|
CHÍNH
PHỦ
*****
|
CỘNG
HÒA XÃ HỘI CHỦ NGHĨA VIỆT NAM
Độc lập - Tự do - Hạnh phúc
*******
|
|
Số:
190/2007/NĐ-CP
|
Hà
Nội, ngày 28 tháng 12 năm 2007
|
NGHỊ ĐỊNH
HƯỚNG DẪN MỘT SỐ ĐIỀU CỦA LUẬT BẢO HIỂM XÃ HỘI VỀ BẢO HIỂM
XÃ HỘI TỰ NGUYỆN
CHÍNH PHỦ
Căn cứ Luật Tổ chức Chính phủ ngày 25 tháng 12
năm 2001;
Căn cứ Luật Bảo hiểm xã hội ngày 29 tháng 6 năm 2006;
Xét đề nghị của Bộ trưởng Bộ Lao động - Thương binh và Xã hội,
NGHỊ ĐỊNH:
Chương 1:
NHỮNG QUY ĐỊNH
CHUNG
Điều 1. Nghị định này hướng dẫn một
số điều của Luật Bảo hiểm xã hội về đối tượng áp dụng; quyền và trách nhiệm của
các bên tham gia bảo hiểm xã hội tự nguyện; các chế độ bảo hiểm xã hội tự nguyện;
Quỹ bảo hiểm xã hội tự nguyện; thủ tục thực hiện bảo hiểm xã hội tự nguyện; khiếu
nại, tố cáo về bảo hiểm xã hội tự nguyện và quản lý nhà nước về bảo hiểm xã hội
tự nguyện.
Điều 2. Người
tham gia bảo hiểm xã hội tự nguyện quy định tại Nghị định này là công dân Việt
Nam trong độ tuổi lao động, không thuộc diện áp dụng của pháp luật về bảo hiểm
xã hội bắt buộc, bao gồm:
1. Người lao động làm việc theo hợp đồng lao động
có thời hạn dưới 3 tháng.
2. Cán bộ không
chuyên trách cấp xã.
3. Người tham gia các hoạt động
sản xuất, kinh doanh, dịch vụ, kể cả xã viên không hưởng tiền lương, tiền công
trong các hợp tác xã, liên hợp hợp tác xã.
4. Người lao động tự tạo việc
làm.
5. Người lao động
làm việc có thời hạn ở nước ngoài mà trước đó chưa tham gia bảo hiểm xã hội bắt
buộc hoặc đã nhận bảo hiểm xã hội một lần.
6. Người tham
gia khác.
Các đối tượng
quy định tại Điều này sau đây gọi chung là người tham gia bảo hiểm xã hội tự
nguyện.
Điều 3. Các chế độ bảo hiểm xã hội tự nguyện
Các chế độ bảo
hiểm xã hội tự nguyện quy định tại Nghị định này bao gồm:
1. Hưu trí.
2. Tử tuất.
Điều 4. Nguyên tắc bảo hiểm xã hội tự nguyện theo Điều 5 Luật Bảo hiểm xã hội
1. Bảo hiểm xã
hội tự nguyện thực hiện trên cơ sở tự nguyện của người tham gia. Người tham gia
bảo hiểm xã hội tự nguyện được lựa chọn mức đóng và phương thức đóng phù hợp với
thu nhập của mình.
2. Mức đóng bảo
hiểm xã hội tự nguyện được tính trên cơ sở mức thu nhập tháng đóng bảo hiểm xã
hội nhưng thấp nhất bằng mức lương tối thiểu chung và cao nhất bằng 20 tháng
lương tối thiểu chung.
3. Mức hưởng bảo
hiểm xã hội tự nguyện được tính trên cơ sở mức đóng, thời gian đóng bảo hiểm xã
hội và có chia sẻ giữa những người tham gia bảo hiểm xã hội tự nguyện.
4. Người vừa có
thời gian đóng bảo hiểm xã hội bắt buộc vừa có thời gian đóng bảo hiểm xã hội tự
nguyện được hưởng chế độ hưu trí và chế độ tử tuất trên cơ sở tổng thời gian đã
đóng bảo hiểm xã hội bắt buộc và bảo hiểm xã hội tự nguyện.
5. Quỹ bảo hiểm
xã hội tự nguyện được quản lý thống nhất, dân chủ, công khai, minh bạch; được sử
dụng đúng mục đích và hạch toán độc lập.
6. Việc thực hiện bảo hiểm xã hội tự nguyện phải
đơn giản, thuận tiện, bảo đảm kịp thời và đầy đủ.
Điều 5. Trách nhiệm quản lý nhà nước về bảo hiểm xã hội tự nguyện
theo khoản 2 Điều 8 Luật Bảo
hiểm xã hội
1. Bộ Lao động
- Thương binh và Xã hội chịu trách nhiệm trước Chính phủ thực hiện quản lý nhà
nước về bảo hiểm xã hội tự nguyện, bao gồm:
a) Chủ trì, phối
hợp với các Bộ, ngành, cơ quan, tổ chức nghiên cứu, xây dựng trình cơ quan nhà
nước có thẩm quyền ban hành hoặc ban hành theo thẩm quyền các văn bản quy phạm
pháp luật về bảo hiểm xã hội tự nguyện;
b) Chủ trì, phối
hợp với các Bộ, ngành và Ủy ban nhân dân tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương
thực hiện công tác thống kê, thông tin; tuyên truyền, phổ biến chế độ, chính
sách, pháp luật về bảo hiểm xã hội tự nguyện;
c) Kiểm tra việc thực hiện các quy định của pháp luật
về bảo hiểm xã hội tự nguyện;
d) Thực hiện chức
năng thanh tra chuyên ngành về bảo hiểm xã hội tự nguyện;
đ) Thực hiện hợp
tác quốc tế trong lĩnh vực bảo hiểm xã hội tự nguyện theo quy định của pháp luật;
e) Tổ chức tập
huấn, đào tạo về bảo hiểm xã hội tự nguyện.
2. Bộ, cơ quan ngang Bộ, cơ quan thuộc Chính phủ phối hợp với Bộ Lao động - Thương binh và Xã hội trong việc xây dựng
pháp luật, chính sách liên quan đến bảo hiểm xã hội tự nguyện.
3. Ủy ban nhân
dân tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương (sau đây gọi là Ủy ban nhân dân cấp tỉnh)
thực hiện quản lý nhà nước về bảo hiểm xã hội tự nguyện trong phạm vi địa
phương. Sở Lao động - Thương binh và Xã hội có trách nhiệm giúp Ủy ban nhân dân
cấp tỉnh thực hiện chức năng quản lý nhà nước về bảo hiểm xã hội tự nguyện, bao
gồm:
a) Theo dõi,
triển khai thực hiện pháp luật về bảo hiểm xã hội tự nguyện;
b) Chủ trì hoặc
phối hợp với các cơ quan liên quan kiểm tra, thanh tra việc thực hiện chế độ,
chính sách bảo hiểm xã hội tự nguyện;
c) Kiến nghị Ủy
ban nhân dân cấp tỉnh giải quyết những vấn đề về bảo hiểm xã hội tự nguyện thuộc
thẩm quyền;
d) Hằng năm, gửi
báo cáo Bộ Lao động - Thương binh và Xã hội về tình hình thực hiện pháp luật về
bảo hiểm xã hội tự nguyện.
Điều 6. Các hành vi bị nghiêm cấm theo Điều 14 Luật Bảo hiểm xã hội
1. Gian lận, giả
mạo hồ sơ trong việc thực hiện bảo hiểm xã hội tự nguyện, bao gồm:
a) Kê khai
không đúng sự thật hoặc sửa chữa, tẩy xoá làm sai lệch những nội dung liên quan
đến việc đóng, hưởng bảo hiểm xã hội tự nguyện;
b) Làm giả các văn bản để đưa vào hồ sơ hưởng bảo
hiểm xã hội tự nguyện.
2. Sử dụng Quỹ
bảo hiểm xã hội tự nguyện sai mục đích, sai chính sách, chế độ.
3. Gây phiền
hà, trở ngại, làm thiệt hại đến quyền và lợi ích hợp pháp của người tham gia bảo
hiểm xã hội tự nguyện, bao gồm:
a) Gây khó
khăn, cản trở, làm chậm việc đóng, hưởng các chế độ bảo hiểm xã hội tự nguyện của
người tham gia bảo hiểm xã hội tự nguyện;
b) Không cấp sổ
bảo hiểm xã hội cho người tham gia bảo hiểm xã hội tự nguyện theo quy định.
4. Báo cáo sai
sự thật, cung cấp sai lệch thông tin, số liệu về bảo hiểm xã hội tự nguyện.
Điều 7. Quyền và trách nhiệm của người
tham gia bảo hiểm xã hội tự nguyện theo Điều 15 và Điều 16 Luật Bảo hiểm
xã hội
1. Người tham
gia bảo hiểm xã hội tự nguyện có các quyền sau đây:
a) Được cấp sổ
bảo hiểm xã hội;
b) Nhận lương
hưu hoặc trợ cấp bảo hiểm xã hội tự nguyện đầy đủ, kịp thời, thuận tiện theo
quy định của Nghị định này;
c) Hưởng bảo hiểm
y tế khi đang hưởng lương hưu;
d) Yêu cầu tổ
chức bảo hiểm xã hội cung cấp thông tin về việc đóng, quyền được hưởng chế độ,
thủ tục thực hiện bảo hiểm xã hội;
đ) Khiếu nại, tố
cáo với cơ quan nhà nước, cá nhân có thẩm quyền khi quyền lợi hợp pháp của mình
bị vi phạm hoặc tổ chức, cá nhân thực hiện bảo hiểm xã hội tự nguyện có hành vi
vi phạm pháp luật về bảo hiểm xã hội tự nguyện;
e) Ủy quyền cho
người khác nhận lương hưu và trợ cấp bảo hiểm xã hội tự nguyện.
2. Người tham
gia bảo hiểm xã hội tự nguyện có trách nhiệm sau đây:
a) Đóng bảo hiểm
xã hội tự nguyện theo phương thức và mức đóng quy định tại Điều 26 Nghị định
này;
b) Thực hiện
quy định về việc lập hồ sơ bảo hiểm xã hội tự nguyện;
c) Bảo quản sổ bảo hiểm xã hội theo đúng quy định.
Điều 8. Quyền và trách nhiệm của tổ chức bảo hiểm xã hội theo Điều 19 và Điều 20 Luật Bảo hiểm xã hội
1. Tổ chức bảo
hiểm xã hội có các quyền sau đây:
a) Tổ chức quản lý nhân sự, tài chính và tài sản
theo quy định của pháp luật;
b) Từ chối yêu
cầu trả bảo hiểm xã hội tự nguyện không theo quy định của pháp luật;
c) Kiểm tra việc
đóng bảo hiểm xã hội tự nguyện và trả các chế độ bảo hiểm xã hội tự nguyện;
d) Kiến nghị với
cơ quan nhà nước có thẩm quyền xây dựng, sửa đổi, bổ sung chế độ, chính sách,
pháp luật về bảo hiểm xã hội tự nguyện và quản lý Quỹ bảo hiểm xã hội tự nguyện;
đ) Kiến nghị với
cơ quan nhà nước có thẩm quyền xử lý vi phạm pháp luật về bảo hiểm xã hội tự
nguyện;
e) Các quyền
khác theo quy định của pháp luật.
2. Tổ chức bảo
hiểm xã hội có trách nhiệm sau đây:
a) Tuyên truyền,
phổ biến chế độ, chính sách pháp luật về bảo hiểm xã hội tự nguyện; hướng dẫn
nghiệp vụ, thủ tục thực hiện chế độ bảo hiểm xã hội tự nguyện;
b) Tổ chức thu
tiền đóng bảo hiểm xã hội của người tham gia bảo hiểm xã hội tự nguyện;
c) Cấp sổ bảo hiểm xã hội cho người tham gia bảo
hiểm xã hội tự nguyện;
d) Tiếp nhận hồ
sơ, giải quyết chế độ bảo hiểm xã hội tự nguyện; trả lương hưu, trợ cấp bảo hiểm
xã hội tự nguyện và đóng bảo hiểm y tế cho người hưởng lương hưu đầy đủ, thuận
tiện và đúng thời hạn;
e) Tổ chức quản
lý và lưu trữ hồ sơ của người tham gia bảo hiểm xã hội tự nguyện;
f) Quản lý, sử
dụng Quỹ bảo hiểm xã hội tự nguyện theo quy định của pháp luật về tài chính, kế
toán và thống kê;
g) Thực hiện
các biện pháp bảo toàn và tăng trưởng Quỹ bảo hiểm xã hội tự nguyện;
h) Định kỳ sáu
tháng, báo cáo Hội đồng quản lý về tình hình thực hiện bảo hiểm xã hội tự nguyện.
Hằng năm, báo cáo Chính phủ, Bộ Lao động - Thương binh và Xã hội và Bộ Tài
chính về tình hình quản lý và sử dụng quỹ bảo hiểm xã hội tự nguyện;
i) Cung cấp đầy
đủ và kịp thời thông tin về việc đóng, quyền được hưởng chế độ, thủ tục thực hiện
bảo hiểm xã hội tự nguyện khi người tham gia bảo hiểm xã hội tự nguyện có yêu cầu;
k) Tổ chức thực
hiện công tác thống kê, kế toán về bảo hiểm xã hội tự nguyện; cung cấp tài liệu,
thông tin liên quan theo yêu cầu của cơ quan nhà nước có thẩm quyền;
l) Giải quyết kịp
thời khiếu nại, tố cáo về việc thực hiện bảo hiểm xã hội tự nguyện;
m) Thực hiện hợp
tác quốc tế về bảo hiểm xã hội tự nguyện.
Chương 2:
CÁC CHẾ ĐỘ BẢO HIỂM XÃ HỘI TỰ NGUYỆN
Mục 1:
CHẾ ĐỘ HƯU
TRÍ
Điều 9. Điều kiện hưởng lương hưu của
người tham gia bảo hiểm xã hội tự nguyện
1. Nam đủ 60 tuổi, nữ đủ 55 tuổi và có đủ 20 năm
đóng bảo hiểm xã hội trở lên.
Trường hợp người tham gia bảo hiểm xã hội tự nguyện
mà trước đó đã có tổng thời gian đóng bảo hiểm xã hội bắt
buộc đủ 20 năm trở lên, trong đó có đủ 15
năm làm nghề hoặc công việc nặng nhọc, độc hại, nguy hiểm hoặc có đủ 15 năm làm việc ở nơi có phụ cấp khu vực hệ số 0,7 trở
lên thì được hưởng lương hưu theo quy định tại khoản 2 Điều 26
Nghị định số 152/2006/NĐ-CP ngày
22 tháng 12 năm 2006 hoặc khoản 2 Điều 29 Nghị định số
68/2007/NĐ-CP ngày 19 tháng 4 năm 2007.
Trường hợp người
tham gia bảo hiểm xã hội tự nguyện mà trước đó đã có tổng thời gian đóng bảo hiểm
xã hội bắt buộc đủ 20 năm trở lên, bị suy giảm khả năng lao động từ 61% trở
lên, được hưởng lương hưu với mức thấp hơn khi thuộc một trong các trường hợp quy định tại Điều 27 Nghị định số
152/2006/NĐ-CP ngày 22 tháng 12 năm 2006 hoặc Điều 30
Nghị định số 68/2007/NĐ-CP ngày 19 tháng 4 năm 2007.
2. Nam đủ 60 tuổi, nữ đủ 55 tuổi nhưng thời gian
đóng bảo hiểm xã hội còn thiếu không quá 5 năm so với thời gian quy định tại
khoản 1 Điều này, kể cả những người đã có từ đủ 15 năm đóng bảo hiểm xã hội bắt
buộc trở lên mà chưa nhận bảo hiểm xã hội một lần có nhu cầu tham gia bảo hiểm
xã hội tự nguyện thì được đóng tiếp theo quy định tại Điều 26 Nghị định này cho
đến khi đủ 20 năm.
Điều 10. Mức lương hưu hằng tháng theo khoản 1 Điều 71 Luật
Bảo hiểm xã hội
1. Mức lương hưu hằng tháng của người đủ điều kiện
hưởng lương hưu quy định tại Điều 9 Nghị định này được tính bằng 45% mức bình
quân thu nhập tháng đóng bảo hiểm xã hội theo quy định tại Điều 16 Nghị định
này hoặc mức bình quân tiền lương, tiền công và thu nhập tháng đóng bảo hiểm xã
hội quy định tại Điều 17 Nghị định này tương ứng với 15 năm đóng bảo hiểm xã hội,
sau đó cứ thêm mỗi năm đóng bảo hiểm xã hội thì tính thêm 2% đối với nam và 3%
đối với nữ; mức tối đa bằng 75%.
2. Mức lương hưu hằng tháng của người đủ điều kiện
hưởng lương hưu bị suy giảm khả năng lao động từ 61% trở lên theo quy định tại
khoản 1 Điều 9 Nghị định này cứ mỗi năm nghỉ hưu trước tuổi thì giảm
1%.
3. Khi tính mức lương hưu hằng tháng đối với người
có thời gian đóng bảo hiểm xã hội bắt buộc đủ 20 năm trở lên, mà mức lương hưu
hằng tháng thấp hơn mức lương tối thiểu chung tại thời điểm hưởng lương hưu thì
được điều chỉnh bằng mức lương tối thiểu chung.
4. Khi tính mức lương hưu hằng tháng quy định tại
khoản 1 và khoản 2 Điều này và trợ cấp một lần khi nghỉ hưu quy định tại Điều
11 Nghị định này, nếu thời gian đóng bảo hiểm xã hội có tháng lẻ dưới
3 tháng thì không tính; từ đủ 3 tháng đến đủ 6 tháng được tính là nửa năm; từ
trên 6 tháng đến đủ 12 tháng tính tròn là một năm.
Điều 11. Trợ cấp một lần khi nghỉ hưu
theo Điều 72 Luật Bảo hiểm xã hội
1. Người đủ điều kiện hưởng lương hưu quy định tại Điều 9 Nghị định này,
nếu đóng bảo hiểm xã hội trên 30 năm đối với nam, trên 25 năm đối với nữ, thì
khi nghỉ hưu, ngoài lương hưu còn được hưởng trợ cấp một lần.
2. Mức trợ cấp một lần được tính theo số
năm đóng bảo hiểm xã hội kể từ năm thứ 31 trở đi đối với nam và năm thứ 26 trở
đi đối với nữ, cứ mỗi năm đóng bảo hiểm xã hội được tính bằng 0,5 tháng mức
bình quân thu nhập tháng đóng bảo hiểm xã hội theo quy định tại Điều 16 Nghị định
này hoặc mức bình quân tiền lương, tiền công và thu nhập tháng đóng bảo hiểm xã
hội quy định tại Điều 17 Nghị định này.
Điều 12. Lương hưu được điều chỉnh trên cơ sở mức tăng của
chỉ số giá sinh hoạt và tăng trưởng kinh tế. Mức điều chỉnh từng thời kỳ do Bộ
Lao động - Thương binh và Xã hội chủ trì, phối hợp với Bộ Tài chính nghiên cứu,
trình Chính phủ quy định.
Điều 13. Bảo hiểm xã hội một lần đối với
người không đủ điều kiện hưởng lương hưu hằng tháng theo Điều 73 Luật Bảo hiểm xã
hội
Người tham gia bảo hiểm xã hội tự nguyện được hưởng bảo hiểm xã hội một lần
khi thuộc một trong các trường hợp sau đây:
1. Nam đủ 60 tuổi, nữ đủ 55 tuổi có dưới 15 năm đóng bảo hiểm xã hội.
2. Nam đủ 60 tuổi, nữ đủ 55 tuổi có từ đủ 15 năm đến dưới 20 năm đóng bảo
hiểm xã hội mà không tiếp tục đóng bảo hiểm xã hội.
3. Chưa đủ 20 năm đóng bảo hiểm xã hội mà không tiếp tục đóng bảo hiểm xã
hội và có yêu cầu nhận bảo hiểm xã hội một lần.
4. Ra nước ngoài để định cư.
Điều 14. Mức hưởng bảo hiểm xã hội một
lần theo Điều 74 Luật Bảo hiểm xã hội
1. Mức hưởng bảo
hiểm xã hội một lần được tính theo số năm đã đóng bảo hiểm xã hội, cứ mỗi năm
(đủ 12 tháng) tính bằng 1,5 tháng mức bình quân thu nhập tháng đóng bảo hiểm xã hội quy định tại
Điều 16 Nghị định này hoặc mức bình quân tiền lương, tiền công và thu nhập
tháng quy định tại Điều 17 Nghị định này.
2. Khi tính mức hưởng bảo hiểm xã hội
một lần quy định tại khoản 1 Điều này, nếu thời gian đóng bảo hiểm xã hội có
tháng lẻ thì được tính theo quy định tại khoản 4 Điều 10 Nghị định này.
3. Trường hợp người tham gia bảo hiểm xã hội tự
nguyện có thời gian đóng bảo hiểm xã hội chưa đủ một năm thì mức hưởng bảo hiểm
xã hội bằng số tiền đã đóng; mức tối đa bằng 1,5 tháng mức bình quân thu nhập
tháng đóng bảo hiểm xã hội quy định tại Điều 16 Nghị định này.
4. Trường hợp người vừa có thời gian tham gia bảo
hiểm xã hội bắt buộc vừa có thời gian tham gia bảo hiểm xã hội tự nguyện thì điều
kiện hưởng bảo hiểm xã hội một lần thực hiện theo quy định tại điểm
c khoản 1 Điều 30 Nghị định số 152/2006/NĐ-CP của Chính phủ ngày 22 tháng
12 năm 2006.
Điều 15. Bảo lưu thời gian đóng bảo hiểm
xã hội theo Điều 75 Luật Bảo hiểm xã hội
Người tham gia bảo hiểm xã hội tự nguyện dừng
đóng bảo hiểm xã hội mà chưa đủ điều kiện để hưởng lương hưu theo quy định tại
Điều 9 hoặc chưa nhận bảo hiểm xã hội một lần quy định tại Điều 13 và Điều 14
Nghị định này thì được bảo lưu thời gian đã đóng bảo hiểm xã hội.
Điều 16. Mức bình quân thu nhập tháng
đóng bảo hiểm xã hội tự nguyện theo Điều 76 Luật Bảo hiểm xã hội
Mức bình quân thu nhập tháng đóng bảo hiểm xã hội
tự nguyện được tính theo công thức sau:
|
Mức bình quân thu nhập tháng đóng BHXH tự nguyện
|
=
|
Tổng các mức thu nhập tháng đóng BHXH tự nguyện
|
|
Tổng số tháng đóng BHXH tự nguyện
|
Điều 17. Mức bình quân tiền lương, tiền
công và thu nhập tháng đóng bảo hiểm xã hội theo
Điều 79 Luật Bảo hiểm xã hội
Mức bình quân tiền lương, tiền công và thu nhập
tháng đóng bảo hiểm xã hội được tính theo công thức sau:
|
Mức bình quân tiền lương, tiền công và thu nhập tháng đóng
BHXH
|
=
|
[(Mức bình quân tiền lương, tiền công tháng
đóng BHXH bắt buộc) x (Tổng số tháng đóng BHXH bắt buộc)]
+ Tổng các mức thu nhập tháng đóng BHXH tự nguyện
|
|
Tổng số tháng đóng BHXH bắt buộc + Tổng số tháng đóng BHXH tự nguyện
|
Trong đó:
Mức bình quân tiền lương, tiền công tháng đóng bảo
hiểm xã hội bắt buộc được tính theo quy định
tại Điều 31 Nghị định số 152/2006/NĐ-CP ngày 22
tháng 12 năm 2006 của Chính phủ hướng dẫn một số điều của Luật Bảo hiểm xã hội về bảo hiểm xã hội bắt buộc hoặc Điều 34 Nghị định số 68/2007/NĐ-CP ngày 19 tháng 4 năm
2007 quy định chi tiết và hướng dẫn thi hành một số điều của Luật Bảo hiểm xã hội
đối với quân nhân, công an nhân dân và người làm công tác cơ yếu hưởng lương
như đối với quân nhân, công an nhân dân.
Điều 18. Thu nhập tháng
đóng bảo hiểm xã hội tự nguyện để làm căn cứ tính mức bình quân thu nhập tháng
đóng bảo hiểm xã hội tự nguyện theo quy định tại Điều 16 Nghị định này và tiền
lương, tiền công tháng đóng bảo hiểm xã hội để làm căn cứ tính mức bình quân tiền
lương, tiền công và thu nhập tháng đóng bảo hiểm xã hội theo quy định tại Điều
17 Nghị định này, được điều chỉnh trên cơ sở chỉ số giá sinh hoạt của từng thời
kỳ.
Mức điều chỉnh từng thời kỳ do Bộ Lao động -
Thương binh và Xã hội chủ trì, phối hợp với Bộ Tài chính nghiên cứu, trình
Chính phủ quy định.
Điều 19. Người hưởng lương hưu hằng
tháng được hưởng bảo hiểm y tế do quỹ bảo hiểm xã hội tự nguyện bảo đảm.
Điều 20.
1. Người đang hưởng lương
hưu hằng tháng bị tạm dừng hưởng lương hưu khi thuộc một trong các trường hợp
sau đây:
a) Chấp hành hình phạt tù nhưng không được hưởng
án treo;
b) Xuất cảnh trái phép;
c) Bị Toà án tuyên bố là mất tích.
2. Lương hưu hằng tháng được
tiếp tục thực hiện từ tháng liền kề khi người bị phạt tù đã chấp hành xong hình
phạt tù hoặc khi người được Toà án tuyên bố là mất tích trở về hoặc người xuất
cảnh trở về định cư hợp pháp. Trong trường hợp người quy định tại điểm a khoản
1 Điều này nếu Toà án có kết luận bị oan thì được truy hoàn tiền lương hưu
trong thời gian bị tạm dừng.
Mục 2:
CHẾ ĐỘ TỬ
TUẤT
Điều 21. Trợ cấp mai táng theo Điều 77 Luật Bảo hiểm
xã hội
1. Các đối tượng sau đây khi chết thì người lo
mai táng được nhận trợ cấp mai táng bằng 10 tháng lương tối thiểu chung:
a) Người tham gia bảo hiểm xã hội tự nguyện quy định
tại Điều 2 Nghị định này đã có ít nhất 05 năm đóng bảo hiểm xã hội tự nguyện;
b) Người đang hưởng lương hưu.
2. Trường hợp đối tượng quy
định tại khoản 1 Điều này bị Toà án tuyên bố là đã chết thì thân nhân được hưởng
trợ cấp bằng 10 tháng lương tối thiểu chung.
Điều 22. Các đối tượng tham gia bảo hiểm
xã hội tự nguyện khi chết thì thân nhân được hưởng trợ cấp tuất một lần theo khoản 1 Điều 78 Luật
Bảo hiểm xã hội
1. Người đang đóng bảo hiểm xã hội tự nguyện.
2. Người đang bảo lưu thời gian đóng bảo hiểm xã
hội tự nguyện.
3. Người đang hưởng lương hưu.
Điều 23. Mức trợ cấp tuất một lần theo khoản 2 và khoản 3 Điều
78 Luật Bảo hiểm xã hội
1. Mức trợ cấp tuất một lần đối với
thân nhân người tham gia bảo hiểm xã hội tự nguyện quy định tại khoản 1 và khoản
2 Điều 22 Nghị định này được tính theo số năm đã đóng bảo hiểm xã hội, cứ mỗi
năm (đủ 12 tháng) tính bằng 1,5 tháng mức bình quân thu nhập tháng đóng bảo hiểm
xã hội theo quy định tại Điều 16 Nghị định này.
2. Khi tính trợ cấp
tuất một lần quy định tại khoản 1 Điều này nếu thời gian đóng bảo hiểm xã hội tự
nguyện có tháng lẻ thì được tính theo quy định tại khoản 4 Điều 10 Nghị định
này. Trường hợp thời gian đóng bảo hiểm xã hội chưa đủ 01 năm thì được tính như
quy định tại khoản 3 Điều 14 Nghị định này.
3. Mức trợ cấp tuất
một lần đối với thân nhân của người đang hưởng lương hưu quy định tại khoản 3
Điều 22 Nghị định này được tính theo thời gian đã hưởng lương hưu, nếu chết
trong hai tháng đầu hưởng lương hưu thì tính bằng 48 tháng lương hưu đang hưởng;
nếu chết vào những tháng sau đó, cứ hưởng thêm một tháng lương hưu thì mức trợ
cấp giảm đi 0,5 tháng lương hưu.
Điều 24. Tính hưởng chế độ tử tuất đối
với người vừa có thời gian đóng bảo hiểm xã hội bắt buộc vừa có thời gian đóng
bảo hiểm xã hội tự nguyện theo Điều 79 Luật Bảo hiểm xã hội
1. Người lo mai táng được nhận trợ cấp mai táng bằng
10 tháng lương tối thiểu chung.
2. Người đã có thời gian đóng bảo hiểm xã hội bắt
buộc từ đủ 15 năm trở lên khi chết thì thân nhân theo quy định tại khoản 2 Điều 36 Nghị định số 152/2006/NĐ-CP ngày 22 tháng 12
năm 2006 được hưởng trợ cấp tuất hằng tháng theo quy định tại Điều
37 Nghị định số 152/2006/NĐ-CP ngày 22 tháng 12 năm 2006 hoặc thân nhân quy
định tại khoản 2 Điều 37 Nghị định số 68/2007/NĐ-CP ngày 19
tháng 4 năm 2007 được hưởng trợ cấp tuất hằng tháng theo quy định tại Điều 38 Nghị định số 68/2007/NĐ-CP ngày 19 tháng 4 năm 2007.
3. Trường hợp người tham gia bảo hiểm xã hội tự
nguyện mà trước đó có thời gian tham gia bảo hiểm xã hội bắt buộc dưới 15 năm bị
chết hoặc thân nhân của đối tượng quy định tại khoản 2 Điều này không đủ điều
kiện hưởng trợ cấp tuất hằng tháng thì thân nhân được hưởng trợ cấp tuất một lần.
Mức trợ cấp tuất một lần được tính như mức hưởng bảo hiểm xã hội một lần quy định
tại khoản 1 và khoản 2 Điều 14 Nghị định này; mức thấp nhất bằng 3 tháng mức
bình quân tiền lương, tiền công và thu nhập tháng quy định tại Điều 17 Nghị định
này.
Đối với người đang hưởng lương hưu bị chết thì mức
trợ cấp tuất một lần được tính theo quy định tại khoản 3 Điều 23 Nghị định này;
mức thấp nhất bằng 3 tháng lương hưu hiện hưởng trước khi chết.
Chương 3:
QUỸ BẢO HIỂM XÃ HỘI TỰ NGUYỆN
Điều 25. Nguồn
hình thành Quỹ bảo hiểm xã hội tự nguyện theo Điều
98 Luật Bảo hiểm xã hội
1. Người tham gia bảo hiểm xã hội tự nguyện đóng
theo quy định tại Điều 26 Nghị định này.
2. Tiền từ Quỹ bảo hiểm xã hội bắt buộc chuyển
sang chi trả theo chế độ cho các đối tượng đã có thời gian tham gia bảo hiểm xã
hội bắt buộc.
3. Tiền sinh lời của hoạt động đầu tư từ Quỹ bảo
hiểm xã hội tự nguyện.
4. Hỗ trợ của Nhà nước.
5. Các nguồn thu hợp pháp khác.
Nhà nước khuyến khích các tổ chức và cá nhân hỗ
trợ phần đóng cho người tham gia bảo hiểm xã hội tự nguyện hoặc hỗ trợ vào nguồn
Quỹ bảo hiểm xã hội tự nguyện.
Điều 26. Phương thức đóng và mức đóng
của người tham gia bảo hiểm xã hội tự nguyện theo Điều 100 Luật Bảo hiểm
xã hội
1. Người tham gia bảo hiểm xã hội
tự nguyện đăng ký với tổ chức bảo hiểm xã hội đóng bảo hiểm xã hội tự
nguyện theo một trong các phương thức sau đây:
a) Hằng tháng;
b) Hằng quý;
c) Sáu tháng một lần.
2. Việc thu tiền đóng bảo hiểm
xã hội được thực hiện vào nửa đầu của thời gian ứng với phương thức mà người
tham gia bảo hiểm xã hội lựa chọn.
3. Mức đóng hằng tháng vào quỹ bảo hiểm xã hội tự
nguyện như sau:
|
Mức
đóng hằng tháng
|
=
|
Tỷ
lệ phần trăm đóng BHXH tự nguyện
|
x
|
Mức
thu nhập tháng người tham gia BHXH tự nguyện lựa chọn
|
Trong đó:
a) Mức thu nhập tháng người tham gia BHXH tự nguyện lựa chọn = Lmin
+ m x 50.000(đồng/tháng)
- Lmin: mức lương tối thiểu chung;
- m: là số nguyên, ≥ 0.
b) Tỷ lệ phần
trăm đóng bảo hiểm xã hội tự nguyện được quy định như sau:
- Từ tháng 01 năm 2008 đến tháng 12 năm 2009 bằng
16%;
- Từ tháng 01 năm 2010 đến tháng 12 năm 2011 bằng
18%;
- Từ tháng 01 năm 2012 đến tháng 12 năm 2013 bằng
20%;
- Từ tháng 01 năm 2014 trở đi bằng 22%.
4. Người đang
tham gia bảo hiểm xã hội tự nguyện được đăng ký lại phương thức đóng hoặc mức
thu nhập tháng làm căn cứ đóng bảo hiểm xã hội tự nguyện với tổ chức bảo hiểm
xã hội. Việc đăng ký lại phương thức đóng và mức thu nhập tháng làm căn cứ đóng
được thực hiện ít nhất là sau 6 tháng kể từ lần đăng ký trước.
Điều 27. Tạm dừng đóng vào quỹ bảo hiểm
xã hội tự nguyện
1. Người tham gia bảo hiểm xã hội tự nguyện được
coi là tạm dừng đóng khi không tiếp tục đóng bảo hiểm xã hội và không có yêu cầu
nhận bảo hiểm xã hội một lần.
2. Người đang tạm dừng đóng bảo hiểm xã hội tự
nguyện, nếu tiếp tục đóng thì phải đăng ký lại phương thức đóng và mức thu nhập
tháng làm căn cứ đóng với tổ chức bảo hiểm xã hội. Việc đăng ký lại được thực
hiện ít nhất sau 3 tháng, kể từ tháng người
tham gia bảo hiểm xã hội tự nguyện tạm dừng đóng.
Điều 28. Sử dụng Quỹ bảo hiểm xã hội tự
nguyện theo Điều 99 Luật Bảo hiểm xã hội
1. Trả các chế
độ bảo hiểm xã hội cho người tham gia bảo hiểm xã hội tự nguyện theo quy định tại
Chương II Nghị định này.
2. Đóng bảo hiểm
y tế cho người đang hưởng lương hưu theo quy định của pháp luật về bảo hiểm y tế.
3. Chi phí quản
lý.
4. Đầu tư để bảo toàn và tăng trưởng Quỹ theo quy định.
Điều 29. Hoạt động đầu tư từ Quỹ bảo hiểm
xã hội tự nguyện
1. Bảo hiểm xã hội
Việt Nam có trách nhiệm thực hiện các biện pháp bảo toàn và tăng trưởng Quỹ bảo
hiểm xã hội tự nguyện từ tiền tạm thời nhàn rỗi. Hoạt động đầu tư từ Quỹ bảo hiểm
xã hội tự nguyện phải bảo đảm an toàn, hiệu quả và thu hồi được khi cần thiết.
2. Hội đồng quản
lý Bảo hiểm xã hội Việt Nam quyết định việc đầu tư Quỹ bảo hiểm xã hội tự nguyện
theo các hình thức sau đây:
a) Mua trái phiếu,
tín phiếu, công trái của Nhà nước, của Ngân hàng Thương mại của Nhà nước;
b) Cho Ngân hàng
Thương mại Nhà nước vay;
c) Đầu tư vào các
công trình kinh tế trọng điểm quốc gia;
d) Đầu tư vào một
số dự án có nhu cầu lớn về vốn do Thủ tướng Chính phủ quyết định.
Điều 30. Quỹ bảo hiểm xã hội tự
nguyện được hạch toán độc lập để chi trả chế độ hưu trí cho người tham gia bảo
hiểm xã hội tự nguyện và chế độ tử tuất cho thân nhân của các đối tượng này dựa
trên mức đóng và thời gian đóng bảo hiểm xã hội.
Bộ Lao động - Thương binh và Xã hội chủ trì, phối
hợp với Bộ Tài chính hướng dẫn sử dụng việc chi trả chế độ hưu trí và tử tuất từ
Quỹ bảo hiểm xã hội bắt buộc và Quỹ bảo hiểm xã hội tự nguyện đối với đối tượng
vừa có thời gian tham gia bảo hiểm xã hội bắt buộc vừa có thời gian tham gia bảo
hiểm xã hội tự nguyện.
Điều 31. Chi phí quản lý theo Điều 101 Luật Bảo hiểm
xã hội
1. Chi phí quản lý bảo hiểm xã hội tự nguyện hằng
năm được trích từ tiền sinh
lời của hoạt động đầu tư từ Quỹ.
2. Chi phí quản lý
bảo hiểm xã hội tự nguyện bằng mức chi phí quản lý của cơ quan hành chính nhà
nước, bao gồm các khoản sau đây:
a) Chi thường
xuyên;
b) Chi không thường
xuyên, gồm:
- Chi làm Sổ bảo
hiểm xã hội, giấy tờ, biểu mẫu, chi phục vụ công tác thu, chi;
- Chi sửa chữa
lớn, mua sắm tài sản cố định, nghiên cứu khoa học và bồi dưỡng chuyên môn, nghiệp
vụ.
3. Chi phí quản lý bảo hiểm xã hội tự nguyện
trong các năm đầu do Bộ Tài chính trình Thủ tướng Chính
phủ quyết định.
Điều 32. Các hoạt động tài chính Quỹ bảo hiểm xã hội tự nguyện chịu sự
kiểm tra, thanh tra của cơ quan quản lý nhà nước về tài chính và chịu sự kiểm
toán của Kiểm toán Nhà nước.
Chương 4:
THỦ TỤC THỰC HIỆN BẢO HIỂM
XÃ HỘI TỰ NGUYỆN
Điều 33. Sổ
bảo hiểm xã hội theo Điều 109 Luật Bảo hiểm xã hội
1. Sổ bảo hiểm xã hội do Bảo
hiểm xã hội Việt Nam ban hành cấp cho cỏc đối tượng quy định tại Điều 2
Nghị định này để theo dõi quá trình đóng bảo hiểm xã hội.
2. Mỗi người tham gia bảo hiểm
xã hội tự nguyện được cấp một Sổ bảo hiểm xã hội và được sử dụng
chung cho cả thời gian tham gia bảo hiểm xã hội bắt buộc và thời gian
tham gia bảo hiểm xã hội tự nguyện.
Trường hợp người tham gia bảo hiểm
xã hội tự nguyện trước đó đã tham gia bảo hiểm xã hội bắt buộc thì sử dụng Sổ bảo
hiểm xã hội đã được cấp để theo dõi quá trình đóng bảo hiểm xã hội.
Điều 34. Cấp Sổ bảo hiểm xã hội theo Điều 111 Luật Bảo hiểm xã hội
1. Người tham
gia bảo hiểm xã hội tự nguyện nộp tờ khai cá nhân cho tổ chức bảo hiểm xã hội
nơi cư trú. Mẫu tờ khai cá nhân do Bảo hiểm xã hội Việt Nam quy định.
2. Trong thời hạn
hai mươi ngày, kể từ ngày nhận đủ hồ sơ hợp lệ của người tham gia bảo hiểm xã hội
tự nguyện, tổ chức Bảo hiểm xã hội có trách nhiệm cấp Sổ bảo hiểm xã hội; trường
hợp không cấp thì phải trả lời bằng văn bản và nêu rõ lý do.
Điều 35. Hồ sơ hưởng lương hưu, bảo hiểm xã hội một lần và giải quyết
hưởng chế độ hưu trí theo Điều
123 và Điều 124 Luật Bảo hiểm xã hội
1. Hồ sơ hưởng lương hưu, bảo hiểm xã hội một lần
bao gồm:
a) Sổ bảo hiểm
xã hội;
b) Tờ khai cá
nhân theo mẫu do Bảo hiểm xã hội Việt Nam quy định.
2. Tổ chức bảo
hiểm xã hội có trách nhiệm thông báo trước ít nhất là 3 tháng cho người tham
gia bảo hiểm xã hội tự nguyện đủ điều kiện hưởng chế độ hưu trí theo quy định tại
Điều 9 Nghị định này.
Người tham gia
bảo hiểm xã hội tự nguyện nộp hồ sơ theo quy định tại khoản 1 Điều này cho tổ
chức bảo hiểm xã hội nơi cư trú.
3. Tổ chức bảo
hiểm xã hội có trách nhiệm giải quyết trong thời hạn hai mươi ngày, kể từ ngày
nhận được hồ sơ hợp lệ; trường hợp không giải quyết thì phải trả lời bằng văn bản
và nêu rõ lý do.
4. Thời điểm hưởng lương hưu kể từ tháng liền kề sau tháng tổ chức bảo
hiểm xã hội nhận đủ hồ sơ hợp lệ của người tham gia bảo hiểm xã hội tự nguyện đủ
điều kiện hưởng lương hưu.
Điều 36. Hồ sơ hưởng chế độ tử tuất và giải quyết chế độ tử tuất
theo Điều 123 và Điều 124 Luật
Bảo hiểm xã hội
1. Hồ sơ hưởng
chế độ tử tuất bao gồm:
a) Sổ bảo hiểm
xã hội đối với người đang đóng bảo hiểm xã hội tự nguyện;
b) Giấy chứng tử,
giấy báo tử hoặc quyết định của Toà án tuyên bố là đã chết;
c) Tờ khai của
thân nhân theo mẫu do tổ chức bảo hiểm xã hội quy định.
2. Thân nhân của
người đang đóng bảo hiểm xã hội tự nguyện hoặc người đang hưởng lương hưu nộp hồ
sơ cho tổ chức bảo hiểm xã hội theo quy định tại khoản 1 Điều này.
3. Tổ chức Bảo
hiểm xã hội có trách nhiệm giải quyết trong thời hạn mười ngày, kể từ ngày nhận
được hồ sơ hợp lệ; trường hợp không giải quyết thì phải trả lời bằng văn bản và
nêu rõ lý do.
Điều 37. Hồ sơ và thủ tục giải quyết hưởng lương hưu, trợ cấp bảo hiểm
xã hội một lần đối với người chấp hành xong hình phạt tù được thực hiện theo
quy định tại Điều 127 và Điều
128 Luật Bảo hiểm xã hội.
Điều 38. Hồ sơ và thủ tục giải quyết việc di chuyển nơi hưởng lương
hưu được thực hiện theo quy định tại Điều 129 Luật Bảo hiểm xã hội.
Chương 5:
KHIẾU NẠI, TỐ CÁO VỀ BẢO HIỂM XÃ HỘI TỰ NGUYỆN
Điều 39. Người khiếu nại về bảo hiểm
xã hội theo khoản 1 Điều 130 Luật Bảo hiểm xã hội
1. Người tham gia bảo hiểm xã hội tự nguyện quy định
tại Điều 2 Nghị định này.
2. Người đang hưởng lương hưu, người đang bảo lưu
thời gian đóng bảo hiểm xã hội tự nguyện, người tạm dừng hưởng lương hưu, người
hưởng trợ cấp tuất một lần, người lo mai táng và những người khác có quyền và lợi
ích liên quan đến bảo hiểm xã hội tự nguyện.
Điều 40. Thẩm quyền, trình tự thủ tục
giải quyết khiếu nại về bảo hiểm xã hội theo khoản 2 Điều 131 Luật Bảo hiểm
xã hội
1. Thẩm quyền giải quyết khiếu nại về bảo hiểm xã
hội tự nguyện:
a) Thủ trưởng tổ chức bảo hiểm xã hội đã có quyết
định, hành vi về bảo hiểm xã hội tự nguyện có trách nhiệm giải quyết khiếu nại
lần đầu đối với quyết định, hành vi của mình bị khiếu nại;
b) Giám đốc Sở Lao động - Thương binh và xã hội
có thẩm quyền giải quyết khiếu nại về bảo hiểm xã hội tự nguyện đối với quyết định
giải quyết khiếu nại mà Thủ trưởng tổ chức bảo hiểm xã hội đó giải quyết lần đầu
nhưng người khiếu nại không đồng ý hoặc quá thời hạn quy định mà khiếu nại
không được giải quyết và trong cùng thời gian đó người khiếu nại không khởi kiện
tại Toà án.
2. Trình tự, thủ tục khiếu nại và giải quyết khiếu
nại lần đầu về bảo hiểm xã hội tự nguyện được quy định như sau:
a) Khi phát hiện quyết định, hành vi về bảo hiểm
xã hội tự nguyện trái pháp luật, xâm phạm quyền, lợi ích hợp pháp của mình, người
khiếu nại gửi đơn đến Thủ trưởng tổ chức bảo hiểm xã hội đã ban hành quyết định
hoặc đã thực hiện hành vi đó;
b) Khi nhận được đơn khiếu nại lần đầu, Thủ trưởng
tổ chức bảo hiểm xã hội có quyết định hoặc hành vi bị khiếu nại phải xem xét thụ
lý và giải quyết khiếu nại;
c) Thời hiệu khiếu nại, thủ tục khiếu nại và thời
hạn giải quyết khiếu nại lần đầu theo quy định của pháp luật về khiếu nại, tố
cáo.
3. Trình tự, thủ tục khiếu nại, giải quyết khiếu
nại lần hai về bảo hiểm xã hội tự nguyện được quy định như sau:
a) Trường hợp người khiếu nại không đồng ý với quyết
định giải quyết khiếu nại lần đầu hoặc quá thời hạn quy định mà khiếu nại lần đầu
không được giải quyết mà không khởi kiện ra toà án thì người khiếu nại có quyền
khiếu nại đến Giám đốc Sở Lao động - Thương binh và Xã hội;
b) Thời hiệu khiếu nại, thủ tục khiếu nại và thời hạn
giải quyết khiếu nại lần hai thực hiện theo quy định của pháp luật về khiếu nại,
tố cáo.
4. Trường hợp người khiếu nại không đồng ý với
quyết định giải quyết lần đầu của Thủ trưởng tổ chức bảo hiểm xã hội mà không
khiếu nại đến Giám đốc Sở Lao động - Thương binh và Xã hội; quyết định giải quyết
khiếu nại của Sở Lao động - Thương binh và Xã hội hoặc quá thời hạn quy định mà
Thủ trưởng tổ chức bảo hiểm xã hội hoặc Giám đốc Sở Lao động - Thương binh và
Xã hội không giải quyết thì khởi kiện tại Toà án.
Điều 41. Việc tố cáo và giải quyết tố
cáo hành vi vi phạm pháp luật về bảo hiểm xã hội tự nguyện được thực hiện theo
quy định của pháp luật về khiếu nại, tố cáo.
Chương 6:
ĐIỀU KHOẢN THI HÀNH
Điều 42.
1. Nghị định này có hiệu lực
thi hành sau 15 ngày, kể từ ngày đăng Công báo.
2. Các quy định
tại Nghị định này được thực hiện từ ngày 01
tháng 01 năm 2008.
Điều 43.
1. Bộ Lao động - Thương
binh và Xã hội chịu trách nhiệm hướng dẫn thực hiện Nghị định này.
2. Bảo hiểm xã hội Việt Nam tổ chức thực hiện các
quy định tại Nghị định này.
3. Các Bộ trưởng, Thủ trưởng cơ quan ngang Bộ, Thủ
trưởng cơ quan thuộc Chính phủ, Chủ tịch Ủy ban nhân dân tỉnh, thành phố trực
thuộc Trung ương chịu trách nhiệm thi hành Nghị định này./.
|
Nơi nhận:
- Ban Bí thư Trung ương Đảng;
- Thủ tướng, các Phó Thủ tướng Chính phủ;
- Các Bộ, cơ quan ngang Bộ, cơ quan thuộc CP;
- VP BCĐTW về phòng, chống tham nhũng;
- HĐND, UBND các tỉnh, thành phố trực thuộc TW;
- Văn phòng Trung ương và các Ban của Đảng;
- Văn phòng Chủ tịch nước;
- Hội đồng Dân tộc và các Ủy ban của Quốc hội;
- Văn phòng Quốc hội;
- Tòa án nhân dân tối cao;
- Viện Kiểm sát nhân dân tối cao;
- Kiểm toán Nhà nước;
- UBTW Mặt trận Tổ quốc Việt Nam;
- Cơ quan Trung ương của các đoàn thể;
- VPCP: BTCN, các PCN, Website Chính phủ,
Người phát ngôn của Thủ tướng Chính phủ,
các Vụ, Cục, đơn vị trực thuộc, Công báo;
- Lưu: Văn thư, VX (5b). XH
|
TM. CHÍNH PHỦ
THỦ TƯỚNG
Nguyễn Tấn Dũng
|