Quy chuẩn Quốc gia QCVN 01-62:2011/BNNPTNT khảo nghiệm giá trị canh tác sử dụng giống đậu xanh

• Số hiệu: QCVN01-62:2011/BNNPTNT
• Loại văn bản: Quy chuẩn
• Nơi ban hành: Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn
• Người ký: ***
• Ngày ban hành: 05/07/2011

TT	Chỉ tiêu	Giai đoạn	Đơn vị tính hoặc điểm	Mức độ biểu biện	Phương pháp   đánh giá
1	Ngày gieo		ngày
2	Ngày  mọc	Cây mọc	ngày	Khoảng 50% số cây/ô mọc 2 lá mầm.	Quan sát các cây trên ô
3	Ngày ra hoa	Ra hoa	ngày	Khoảng 50% số cây/ô có ít nhất một hoa nở.	Quan sát các cây trên ô
4	Thời gian ra hoa	Ra hoa	ngày	Không tập trung: Hoa nở kéo dài > 30 ngày. Trung bình: Hoa nở kéo dài 16 – 30 ngày. Tập trung: Hoa nở dưới 15 ngày	Quan sát các cây trên ô
5	Thời gian sinh trưởng	Quả và hạt chín	ngày	Tính từ ngày gieo đến ngày thu hoạch đợt cuối	Quan sát các cây trên ô
6	Kiểu sinh trưởng	Ra hoa, quả và chín	1 2	Hữu hạn Vô hạn	Quan sát các cây trên ô
7	Sức sống cây con	Mọc	1 2 3	Yếu Trung bình Khỏe	Đánh giá sau khi cây mọc 15 ngày
8	Dạng cây	Ra hoa	1 2 3	Đứng Nửa đứng Ngang	Quan sát các cây trên ô
9	Màu hoa	Ra hoa	1 2 3	Vàng nhạt Vàng Màu khác	Quan sát các cây trên ô
10	Màu sắc hạt khi chín	Hạt khô sau thu hoạch	1 2 3 4 5	Vàng Xanh vàng Xanh nhạt Xanh sẫm Màu khác	Quan sát hạt thu hoạch trên ô
11	Dạng hạt	Hạt khô sau thu hoạch	1 2 3 4	Tròn Ô van Hình trụ Dạng khác	Quan sát hạt thu hoạch trên ô
12	Vỏ hạt	Hạt khô sau thu hoạch	1 2	Sáng bóng Mốc	Quan sát hạt thu hoạch trên ô
13	Chiều cao cây	Thu hoạch	cm		Đo từ đốt lá mầm đến đỉnh sinh trưởng của thân chính lúc thu hoạch của 10 cây mẫu/ô
14	Số cành cấp 1/cây	Thu hoạch	cành		Đếm số cành mọc từ thân chính của 10 cây mẫu/ô
15	Số cây thực thu trên ô	Thu hoạch	cây		Đếm số cây thực tế mỗi ô thí nghiệm
16	Số quả/cây	Thu hoạch	quả		Đếm tổng số quả trên 10 cây mẫu/ô; tính trung bình 1 cây
17	Số quả chắc/cây	Thu hoạch	quả		Đếm số quả chắc trên 10 cây mẫu/ô; tính trung bình 1 cây
18	Số hạt/ quả	Thu hoạch	hạt		Đếm tổng số hạt trên quả của 10 cây mẫu/ô; tính trung bình 1 quả
19	Khối lượng 1000 hạt	Hạt khô sau thu hoạch	gam		Cân 3 mẫu, mỗi mẫu 1000 hạt ở độ ẩm hạt 12%, lấy 1 chữ số sau dấu phẩy
20	Năng suất  hạt thu hoạch lần thứ nhất	Hạt khô sau thu hoạch	kg		Thu riêng hạt khô sạch của từng ô,  gồm cả khối lượng hạt của 10 cây mẫu (độ ẩm hạt ở 12%)
21	Năng suất  hạt thu hoạch các lần sau	Hạt khô sau thu hoạch	kg		Thu riêng hạt khô sạch của từng ô,  gồm cả khối lượng hạt của 10 cây mẫu (độ ẩm hạt ở 12%)
22	Năng suất  hạt khô	Hạt khô sau thu hoạch	tạ/ha		Tính năng suất toàn ô (độ ẩm hạt 12%) và qui ra năng suất trên 1 ha, lấy 2 chữ số sau dấu phẩy
23	Chất lượng hạt: Hàm lượng prôtêin và tinh bột.	Hạt khô sau thu hoạch	%		Mỗi giống phân tích một lần trong quá trình khảo nghiệm (khi có yêu cầu) theo phương pháp của phòng kiểm nghiệm được công nhận hoặc chỉ định
24	Sâu đục quả Eitiella zinekenella	Trước thu hoạch	%		Tỷ lệ quả bị hại = Số quả bị hại/tổng số quả điều tra. Điều tra ít nhất 10 cây đại diện theo phương pháp 5 điểm chéo góc
25	Sâu cuốn lá Lamprosema indicata	Trước thu hoạch	%		Tỷ lệ lá bị hại = Số lá bị cuốn/tổng số lá điều tra. Điều tra ít nhất 10 cây đại diện theo phương pháp 5 điểm chéo góc
26	Giòi đục thân Melanesgromyza sojae	Cây con và ra hoa	%		Tỷ lệ cây bị hại = Số cây bị hại/tổng số cây điều tra. Điều tra ít nhất 10 cây đại diện theo phương pháp 5 điểm chéo góc
27	Bệnh gỉ sắt Phakopsora pachyrhizi Sydow	Trước thu hoạch	1 3 5 7 9	Rất nhẹ (<1% diện tích lá bị hại) Nhẹ (1% đến 5 % diện tích lá bị hại) Trung bình (>5% đến 25% diện tích lá bị hại) Nặng (> 25%-50% diện tích lá bị hại)  Rất nặng (>50% diện tích lá bị hại)	Điều tra ít nhất 10 cây đại diện theo phương pháp 5 điểm chéo góc
28	Bệnh đốm nâu Septoria glycines Hemmi	Trước thu hoạch	1 3 5 7 9	Rất nhẹ (<1% diện tích lá bị hại)  Nhẹ (1% đến 5 % diện tích lá bị hại) Trung bình (>5% đến 25% diện tích lá bị hại) Nặng (> 25%-50% diện tích lá bị hại)  Rất nặng (>50% diện tích lá bị hại)	Điều tra ít nhất 10 cây đại diện theo phương pháp 5 điểm chéo góc.
29	Bệnh lở cổ rễ cây con Rhizoctonia solani, Fusarium sp.	Sau mọc 15 ngày	1 2 3 4 5	Không nhiễm (<5% số cây có vết bệnh) Nhiễm nhẹ (6 - 25 % số cây có vết bệnh) Nhiễm trung bình (26 -50% số cây có vết bệnh) Nhiễm nặng (51 – 75% số cây có vết bệnh) Nhiễm rất nặng (>76% số cây có vết bệnh)	Tỷ lệ cây bị bệnh= Số cây bị bệnh/tổng số cây điều tra. Điều tra toàn bộ các cây trên ô
30	Bệnh phấn trắng Erysiphe polygoni	Khi xuất hiện bệnh	1 2 3 4 5	Không nhiễm (<5% số cây có vết bệnh) Nhiễm nhẹ (6 - 25 % số cây có vết bệnh) Nhiễm trung bình (26 -50% số cây có vết bệnh) Nhiễm nặng (51 – 75% số cây có vết bệnh) Nhiễm rất nặng (>76% số cây có vết bệnh)	Điều tra ít nhất 10 cây đại diện theo phương pháp 5 điểm chéo góc
31	Bệnh khảm lá Mosaic Virus	Trước thu hoạch	1 2 3 4 5	Không nhiễm (<5% số cây có vết bệnh) Nhiễm nhẹ (6 - 25 % số cây có vết bệnh) Nhiễm trung bình (26 -50% số cây có vết bệnh) Nhiễm nặng (51 – 75% số cây có vết bệnh) Nhiễm rất nặng (>76% số cây có vết bệnh)	Điều tra ít nhất 10 cây đại diện theo phương pháp 5 điểm chéo góc.
32	Khả năng chống chịu với điều kiện ngoại cảnh	Sau khi gặp điều kiện bất thuận	1 2 3	Chống chịu tốt Chống chịu trung bình Chống chịu yếu	Đánh giá mức độ bị hại và khả năng phục hồi sau khi gặp các điều kiện bất thuận (Bị hạn, nóng và rét đậm )
33	Tính tách quả	Quả và hạt chín	1 2 3 4 5	Không có quả tách vỏ Thấp (<25% quả tách vỏ).  Trung bình (25% đến 50% quả tách vỏ). Cao (51% đến 75% quả tách vỏ). Rất cao (>75% quả tách vỏ).	Điều tra ít nhất 10 cây đại diện theo phương pháp 5 điểm chéo góc.
34	Tính chống đổ	Sau khi gặp điều kiện bất thuận	1 2 3 4 5	Không đổ (Hầu hết các cây đều đứng thẳng)  Nhẹ (<25% số cây bị đổ rạp) Trung bình (25%-50% số cây bị đổ rạp, các cây khác nghiêng ≥ 45%) Nặng (51-75% số cây bị đổ rạp)  Rất nặng (>75% số cây bị đổ rạp)	Điều tra các cây trên ô

III. PHƯƠNG PHÁP KHẢO NGHIỆM

3.1. Các bước khảo nghiệm

3.1.1. Khảo nghiệm cơ bản

Tiến hành 3 vụ, trường hợp chỉ đề nghị  công nhận cho 01 vụ thì phải qua ít nhất 2 vụ khảo nghiệm trùng tên.

3.1.2. Khảo nghiệm sản xuất

Tiến hành 2 vụ, đồng thời với khảo nghiệm cơ bản hoặc sau 01 vụ khảo nghiệm cơ bản đối với những giống đậu xanh có triển vọng.

3.2. Bố trí khảo nghiệm

3.2.1. Khảo nghiệm cơ bản

3.2.1.1.  Bố trí thí nghiệm

...

...

...

Khoảng cách giữa các lần nhắc lại 0,5m. Xung quanh thí nghiệm phải có ít nhất một luống đậu xanh bảo vệ.

Giống có yêu cầu khảo nghiệm đặc thù được bố trí khảo nghiệm riêng.

3.2.1.2. Giống khảo nghiệm

- Khối lượng hạt giống tối thiểu gửi đến cơ quan khảo nghiệm để khảo nghiệm và lưu mẫu là: 3 kg/1giống/vụ.

- Chất lượng hạt giống: phải tương đương hạt giống cấp xác nhận theo tiêu chuẩn hạt giống đậu xanh TCVN 8659:2011 Hạt giống đậu xanh – Yêu cầu kỹ thuật.

- Mẫu giống gửi khảo nghiệm không được xử lý bằng bất kỳ hình thức nào trừ khi cơ sở khảo nghiệm cho phép hoặc yêu cầu.

- Thời gian gửi giống: Theo quy định của cơ sở khảo nghiệm; khi gửi giống kèm theo “Bản đăng ký khảo nghiệm” và “Tờ khai kỹ thuật” (Phụ lục A, B).

3.2.1.3.  Giống đối chứng

Do cơ sở khảo nghiệm lựa chọn, quyết định.

...

...

...

3.2.2. Khảo nghiệm sản xuất:

Diện tích: Tối thiểu 500m^2/giống/điểm. Tổng diện tích khảo nghiệm qua các vụ không vượt quá quy định của Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn.

Giống đối chứng: Như quy định ở Mục 3.2.1.3.

3.3. Quy trình kỹ thuật

3.3.1. Khảo nghiệm cơ bản

3.3.1.1. Thời vụ

Theo khung thời vụ tốt nhất với từng nhóm giống tại địa phương nơi khảo nghiệm.

3.3.1.2. Yêu cầu về đất

Đất phải đại diện cho vùng sinh thái khảo nghiệm, có độ phì đồng đều, bằng phẳng, có thành phần cơ giới nhẹ, độ pH từ ít chua đến trung tính và chủ động tưới tiêu.

...

...

...

3.3.1.3.  Khoảng cách, mật độ gieo trồng

Gieo hạt với khoảng cách hàng cách hàng 40cm, cây cách cây 10cm, tỉa định cây khi có từ 1 đến 2 lá thật, đảm bảo mật độ 25 cây/m^2 . 

3.3.1.4.  Phân bón

- Lượng phân bón cho 1 ha: 5 tấn phân chuồng hoặc phân hữu cơ khác với lượng quy đổi tương đương, từ 30 đến 50 kg N, từ 50 đến 60 kg P₂0₅, từ 50 đến 60 kg K₂0, tùy điều kiện cụ thể điều chỉnh lượng phân bón cho phù hợp. Nếu đất có độ pH dưới 5,5 bón thêm từ 300 đến 500kg vôi bột/ha.

- Cách bón: Bón lót toàn bộ phân hữu cơ, phân lân, vôi, 1/2 lượng đạm,1/2 lượng kali.

Toàn bộ phân hoá học được trộn đều và bón vào hàng đã rạch sẵn, sau đó bón phân hữu cơ. Sau khi bón lót, lấp một lớp đất nhẹ phủ kín phân rồi mới gieo hạt để tránh hạt tiếp xúc với phân làm giảm sức nảy mầm.

Bón thúc 1 lần khi cây có từ 5 đến 6 lá thật: 1/2 lượng đạm,1/2 lượng kali.

3.3.1.5. Xới vun

Lần 1: Xới nhẹ, tỉa định cây kết hợp với bón thúc khi cây có từ 2 đến 3 lá thật.

...

...

...

3.3.1.6. Tưới nước

Giữ độ ẩm đất thường xuyên khoảng 70-75% độ ẩm tối đa đồng ruộng.

3.3.1.7. Phòng trừ sâu bệnh

Phòng trừ sâu bệnh và sử dụng thuốc hoá học theo hướng dẫn của ngành bảo vệ thực vật.

Khi đánh giá phản ứng của giống với các loại sâu bệnh hại chính phải thực hiện bằng các thí nghiệm chuyên ngành (thí nghiệm lây nhiễm nhân tạo)

3.3.1.8. Thu hoạch

Tiến hành thu hoạch ít nhất  3 đợt, đợt 1 khi có khoảng 40 - 50% số quả chín. Đợt 2 khi có 50% quả chín (lá trên cây úa vàng) và đợt 3 khi quả đã chín hết (lá trên cây rụng hoàn toàn). Thu hoạch để riêng từng ô, tránh để quả bị rơi rụng. Đập lấy hạt ngay khi quả được phơi khô.

3.3.2. Khảo nghiệm sản xuất

Áp dụng kỹ thuật gieo trồng tiên tiến của địa phương nơi khảo nghiệm hoặc  theo quy trình kỹ thuật ở Mục 3.3.1 Quy chuẩn này.

...

...

...

3.4.1. Khảo nghiệm cơ bản

3.4.1.1. Chọn cây theo dõi

Cây theo dõi được xác định khi có từ 2 đến 3 lá thật, mỗi lần nhắc lại thu 10 cây ở 2 hàng giữa luống, mỗi hàng lấy 5 cây liên tiếp (không lấy các cây ở đầu hàng).

3.4.1.2. Phương pháp theo dõi, đánh giá

Theo quy định ở Bảng 1.

3.4.2.  Khảo nghiệm sản xuất

Theo dõi các chỉ tiêu:

-  Ngày gieo:                Ngày mọc:                  Ngày ra hoa;

- Thời gian sinh trưởng (ngày): Số ngày từ gieo đến thu hoạch đợt cuối;

...

...

...

-  Đặc điểm giống: Nhận xét về sinh trưởng, mức độ nhiễm sâu bệnh và khả năng thích ứng với điều kiện địa phương nơi khảo nghiệm;

- Ý kiến của người thực hiện khảo nghiệm sản xuất: Có hoặc không chấp nhận giống mới.

3.5. Báo cáo kết quả khảo nghiệm: Theo Phụ lục C,D của Quy chuẩn này.

IV. QUY ĐỊNH VỀ QUẢN LÝ

Khảo nghiệm VCU giống đậu xanh để công nhận giống cây trồng mới được thực hiện theo quy định của Pháp lệnh giống cây trồng ngày 24 tháng 3 năm 2004 và Quyết định số 95/2007/QĐ-BNN ngày 27 tháng 11 năm 2007 của Bộ trưởng Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn về công nhận giống cây trồng nông nghiệp mới.

V. TỔ CHỨC THỰC HIỆN

5.1. Cục Trồng trọt có trách nhiệm hướng dẫn và kiểm tra thực hiện Quy chuẩn này. Căn cứ vào yêu cầu quản lý giống đậu xanh, Cục Trồng trọt có trách nhiệm kiến nghị cơ quan nhà nước có thẩm quyền sửa đổi, bổ sung Quy chuẩn này.

5.2. Trong trường hợp các tiêu chuẩn, quy chuẩn kỹ thuật, quy định viện dẫn tại Quy chuẩn này có sự thay đổi, bổ sung hoặc được thay thế thì thực hiện theo quy định tại văn bản mới./.

...

...

...

ĐƠN ĐĂNG KÝ KHẢO NGHIỆM

CỘNG HOÀ XÃ HỘI CHỦ NGHĨA VIỆT NAM
Độc lập –Tự do – Hạnh phúc
-------------------------------

............ , ngày      tháng      năm 20

ĐƠN ĐĂNG KÝ KHẢO NGHIỆM

Kính gửi: (Tên cơ sở khảo nghiệm )

1. Tên tổ chức, cá nhân đăng ký

Địa chỉ :

Điện thoại :                                                       Fax :                                        Email :

...

...

...

Vụ Khảo nghiệm:                                       Năm:                         

STT

Tên giống

Hình thức KN^a

Số điểm

Địa điểm và diện tích khảo nghiệm

Ghi chú

...

...

...

...

...

...

...

...

...

...

...

...

...

...

...

Đại diện tổ chức, cá nhân đăng ký khảo nghiệm

(Ký tên, đóng dấu)

Phụ lục B

TỜ KHAI KỸ THUẬT

1. Tên giống đăng ký khảo nghiệm

- Tên đăng ký chính thức:

...

...

...

- Tên gọi khác nếu có:

2. Nguồn gốc và phương pháp chọn tạo giống

2.1. Chọn tạo trong nước

- Nguồn gốc (vật liệu chọn giống, bố mẹ, dòng duy trì nếu là giống lai…)

- Phương pháp chọn tạo:

2.2. Nhập nội

Xuất xứ..........                                           Thời gian nhập nội.............

3. Đặc điểm chính của giống

- TGST(ngày), Vụ xuân :                         Vụ hè thu:          

...

...

...

- Mầu vỏ hạt:                                                   

- Năng suất trung bình (tạ/ha):                          

-  Năng suất cao nhất (tạ/ha):

- Khả năng chống chịu (sâu bệnh, rét, hạn, nóng, úng, ...):

4. Thời vụ gieo trồng và giống đối chứng

- Vụ xuân:                                                       Đối chứng :       

- Vụ hè thu:                                                          Đối chứng :

5. Yêu cầu kỹ thuật khác (nếu có)

...

...

...

..............., ngày ......... tháng ..........năm ..........

Tổ chức/cá nhân đăng ký khảo nghiệm

(Ký tên, đóng dấu)

Phụ lục C

BÁO CÁO KẾT QUẢ KHẢO NGHIỆM CƠ BẢN

1. Vụ: ................  Năm................

2. Địa điểm

3. Cơ sở thực hiện

...

...

...

Điện thoại:                          Email:

5. Tên giống khảo nghiệm

6. Số giống khảo nghiệm                     Giống đối chứng:

7. Diện tích ô thí nghiệm          

       m^2,  kích thước ô:        m x       m

8. Số lần nhắc lại

9. Ngày gieo:          Ngày mọc:               Ngày ra hoa:                Ngày chín:              

10. Mật độ, khoảng cách

11. Đất thí nghiệm

...

...

...

+ Cơ cấu cây trồng và cây trồng trước:

12. Lượng phân  thực bón cho 1 ha: ghi cụ thể liều lượng và chủng loại phân bón đã sử dụng.  

13. Tóm tắt ảnh hưởng của thời tiết khí hậu đối với đậu tương thí nghiệm và số liệu khí tượng của trạm khí tượng gần nhất

14. Tóm tắt tình hình sâu bệnh hại chính: Tên thuốc và lượng thuốc đã dùng (nếu có)

15. Số liệu kết quả khảo nghiệm (ghi đầy đủ, chính xác vào bảng 1, 2, 3, 4, 5 dưới đây).

Bảng 1 - Một số đặc điểm hình thái chính

Tên giống

Dạng cây

Kiểu sinh trưởng

...

...

...

Dạng hạt

Vỏ hạt

Hoa

Hạt

...

...

...

...

...

...

Bảng 2 - Một số đặc điểm sinh trưởng và phát triển chính

Tên giống

Ngày gieo

Ngày mọc

...

...

...

Thời gian ra hoa

TGST (ngày)

Sức sống cây con

Cao cây (cm)

Số cành cấp 1

...

...

...

...

...

...

...

...

...

Bảng 3 - Mức độ nhiễm sâu, bệnh hại chính

Tên giống

Bệnh hại (thang điểm 1-5)

Sâu hại (%)

Gỉ sắt

Lở cổ rễ

Phấn trắng

...

...

...

Khảm lá

Đục quả

Cuốn lá

Giòi đục thân

...

...

...

...

...

...

...

...

...

Bảng 4 - Khả năng chống chịu ngoài đồng ruộng với điều kiện ngoại cảnh bất thuận;  độ tách quả, tính chống đổ (theo thang điểm)

Tên giống

Chịu hạn

Chịu nóng

Chịu lạnh

Tách quả

Chống đổ

...

...

...

...

...

...

Bảng 5 - Các yếu tố cấu thành năng suất và năng suất

Tên giống

Lần nhắc

...

...

...

Số quả/ cây

Số quả chắc/ cây

Khối lượng 1000 hạt (g)

Số hạt/ quả

Năng suất hạt (kg/ô)

Năng suất (kg/ha)

1

...

...

...

2

...

...

...

3

...

...

...

16. Nhận xét tóm tắt ưu khuyết điểm chính của các giống khảo nghiệm. Sơ bộ xếp loại từ tốt đến xấu theo từng nhóm.

17. Kết luận và đề nghị

- Kết luận:

- Đề nghị:

...

...

...

.............., ngày......... tháng....... năm..........

Cán bộ khảo nghiệm

Phụ lục D

BÁO CÁO KẾT QUẢ KHẢO NGHIỆM SẢN XUẤT

1. Vụ:                        Năm:

2. Địa điểm khảo nghiệm

3. Tên người khảo nghiệm  

Điện thoại:                                             Email:

...

...

...

5. Giống đối chứng

6. Ngày gieo:            Ngày mọc:           Ngày ra hoa:        Ngày thu hoạch:

7. Diện tích khảo nghiệm (m^2)

8. Đặc điểm đất đai

9. Mật độ trồng

10. Phân bón: ghi cụ thể liều lượng và chủng loại phân bón đã sử dụng.    

11. Đánh giá chung

Tên giống

TGST (ngày)

...

...

...

Nhận xét chung

(Sinh trưởng, sâu bệnh, tính thích ứng của giống khảo nghiệm…).

Ý kiến của người sản xuất

(có hoặc không chấp nhận giống mới/lý do…)

...

...

...

12. Kết luận và đề nghị

Xác nhận của cơ sở

..............., ngày..... tháng .... năm ...........

Cán bộ khảo nghiệm

...

...

...