|
BỘ
GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO
********
|
CỘNG
HOÀ XÃ HỘI CHỦ NGHĨA VIỆT NAM
Độc lập - Tự do - Hạnh phúc
********
|
|
Số:
15/1999/CT-BGD&ĐT
|
Hà
Nội, ngày 20 tháng 4 năm 1999
|
CHỈ THỊ
VỀ VIỆC ĐẨY MẠNH HOẠT ĐỘNG ĐỔI MỚI PHƯƠNG PHÁP GIẢNG DẠY VÀ
HỌC TẬP TRONG CÁC TRƯỜNG SƯ PHẠM
Nghị quyết Hội nghị lần thứ hai
Ban chấp hành Trung ương Đảng Cộng sản Việt Nam khoá VIII đã chỉ rõ một nhiệm vụ
quan trọng của ngành Giáo dục và Đào tạo là: "Đổi mới mạnh mẽ phương pháp
giáo dục - đào tạo, khắc phục lối truyền thụ một chiều, rèn luyện thói quen, nề
nếp tư duy sáng tạo của người học".
Vì nhà giáo có vai trò quyết định
đối với tất cả những đổi mới về nội dung, chương trình, phương pháp ở tất cả
các môn học, bậc học nên các trường sự phạm có vị trí quan trọng trong quá
trình đổi mới phương pháp giảng dạy học tập và công việc này phải được bắt đầu
từ trường sư phạm.
Đổi mới phương pháp giảng dạy và
học tập trong trường sư phạm nhằm tích cực hoá hoạt động học tập, phát huy tính
chủ động, sáng tạo và năng lực tự học, tự nghiên cứu của học sinh, sinh viên.
Nhà giáo giữ vai trò chủ đạo trong việc tổ chức, điều khiển, định hướng quá
trình dạy học, còn người học giữ vai trò chủ động trong quá trình học tập và tham
gia nghiên cứu khoa học.
Đổi mới phương pháp giảng dạy và
học tập là nhiệm vụ quan trọng của từng trường (khoa) sư phạm, từng bộ môn, của
mỗi giảng viên và của mỗi học sinh, sinh viên sư phạm, trong đó đi đầu phải là
giảng viên các bộ môn phương pháp dạy học, bộ môn Tâm lý - Giáo dục học.
Để thực hiện có hiệu quả Nghị
quyết TW2, Bộ Giáo dục và Đào tạo yêu cầu các cấp quản lý giáo dục, các trường
(khoa) sư phạm thực hiện các nhiệm vụ trọng tâm sau đây từ năm học 1999-2000 và
các năm học tiếp theo:
I. ĐỐI VỚI
CÁC TRƯỜNG (KHOA) SƯ PHẠM:
1. Đẩy mạnh hoạt
động đổi mới phương pháp giảng dạy và học tập.
Các trường (khoa) sư phạm, các
cơ sở đào tạo - bồi dưỡng giáo viên phối hợp với Công đoàn Giáo dục, Đoàn TNCS
Hồ Chí Minh phát động cuộc vận động đổi mới phương pháp giảng dạy và học tập từ
năm học 1999-2000. Cuộc vận động đồng thời nhằm vào cả 2 đối tượng: Giảng viên
và học sinh, sinh viên.
a/ Đối với giảng viên các trường
sư phạm:
- Đưa hoạt động đổi mới nội
dung, phương pháp giảng dạy và học tập trong trường sư phạm trở thành công việc
thường xuyên và coi đó là một tiêu chuẩn quan trọng để đánh giá cán bộ, công chức.
- Hàng năm tổ chức hội thảo, hội
thi giáo viên giỏi, tổng kết và vận dụng kinh nghiệm dạy học tiên tiến trong
trường, khoa hoặc trong cụm liên kết các trường sư phạm được quy định tại Thông
tư số 17/GD-ĐT ngày 16/8/1997 của Bộ Giáo dục và Đào tạo.
- Các giảng viên coi trọng việc
hướng dẫn học sinh, sinh viên tự học, tham gia nghiên cứu khoa học, thực hành,
thực tập sư phạm; đồng thời chính các giảng viên cũng cần tham gia giảng dạy một
số giờ ở trường phổ thông, mầm non hoặc cơ sở giáo dục.
b/ Đối với học sinh, sinh viên:
- Hưởng ứng phong trào tự học do
nhà trường và Đoàn TNCS Hồ Chí Minh, Hội sinh viên phối hợp tổ chức.
- Có ý thức và xây dựng thói
quen tự học, tự nghiên cứu giáo trình, tài liệu, gắn lý thuyết với thực hành,
phát huy tính tích cực chủ động, sáng tạo, biến quá trình đào tạo thành quá
trình tự đào tạo.
- Tích cực tham gia các hoạt động
xã hội và hoạt động giáo dục của trường hoặc của địa phương, liên hệ với thực
tiễn giáo dục phổ thông, mầm non.
2. Đẩy mạnh
nghiên cứu khoa học về đổi mới nội dung và phương pháp giảng dậy, học tập.
- Tổ chức để giảng viên nghiên cứu
các đề tài khoa học về đổi mới nội dung và phương pháp giảng dậy, học tập gắn với
yêu cầu chỉ đạo bộ môn và các nghiên cứu thực nghiệm ở các bậc học mầm non, tiểu
học, trung học phổ thông chuẩn bị cho sự đổi mới sau năm 2000.
- Tăng cường hợp tác nghiên cứu,
trao đổi kinh nghiệm về đổi mới nội dung và phương pháp giảng dạy, học tập với
các cơ quan, tổ chức có liên quan (Viện Khoa học giáo dục, các trường đại học
sư phạm, ban chủ nhiệm các đề tài nghiên cứu của Bộ, các đề án...).
3. Xây dựng trường
thực hành sư phạm, đổi mới phương pháp giáo dục nghiệp vụ sư phạm.
- Củng cố và xây dựng các trường
thực hành sư phạm cả về đội ngũ giáo viên và cơ sở vật chất. Những trường sư phạm
chưa có trường thực hành cần nghiên cứu quy chế trường thực hành đã ban hành tại
Quyết định số 31/1998/QĐ-BGD&ĐT ngày 20-5-1998 để trình Uỷ ban nhân dân tỉnh,
thành phố và Sở Giáo dục - Đào tạo xin mở trường thực hành Sư phạm.
- Tăng cường củng cố xây dựng đội
ngũ giảng viên các môn phương pháp dạy học, Tâm lý học, Giáo dục học, từng bước
ổn định, hình thành đội ngũ các chuyên gia giỏi thuộc các lĩnh vực trên.
4. Tham gia
tích cực vào việc đổi mới phương pháp giảng dạy và học tập ở giáo dục phổ thông
và giáo dục mầm non.
- Nắm bắt kịp thời các đổi mới về
phương pháp giảng dạy và học tập ở giáo dục phổ thông và giáo dục mầm non: hàng
năm nghiên cứu các văn bản hướng dẫn về chuyên môn ở từng bậc học, mời cán bộ
các phòng chuyên môn của Sở Giáo dục - Đào tạo tham gia giảng dạy hoặc báo cáo
chuyên đề ở trường sư phạm. Tích cực tham gia các hoạt động đổi mới phương pháp
giảng dạy và học tập của Sở, của phòng Giáo dục và các trường phổ thông, mầm
non tiên tiến.
Từ năm học 1999-2000, các trường
sư phạm cần chuẩn bị tích cực để tiếp nhận những thành tựu về đổi mới phương
pháp giảng dạy và học tập ở giáo dục mầm non, về bậc tiểu học mới của giai đoạn
sau năm 2000, về đổi mới cách đánh giá kiểm tra ở tiểu học, góp ý kiến về các dự
thảo chương trình các môn học ở trung học cơ sở, chương trình chỉnh lí trung học
phân ban. Chuẩn bị điều kiện để bồi dưỡng các nội dung mới, phương pháp mới cho
giáo viên các trường phổ thông, mầm non khi Bộ ban hành các chương trình nói
trên.
- Tham gia tích cực triển khai
chương trình bồi dưỡng thường xuyên giáo viên phổ thông, mầm non chu kỳ
1997-2000. Thông qua đó, chọn lọc các nội dung và phương pháp giảng dạy và học
tập thích hợp để bổ sung vào nội dung đào tạo trong trường sư phạm và trường thực
hành sư phạm.
5. Xây dựng cơ
sở vật chất, thiết bị thí nghiệm, thư viện..., bảo đảm thực hiện có kết quả chủ
trương đổi mới phương pháp giảng dạy và học tập ở trường sư phạm.
- Củng cố và nâng cấp thư viện,
tăng số lượng đầu sách về khoa học cơ bản, khoa học giáo dục, chú ý các tài liệu
về phương pháp giảng dạy, học tập và đổi mới phương pháp giảng dạy và học tập.
Bảo đảm đủ giáo trình, tài liệu tham khảo phục vụ các chương trình đào tạo.
- Củng cố và đưa vào hoạt động
có hiệu quả các phòng thí nghiệm lý, hoá, sinh, kỹ thuật, tin học, các thiết bị
học tiếng. Sử dụng các phương tiện dạy - học hiện đại trong quá trình đào tạo.
- Phát động trong học sinh, sinh
viên phong trào tự làm đồ dùng dạy học phục vụ các bài học trong trường sư phạm,
trường phổ thông, mầm non và các bài trong chương trình thực tập sư phạm.
II. ĐỐI VỚI
CÁC SỞ GIÁO DỤC - ĐÀO TẠO:
1. Có kế hoạch và tạo cơ chế đưa
hoạt động đổi mới phương pháp giảng dạy và học tập của trường (khoa) sư phạm
vào nền nếp, coi đây là một tiêu chuẩn đánh giá chất lượng đào tạo, cụ thể là:
Ưu tiên đầu tư về cơ sở vật chất,
trang thiết bị phương tiện giảng dạy và học tập liên quan đến đổi mới phương
pháp giảng dạy và học tập.
- Tăng cường bổ sung giảng viên
có năng lực, đặc biệt cho các bộ môn Tâm lý - Giáo dục học và phương pháp dạy học.
- Tạo cơ chế thuận lợi để trường
sư phạm nhập cuộc vào hoạt động đổi mới phương pháp giảng dạy và học tập ở trường
phổ thông, mầm non như: thông tin và cập nhật kịp thời cho trường sư phạm các
văn bản chỉ thị, thông tư, hướng dẫn chuyên môn các bậc học, cấp học. Bố trí giảng
viên sư phạm tham gia bồi dưỡng giáo viên phổ thông, mầm non, và tham gia chấm
thi giáo viên giỏi, bồi dưỡng học sinh giỏi.
2. Tìm giải pháp thích hợp, tạo
ra động lực thu hút giảng viên trường sư phạm tham gia hoạt động đổi mới phương
pháp giảng dạy và học tập. Động viên, khen thưởng và đề nghị cấp trên khen thưởng
kịp thời các cá nhân, tập thể Sư phạm có nhiều cố gắng trong hoạt động đổi mới
phương pháp giảng dạy và học tập.
III. ĐỐI VỚI
CÁC CƠ QUAN CHỨC NĂNG CỦA BỘ VÀ CÁC TRƯỜNG ĐẠI HỌC SƯ PHẠM
A. ĐỐI VỚI CÁC CƠ QUAN CHỨC
NĂNG CỦA BỘ:
1. Tạo sự thống nhất trong chỉ đạo
đổi mới phương pháp giảng dạy và học tập giữa các bậc học phổ thông, mầm non và
ngành sư phạm. Tổ chức hội nghị giáo viên giỏi, rút đúc kinh nghiệm dạy tốt - học
tốt.
2. Tăng cường chỉ đạo nghiên cứu
đổi mới phương pháp giảng dạy và học tập trong các trường (khoa) sư phạm. Bảo đảm
hàng năm mỗi trường đại học sư phạm chủ trì 1 đến 2 đề tài cấp Bộ về đổi mới
phương pháp giảng dạy và học tập, đổi mới phương pháp đào tạo giáo viên. Mở các
hội nghị chuyên đề, các lớp tập huấn về phương pháp giảng dạy và học tập tiên
tiến. Tổ chức trao đổi kinh nghiệm giảng dạy và học tập cho giảng viên và sinh
viên sư phạm. Tổ chức các hình thức sinh động để giáo dục nghiệp vụ sư phạm. Tổ
chức thi nghiệp vụ sư phạm ở trường hàng năm, ở cụm liên kết sư phạm vào năm học
1999 - 2000 và chuẩn bị hội thi nghiệp vụ sư phạm toàn quốc vào năm học 2000
2001.
3. Tổ chức Chỉ đạo thực hiện có
hiệu quả "Chương trình xây dựng đội ngũ giáo viên và các trường sư phạm",
ưu tiên đầu tư xây dựng đội ngũ giảng viên, trang thiết bị cho các trường sư phạm
để có đủ những điều kiện và phương tiện dạy học tối thiểu và hiện đại phục vụ đổi
mới phương pháp giảng dạy và học tập.
4. Xây dựng và ban hành văn bản
của Bộ về cơ cấu tổ chức của trường CĐSP đa hệ, bảo đảm nhiệm vụ tổ chức đào tạo,
bồi dưỡng giáo viên và nghiên cứu khoa học.
5. Bảo đảm kế hoạch xuất bản
giáo trình, tài liệu học tập theo chương trình đào tạo bồi dưỡng giáo viên. Ưu
tiên sách khoa học sư phạm: Tâm lý học, Giáo dục học, phương pháp giảng dạy và
học tập...
6. Mở rộng các hoạt động quốc tế
phục vụ đổi mới phương pháp giảng dạy và học tập trong trường, khoa sư phạm (tổ
chức tham quan nghiên cứu, nhập công nghệ giảng dạy và học tập tiến tiến...).
7. Phối hợp với Công đoàn Giáo dục
Việt Nam phát động thi đua: đẩy mạnh hoạt động đổi mới phương pháp giảng dạy và
học tập - nâng cao hiệu quả đào tạo trong các trường sư phạm.
Tổ chức thanh tra, kiểm tra các
trường (khoa) sư phạm, các Sở Giáo dục - Đào tạo về công tác tổ chức thực hiện
nhiệm vụ đổi mới phương pháp giảng dạy và học tập.
B. ĐỐI VỚI CÁC TRƯỜNG ĐẠI HỌC
SƯ PHẠM.
Các trường (khoa) đại học sư phạm
thực hiện đầy đủ các nhiệm vụ nêu trong phần I của Chỉ thị này. Ngoài ra các
trường đại học sư phạm phải có trách nhiệm hỗ trợ và phát huy tác dụng đối với
các trường sư phạm cấp dưới trong việc nghiên cứu, thực hiện đổi mới phương
pháp giảng dạy và học tập ở giáo dục phổ thông, mầm non.
Để thực hiện việc đổi mới phương
pháp giảng dạy và học tập trong các trường sư phạm có chất lượng, đạt hiệu quả,
Bộ trưởng Bộ Giáo dục và Đào tạo yêu cầu:
- Các Ông (Bà) Giám đốc Sở Giáo
dục - Đào tạo các tỉnh, thành phố, các ông (bà) Hiệu trưởng các trường (khoa)
Sư phạm, các cơ sở đào tạo bồi dưỡng giáo viên trong toàn quốc thực hiện tốt những
nội dung đã nêu trong Chỉ thị. Định kỳ theo năm học, các Sở Giáo dục - Đào tạo,
các trường (khoa) sư phạm báo cáo Bộ về kết quả thực hiện đổi mới phương pháp
giảng dạy và học tập.
- Các Ông (Bà) Vụ trưởng các Vụ
và Thủ trưởng các đơn vị thuộc Bộ theo chức năng nhiệm vụ có trách nhiệm thực
hiện các nhiệm vụ nêu trong Chỉ thị. Vụ Giáo viên là cơ quan đầu mối, tham mưu
cho Bộ xây dựng kế hoạch phối hợp giữa các cơ quan nhằm đảm bảo sự chỉ đạo thống
nhất của Bộ trong quá trình thực hiện nhiệm vụ này ở các trường sư phạm.