Khai nhận di sản thừa kế theo di chúc miệng

Luật gia Phan Thùy Dung - Công ty Luật TNHH Everest - trả lời:

Chúng tôi trích dẫn một số quy định của pháp luật để bạn tham khảo, như sau: 
Theo Bộ luật Dân sự năm 2005 quy định về di chúc miệng :
 
“Trong trường hợp tính mạng một người bị cái chết đe dọa do bệnh tật hoặc các nguyên nhân khác mà không thể lập di chúc bằng văn bản thì có thể di chúc miệng”  (khoản 1 Điều 651) 
“Di chúc miệng được coi là hợp pháp, nếu người di chúc miệng thể hiện ý chí cuối cùng của mình trước mặt ít nhất hai người làm chứng và ngay sau đó những người làm chứng ghi chép lại, cùng ký tên hoặc điểm chỉ. Trong thời hạn năm ngày, kể từ ngày người di chúc miệng thể hiện ý chí cuối cùng thì di chúc phải được công chứng hoặc chứng thực” (khoản 5 Điều 652)
 
Như vậy, nếu di chúc của ba bạn để lại đủ điều kiện theo quy định tại khoản 5, Điều 652 Bộ luật dân sự 2005 thì được coi là hợp pháp. Trong trường hợp di chúc ba bạn để lại hợp pháp mà chị gái bạn đơn phương làm đơn để nhận một nửa diện tích đất qua sổ đỏ mà không có sự đồng ý của các thành viên khác là không đúng theo quy định của  pháp luật.Trường hợp di chúc ba bạn để lại không không hợp pháp theo quy định của pháp luật thì di sản sẽ được theo pháp luật. 
 
“ Người thừa kế theo pháp luật
1. Những người thừa kế theo pháp luật được quy định theo thứ tự sau đây:
a) Hàng thừa kế thứ nhất gồm: vợ, chồng, cha đẻ, mẹ đẻ, cha nuôi, mẹ nuôi, con đẻ, con nuôi của người chết;
b) Hàng thừa kế thứ hai gồm: ông nội, bà nội, ông ngoại, bà ngoại, anh ruột, chị ruột, em ruột của người chết; cháu ruột của người chết mà người chết là ông nội, bà nội, ông ngoại, bà ngoại;
c) Hàng thừa kế thứ ba gồm: cụ nội, cụ ngoại của người chết; bác ruột, chú ruột, cậu ruột, cô ruột, dì ruột của người chết; cháu ruột của người chết mà người chết là bác ruột, chú ruột, cậu ruột, cô ruột, dì ruột, chắt ruột của người chết mà người chết là cụ nội, cụ ngoại.
2. Những người thừa kế cùng hàng được hưởng phần di sản bằng nhau” (Điều 676)
 
Những người thuộc hàng thừa kế thứ nhất sẽ bao gồm tất cả các anh chị em ruột của bạn và những người thuộc hàng thừa kế thứ nhất khác (nếu có). Mỗi người sẽ được hưởng một phần bằng nhau. Do đó mà chị gái bạn tự ý khai nhận một nửa di sản thừa kế là không đúng theo quy định của pháp luật. Vì vậy, dù di chúc miệng của ba bạn có hiệu lực hay không thì việc chị gái bạn đơn phương làm đơn để nhận một nửa diện tích đất qua sổ đỏ mà không có sự đồng ý của các đồng thừa kế khác là không đúng theo quy định của  pháp luật. Để đảm bảo quyền lợi của mình, những người thừa kế khác có thể khởi kiện để yêu cầu chia thừa kế.