Di chúc không công chứng có hợp pháp?

Luật sư Hoàng Trọng Giáp, VP Luật sư Đông Đô xin trả lời câu hỏi như sau:

Theo Điều 655 Bộ luật dân sự hiện hành, di chúc bằng văn bản không có chứng nhận, chứng thực chỉ được coi là hợp pháp nếu có đủ hai đều kiện: người lập di chúc còn minh mẫn, sáng suốt khi lập di chúc, không bị lừa dối, đe dọa và cưỡng ép; nội dung di chúc không trái pháp luật hoặc đạo đức xã hội, hình thức di chúc không trái quy định của pháp luật.

Như vậy, nếu di chúc viết tay của vợ chồng ông bà thoả mãn hai điều kiện trên thì vẫn có giá trị pháp lý, nếu vợ/chồng bà chết thì chỉ có những người được thừa hưởng di sản ghi trong di chúc mới được thừa kế.

Trường hợp di chúc của vợ/chồng bà không đủ các điều kiện trên thì di chúc đó không hợp pháp, phần tài sản của chồng bà sẽ chia cho những người thừa kế theo pháp luật thuộc hàng thừa kế thứ nhất là cha, mẹ, vợ và tất cả các con của chồng bà (kể cả con nuôi, con riêng) của ông ấy, mỗi người được hưởng một phần bằng nhau. Nếu vợ trước đã ly hôn với chồng bà thì sẽ không được thừa kế theo pháp luật đối với di sản của chồng bà. Ngoài ra, dù di sản của vợ/chồng bà dược chia theo di chúc hay pháp luật thì những người sau đây vẫn được hưởng phần di sản ít nhất bằng 2/3 suất của những người thừa kế theo pháp luật: con chưa thành niên hoặc đã thành niên nhưng không có khả năng lao động; cha, mẹ, vợ chồng của người chết. Trường hợp người đã bị kết án về hành vi cố ý xâm hại tính mạng, sức khỏe; hành hạ, ngược đãi, xâm phạm danh dự, nhân phẩm của người để lại di sản ở mức nghiêm trọng; vi phạm nghiêm trọng nghĩa vụ nuôi dưỡng người để lại di sản… thì không được quyền hưởng di sản thừa kế