Ai có quyền yêu cầu Tòa án hạn chế quyền của cha mẹ?

Luật gia Phan Thùy Dung - Công ty Luật TNHH Everest - trả lời:

Chúng tôi trích dẫn một số quy định của Luật Hôn nhân và gia đình năm 2014 có liên quan để anh (chị) tham khảo như sau:

- Cha, mẹ bị hạn chế quyền đối với con chưa thành niên trong các trường hợp sau đây: “a) Bị kết án về một trong các tội xâm phạm tính mạng, sức khỏe, nhân phẩm, danh dự của con với lỗi cố ý hoặc có hành vi vi phạm nghiêm trọng nghĩa vụ trông nom, chăm sóc, nuôi dưỡng, giáo dục con;b) Phá tán tài sản của con;c) Có lối sống đồi trụy;d) Xúi giục, ép buộc con làm những việc trái pháp luật, trái đạo đức xã hội” (khoản 1, Điều 85).

"Căn cứ vào từng trường hợp cụ thể, Tòa án có thể tự mình hoặc theo yêu cầu của cá nhân, cơ quan, tổ chức quy định tại Điều 86 của Luật này ra quyết định không cho cha, mẹ trông nom, chăm sóc, giáo dục con, quản lý tài sản riêng của con hoặc đại diện theo pháp luật cho con trong thời hạn từ  01 năm đến 05 năm. Tòa án có thể xem xét việc rút ngắn thời hạn này” (khoản 2, Điều 85).

- Người có quyền yêu cầu Tòa án hạn chế quyền của cha, mẹ đối với con chưa thành niên: “1. Cha, mẹ, người giám hộ của con chưa thành niên, theo quy định của pháp luật về tố tụng dân sự, có quyền yêu cầu Tòa án hạn chế quyền của cha, mẹ đối với con chưa thành niên. 2. Cá nhân, cơ quan, tổ chức sau đây, theo quy định của pháp luật về tố tụng dân sự, có quyền yêu cầu Tòa án hạn chế quyền của cha, mẹ đối với con chưa thành niên:a) Người thân thích;b) Cơ quan quản lý nhà nước về gia đình;c) Cơ quan quản lý nhà nước về trẻ em;d) Hội liên hiệp phụ nữ. 3. Cá nhân, cơ quan, tổ chức khác khi phát hiện cha, mẹ có hành vi vi phạm quy định tại khoản 1 Điều 85 của Luật này có quyền đề nghị cơ quan, tổ chức quy định tại các điểm b, c và d khoản 2 Điều này yêu cầu Tòa án hạn chế quyền của cha, mẹ đối với con chưa thành niên” (Điều 86).

Như vậy, trong một số trường hợp nhất định, pháp luật sẽ hạn chế quyền của cha, mẹ đối với con chưa thành niên . Tuy nhiên, chỉ một số cá nhân, cơ quan, tổ chức có quyền yêu cầu Tòa án hạn chế quyền của cha, mẹ đối với con chưa thành niên, đó là: người thân thích; cơ quan quản lý nhà nước về gia đình; cơ quan quản lý nhà nước về trẻ em; Hội liên hiệp phụ nữ. Vậy, trong trường hợp này, anh (chị) không có quan hệ thân thích với cháu bé nên anh (chị) không thể yêu cầu Tòa án hạn chế quyền của cha, mẹ đối với con chưa thành niên. Tuy nhiên, anh (chị) có thể đề nghị các cơ quan, tổ chức có thẩm quyền như đã nêu ở trên yêu cầu Tòa án hạn chế quyền này.