phục vụ công tác điều độ, vận hành.
10. Các quy trình phối hợp vận hành,
thao tác và xử lý sự cố trạm điện.
11. Các kiến thức về điều độ, vận hành
trạm điện và các thiết bị trong trạm điện.
Điều 26. Chương trình
đào tạo các chức danh tham gia trực tiếp công tác vận hành tại nhà máy điện, trạm
biến áp và trung tâm điều khiển
1. Đơn vị quản lý vận hành, Đơn vị cử
đối tượng tham gia kiểm tra có trách nhiệm xây dựng nội dung đào tạo chi tiết
và tổ chức đào tạo cho các chức danh tham gia trực tiếp công tác vận hành tại
nhà máy điện, trạm điện và trung tâm điều khiển phù hợp với yêu cầu công tác vận
hành của đơn vị và các nội dung được quy định tại Điều 24 và Điều 25 Quy trình
này.
2. Thời gian đào tạo (bao gồm cả thời
gian công tác tại các vị trí khác nhau trong dây chuyền sản xuất, vận hành) cho
các chức danh tham gia trực tiếp công tác vận hành tại nhà máy điện, trạm điện
và trung tâm điều khiển được thực hiện theo Quy trình Điều độ hệ thống điện quốc
gia do Bộ Công Thương ban hành. Đối với Điều độ viên được đào tạo để dự kiến đảm
nhận đồng thời chức danh Trưởng kíp Trung tâm điều khiển trạm điện hoặc ngược lại,
yêu cầu về nội dung, thời gian đào tạo và kiểm tra cấp chứng nhận vận hành được
thực hiện theo đúng quy định đối với từng vị trí chức danh. Cho phép thực hiện
đào tạo song song để rút ngắn tổng thời gian đào tạo cho cả hai vị trí chức
danh.
3. Đối với việc đào tạo lại các chức danh
tham gia trực tiếp công tác vận hành, Đơn vị quản lý vận hành có trách nhiệm
xây dựng nội dung đào tạo và quy định thời gian đào tạo lại phù hợp với Quy
trình Điều độ hệ thống điện quốc gia do Bộ Công Thương ban hành và Quy trình
này, đảm bảo cập nhật các nội dung, thông tin mới về hệ thống điện và các văn bản
quy phạm pháp luật liên quan đến công tác điều độ, vận hành hệ thống điện.
Chương III
KIỂM
TRA VÀ CẤP CHỨNG NHẬN VẬN HÀNH
Mục 1. TRÁCH NHIỆM CỦA
CÁC ĐƠN VỊ
Điều 27. Trách nhiệm
của Đơn vị có thẩm quyền kiểm tra
1. Thành lập Hội đồng kiểm tra.
2. Bảo đảm nguồn nhân lực, cơ sở vật
chất, phương tiện, trang thiết bị kiểm tra theo quy định để thực hiện các đợt
kiểm tra đạt kết quả chính xác, khách quan.
3. Xây dựng nội dung kiểm tra theo quy
định tại Điều 34 Quy trình này và phải phù hợp với đối tượng đăng ký tham gia
kiểm tra.
4. Xây dựng kế hoạch và phối hợp với
các đơn vị liên quan tổ chức các đợt kiểm tra đúng kế hoạch.
5. Đảm bảo an toàn cho các đợt kiểm
tra.
6. Quản lý, lưu trữ các tài liệu liên
quan trong quá trình kiểm tra và kết quả kiểm tra theo quy định.
Điều 28. Trách nhiệm
của Đơn vị cử đối tượng tham gia kiểm tra
1. Đảm bảo đối tượng tham gia kiểm tra
được đào tạo đầy đủ các nội dung theo quy định tại Chương II Quy trình này và
đáp ứng các điều kiện quy định tại Điều 30 Quy trình này.
2. Quản lý hồ sơ đăng ký kiểm tra và kết
quả kiểm tra theo quy định.
Mục 2. ĐỐI TƯỢNG VÀ HỒ
SƠ ĐĂNG KÝ KIỂM TRA ĐỂ ĐƯỢC CẤP CHỨNG NHẬN VẬN HÀNH
Điều 29. Đối tượng
tham gia kiểm tra
Đối tượng tham gia kiểm tra để được cấp
Chứng nhận vận hành, bao gồm một trong các đối tượng sau:
1. Chưa có Chứng nhận vận hành.
2. Có Chứng nhận vận hành thuộc các
trường hợp sau:
a) Chứng nhận vận hành đã hết thời hạn
sử dụng hoặc không còn phù hợp với vị trí công tác;
b) Chứng nhận vận hành bị thu hồi do
vi phạm kỷ luật trong công tác điều độ, vận hành hệ thống điện quốc gia;
c) Chứng nhận vận hành còn thời hạn sử
dụng dưới 06 tháng.
Điều 30. Điều kiện để
được tham gia kiểm tra
Đối tượng tham gia kiểm tra phải đáp ứng
các điều kiện sau:
1. Đã hoàn thành chương trình đào tạo
phù hợp với điều kiện và nội dung đào tạo quy định tại Chương II Quy trình này.
2. Không trong thời gian bị kỷ luật.
3. Có đủ hồ sơ hợp lệ theo quy định tại
Điều 31 hoặc Điều 32 Quy trình này.
Điều 31. Hồ sơ đăng
ký tham gia kiểm tra để được cấp mới Chứng nhận vận hành
Hồ sơ đăng ký tham gia kiểm tra để được
cấp mới Chứng nhận vận hành bao gồm:
1. Văn bản đăng ký tham gia kiểm tra của
Đơn vị cử đối tượng tham gia kiểm tra, kèm theo danh sách đối tượng tham gia kiểm
tra đáp ứng đủ điều kiện quy định tại Điều 30 Quy trình này.
2. Hồ sơ của đối tượng tham gia kiểm
tra bao gồm:
a) Bản sao Chứng minh thư nhân dân hoặc
hộ chiếu còn giá trị sử dụng (nếu là người nước ngoài phải có xác nhận của cơ
quan nhà nước có thẩm quyền được phép cư trú và làm việc tại Việt Nam);
b) Bản khai quá trình học tập, công
tác liên quan đến công tác điều độ, vận hành hệ thống điện có xác nhận của Đơn
vị cử đối tượng tham gia kiểm tra;
c) Giấy chứng nhận sức khỏe có thời hạn
không quá 06 tháng so với thời điểm gửi hồ sơ đăng ký kiểm tra;
d) 01 ảnh (3x4) của đối tượng tham gia
kiểm tra;
đ) File mềm hồ sơ của đối tượng tham
gia kiểm tra theo quy định tại các Điểm a, b, c, d Khoản này gửi cho Đơn vị có
thẩm quyền kiểm tra.
Điều 32. Hồ sơ đăng
ký tham gia kiểm tra để được cấp đổi Chứng nhận vận hành
Hồ sơ đăng ký tham gia kiểm tra để được cấp đổi Chứng nhận
vận hành bao gồm:
1. Văn bản đăng ký tham gia kiểm tra của
Đơn vị cử đối tượng tham gia kiểm tra, kèm theo danh sách đối tượng tham gia kiểm
tra đáp ứng đủ điều kiện quy định tại Điều 30 Quy trình này.
2. Hồ sơ của đối tượng tham gia kiểm
tra bao gồm:
a) Bản sao Chứng minh thư nhân dân hoặc
hộ chiếu còn giá trị sử dụng (nếu là người nước ngoài phải có xác nhận của cơ
quan nhà nước có thẩm quyền được phép cư trú và làm việc tại Việt Nam);
b) Bản khai quá trình học tập, công
tác liên quan đến công tác điều độ, vận hành hệ thống điện có xác nhận của Đơn
vị cử đối tượng tham gia kiểm tra;
c) Giấy chứng nhận sức khỏe có thời hạn
không quá 06 tháng so với thời điểm gửi hồ sơ đăng ký kiểm tra;
d) Bản sao Giấy chứng nhận vận hành
còn hiệu lực;
đ) 01 ảnh (3x4) của đối tượng tham gia
kiểm tra;
e) File mềm hồ sơ của đối tượng tham
gia kiểm tra theo quy định tại các Điểm a, b, c, d Khoản này gửi cho Đơn vị có
thẩm quyền kiểm tra.
Điều 33. Hồ sơ đăng
ký cấp lại Chứng nhận vận hành
Hồ sơ đăng ký cấp lại Chứng nhận vận
hành bao gồm:
1. Văn bản đề nghị cấp lại Chứng nhận
vận hành của Đơn vị quản lý vận hành, kèm theo danh sách nhân viên vận hành cần
cấp lại Chứng nhận vận hành.
2. Hồ sơ của nhân viên vận hành đề nghị
cấp lại bao gồm:
a) Bản sao Chứng minh thư nhân dân/Căn
cước công dân hoặc hộ chiếu còn giá trị sử dụng (nếu là người nước ngoài phải
có xác nhận của cơ quan nhà nước có thẩm quyền được phép cư trú và làm việc tại
Việt Nam);
b) Kết quả kiểm tra do Đơn vị có thẩm
quyền kiểm tra đã thông báo hoặc Giấy chứng nhận vận hành đã được cấp;
c) 01 ảnh (3x4) của nhân viên vận hành
đề nghị cấp lại;
đ) File mềm hồ sơ của đối tượng tham
gia kiểm tra theo quy định tại các Điểm a, b, c, d Khoản này gửi cho Đơn vị có
thẩm quyền cấp Chứng nhận vận hành.
Mục 3. NỘI DUNG, HÌNH
THỨC VÀ ĐÁNH GIÁ KẾT QUẢ KIỂM TRA
Điều 34. Nội dung kiểm
tra
1. Nội dung kiểm tra đối với mỗi chức
danh tham gia trực tiếp công tác điều độ, vận hành hệ thống điện quốc gia phải
phù hợp với các nội dung đào tạo cho vị trí chức danh đó được quy định tại
Chương II Quy trình này.
2. Nội dung kiểm tra phải đảm bảo yêu
cầu về kiến thức chuyên môn cập nhật, khả năng xử lý các tình huống và kinh
nghiệm thực tế.
Điều 35. Hình thức kiểm
tra
Hình thức kiểm tra bao gồm:
1. Kiểm tra lý thuyết: Áp dụng đối với
đối tượng tham gia kiểm tra để được cấp mới hoặc cấp đổi Chứng nhận vận
hành.
2. Kiểm tra thực hành hoặc vấn đáp: Áp
dụng đối với đối tượng tham gia kiểm tra để được cấp mới Chứng nhận vận hành. Đối tượng
thuộc trường hợp cấp đổi Chứng nhận vận hành được miễn phần kiểm tra thực hành
hoặc vấn đáp.
Điều 36. Quy định về
Hội đồng kiểm tra
1. Hội đồng kiểm tra do đơn vị có thẩm
quyền kiểm tra thành lập, gồm có Chủ tịch hội đồng và ít nhất 04 thành viên từ
các bộ phận sau:
a) Lãnh đạo của Đơn vị có thẩm quyền kiểm
tra, Lãnh đạo của các Phòng, Ban thuộc Đơn vị có thẩm quyền kiểm tra liên quan
đến các nội dung đào tạo chức danh tham gia trực tiếp công tác điều độ, vận
hành hệ thống điện quốc gia;
b) Cán bộ chuyên gia có kinh nghiệm
đang công tác tại các Phòng, Ban thuộc Đơn vị có thẩm quyền kiểm tra liên quan
đến các nội dung đào tạo chức danh tham gia trực tiếp công tác điều độ, vận
hành hệ thống điện quốc gia;
c) Đại diện của Cục Điều tiết điện lực (đối
với các chức danh tham gia trực tiếp công tác điều độ, vận hành hệ thống điện tại
Cấp điều độ quốc gia, cấp điều độ miền; nhà máy điện có công suất từ 30 MW trở
lên, trạm điện cấp điện áp từ 220 kV trở lên; các chức danh tham gia trực
tiếp công tác vận hành tại Trung tâm điều khiển một nhóm nhà máy điện hoặc nhóm
trạm điện).
d) Thư ký Hội đồng kiểm tra.
2. Đơn vị có tham quyền kiểm tra có
trách nhiệm mời đại diện Đơn vị Quản lý vận hành hoặc Đơn vị cử đối tượng tham
gia kiểm tra để chứng kiến quá trình kiểm tra, đánh giá năng lực của nhân viên
thuộc phạm vi quản lý nhưng không tham gia vào quá trình chấm điểm.
3. Hội đồng kiểm tra chỉ làm việc khi
có từ 03 thành viên trở lên tham dự.
4. Nhiệm vụ của Hội đồng kiểm tra
a) Tổ chức xây dựng nội dung kiểm tra;
chỉ đạo kiểm tra và yêu cầu hoàn thiện các điều kiện để tổ chức đợt kiểm tra;
b) Phân công và sắp xếp kế hoạch kiểm
tra;
c) Phổ biến, hướng dẫn quy trình, nội
quy kiểm tra và các quy định cần thiết cho các thành viên Hội đồng kiểm tra và
đối tượng tham dự kiểm tra;
d) Tổ chức kiểm tra theo quy định;
đ) Lập biên bản xử lý các vi phạm
trong quá trình kiểm tra theo thẩm quyền và thông báo cho các bên liên quan;
e) Tổng hợp kết quả kiểm tra và ký xác
nhận biên bản kiểm tra.
Điều 37. Đánh giá kết
quả kiểm tra
1. Hội đồng kiểm tra chấm điểm chung
cho phần kiểm tra lý thuyết.
2. Từng thành viên hội đồng kiểm tra
chấm điểm riêng cho phần kiểm tra thực hành hoặc vấn đáp. Điểm trung bình phần
kiểm tra thực hành hoặc vấn đáp được tính bằng trung bình cộng điểm chấm của
các thành viên Hội đồng kiểm tra tại thời điểm kiểm tra.
3. Chấm điểm cho các phần kiểm tra lý
thuyết và thực hành hoặc vấn đáp theo thang điểm 10. Chênh lệch về điểm giữa
các thành viên trong Hội đồng không được vượt quá 02 điểm so với điểm trung bình
cộng của Hội đồng; chênh lệch điểm giữa các thành viên không được vượt quá 03
điểm. Nếu xảy ra trường hợp này thì Chủ tịch Hội đồng chủ trì họp Hội đồng để
xem xét lại điểm đánh giá của các thành viên Hội đồng.
4. Kết quả kiểm tra được đánh giá theo
hai mức “Đạt” và “Không đạt”. Đối tượng tham gia kiểm tra được đánh giá là “Đạt”
nếu đạt tất cả các tiêu chí sau:
a) Tổng điểm kiểm tra lý thuyết từ 7
điểm trở lên;
b) Điểm trung bình phần kiểm tra thực
hành hoặc vấn đáp từ 7 điểm trở lên và không có thành viên nào của Hội đồng kiểm
tra chấm điểm thấp hơn 5 điểm (đối với đối tượng tham gia kiểm tra để được cấp
mới Chứng nhận vận hành).
Mục 4. TỔ CHỨC KIỂM
TRA VÀ CẤP CHỨNG NHẬN VẬN HÀNH
Điều 38. Tổ chức kiểm
tra
1. Quy định chung
a) Chậm nhất 10 ngày trước ngày dự kiến
tổ chức kiểm tra, Đơn vị cử đối tượng tham gia kiểm tra có trách nhiệm gửi cho
Đơn vị có thẩm quyền kiểm tra đầy đủ hồ sơ đăng ký kiểm tra theo quy định tại
Điều 31 và Điều 32 Quy trình này;
b) Chậm nhất 07 ngày trước ngày dự kiến
tổ chức kiểm tra, Đơn vị có thẩm quyền kiểm tra có trách nhiệm thông báo bằng
văn bản đến các Đơn vị cử đối tượng tham gia kiểm tra các nội dung chính sau:
- Danh sách các cá nhân đủ điều kiện
tham gia kiểm tra;
- Tiêu chí đánh giá kết quả kiểm tra
theo quy định tại Điều 37 Quy trình này.
2. Tổ chức kiểm tra định kỳ
a) Công tác kiểm tra định kỳ được tổ
chức vào tháng 6 và tháng 12 hàng năm;
b) Chậm nhất 30 ngày trước ngày dự kiến
tổ chức kiểm tra, Đơn vị có thẩm quyền kiểm tra có trách nhiệm công bố trên
trang thông tin điện tử về kế hoạch tổ chức kiểm tra bao gồm điều kiện, tiêu
chuẩn, thời gian, địa điểm, nội quy và các thông tin cần thiết có liên quan;
c) Đơn vị cử đối tượng tham gia kiểm
tra có trách nhiệm chuẩn bị hồ sơ đăng ký tham gia kiểm tra và gửi hồ sơ về Đơn
vị có thẩm quyền kiểm tra theo quy định tại Khoản 1 Điều này.
3. Tổ chức kiểm tra theo yêu cầu
a) Khi có nhu cầu bổ sung nguồn nhân lực
cho các vị trí tham gia trực tiếp công tác điều độ, vận hành hệ thống điện quốc
gia mà không đăng ký trong các đợt kiểm tra định kỳ, Đơn vị cử đối tượng tham
gia kiểm tra có trách nhiệm gửi văn bản đề nghị cho Đơn vị có thẩm quyền kiểm
tra để thống nhất sắp
xếp kế hoạch tổ chức kiểm tra theo yêu cầu;
b) Đơn vị cử đối tượng tham gia kiểm
tra theo yêu cầu có trách nhiệm chuẩn bị và gửi hồ sơ đăng ký tham gia kiểm tra
về Đơn vị có thẩm quyền kiểm tra theo quy định tại Khoản 1 Điều này;
c) Đơn vị có thẩm quyền kiểm tra có
trách nhiệm phối hợp với Đơn vị cử đối tượng tham gia kiểm tra để tổ chức kiểm
tra theo yêu cầu.
Điều 39. Thông báo kết
quả và cấp Chứng nhận vận hành
1. Trường hợp kiểm tra để cấp mới hoặc
cấp đổi Chứng nhận vận hành, Đơn vị có thẩm quyền kiểm tra có trách nhiệm:
a) Trong thời hạn 10 ngày kể từ ngày kết
thúc kiểm tra, thông báo bằng văn bản kết quả kiểm tra tổng hợp đến
các Đơn vị cử đối tượng tham gia kiểm tra;
b) Trong thời hạn 30 ngày kể từ ngày kết
thúc kiểm tra, gửi đầy đủ hồ sơ đăng ký kiểm tra gốc và Chứng nhận vận hành của
các đối tượng tham gia kiểm tra đạt yêu cầu cho Đơn vị cử đối tượng tham gia kiểm
tra để quản lý;
c) Lưu kết quả kiểm tra và một bản sao
Chứng nhận vận hành đã cấp.
2. Trường hợp cấp lại Chứng nhận vận
hành, Đơn vị có thẩm quyền kiểm tra có trách nhiệm cấp lại Chứng nhận vận hành
trong thời hạn 15 ngày kể từ khi nhận đủ hồ sơ hợp lệ theo quy định tại Điều 33
và Điều 49 Quy trình này.
Chương IV
QUẢN
LÝ, PHÂN LOẠI VÀ SỬ DỤNG CHỨNG NHẬN VẬN HÀNH
Mục 1. CÁC LOẠI CHỨNG
NHẬN VẬN HÀNH
Điều 40. Mẫu Chứng nhận
vận hành
1. Mẫu Chứng nhận vận hành được quy định
tại Phụ lục kèm theo Quy trình này.
2. Đơn vị có thẩm quyền kiểm
tra có trách nhiệm in ấn, phát hành, hướng dẫn và quản lý việc sử dụng Chứng nhận
vận hành trong phạm vi thẩm quyền.
Điều 41. Chứng nhận vận
hành cấp cho các chức danh tham gia trực tiếp công tác điều độ tại Cấp điều độ
quốc gia
1. Chứng nhận vận hành cấp cho Điều độ
viên quốc gia có ký hiệu là ĐĐ.A0.01.
2. Chứng nhận vận hành cấp cho Kỹ sư
phương thức hệ thống điện quốc gia có ký hiệu là ĐĐ.A0.02.
3. Chứng nhận vận hành cấp cho Kỹ sư
SCADA/EMS hệ thống điện quốc gia có ký hiệu là ĐĐ.A0.03.
Điều 42. Chứng nhận vận
hành cấp cho các chức danh tham gia trực tiếp công tác điều độ tại Cấp điều độ
miền
1. Chứng nhận vận hành cấp cho Điều độ
viên miền có ký hiệu là ĐĐ.Ax.01.
2. Chứng nhận vận hành cấp cho Kỹ sư
phương thức hệ thống điện miền có ký hiệu là ĐĐ.Ax.02.
3. Chứng nhận vận hành cấp cho Kỹ sư
SCADA/EMS hệ thống điện miền có ký hiệu là ĐĐ.Ax.03.
Điều 43. Chứng nhận vận
hành cấp cho các chức danh tham gia trực tiếp công tác điều độ tại Cấp điều độ
phân phối tỉnh và Cấp điều độ phân phối quận, huyện
1. Chứng nhận vận hành cấp cho Điều độ
viên phân phối tỉnh có ký hiệu là ĐĐ.Bx.01.
2. Chứng nhận vận hành cấp cho Kỹ sư
phương thức hệ thống điện phân phối có ký hiệu là ĐĐ.Bx.02.
3. Chứng nhận vận hành cấp cho Kỹ sư
SCADA/DMS hệ thống điện phân phối có ký hiệu là ĐĐ.Bx.03.
4. Chứng nhận vận hành cấp cho Điều độ
viên phân phối quận, huyện có ký hiệu là ĐĐ.Cx.01.
Điều 44. Chứng nhận vận
hành cấp cho chức danh Trưởng ca nhà máy điện hoặc Trung tâm điều khiển nhà máy
điện
1. Chứng nhận vận hành cấp cho Trưởng
ca nhà máy điện thuộc quyền điều khiển của Cấp điều độ quốc gia có ký hiệu là
NMĐ.A0.
2. Chứng nhận vận hành cấp cho Trưởng
ca nhà máy điện thuộc quyền điều khiển của Cấp điều độ miền có ký hiệu là NMĐ.Ax.
3. Chứng nhận vận hành cấp cho Trưởng
ca nhà máy điện thuộc quyền điều khiển của Cấp điều độ phân phối tỉnh có ký hiệu
là NMĐ.Bx.
Điều 45. Chứng nhận vận
hành cấp cho chức danh Trưởng kíp trạm điện hoặc Trung tâm điều khiển trạm điện
1. Chứng nhận vận hành cấp cho Trưởng
kíp trạm điện thuộc quyền điều khiển của Cấp điều độ quốc gia có ký hiệu là
TBA.A0.
2. Chứng nhận vận hành cấp cho Trưởng
kíp trạm điện thuộc quyền điều khiển của Cấp điều độ miền có ký hiệu là TBA.Ax.
3. Chứng nhận vận hành cấp cho Trưởng
kíp trạm điện thuộc quyền điều khiển của Cấp điều độ phân phối tỉnh có ký hiệu
là TBA.Bx.
Mục 2. QUẢN LÝ VÀ SỬ
DỤNG CHỨNG NHẬN VẬN HÀNH
Điều 46. Thời hạn sử
dụng của Chứng nhận vận hành
1. Chứng nhận vận hành được cấp mới có
thời hạn sử dụng là 10 năm kể từ ngày cấp.
2. Chứng nhận vận hành được cấp đổi có thời hạn
sử dụng là 10 năm kể từ ngày cấp.
3. Chứng nhận vận hành được cấp lại có
thời hạn sử dụng tương ứng với thời hạn sử dụng của Chứng nhận vận hành đã được
cấp trước đó.
Điều 47. Cấp mới Chứng
nhận vận hành
1. Chứng nhận vận hành được cấp mới
cho các đối tượng sau:
a) Người được cử đi đào tạo và tham
gia kiểm tra lần đầu;
b) Nhân viên vận hành chưa có Chứng nhận
vận hành đã được đào tạo, sát hạch và công nhận chức danh trước thời điểm
ngày 01 tháng 7 năm 2015;
c) Đối tượng quy định tại Điểm a và Điểm
b Khoản 2 Điều 29 Quy trình này.
2. Nhân viên vận hành theo quy định tại
Điểm b Khoản 1 Điều này được cấp mới Chứng nhận vận hành theo quy định sau:
a) Đối với nhân viên vận hành chưa có
Chứng nhận vận hành đã được đào tạo, sát hạch và công nhận các chức danh tham
gia trực tiếp công tác điều độ, vận hành hệ thống điện quốc gia sau ngày Thông
tư số 40/2014/TT-BCT ngày 05 tháng 11 năm 2014 của Bộ trưởng Bộ Công Thương quy
định quy trình điều độ hệ thống điện quốc gia có hiệu lực (sau đây viết là
Thông tư số 40/2014/TT-BCT): Phải được đào tạo, kiểm tra theo quy định tại
Chương II và Chương III Quy trình này;
b) Đối với nhân viên vận hành chưa có
Chứng nhận vận hành đã được đào tạo, sát hạch và công nhận các chức danh tham
gia trực tiếp công tác điều độ, vận hành hệ thống điện quốc gia trước ngày
Thông tư số 40/2014/TT-BCT có hiệu lực: Phải được đào tạo đáp ứng đủ quy định tại
Thông tư số 40/2014/TT-BCT và được kiểm tra theo quy định như sau:
- Đơn vị quản lý nhân viên vận hành có
trách nhiệm chủ trì, phối hợp với Đơn vị có thẩm quyền kiểm tra tổ chức kiểm
tra lý thuyết để được cấp Chứng
nhận vận hành;
- Nội dung kiểm tra lý thuyết bao gồm:
Cập nhật hệ thống các văn bản liên quan đến công tác điều độ, vận hành hệ thống
điện; cập nhật các quy trình phối hợp vận hành liên quan.
3. Đơn vị cử đối tượng tham gia kiểm
tra có trách nhiệm gửi cho Đơn vị có thẩm quyền kiểm tra hồ sơ đăng ký cấp mới
Chứng nhận vận hành theo quy định tại Điều 31 Quy trình này, trừ trường hợp quy
định tại Khoản 4 Điều này.
4. Đơn vị cử đối tượng tham gia kiểm
tra có trách nhiệm gửi cho Đơn vị có thẩm quyền kiểm tra hồ sơ đăng ký cấp mới
Chứng nhận vận hành cho nhân viên vận hành quy định tại Điểm b Khoản 2 Điều
này, bao gồm:
a) Văn bản đề nghị cấp mới Chứng nhận
vận hành, trong đó có xác nhận đã tổ chức đào tạo cho các chức danh tham gia trực
tiếp công tác điều độ, vận hành hệ thống điện quốc gia;
b) Danh sách và bản sao Quyết định
công nhận chức danh tham gia trực tiếp công tác điều độ, vận hành hệ thống điện
quốc gia;
c) Kết quả kiểm tra lý thuyết của nhân
viên vận hành tham gia kiểm tra.
Điều 48. Cấp đổi Chứng
nhận vận hành
1. Chứng nhận vận hành được cấp đổi
cho đối tượng quy định tại Điểm c Khoản 2 Điều 29 Quy trình này.
2. Đơn vị cử đối tượng tham gia kiểm
tra có trách nhiệm gửi cho Đơn vị có thẩm quyền kiểm tra hồ sơ đăng ký cấp đổi Chứng nhận
vận hành theo quy định tại Điều 32 Quy trình này.
Điều 49. Cấp lại Chứng
nhận vận hành
1. Chứng nhận vận hành được cấp lại
trong trường hợp Chứng nhận vận hành bị mất hoặc bị hỏng không thể sử dụng được.
Nhân viên vận hành có đầy đủ hồ sơ theo quy định tại Điều 33 Quy trình này thì
được xét cấp lại 01 lần Chứng nhận vận hành mà không phải tham gia kiểm tra.
2. Đơn vị quản lý vận hành có trách
nhiệm gửi cho Đơn vị có thẩm quyền kiểm tra hồ sơ đăng ký cấp lại Chứng nhận vận
hành theo quy định tại Điều 33 Quy trình này.
Điều 50. Quản lý và sử
dụng Chứng nhận vận hành
1. Nhân viên vận hành sẽ đảm nhiệm các
vị trí chức danh tham gia trực tiếp công tác điều độ, vận hành hệ thống điện quốc
gia phải được đào tạo và cấp Chứng nhận vận hành theo quy định tại Quy trình Điều
độ hệ thống điện quốc gia do Bộ Công Thương ban hành và Quy trình này.
2. Người có Chứng nhận vận hành chỉ được
thực hiện công tác điều độ, vận hành hệ thống điện quốc gia theo đúng phạm vi
và lĩnh vực được ghi trong Chứng nhận vận hành đã được cấp.
3. Chứng nhận vận hành cho các chức
danh tại các cấp điều độ có giá trị sử dụng tương đương tại các cấp điều độ
cùng cấp. Chứng nhận vận hành cho chức danh Trưởng ca nhà máy điện, Trưởng kíp
trạm điện hoặc Trung tâm điều khiển có giá trị sử dụng tương đương tại các nhà
máy điện, trạm điện hoặc Trung tâm điều khiển cùng cấp điều độ có quyền điều khiển cụ thể như
sau:
- Chứng nhận vận hành Trưởng ca nhà
máy điện lớn được áp dụng cho tất cả các nhà máy điện khác có cùng loại hình
công nghệ;
- Chứng nhận vận hành Trưởng ca nhà
máy điện từ 10 MW đến 30 MW được áp dụng cho các nhà máy điện đến 30 MW khác có
cùng loại hình công nghệ;
- Chứng nhận vận hành Trưởng ca nhà
máy điện dưới 10 MW được áp dụng cho các nhà máy điện dưới 10 MW khác có cùng
loại hình công nghệ;
- Chứng nhận vận hành đối với chức
danh Trưởng kíp trạm điện được áp dụng đối với Nhân viên vận hành dự kiến làm
Trưởng kíp trạm điện cùng cấp điện áp hoặc cấp điện áp thấp hơn.
4. Đơn vị quản lý vận hành và nhân
viên vận hành có trách nhiệm sử dụng Chứng nhận vận hành được cấp theo quy định
tại Quy trình này, không được sử dụng cho các mục đích khác làm ảnh hưởng đến
công tác điều độ, vận hành an toàn, tin cậy và liên tục hệ thống điện quốc gia.
5. Người nước ngoài hoặc người Việt
Nam cư trú ở nước ngoài có Chứng nhận vận hành không do Đơn vị có thẩm quyền kiểm
tra cấp nếu tham gia công tác vận hành trạm điện, nhà máy điện tại Việt
Nam phải làm thủ tục tham gia kiểm tra để được cấp Chứng nhận
vận hành theo quy định tại Quy trình này Trường hợp điều ước quốc tế về Chứng
nhận vận hành mà Việt Nam là thành viên có quy định khác thì áp dụng quy định của
điều ước quốc tế đó.
6. Chứng nhận vận hành bị thu hồi
trong các trường hợp sau:
a) Đơn vị có thẩm quyền kiểm tra phát
hiện hành vi vi phạm liên quan trực tiếp đến công tác điều độ, vận hành hệ thống
điện quốc gia của nhân viên vận hành đã được cấp Chứng nhận vận hành;
b) Tổ chức, cá nhân giả khai báo mất
hoặc tẩy xóa, làm sai lệch các thông tin trên Chứng nhận vận hành hoặc có hành
vi cố tình gian dối khác trong
quá trình làm thủ tục đổi hoặc đề nghị cấp lại Chứng nhận vận hành, khi kiểm
tra phát hiện sẽ bị thu hồi và thông
báo cho cơ quan có thẩm quyền xử lý theo các quy định có liên quan./.
PHỤ
LỤC
MẪU
CHỨNG NHẬN VẬN HÀNH
(Ban
hành kèm theo Quy trình Kiểm tra và cấp Chứng nhận vận hành cho các chức danh
tham gia trực tiếp công tác điều độ, vận hành hệ thống điện quốc gia)
Ghi chú: Chứng nhận vận hành được in
trên khổ giấy A5