Dự kiến cơ cấu Bộ máy Chính phủ sau khi tinh giản bộ máy như thế nào?

Nội dung chính

• Dự kiến cơ cấu Bộ máy Chính phủ sau khi tinh giản bộ máy như thế nào?
• Định hướng đối với các cơ quan thuộc Chính phủ và các cơ quan khác sau tinh gọn bộ máy như thế nào?
• Cơ cấu Bộ máy Chính phủ hiện nay như thế nào?

Dự kiến cơ cấu Bộ máy Chính phủ sau khi tinh giản bộ máy như thế nào?

Căn cứ Kế hoạch 141/KH-BCĐTKNQ18 năm 2024 thì dự kiến cơ cấu Bộ máy Chính phủ sau khi tinh giản bộ máy như sau:

- 13 Bộ:

(1) Bộ Quốc phòng;

(2) Bộ Công an;

(3) Bộ Tư pháp;

(4) Bộ Công Thương;

(5) Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch;

(6) Bộ Y tế (tiếp nhận một số nhiệm vụ của Ban Bảo vệ chăm sóc sức khỏe Trung ương (khi kết thúc hoạt động Ban này); đồng thời, dự kiến tiếp nhận quản lý nhà nước về: bảo trợ xã hội; trẻ em; phòng, chống tệ nạn xã hội từ Bộ Lao động - Thương binh và Xã hội chuyển sang);

(7) Bộ Ngoại giao (Tiếp nhận nhiệm vụ chính của Ban Đối ngoại Trung ương, Ủy ban Đối ngoại Quốc hội (khi kết thúc hoạt động của Ban Đối ngoại Trung ương, Ủy ban Đối ngoại Quốc hội);

(8) Bộ Giáo dục và Đào tạo

(9) Bộ Tài chính và Đầu tư phát triển hoặc Bộ Kinh tế phát triển (Hợp nhất Bộ Kế hoạch và Đầu tư và Bộ Tài chính);

(10) Bộ Phát triển Hạ tầng hoặc Bộ Giao thông và Xây dựng đô thị, nông thôn (Hợp nhất Bộ Giao thông vận tải và Bộ Xây dựng);

(11) Bộ Nông nghiệp và Tài nguyên, Môi trường (Hợp nhất Bộ Tài nguyên và Môi trường và Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn);

(12) Bộ Khoa học, Công nghệ và Chuyển đổi số hoặc Bộ Khoa học, Công nghệ, Chuyển đổi số và Truyền thông (Hợp nhất Bộ Thông tin và Truyền thông và Bộ Khoa học và Công nghệ)

(13) Bộ Nội vụ và Lao động (Hợp nhất Bộ Lao động - Thương binh và Xã hội và Bộ Nội vụ)

- 04 cơ quan ngang Bộ:

(1) Văn phòng Chính phủ;

(2) Thanh tra Chính phủ;

(3) Ngân hàng Nhà nước Việt Nam.

(4) Ủy ban Dân tộc; (Phối hợp với Bộ Nội vụ xây dựng phương án tiếp nhận Ban Tôn giáo Chính phủ và phối hợp với Bộ Lao động - Thương binh và Xã hội tiếp nhận chức năng, nhiệm vụ về giảm nghèo từ Bộ Lao động - Thương binh và Xã hội.

- 04 cơ quan thuộc Chính phủ bao gồm:

(1) Đài Tiếng nói Việt Nam

(2) Đài Truyền hình Việt Nam

(3) Thông tấn xã Việt Nam

(4) Sắp xếp 02 Viện Hàn lâm khoa học và 02 Đại học Quốc gia

- Phương án 1: Hợp nhất Viện Hàn lâm Khoa học xã hội với Viện Hàn lâm Khoa học và Công nghệ thành Viện Hàn lâm Khoa học Việt Nam;

- Phương án 2: Duy trì 02 Viện Hàn lâm nhưng thực hiện sắp xếp, tinh gọn tổ chức bộ máy và biên chế, bảo đảm nâng cao chất lượng và hiệu quả hoạt động, đáp ứng yêu cầu của Chiến lược phát triển khoa học và công nghệ Việt Nam.

Theo đó, Bộ máy Chính phủ sau khi sắp xếp, tinh gọn bộ máy dự kiến theo định hướng của Ban Chỉ đạo Trung ương, trên cơ sở thực hiện phương án nêu trên, tổ chức bộ máy của Chính phủ khóa 15 và khóa 16 (nhiệm kỳ 2026-2031) được tinh gọn như sau:

- Có 13 Bộ, 04 cơ quan ngang Bộ (giảm 05 Bộ).

- Có 04 cơ quan thuộc Chính phủ (giảm 04 cơ quan thuộc Chính phủ).

- Tổ chức bên trong: Tiếp tục thực hiện sắp xếp, tinh gọn đầu mối, giảm mạnh các tổng cục, cục, vụ, đơn vị sự nghiệp công lập thuộc Bộ, cục, vụ, đơn vị sự nghiệp công lập thuộc tổng cục.

Dự kiến cơ cấu Bộ máy Chính phủ sau khi tinh giản bộ máy như thế nào? (Hình từ Internet)

Định hướng đối với các cơ quan thuộc Chính phủ và các cơ quan khác sau tinh gọn bộ máy như thế nào?

Theo Tiểu mục 2 Mục 2 Kế hoạch 141/KH-BCĐTKNQ18 năm 2024 định hướng đối với các cơ quan thuộc Chính phủ và các cơ quan khác sau tinh gọn bộ máy như sau:

(1) Kết thúc hoạt động của Ủy ban Quản lý vốn nhà nước tại doanh nghiệp, chuyển quyền, trách nhiệm của đại diện chủ sở hữu nhà nước đối với 19 tập đoàn, tổng công ty nhà nước hiện đang giao Ủy ban Quản lý vốn nhà nước tại doanh nghiệp quản lý về các Bộ quản lý ngành và nghiên cứu mô hình tổ chức trực thuộc Chính phủ.

Đối với Đảng bộ một số tập đoàn lớn như Tập đoàn Dầu khí Việt Nam PVN, Tập đoàn Điện lực Việt Nam EVN, Tập đoàn Bưu chính Viễn thông Việt Nam, Tập đoàn Than Khoáng sản Việt Nam, Tổng công ty Đường sắt Việt Nam, Tổng công ty Đầu tư phát triển đường cao tốc Việt Nam,... chuyển tổ chức đảng về trực thuộc Đảng bộ Chính phủ.

(2) Kết thúc hoạt động của Ủy ban Giám sát tài chính quốc gia, chuyển nhiệm vụ về Bộ Tài chính và Đầu tư phát triển hoặc Bộ Kinh tế phát triển, Ngân hàng Nhà nước Việt Nam và các cơ quan liên quan.

Thực hiện phương án này, dự kiến chuyển nhiệm vụ của Ủy ban về Bộ Tài chính và Đầu tư phát triển hoặc Bộ Kinh tế phát triển, Ngân hàng Nhà nước Việt Nam để thực hiện nhiệm vụ điều phối giám sát chung đối với thị trường tài chính (gồm: chứng khoán, bảo hiểm, ngân hàng). Trong điều kiện các luật chuyên ngành đang giao trách nhiệm cho các Bộ, ngành thực hiện chức năng giám sát chuyên ngành (Bộ Tài chính giám sát thị trường chứng khoán, bảo hiểm; Ngân hàng Nhà nước Việt Nam giám sát hoạt động ngân hàng), cần thành lập tổ chức phối hợp liên ngành do Lãnh đạo Chính phủ làm người đứng đầu để chỉ đạo hoạt động điều phối giám sát chung đối với thị trường tài chính.

(3) Sắp xếp 02 Viện Hàn lâm khoa học và 02 Đại học Quốc gia, bảo đảm hiệu quả, phát huy được nhiệm vụ nghiên cứu, đào tạo

- Đối với 02 Viện Hàn lâm: (1) Phương án 1: Hợp nhất Viện Hàn lâm Khoa học xã hội với Viện Hàn lâm Khoa học và Công nghệ thành Viện Hàn lâm Khoa học Việt Nam; (2) Phương án 2: Duy trì 02 Viện Hàn lâm nhưng thực hiện sắp xếp, tinh gọn tổ chức bộ máy và biên chế, bảo đảm nâng cao chất lượng và hiệu quả hoạt động, đáp ứng yêu cầu của Chiến lược phát triển khoa học và công nghệ Việt Nam.

- Đối với 02 Đại học Quốc gia (Hà Nội và Thành phố Hồ Chí Minh), đề xuất chuyển Đại học Quốc gia Hà Nội và Đại học Quốc gia Thành phố Hồ Chí Minh về Bộ Giáo dục và Đào tạo để quản lý.

(4) Kết thúc hoạt động của Truyền hình Nhân dân, Truyền hình Quốc hội, Truyền hình Thông tấn, Truyền hình VOV, Truyền hình VTC, chuyển chức năng, nhiệm vụ liên quan về Đài Truyền hình Việt Nam và xây dựng Đề án cơ cấu lại Đài Truyền hình Việt Nam, bảo đảm thực hiện tốt nhiệm vụ đài truyền hình quốc gia, có các kênh chuyên đề phù hợp.

(5) Thông tấn xã Việt Nam, Đài Tiếng nói Việt Nam thực hiện sắp xếp, tinh gọn, giảm mạnh đầu mối tổ chức bộ máy bên trong và biên chế; tập trung xây dựng Thông tấn xã Việt Nam là cơ quan thông tấn quốc gia, Đài Tiếng nói Việt Nam là đài phát thanh quốc gia, tập trung vào báo in, báo điện tử, báo nói (VOV) để thực hiện nhiệm vụ chính trị, được ngân sách Nhà nước bảo đảm chi thường xuyên cho các hoạt động.

(6) Chuyển Ban Quản lý Lăng Chủ tịch Hồ Chí Minh vào trong cơ cấu tổ chức của Bộ Quốc phòng

Theo Nghị định số 61/2022/NĐ-CP ngày 12/9/2022 của Chính phủ quy định chức năng, nhiệm vụ, quyền hạn và cơ cấu tổ chức của Ban Quản lý Lăng Chủ tịch Hồ Chí Minh, người đứng đầu Ban Quản lý là Tư lệnh Bộ Tư lệnh Bảo vệ Lăng Chủ tịch Hồ Chí Minh. Theo đó, việc chuyển Ban Quản lý này về Bộ Quốc phòng trực tiếp quản lý có yếu tố thuận lợi. Tuy nhiên, cần hoàn thiện chức năng, nhiệm vụ, quyền hạn của Ban Quản lý để nâng cao hiệu lực, hiệu quả quản lý và phát huy tốt giá trị của khu di tích Lăng Chủ tịch Hồ Chí Minh, phục vụ đón tiếp các đoàn khách quốc tế và du khách trong nước, tăng cường hợp tác quốc tế và bảo vệ, gìn giữ tốt thi hài Chủ tịch Hồ Chí Minh.

(7) Cơ cấu Bảo hiểm xã hội Việt Nam vào Bộ Tài chính và Đầu tư phát triển hoặc Bộ Kinh tế phát triển

Sáp nhập Bảo hiểm xã hội Việt Nam vào Bộ Tài chính và Đầu tư phát triển hoặc Bộ Kinh tế phát triển (tổ chức lại thành 01 đầu mối độc lập thuộc Bộ Tài chính và Đầu tư phát triển hoặc Bộ Kinh tế phát triển). Thực hiện phương án này, về cơ bản vẫn tạo điều kiện cho Bảo hiểm xã hội Việt Nam thực hiện chức năng, nhiệm vụ có tính độc lập như hiện nay; đồng thời, tạo điều kiện thuận lợi cho Hội đồng quản lý bảo hiểm (hiện nay do Bộ trưởng Bộ Tài chính là Chủ tịch) chỉ đạo công tác quản lý Quỹ bảo hiểm xã hội, bảo hiểm thất nghiệp, bảo hiểm y tế được hiệu quả (thu gọn được 01 đầu mối cơ quan thuộc Chính phủ).

Cơ cấu Bộ máy Chính phủ hiện nay như thế nào?

Căn cứ Nghị quyết 08/2021/QH15 quy định cơ cấu tổ chức của Chính phủ nhiệm kỳ Quốc hội khóa 15 gồm 18 Bộ và 04 cơ quan ngang Bộ gồm:

- 18 Bộ:

(1) Bộ Quốc phòng;

(2) Bộ Công an;

(3) Bộ Ngoại giao;

(4) Bộ Nội vụ;

(5) Bộ Tư pháp;

(6) Bộ Kế hoạch và Đầu tư;

(7) Bộ Tài chính;

(8) Bộ Công Thương;

(9) Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn;

(10) Bộ Giao thông vận tải;

(11) Bộ Xây dựng;

(12) Bộ Tài nguyên và Môi trường;

(13) Bộ Thông tin và Truyền thông;

(14) Bộ Lao động - Thương binh và Xã hội;

(15) Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch;

(16) Bộ Khoa học và Công nghệ;

(17) Bộ Giáo dục và Đào tạo;

(18) Bộ Y tế.

- 04 cơ quan ngang Bộ:

(1) Ủy ban Dân tộc;

(2) Ngân hàng Nhà nước Việt Nam;

(3) Thanh tra Chính phủ;

(4) Văn phòng Chính phủ.

Căn cứ Nghị định 92/2022/NĐ-CP, Nghị định 61/2022/NĐ-CP, Nghị đinh 89/2020/NĐ-CP được sửa đổi tại Nghị định 03/2024/NĐ-CP, Nghị đinh 87/2022/NĐ-CP, Nghị đinh 60/2022/NĐ-CP, Nghị định 106/2022/NĐ-CP, Nghị định 108/2022/NĐ-CP, Nghị đinh 131/2018/NĐ-CP thì hiện nay có 08 cơ quan thuộc Chính phủ bao gồm:

(1) Đài Tiếng nói Việt Nam

(2) Ban Quản lý Lăng Chủ tịch Hồ Chí Minh

(3) Đài Truyền hình Việt Nam

(4) Bảo hiểm Xã hội Việt Nam

(5) Thông tấn xã Việt Nam

(6) Viện Hàn lâm Khoa học và Công nghệ Việt Nam

(7) Viện Hàn lâm Khoa học Xã hội Việt Nam

(8) Ủy ban quản lý vốn nhà nước tại doanh nghiệp.