Tiêu chuẩn quốc gia TCVN 6869:2001 về An toàn bức xạ - Chiếu xạ y tế - Quy định chung

• Số hiệu: TCVN6869:2001
• Loại văn bản: Tiêu chuẩn Việt Nam
• Nơi ban hành: Bộ Khoa học Công nghệ và Môi trường
• Người ký: ***
• Ngày ban hành: Năm 2001

Phép kiểm tra	Hạt nhân phóng xạ	Dạng hóa chất	Hoạt độ lớn nhất thường dùng cho một phép kiểm tra (MBq)
Xương
Chụp hình xương	Tc - 99 m	Phosphonat và phosphat hợp chất	600
Chụp hình xương bằng SPECT - chụp cắt lớp điện toán bởi phát xạ photon đơn	Tc - 99 m	Phosphonat và phosphat hợp chất	800
Chụp hình tủy xương	Tc - 99 m	Keo đánh dấu	400
Não
Chụp hình não (tĩnh)	Tc - 99 m		500
	Tc - 99 m	Dietylen triamin acid penta-acetic (DTPA), gluconat và glucoheptonat	500
Chụp hình não (SPECT)	Tc - 99 m		800
	Tc - 99 m Tc - 99 m	DTPA, gluconat và glucoheptonat Exametazin	800 500
Lưu thông máu não	Xe - 133 Tc - 99 m	Trong dung dịch natri clorua đẳng trương Hexametyl propylen amin oxym (HM-PAO)	400 500
Chụp hệ tiết niệu	In - 111	DTPA	40
Tuyến lệ
Thông tuyến lệ	Tc - 99 m		4
	Tc - 99 m	Chất keo đánh dấu	4
Tuyến giáp
Chụp hình tuyến giáp	Tc - 99 m		200
	I - 123	I	20
Di căn tuyến giáp (sau cắt bỏ)	I - 131	I	400
Chụp hình tuyến cận giáp	Tl - 201	Taliclorua	80
Phổi
Chụp hình lưu thông khí phổi (Lung ventilation imaging)	Kr - 81 m Tc - 99 m	Khí DTPA sol khí	6000 80
Nghiên cứu lưu thông khí phổi (Lung ventilation studies)	Xe - 133 Xe - 127	Khí Khí	400 200
Chụp hình hệ mạch máu phổi (Lung perfusion imaging)	Kr - 81 m Tc - 99 m	Dung dịch nước Albumin của người (macroagregate or microsphere)	6000 100
Chụp hình hệ mạch máu phổi (chụp ven) (Lung perfusion imaging with venography)	Tc - 99 m	(macroagregate or microsphere)	160
Nghiên cứu hệ mạch máu phổi (Lung perfusion studies)	Xe - 133 Xe - 127	Dung dịch đẳng trương Dung dịch clorua đẳng trương	200 200
Chụp hình phổi (SPECT)	Tc - 99	Macroaggregated albumin (MAA)	200
Gan và lách
Chụp hình gan và lách	Tc - 99 m	Chất keo đánh dấu	80
Chụp hình chức năng hệ bài tiết mật	Tc - 99 m	Iminodiaxetat và dung môi tương đương	150
Chụp hình lách	Tc - 99 m	Tế bào hồng cầu biến tính được đánh dấu	100
Chụp hình gan (SPECT)	Tc - 99 m	Chất keo đánh dấu	200
Hệ tim mạch
Nghiên cứu lưu lượng máu hệ tim mạch	Tc - 99 m Tc - 99 m Tc - 99 m	DTPA Macroaggregated globulin 3	800 800 400
Chụp hình máu ở buồng tim	Tc - 99 m	Phức hợp albumin của người	40
Chụp hình cơ tim/nghiên cứu thử	Tc - 99 m	Phức hợp albumin của người	800
Chụp hình hệ tim mạch/nghiên cứu thử	Tc - 99 m	Tế bào hồng cầu lành được đánh dấu	800
Chụp hình cơ tim	Tc - 99 m	Phosponat và phosphat hợp chất	600
Chụp hình cơ tim (SPECT)	Tc - 99 m	Isonitril	300
	Tl - 201 Tc - 99 m Tc - 99 m	Tali clorua Phosphonat và phosphat hợp chất Isonitril	100 800 600
Dạ dày, hệ tiêu hóa
Chụp dạ dày và tuyến nước bọt	Tc - 99 m		40
Chụp hình túi thừa Meckel	Tc - 99 m		400
Chảy máu ruột non	Tc - 99 m Tc - 99 m	Chất keo đánh dấu Tế bào hồng cầu lành đánh dấu	400 400
Chuyền dịch qua thực quản và tắc nghẽn	Tc - 99 m Tc - 99 m	Keo đánh dấu Hợp chất không hấp thụ	40 40
Chụp hình dạ dày rỗng	Tc - 99 m In - 111 In - 113 m	Hợp chất không hấp thụ Hợp chất không hấp thụ Hợp chất không hấp thụ	12 12 12
Thận, hệ thống tiết niệu và thượng thận
Chụp hình thận	Tc - 99 m	acid dimercaptosucsinic	160
Chụp hình thận/thận đồ	Tc - 99 m Tc - 99 m I - 123	DTPA, gluconat và glucoheptonat Macroaggregated globulin 3 O-iodohippurat	350 100 20
Chụp hình tuyến thượng thận	Se - 75	Selenorcholesterol	8
Một số phép kiểm tra khác
Chụp hình áp xe và các khối u	Ga - 67 Tl - 201	xitrat cloriua	300 100
Chụp hình khối u	Tc - 99 m	acid dimercaptosuccinic	400
Chụp hình khối u thần kinh	I - 123 I - 131	Meta-iodo-benzyl guanidin Meta-iodo-benzil guanidin	400 20
Chụp hình hệ bạch hạch	Tc - 99 m	Chất keo đánh dấu	80
Chụp hình áp xe	Tc - 99 m In - 111	Nghiên cứu kiểm tra tế bào bạch cầu đánh dấu Tế bào bạch cầu đánh dấu	400 20
Chụp hình nghẽn mạch	In - 111	Tiêu huyết cầu đánh dấu	20

8. Kiềm chế liều bức xạ

8.1. Các mức kiềm chế liều bức xạ áp dụng cho từng trường hợp sẽ do các cơ quan quản lý Nhà nước về an toàn và kiểm soát bức xạ quy định cho dựa trên nguyên tắc tối ưu hóa việc bảo vệ những người bị chiếu xạ vì mục đích nghiên cứu y học mà việc chiếu xạ đó không đem lại những lợi ích trực tiếp cho họ.

8.2. Phải kiềm chế liều bức xạ cho những người chủ động chấp nhận bị chiếu xạ trong khi tình nguyện giúp đỡ (khác với nghề nghiệp của họ) chăm sóc, hỗ trợ hoặc khuyên nhủ, động viên bệnh nhân thực hiện các chẩn đoán hoặc điều trị y tế, và kiềm chế liều bức xạ cho những người vào thăm bệnh nhân là những người đã mang trong mình một lượng dược chất phóng xạ điều trị hoặc là những người đang được điều trị bằng các nguồn xạ trị áp sát, tới một mức không vượt quá 5 mSv trong thời gian chẩn đoán hoặc điều trị bệnh nhân. Liều bức xạ đối với trẻ em vào thăm các bệnh nhân đã uống các dược chất phóng xạ phải được kiềm chế tương tự sao cho không vượt quá 1 mSv.

9. Hoạt độ tối đa đối với các bệnh nhân được phép ra viện

Để hạn chế việc chiếu xạ đến các thành viên trong gia đình của bệnh nhân đang được tiến hành điều trị với đồng vị phóng xạ I-131, và hạn chế việc chiếu xạ đến dân chúng, bệnh nhân không được cho ra viện trước khi hoạt độ của lượng đồng vị phóng xạ I - 131 còn lại trong cơ thể giảm xuống dưới mức 600 MBq. Các hướng dẫn về việc tiếp xúc với những người khác và các phòng ngừa liên quan về an toàn bức xạ cần phải được viết và cấp cho bệnh nhân.

10. Điều tra sự cố

10.1. Phải điều tra ngay các sự cố dưới đây

a) xạ trị nhầm bệnh nhân hoặc nhầm mô, nhầm dược chất phóng xạ hoặc với liều, phân liều khác đáng kể so với giá trị chỉ định của bác sỹ điều trị hoặc dẫn đến hiệu ứng cấp tính thứ cấp;

b) liều bức xạ trong chẩn đoán lớn hơn đáng kể so với mức dự định hoặc tổng liều chiếu lặp vượt đáng kể so với mức chỉ dẫn đã được thiết lập;

...

...

...

10.2. Đối với các cuộc điều tra được nêu trong 10.1, tổ chức, cá nhân sử dụng chiếu xạ y tế phải:

a) Tính hoặc ước tính liều bức xạ mà bệnh nhân đã nhận và phân bố liều trong cơ thể bệnh nhân;

b) Đề ra các biện pháp khắc phục cần thiết để phòng tránh việc tái diễn các sự cố;

c) Thực hiện tất cả các biện pháp khắc phục theo trách nhiệm của mình;

d) Báo cáo cơ quan quản lý Nhà nước về an toàn và kiểm soát bức xạ bằng văn bản ngay sau điều tra, trong đó nêu rõ nguyên nhân của sự cố kể cả các thông tin đã được quy định từ phần a) đến c) trong mục này một cách thích hợp, và các thông tin khác do cơ quan quản lý Nhà nước về an toàn và kiểm soát bức xạ yêu cầu;

e) Thông báo cho bệnh nhân và bác sỹ của họ về sự cố.

11. Hồ sơ

11.1. Phải lưu giữ hồ sơ trong một khoảng thời gian do cơ quan quản lý Nhà nước về an toàn và kiểm soát bức xạ quy định và xuất trình các tài liệu sau khi có yêu cầu:

a) thông tin cần thiết cho phép đánh giá lại liều chiếu xạ trong quá khứ;

...

...

...

c) mô tả thể tích bia định chiếu, liều ở tâm điểm của thể tích bia định chiếu, liều các cơ quan khác có liên quan, các phân liều, tổng thời gian điều trị trong xạ trị;

d) chiếu xạ đối với những người tình nguyện trong nghiên cứu y học.

11.2. Cơ sở sử dụng chiếu xạ y tế phải lưu giữ và xuất trình các kết quả hiệu chuẩn và kiểm tra định kỳ các thông số vật lý và lâm sàng liên quan đã được lựa chọn trong quá trình điều trị khi cơ quan quản lý Nhà nước về an toàn và kiểm soát bức xạ yêu cầu.

Tài liệu tham khảo

[1] Adopted by the 18th World Medical Assembly, Helsinki, 1964, and as amended by the 29th World Medical Assembly, Tokyo, 1975, the 35th World Medical Assembly, Venice, 1983, and the 41st World Medical Assembly, Hong Kong, 1989; available from the World Medical Association, F- 01210 Ferney- Voltaire, France.

[2] Council for international organizations of medical sciences in collaboration with world health organization, International Ethical Guidelines for Biomedical Research Involving Human subjects, CIOMS, Geneva (1993).

[3] World Health Organization, Use of Ionizing Radiation and Radionuclides on Human Beings for Medical Research, Training and Non-Medical Purposes, Technical Report Series No. 611, WHO, Geneva (1977).

[4] International atomic energy agency, Absorbed Dose Determination for Photon and Electron Beams, Technical Reports Series No. 277, IAEA, Vienna (1987).

...

...

...