BỘ
LAO ĐỘNG
******
|
VIỆT
NAM
DÂN CHỦ CỘNG HÒA
Độc lập - Tự do - Hạnh phúc
********
|
Số:
12-LĐ/TT
|
Hà
Nội, ngày 04 tháng 07 năm 1959
|
THÔNG TƯ
HƯỚNG DẪN VỀ VIỆC THUÊ MƯỚN, GIÃN THẢI NHÂN CÔNG TRONG KHU VỰC
KINH TẾ CÔNG THƯƠNG NGHIỆP TƯ BẢN TƯ DOANH
BỘ TRƯỞNG BỘ LAO ĐỘNG
Kính gửi:
|
Các Ủy ban hành chính khu,
thành phố, tỉnh
Các Sở, Ty, Phòng Lao động
|
Vấn đề thuê mướn, giãn thải người
làm công ở các xí nghiệp tư bản tư doanh đã được quy định trong bản điều lệ tạm
thời số 646-TTg ngày 27 tháng 12 năm 1955 của Thủ tướng Chính phủ và Thông tư số
2-LĐ-TT ngày 13 tháng 1 năm 1956 giải thích và hướng dẫn việc thi hành; tiếp đến
Thông tư số 23-LĐ-TT ngày 10 tháng 12 năm 1956 và Thông tư số 05-LĐ-TT ngày 09
tháng 02 năm 1957 của Bộ Lao động hướng dẫn thi hành chính sách lao động trong
các xí nghiệp tư bản tư doanh.
Hiện nay công tác cải tạo xã hội
chủ nghĩa đối với công thương nghiệp tư bản tư doanh đang tiến hành ngày càng mở
rộng. Một số chủ công thương nghiệp tư bản tư doanh (kể cả chủ thầu khoán) đã
và đang có những thủ đoạn tiêu cực, phản ứng chính sách tìm cách giãn người làm
công, đưa người trong gia đình chủ vào làm trong các xí nghiệp, không theo đúng
thủ tục thuê mướn giãn thải người làm công đã được Nhà nước quy định do đó đã
làm ảnh hưởng không tốt đến kế hoạch quản lý nhân công của Nhà nước và đời sống
của công nhân, lao động.
Vì vậy để tiến hành thuận lợi
công tác cải tạo công thương nghiệp tư bản tư doanh cần có biện pháp ngăn chặn
kịp thời tình trạng trên.
Nay Bộ Lao động ban hành thông
tư này để hướng dẫn một số nguyên tắc quản lý việc thuê mướn, giãn thải nhân
công trong khu vực kinh tế tư bản tư doanh nhằm mục đích: tăng cường việc quản
lý nhân công trong các xí nghiệp công thương nghiệp tư bản tư doanh trong lúc
tiến hành cải tạo xã hội chủ nghĩa, chống những thủ đoạn tiêu cực trong kinh
doanh, ngăn cấm những hành động xấu làm thiệt hại đến quyền lợi của công nhân
lao động, thực hiện tốt công tác điều hòa phân phối nhân công theo kế hoạch Nhà
nước.
I. THUÊ MƯỚN
NHÂN CÔNG
1. Chủ xí nghiệp tư bản tư doanh
được thuê mướn nhân công làm thường xuyên, làm tạm thời, làm theo mùa đúng với
tính chất và yêu cầu sản xuất. Yêu cầu sản xuất có tính chất thường xuyên thì
chủ xí nghiệp phải thuê mướn nhân công làm thường xuyên, sử dụng lâu dài; và chỉ
được thuê mướn công nhân tạm thời để làm những việc bất thường hoặc chỉ làm một
thời gian ngắn.
2. Khi cần thuê mướn nhân công,
chủ xí nghiệp tư bản tư doanh phải đề nghị cơ quan Lao động nơi đặt cơ sở kinh
doanh phân phối nguồn nhân công để thuê mướn. Nếu không đủ nhân công cần thiết
cho nhu cầu sản xuất, thì chủ lại đề nghị cơ quan Lao động phân phối cho nguồn
nhân công khác. Người mà chủ định thuê mướn phải là những người phù hợp với yêu
cầu sản xuất hiện nay đang thiếu việc làm. Khi thuê mướn nhân công trước tiên
chủ phải sử dụng trở lại những người làm công mà trước đây chủ đã cho thôi việc
vì xí nghiệp gặp khó khăn về sản xuất.
Sau khi thuê mướn được nhân công
thì chủ xí nghiệp phải báo cáo kết quả và danh sách nhân công thuê mướn cho Ủy
ban hành chính khu phố hoặc xã nơi nhân công ở và cơ quan Lao động.
3. Những cổ đông muốn vào làm
công trong xí nghiệp (với điều kiện là xí nghiệp cần tuyển thêm người) thì cũng
phải do cơ quan Lao động xét và sắp xếp; người trong gia đình chủ muốn làm công
trong xí nghiệp thì phải chờ công tư hợp doanh xong, cơ quan Lao động sẽ xét và
giải quyết.
4. Các chủ thầu khoán khi cần
thuê mướn nhân công không kể hình thức nào đều phải đề nghị cơ quan Lao động
phân phối cho nguồn nhân công. Từ nay cấm chỉ mọi người đứng ra làm trung gian
thuê nhân công cho các cơ quan hoặc chủ thầu khoán để lấy tiền công của chủ hoặc
để bớt xén tiền công của công nhân.
5. Trong mọi hình thức thuê mượn
nhân công, thu nhận thêm người vào các cơ sở công thương nghiệp tư bản tư
doanh, đều phải có sự tham gia ý kiến của Công đoàn cơ sở, hoặc đại diện công
nhân (nơi chưa có công đoàn) và được cơ quan Lao động đồng ý. Trừ trường hợp
yêu cầu sản xuất đột xuất, cấp bách không dự trù trước được nhân công và chỉ
thuê mướn tạm thời năm, bảy ngày, thì chủ trao đổi với Công đoàn để thuê mướn
người cho kịp, liền sau đó phải báo cáo lên cơ quan Lao động biết.
6. Các khoản về chế độ tiền
lương thuê mướn nhân công làm tháng, làm khoán hay công nhật, v.v…, các chủ tư
doanh phải lấy ý kiến của Công đoàn cơ sở và được cơ quan Lao động xét duyệt mới
được thi hành.
II. GIÃN THẢI
NHÂN CÔNG
1. Trong thời gian tiến hành cải
tạo công thương nghiệp tư bản tư doanh theo chủ nghĩa xã hội, các chủ xí nghiệp,
chủ tiệm buôn, chủ thầu khoán không được vô cớ giãn thải người làm công và những
người giúp việc gia đình chủ.
2. Trường hợp chủ xí nghiệp gặp
khó khăn về sản xuất, kinh doanh thì phải tìm mọi cách khắc phục để làm cho
tình hình sản xuất, kinh doanh ổn định đảm bảo kế hoạch Nhà nước và công ăn việc
làm cho công nhân. Trường hợp đặc biệt chủ đã tìm mọi cách mà không thể duy trì
sản xuất và kinh doanh được buộc phải rút hẹp, thì chủ không được tự động giãn
thải người làm công mà phải báo cáo với cơ quan Công thương và cơ quan Lao động
xét, nghiên cứu giải quyết và đề nghị Ủy ban hành chính tỉnh hoặc thành quyết định.
3. Chủ xí nghiệp công thương
nghiệp tư bản tư doanh tự động giãn thải người làm công và người giúp việc gia
đình chủ mặc dù dưới hình thức nào đều là vi phạm luật lệ lao động hiện hành,
tùy từng trường hợp mà Ủy ban Hành chính tỉnh hoặc thành xét, quyết định chủ phải
trả lương những ngày người làm công phải nghỉ việc phải nhận lại và đảm bảo
công việc làm thường xuyên cho những người làm công đó.
4. Trong mọi trường hợp chủ tư
doanh muốn cho người làm công và người giúp việc gia đình chủ thôi việc, đều phải
có lý do chính đáng, có sự thỏa thuận của Công đoàn cơ sở, sự xác nhận của cơ
quan Lao động và được Ủy ban hành chính tỉnh hoặc thành xét và chuẩn y. Trong
thời gian chờ đợi sự giải quyết của Ủy ban hành chính (hoặc cơ quan được Ủy ban
hành chính ủy quyền) chủ tư doanh vẫn phải sắp xếp việc làm cho người làm công.
Sau khi được Ủy ban hành chính tỉnh hoặc thành chuẩn y thì chủ phải báo cho người
làm công biết trước 15 ngày, phải trả tiền trợ cấp thôi việc và các khoản quyền
lợi khác theo những thể lệ đã ban hành.
III. PHẠM VI
THI HÀNH
Thông tư này thi hành kể từ ngày
ban hành. Áp dụng trong tất cả các cơ sở tư bản tư doanh công nghiệp, thương
nghiệp, kiến trúc, vận tải và phục vụ kể cả các chủ ngoại kiều.
Không áp dụng cho những cơ sở dưới
đây:
- Các tổ sản xuất, hợp tác xã sản
xuất thủ công nghiệp hoặc tập đoàn sản xuất do công nhân tổ chức theo nguyên tắc
tự nguyện cùng có lợi và quản trị dân chủ được cơ quan quản lý sản xuất xác nhận.
- Những người lao động độc lập
vì một mình không thể sản xuất được cần thuê mướn thêm một hai người phụ việc
và học nghề.
Để thực hiện tốt thông tư này Bộ
đề nghị Ủy ban Hành chính các khu, tỉnh, thành phố lưu ý lãnh đạo chặt chẽ, có
kế hoạch tổ chức hướng dẫn cho các ngành có trách nhiệm thực hiện, phối hợp với
Mặt trận, Liên hiệp Công đoàn, Hội Liên hiệp Công thương phổ biến rộng rãi cho
công nhân và các chủ tư doanh thông suốt để chấp hành.
Các cơ quan Lao động địa phương
có trách nhiệm giúp Ủy ban hành chính đôn đốc, hướng dẫn và kiểm tra các chủ tư
doanh thực hiện, trong khi tiến hành gặp những khó khăn mắc mứu gì báo cáo về Bộ
góp ý kiến.
|
BỘ
TRƯỞNG BỘ LAO ĐỘNG
Nguyễn Văn Tạo
|