|
BỘ
NÔNG NGHIỆP VÀ PHÁT TRIỂN NÔNG THÔN
******
|
CỘNG
HOÀ XÃ HỘI CHỦ NGHĨA VIỆT NAM
Độc lập - Tự do - Hạnh phúc
********
|
|
Số:
56/2002/QĐ-BNN
|
Hà
Nội, ngày 24 tháng 06 năm 2002
|
QUYẾT ĐỊNH
VỀ VIỆC BAN HÀNH TIÊU CHUẨN GIỐNG CHĂN NUÔI
BỘ TRƯỞNG BỘ NÔNG NGHIỆP VÀ PHÁT TRIỂN NÔNG THÔN
Căn cứ Nghị định số 73/CP
ngày 01 tháng 11 năm 1995 của Chính phủ quy định chức năng, nhiệm vụ, quyền hạn
và tổ chức bộ máy của Bộ Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn;
Căn cứ Nghị định 86/CP ngày 8 tháng 12 năm 1995 của Chính phủ “Quy định phân
công trách nhiệm quản lý nhà nước về chất lượng hàng hoá”;
Căn cứ quyết định số 135/1999/QĐ-BNN-KHCN ngày 01 tháng 10 năm 1999 về việc ban
hành Quy chế lập, xét duyệt và ban hành kèm theo ;
Theo đề nghị của ông Vụ trưởng Vụ Khoa học công nghệ và chất lượng sản phẩm,
QUYẾT ĐỊNH:
Điều 1.
Nay ban hành Tiêu chuẩn:
- 10 TCN
531-2002: Tiêu chuẩn đánh giá chất lượng tinh bò sữa, bò thịt;
- 10 TCN
532-2002: Tiêu chuẩn đánh giá chất lượng phôi bò sữa, bò thịt;
Điều 2. Quyết định này có hiệu lực
sau 15 ngày kể từ ngày ký.
Điều 3. Các ông
Chánh văn phòng Bộ, Vụ trưởng Vụ Khoa học Công nghệ và CLSP, Thủ trưởng các đơn
vị liên quan chịu trách nhiệm thi hành Quyết định này ./.
|
|
KT.
BỘ TRƯỞNG BỘ NÔNG NGHIỆP VÀ PHÁT TRIỂN NÔNG THÔN
THỨ TRƯỞNG
Bùi Bá Bổng
|
CỘNG
HOÀ XÃ HỘI CHỦ NGHĨA VIỆT NAM
BỘ
NÔNG NGHIỆP VÀ PHÁT TRIỂN NÔNG THÔN
-----------------------------------------------
TIÊU CHUẨN NGÀNH
10 TCN - 531 - 2002
TIÊU CHUẨN ĐÁNH GIÁ CHẤT LƯỢNG
TINH
BÒ SỮA, BÒ THỊT
HÀ
NỘI - 2002
Nhóm B
______________________________________________________
TIÊU CHUẨN
NGÀNH
10 TCN 531 - 2002
_____________________________________________________
TIÊU
CHUẨN ĐÁNH GIÁ CHẤT LƯỢNG
TINH
BÒ SỮA, BÒ THỊT
(Dairy
and Beef Cattle Semen Quality Evaluation)
Tiêu chuẩn này áp dụng để đánh giá chất lượng tinh bò đực giống hướng sữa
và hướng thịt sản xuất trong nước hoặc nhập khẩu dưới dạng tinh đông lạnh dùng
cho thụ tinh nhân tạo.
I. TINH NGUYÊN
1.1. Khái niệm
Tinh nguyên là tinh dịch được lấy từ bò đực giống bằng phương pháp sử dụng âm đạo
giả hoặc các thủ thuật lấy tinh khác, chưa qua pha chế và pha loãng bằng bất cứ
môi trường nhân tạo nào.
Sau khi lấy ra khỏi cơ thể bò đực giống, tinh nguyên được giữ ở nhiệt độ 37oC,
được kiểm tra ngay các chỉ tiêu kỹ thuật và đánh giá chất lượng trong khoảng thời
gian không quá 10 phút.
1.2. Yêu cầu kỹ thuật đối với tinh dịch bò
1.2.1. Màu sắc của tinh dịch bò phải là màu trắng sữa hoặc màu trắng ngà và có
độ mịn đồng nhất.
1.2.2. Chỉ có mùi tanh đặc trưng của tinh dịch bò, không có mùi lạ và các mùi
hôi khác.
1.2.3. Thể tích mỗi lần lấy tinh (V) phải từ 3,0 ml trở lên.
1.2.4. Hoạt lực tinh trùng (A) không nhỏ hơn 70%.
1.2.5. Mật độ tinh trùng (C) không dưới 800 triệu trên 1 ml.
1.2.6. Tỷ lệ tinh trùng chết dưới 12 %.
1.2.7. Tỷ lệ tinh trùng kỳ hình (K) dưới 20%.
1.2.8. Tinh dịch có độ pH từ 6,5 - 6,8.
1.2.9. Tinh dịch bò không được có các vi sinh vật và các yếu tố gây bệnh cho
người và động vật.
II. PHA CHẾ,
SẢN XUẤT VÀ BẢO QUẢN TINH BÒ ĐÔNG LẠNH DÙNG TRONG THỤ TINH NHÂN TẠO
2.1. Khái niệm
Tinh đông lạnh là tinh có đủ các chỉ tiêu quy định tại mục 2.2.1, được pha
loãng với môi trường thích hợp, đông lạnh dưới dạng viên hoặc dạng cọng rạ và
được bảo quản liên tục ở nhiệt độ -196 oC trong nitơ lỏng.
2.2. Yêu cầu kỹ thuật đối với tinh viên
2.2.1. Tinh nguyên dùng để pha chế sản xuất ra tinh viên phải đạt các chỉ tiêu
quy định tại mục 1.2., với các chỉ tiêu cụ thể sau đây:
- Thể tích mỗi lần xuất tinh (V) không dưới 3.0 ml;
- Mật độ tinh trùng (C) không dưới 800 triệu trên 1ml;
- Sức hoạt động tiến thẳng (hoạt lực A) không nhỏ hơn 70%;
- Tỷ lệ tinh trùng kỳ hình không lớn hơn 20%;
- Tỷ lệ tinh trùng chết dưới 12%.
2.2.2. Môi trường pha loãng để sản xuất tinh viên phải được chuẩn bị trước khi
lấy tinh, có hàm lượng kháng sinh theo quy định và chỉ sử dụng trong
ngày.
2.2.3. Thể tích trung bình của mỗi viên tinh là 0,1 ml. Sau khi đông lạnh, viên
tinh phải có dạng hình cầu và nhuộm màu để phân biệt giống theo quy định: mầu
xanh cho tinh bò sữa và mầu đỏ cho tinh bò thịt.
2.2.4. Mỗi viên tinh phải có ít nhất là 40 triệu tinh trùng sống trước khi đông
lạnh, hoạt lực (A) sau khi giải đông không dưới 35% và số lượng tinh trùng sống
tối thiểu là 12,5 triệu.
2.2.5. Liều cho mỗi lần phối giống là 1 viên tinh, giải đông theo quy định kỹ
thuật với 1ml dung dịch NaCl 0,9% vô trùng đựng trong ampul thuỷ tinh.
2.3. Yêu cầu kỹ thuật đối với tinh cọng rạ
2.3.1. Tinh nguyên dùng để pha chế sản xuất tinh cọng rạ phải đạt các chỉ tiêu
kỹ thuật quy định trong mục 2.2.1.
2.3.2. Môi trường dùng để sản xuất tinh cọng rạ theo quy định kỹ thuật ở điều
2.2.2.
2.3.3. Thể tích của mỗi cọng rạ là 0,25 ml, được sản xuất từ nhựa PVC trung
tính có chiều dài là 133 mm.
2.3.4. Khi sản xuất tinh đông lạnh trên mỗi cọng rạ có ghi đầy đủ các thông tin
về số hiệu đực, giống bò, ngày tháng và nơi sản xuất. Trong mỗi cọng rạ phải có
ít nhất 25 triệu tinh trùng sống trước khi đông lạnh.
2.3.5. Tinh cọng rạ phải có hoạt lực (A) sau khi giải đông phải đạt từ 40% trở
lên và số lượng tinh trùng sống tối thiểu là 10 triệu trong 1 cọng rạ.
2.3.6. Liều dùng cho một lần phối là 1 cọng rạ, phải tiến hành giải đông và phối
giống theo quy trình kỹ thuật dẫn tinh cọng rạ đã quy định.
PHỤ
LỤC:
CÁC
PHƯƠNG PHÁP KIỂM TRA, ĐÁNH GIÁ CHẤT LƯỢNG TINH BÒ SỮA BÒ THỊT
1. Tinh dịch dùng cho để sản xuất tinh đông lạnh cho TTNT phải được lấy từ những
bò đực giống khỏe mạnh không có bệnh truyền nhiễm và được tiêm phòng định kỳ
các bệnh quan trọng như: lao (Tuberculosis), sẩy thai truyền nhiễm
(Brucellosis), roi trùng (Trichomoniasis), nhiệt thán (Anthrax) và lở mồm long
móng (Foot and Mouth Disease).
2. Sau mỗi lần lấy tinh, tinh nguyên phải được kiểm tra ngay các chỉ tiêu trong
mục 1.2. Riêng các chỉ tiêu 1.2.6; 1.2.7 và 1.2.8 phải kiểm tra định kỳ, mỗi
tháng một lần.
3. Ngay sau khi lấy tinh, chỉ dùng một phần rất ít (0,1-0,2 ml) để kiểm tra các
chỉ tiêu kỹ thuật và đánh giá về chất lượng, sau đó tinh phải nhanh chóng pha
bước 1 với môi trường pha loãng thích hợp. Nếu kiểm tra đạt yêu cầu kỹ thuật mới
pha chính thức bước 2 theo tỷ lệ và quy trình kỹ thuật sản xuất tinh đông lạnh.
4. Dùng thị giác và khứu giác để kiểm tra các chỉ tiêu của mục 1.2.1 và 1.2.2.
5. Kiểm tra chỉ tiêu ở mục 1.2.3. bằng ống hứng tinh hoặc ống đong có chia độ
chính xác đến 0,1ml.
6. Kiểm tra chỉ tiêu ở mục 1.2.4. phải theo các phương pháp sau:
6.1. Đánh giá hoạt lực của tinh trùng (A) bằng kính hiển vi có độ phóng đại
từ 100-200 lần và căn cứ vào tốc độ hình thành của các cuộn sóng để xác định sức
hoạt động.
6.2. Để kiểm tra hoạt lực của tinh trùng, sử dụng tiêu bản có phủ lamen và
thị kính có độ phóng đại từ 200-400 lần để xác định tỷ lệ tinh trùng tiến thẳng
theo hệ thang 10 điểm. Trước khi kiểm tra, tinh dịch phải được pha loãng với
dung dịch NaCl 0,9% theo tỷ lệ nhất định để có mật độ tinh trùng từ
50-100 triệu trên 1ml..
7. Kiểm tra chỉ tiêu của mục 1.2.5. phải dùng một trong các phương pháp sau
đây:
- Phương pháp đếm hồng cầu bằng buồng đếm Neubawer.
- Máy so màu.
Dùng máy so màu quang sắc kế thì phải bắt buộc định kỳ hàng tháng kiểm
tra lại độ chính xác bằng phương pháp đếm hồng cầu.
8. Kiểm tra chỉ tiêu của mục 1.2.6. bằng phương pháp nhuộm màu Eosin. Phải nhuộm
ngay sau khi lấy tinh, thao tác nhanh, không được kéo dài quá 2 phút. Dùng kính
hiển vi có độ phóng đại 400 lần đếm ít nhất 200 tinh trùng để xác định tỷ lệ
tinh trùng sống và chết.
9. Kiểm tra định kỳ hàng tháng chỉ tiêu của mục 1.2.7. bằng phương pháp nhuộm
màu Giem sa. Dùng kính hiển vi có độ phóng đại trên 400 lần, kiểm tra ít nhất
là 300 tinh trùng để xác định tỷ lệ tinh trùng kỳ hình.
10. Kiểm tra định kỳ hàng tháng chỉ tiêu của mục 1.2.8. để xác định độ pH của
tinh nguyên bằng một trong những phương pháp sau đây:
a - Giấy đo pH
b - Máy đo pH
11. Tất cả các chỉ tiêu kỹ thuật trên phải tiến hành ngay trong thời gian 10
phút kể từ khi tinh trùng được lấy ra khỏi cơ thể bò đực.
12. Khi xuất, nhập tinh bò đông lạnh phải có phiếu kèm theo trong đó ghi đầy đủ
các thông tin cần thiết như thời gian sản xuất, số hiệu bò đực, giống bò, chỉ
tiêu về sức hoạt động của tinh trùng sau khi giải đông.
KT.
BỘ TRƯỞNG BỘ NÔNG NGHIỆP VÀ PHÁT TRIỂN NÔNG THÔN
Thứ trưởng
Đã ký
Bùi Bá Bổng
CỘNG
HOÀ XÃ HỘI CHỦ NGHĨA VIỆT NAM
BỘ
NÔNG NGHIỆP VÀ PHÁT TRIỂN NÔNG THÔN
-----------------------------------------------
TIÊU CHUẨN NGÀNH
10 TCN - 531 - 2002
TIÊU CHUẨN ĐÁNH GIÁ CHẤT LƯỢNG
TINH
BÒ SỮA, BÒ THỊT
HÀ
NỘI - 2002
Nhóm B
______________________________________________________
TIÊU CHUẨN
NGÀNH
10 TCN 531 - 2002
_____________________________________________________
TIÊU
CHUẨN ĐÁNH GIÁ CHẤT LƯỢNG
TINH
BÒ SỮA, BÒ THỊT
(Dairy
and Beef Cattle Semen Quality Evaluation)
Tiêu chuẩn này áp dụng để đánh giá chất lượng tinh bò đực giống hướng sữa
và hướng thịt sản xuất trong nước hoặc nhập khẩu dưới dạng tinh đông lạnh dùng
cho thụ tinh nhân tạo.
I. TINH NGUYÊN
1.1. Khái niệm
Tinh nguyên là tinh dịch được lấy từ bò đực giống bằng phương pháp sử dụng âm đạo
giả hoặc các thủ thuật lấy tinh khác, chưa qua pha chế và pha loãng bằng bất cứ
môi trường nhân tạo nào.
Sau khi lấy ra khỏi cơ thể bò đực giống, tinh nguyên được giữ ở nhiệt độ 37oC,
được kiểm tra ngay các chỉ tiêu kỹ thuật và đánh giá chất lượng trong khoảng thời
gian không quá 10 phút.
1.2. Yêu cầu kỹ thuật đối với tinh dịch bò
1.2.1. Màu sắc của tinh dịch bò phải là màu trắng sữa hoặc màu trắng ngà và có
độ mịn đồng nhất.
1.2.2. Chỉ có mùi tanh đặc trưng của tinh dịch bò, không có mùi lạ và các mùi
hôi khác.
1.2.3. Thể tích mỗi lần lấy tinh (V) phải từ 3,0 ml trở lên.
1.2.4. Hoạt lực tinh trùng (A) không nhỏ hơn 70%.
1.2.5. Mật độ tinh trùng (C) không dưới 800 triệu trên 1 ml.
1.2.6. Tỷ lệ tinh trùng chết dưới 12 %.
1.2.7. Tỷ lệ tinh trùng kỳ hình (K) dưới 20%.
1.2.8. Tinh dịch có độ pH từ 6,5 - 6,8.
1.2.9. Tinh dịch bò không được có các vi sinh vật và các yếu tố gây bệnh cho
người và động vật.
II. PHA CHẾ,
SẢN XUẤT VÀ BẢO QUẢN TINH BÒ ĐÔNG LẠNH DÙNG TRONG THỤ TINH NHÂN TẠO
2.1. Khái niệm
Tinh đông lạnh là tinh có đủ các chỉ tiêu quy định tại mục 2.2.1, được pha
loãng với môi trường thích hợp, đông lạnh dưới dạng viên hoặc dạng cọng rạ và
được bảo quản liên tục ở nhiệt độ -196 oC trong nitơ lỏng.
2.2. Yêu cầu kỹ thuật đối với tinh viên
2.2.1. Tinh nguyên dùng để pha chế sản xuất ra tinh viên phải đạt các chỉ tiêu
quy định tại mục 1.2., với các chỉ tiêu cụ thể sau đây:
- Thể tích mỗi lần xuất tinh (V) không dưới 3.0 ml;
- Mật độ tinh trùng (C) không dưới 800 triệu trên 1ml;
- Sức hoạt động tiến thẳng (hoạt lực A) không nhỏ hơn 70%;
- Tỷ lệ tinh trùng kỳ hình không lớn hơn 20%;
- Tỷ lệ tinh trùng chết dưới 12%.
2.2.2. Môi trường pha loãng để sản xuất tinh viên phải được chuẩn bị trước khi
lấy tinh, có hàm lượng kháng sinh theo quy định và chỉ sử dụng trong
ngày.
2.2.3. Thể tích trung bình của mỗi viên tinh là 0,1 ml. Sau khi đông lạnh, viên
tinh phải có dạng hình cầu và nhuộm màu để phân biệt giống theo quy định: mầu
xanh cho tinh bò sữa và mầu đỏ cho tinh bò thịt.
2.2.4. Mỗi viên tinh phải có ít nhất là 40 triệu tinh trùng sống trước khi đông
lạnh, hoạt lực (A) sau khi giải đông không dưới 35% và số lượng tinh trùng sống
tối thiểu là 12,5 triệu.
2.2.5. Liều cho mỗi lần phối giống là 1 viên tinh, giải đông theo quy định kỹ
thuật với 1ml dung dịch NaCl 0,9% vô trùng đựng trong ampul thuỷ tinh.
2.3. Yêu cầu kỹ thuật đối với tinh cọng rạ
2.3.1. Tinh nguyên dùng để pha chế sản xuất tinh cọng rạ phải đạt các chỉ tiêu
kỹ thuật quy định trong mục 2.2.1.
2.3.2. Môi trường dùng để sản xuất tinh cọng rạ theo quy định kỹ thuật ở điều
2.2.2.
2.3.3. Thể tích của mỗi cọng rạ là 0,25 ml, được sản xuất từ nhựa PVC trung
tính có chiều dài là 133 mm.
2.3.4. Khi sản xuất tinh đông lạnh trên mỗi cọng rạ có ghi đầy đủ các thông tin
về số hiệu đực, giống bò, ngày tháng và nơi sản xuất. Trong mỗi cọng rạ phải có
ít nhất 25 triệu tinh trùng sống trước khi đông lạnh.
2.3.5. Tinh cọng rạ phải có hoạt lực (A) sau khi giải đông phải đạt từ 40% trở
lên và số lượng tinh trùng sống tối thiểu là 10 triệu trong 1 cọng rạ.
2.3.6. Liều dùng cho một lần phối là 1 cọng rạ, phải tiến hành giải đông và phối
giống theo quy trình kỹ thuật dẫn tinh cọng rạ đã quy định.
CÁC PHƯƠNG PHÁP KIỂM TRA, ĐÁNH GIÁ CHẤT LƯỢNG TINH BÒ SỮA
BÒ THỊT
1. Tinh dịch dùng cho để sản xuất tinh đông lạnh cho TTNT phải được lấy từ những
bò đực giống khỏe mạnh không có bệnh truyền nhiễm và được tiêm phòng định kỳ
các bệnh quan trọng như: lao (Tuberculosis), sẩy thai truyền nhiễm
(Brucellosis), roi trùng (Trichomoniasis), nhiệt thán (Anthrax) và lở mồm long
móng (Foot and Mouth Disease).
2. Sau mỗi lần lấy tinh, tinh nguyên phải được kiểm tra ngay các chỉ tiêu trong
mục 1.2. Riêng các chỉ tiêu 1.2.6; 1.2.7 và 1.2.8 phải kiểm tra định kỳ, mỗi
tháng một lần.
3. Ngay sau khi lấy tinh, chỉ dùng một phần rất ít (0,1-0,2 ml) để kiểm tra các
chỉ tiêu kỹ thuật và đánh giá về chất lượng, sau đó tinh phải nhanh chóng pha
bước 1 với môi trường pha loãng thích hợp. Nếu kiểm tra đạt yêu cầu kỹ thuật mới
pha chính thức bước 2 theo tỷ lệ và quy trình kỹ thuật sản xuất tinh đông lạnh.
4. Dùng thị giác và khứu giác để kiểm tra các chỉ tiêu của mục 1.2.1 và 1.2.2.
5. Kiểm tra chỉ tiêu ở mục 1.2.3. bằng ống hứng tinh hoặc ống đong có chia độ
chính xác đến 0,1ml.
6. Kiểm tra chỉ tiêu ở mục 1.2.4. phải theo các phương pháp sau:
6.1. Đánh giá hoạt lực của tinh trùng (A) bằng kính hiển vi có độ phóng đại từ
100-200 lần và căn cứ vào tốc độ hình thành của các cuộn sóng để xác định sức
hoạt động.
6.2. Để kiểm tra hoạt lực của tinh trùng, sử dụng tiêu bản có phủ lamen và
thị kính có độ phóng đại từ 200-400 lần để xác định tỷ lệ tinh trùng tiến thẳng
theo hệ thang 10 điểm. Trước khi kiểm tra, tinh dịch phải được pha loãng với
dung dịch NaCl 0,9% theo tỷ lệ nhất định để có mật độ tinh trùng từ
50-100 triệu trên 1ml..
7. Kiểm tra chỉ tiêu của mục 1.2.5. phải dùng một trong các phương pháp sau
đây:
- Phương pháp đếm hồng cầu bằng buồng đếm Neubawer.
- Máy so màu.
Dùng máy so màu quang sắc kế thì phải bắt buộc định kỳ hàng tháng kiểm
tra lại độ chính xác bằng phương pháp đếm hồng cầu.
8. Kiểm tra chỉ tiêu của mục 1.2.6. bằng phương pháp nhuộm màu Eosin. Phải nhuộm
ngay sau khi lấy tinh, thao tác nhanh, không được kéo dài quá 2 phút. Dùng kính
hiển vi có độ phóng đại 400 lần đếm ít nhất 200 tinh trùng để xác định tỷ lệ
tinh trùng sống và chết.
9. Kiểm tra định kỳ hàng tháng chỉ tiêu của mục 1.2.7. bằng phương pháp nhuộm
màu Giem sa. Dùng kính hiển vi có độ phóng đại trên 400 lần, kiểm tra ít nhất
là 300 tinh trùng để xác định tỷ lệ tinh trùng kỳ hình.
10. Kiểm tra định kỳ hàng tháng chỉ tiêu của mục 1.2.8. để xác định độ pH của
tinh nguyên bằng một trong những phương pháp sau đây:
a - Giấy đo pH
b - Máy đo pH
11. Tất cả các chỉ tiêu kỹ thuật trên phải tiến hành ngay trong thời gian 10
phút kể từ khi tinh trùng được lấy ra khỏi cơ thể bò đực.
12. Khi xuất, nhập tinh bò đông lạnh phải có phiếu kèm theo trong đó ghi đầy đủ
các thông tin cần thiết như thời gian sản xuất, số hiệu bò đực, giống bò, chỉ
tiêu về sức hoạt động của tinh trùng sau khi giải đông.
KT.
BỘ TRƯỞNG BỘ NÔNG NGHIỆP VÀ PHÁT TRIỂN NÔNG THÔN
Thứ trưởng
Đã ký
Bùi Bá Bổng