Mặc dù, sắp đến dịp Tết Âm lịch 2023, nhưng tôi vẫn muốn nghỉ việc để tìm một môi trường làm việc mới năng động hơn. Vậy tôi cần lưu ý những gì? - Hoàng Khang (Hậu Giang).
>> Chính sách lao động, tiền lương, bảo hiểm tháng 11/2022: Nhiều quy định sẽ bị bãi bỏ
>> So sánh quyền đơn phương chấm dứt hợp đồng lao động giữa NLĐ với NSDLĐ
Hiện nay, chỉ còn khoảng 02 tháng nữa là hết năm 2022 và cũng là dịp thưởng Tết. Tuy nhiên không ít người lao động vẫn quyết định từ bỏ công việc hiện tại để tìm một công việc mới (hay còn gọi là “nghỉ việc/nhảy việc”). Nghỉ việc là quyền đơn phương chấm dứt hợp đồng lao động của người lao động, đồng thời cũng kèm theo các nghĩa vụ nhất định. Do đó, khi có ý định nhảy việc, người lao động cần lưu ý 05 quy định sau:
Theo Điều 35 Bộ luật Lao động 2019 quy định người lao động có quyền đơn phương chấm dứt hợp đồng lao động nhưng phải báo trước cho doanh nghiệp như sau:
- Nếu làm việc theo hợp đồng lao động không xác định thời hạn: báo trước ít nhất 45 ngày;
- Nếu làm việc theo hợp đồng lao động xác định thời hạn có thời hạn từ 12 tháng đến 36 tháng: báo trước ít nhất 30 ngày;
- Nếu làm việc theo hợp đồng lao động xác định thời hạn có thời hạn dưới 12 tháng: báo trước ít nhất 03 ngày làm việc;
- Đối với một số ngành, nghề, công việc đặc thù thì thời hạn báo trước được thực hiện theo quy định của Chính phủ.
Lưu ý: Trong một số trường hợp dưới đây, người lao động có thể nghỉ việc mà không cần phải báo trước:
- Không được bố trí theo đúng công việc, địa điểm làm việc hoặc không được bảo đảm điều kiện làm việc theo thỏa thuận;
- Không được trả đủ lương hoặc trả lương không đúng thời hạn;
- Bị doanh nghiệp ngược đãi, đánh đập hoặc có lời nói, hành vi nhục mạ, hành vi làm ảnh hưởng đến sức khỏe, nhân phẩm, danh dự; bị cưỡng bức lao động;
- Bị quấy rối tình dục tại nơi làm việc;
- Lao động nữ mang thai phải nghỉ việc theo chỉ định của bác sĩ;
- Đủ tuổi nghỉ hưu nếu không có thỏa thuận khác;
- Doanh nghiệp cung cấp thông tin không trung thực làm ảnh hưởng đến việc thực hiện hợp đồng lao động.
Ngoài ra, trước khi hết thời hạn báo trước, người lao động có thể hủy bỏ việc đơn phương chấm dứt hợp đồng lao động nếu đã thông báo bằng văn bản và được doanh nghiệp đồng ý.
File Excel tính tiền thưởng Tết Âm lịch Quý Mão 2023 |
Theo Điều 40 Bộ luật Lao động 2019 quy định người lao động có 03 nghĩa vụ sau nếu đơn phương chấm dứt hợp đồng lao động trái pháp luật (không đúng với quy định nêu trên):
Một là, không được nhận trợ cấp thôi việc: Trợ cấp thôi việc là một khoản tiền mà doanh nghiệp sẽ trả cho người lao động đã làm việc cho mình từ đủ 12 tháng trở lên khi hợp đồng lao động của họ bị chấm dứt theo quy định tại các khoản 1, 2, 3, 4, 6, 7, 9 và 10 Điều 34 của Bộ luật Lao động 2019.
Thời gian làm việc để tính trợ cấp thôi việc là tổng thời gian người lao động đã làm việc thực tế cho doanh nghiệp trừ đi thời gian người lao động đã tham gia bảo hiểm thất nghiệp. Khi đó, mỗi năm làm việc được trợ cấp một nửa tháng tiền lương, dựa trên mức lương bình quân của 06 tháng liền kề theo hợp đồng lao động trước khi người lao động thôi việc (trừ trường hợp đủ điều kiện hưởng lương hưu theo quy định của pháp luật về bảo hiểm xã hội và trường hợp quy định tại điểm e khoản 1 Điều 36 của Bộ luật Lao động 2019);
Hai là, phải bồi thường cho doanh nghiệp nửa tháng tiền lương theo hợp đồng lao động và một khoản tiền tương ứng với tiền lương theo hợp đồng lao động trong những ngày không báo trước;
Ba là, phải hoàn trả cho doanh nghiệp chi phí đào tạo: Theo khoản 3 Điều 62 Bộ luật Lao động 2019 thì chi phí đào tạo bao gồm các khoản chi có chứng từ hợp lệ về chi phí trả cho người dạy, tài liệu học tập, trường, lớp, máy, thiết bị, vật liệu thực hành, các chi phí khác hỗ trợ cho người học và tiền lương, tiền đóng bảo hiểm xã hội, bảo hiểm y tế, bảo hiểm thất nghiệp cho người học trong thời gian đi học. Trường hợp người lao động được gửi đi đào tạo ở nước ngoài thì chi phí đào tạo còn bao gồm chi phí đi lại, chi phí sinh hoạt trong thời gian đào tạo. Do đó khi nghỉ việc thì người lao động phải hoàn trả những chi phí này cho doanh nghiệp.
Ngoài ra, nếu trong hợp đồng lao động, quy chế thưởng hoặc trong thỏa ước lao động tập thể có thỏa thuận hoặc quy định về việc trả tiền lương tháng 13 cho người lao động thì vào dịp cuối năm, người lao động sẽ được nhận thêm khoản tiền thưởng này. Nếu người lao động tự ý nhảy việc thì sẽ không được nhận khoản tiền thưởng này.
Như vậy, từ những nội dung nêu trên, nếu người lao động vẫn có ý định nhảy việc trước dịp Tết Âm lịch 2023 thì cần cân nhắc thật kỹ và phải lưu ý 05 vấn đề sau:
(i) Tuân thủ thời gian báo trước theo quy định pháp luật;
(ii) Không được nhận trợ cấp thôi việc;
(iii) Phải bồi thường cho doanh nghiệp nửa tháng tiền lương theo hợp đồng lao động trong những ngày không báo trước;
(iv) Phải hoàn trả các khoản chi phí đào tạo từ doanh nghiệp; và
(v) Không được nhận thưởng Tết, lương tháng 13.