Cơ chế thị trường là gì? Ví dụ về ưu điểm và nhược điểm của cơ chế thị trường?

Nội dung chính

• Cơ chế thị trường là gì? Ví dụ về ưu điểm và nhược điểm của cơ chế thị trường?
• Nhà nước điều chỉnh giá khi các yếu tố hình thành giá thay đổi đúng không?
• Căn cứ định giá của Nhà nước được quy định như thế nào?

Cơ chế thị trường là gì? Ví dụ về ưu điểm và nhược điểm của cơ chế thị trường?

Cơ chế thị trường là hệ thống các quan hệ kinh tế mang tinh tự điều chỉnh tuân theo yêu cầu của các quy luật kinh tế như: quy luật cạnh tranh, cung cầu, giá cả, lợi nhuận,.... chi phối hoạt động của các chủ thể kinh tế, đóng vai trò như bàn tay vô hình điều tiết nền kinh tế.

Ưu điểm của cơ chế thị trường:

- Kích thích tính năng động, sáng tạo của các chủ thể kinh tế, thúc đẩy phát triển lực lượng sản xuất và tăng trưởng kinh tế.

- Phân bổ lại nguồn lực kinh tế, đáp ứng tốt hơn các nhu cầu, lợi ích của các chủ thể kinh tế.

- Thoả mãn ngày càng tốt hơn nhu cầu của con người, từ đó thúc đẩy tiến bộ, văn minh xã hội.

Ví dụ của ưu điểm của cơ chế thị trường:

Nhược điểm của cơ chế thị trường:

- Tiềm ẩn rủi ro, khủng hoảng, suy thoái.

- Phát sinh những thủ đoạn cạnh tranh không lành mạnh gây thiệt hại cho người sản xuất và người tiêu dùng.

- Không tự khắc phục được hiện tượng phân hoá sâu sắc trong xã hội.

Nhà nước cần tăng cường quản lí vĩ mô nền kinh tế để khắc phục, hạn chế nhược điềm của cơ chế thị trường.

Ví dụ của nhược điểm của cơ chế thị trường:

Cơ chế thị trường là gì? Ví dụ về ưu điểm và nhược điểm của cơ chế thị trường? (Hình từ Internet)

Nhà nước điều chỉnh giá khi các yếu tố hình thành giá thay đổi đúng không?

Theo khoản 1 Điều 22 Luật Giá 2023 quy định như sau:

Điều 22. Nguyên tắc và căn cứ định giá của Nhà nước

1. Nguyên tắc định giá của Nhà nước được quy định như sau:

a) Bảo đảm bù đắp chi phí sản xuất, kinh doanh hợp lý, hợp lệ; lợi nhuận (nếu có) hoặc tích lũy theo quy định của pháp luật (nếu có) phù hợp với mặt bằng thị trường; bảo đảm phù hợp với cung cầu hàng hóa, dịch vụ, điều kiện thị trường tại thời điểm định giá và chủ trương, chính sách phát triển kinh tế - xã hội của Nhà nước trong từng thời kỳ;

b) Bảo đảm quyền, lợi ích hợp pháp của Nhà nước, tổ chức, cá nhân kinh doanh hàng hóa, dịch vụ, người tiêu dùng;

c) Xem xét, điều chỉnh giá khi các yếu tố hình thành giá thay đổi. Trường hợp điều chỉnh giá sản phẩm, dịch vụ công trong dự án đầu tư theo phương thức đối tác công tư được thực hiện theo từng thời kỳ quy định tại hợp đồng dự án.

[...]

Theo đó, Nhà nước sẽ xem xét, điều chỉnh giá khi các yếu tố hình thành giá thay đổi.

Căn cứ định giá của Nhà nước được quy định như thế nào?

Theo khoản 2 Điều 22 Luật Giá 2023 quy định căn cứ định giá của Nhà nước được quy định như sau:

- Yếu tố hình thành giá của hàng hóa, dịch vụ tại thời điểm định giá hoặc thời gian xác định yếu tố hình thành giá trong phương án giá phù hợp với đặc điểm, tính chất của hàng hóa, dịch vụ;

- Quan hệ cung cầu của hàng hóa, dịch vụ, nhu cầu của thị trường và sức mua của đồng tiền; khả năng thanh toán của người tiêu dùng;

- Giá thị trường trong nước, thế giới và khả năng cạnh tranh của hàng hoá, dịch vụ.