TIÊU
CHUẨN QUỐC GIA
TCVN
7387-1 : 2004
ISO 14122-1 : 2003
AN TOÀN MÁY - PHƯƠNG TIỆN THÔNG DỤNG
ĐỂ TIẾP CẬN MÁY PHẦN 1: LỰA CHỌN PHƯƠNG TIỆN CỐ ĐỊNH ĐỂ TIẾP CẬN GIỮA HAI MỨC
Safety
of machinery - Permanent means of access to machinery - Part 1: Choice of fixed
means of access between two levels
Lời nói đầu
TCVN 7387-1 : 2004
hoàn toàn tương đương với tiêu chuẩn ISO 14122-1 : 2001
TCVN 7387-1 : 2004 do
Ban kỹ thuật tiêu chuẩn TCVN/SC 1 Những vấn đề chung về cơ khí biên soạn, Tổng
cục Tiêu chuẩn Đo lường Chất lượng đề nghị, Bộ Khoa học và Công nghệ ban hành.
Tiêu chuẩn này được chuyển
đổi năm 2008 từ Tiêu chuẩn Việt Nam cùng số hiệu thành Tiêu chuẩn Quốc gia theo
quy định tại khoản 1 Điều 69 của Luật Tiêu chuẩn và Quy chuẩn kỹ thuật và điểm a
khoản 1 Điều 6 Nghị định số 127/2007/NĐ-CP ngày 1/8/2007 của Chính phủ quy định
chi tiết thi hành một số điều của Luật Tiêu chuẩn và Quy chuẩn kỹ thuật.
...
...
...
Bạn phải
đăng nhập hoặc
đăng ký Thành Viên
TVPL Pro để sử dụng được đầy đủ các tiện ích gia tăng liên quan đến nội dung TCVN.
Mọi chi tiết xin liên hệ:
ĐT: (028) 3930 3279 DĐ: 0906 22 99 66
AN
TOÀN MÁY - PHƯƠNG TIỆN THÔNG DỤNG ĐỂ TIẾP CẬN MÁY - PHẦN 1: LỰA CHỌN PHƯƠNG
TIỆN CỐ ĐỊNH ĐỂ TIẾP CẬN GIỮA 2 MỨC
Safety
of machinery - Permanent means of access to machinery - Part 1: Choice of fixed
means of access between two levels
1. Phạm vi áp dụng
Tiêu chuẩn này qui
định các yêu cầu chung để tiếp cận máy một cách an toàn như đã nêu trong EN 292-2,
đưa ra hướng dẫn lựa chọn đúng phương tiện tiếp cận khi không thể tiếp cận máy
một cách trực tiếp từ mặt đất hoặc sàn nhà.
Tiêu chuẩn này áp
dụng cho tất cả các máy (tĩnh tại và di động) cần có phương tiện tiếp cận cố
định. Tiêu chuẩn này áp dụng cho các phương tiện tiếp cận là một bộ phận của
máy.
Tiêu chuẩn này cũng áp
dụng cho các phương tiện tiếp cận với một bộ phận của toà nhà (ví dụ các sàn
làm việc, đường cho người đi bộ, thang) trên đó có lắp đặt máy, việc cung cấp
chức năng chính cho bộ phận này của toà nhà là cung cấp phương tiện tiếp cận
máy.
CHÚ THÍCH: Tiêu chuẩn
này cũng có thể được sử dụng cho các phương tiện tiếp cận nằm ngoài phạm vi áp
dụng của tiêu chuẩn này. Khi đó cần quan tâm đến các qui định của tiêu chuẩn
Việt Nam và các qui định khác có liên quan.
Tiêu chuẩn này cũng áp
dụng cho các phương tiện tiếp cận dùng riêng cho máy, chúng không được lắp cố
định vào máy và có thể được tháo ra hoặc di chuyển sang bên cạnh đối với một số
nguyên công của máy (ví dụ, thay dụng cụ trong máy ép lớn).
Tiêu chuẩn này không áp
dụng cho các thang máy, các sàn nâng hạ hoặc các thiết bị khác được thiết kế
dành riêng cho nâng người giữa hai mức.
...
...
...
Bạn phải
đăng nhập hoặc
đăng ký Thành Viên
TVPL Pro để sử dụng được đầy đủ các tiện ích gia tăng liên quan đến nội dung TCVN.
Mọi chi tiết xin liên hệ:
ĐT: (028) 3930 3279 DĐ: 0906 22 99 66
TCVN 7383-1:2004 (ISO
12100-1) EN 292-1:1991 An toàn máy - Khái niệm cơ bản, nguyên tắc chung cho
thiết kế - Phần 1: Thuật ngữ cơ bản, phương pháp luận.
TCVN 7383-2:2004 (ISO
12100-2) EN 292-2:1991/A1:1995 An toàn máy - Khái niệm cơ bản, nguyên tắc chung
cho thiết kế - Phần 2: Nguyên tắc kỹ thuật.
TCVN 7301:2003 (ISO
14121:1999) EN 1050 An toàn máy - Nguyên lý đánh giá rủi ro. EN 1070, Safety of
machinery - Terminology (An toàn máy - Thuật ngữ).
EN ISO 14122-2:2001 Safety
of machinery - Permanents means of access to machinery - Part 2: Working
platforms and walkways (An toàn máy - Phương tiện thông dụng để tiếp cận đến
máy - Phần 2: Sàn làm việc và đường cho người đi bộ).
EN ISO 14122-3:2001 Safety
of machinery - Permanents means of access to machinery - Part 3: Stairs,
stepladders and guard-rails (An toàn máy - Phương tiện thông dụng để tiếp cận
đến máy - Phần 3: Cầu thang, ghế thang và đường ray có bảo vệ).
EN ISO 14122-4:2004 Safety
of machinery - Permanents means of access to machinery - Part 4: Fixed ladders
(An toàn máy - Phương tiện thông dụng để tiếp cận đến máy - Phần 4: Thang cố
định).
3 Thuật ngữ và định
nghĩa
Tiêu chuẩn này sử
dụng các thuật ngữ, định nghĩa trong EN 1070 và các thuật ngữ định nghĩa sau:
(Xem Hình 5).
3.1
...
...
...
Bạn phải
đăng nhập hoặc
đăng ký Thành Viên
TVPL Pro để sử dụng được đầy đủ các tiện ích gia tăng liên quan đến nội dung TCVN.
Mọi chi tiết xin liên hệ:
ĐT: (028) 3930 3279 DĐ: 0906 22 99 66
Phương tiện tiếp cận
cố định có góc nghiêng từ trên 75o đến 90o và các thành
phần nằm ngang của nó là các thanh (xem Hình 1).
Hình
1 - 75o < góc nghiêng ≤ 90o
3.2
Ghế thang (Stepladder)
Phương tiện tiếp cận
cố định có góc nghiêng từ trên 45o đến 75o và các thành
phần nằm ngang của nó là các bậc thang (xem Hình 2).
Hình
2 - 45o < góc dốc ≤ 75o
3.3
...
...
...
Bạn phải
đăng nhập hoặc
đăng ký Thành Viên
TVPL Pro để sử dụng được đầy đủ các tiện ích gia tăng liên quan đến nội dung TCVN.
Mọi chi tiết xin liên hệ:
ĐT: (028) 3930 3279 DĐ: 0906 22 99 66
Phương tiện tiếp cận
cố định có góc nghiêng từ trên 20o đến 45o và các thành
phần nằm ngang của nó là các bậc thang (xem Hình 3).
Hình
3 - 20o < góc nghiêng ≤ 45o
3.4
Cầu dốc (Ramp)
Phương tiện tiếp cận
cố định gồm một mặt phẳng nghiêng liên tục có góc nghiêng lớn hơn 0o
đến 20o (xem Hình 4).
Hình
4 - 0o < góc nghiêng ≤ 20o
4 Các nguy hiểm lớn
...
...
...
Bạn phải
đăng nhập hoặc
đăng ký Thành Viên
TVPL Pro để sử dụng được đầy đủ các tiện ích gia tăng liên quan đến nội dung TCVN.
Mọi chi tiết xin liên hệ:
ĐT: (028) 3930 3279 DĐ: 0906 22 99 66
a) sự đổ (rơi);
b) sự trượt;
c) sự vấp ngã;
d) do quá sức, ví dụ,
trèo lên một loạt các thang;
e) do có vật liệu
hoặc vật nặng rơi xuống có thể gây rủi ro cho người.
Các nguy hiểm khác
phát sinh bởi máy, ví dụ, do vận hành máy [các bộ phận chuyển động của máy,
chuyển động của bản thân máy (máy di động), sự bức xạ, bề mặt nóng, tiếng ồn, hơi
nước, chất lỏng nóng) hoặc do môi trường của máy (các chất có hại trong không khí)
không thuộc phạm vi tiêu chuẩn này nhưng người thiết kế máy cần quan tâm đến
chúng, ví dụ, bằng cách ngăn chặn sự tiếp cận.
CHÚ THÍCH: EN 1050
đưa ra các nguyên lý đánh giá rủi ro.
Tiêu chuẩn này chủ
yếu là phòng tránh sự rơi ngã của người và sự cố gắng quá sức.
5 Yêu cầu đối với lựa
chọn các phương tiện tiếp cận cố định
...
...
...
Bạn phải
đăng nhập hoặc
đăng ký Thành Viên
TVPL Pro để sử dụng được đầy đủ các tiện ích gia tăng liên quan đến nội dung TCVN.
Mọi chi tiết xin liên hệ:
ĐT: (028) 3930 3279 DĐ: 0906 22 99 66
Phải có các phương
tiện tiếp cận an toàn và thuận tiện tới tất cả các vùng và các điểm của máy,
tại đó cần có sự tiếp cận trong các giai đoạn "tuổi thọ" của máy (xem
EN 292-1:1991, 3.11).
5.2 Phương tiện tiếp
cận ưu tiên
Các phương tiện tiếp
cận ưu tiên đối với máy phải theo thứ tự sau:
a) tiếp cận trực tiếp
từ mặt đất hoặc từ sàn nhà (để chi tiết hơn, xem EN ISO 14122-2, 5.3.1.1);
b) thang máy, cầu dốc
hoặc cầu thang (để chi tiết hơn, xem 5.4);
c) ghế thang hoặc
thang (để chi tiết hơn, xem 5.5).
5.3 Lựa chọn các phương
tiện tiếp cận
5.3.1 Giải pháp cơ
bản
5.3.1.1 Nên ưu tiên tiếp cận
các cơ cấu điều khiển hoặc các bộ phận khác của máy từ mặt đất hoặc sàn nhà.
Điều này đặc biệt quan trọng khi có yêu cầu tiếp cận máy thường xuyên.
...
...
...
Bạn phải
đăng nhập hoặc
đăng ký Thành Viên
TVPL Pro để sử dụng được đầy đủ các tiện ích gia tăng liên quan đến nội dung TCVN.
Mọi chi tiết xin liên hệ:
ĐT: (028) 3930 3279 DĐ: 0906 22 99 66
- thang máy hoặc
- cầu dốc thích hợp
có góc nghiêng nhỏ hơn 10o (xem 5.4.b);
hoặc
- cầu thang có góc nghiêng
nhỏ nhất 30o đến lớn nhất 38o (xem 5.4c).
Phải là giải pháp cơ
bản thích hợp và an toàn cần được lựa chọn để tiếp cận máy.
5.3.2 Điều kiện để
lựa chọn ghế thang hoặc thang
5.3.2.1 Trong việc thiết kế
phương tiện tiếp cận máy phải hết sức tránh sử dụng ghế thang và thang do có
rủi ro bị ngã cao bởi vì phải tổn hao nhiều sức lực khi sử dụng các phương tiện
tiếp cận này.
5.3.2.2 Nếu không thể có được
các phương tiện tiếp cận như đã nêu trong 5.3.1 thì có thể xem xét tới việc lựa
chọn ghế thang hoặc thang. Quyết định cuối cùng phải được đưa ra trên cơ sở
đánh giá rủi ro, bao gồm cả khía cạnh ecgônômi.
Nếu mức độ rủi ro
(xem EN 1050) được xem là quá cao thì kết cấu cơ bản của phương tiện tiếp cận
máy phải được thay đổi để cho phép sử dụng đường tiếp cận máy ít rủi ro hơn
(xem 5.3.1 và Phụ lục A).
...
...
...
Bạn phải
đăng nhập hoặc
đăng ký Thành Viên
TVPL Pro để sử dụng được đầy đủ các tiện ích gia tăng liên quan đến nội dung TCVN.
Mọi chi tiết xin liên hệ:
ĐT: (028) 3930 3279 DĐ: 0906 22 99 66
a) khoảng cách thẳng
đứng ngắn;
b) phương tiện tiếp
cận không được sử dụng thường xuyên.
CHÚ THÍCH: Khi đánh
giá tần số sử dụng phải xem xét toàn bộ "tuổi thọ" của máy. Nếu phương
tiện tiếp cận được sử dụng thường xuyên, ví dụ, trong quá trình lắp ráp hoặc
lắp đặt máy hoặc trong quá trình thực hiện các nhiệm vụ bảo dưỡng chính, định
kỳ thì ghế thang hoặc thang không phải là giải pháp thoả đáng.
c) Người sử dụng không
được mang các dụng cụ lớn hoặc các thiết bị khác khi sử dụng phương tiện tiếp
cận;
d) Chỉ có một người
sử dụng được phép sử dụng phương tiện tiếp cận trong cùng một thời gian;
e) Không được sử dụng
phương tiện tiếp cận cho mục đích sơ tán những người bị thương;
f) Kết cấu của máy
không được có cầu thang hoặc các phương tiện cơ bản khác (xem 5.3.1).
CHÚ THÍCH: Các ví dụ
là cần cẩu tháp và các máy di động.
5.3.2.4 Để lựa chọn giữa ghế
thang và thang, xem 5.5.
...
...
...
Bạn phải
đăng nhập hoặc
đăng ký Thành Viên
TVPL Pro để sử dụng được đầy đủ các tiện ích gia tăng liên quan đến nội dung TCVN.
Mọi chi tiết xin liên hệ:
ĐT: (028) 3930 3279 DĐ: 0906 22 99 66
Việc lắp đặt cầu
thang hoặc cầu dốc giữa hai mức luôn được ưu tiên hơn so với ghế thang hoặc
thang. Khi lựa chọn thang máy, cầu dốc hoặc cầu thang phải xem xét các vấn đề
sau:
a) Thang máy là giải
pháp tốt nhất trong các trường hợp sau:
- cần có sự tiếp cận
thường xuyên của nhiều người;
- khoảng cách thẳng đứng
lớn;
- tải nặng vận
chuyển.
Luôn luôn cần có đường
thoát hiểm bổ sung cho thang máy.
b) Cầu dốc là giải
pháp tốt nhất trong các trường hợp sau:
- khoảng cách thẳng
đứng nhỏ;
- khi cần phải vận
chuyển bằng các xe có bánh (xe tải có trạc nâng hàng, xe đẩy tay,..). Các góc dốc
khác nhau của cầu dốc phụ thuộc vào sử dụng:
...
...
...
Bạn phải
đăng nhập hoặc
đăng ký Thành Viên
TVPL Pro để sử dụng được đầy đủ các tiện ích gia tăng liên quan đến nội dung TCVN.
Mọi chi tiết xin liên hệ:
ĐT: (028) 3930 3279 DĐ: 0906 22 99 66
- đối với ô tô (ví
dụ, xe tải có trạc nâng hàng), góc dốc lớn nhất 7o;
- cho đi bộ, góc dốc
lớn nhất 20o (thường dùng không lớn hơn 10o).
CHÚ THÍCH 1: Các cầu
dốc thường được ưa dùng hơn các cầu thang chỉ có một hoặc hai bậc.
CHÚ THÍCH 2: Đặc tính
của bề mặt có ảnh hưởng rất lớn đến độ an toàn của cầu dốc. Bề mặt cần có khả
năng chống trượt tốt, đặc biệt là đối với cầu dốc từ 10o đến 20o.
c) Cầu thang (để chi
tiết hơn, xem EN ISO 14122-3). Góc nghiêng ưu tiên là từ 30o đến 38o.
5.5 Lựa chọn giữa ghế
thang và thang
Khi lựa chọn giữa ghế
thang và thang, tối thiểu phải xem xét các vấn đề a) và b) sau đây. Đối với các
yêu cầu chi tiết của các phương tiện tiếp cận này, xem pr EN ISO 14122-4:1996
(thang cố định) và EN ISO 14122-3 (ghế thang).
a) Hậu quả đối với
mức an toàn do lựa chọn ghế thang:
- nếu một người xuống
thang và không đối mặt với thang sẽ làm tăng nguy cơ bị ngã;
...
...
...
Bạn phải
đăng nhập hoặc
đăng ký Thành Viên
TVPL Pro để sử dụng được đầy đủ các tiện ích gia tăng liên quan đến nội dung TCVN.
Mọi chi tiết xin liên hệ:
ĐT: (028) 3930 3279 DĐ: 0906 22 99 66
- theo EN ISO
14122-3, hạn chế sử dụng bậc lớn nhất của ghế thang mà không có sàn nghỉ chân;
- ghế thang có góc nghiêng
từ 60o đến 75o chỉ được lựa chọn do giới hạn về không gian
hoặc các yêu cầu kỹ thuật.
b) Hậu quả đối với
mức an toàn do lựa chọn thang:
- người sử dụng thang
cần đối mặt vào thang và nắm hai tay vào thang. Xuống thang mà không đối mặt
với thang được coi là hành động không đúng;
- sử dụng thang có
khó khăn hơn so với các phương tiện khác;
- theo EN ISO
14122-4:1996, hạn chế sử dụng bậc thang lớn nhất không có sàn nghỉ chân;
- hai phương tiện
chính để bảo vệ người sử dụng thang cố định không bị ngã ở trên cao là trang bị
lồng an toàn hoặc bộ phận chống rơi:
- lồng phải là phương
tiện lựa chọn yêu cầu vì đây là phương tiện luôn có mặt và mức an toàn thực tế
không phụ thuộc vào hoạt động của người vận hành;
- khi không thể sử
dụng được lồng an toàn thì cần phải trang bị phương tiện bảo vệ cá nhân. Bộ
phận chống ngã chỉ có hiệu quả nếu được người sử dụng lựa chọn. Nếu sử dụng bộ dây
treo có hệ thống trượt không thích hợp cùng với bộ phận chống ngã thì sẽ dẫn
đến rủi ro.
...
...
...
Bạn phải
đăng nhập hoặc
đăng ký Thành Viên
TVPL Pro để sử dụng được đầy đủ các tiện ích gia tăng liên quan đến nội dung TCVN.
Mọi chi tiết xin liên hệ:
ĐT: (028) 3930 3279 DĐ: 0906 22 99 66
CHÚ THÍCH: Cơ cấu bảo
vệ chống rơi thích hợp có khả năng tránh được rơi tốt hơn so với dùng lồng an
toàn.
Chỉ dẫn
A Cầu dốc, A khuyến
cáo sử dụng
B Cầu dốc có trang bị
chống trượt
C Cầu thang
D Cầu thang, D khuyến
cáo sử dụng
E Cầu thang
F Ghế thang
...
...
...
Bạn phải
đăng nhập hoặc
đăng ký Thành Viên
TVPL Pro để sử dụng được đầy đủ các tiện ích gia tăng liên quan đến nội dung TCVN.
Mọi chi tiết xin liên hệ:
ĐT: (028) 3930 3279 DĐ: 0906 22 99 66
H Thang, H khuyến cáo
sử dụng
Hình
5 - Phạm vi các phương tiện tiếp cận
6. Hướng dẫn lắp ráp
Tất cả các thông tin
về lắp ráp phải được qui định trong hướng dẫn lắp ráp. Đặc biệt, thông tin về
lắp ráp phải bao gồm:
- phương pháp kẹp
chặt;
- lắp ráp bộ phận
chống rơi có dẫn hướng trên điểm neo, nếu có.
Phụ lục A
(tham
khảo)
...
...
...
Bạn phải
đăng nhập hoặc
đăng ký Thành Viên
TVPL Pro để sử dụng được đầy đủ các tiện ích gia tăng liên quan đến nội dung TCVN.
Mọi chi tiết xin liên hệ:
ĐT: (028) 3930 3279 DĐ: 0906 22 99 66
A.1 Thay đổi vị trí của các
trụ, dầm, đường ống, mâm cáp, sàn bệ, bồn chứa,v.v.. để có thể sử dụng được cầu
thang được thiết kế phù hợp với tiêu chuẩn này hoặc các phương tiện tiếp cận ưu
tiên khác.
A.2 Thay đổi thiết kế các
biện pháp tiếp cận (ví dụ, sự bố trí) để có thể sử dụng được cầu thang được
thiết kế phù hợp với tiêu chuẩn này hoặc các phương tiện tiếp cận ưu tiên khác.
Ví dụ 1: Tiếp cận từ
phía khác để có phòng đủ rộng cho lắp đặt cầu thang được thiết kế phù hợp với
tiêu chuẩn này. Có thể bổ sung thêm sàn nằm ngang nếu thấy cần thiết.
Ví dụ 2: Thay đổi
thiết kế biện pháp tiếp cận để có thể bố trí được cầu thang (ví dụ, như thay đổi
hướng).
A.3 Thay đổi máy để không
cần thiết phải tiếp cận hoặc tạo ra sự tiếp cận từ mặt đất hoặc sàn nhà.
Ví dụ 1: Bố trí các
điểm bôi trơn gần mặt đất bằng cách trang bị các ống.
Ví dụ 2: Sử dụng phương
pháp bôi trơn khác, ví dụ
- bôi trơn thường xuyên.
- bôi trơn tuần hoàn
bằng bơm.
...
...
...
Bạn phải
đăng nhập hoặc
đăng ký Thành Viên
TVPL Pro để sử dụng được đầy đủ các tiện ích gia tăng liên quan đến nội dung TCVN.
Mọi chi tiết xin liên hệ:
ĐT: (028) 3930 3279 DĐ: 0906 22 99 66
Ví dụ 4: Máy được lắp
đặt tại vị trí khác để có thể tiếp cận được, ví dụ, tại nơi có sàn, bệ thuận
tiện cho tiếp cận.
Ví dụ 5: Thay đổi vị
trí của đường ống và/hoặc các van sao cho có thể vận hành các van từ mặt đất hoặc
sàn nhà.
THƯ MỤC
Trong khi biên soạn
tiêu chuẩn này đã quan tâm đến các tài liệu sau:
EN 294:1992 (TCVN
6720:2000 (ISO 13852) An toàn máy - Khoảng cách an toàn để ngăn chặn tay con người
không vươn tới vùng nguy hiểm.
EN 349:1993 (TCVN
6721:2000 (ISO 13854) An toàn máy - Khe hở nhỏ nhất để tránh kẹp dập các bộ
phận cơ thể người.
EN 811:1996 (TCVN
7014:2002 (ISO 13853) An toàn máy - Khoảng cách an toàn ngăn chặn không cho
chân chạm tới vùng nguy hiểm.
EN 131-2:1993 Ladders
- Requirements - Tests - Markings (Thang - Yêu cầu, thử nghiệm, ghi nhãn).
...
...
...
Bạn phải
đăng nhập hoặc
đăng ký Thành Viên
TVPL Pro để sử dụng được đầy đủ các tiện ích gia tăng liên quan đến nội dung TCVN.
Mọi chi tiết xin liên hệ:
ĐT: (028) 3930 3279 DĐ: 0906 22 99 66
EN 364:1992 Personal
protective equipment against falls from a height - Test methods (Thiết bị bảo
vệ cá nhân tránh rơi xuống từ trên cao - Phương pháp thử).
EN 547-1:1996 Safety of
machinery - Human body dimensions - Part 1: Principles for determining the
dimensions required for openings for whole body access into machinery (An toàn
máy - Kích thước của cơ thể người - Phần 1: Các nguyên tắc xác định kích thước
yêu cầu đối với cửa để toàn bộ cơ thể tiếp cận vào máy).
EN 547-2:1996 Safety of
machinery - Human body dimensions - Part 2: Principles for determining the
dimensions required for access openings (An toàn máy - Kích thước của cơ thể người
- Phần 2: Các nguyên tắc xác định kích thước yêu cầu đối với các cửa tiếp cận).
EN 547-3:1996 Safety of
machinery - Human body dimensions - Part 3: Anthropometric data (An toàn máy -
Kích thước của cơ thể người - Phần 3: Số liệu nhân trắc).
EN 795:1996 Protection
against falls from a height - Anchorage devices - Requirements and testing (Bảo
vệ tránh rơi xuống từ trên cao - Cơ cấu neo - Yêu cầu và thử nghiệm).