THUẾ - KẾ TOÁN

Chuẩn mực kiểm toán số 580: Giải trình bằng văn bản (Phần 5)

Tham vấn bởi luật sư Nguyễn Thụy Hân

Chuyên viên pháp lý Ngọc Hân

15:13 05/05/23

PHÁP LUẬT DOANH NGHIỆP tiếp tục hướng dẫn Chuẩn mực kiểm toán số 580: Giải trình bằng văn bản qua bài viết sau đây:

>> Chuẩn mực kiểm toán số 580: Giải trình bằng văn bản (Phần 4)

>> Chuẩn mực kiểm toán số 580: Giải trình bằng văn bản (Phần 3)

Căn cứ vào Hệ thống Chuẩn mực kế toán Việt Nam Chuẩn mực kiểm toán số 580: Giải trình bằng văn bản (sau đây gọi tắt là Chuẩn mực kiểm toán số 580) ban hành kèm theo Thông tư 214/2012/TT-BTC, bài viết tiếp tục hướng dẫn thực hiện Chuẩn mực kiểm toán số 580. Cụ thể như sau:

3. Hướng dẫn áp dụng Chuẩn mực kiểm toán số 580

Khi thực hiện Chuẩn mực kiểm toán số 580 cần tham khảo Chuẩn mực kiểm toán Việt Nam số 200.

…

3.2. Ban Giám đốc và các cấp quản lý được yêu cầu giải trình bằng văn bản

Hướng dẫn đoạn 09 của Chuẩn mực kiểm toán số 580 (ban hành kèm theo Thông tư 214/2012/TT-BTC), như sau:

…

(iii) Tuy nhiên, trong một số trường hợp, Ban Giám đốc đơn vị được kiểm toán có thể quyết định thu thập thông tin từ những người khác tham gia vào việc lập và trình bày báo cáo tài chính và các cơ sở dẫn liệu của báo cáo tài chính, kể cả những người có kiến thức chuyên môn về các vấn đề cần được giải trình bằng văn bản. Những người đó có thể bao gồm:

- Chuyên gia xác định rủi ro (actuary) chịu trách nhiệm về các đo lường kế toán được xác định bằng phương pháp định giá dựa trên rủi ro.

Ví dụ: chuyên gia tính phí trong lĩnh vực bảo hiểm.

- Nhân viên kỹ thuật chịu trách nhiệm và có kiến thức chuyên môn về đánh giá nghĩa vụ liên quan đến môi trường.

- Bộ phận pháp chế của đơn vị cung cấp thông tin về dự phòng các khoản bồi thường do kiện tụng, tranh chấp.

(iv) Trong một số trường hợp, Ban Giám đốc đơn vị được kiểm toán có thể khẳng định trong văn bản giải trình rằng các giải trình được thực hiện với sự hiểu biết và tin tưởng cao nhất của Ban Giám đốc.

Việc kiểm toán viên chấp nhận khẳng định đó của Ban Giám đốc đơn vị được coi là hợp lý nếu thấy rằng người thực hiện giải trình là những người có trách nhiệm và hiểu biết thích hợp về các vấn đề được giải trình.

(v) Để đảm bảo Ban Giám đốc đơn vị được kiểm toán cung cấp các giải trình có đầy đủ thông tin, kiểm toán viên có thể yêu cầu Ban Giám đốc khẳng định trong văn bản giải trình rằng Ban Giám đốc đã thu thập những thông tin cần thiết để có thể lập văn bản giải trình theo yêu cầu của kiểm toán viên.

Kiểm toán viên không kỳ vọng rằng đơn vị phải xây dựng thêm quy trình nội bộ chính thức ngoài những quy trình đã có để thu thập các thông tin cần thiết đó.

Toàn văn File Word Thông tư hướng dẫn chế độ kế toán doanh nghiệp; hộ kinh doanh, cá nhân kinh doanh năm 2023

Chuẩn mực kiểm toán số 580: Giải trình bằng văn bản (Phần 5)

(Ảnh minh họa - Nguồn từ Internet)

3.3. Các giải trình bằng văn bản về trách nhiệm của Ban Giám đốc

Hướng dẫn đoạn 10 - 11 của Chuẩn mực kiểm toán số 580 (ban hành kèm theo Thông tư 214/2012/TT-BTC), cụ thể như sau:

- Bằng chứng kiểm toán thu thập được trong cuộc kiểm toán về việc Ban Giám đốc đã hoàn thành các trách nhiệm quy định tại đoạn 10 và 11 của Chuẩn mực kiểm toán số 580 vẫn không được coi là đầy đủ nếu kiểm toán viên không có được khẳng định của Ban Giám đốc đơn vị được kiểm toán rằng Ban Giám đốc tin tưởng đã hoàn thành các trách nhiệm của họ.

Điều này là do kiểm toán viên không thể chỉ dựa vào bằng chứng kiểm toán khác để xét đoán về việc liệu Ban Giám đốc đơn vị được kiểm toán đã lập và trình bày báo cáo tài chính và cung cấp thông tin cho kiểm toán viên trên cơ sở hiểu và thừa nhận về trách nhiệm của họ hay chưa.

Ví dụ, kiểm toán viên không thể kết luận rằng Ban Giám đốc đã cung cấp cho kiểm toán viên tất cả thông tin liên quan theo thỏa thuận trong hợp đồng kiểm toán khi kiểm toán viên chưa đề nghị và chưa nhận được xác nhận của Ban Giám đốc về việc các thông tin đó đã được cung cấp hay chưa.

- Các giải trình bằng văn bản theo quy định tại đoạn 10 và 11 của Chuẩn mực kiểm toán số 580 dẫn tới sự hiểu biết và thừa nhận của Ban Giám đốc đơn vị được kiểm toán về các trách nhiệm của họ như đã thỏa thuận trong hợp đồng kiểm toán, thông qua việc kiểm toán viên yêu cầu Ban Giám đốc khẳng định đã hoàn thành các trách nhiệm đó.

Kiểm toán viên cũng có thể yêu cầu Ban Giám đốc khẳng định lại trong văn bản giải trình về sự hiểu biết và thừa nhận của Ban Giám đốc đối với các trách nhiệm nêu trên. Việc này đặc biệt thích hợp khi:

+ Những người ký hợp đồng kiểm toán thay mặt cho đơn vị được kiểm toán không còn giữ các trách nhiệm liên quan;

+ Hợp đồng kiểm toán được lập trong năm trước;

+ Có dấu hiệu cho thấy Ban Giám đốc hiểu sai các trách nhiệm đó; hoặc

+ Có những thay đổi làm cho việc yêu cầu Ban Giám đốc khẳng định lại trong văn bản giải trình về sự hiểu biết và thừa nhận của Ban Giám đốc đối với các trách nhiệm của họ trở nên cần thiết.

Để nhất quán với quy định tại đoạn 06(b) của Chuẩn mực kiểm toán Việt Nam số 210 ban hành kèm theo Thông tư 214/2012/TT-BTC, việc Ban Giám đốc khẳng định lại trong văn bản giải trình rằng họ hiểu và thừa nhận các trách nhiệm của mình không nhằm mục đích khẳng định là Ban Giám đốc đã thực hiện giải trình với sự hiểu biết và sự tin tưởng cao nhất (như hướng dẫn tại đoạn A5 của Chuẩn mực kiểm toán số 580 ban hành kèm theo Thông tư 214/2012/TT-BTC).

Lưu ý khi kiểm toán các đơn vị trong lĩnh vực công

Các quy định về kiểm toán báo cáo tài chính của các đơn vị trong lĩnh vực công có thể rộng hơn của các đơn vị khác.

Vì vậy, cơ sở để thực hiện cuộc kiểm toán báo cáo tài chính của đơn vị trong lĩnh vực công, liên quan đến trách nhiệm của Ban Giám đốc đơn vị được kiểm toán, có thể yêu cầu thêm các nội dung phải giải trình bằng văn bản.

Ví dụ giải trình để xác nhận rằng các giao dịch và sự kiện đã được thực hiện theo pháp luật và các quy định hoặc các yêu cầu khác của cơ quan có thẩm quyền.

Quý khách hàng tiếp tục xem >> Chuẩn mực kiểm toán số 580: Giải trình bằng văn bản (Phần 6).

- Nội dung nêu trên là phần giải đáp, tư vấn của chúng tôi dành cho khách hàng của Pháp luật doanh nghiệp. Nếu quý khách còn vướng mắc, vui lòng gửi về Email [email protected].

- Nội dung bài viết mang tính chất tham khảo;

- Điều khoản được áp dụng có thể đã hết hiệu lực tại thời điểm bạn đang đọc.