Trường hợp nào được miễn thủ tục khai báo và kiểm tra hải quan?

Nội dung chính

• Trường hợp nào được miễn thủ tục khai báo và kiểm tra hải quan?
• Vắng mặt người khai hải quan thì có kiểm tra thực tế hàng hóa không?
• Hồ sơ hải quan gồm những giấy tờ gì?

Trường hợp nào được miễn thủ tục khai báo và kiểm tra hải quan?

Căn cứ Điều 33 Luật Hải quan 2014 quy định kiểm tra thực tế hàng hóa:

Điều 33. Kiểm tra thực tế hàng hóa

1. Hàng hóa thuộc một trong các trường hợp sau đây được miễn kiểm tra thực tế:

a) Hàng hóa phục vụ yêu cầu khẩn cấp;

b) Hàng hóa chuyên dùng phục vụ quốc phòng, an ninh;

c) Hàng hóa thuộc trường hợp đặc biệt khác theo quyết định của Thủ tướng Chính phủ.

2. Hàng hóa quy định tại khoản 1 Điều này mà phát hiện có dấu hiệu vi phạm pháp luật phải được kiểm tra thực tế.

3. Hàng hóa không thuộc quy định tại khoản 1 Điều này, việc kiểm tra thực tế được thực hiện trên cơ sở áp dụng quản lý rủi ro.

[...]

Căn cứ Điều 43 Luật Hải quan 2014 quy định chế độ ưu tiên đối với doanh nghiệp:

Điều 43. Chế độ ưu tiên đối với doanh nghiệp

1. Miễn kiểm tra chứng từ liên quan thuộc hồ sơ hải quan, miễn kiểm tra thực tế hàng hóa trong quá trình thực hiện thủ tục hải quan, trừ trường hợp có dấu hiệu vi phạm pháp luật hoặc kiểm tra ngẫu nhiên để đánh giá sự tuân thủ pháp luật.

2. Được làm thủ tục hải quan bằng tờ khai hải quan chưa hoàn chỉnh hoặc chứng từ thay thế tờ khai hải quan. Trong thời hạn 30 ngày kể từ ngày đăng ký tờ khai hải quan chưa hoàn chỉnh hoặc kể từ ngày nộp chứng từ thay thế tờ khai hải quan, người khai hải quan phải nộp tờ khai hải quan hoàn chỉnh và các chứng từ liên quan thuộc hồ sơ hải quan.

3. Được ưu tiên khi thực hiện thủ tục về thuế đối với hàng hóa theo quy định của pháp luật về thuế

Căn cứ Điều 57 Luật Hải quan 2014 quy định kiểm tra, giám sát hải quan đối với túi ngoại giao, túi lãnh sự, hành lý, phương tiện vận tải của cơ quan, tổ chức, cá nhân được hưởng quyền ưu đãi, miễn trừ:

Điều 57. Kiểm tra, giám sát hải quan đối với túi ngoại giao, túi lãnh sự, hành lý, phương tiện vận tải của cơ quan, tổ chức, cá nhân được hưởng quyền ưu đãi, miễn trừ

1. Chế độ ưu đãi, miễn trừ quy định tại Luật này bao gồm ưu đãi, miễn trừ về khai hải quan, kiểm tra hải quan.

2. Túi ngoại giao, túi lãnh sự được miễn khai, miễn kiểm tra hải quan.

Hành lý, phương tiện vận tải của đối tượng được hưởng quyền ưu đãi, miễn trừ theo quy định của pháp luật về quyền ưu đãi, miễn trừ dành cho cơ quan đại diện ngoại giao, cơ quan lãnh sự và cơ quan đại diện của tổ chức quốc tế tại Việt Nam được miễn kiểm tra hải quan.

3. Khi có căn cứ khẳng định túi ngoại giao, túi lãnh sự bị lạm dụng vào mục đích trái với điều ước quốc tế về quan hệ ngoại giao, quan hệ lãnh sự mà Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam là thành viên hoặc trong hành lý, phương tiện vận tải có hàng hóa thuộc Danh mục hàng hóa cấm xuất khẩu, cấm nhập khẩu, hàng hóa không thuộc loại được hưởng chế độ ưu đãi, miễn trừ thì Tổng cục trưởng Tổng cục Hải quan quyết định việc xử lý theo quy định của điều ước quốc tế đó.

Kiểm tra hải quan là việc cơ quan hải quan kiểm tra hồ sơ hải quan, các chứng từ, tài liệu liên quan và kiểm tra thực tế hàng hóa, phương tiện vận tải.

Theo quy định của pháp luật Việt Nam, hiện nay Luật Hải quan 2014 không quy định bất kỳ trường hợp nào được miễn thủ tục khai báo hải quan, nhưng vẫn sẽ có một vài trường hợp được miễn kiểm tra thực tế hàng hoá tại hải quan.

Như vậy, các trường hợp được miễn kiểm tra thực tế hàng hóa bao gồm:

[1] Các trường hợp miễn kiểm tra thực tế hàng hóa:

- Hàng hóa phục vụ yêu cầu khẩn cấp

- Hàng hóa chuyên dùng phục vụ quốc phòng, an ninh

- Hàng hóa thuộc trường hợp đặc biệt khác theo quyết định của Thủ tướng Chính phủ

Lưu ý: Trường hợp kiểm tra khi có dấu hiệu vi phạm pháp luật hoặc kiểm tra ngẫu nhiên để đánh giá sự tuân thủ pháp luật.

[2] Doanh nghiệp được miễn kiểm tra chứng từ liên quan thuộc hồ sơ hải quan, miễn kiểm tra thực tế hàng hóa khi đáp ứng các điều kiện sau:

- Tuân thủ pháp luật về hải quan, pháp luật về thuế trong 02 năm liên tục

- Có kim ngạch xuất khẩu, nhập khẩu hàng năm đạt mức quy định

- Thực hiện thủ tục hải quan điện tử, thủ tục thuế điện tử; có chương trình công nghệ thông tin quản lý hoạt động xuất khẩu, nhập khẩu của doanh nghiệp nối mạng với cơ quan hải quan

- Thực hiện thanh toán qua ngân hàng

- Có hệ thống kiểm soát nội bộ

- Chấp hành tốt quy định của pháp luật về kế toán, kiểm toán

Lưu ý: Trừ trường hợp có dấu hiệu vi phạm pháp luật hoặc kiểm tra ngẫu nhiên để đánh giá sự tuân thủ pháp luật.

[3] Túi ngoại giao, túi lãnh sự được miễn khai, miễn kiểm tra hải quan

[4] Hành lý, phương tiện vận tải của đối tượng được hưởng quyền ưu đãi, miễn trừ theo quy định của pháp luật về quyền ưu đãi, miễn trừ dành cho cơ quan đại diện ngoại giao, cơ quan lãnh sự và cơ quan đại diện của tổ chức quốc tế tại Việt Nam được miễn kiểm tra hải quan.

Trường hợp nào được miễn thủ tục khai báo và kiểm tra hải quan? (Hình từ Internet)

Vắng mặt người khai hải quan thì có kiểm tra thực tế hàng hóa không?

Căn cứ Điều 34 Luật Hải quan 2014 quy định trường hợp vắng mặt người khai hải quan vẫn thực hiện kiểm tra thực tế hàng hóa trong trường hợp sau:

- Để bảo vệ an ninh

- Để bảo vệ vệ sinh, môi trường

- Có dấu hiệu vi phạm pháp luật

- Quá thời hạn 30 ngày kể từ ngày hàng hóa nhập khẩu đến cửa khẩu mà người khai hải quan không đến làm thủ tục hải quan

- Các trường hợp khác theo quy định của pháp luật

Hồ sơ hải quan gồm những giấy tờ gì?

Căn cứ Điều 24 Luật Hải quan 2014 quy định hồ sơ hải quan:

Điều 24. Hồ sơ hải quan

1. Hồ sơ hải quan gồm:

a) Tờ khai hải quan hoặc chứng từ thay thế tờ khai hải quan;

b) Chứng từ có liên quan.

Tùy từng trường hợp, người khai hải quan phải nộp hoặc xuất trình hợp đồng mua bán hàng hóa, hóa đơn thương mại, chứng từ vận tải, chứng từ chứng nhận xuất xứ hàng hóa, giấy phép xuất khẩu, nhập khẩu, văn bản thông báo kết quả kiểm tra hoặc miễn kiểm tra chuyên ngành, các chứng từ liên quan đến hàng hóa theo quy định của pháp luật có liên quan.

2. Chứng từ thuộc hồ sơ hải quan là chứng từ giấy hoặc chứng từ điện tử. Chứng từ điện tử phải bảo đảm tính toàn vẹn và khuôn dạng theo quy định của pháp luật về giao dịch điện tử.

3. Hồ sơ hải quan được nộp, xuất trình cho cơ quan hải quan tại trụ sở cơ quan hải quan.

Trường hợp áp dụng cơ chế một cửa quốc gia, cơ quan quản lý nhà nước chuyên ngành gửi giấy phép xuất khẩu, nhập khẩu, văn bản thông báo kết quả kiểm tra, miễn kiểm tra chuyên ngành dưới dạng điện tử thông qua hệ thống thông tin tích hợp.

4. Bộ trưởng Bộ Tài chính quy định mẫu tờ khai hải quan, việc sử dụng tờ khai hải quan và chứng từ thay thế tờ khai hải quan, các trường hợp phải nộp, xuất trình chứng từ có liên quan quy định tại khoản 1 Điều này.

Như vậy, hồ sơ hải quan gồm những giấy tờ sau:

- Tờ khai hải quan hoặc chứng từ thay thế tờ khai hải quan

+ Tải về tờ khai hải quan đối với khai hải quan cho hàng hoá xuất khẩu khỏi thị trường Việt Nam

+ Tải về tờ khai hải quan đối với khai hải quan cho hàng hoá nhập khẩu vào thị trường việt Nam

- Chứng từ có liên quan